Gereons Mag, de feestdageneditie 24.

foto: de Hollandse winter.

Gereons Mag, de feestdageneditie 24. December is bij uitstek de feestmaand. En het lijkt tegenwoordig steeds vroeger te beginnen. GKT zag hoe in de stad Béziers op 31 oktober, de Halloween parade van die avond, was nog niet begonnen, dat de eerste kerstparefernalia al van stal werden gehaald bij een temperatuur van 23 graden. Wel wat vroeg, Het is een internationale trend. Ook in Nederland zie je steeds vroeger allerlei kerstversiering. Heel gezellig natuurlijk, maar het haalt wel een beetje de magie eraf. GKT wacht altijd de terugkeer van de goedheiligman af, alvorens zich te gaan beslommeren om de jaarlijkse kerstrally.

Waar gaat deze editie van Gereons Mag over? In ieder geval over FEEST! van Jeroen Meus. Er is een fijn recept van gay cooking club kok Bas van Montfrans voor chique sjeklade bollen. Helaas waren deze zo lekker, dat een foto niet meer gemaakt kon worden. Een mooie tentoonstelling in het Amsterdamse Van Gogh Museum over 150 jaar impressionisme. Sam Dixon schreef een erg vegan kerstkookboek. We drinken een gezellige kalimotxo. Snuffelen bij A Béziers brocante. Voor uitwijkelingen, locals en toeristen is er het Brabant kookboek van Andrea Janssen. GKT ging op verjaarsbezoek in Haarlem bij Dolly Bellefleur. Kijken in 500 jaar geschiedenis van het Nederlandse Kookboek met Jonah Freud en Garrelt Verhoeven. Verder wat easy does it feestelijke recepten. Gereons Mag besluit de laatste editie van 2024 met een gedicht uit de bundel Wachtland van Jan-Simon Minkema.

Maak er een mooie kerstrally van!

foto: cover FEEST! van Jeroen Meus.

FEEST! Jeroen Meus. Een nieuw kookboek voor de eindejaarsfeesten van “dagelijkse kost” coryfee Jeroen Meus. Hij neemt je mee in zijn beproefde keuken voor de feestdagen. Kerstgerechten en -menu’s. Verrassende gourmetsuggesties. Partysnacks voor Oud & Nieuw. Tot slot, hoe kan het ook anders, anti katerfood voor de day after. Het feestboek van Meus start met zoete herinneringen aan kerstavond bij grootouders. De toespraak van toenmalige koning Boudewijn. Zijn bompa, die de Brabançonne uit volle borst zong. En de nachtmis gevolgd door koeken met boter. Jeroen Meus denkt er altijd met warmte aan terug. Kerstavond verliep in zijn jeugd altijd volgens een vast ritueel. De krokettenmachine werd van stal gehaald Er was soep met groentjes uit eigenste tuin. En als klap op vuurpijl bombardeerde opa zijn kleinzoon tot huisbutler en sommelier. Want de jonge Meus zat tenslotte op de hotelschool. Tot zover het verleden, veel is veranderd. Maar voor Jeroen Meus zijn de kerstdagen ook in onze snelle tijd nog steeds dagen van dankbaarheid, solidariteit en gulheid. Kruip dicht bij elkaar, dans en vier FEEST!. Lees meer.

Uitgave van Manteau.

foto: de traditionele kerststal in het koor van de kathedraal van Den Bosch. Tot en met Driekoningen te zien.
foto: winterse blik op de Sint Jans Kathedraal in Den Bosch.

RECEPT van Bas van Montfrans: Brabantse sjeklade bol de luxe. Een feestelijk dessert geïnspireerd op de klassieke Bossche bol, maar dan met een winterse twist: een subtiele hint van sinaasappel en een vleugje kaneel. Perfect voor een feestelijke high tea of als afsluiter van een feestelijk diner.

Nodig: (voor 8 bollen)

Voor de soezen:

75 ml melk

75 ml water

60 g boter

1 snufje zout

1 el suiker

75 g bloem

3 eieren

Voor de vulling:

400 ml slagroom

2 el poedersuiker

1 tl vanille-extract

1 tl sinaasappelrasp

Voor het glazuur:

150 g pure chocolade

75 ml slagroom

1 tl kaneelpoeder

Bereiding:

Soezen maken. Verwarm de oven voor op 200°C. Breng in een pan melk, water, boter, zout en suiker aan de kook. Voeg de bloem in één keer toe en roer stevig tot een deegbal ontstaat die loslaat van de pan. Laat het deeg vijf minuten afkoelen. Voeg vervolgens één voor één de eieren toe en mix goed door, totdat je een glad, stevig beslag hebt. Schep het beslag in een spuitzak met een grote ronde spuitmond. Spuit acht mooie bollen op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak de soezen 25 minuten in de oven tot ze mooi goudbruin en luchtig zijn. Laat afkoelen op een rooster.

Vulling bereiden. Klop de slagroom met de poedersuiker, vanille-extract en sinaasappelrasp stijf. Vul een spuitzak met een smalle spuitmond en vul de afgekoelde soezen met het slagroommengsel.

Chocoladeglazuur maken. Smelt de pure chocolade au bain-marie. Voeg de slagroom en kaneel toe en roer tot een glad mengsel. Doop de bovenkant van elke soes in de chocoladeglazuur en laat opstijven.

Wijn: rode Banyuls.

foto: Claude Monet, de schildersboot. (1874)

150 jaar impressionisme. April 1874. Een groep jonge kunstenaars opent zelf op een Parijse boulevard de deuren van hun tentoonstelling. Hiemee bevrijden zij zich van de strikte toelatingscriteria van de Salon-ten toonstelling waarmee de gevestigde orde bepaalt wat er te zien is voor het publiek. Claude Monet, Berthe Morisot, Auguste Renoir, Paul Cézanne, Edgar Degas en Alfred Sisley tonen hun persoonlijke impressie van het moment met losse penseelstreken en felle kleuren op hun doeken. De toeschouwers reageren geschokt, een revolutie vindt plaats. Honderdvijftig jaar later ziet men dit moment als de geboorte van een van ‘s werelds invloedrijkste kunststromingen: het impressionisme.

Centraal in de tentoonstelling staat de vraag hoe en wanneer de Franse impressionistische werken naar Nederland zijn gekomen? In hoeverre was Nederland rond 1900 al klaar om een moderne kleurrijke kunststroming uit Parijs te omarmen? Kon het publiek dit aan?

De Nederlandse smaak was in die tijd vrij conservatief en de hang naar traditionele donkere kleuren alom vertegenwoordigd op schilderijen. Vive l’impressionnisme! laat zien hoe de onvermoeibare inzet van een aantal visionairs, waaronder kunsthandelaar Theo van Gogh, die ervoor zorgde dat het impressionisme zijn weg vond naar Nederland. Zo brak hier uiteindelijk ook het licht door. Ook Vincent van Gogh ging overstag. Maar pas ná zijn verhuizing naar Parijs in 1886, toen hij met eigen ogen de impressionisten kon bewonderen, transformeerde zijn kunst radicaal en voorgoed, van bruin naar lichtere kleuren.

Vive l’impressionisme is nog tot en met 26 januari in het Van Gogh Museum.

video: Vive l’Impressionisme.
foto; cover A very vegan Christmas.

A very vegan Christmas. A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst. Lees meer.

Uitgave van GoodCook.

foto: de ingrediënten voor een kalimotxo in GKT.

Kalimotxo. Wat hebben de Kerstdagen, Coca Cola, rode wijn en Baskenland met elkaar te maken? Zo op het eerste gezicht helemaal niets. Nou ja, Coca Cola company uit Atlanta vond de kerstman uit.

Toen cola nog niet volop verkrijgbaar was in de jaren 20 van de vorige eeuw was het in Spanje heel gebruukelijk om deze schaarse frisdrank te mengen met een scheut rode wijn. Dat veranderde in 1953 toen de eerste colafabriek op het Iberisch schiereiland opende. In 1972, tijdens een festaval in het Baskische plaatsje Algorto kreeg de mix van cola en rode wijn de klinkende naam kalimotxo. Sindsdien is het een klassieke partydrink in Baskenland. Kalimotxo is makkelijk te maken. Ook in een alcoholvrije en lightvariant.

Voor de feestdagen maakt GKT een kalimotxo light van rode Sangre de Toro van Torres en Coca Cola light. Je kunt ook de Torres Sangre de Toro 0% gebruiken als de wijn je als naar de kop is gestegen.

Nodig:

1 deel 125 ml rode wijn (joven)

1 deel 125 ml Coca Cola zero

2 druppels angostura bitter

schijf sinaasappel

ijsblokjes

Bereiding:

Mix alle ingrediënten door elkaar en schenk in een groot wijnglas met ijs. voeg 2 druppels angiotura toe, roer door en garneer met schijf sinaasappel.

