Koken voor kerst.

 foto: kerstkookboeken.

Koken voor kerst. Het is voor velen elk jaar een grote puzzel. In Gereons Keuken Thuis juist met deze dagen niet, omdat ik het hele jaar al kook, eet en er over schrijf. Kerst is voor mij time out. Vaak maak ik gewoon een klassiek of basic gerecht. Of de eerste Kerstdag is een reisdag door het besneeuwde Frankrijk met een pan chili con carne op de achterbank. Vind ik Kerstmis dan niet leuk? Jawel, van de aanloop naar het feestgedruis en adventsperiode geniet ik met volle teugen. De lichtjes in de stad. De geur van de dennenbomen op straat. Het wild- en visaanbod op de Cuyp. De delicatessen in de winkels. Maar toch blijft Kerstmis voor mij vooral een feest van verstilling. Het einde van het jaar. Mijmeren over alles wat je gedaan hebt. Of juist niet aan toe bent gekomen.Wat je hebt geschreven, gelezen en verbeeld. De avonturen van mijn sprookjesfiguren Pelle, Knøbbig en meneer Zimbo nog eens lezen. En plannen maken voor het jaar erop. Dat symboliseert voor mij de maand december. Een soort alfa en omega van het jaar dat voorbij is getrokken.

Ik grijp daarom altijd graag terug naar de mooie boeken, die ik het hele jaar mocht lezen en recenseren. Net als vorige keren stel ik een parade op van recepten uit deze boeken, al dan niet vergezeld van een wijnsuggestie. Negen menuutjes om te koken voor kerst. Voor mijn lezers. En mocht je het boek niet hebben? Niet getreurd, de Sint is nog in het land of anders is de Kerstman in aantocht. Zij weten de titels vast te staan in hun favoriete (kook) boekenvakhandel. Koken voor kerst.

 foto: sfeervolle tafels.

EEN. Het jaar van de peulvrucht is nog in volle gang. Een feestmenu uit het met een duurzaamheidsprijs bekroonde kookboek Bonen! van Joke Boon mag dus niet ontbreken.

Bonenblini’s met beluga kaviaar van linzen. Erbij een glas crémant uit Bourgondië of een ijskoud glaasje wodka.

Cassoulet met kievietsbonen. Hartig en winters. We drinken er een donkerrode Cahors bij. Als symbool van de Franse paradox.

Magische chocoladepudding met urid dal (gesplitste zwarte linzen) maken dit menuutje af. Met speciaal voor Joke een glas donkere PX sherry.

 foto: fotomomentje met Joke.

TWEE. Dit najaar verscheen De Grote Kleyn van Onno Kleyn, zijn opus magnum, 2 kilogram zwaar en 1000 bladzijden vol weetjes, kennis en nog veel meer culinaria. Zo’n boek, waar je de winter ( en de kerstdagen) wel mee doorkomt. Koken voor kerst uit dit compendium, een viergangenmenu.

Canarische waterkerssoep. Onno Kleyn geeft hierbij geen wijntip. Ik ga voor een glaasje rum van deze eilanden. Lekker warm boven op de vulkaan.

Feestoctopus op Galicische wijze. Niet de Oost Europese, maar de Iberische regio. We drinken er een glas witte albariño bij.

Kalfsstoofpot uit de Provence met tijm en olijfjes. Een hartverwarmend gerecht. Probeer er eens een glas rosé bij, uit Tavel.

Citroentaart, zonder wijntip. Geniet gewoon van de frisse smaak.

DRIE. Koken voor kerst uit Basque van José Pizarro. Het groene land aan zee. Een menu vol met pintxos, om te delen in goed gezelschap.

Zelfgedroogde eendenham met granaatappelsalade. (mag ook gerookte eendenborst zijn)

Eendenlever met cantharellen.

Salade van gemarineerde witte ansjovis, tomaat en serranoham.

Gegrilde octopus met paprika en aubergine.

Tortilla de bacalao.

Gebakken eekhoorntjesbrood met eidooier.

Uien gevuld met peterselie en knoflookmigas.

Chocoladepotjes met tejas de Tolosa.

Kastanjeflan

Erbij rood uit de Rioja, een witte Rueda of cider. Bij de zoetigheden een rode Banyuls.

 foto: vis vers uit zee.