Als snack of tapa kun je denken aan een pittige chorizo in plakjes.

Osasuna! ¡Salud!

foto: la gardienne tussen de overige bric à brac.
foto: voor de één een kaptafel, voor de ander een schrijfplek à Béziers brocante.

A Béziers brocante. Het gonst in de faubourg van Béziers. Die wordt na jaren verwaarlozing onder handen genomen. En op niet mis te verstane wijze. De verderop gelegen 9 sluizen van Fonserrane liggen nu te schitteren in een mooi park, dat je in 20 minuten lopen vanuit de oude stad bereikt. In de bovenstad, bereikbaar via liften en rond de Pont Vieux gonst het van de opknapactiviteiten. GKT is elke keer verbaasd hoe rap er nieuwe dingen bijkomen.

Midden in de faubourg ligt à Béziers brocante, een initiatief van vier brocanteurs, waaronder meubeldeskundige en vriend Mathieu. Hij tovert door middel van zandstralen oude meubelen om tot nieuwe parels voor je interieur. Ook de bric-à-brac is de moeite waard. GKT kon het in het voorjaar niet laten twee cochonneries te kopen in de vorm van een piraatvarken en een cochonailleschaal. Maak eens de wandeling via de pont vieux van boven naar beneden of andersom en bezoek dit walhalla voor brocante- adepten! Parkeren kan om de hoek op het mega parkeerterrein, volg de borden P Pont Vieux.

foto: Béziers dans le brouillard.
foto: cover Kookboek van Brabant.

Brabant, het kookboek. Dit boekje mag niet ontbreken in Gereons kookboekenhoek. Als Brabander, Brabantse uitwijkeling of toerist lees je hierin de geschiedenis van de Brabantse keuken. Die in tegenstelling tot het predikaat Bourgondisch vaak niet zo is. Natuurlijk zijn er de gezellige worstenbroodjes voor Kerst en andere feestdagen. De Bossche bol met mes en vork op een Bosch terras is ook een klein feestje. Net als de Brabantse koffietafel, maar ad fundum is de (Noord) Brabantse keuken een praktische en landelijke. Gezinnen waren groot, er was weinig geld en toch moesten alle monden worden gevoed. Dus at men veel aardappels, groenten van het seizoen en ingemaakt in de winter. Soepen kwamen op tafel en soorten pap. Ondanks de armoede was het niet minder gezellig aan tafel. Brabant een kookboek is het verhaal van de warme gastvrije landstreek. Geschreven door Andrea Janssen. Meer lees je op GKT in het nieuwe jaar.

Uitgave van het Zwarte Schaap.

foto: een Vlaamse schuur in winters Brabant.

RECEPT. Brabants reestoofpotje.

Nodig:

1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees

1 grote witte ui

1 middelgrote winterpeen

1 teen knoflook

250 gram witte champignons

3 sneetjes peperkoek

Ongeveer een halve liter rode wijn

Bereiding:

De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.
De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.

Serveer deze schotel eens met aardappel/selderijpuree, spruitjes met spekjes en peren in Beaujolais siroop. Appelmoes met kaneel mag ook.

Wijn: Rode AOP Saint Chinian, zoals Puech du Viala uit Cessenon sur Orb,

Let Love Rule. Dat is de slogan van de nu 35-jarige self made beauty & brains Dolly Bellefleur. Liefde is universeel vindt deze diva en vormde het startpunt van deze indrukwekkende carrière. Dolly, aka Ruud Douma, staat garant voor een dosis strijdbaarheid gecombineerd met de liefde voor poëzie en kleinkunst. Zelfs Poetin nmoest eraan geloven. Het kamertje was de kick off voor de zeer jonge Douma, zijn escaperoom, zijn eigen wereld , vanuit war de eerste stappen op de bühne werden gezet tussen de popposters, Fabeltjeskrantfiguren en platenkoffer, in tartanprint. Op 28 oktober 1989 werd Dolly geboren en allengs via vele avonturen veroverde zij de harten van velen als boegbeeld van de gay community en stedenmaagd van de stad Haarlem. In het Haarlemse Verwey museum is nu een ode te zien aan Dolly, een kleurrijke rondgang, meer zegt GKT niet. Want je moet Let Love Rule zelf beleven. Houd ook de speciale hooggehakt woensdagen in de gaten om de diva zelf te ontmoeten.

Let Love Rule is nog tot 11 mei 2025 te zien in het Verwey museum in Haarlem.

foto: als GKT een brocante binnenstapt, vindt hij deze charcuterieschaal.

RECEPT voor zult van GKT.

Zult kan worden gemaakt van kalfs-, varkens- of rundvlees. Restvlees dat lang word gegaard. Wordt zult gemaakt van een de kop, dan heet het hoofdkaas. Denk aan tête de veau. Als je veel botten en kraakbeen houdende vleesresten (zoals oor) mee kookt gaat er al een gelerende werking vanuit. Mocht het vocht te dun blijven kun je altijd wat gelatine toevoegen. Ik maak de zult met wat witte wijnazijn. Zult doet het ook goed als borrelhap bij een koud glas bier.

Nodig:

1 kg schouderkarbonades

500 g krabbetjes

zout en peper

150 ml witte wijn azijn

zure augurkjes

nootmuskaat

3 kruidnagels

3 laurierbladeren

2 takjes tijm

gehakte peterselie

Bereiding:

Zet al het vlees net onder water in een pan. Maak een bouquet garni van de laurier en tijm. Voeg zout, peper, kruidnagels, nootmuskaat en de witte wijn azijn toe. Breng het geheel aan de kook, schuim eventueel af. Laat het vlees 2 à 3 uur trekken op laag vuur. Haal het vlees uit de pan en snijd heel fijn. Haal de harde stukjes eruit. Haal ook het vlees van de krabbetjes. Zeef de bouillon en laat afkoelen. Schep het vet eraf. Als het vocht is afgekoeld en het is niet dik genoeg, kun je het inkoken. Of wat gelatine toevoegen. Meng het vlees, gehakte zure augurkjes en de gehakte peterselie door de stollende bouillon. Giet het in een vorm en laat opstijven in de ijskast. Lees meer.

foto: Garnaal Knokke le ZOUTE.

RECEPT. Garnaal Knokke le Zoute.

Nodig:

4 sneden casinobrood

300 gepelde garnalen

3 el mayonaise (Lesieur of DeVos

1 el crème fraîche

2 tl dragon

sap van 1/2 limoen

waterkers

peper en zout

Bereiding:

Snijd de korsten van het witbrood en rooster ze in een koekenpan met een drupje olijfolie aan beide zijden. meng de mayonaise, crème fraîche, dragon, limoensap en wat zwarte peper tot een gladde saus. Pel de garnalen. Leg op elk sneetje wat waterkers en schep er voldoende garnalen op. Schep daarna de saus op de toast en garneer met een een takje peterselie.

Wijn: drink er een feestelijk glas champagne of crémant bij. Een fijne crémant de Bourgogne wordt gemaakt door Domaine de la Rizolière in Veauxrenard. (69)

foto: cover Het kookboek van Nederland.

Het Kookboek van Nederland. Jonah Freud en Garrelt Verhoeven doken in 500 jaar Nederlandse kookboekgeschiedenis. Wat aten wij, hoe maakten we het en welke kookboeken gebruikten we 5 eeuwen lang? Een interessante studie, want pluis maar eens honderd kookboeken uit verschillende tijden en achtergronden door op zoek naar een emblematisch recept. Het levert een mooie bloemlezing op met bekende en minder voor de hand liggende kookboeken. GKT heeft wat te lezen tijdens de aanstormende feestdagen. Review volgt in januari 2025.

Uitgave van Lannoo.

foto: cover Wachtland van Jan-Simon Minkema.

Gedicht voor de winter. Het eerste gezicht, J.S. Minkema (2020)

Uit de bundel Wachtland komt onderstaand gedicht. Eén van de episodes uit het leven van Jonathan, een wachtende, die verblijft in Wachtland, totdat zijn moeder hem roept. Hij groeit op en wordt zanger, ontmoet de liefde van zijn leven. Zijn ouders velaten deze aarde en de zanger vindt troost bij Maria. Het einde van zijn aardse bestaan beleeft hij hand in hand met zijn grote liefde. Hierna keert hij terug naar Wachtland. De cirkel is rond.

Het eerste gezicht.

Daar stond ik, in het volle licht,
op dit toneel was ik de vorst.
Ik regeerde, zong uit volle borst.
Vooraan in de zaal jouw gezicht.

Einde concert, mijn laatste lied.
Jouw ogen van heel lang gelee
zongen alle woorden met mij mee.
Ik wist, al kende ik je niet.

“Maria” zong ik, keek alleen naar jou.
Hand op mijn hart en dat ogenblik
besloot: “Daar zit hij dan.
Mijn betere ik, hij wordt mijn lief,
de man met wie ik trouw”

Die nacht werden wij een gedicht
met woorden alleen van ons twee.
Ik dacht “Hij gaat een leven lang mee,
mijn vriend van het eerste gezicht.”

RECEPT. Crumble van venkel, peer en gorgonzola dolce uit Régal.

Nodig:

2 grote niet te rijpe handperen

2 stevige venkelknollen

200 g gorgonzola dolce

3,5 dl room

50 g gehakte hazelnoten

50 g grove havervlokken

50 g gezouten boter

peper uit de molen

Bereiding:

Snijd de boter in kleine klontjes en meng deze met een vork door de gehakte hazelnoten en havervlokken. Zet weg in de ijskast. Kook de twee venkels in ruim (gezouten) water in 20/25 minuten gaar. Prik erin of ze zacht zijn. Giet de venkelknollen af en snijd ze in kwarten. Verhit de oven voor op 190° C. Schil de peren. Snijd in vieren en haal hetklokhuis eruit. Vet een ovenschaal in en verdeel de venkel en peer om en om over de schaal. Meng de gorgonzola en room en verwarm deze kort in een pannetje Voeg een draai peper toe en giet het mengsel over de venkel en peer in de schaal. Bestrooi het geheel met de mix van boter, hazelnoten en havervlokken. Zet de schaal in de oven en bak in 30 minuten af.

Wijntip: witte vermentino uit St, Jean Minervois.

foto: de aanbidding der Wijzen, Emmanuel Flipo in de abdij van Valmagne.

UITSMIJTER: Kerstkoken met de Zweedse kok.

Noot: de vendanges-editie 2024 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, Jeroen Meus, VRT, Uitgeverij Manteau, GoodCook, Sam Dixon, Van Gogh Museum Amsterdam, A Béziers brocante, Dolly Bellefleur, Verwy Museum Haarlem, Jonah Freud, Garrelt Verhoeven Lannoo, Andrea Janssen, Het Zwarte Schaap uitgeverij, Jan-Simon Minkema, magazine Régal. gereonskeukenthuis-archief en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

A very vegan Christmas.

A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst.

A very vegan Christmas start met snacks en drankjes. Hier voel je de Britse touch. Eerst borrelen met een cocktail or two en dan start het grote Kerstdiner. Punch, negroni’s en snacks zoals bieten karwijzaadkoeken of watermeloen tartaar met knapperige wontons. Groot Brittannië heeft toch vaak patent op nieuwe bedenksels. Na de appetizers is het tijd voor de hoofdgerechten, een klassiek pithivier van zoete aardappel en rode bieten of Christmas crakers, gevuld met cranberry & linzen. Van de laatste denkt GKT dat het niet werkelijk de bedoeling is ze te laten poppen. What a jolly mess that would be….. Een vegan Wellington mocht natuurlijk ok niet ontbreken in dit hoofdstuk.

No waste met leftovers. Een heel originele manier om geen eten te verspillen, want na de somptueuze kerstdis is er altijd genoeg voorhanden om nog eens te eten. Maak eens een vegan bubble & squeak of een warme winterse shepherd’s pie. Dat Dixon ook van de bak is komt aan bod in het chapter Gebak. Hartige scones, kerstcake of muffins. You name it, de schrijfster maakt de vegan versie. Tot slot nog dessert. Door de warme fotografie lik je vegan vingers erbij af.

Ben jij nu vegan, of zoals GKT, vegacurious? Dan is dit feestboek A very vegan Christmas met veel traditionele Britse gerechten in een plantaardige (kerst)jas een schot in de roos.

A very vegan Christmas. Sam Dixon. (ISBN 9789461433282) is een uitgave van GoodCook en kost € 17,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

FEEST! Jeroen Meus.

FEEST! Jeroen Meus. Een nieuw kookboek voor de eindejaarsfeesten van “dagelijkse kost” coryfee Jeroen Meus. Hij neemt je mee in zijn beproefde keuken voor de feestdagen. Kerstgerechten en -menu’s. Verrassende gourmetsuggesties. Partysnacks voor Oud & Nieuw. Tot slot, hoe kan het ook anders, anti katerfood voor de day after. Het feestboek van Meus start met zoete herinneringen aan kerstavond bij grootouders. De toespraak van toenmalige koning Boudewijn. Zijn bompa, die de Brabançonne uit volle borst zong. En de nachtmis gevolgd door koeken met boter. Jeroen Meus denkt er altijd met warmte aan terug. Kerstavond verliep in zijn jeugd altijd volgens een vast ritueel. De krokettenmachine werd van stal gehaald. Er was soep met groentjes uit eigenste tuin. En als klap op vuurpijl bombardeerde opa zijn kleinzoon tot huisbutler en sommelier. Want de jonge Meus zat tenslotte op de hotelschool. Tot zover het verleden, veel is veranderd. Maar voor Jeroen Meus zijn de kerstdagen ook in onze snelle tijd nog steeds dagen van dankbaarheid, solidariteit en gulheid. Kruip dicht bij elkaar, dans en vier FEEST!

foto: cover FEEST!

FEEST! start op Kerstavond. Op deze avond wordt er in tegenstelling tot Nederland feestelijk gedineerd. Jeroen Meus laat in het hoofdstuk Kerstfeest zijn klassieke scholing zien met zijn eigen dagelijkse kost kneepjes. Dat betekent dat voor iedereen, die uit het boek kookt, de gerechten maakbaar zijn. Oesters, beenhamsalade, mosselen à la nage. Dat trapt mooi af als amuses. Veel zeevruchten ter opwekking van de goesting. De voorgerechten: gerookte paling met tartaar van rode biet, klassieke wildpaté of voor de vegetariërs, knolselder-cannelloni. Voor degenen met ruimte over een soepje of tussengerecht tussendoor en dan is het tijd voor het pièce de résistance. GKT vindt de fazant Brabançonne een mooie. Klassieker is de gevulde kalkoen of een navarin van haas. GKT gaat dit boek ook gedurende het wildseizoen gebruiken. Dan volgen de desserts en het uitbuiken voor de mis kan beginnen.

Van geheel andere orde zijn de suggesties voor feestelijke gourmettafels. In zijn herinnering bedacht de schrijver zijn eerste recepten tijdens het gourmetten. Voor hem voelt elke gourmettafel als een cadeau. Het is een mooie gelegenheid om samen te koken en te praten aan de kerstdis. Van klassiek via Mexicaans en burgergourmet tot raclette met kaas, ham en groentjes. Jammer dat voor GKT deze laatste tot de verboden vruchten is gaan behoren. Wie weet ga ik een keer smokkelen. Moet eens kunnen.

De eindejaarsfeesten, met makkelijke hapjes voor tijdens het aftellen naar het nieuwe jaar. Saté’s, gefrituurde schartong met tartaarsaus en worstenbroodjes. Nee geen Brabantse, maar Tex Mex gekruid. Voor daags erna is er katerfood, omdat zo’n nieuwjaarsnacht wel wat vergt van het lijf. (Doet me denken aan die Antwerpse hit over de mot in je lijf) Stevig eten voor de uitbrakdag. FEEST! is een kookboek om van te smullen en met de kost van Meus kom je die laatste week van 2024 wel door. Laat het smaken!

FEEST! Jeroen Meus. (ISBN 9789022341605) is een uitgave van Manteau/Standaard Uitgeverij en is te koop voor € 39,99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

De Slager. Ronald Giphart & Jacques Hermus.

foto: cover De Slager.

De Slager. In ons Zuid franse dorp van 1700 zielen heb je zowaar twee slagerijen, die kunnen rekenen op voldoende klandizie. De ruïne, die vanuit het keukenraam van GKT is te zien, is het voormalige abattoir van het dorp. Als je door ons dorp loopt zie je op verscheidene gevels van woonhuizen de term boucherie staan. Het kan dus niet anders zijn dan dat Q. een lokaal centrum van vleesproductie was. Helaas geldt: moderne tijden, andere mores. Iedereen wilde vanaf de sixties meer vlees gaan eten en het epicentrum van deze gigantische hoeveelheid vlees werd het terrein van de grote retailers. Ga eens kijken naar het uitgestalde vleesheuvels in de Franse hypermarché’s, die, in tegenstelling tot Nederland, nog steeds een slager hebben rondlopen sur place. Een fenomeen, dat in Nederland al in de jaren 90 verdween.

Ronald Giphart en Jacques Hermus doken voor hun boek in de wereld van vlees en de slager. Eén van de oudste beroepen ter wereld. Terzijde: GKT is zich bewust, dat er nog een ouder beroep is wat met vlees heeft te maken, maar daar gaat het boek niet over. Na een stevige lunch vergezeld van aardig wat wijn vonden beide heren het tijd, om eens te gaan neuzen in de bijzondere habitat van de beenhouwer. Ondanks de vega hausse en eiwit-transitie eet nog steeds 90% van de Nederlandse en Belgische bevolking (veel) vlees. En iemand moet deze consumenten hiervan voorzien.