VIER. Nanban van Tim Anderson, die kookt volgens de keuken van Zuid Japan. De mix van lokale en importingrediënten maakt deze keuken zo bijzonder.

Vogelnestjes met makreel à la Obi-ten. Een gerecht uit de stad Obi van tempura en makreel. Drink er een koel biertje bij.

Ramen zoals in Hakata, op basis van varkensbouillon. Een bijzondere meeslepende kom eten. Een kommetje lauwe sake ernaast.

Softijs van zoete aardappel, paars of de oranje variant.

VIJF.  Het Griekenland Kookboek van Rianne Buis mag niet ontbreken. Grieksig eten staat vaak op het menu met kerst in Gereons Keuken Thuis.

De mezedes zijn revithokeftedes (kikkererwtenkroketjes), dolmadakia apo melitzanes (kleine auberginedolmades) en de emblematische keftedakia (kleine gehaktballetjes al dan niet in tomatensaus). Tzatziki ontbreekt nooit, net als een koud glas ouzo.

Kruidige kalfsragout van het eiland Corfu, met een glas witte chardonnay van Planeta (Sicilië) voor de Greco-Italiaanse touch.

Damaskina yemista, gevulde pruimen in chocoladesaus. Erbij een glas zoete Mavrodaphne uit Patras.

 foto: het alziend oog.

ZES. Het is nog steeds Bosch jaar! Puntneuzen en kersenpitten van Jeroen Thijssen en Lizet Kruyff neemt je mee door het laat middeleeuwse Den Bosch. Stad van Bosch, kathedralenbouwers, clerici en gewone lieden. Door de schrijvers in de verf gezet in mooie verhalen en dito gerechten. Een proeve uit de lokale keuken.

Lenteuitjessoep met een kroes amberbier of gueuze.

Hutsepot voor bescheiden broeders, met een pinot noir helemaal uit de Bourgogne.

Eyken Lombaerts, de voorloper van de sabayon, met een versterkte wijn uit Poitou Charentes. Dat wisten de Zwanenbroeders wel te waarderen.

ZEVEN. Een Frans menu uit  Mijn Franse Keuken van Alain Caron, de vrolijke culinaire duizendpoot.

Brandade de morue, klipvispuree met pain grillé. Met een glas witte picpoul de pinet.

Duifjes met laurier en blauwebessensaus, geserveerd met een dot aardappelpuree volgens Robuchon. Een glas kloeke rode Gigondas erbij.

De klassieke crêpes van Suzette, eventueel een bolletje roomijs en een glaasje sinaasappel of mandarijnenlikeur als gezelschap.

 foto: Gone Fishing.

ACHT  Een Deense visbeleving uit Gone Fishing van Mikkel Karstad. Deze kok vist graag en kookt met al het moois uit de Noordzee.

Bisque van strandkrab, met mais, gebakken kool en dragon. Gemaakt aan zee en tegen de kou een glas aquavit.

Hele gebakken schol met venkelsalade en ingemaakte groene tomaten. Een stuivende witte sauvignon blanc uit Nieuw Zeeland erbij.

Appel kaneelcake, Danske smaken als toetje.

Mikkel gaf laatst op Facebook een recept voor aquavit met denneknoppen, zoethout en cherrybrandy. Je kunt het nu nog net maken.

NEGEN We sluiten 2016 met ZUUR van Bas Robben, jeune premier en winnaar van de gouden garde (publieksprijs kookboek van het jaar)  af. Een Sylvesterbuffet vol zure smaken. Dat luidt lekker het nieuwe jaar in.

IJskoude citroensoep met angostura-tomaatjes en groene appel.

Kabeljauwceviche met zoete aardappel en Oolong thee.

Homemade zure haring.

Zoetzuur varkensvlees.

Bas zijn vermaarde zuurkoolkroketjes met gin mayonaise.

Geslagen radijsjes met zuur pittige Sichuan dressing.

Sodabrood.

Geen wijn, maar cocktails van barman Bas, zoals een pornstar ananas-koriander martini. Dan kunnen de beentjes van de vloer.

Koken voor kerst, negen menu’s ter inspiratie. MERRY X MAS!