In De Slager komt allereerst de geschiedenis van het beroep aan bod. Van de Klassieke Oudheid tot heden. De gildes, ontstaan in de Middeleeuwen, -waarschijnlijk ook in dorp Q.- waren vormend voor de professie. Slachthuizen lagen buiten de muren, ook in ons abdijdorp. Zo niet, dan had je de vleeshallen, die je nog steeds kun bewonderen in Amsterdam en Haarlem. De mooiste vleeshal, die GKT kent is die van  Athene, gelegen vlakbij de wijk Monastiraki. Daar kijk je je ogen uit. Ook de veemarkt speelde een belangrijke rol. In de stad waar GKT opgroeide bevond zich tot aan de BSE crisis één van de grootste veemarkten van Europa. Een dagelijks ochtend spektakel op straat en in de hallen. Maar ook in de kroegen eromheen.

De schrijvers besteden na de geschiedenis ook aandacht aan de rol van de hedendaagse slager. In hun optiek kan deze ervoor gaan zorgen, dat wij allen minder, maar beter vlees gaan kopen en eten. Hoef je helemaal niet per se vega voor te worden. Zij bieden in hun boek enkele handvatten voor deze mindset. De techniek komt aan bod, de slacht, het uitbenen, het al dan niet rituele aspect, waar vaak veel over is te doen, de productie van vleeswaar en heel interessant een speciaal hoofdstuk over Parijs. Deze stad mag zich een echte slagershoofdstad nomen. Maar vlak Buenos Aires, NYC of Fort Worth ook niet uit. In het Parijse hoofdstuk lees je tussen de regels door, dat Jacques een fan is van boerenzoon  Stéphane Reynaud, bistrotier in Montreuil en Franse vleeskenner bij uitstek.

Van Parijs reizen we via Vlaanderen en gelieerde slagersonderwerpen naar de toekomst van het slagersvak met als resolutie: produceer minder, koop beter en geniet daardoor van lekkerder vlees. Een met kunde gemaakt product. Het is tijd dat een jonge generatie slagers zich hiervoor gaat inzetten. Het ambachtelijke boek De Slager van het duo Giphart/Hermus kan hiertoe een mooie kick off zijn. Vol verwachting kijkt GKT uit het boek in Nederland op de deurmat aan te treffen.

De Slager, Ronald Giphart & Jacques Hermus. (ISBN) is een uitgave van Nijgh & Van Ditmar en is te koop bij je lokale kookboekenvakman of online voor € 25,00.

Extra: een recept uit het carnet culinaire van professeur Anatole Circonflexe: entrecote Bercy.

PARIS 12e  De wijk Bercy is een heel oud stukje Parijs, dat al vanaf de 12e eeuw als Bercix wordt genoemd. In de negentiende eeuw werd dit dorp het domein van wijnhandelaren en slachthuizen. Tegenwoordig is Bercy bekend om het Accor Omnisports sportpaleis als locatie voor sport et spectacles. Professeur Circonflexe zag op televisie een bereiding van entrecote Bercy, een traditioneel vleesgerecht. Een gerecht, dat herinnert aan de 19e eeuw, toen de stad Parijs expandeerde en er in deze wijk veel slagerijen en wijnverkopers te vinden waren. En geluncht moest er worden.

foto: entrecote Bercy, credits en recept van cuisinealafrancaise.com

Nodig

 2 flinke entrecotes

4 grote sjalotten

sap van een halve citroen

fijngehakte peterselie

een bosje waterkers

1 ½  dl witte wijn

3 el volvette creme fraiche

boter

peper & zout

Bereiding:

Pel de sjalotten en hak ze fijn. Doe de sjalotten in een pan met de witte wijn en breng aan de kook en laat de uien zacht karamelliseren. Reduceer tot ongeveer ¾. Voeg wat peper en zout toe en de crème fraîche. Laat het geheel zachtjes inkoken en voeg tot slot een kont boter, fijngehakte peterselie en het citroensap toe. Klop de saus goed door. Grill de twee entrecotes  gedurende 2 à 6 minuten per kant, afhankelijk van de dikte en gewenste cuisson. Zet het vlees hierna apart om te rusten. Dit zag professeur Circonflexe een kok doen in het programma La Meillieure Boulangerie de France op M6. Was en pluk de waterkers en leg deze op borden. Snijd de uitgeruste entrecotes in dunne plakken en leg deze op het bord. Geef de saus Bercy er in een apart kommetje bij.

Noot: dit boek werd mij als PDF recensie-exemplaar gestuurd door Jacques Hermus. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Gereons Mag, de vendanges editie.

foto: schilderij met wijnplukkers van Joaquin Sorolla.

Gereons Mag, de vendanges editie. Het zomerse lanterfanten is voorbij in GKT. Er staat een nieuwe Gereons Mag online, de vendanges editie, met nieuwe topics voor de aanstormende herfst. Nu begreep ik, dat het herfstweer al wat hints heeft aangekondigd in Nederland en de pepernoten al klaar liggen bij de blauwe grootgrutter. Dat gaat GKT allemaal iets te snel. Wat dan in deze nieuwe editie? Ik maak een recept van cuisinier Bill Smith uit Chapel Hill. Ik bladerde door het boek De Slager van het duo Hermus & Giphart, die in het dagelijks leven van deze ambachtslieden doken. Het boek verschijnt op 1 oktober. Er is een nieuwe Pascale Naessens ingevlogen, deze keer gaat zij voor Super Simpel. Vanaf 20 september is in de De Mesdag Collectie in Den Haag een tentoonstelling te zien van het werk van Rosa Bonheur, die levensgrote dieren schilderde en daarmee wereldberoemd werd. Een must see! Bas van Montfrans stuurde mij een herfstrecept. De nieuwe roman van vriendin Frances Mayes passeert de revue. We koken Grieksige kip en een vendanges editie is niet compleet zonder wijn, o.a. in de vorm van wijntips en wijn uit Zweden. En een scheutje pittige Italiaanse saus uit de foodybox erbij. Pronto! Veel noten op de zang dus deze keer. Fijne herfst!

foto: Rosa Bonheur zelfportret.

Rosa Bonheur in de Collectie Mesdag. Dit najaar is er voor het eerst in Nederland een tentoonstelling te zien van de werken van Rosa Bonheur. (1822-1899) De Mesdag Collectie  presenteert haar monumentale dierenschilderijen, waarmee zij uitgroeide tot één van de beroemdste kunstenaars uit haar tijd. Ze ontving hiervoor zelfs een prijs van keizerin Eugénie. Saillant detail: Bonheur hoefde daarvoor niet naar het paleis, maar de vorstin kwam deze onderscheiding zelf brengen. Rosa Bonheur was de eerste Franse vrouw, die een Légion d’Honneur verwierf. Ze raakte in de 20e eeuw wat in de vergetelheid. Maar tegenwoordig is ze weer alom aanwezig in de wereld van de kunst. Het Franse TV programma Secrets d’histoire wijdde een lange documentaire aan haar leven en werk. Ook werd niet lang geleden haar landgoed bij Fontainebleau in oude glorie hersteld. Daar leefde Bonheur gelukkig met haar vriendinnen Nathalie Micas en later de Amerikaanse Anna Klumpke.

Rosa Bonheur. De kracht van het dier is vanaf 20 september 2024 tot en met 19 januari 2025 te zien in De Mesdag Collectie in Den Haag.

foto: in de keuken van Bill Smith.

RECEPT: Soup Dakar van Bill Smith.

Nodig 6 personen:

1 hele kip van 1,2 kg

1 tl zout

1 el bloem

1 el kerriepoeder

4 stelen bleekselderij geschilde en in stukjes

1 gesnipperde ui

125 ml dikke volvette room

100 g mangochutney

1/3 tl cayennepeper

1/4 tl chilivlokken

600 g voorgekookte rijst

6 papadums

Bereiding:

Doe de kip met het zout in een pan met ruim water, zodat deze onder staat. Breng aan de kook en laat 15 minute koken. Haal de pan van het vuur en laat nog 20 miuten staan. Als het kippenvlees genoeg is afgekoeld, pluk dan het vlees van de botten en zet apart tot later. Doe het karkas terug in de pan en trek de bouillon nog zeker een half uur verder. Zeef de bouillon, ontvet hem later. Terwijl je opnieuw de bouillon aan de kook brengt, meng je de bloem en kerriepoeder en fruit deze kort aan in een kleine pan. Voeg een lepel hete bouillon toe, roer en voeg het mengsel daarna toe aan de kokende bouillon. Vpeg de bleekselderij, uien, room en tenslotte de chutney toe. Laat deze soep nog 30 minuten sudderen. Wel tussentijds roeren ter voorkoming van aankoeken van de chutney op de bodem. Proef de soep en voeg eventueel wat zout toe. Haal de soep door een draaizeef of blender. Voeg hierna het kippenvlees en cayennepeper en chilivlokken toe. Serveer de soep in zes komen, waarin je op de bodem zo’n 100 g rijst hebt gedaan. Giet hierop de soep en garneer met een warme pappadum.

Wijntip: een vrolijke blend van sauvignon en viognier uit Pays d’Oc.

foto: cover Seasoned in the South van Crook’s Corner.
foto: cover De Slager.

De Slager Jacques Hermus & Ronald Giphart.  De slager, een pleidooi voor het eten van minder vlees, dat je weer koopt bij een ambachtelijke slager. Slagerijen hebben het moeilijk. GKT realiseerde zich onlangs, dat tegenwoordig alles via het grote supermarkt kanaal tot ons komt. Als kind kan ik me herinneren, dat brood bij de bakker werd gekocht, groenten bij de lokale teler, melk van de melkboer kwam en vlees van de slager, waar je als kind dan een plakje worst kreeg. Er was zelfs een divisie tussen slager en poelier, die alleen gevogelte en wild verkocht. Maar dat is niet meer zo. Door de massaproductie van vlees en de gevolgen hiervan is het niet meer zo vanzelfsprekend om veel vlees te eten. Giphart en Hermus doken in de wereld van één van de oudste beroepen ter wereld. GKT weet dat er ook een ander oudste beroep is, dat met vlees heeft te maken, maar daar gaat dit boek niet over. Het gaat over biefstuk, gehakt, worst, kippenbout, spareribs en ham. Vlees, in allerlei vormen en gedaanten. In de jaren ’60 van de vorige eeuw begon de overvloed van voorverpakt en voorgesneden vlees, dat niet meer herkenbaar was als zijnde een onderdeel van een dier. We aten meer en graag vlees, maar wilden niet de connotatie met het geslachte dier. In het boek De Slager, dat 1 oktober bij Nijgh & Van Ditmar verschijnt vind je interviews, reportages en verhalen van  Ronald Giphart en Jacques Hermus over de geschiedenis, het heden en de toekomst van het slagersambacht. Kies voor minder en koop meer bij de vakman is het devies. Binnenkort meer op GKT.

foto: een vrolijk recept van Marjan’s recepten met rosé

Bloemkool heeft van zichzelf een wat flauwe, zachte smaak , dus vraagt het om een pittige tegenhanger en chorizo is er zo één! Verder nog wat haricots , munt etc. Gglaasje rosé erbij en smullen maar ! GKT vond op Facebook de pagina van Marjan’s recepten. Easy does it eten voor de dagelijkse  Franse maaltijd en elke dag voorzien van een fijne wijntip.

RECEPT:  Bloemkoolrijst met chorizo, haricots en geitenkaas.

Nodig

200-250 g bloemkoolrijst

kleine rode ui , fijngesneden

1 rode paprika , gegrild en ontveld, in stukjes

125 g chorizo , in kleine blokjes

100 g geitenkaas,verbrokkeld

150 g haricots, gebroken, beetgaar

wat verse munt, fijngesneden

flinke hand blanke rozijnen

een scheutje olijfolie

eventueel peper & zout

Bereiding:

Doe de chorizo in een droge pan en bak zachtjes tot het vet vrij komt. Voeg dan de ui toe en bak even mee. Hierna de bloemkool erdoor scheppen en meebakken. Vuur kan uit. Vervolgens alle andere ingrediënten erdoor scheppe , goed mengen. Verdeel over de borden en serveer direct met een glas rosé.

Wijntip van Marjan: Rosé de Madame. Terres du Midi IGP d’Oc.

foto: cover A Great Marriage.

A Great Marriage de nieuwe roman van Frances Mayes. Wanneer een volmaakte bruiloft ineens wordt afgeblazen enkele dagen voor de grote dag. In augustus verscheen het nieuwe boek van vriendin en schrijfster Francees Mayes, o.a. bekend van haar bestseller Under the Tuscan Sun en vele andere (kook)boeken, die daarna volgden. Daarmee is Mayes een soort constante geworden in GKT. Haar nieuwe boek plofte op de mat en ging direct mee in de bagage naar Frankrijk. Voor deze editie van Gereons Mag een tipje van de sluier:

Dara Willcox, in New York for a weekend, meets Austin Clarke at an art gallery. If love at first sight can happen, it happens to them. These two vivid, ambitious people are on different courses—he’s British, working temporarily in New York. She’s from North Carolina, set on law school. They don’t care. They will make their lives together happen. At their April engagement dinner at Dara’s family home, her mother, Lee, sets a beautiful table, and the family and close friends gather to celebrate. Rich, Dara’s father, raises a toast. Suddenly, Lee spills the wine, a brilliant red stain splashing onto the tablecloth and onto Austin. Days later, Austin hears unsettling news from London that wrecks their plans. Dara abruptly cancels the wedding. She refuses to reveal the reason, not even to her best friends or her parents or grandmother, disrupting their family tradition of openness. As everyone knows, Lee and Rich have a great marriage, and Charlotte, her grandmother, had a colossal one, to the late Senator Mann. Charlotte literally wrote the book on the subject: She’s the author of international bestsellers on what makes a good or possibly a great marriage. While Dara escapes to California and Indigo Island, South Carolina, Austin, back in London, faces a major tragedy, the consequences of which are life-altering. But it’s Lee, Dara’s mother, whose impulsive visit to London alters their fate.”

.A Great Marriage is weer een typische Frances Mayes’ roman geworden, warm, met een knipoog en een beschrijvende stijl. De schrijfster neemt je mee naar plekken, waardoor zij is gevormd, het Zuiden van de VS, de hoofdpersoon beland in Californië. Vij deze boeke vraag je je altijd af, in hoeverre de zuidelijke roots van Mayes en de vrouwen in haar leven model staan voor haar karakters. Via personen van verschillende leeftijd en achtergrond ontvouwt zich een verhaal, dat elke generatie overstijgt. Het mysterie huwelijk wordt beschreven aan de hand van willekeurige keuzes en noodlottige gevolgen. Hoe doorstaan de hoofdpersonen deze twee uitdagingen?

A Great Marriage, Frances Mayes is een uitgave van Penguin Random House en is te koop bij je favoriete boekhandel of op bol.com.

foto: champignonomelet van Bas.

RECEPT: Bas van Montfrans met een champignonomelet voor het diner.

Nodig 2 personen:

4 grote eieren

200 g champignons, in plakjes

1 kleine ui, fijngehakt

1 teentje knoflook, fijngehakt

50 g geraspte kaas (bijv. cheddar of gruyère)

2 eetlepels melk of room

2 eetlepels boter of olijfolie

zout en peper naar smaak

verse peterselie of bieslook, fijngehakt (optioneel, voor garnering)

Bereiding:

Klop de eieren in een kom samen met de melk of room. Voeg een snufje zout en peper toe en klop tot alles goed gemengd is. Champignons bakken: verhit 1 eetlepel boter of olijfolie in een grote koekenpan op middelhoog vuur. Voeg de gesneden champignons toe en bak ze ongeveer 5-7 minuten tot ze goudbruin en gaar zijn. Haal de champignons uit de pan en zet ze apart. Ui en knoflook bakken: voeg de resterende 1 eetlepel boter of olijfolie toe aan dezelfde pan. Bak de ui en knoflook op laag vuur tot ze zacht en licht goudbruin zijn, ongeveer 3-4 minuten. Zet het vuur iets lager. Giet het eimengsel over de gebakken uien en knoflook in de pan. Laat de eieren een beetje stollen. Hierna de ulling toevoegen; verdeel de gebakken champignons gelijkmatig over de helft van de omelet. Strooi de geraspte kaas over de champignons. Vouw de omelet dubbel. Wanneer de onderkant van de omelet stevig is en de bovenkant nog licht vloeibaar, gebruik dan een spatel om de omelet dubbel te vouwen over de champignon- en kaasvulling. Laat de omelet nog een minuut bakken, zodat de kaas smelt en de omelet door en door warm is.

Wijntip: een rode Puech du Viala van de vignerons de Cessenon sur Orb.

video: de druiven zijn binnen.

Vendanges. Het is een drukte van belang op het dorp en in de velden. Druivenoogst in de Languedoc. De karretjes met druiven rijden af en aan bij de cave cooperative en de zelfstandige producenten. Om de geoogste druiven direct te verwerken tot wijn. Een jaarcyclus, die hier in de Midi het leven bepaalt. Het hele jaar staan de cuves leeg totdat ze in deze maand tot de nok toe worden gevuld met gistend druivensap. Op naar een nieuw jaar met hopelijk nog een mooier product dan het jaar ervoor. Heb je ook een wijnvraag? Deze herfst kun je weer je vraag stellen over welk onderwerp dan ook. Stel je vraag onder aan deze post en GKT gaat op onderzoek uit.

foto: Griekse boterkip.

RECEPT: Griekse boterkip met citroen.

Nodig:

8 kipdijfilets

2 citroenen

fijngehakte knoflook

4 tl ras al hanout

bloem

1 of twee eieren

boter

gehakte peterselie

zout en peper

olijfolie

witte wijn

paneermeel

Bereiding:

Meng op een bord bloem, 2 tl ras al hanout, peper en zout door elkaar en haal de kipdijfilets er doorheen. Kluts de eieren en laat de kipdijfilets hierin even baden, daarna haal je ze door paneermeel gemengd met 2 tl ras al hanout. Wil je het sterker? Gewoon meer spice gebruiken. Verhit een flinke klont boter en wat olie en bak het vlees krokant en bruin. Haal het vlees uit de pan en fruit de fijngehakte knoflook. Pers een citroen uit en blus de jus met het sap en wat witte wijn. Laat kort sudderen. Voeg eventueel nog wat klontjes boter met bloem ter binding van de saus toe. Serveer de kipdijfilets direct met gehakte peterselie en de saus apart in een kom. Lekker met warm Turks brood met sesam.

Wijntip: voor GKT retsina, andere wijndrinkers raad ik een biologische witte Pays d’Óc IGP chardonnay aan van domaine Castan.

foto: wijn in Zweden?

Zweden & wijn. Niet een land waar je direct aan denkt bij wijnproductie, maar een onlangs gehouden wijnproeverij wees uit, dat er heel wat moois op wijngebied is te vinden in Zweden. Hiervoor werden Zweedse wijnen geproefd en vergelekn met een selectie van andere Europese wijnen. De wijn Immeln van Kullabergs Vingård uit Skåne werd door een deskundige jury van internationale wijnexperts als verrassende winnaar aangewezen. Daarmee laat de Zuid-Zweedse wijn diverse andere bekende Europese kwaliteitswijnen uit Frankrijk, Spanje en Italië achter zich. Een grote verrassing, dat Zweden zich op de kaart zet als wijnland.

De winnende wijn uit Skåne De winnende wijn is afkomstig van Kullabergs Vingård. Deze wijnmakerij op het puntje van het prachtige schiereiland Kullaberg in het zuiden van Zweden, richt zich op het produceren van wijnen van de hoogste kwaliteit met behulp van duurzame landbouwmethoden. Wijnen van deze producent zijn o.a. fruitige rosés, aromatische witte wijnen en verschillende ciders. Deze laatste categorie is natuurlijk geen wijn. Het succes van de wijnproductie in het Zuid-Zweedse Skåne is voor de Zweden zelf geen geheim. Het milde klimaat en het lange seizoen van Skåne maken het de ideale plek om druiven te telen. Skåne is daarmee zeer geschikt voor wijnbouw en is bekende wijnstreek geworden. Er zijn zo’n  dertig wijnproducenten te vinden en dat aantal blijft groeien. De klimaatverandering draagt daar onbedoeld ook een steentje aan bij: het steeds warmere klimaat wereldwijd zorgt voor hogere temperaturen in Scandinavië. Dat zal ook in de nabije toekomst zorgen voor meer wijnproductie in Zweden. Wellicht een leuke opsteker voor de talrijke Zweden in de Pays d’Oc om hun zegje mee te doen aan tafel bij de lokale wijnboer.

foto: cover van de nieuwe Pascale Naessens, Super Simpel.

Super Simpel, de nieuwe Pascale Naessens. Pascale is begonnen aan een nieuw avontuur in haar bekende keuken. Waar zij in haar vorige boek nog de ambitie verwoordde van een eigen restaurant, gaat ze met Super Simpel voor gemak in de keuken. Hoe? Met éénpansgerechten. Voordeel hiervan is, dat je minder troep hebt en snel iets gezonds en voedzaams op tafel zet. Voorheen stond je hele fornuis vol met verschillende pannen. Dat is volgens Pascale helemaal niet meer nodig. Gelukkig zullen we maar zeggen, dat de keukens van nu zijn veranderd. Mede door haar internationale reizen leerde de schrijfster een multi-interpretabele keuken kennen, voor elke dag. Een boek gloorde aan de horizon: koken in één pan zonder aan smaak in te boeten. Voedsel voor lichaam en geest. Vol gezonde nutriënten En vooral belangrijk: makkelijk! Laat je meevoeren op de wijze van Pascale Naessens, kleurrijk eten, geuren en smaken, voor haar altijd een bron van vreugde. En Pascale de pottenbakster maakte er een speciale servieslijn bij. Super Simpel is een uitgave van Lannoo.

foto: Firelli Italian hot sauce in GKT.

Italian hot sauce. Gemaakt van Calbrese pepers, zeezout, olie, balsamico en wat funghi porcine. Prima smaakmaker uit de foodybox zomer van Kroon op het werk. Leuk flesje. Spicy foodvibes dans le Midi. Pasta met vis uit blik van de Grand Frais en een dash hot Italian hot sauce van Firelli. Een prima avondmaal bij aankomst in het Zuiden.

video: afdeling homard bij Les Grand Buffets.

Les Grands Buffets de Narbonne. Wat een feest. In een non descript jaren 80 gebouw huist één van de grootste attracties van Narbonne. Naast trekpleisters als het aartsbisschoppelijk paleis en de beste markt van Frankrijk, vind je op deze plek Les Grands Buffets. Een gastronomische tempel gewijd aan alles wat er op eetgebied is te vinden in de Hexagone. Aanvankelijk was GKT hier wat sceptisch over, gezien de all you can eat formules, die we in Nederland kennen. Maar de werkelijkheid bleek geheel anders. Bij binnenkomst sluit je in de hal van het zwembad aan bij de andere gasten. De deuren zwaaien klokslag half acht open en je betreedt een spreekwoordelijke grot van Ali Baba. Je komt ogen tekort. Kosten noch moeite zijn gespaard, om de gasten terug te voeren naar het Frankrijk van Escoffier en de belle époque. Lees meer.

LES GRANDS BUFFETS, Rdpt de la Liberté 11100 Narbonne. France. + 33 4 68 42 20 01

foto: de Hollandse winter op een schilderij.

De volgende editie van Gereons Mag staat, hoe kan het ook anders in het teken van de aanstormende kerstdagen!

Noot: de vendanges-editie 2024 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, , De Mesdag Collectie, Kroon op het Werk, Bill Smith Chapel Hill, Frances Mayes, Jacques Hermus & Ronald Giphart, Marjan’s recepten, Pascale Naessens, Nijgh & Van Ditmar, Firelli hot sauce, Vignerons de Cessenon, Les Grands Buffets, Pitch PR voor Zweedse wijn, gereonskeukenthuis-archief en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Les Grands Buffets.

foto: entrée van Les Grands Buffets.

Les Grands Buffets. Tradition & Dédication. Vrijdagavond, het parkeerterrein bij het omnisports-complex van de Zuidfranse stad Narbonne loopt langzaam vol. Uit de auto’s stappen mensen, gekleed voor een feestelijke avond. Het zwem- en schaatsgebouw is gelegen op een ZAE* net buiten het oude centrum van de stad. Omgeven door winkelketens en fastfoodzaken. Net als elders in Frankrijk. Wat doen al die mensen dan hier op hun paasbest? In het jaren 80 gebouw huist namelijk één van de grootste attracties van Narbonne. Naast trekpleisters als het aartsbisschoppelijk paleis en de beste markt van Frankrijk, huist hier Les Grands Buffets. Een gastronomische tempel gewijd aan alles wat er op eetgebied is te vinden in de Hexagone. Aanvankelijk was GKT hier wat sceptisch over, gezien de all you can eat formules, die we in Nederland kennen. Maar de werkelijkheid bleek geheel anders. Bij binnenkomst sluit je in de hal van het zwembad aan bij de andere gasten. De deuren zwaaien klokslag half acht open en je betreedt een spreekwoordelijke grot van Ali Baba. Je komt ogen tekort. Kosten noch moeite zijn gespaard, om de gasten terug te voeren naar het Frankrijk van Escoffier en de belle époque. Prachtige zalen vol koperen buffets met vanalles, wat je je maar kan voorstellen op eetgebied. Van vis, via een cochonaille, verse kreeft, oesters, warme gerechten, een rotisserie, waar je je hoofdgerecht bestelt, het grootste kaasplateau van de wereld en tot slot crèpes Suzettes, die voor je neus worden bereid. Vandaag een fotoblog, want de aanvankelijke vraagtekens verdwenen bij al dit lekkers als sneeuw voor de zon. Les Grand Buffets zijn een once in your life experience. Niet meer en niet minder. Incontournable!!!*

video: koks aan het werk in de rotisserie.
foto: het dessertbuffet.
foto: hammen om zelf te snijden bij het cochonaille buffet.
foto: krabvarieteiten.
foto: de tuin van Les Grand Buffets.
foto: amuses, waarvan boven de rogvleugelpaté heel bijzonder was.
video: kreeftparadijs.
foto: kreeft en crevettes.
foto: een gegratineerde oester uit Bouzigues met sabayon van muskaatwijn.
foto: de Tommes uit de Pyreneeën.
foto: de eetzaal à la Louis XVI.
foto: de rotisserie.

LES GRANDS BUFFETS, Rdpt de la Liberté 11100 Narbonne. France. + 33 4 68 42 20 01

Reserveren: https://www.lesgrandsbuffets.com/fr

ZAE= zone d’activités économiques, bedrijventerrein

cochonaille = alles van het varken

Incontournable = wat je gezien moet hebben, niet te missen

Het grandioze groenteboek.

Het grandioze groenteboek. 90 nieuwe vegetarische recepten van Britse groentenkookster Alice Hart, die we kennen van haar eerdere boeken Vegalicious en Het grote groenteboek. Een boek met een zomerse cover. “Dat belooft veel”, dacht GKT al bladerend door het boek. Hart kookt graag klassieke gerechten met een eigen twist. Het ene recept is geschikt voor de totaalvegan, het andere weer voor een startende flexitariër. Haar idee is je te voorzien van een kookboek, dat je gaat beduimelen en dat het vegetarische kookboek van jouw keuken wordt. GKT vindt dit allemaal wat slogantaal. De bedoeling is goed, Hart wil mensen op het goede vegetarische been zetten met haar kennis als voedingsdeskundige en haar vegetarische kookrepertoire. Maar dat lukt niet telkens. Daarin is dit boek maar ten dele geslaagd te noemen.

foto: de zomerse cover van Het grandioze groenteboek.

Brunch en lunch is de kick off van de grandioze groente-avontuureis van Hart. Recepten voor avocadotoast (is dat nog wel hip?), kaastosti’s en boekweitcrêpes met bietjes. Het hoofdstuk sluit af met shakshuka met linzen en spinazie. Shakshuka mag van GKT vanaf nu worden verboden in boeken. Redacties let daarop!. Deze aftrap deed GKT het ergste vrezen, maar de schrijver revancheert zich met haar hoofdstuk Kleine gerechten. Pikilakia, mezze, voor bij een apéro. Een originele Griekse salade met knapperig dakos beschuit, dat bijna verloren was gewaand. een prachtige spliterwtenpuree en een soep van geroosterde bloemkool. Laten we die laatste een crème du Barry à la végétarienne noemen. Tot slot de fritters van wortelsoorten. De originaliteit, die ontbrak bij lunch & brunch is ineens weer lees- en kookbaar door dit hoofdstuk.

De avondmaaltijd. Een sterk basic hoofdstuk voor vegetarische, weinig avontuurlijke avondmaaltijden, zonder echte uitschieters, maar wel maakbaar voor de beginnende vega. Dolmades met bietentaztziki, een Thaise salade, hartige taart of pasta met verse tomaten en geroosterde paprika. Erg doordeweekse kost. Net zoals de nasi goreng van zilvervliesrijst. Gevolgd door de bijgerechten, die echt leuk zijn te noemen, zoals de citroenige voorjaarsgroenten, shiitakespiesjes of geblakerde groene apserges. Dit kookboek gaat als een achtbaan heen en weer, want met de bijgerechten toont Hart wederom haar creativiteit.

Sauzen. Alice Hart heeft helemaal gelijk, als ze vertelt, dat sauzen in de vegetarische keuken vaak een ondergeschoven kindje zijn. In het boek geeft ze suggesties hoe je thuis mooie sauzen ter begeleiding van haar gerechten maakt. Roze pickles, chili-paprikajam, pesto van zomerkruiden en pistou, een heerlijke Provençaalse smaakmaker. Via de desserts beland je bij de menusuggesties. GKT vindt dit een mooie aanvulling van het hiervoor beschrevene. Als Hart al wil dat je telkens teruggrijpt naar dit boek, zijn het naast de kleine gerechten, bijgerechten en sauzen, deze menusuggesties, voor als je met je handen in het kookhaar zit. Niet meer en niet minder. Het grandioze groenteboek had op sommige plekken wel wat grandiozer gekund, maar is desalniettemin een fijn vega startersboek.

Het grandioze groenteboek. 90 vegetarische klassiekers met een verrassende twist. Alice Hart. (ISBN 9789089899828) is een uitgave van Terra en kost € 32,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Zoutarm koken.

foto: albondigas voor de apéro met de kruiden van Jonnie Boer.

Zoutarm koken. Een natriumbeperkt dieet volgen, het is me allemaal wat, als GKT de verhalen op de social media mag geloven. Mensen, die met handen in het haar zitten, wat te maken, het gemis van smaak en flauw eten. GKT heeft er ook aan moeten wennen. Inmiddels ben ik 9 maanden verder en merk ik het zoutloze niet meer. Maar de queeste naar origineel eten blijft. Al dan niet met een beetje zout. GKT struinde het internet af en kwam tot de conclusie, dat het met name in Nederland belabberd is gesteld met natriumbeperkt eten en zoutarm koken. Het paradoxale daaraan is dat dit niets met het gemis aan zout heeft te maken, maar met de lokale eetgewoonten. Die zijn op zijn Hollands gezegd: “doe maar gewoon” Gevolg daarvan is dat GKT niet uit de voeten kon met het lijstje, dat de diëtiste van het ziekenhuis had opgesteld. Want 85% van de daar genoemde voedingsmiddelen komen hier nooit op tafel. Empirisch onderzoek in de supermarktkar van de boodschappen doende mens liet zien, dat Nederland massaal verslaafd is aan processed food, dus….. ZOUT! Dan wordt het inderdaad moeilijk om natriumbeperkt voedsel te bereiden.

foto; easy does is chicken salad.
foto: farfalle alla carbonara zoutbeperkt.

Zoutarm koken. Op internet vond GKT een alleraardigst document van een schrijver, die, bravo voor het monnikenwerk, een lijvig werk had geschreven over natriumarm koken, met veel recepten. GKT had direct het idee, dat dit zou kunnen aanslaan en niet alleen bij hartpatiënten. Echter op mijn vraag of ik eens wat aandacht aan de recepten mocht besteden kreeg ik een hartgrondig NOPE* als reactie, want de schrijver vond GKT te “commercieel”. Zo kom je dus niet veel verder. Hoe anders is het op buitenlandse sites. In Frankrijk trof ik aardige en maakbare recepten “pauvre en sel”. Daarnaast is het eetritme in dit land anders. Natuurlijk proppen ook de Fransen zich vol met pizza’s en fastfood. Maar de basics van het Franse menu: licht ontbijt, warme lange lunch en ’s avonds een lichte maaltijd lijken GKT een goede methode, om schwung te geven aan een natriumbeperkt dieet.

foto; roosteren maar in de oven!
foto: pasta met vis! als lunchsuggestie.

Zoutarme lunch. Weg met de “tussen de middag boterhammen” vol natrium en belegd met zout beleg. Natuurlijk kun je dat vervangen door zoet beleg of zoals een vrolijke diëtiste op internet suggereert door rijstwafels met sesampasta. Ga daar maar aanstaan! Of nog viezer: Hüttenkäse!!! Driewerf bah en wederom een staaltje van de Hollandse houding ten opzichte van eten. Vooral niet van genieten, het is maar maagvulling. GKT is benieuwd naar de natriumwaardes van Bix-korrels? Maar alle gekheid op een stokje, er is veel te beleven in de wereld van de zoutarme keuken. Tenminste, dat ondervond GKT al doende. Maak salades, al dan niet met rijst en pasta. Zet voor de zoutadepten gewoon een goed vaatje Camargue zout op tafel, gebruik de fijne mixen van Jonnie Boer, zoutloos, voor je bereidingen, schaf een plancha aan en gebruik eendenvet! Koop geen voorbewerkt (BBQ) vlees en grill je groenten met herbes de Provence. Zomers en alfresco eten zonder te veel fratsen en natrium.

foto: burgers van de plancha.
foto: zoutarme aligot.

Be smart! Ook na de zomer kun je prima koken zonder teveel aan zout, gebruik gruyère in plaats van volvette Cantalkaas in je aligot*, maak zelf je sauzen en vegetarische lasagne in de oven. Konijn kan ook de oven in met wat rode wijn en veel groen uit de maquis. En trakteer je zelf zo nu en dan eens op een spaghetti alla carbonara met zoutarme spekjes en extra eidooiers. Helaas zonder pecorino, maar verdiep je in wat minder zoute kaassoorten. En kom je er helemaal niet uit en mis je bepaalde dingen: eet die dan een keer met mate en houd de volgende dag een balansdag. Be smart, dat is veel fijner dan alle lijstjes op internet.

*NOPE als vervanging van Njet in het huidige tijdsgewricht.

*aligot is een stevige aardappelpuree uit de Aveyron met kaas en knoflook.

Grieks! Georgina Hayden.

GRIEKS! Recepten voor elke dag. Niet dat GKT nu in Griekenland vertoeft, maar hij verkeert wel in mediterrane sferen. De hemel is blauw en de witte muren van de tropézienne weerkaatsen het licht van zon. Het is weliswaar in de schaduw van een grote parasol goed lunchen of dineren op het dak.En zeg nou zelf, daar past Grieks eten toch prima bij? Vrolijke gerechten voor elke dag. Het kookboek Grieks van Georgina Hayden komt daarbij prima van pas. Zij kookt, zoals ze het zalf zegt Grieksachtig. Ik noem dat Grieksig eten. Van de grill, groente gerechten en vis. Zomers eten al fresco.

foto: cover Grieks in Gereons Occitaanse keuken.

GRIEKS! Voor dit boek heeft deze Londense schrijfster van Grieks-Cypriotische afkomst haar favoriete dagelijks recepten gebundeld. Eenvoudig te bereiden en instant smaken van de Levant. Het moesten vooral makkelijke recepten zijn, voor mensen met een druk leven. GKT noemt dat Grieks op de manier van citydwellers. Mijn tip zou zijn een keer tijd te nemen, om langzaam te koken en vooral tijd te nemen om aan tafel te genieten van je maaltijd. Dat is wat ik ga doen met de recepten uit dit boek. Een deel van de voorpret is het bij elkaar scharrelen van de ingrediënten, eraan ruiken, erin knijpen en keuren. Dan alles uitstallen in je keuken en aan de slag met de verse waar.

GRIEKS! begint met een goed begin, het ontbijt. Geen mediterrane gewoonte, maar gezien de woonplaats van Hayden een logische keuze. Warme hartige en zoete gerechten om de dag te starten. In het dagritme van GKT zou de yoghurt met pasteli, Grieks-Cypriotische koekjes met sesamzaad, wel een plekje kunnen vinden. Mezedes kleine hapjes voor bij een glaasje ouzo komen aan bod, tzatziki-varianten, vegetarische keftedakia en inktvisringen met honing. (volgens mij is dat veel te zoet, maar het proberen waard.) Natuurlijk ontbreekt tiropita niet en  halloumi-bereidingen, om te fituren en bakken.

Dagelijkse helden is het volgende hoofdstuk. Een deel vol makkelijke gerechten, zoals soepen, hartige taarten, pasta’s en kleverige garnalen met honing. Het moge duidelijk zijn Hayden houdt van zoet, wellicht haar egzin ook. Maar ja, die honing kun je ook weglaten. GKT vindt de lamsgehaktballetjes met kikkererwten er smakelijk uitzien. Het past ook prima in een zoutarm dieet. Verder gaat het met feestmaaltijden. Volgens mij vieren Griekse emigranten met meer passie hun feesten dan eilandbewoners in de Egeïsche Zee. Ik begrijp dat wel, het is een ode aan hun roots. Een apart hoofdstuk is gewijd aan bijgerechten. Denk aan salades en groenten.  De watermeloensalade met feta ontbreekt niet.  Ottolenghi zorgde voor de proliferatie van dit zomergerecht. Kleverige aubergines, hierin merkt GKT de Angelsaksische touch. Tot slot wijdt Hayden een hoofdstuk aan Griekse zoetigheden.

GRIEKS! Is een vrolijk zomers boek, waarmee je prima, ook hieri n de Hérault, de voorzomer kunt aftrappen. Dat het Grieks-achtig is, zoals Georgina Hayden het noemt, begrijpt GKT wel. Want de indeling via ontbijt snacks, hoofdgerechten en dessert verraadt Westerse invloed. Grieken eten veelal op de wijze van de service française, waarbij alles tegelijkertijd op tafel komt. Iedereen een bordje en smullen maar. Als je snel wil koken door je stadse bestaan is dat niet feasible. GRIEKS! Is een mooie handleiding voor een vrolijke zomerse keuken thuis en daarin ligt de charme.

GRIEKS! Recepten voor elke dag. Georgina Hayden (ISBN 9789461433138) is een uitgave van GoodCook en is te koop voor € 27,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Gereons zoutarme Keuken Thuis.

foto: albondigas met salsa brava en aioli voor de apéro.

Gereons zoutarme Keuken Thuis. Een half jaar geleden sloeg letterlijk en figuurlijk de angst mij om het hart. GKT had een week doorgebracht op een fijne afdeling van het ziekenhuis en de conclusie was niet mis. Ik kreeg een berg medicijnen mee om de pompfunctie van mijn hart te verbeteren en een hele set leefregels, zoals vochtbeperking, geen tot weinig alcohol en een zoutbeperkt dieet. De paniek sloeg toe, want hoe ga je dat in je dagelijks bestaan incorporeren? Stap maar eens een gemiddelde supermarkt binnen en kijk op de declaraties van het gemiddelde product. Alles zit bomvol zout. Ja, dat maakt het lekker! Daar is de mensheid op geconditioneerd. Nu is het zo, dat het niet om zout maar om natrium gaat. Dat is 0,4 gram per gram tafelzout. (natriumchloride) En het is de bedoeling om niet meer dan 5 à 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Of 2 tot 2,4 gram natrium. Overigens is dat niet alleen een advies, dat voor GKT geldt, maar voor elke Nederlander. Die eet gemiddeld 9 à 10 gram zout per dag. Het rekenen kon beginnen. Horendol kon ik ervan worden. En in het begin vooral bozig.

foto: schnitzel met Antiboise.
foto: kip met kerrie/kokosmelksaus en bloemkool uit de oven.

We zijn nu een half jaar verder in Gereons zoutarme Keuken Thuis en mijn conclusie is dat het allemaal wel meevalt. Natuurlijk kan het verlangen naar een haring op de boulevard, een kipsateetje of zelfs een bitterbal buitensporige proporties aannemen. Maar dat gevoel is vaak van korte duur. GKT kwam er zelfs achter dat de moeilijkheid van zoutarm koken niet in het koken zelf zit. De warme maaltijd is een makkie. Ik kwam erachter, dat ik nooit zo zout at. Ook buiten de deur eten gaat prima, mits je bij je bestelling aangeeft, dat je zoutloos wilt eten. De rest hangt af van je “zout” management. Per dag bepalen en bekijken, hoe je de balans vindt. Nu houdt GKT van bezig zijn met getallen. Het meest vervelende aan dit dieet is de Nederlandse lunch met boterhammen en beleg. Eén snee brood bevat 0,35 g zout. Als je drie sneden eet zit je dus al op 1/5 van je dagtotaal aan zout. Dan tel ik het beleg niet mee, want vleeswaren en kaas zijn verleidelijke doch bremzoute producten. Eieren lust GKT niet en de meeste Hollandse vis, zoals haring en gestoomde makreel, is ook een no go. De adviezen van het voedingscentrum helpen ook niet mee. GKT is niet gebouwd om boterhammen met Hüttenkâse of sesampasta te eten. En….. fruit en groenten at ik sowieso al bij de lunch. En om nu zout te gaan compenseren met veel zoete troep. De lunch blijft dus een dingetje. Dat is de reden, dat ik me verheug op de aanstormende Franse voorzomerweken. In de Hexagone ontbreekt ten ene male aan die boterhammencultuur.

foto: gnocchi met polpette en courgette.
foto: een traktatie le “burgur”met sjalot en Comté

Gereons zoutarme Keuken Thuis. Het koken is zoals gezegd geen probleem. Ga eens naar de blauwe grootgrutter voor de mixen van Jonnie Boer. Zoutloos en in een handomdraai maak je lekkere gehaktballetjes of een pastagerecht. Eén van mijn favorieten is de funghi trifolati. De lol ervan is dat ik hiermee ben geslaagd een zoutarme carbonara te maken. Nee, niet met pecorino, maar met gruyère, dat minder zout bevat dan andere kazen. Kijk eens tijdens je vakantie op markten of ga voor de kruiden van de Spaanse keten Mercadona. Schaf een elektrische plancha aan en ga grillen. Werk met verse groenten, EV olijfolie, pepervarianten of de combinatie kerrie/kokosmelk voor een bloemkoolcurry. En zo kent de creativiteit geen grenzen. Ik zou er een kookboek over kunnen maken. Wie weet gaat dat eens gebeuren. Maar nu eerst de lunch nog tackelen.

foto: Zoutarme farfalle alla carbonara met extra eidooiers.

Volgende keer: leven met vochtbeperking!

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten