Kerstrally 2025, de laatste loodjes.

foto: Kerst in Orléans.

Kerstrally 2025, de laatste loodjes. Gereons Keuken Thuis ziet het als de wvttk* van de kerstrally-blogs van 2025. Van die kerstdingen, die je, vlak voordat het kerstgedruis gaat starten, nog even wilt aanstippen. Velen maken zich erg druk zo richting de kerstdagen. Er moet worden gekookt, alsof je net afgestudeerd bent als SVH meesterkok. Je moet wijnen schenken als een ware sommelier. En dat alles met een fijne grimlach*, juist ook tegen die zwager, die je helemaal niet op bezoek wilt hebben. Fijn toch, die dagen van verbroedering en latente competitie. GKT maakt zich daar in zekere zin ook schuldig aan door veel over Kerst te bloggen. Anyway, de laatste loodjes zijn zwaar en het moge de pret niet drukken. Komend weekend is alles weer voorbij.

foto: Cover Proeven van Frankrijk.

Proeven van Frankrijk. Meerdere malen stond GKT in een boekhandel in Béziers met de Franse versie van dit lijvige boek in zijn handen. De grote stapel nog te lezen en dégusteren boeken weerhield mij het te kopen. Plus tard* was het motto. Proeven van Frankrijk is boek uit de vermaarde serie van François-Régis Gaudry, Frankrijks culinaire allesweter. Deze maître grossiert samen met zijn vrienden in het schrijven van culinaire werken, vol trivia en verhalen. Met, wat in Frankrijk gebruikelijk is bij kookboeken, een vette clin d’oeil* Alles komt aan bod, van veerassen tot kazen, het bierlandschap, pots aux feus en vermaarde culi’s zoals madame Sand en Alexandre Dumas. Niets uit de zeshoek wordt vergeten in tekst en beeld. GKT gaat de komende kerstdagen smullen van dit boek. Recensie volgt in het nieuwe jaar. Een perfect cadeau voor de francofiele thuischef. Uitgave van Lannoo.

foto: De kazen van Wyngaard uit de foodybox van Kroon op het Werk.

Borrelrecept met Wyngaard truffelkaas. Tijdens het jubileumfeest van Kroon op het Werk, toverde één van de jongens van Wyngaard kaas voor Gereons Keuken Thuis een heuse één persoons truffelborrelplank in elkaar. Reuze gezellig om ook met Kerst te doen.

foto: Borrel at SeaSpot.
foto: Viognier/chardonnay blend van Terres2Freres..

RECEPT voor borrelplank van Wyngaard kaas. (plus vlaggetjes) voor 4 personen.

Nodig:

1 Wyngaard kaas truffelsmaak.

100 g Tête de Moine

50 g krokante toastjes

250 g rode druiven

60 ml vijgenchutney

120 g lucques olijven uit Bize Minervois

50 g aardappelchips

60 g (truffel) salami, in elkaar gedraaid als roos.

50 ongebrande noten

100 g dadels gevuld met roomkaas

Bereiding:

Zet een mooie plank klaar. Haal de truffelkaas uit de verpakking en snijd deze in dunne plakjes. Leg ze op de plank in een wieltje. Was de druiven en laat uitlekken. Leg op de plank als trosjes. Schep de vijgenchutney over in een laag kommetje. Maak een roosje van de dun gesneden salami door deze om en om over een glasrand te draperen. (zoek een instructievideo op internet.) vul bakjes met de dadels, chips, olijven en ongebrande noten en zet deze op de plank. Doe het zelfde met de Tête de Moine en een bakje toastjes.

foto: Fleurie van Domaine de la Rizolière.

Serveer de borrelplank met een witte viognier/chardonnay blend van Terre2Freres of een rode Fleurie van domaine de la Rizolière.

foto: Helemaal 2025 zo’n kerstdeoratie.

Opmerkelijke kersthanger. Kerstboomversiering 2025: hang je satisfyer in de boom. Een opmerkelijke, maar ook een vrolijke trend. Helaas heeft GKT geen satisfyer om in de boom te hangen, maar niet getreurd: zo vlak voor kerst vond ik in Heemstede bij de blauwe grootgrutter een aubergine, leuke kerstdecoratie voor de kenner. Hij hangt inmiddels al in de boom te shinen. Zo zie je maar, dat zelfs de supermarkten denken aan satisfaction.

foto: Een banket in het Gallische dorpje.

Gallisch koken met Asterix en Obelix. In Gallië is het de goede gewoonte, om na gedane arbeid of een geslaagd avontuur gezamenlijk de tafel te delen voor een heuse grande bouffe. Lekker smullen van allerlei gerechten in goed gezelschap en heel belangrijk: elkaar verhalen vertellen. Dat zonder gestoord te worden door muziek van een Gallische bard of een aandacht vragende smartphone. Dat is en was zo. In de veertig albums van Asterix komt elke keer deze Gallische gewoonte als hekkensluiter voorbij. GKT koos voor de kerstrally een fijn recept van Gilles Goujon, *** chef uit de Aude.

RECEPT: Salade de pommes de terre à la Bitteroise van oma Lulu. GKT paste de receptuur uit het Franse kookboek, Les 40 banquets d’Astérix wat aan, waar nodig, want niet iedereen heeft tijd om eieren gedurende 40 minuten op precies 62° C. te garen. Hetzelfde geldt voor de adviestemperatuur van het spekschuim uit de kidde.

Nodig:

200 g gerookt spek in blokjes

6 grote aardappelen

6 eieren

2 gele uien

50 g gekonfijte trostomaatjes uit de oven. (noot: Goujon geeft in het kookboek geen recept hiervoor)

bundeltje bosuitjes

balsamico azijn

300 ml room

een scheutje EV olijfolie

zeezout en zwarte peper uit de molen

Voor de mayonaise:

3 eidooiers

2 el citroensap

2 tl Dijon mosterd

200 ml zonnebloemolie

1/2 tl zout (dit laat GKT afwezig)

Bereiding

Bak de blokjes spek uit en laat deze als ze bruin zijn uitlekken op wat papier. Giet het vet uit de pan, voeg de room en spekjes toe en laat het geheel 40 minuten zacht trekken. Haal hierna de spekje eruit en zet apart. Zeef de room en doe deze in een kidde. Voeg twee gaspatronen toe en probeer het roommengsel au bain marie op 62° C te houden. Kook de eieren zoals je bent gewend en laat ze schrikken in koud water. Pel ze hierna voorzichtig, om de eieren heel te houden. Zet de eieren apart. Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen. Snijd de aardappelen in fijne blokjes. Snijd de gele uien in dunne rinegtjes. Hetzelfde doe je met de bosuitjes. Halveer de gekonfijte tomaatjes. Meng alle ingrediënten in een slakom door elkaar. Maak met de eidooiers, mosterd en citroensap een glad mengsel, giet hier straaltje voor straaltje de zonnebloemolie door totdat er een fijne mayonaise ontstaat.

Schep in een diep bord de gemengde salade en schenk hierover wat een klein beetje balsamico en olijfolie. Roer er wat zelf gemaakte mayonaise door en maak af met wat zout en een draai zwarte peper. Leg er een doorgesneden ei op. Spuit op het ei de licht lauwe spekroom uit de kidde en garneer het geheel met wat drooggedepte spekjes.

foto: Cover Spice it up zonder Meuk van Caroline Wimmers.

Zoutarme kerstdagen? Kerstdagen en zout! Een heikel punt in GKT, want in deze tijd hebben grootgrutters de heerlijkste dingen in hun assortiment, die je doen likkebaarden. In de supermarkten ontwaart GKT heerlijke K & K gerechten voor een #easydoesit kerstdiner. Het nadeel van al deze feestelijk bedoelde producten schuilt hem in de gehaltes zout, zoet en (verzadigd) vet. Daar schrik je toch wel van. De Hartstichting adviseert maximaal 6 gram zout per dag. Tel eens de hoeveelheden op van gemiddelde producten uit de supermarkt en je schiet daar tijdens de Kerstdagen ruimschoots overheen. Dat vraagt om creatief te werk te gaan met minder zout. Met het gebruik van bijvoorbeeld de zoutloze Jonnie Boer specerijen, verse kruiden of de mixen van “huismanager”Caroline Wimmers uit haar boek Spice it up zonder meuk.

“Spice it up zonder MEUK is een bijzonder origineel boek, omdat het uitgaat van kruidenmixen, die je zelf thuis maakt. Het voordeel is, dat je de zoutpot kunt laten staan, niet meer afhankelijk bent van non descripte mixen vol additieven in de supermarkt en je geld bespaart. Huismanager Caroline ging ermee aan de slag en het resultaat is een praktisch boekje met 25 kruidenmixrecepten, telkens vergezeld van een recept.” (uit Gereons Mag lente-editie 2024)

foto: Peren in de pot gehakt.

Pearmania. Peren en GKT zijn in de herfst en tijdens de feestdagen onlosmakelijk met elkaar verbonden. In mijn jeugd raapten we peren van de grond onder de bomen en maakten daar perenstroop van. Dat was in de tijd van de Perestrojka (wat waren de tijden toen anders en vol hoop), een woord, dat door mijn vader al snel werd verbasterd tot Perenstroopja. GKT is sedertdien altijd wat met peren blijven doen. Gekookt in Spätlese of met Beaujolais siroop. Voor bij eend, in een Poire Belle Hélène of bij kaas. De laatste jaren fungeren homecooked peren in een potje vooral als kerstkaart voor buren. Een taakje dat GKT tijdens de kerstrally met liefde kwijt.

foto: Een grote Poire belle Hélène in Cap d’Agde.
foto: Cover En finir avec Eddy Bellegueule.

Frans lezen. Dit najaar las GKT een interview met professor Edouard Louis, schrijver en jonge docent Franse taal & literatuur in Parijs en New York. Mijn interesse was gewekt. Wat een leven! Deze schrijver heeft een bewogen jeugd achter de rug in Noord Picardië, een jeugd van armoede en geweld, waaraan hij zich inmiddels heeft ontworsteld. In zijn autobiografische roman En finir avec Eddy Belleguelle, zijn debuut uit 2014, vertelt hij over het verstikkende milieu op het platteland, waar hij opgroeide. Alcoholisme, geweld, homofobie en racisme, waaraan hij door zijn studie wist te ontsnappen. Edouard Louis schrijft veelal hyperpersoonlijke boeken. Geen vrolijke kost, maar wel een boeken, die je een heel ander Frankrijk laten zien dan dat van Emily in Parijs.

foto: Les figues de Meggy!

RECEPT. Een easy does it vijgendessert van Meggy Oostdijck.

Nodig 2 personen:

3 rijpe vijgen 

flinke klont roomboter

grote eetlepel goede honing van de imker 

Bereiding:

Doe in de steelpan de boter en de honing en verwarm dat, doe de stukjes vijg erbij en laat het 5 a 10 minuutjes rustig sudderen zodat de smaakjes kunnen vermengen. Serveer er een bolletje ijs bij of hangop en doe er wat nootjes of granola over heen. Smakelijk!

foto: De grootste kerstboom van Zandvoort.

Gereons Keuken Thuis wenst iedereen vrolijke Kerstdagen.

*wvttk = wat verder ter tafel komt

*grimlach = boosaardige, vileine (glim)lach

*plus tard = later

*clin d’oeil = oogwenk

Winevibes 2025, de finale.

Winevibes 2025, de finale. Het jaar zit er weer op bijna, net als de winevibes. Het laatste bericht van 2025: wijnen in foto’s, gedronken en geproefd door GKT.

foto: de kleine ijnkelder van GKT.

Winevibes 2025, de finale.

foto: Cava uit Catalonië, Cabré & Sabaté brut.
foto: Bio blend van Terres 2 Frères, viognier & chardonnay.
foto: Balnquière haute bij de Vignerons de Cessenon.
foto: Specialiteit van bio domaein Castan uit Cazoeuls lès Béziers: Cartagène.
foto: Easy does it Coteaux Varois rosé.
foto: AOP Saint Chinian Puech du Viala rood.
foto: Bio rood van domaine Catsan, Coteaux d”Enserune.
foto: Wit uit Tournus, een aanrader, de wijnen van de Vignerons de Mancey.
foto: Rode blend uit Saint Guilhem le Désert.
foto: De showstopper SAAM chenin blanc of in mooi Afrikaander: droë steen.

In 2026 komen de winevibes fotoblogs niet terug in deze vorm. Hoe dan wel? Daar gaat GKT over nadenken tijdens de Kerstdagen.

foto: AOP Fontcaude.

Overzicht 2025 winevibes:

Voorjaar.

Terraswijnen.

Alfresco zomer.

Herfst 2025.

Gereons Mag, de kersteditie 2025.

foto: Kerstboom op de Dam.

Gereons Mag, de kersteditie 2025. De lichtjes van de kerstboom voor het Paleis op de Dam branden. De stad is in kerstsfeer. Gastblogger Lizet Kruyff dook voor de #kerstrally 2025 de keuken van paleis het Loo in en deed een opmerkelijke trouvaille. Gereons Mag, de kersteditie verkende voor de decembermaand nog andere leuke en feestelijke zaken. Een recept van Bas van Montfrans mag niet ontbreken. En…. nu we toch vegan bezig zijn, is er het kookboek Vegan Gastronomie voor alle vegan girls & boys. Lekker plantaardig shinen tijdens de feestdagen. Een volle beker vin chaud van Valérie Castan erbij in de keuken. GKT ging aan de slag met twee easy does it apéro recepten voor Griekse tarama en kastanjevelouté. In Orléans kocht ik bij Duralex gekleurde onverwoestbare glazen. Nieuw wild in de keuken. Gereons Keuken Thuis vindt dit nieuwe en wilde, in bredere zin, wel een leuke trend voor 2026. Uitwerking volgt. Peter Doomen, wijnkenner gaat met je op reis door het wel en wee van de Champagne, een must voor wijnkenners. Een boterrecept van Janneke Vreugdenhil voor bij warme baguette of zelfgebakken brood. Wildrecept uit het Brabantse land. Vooruitkijken naar 2026 met een tentoonstelling in De Mesdag Collectie. Tot slot lekker luieren na al het feestgedruis van december met een hangmat of -stoel van de specialisten van de hangmat nl. Het worden weer warme kerstdagen op en voor GKT.

foto: Fruitcocktail in een potje.

Kerst in het paleis. Lizet Kruyff is geen onbekende gast op GKT. Al vele malen verschenen er van haar schrijvershand leuke verhalen op mijn blog. Of het nu gaat om Mozart, Jeroen Bosch, kersenpitten of dronken tomaten. Lizet pluist alle boeken, archieven en bibliotheken uit om een mooi culinair historisch verhaal te vinden. Maar… haar grote passie ligt bij de Oranjes. Onlangs verscheen haar feestelijke boek over de studietijd van prinses Juliana. Vandaag steekt Lizet als aftrap van de kerstrally op GKT de kerstboomkaarsjes bij de jonge prinses Wilhelmina aan. Lees meer.

foto: Halve kreeft met catsup royale.

RECEPT: Catsup royale

Nodig:

1 kg tomaten

300 g witte uien, grof gehakt

2 rijpe gele perziken, geschild en in stukjes

10 g Maldon zout

200 ml water

5 g Colmans mosterdpoeder

3 g gemberpoeder

1 g kaneel

2 kruidnagels

2 mespunten geraspte nootmuskaat

15 zwarte peperkorrels

40 g donkere rietsuiker

30 à 40 ml ciderazijn

2 ½ tl aardappelzetmeel

schone potjes of flesjes

Bereiding:

Doe tomaat, ui en perzik in een pan, voeg zout, specerijen en water toe. Roer goed door en breng het aan de kook. Laat het geheel 45 to 60 minuten gaar koken. Wrijf door een zeef. Bewaar de overgebleven pulp voor een soep. Voeg suiker en azijn toe, laat het geheel in een pan zonder deksel anderhalf uur inkoken. Voeg met wat water losgeroerd aardappelzetmeel toe en laat al kokend tot yoghurt dikte inkoken. Vul de schone potjes of flesjes met catsup royale en bewaar deze in de ijskast. Lees meer.

Een taart voor de prinses. Behalve de heerlijke recepten is het smullen van al het speurwerk, dat is verricht voor het schrijven van dit boek. Dat is aan Lizet Kruyff wel toevertrouwd. GKT las regelmatig op haar socials, dat ze wederom een trouvaille had. Waarover kon Lizet toen nog niet zeggen. Nu kun je het allemaal lezen, al dan niet onder het genot van een stukje taart of nog mooier koude kreeft met catsupsaus. Wat een werk is er in dit mooie boek gestoken. Een taart voor de prinses is een echte pageturner! Uitgave van Sauberhaus.

foto: Cover Vegan Gastronomie.

Vegan Gastronomie. De restaurants Bloempot in Lille en Nieuwe Winkel in NIjmegen hadden er al patent op, maar voor de leek thuis is er nog steeds een grote kloof tussen de dagelijkse vegan kookmodus en echte gastronomische benadering van de vegan keuken. Sebastian Copien, Hansie Heckmair en Andreas Leib sloegen de handen ineen en schreven Vegan Gastronomie, een boek, waarmee ze je op pad nemen door alle aspecten van vegan fine dining. Van keukengerei via productkennis, vaardigheden tot bordopmaak. In veelal niet te moeilijke recepten. Dus stralen met Kerst op vegan wijze kan er inzitten voor de thuiskok. De schrijvers delen hun beste trucs uit tientallen jaren ervaring. Leuk is, dat je bij elk recept een QR code vindt met een instructievideo. Dus vegan girls and plantbased boys, hopperdepop richting je boekhandel, om met Kerst plantaardig te shinen. Vegan Gastronomie is een uitgave van Sterck & De Vreese.

foto: Cartagène van domaine Castan.

Vin chaud à la Cartagène. Het bevriende wijndomein Castan, bio wijnmakers uit Cazouls lès Béziers maken naast rood, wit en rosé ook een specialiteit. In hun chais vind je een heuse solera, een trapsgewijze stapel wijnvaten, die ook bij de bereiding van o.a. sherry worden gebruikt. Met verschillende jaargangen versterkte wijn wordt bij Castian Cartagène gemaakt. Deze winter ontwikkelde Valérie speciaal recept voor vin chaud. 

Nodig:

steranijs

2 kaneelstokjes

een stukje gember

sinaasappelschil, goed geboend

kruidnagels

1 glas Cartagène

fles rode Marselan bio van domaine Castan.

beaucoup d’amour*

Bereiding:

Voeg alle ingrediënten bij elkaar in een diepe pan en verwarm het geheel langzaam. Niet laten koken! Schenk in kerstbekers. Deze vin chaud est une vraie potion magique pour Noël*.

foto: Vegan boerenkoolcurry van Bas.

Bas van Montfrans plaatste op Facebook een verrassende twist op een oer-Hollandse klassieker: boerenkoolcurry met kokosmelk en kikkererwten, geserveerd met witte rijst. Romig, kruidig, voedzaam én 100% plantaardig. Ideaal voor een balansdag na alle kerstdiners.

Boerenkool Curry met Kokosmelk. Een vrolijk vegan gerecht voor koude decemberdagen.

Nodig:

300 g boerenkool gesneden

1 blik kikkererwten uitgelekt

400 ml kokosmelk

1 ui fijngesnipperd

2 tenen knoflook fijngehakt

2 cm gember geraspt

1 rode paprika, in blokjes

2 tomaten of 1 blik tomatenblokjes

• 2 el currypasta of kerriepoeder

1 el olie (kokos- of zonnebloemolie)

1 tl komijnpoeder

½ tl kurkuma

zout en peper naar smaak

Optioneel: koriander en limoenpartjes

250 g witte rijst (basmati of pandan)

Bereiding:

Bas geeft twee bereidingswijzen:

Curry in een klassieke pan. Verhit olie in een grote pan en fruit ui, knoflook en gember.Voeg currypasta, komijn en kurkuma toe en bak kort mee. Voeg paprika en tomaten toe, laat 5 minuten pruttelen. Roer de kokosmelk erdoor en breng aan de kook. Voeg boerenkool en kikkererwten toe, laat 15–20 minuten zachtjes sudderen. Breng op smaak met zout, peper en eventueel limoen.

Curry in de Crockpot Express. Zet de crockpot op Sauté-stand en fruit ui, knoflook, gember en specerijen. Voeg paprika, tomaten, kokosmelk, kikkererwten en boerenkool toe. Kies stand Pressure Cook – 10 minuten. Laat de druk vanzelf ontsnappen voor een romige saus. Easy does it!

Rijst: Spoel de rijst onder koud water tot het helder is. Kook in ruim gezouten water of volgens verpakking (ca. 10–12 minuten). Afgieten en warm houden. Schep de curry over de rijst of serveer ernaast.

foto: Kastanjevelouté uit Régal.

Recept voor kastanjevelouté. De Franse streek  Ardèche is het epicentrum van de kastanjeteelt. Een mooi natuurproduct, dat vele toepassingen kent. Sucré ou salé in het Frans. Maak met kerst eens de Monte Bianchini uit mijn kook- en leesboek Gereons Keuken Thuis of probeer onderstaande wintersoep.

Nodig:

500 g kastanjes uit een pot

1 winterwortel in blikjes gesneden

2 stengels bleekselderij

1 grote ui

1 teentje knoflook

2 gedroogde laurierblaadjes

200 ml room

klontje boter

zout en peper

4 takjes peterselie of kervel

Bereiding:

Pel en snipper de grote ui, schil de twee bleekselderij stengels en snijd deze in plakjes. Schil de wortelen en snijd deze in blokjes. Verwarm de boter in een grote pan en fruit de ui, bleekselderij en wortel kort aan. Voeg de kastanjes, gehakte knoflookteen en laurier toe. Verwarm alles gedurende 4 minuten. Voeg naar smaak zout en peper toe. Giet 1 liter water in de pan om de kastanjes en groente onder te zetten. Breng aan de kook en laat het geheel een half uur sudderen op laag vuur. Haal hierna de laurierbladeren uit de pan en pureer het geheel met een staafmixer. Voeg de room roe en maak eventueel af met wat peper en zout. Serveer deze soep direct met een kleine takje kervel of krulpeterselie.

foto: homemade tarama voor de kerst apéro.

Recept voor je kerstapéro: tarama maison. Geïnspireerd door het tijdschrift Régal, dat deze kerst een mooie tijd voorspelt voor deze Griekse viskuitdip. GKT maakte een homemade versie. Makkelijk en smakelijk.

Nodig:

50 g gerookte kabeljauw-eitjes of botarga, gedroogde harder.

100 g Griekse yoghurt 10%

50 g wit broodkruim

sap van 1 limoen, naar smaak

2 tenen knoflook geperst

wat melk

peper & zout naar smaak

blini’s en zalmeitjes ter garnering

Bereiding:

Week het broodkruim in wat melk en knijp uit. Haal, indien nodig het vel van de eitjes of botarga af en snijd in blokjes. Meng het brood en de eitjes door elkaar, voeg de yoghurt, een kneep limoensap en de knoflook toe en mix het geheel tot een gladde substantie. Maak op smaak met wat peper en desgewenst zout. Proef de tarama en voeg voor de frisheid eventueel nog wat limoensap toe. Serveer de tarama maison op een blini met ter garnering wat roze zalmeitjes.

Meer recepten uit Régal vind je hier.

foto: De DURALEX flagshipstore in Orléans

DURALEX in Orléans. Een bijzonder product uit de stad Orléans, dat al zo’n tachtig jaar de tafels van velen siert. Onverwoestbaar glas volgens een bepaald procedée en sinds kort weer très branché*, want Made in France. Onlangs zag GKT in het programma Capital van M6 de transformatie, die deze fabriek doormaakte. Het ging slecht met Duralex, totdat de werknemers eigenaar werden en uit hun midden een nieuw management kunnen kiezen. Een heus participatiemodel, met plek voor nieuwe verkoopmethoden. Zoals de onlangs geopende flagshipstore, waar de medewerkers zelf hun waar verkopen. Speciaal voor de gelegenheid is er een set klassieke picardieglazen in vele kleuren te koop. Dat liet GKT zich niet twee keer zeggen. Mocht je in de buurt zijn van Orléans, schuif dan eens aan in de rij deze bijzondere experience.

foto: cover Champagne voor wijnkenners.

Champagne. De feestwijn bij uitstek. Zeker aan het einde van het jaar. Er zijn talloze boeken geschreven over deze streek en wijn en toch was er in de ogen van wijnkenner Peter Doomen nog plek voor een diepgravend werk, dat onlangs bij GKT op de mat plofte. Een persoonlijke ontdekkingsreis van de schrijver vervat in het boek Champagne voor wijnkenners, van zijn eerste kennismaking tot jarenlange relaties met de wijnmakers van deze streek. Doomen fungeert als gids door het landschap, voert je langs de mooie terroirs en vertelt in dit boek over de ambities van de nieuwe generatie champagneproducenten. Champagne is een mooi boek voor wijnkenners, die zich willen verbreden in alle aspecten van deze bruisende wijn. Mooi studiemateriaal voor in het nieuwe jaar. GKT komt erop terug in 2026. Champagne voor wijnkenners is een uitgave van Pelckmans.

foto: Kerstversiering in Orléans.

Boter van Janneke. Een boterham met tevredenheid. Een kerstrecept geïnspireerd door Janneke Vreugdenhil. Zij stuurde GKT zo’n 5 jaar geleden ( tijdens de Covid lockdown) een easy does it boterrecept. Boter maken is een leuke bezigheid tijdens de kerstrally. Om smakelijke boter te maken, moet je die room eerst laten fermenteren. Dat is niet moeilijk. Je roert er een beetje karnemelk door en laat hem 24 uur staan bij kamertemperatuur. Daarna koel je de room nog een tijdje, zodat het botervet kan uitharden. En vervolgens klop je er met een elektrische mixer binnen 10 minuten boter van. Het vocht dat je overhoudt is trouwens weer gewoon karnemelk, namelijk aangezuurde melk waar het botervet uit verdwenen is. Niet weggooien dus, maar opdrinken of gebruiken in bijvoorbeeld een sodabrood. En dan…. Dan heb je zelf een kerstbrood brood gebakken en zelf boter gemaakt. Beter kan Kerstmis niet beginnen. Een boterham met tevredenheid.

Huisgemaakte boter, RECEPT voor ongeveer 175 g boter.

Nodig:

500 ml slagroom

2 el karnemelk

fleur de sel of zeezoutvlokken (of fijn zeezout)

Additieven à la Parisienne, zoals lavendel, geconfijte schillen van citrus, piment d’Espelette, garnaaltjes, dragon of wat gehakte knoflook.

Bereiding:

Schenk de slagroom in een diepvriesdoosje of in een glazen of aardewerken schaaltje en roer de karnemelk erdoor. Sluit af met een deksel of met vershoudfolie en laat de room 24 uur fermenteren bij kamertemperatuur. Zet de gefermenteerde slagroom vervolgens minimaal 4 uur in de koelkast om goed koud te worden. Schenk de room in een kom en klop 5 tot 10 minuten met een elektrische mixer op de hoogste stand, net zo lang tot de boter zich van de karnemelk scheidt. Schenk de boter door een zeef en vang daarbij de karnemelk op. Pak alle stukjes boter die zich in de zeef bevinden bij elkaar tot één klont. Vul een grote kom met koud water en dompel de klont erin onder. Kneed de boter net zo lang tot er geen karnemelk meer uit komt. Ververs het water zo nodig 1 of 2 keer. (Dit ‘wassen’ doe je om te zorgen dat er geen melkbestanddelen meer in de boter zitten. Hoe zuiverder de boter, hoe minder snel hij ranzig wordt.) Je hebt schone, pure boter die, in de ijskast, een paar weken houdbaar is. Voor gezouten boter kneed u er simpelweg een snuf zout door. Of maak er een feestelijke boter à la Parisienne van. Warm stokbrood erbij en smeren maar.

INTERMEZZO: MIchael Bublé.

Video: Crooner Michael Bublé.
foto: Cover van De Nieuwe Wild Keuken.

WILD in de keuken. Een nieuwe benadering, om met afgeschoten wild om te gaan. Gereons Keuken Thuis vroeg zich ruim tien jaar geleden al in een blog af, wat er zou gebeuren met al het hertenvlees, dat werd afgeschoten in de duinen. Het antwoord was niets! Eigenlijk te gek voor woorden, dat je dieren bejaagd en ze dan niet opeet. Ik schreef in 2016: “Afschieten is de nieuwe remedie.. Wat een gemiste kans en zonde van de kogels. Het intrigeert me mateloos wat er gaat gebeuren met het vlees van de afgeschoten gezonde dieren. Ik mag toch aannemen dat het ter consumptie wordt aangeboden en niet naar een destructiebedrijf wordt gebracht.”#nowaste Gelukkig zijn ze bij wildhandel De Predetariër een andere mening toegedaan en schreven een kookboek. De Nieuwe Wild keuken, waarin wildbeheer en lekker eten prima samen gaan. Een boek vol verhalen over wildbeheer en 125 recepten, Van ree-roti en loempia’s van wild zwijn tot rendang van hert en de beroemde reerug tataki, om eens te proberen tijdens de Kerstdagen. GKT gaat er mee aan de slag tijdens de wilde weken. Uitgave van De Predetariër.

foto: Jo van Gogh-Bonger door Isaac Israëls.

Vooruitkijken naar nieuwe tentoonstelling Mesdag Collectie. In De Mesdag Collectie is volgend voorjaar de tentoonstelling Isaac Israëls. In de ban van Van Gogh. te zien. De tentoonstelling toont schilderijen van Isaac Israëls (1865-1934) waarin bekende Van Gogh-schilderijen op de achtergrond figureren. In de tentoonstelling staat de bijzondere band centraal die Israëls had met Jo van Gogh-Bonger (1862-1925), schoonzus van Vincent van Gogh. Israëls en Van Gogh-Bonger onderhielden tussen 1895 en 1897 een innige vriendschap en vanaf 1914 waren zij dierbare vrienden. Tussen 1915 en 1920 schilderde Israëls minstens zeventien voorstellingen waarin werken van Van Gogh prominent in het interieur aanwezig zijn. Hij noemde dat zelf met humor ‘Vincenten’. Voor deze doeken leende Van Gogh-Bonger hem meerdere topstukken uit de nalatenschap, onder meer Zonnebloemen, De slaapkamer en Het Gele Huis (De straat).

De tentoonstelling Isaac Israëls. In de ban van Van Gogh brengt tien van Israëls’ schilderijen met Van Goghs in de achtergrond samen, uit Nederlandse musea en uit particuliere collecties. Deze worden getoond in de context van de portretten, die Israëls van Van Gogh-Bonger maakte, zijn brieven aan haar en Van Gogh-Bongers dagboek, die hun bijzondere relatie tot uitdrukking brengen. Vanaf 20 februari 2026 te zien bij De Mesdag Collectie in Den Haag.

foto: Brabants landschap in de winter.

RECEPT: Brabants reestoofpotje.

Een stoofpot van het ree. Deze wordt gemaakt van een uitgebeende en in blokjes gesneden reebout. (Vraag dit aan je poelier, als je de reebout niet zelf achter in je keuken hebt afgehangen)  Homemade perenstroop is één van de geheime ingrediënten. We drinken er een Caves de Mancey Passetoutgrain bij. Dat is in tegenstelling tot andere Bourgogne wijnen, een blend, namelijk van de pinot noir- en gamay druif.

Nodig:

1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees

1 grote witte ui

1 middelgrote winterpeen

1 teen knoflook

250 gram witte champignons

3 sneetjes peperkoek

Ongeveer een halve liter rode wijn

perenstroop

Bereiding:

De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.

De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.

foto: Daar is de foodybox van Kroon.

De foodybox Kerst 2025. Precies op tijd voor de kerstrally stond de foodybox van Kroon op het Werk voor de deur bij GKT. Met een aantal leuke producten, zoals de speciality kazen van Wijngaard kaas, met leuke borrelplanksuggesties, een natuurlijke chocopasta van De Pindakaaswinkel en een maaltijdbox met bio Thaise soeprecept van Ekomenu. Minder enthousiast was GKT over de Becel met roomboter, want dat vindt GKT echt een paradoxaal product. Ook de XXL nutrition extra proteïne havermoutmix kon mij niet bekoren, want met 11 gram suiker en 5 gram verzadigde vetten per 100 gram schiet dit toch wel zijn doel voorbij. Niet zo healthy dus. De kaasdips van Kaaza Nova daarentegen vindt GKT wel gezellig. De Boer’nyoghurt van de Zuivelhoeve en Melbatoast van Van der Meulen behoeven geen nadere introductie. Tot slot: lekkere honing van Melvita kan nooit kwaad in je Griekse yoghurt. Gereons Keuken Thuis gaat er wat moois van maken.

video: Son et Lumière op de kathedraal van Orléans, Val de Loire.
foto: een vrolijke hangstoel van Tropilex.

Vooruitkijken naar 2026! In de hangmat. Relaxen met een goed gevoel, dat doe je in een hangstoel of hangmat van Tropilex , die in Nederland verkrijgbaar zijn bij dehangmat.nl, het adres om online je hangmat te kopen. Gereons Keuken Thuis hing eens in het voorjaar een hangmat op, om zo de naderende lente en zomer te vieren met de in Zuid Amerika, met liefde gemaakte hangstoel Belize. Fair trade producten, van mooie duurzame stoffen. Handgeweven met een stang van puur Scandinavisch hout. Hangmatten en hangstoelen om een stukje tropisch paradijs te creëren op je stadsbalkon of hangend aan de boom. Of op de Occitaanse tropézienne. Luieren maar na alle het feestgedruis van december!

foto: Napoleon taart.

RECEPT: Millefeuille Napoléon

Napoleon taart. GKT heeft het al enkele keren over het boek Het plezier van echt goed koken van Alice Zaslavsky gehad. GKT wil je dit recept voor een feestelijke mille feuille niet onthouden.

Nodig:

1 rol bladerdeeg van 375 g in delen geknipt

500 ml slagroom

100 g mascarpone

2 bakjes van ongeveer 150 g kant en klare caramel of caramel beurre salé de Bretagne uit een pot.

1 tl vanille pasta of essence

snuf sel de Guérande vlokken

geroosterd amandel schilfer

poedersuiker

Bereiding:

Verwarm de oven voor op 200 °C. Bekleed één of twee bakplaten met bakpapier en zet een of twee bakplaten als reserve opzij. Leg de uitgerolde plakken bladerdeel op de bakplaten, zonder dat ze elkaar overlappen. Prik met een vork gaatjes in het deeg. Leg een vel bakpapier en dek het bladerdeeg af met een bakplaat. Het bladerdeeg zal willen rijzen maar wordt hierdoor gehinderd en blijft plat.

Bak het bladerdeeg in het midden van de oven gedurende 30 minuten Haal de bovenste bakplaat en papier weg, Keer het bladerdeeg om en bak nog gedurende 10 minuten of tot je ziet, dat het helemaal goudbruin is gebakken. Haal het bladerdeeg uit de oven en laat het helemaal afkoelen.

Klop ondertussen de slagroom en mascarpone  tot zachte pieken. Voeg hierna de caramel salé, vanillepasta en zout toe en klopt tot het  mengsel stijf is. Snijd met een kartelmes zorgvuldig de randjes van het afgekoelde bladerdeeg af en snijd het bladerdeeg in drie gelijke stukken. Leg een stuk bladerdeeg op een platte schaal en schep hier iets minder dan de helft van de banketbakkersroom op. dek af met een tweede plak bladerdeeg en herhaal de laag banketbakkersroom end dek deze opnieuw af met bladerdeeg… Bewaar een beetje room voor een toplaagje. Rooster de amandelschilfers, laat afkoelen. Bestrijk het bovenste laag met wat banketbakkersroom en strooi hierover gelijkmatig de amandel bestrooi het geheel met poedersuiker. Zet de taart hierna minimaal een nacht in de ijskast.

foto: Jingle bells drum in Valras.

Gereons Keuken Thuis wenst iedereen mooie en warme Kerstdagen.

*beaucoup d’amour = veel liefde.

*très branché = heel hip

Noot:  De kersteditie 2025 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, Domaine Castan, De Mesdag Collectie, Lizet Kruyff, Hidde den Brabander, uitgeverij Sauberhaus, Duralex, Régal Magazine, Goodcook, Pelckmans, Sterck & De Vreese, dehangmatnl, Tropilex, Kroon op het Werk, Wijngaard Kaas, Kaaza Nova, Van der Meulen, De Zuivelhoeve, Ekomenu, Alice Zaslavsky, De Predetariër, Orléans Val de Loire tourisme en gereonskeukenthuis-archief. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Kerst in het paleis. Een gastblog van Lizet Kruyff.

Kerst in het paleis. Lizet Kruyff is geen onbekende gast op GKT. Al vele malen verschenen er van haar schrijvershand leuke verhalen op mijn blog. Of het nu gaat om Mozart, Jeroen Bosch, kersenpitten of dronken tomaten. Lizet pluist alle boeken, archieven en bibliotheken uit om een mooi culinair historisch verhaal te vinden. Maar…, haar grote passie ligt bij de Oranjes. Onlangs verscheen het feestelijke boek over de studietijd van prinses Juliana. Vandaag steekt Lizet als aftrap van de kerstrally op GKT de kerstboomkaarsjes bij de jonge prinses Wilhelmina aan.

foto: de kerstboom ten paleize.

Feest tijdens de tienerjaren van koningin Wilhelmina. Ik noem die wel eens ‘limonadefeestjes’.  De tijd van blindemannetje spelen net de hofhouding rond de kerst is wel voorbij. Speciaal voor de prinses komen er feestjes met leeftijdsgenootjes.

Ik doe al jaren onderzoek naar het culinaire reilen en zeilen aan het hof, en op dit moment ligt de focus weer op de Belle Epoque . Ofschoon haar inhuldiging moet wachten op haar 18de verjaardag, gaat het natuurlijk om het dagelijkse leven van koningin-regentes Emma en koningin Wilhelmina. Hoe ontvouwt zich dat ná het overlijden van koning Willem III? Ik heb beeld zo langzamerhand, en heel veel details en leuke weetjes. Het onderzoek zet ik nog even voort de komende tijd, dan maak ik een selectie voor het onderhanden boek.

Bijzonder vind ik de manier waarop Wilhelmina de feestdagen viert met haar leeftijdsgenootjes. Bij verjaarsfeestjes, Pasen en Kerst hebben de genodigden keus uit orangeade, frambozenlimonade, orgeade, citroenlimonade. Soms komt daar nog warme chocolademelk bij.

In de loop der tijd worden de bijgeleverde hapjes interessanter. Af en toe hoor je de stem van het koninginnetje: ‘het vlees voor de sandwiches moet dún gesneden zijn’. Ze leert haar wensen kenbaar te maken. Zó wil ze het graag. Het mag allemaal wat eleganter en verfijnder, dan voorheen, voor de jongedame en haar gasten.

Wanneer ze 17 is heeft ze met de kerst een zaal vol vriendjes en vriendinnetjes uitgenodigd. Voor het gezelschap wordt ananasijs, tutti-frutti-ijs en heel deftig sorbet de poires besteld en sandwiches met kalfsvlees en ossentong. Natuurlijk zijn er biscuits, wafeltjes, oublies, en kleine taartjes. Het is eigenlijk ieder jaar een variatie op hetzelfde thema. Soms is het aardbeienijs, en soms is het gewoon tutti-frutti met biscuits. Soms krijgen de gasten frou frou, fondants en chocoladeflikjes aangereikt, een andere keer zijn dat droge geleitjes (vruchtenkoekjes).

De hofkoks doen dagelijks hun best om de jonge koningin aan een breed scala van gerechten te laten wennen. Sommigen vallen niet zo in de smaak. Zo’n eendagsbloem is de Coupe Jacques, zo gewaardeerd door Joop ter Heul en haar vriendinnen. Taart, pudding, ijs, doet het meestal wel goed. Allengs worden de nagerechten wat meer volwassen: dame blanche au kirsch, bombe Prinz Pückler, mousse à l’ orange (soms glacé), aardbeiengelei met champagne,  charlotte Siberiènne, geflambeerde perziken of mousse au chocolat.

foto: voorheen tutti frutti of macedoine de fruits.

Maar we moeten het eigenlijk even over tutti frutti hebben. Het is een term, die in de loop der tijd op andere inhoud geplakt wordt. Wij kennen het wellicht nog vooral als gedroogde vruchten die geweekt werden en dan als nagerecht met vanillevla geserveerd, bij voorkeur een beetje lauwwarm. In de 19de eeuw kan het ook iets heel anders betekenen, zoals gekonfijte vruchtjes die zijn fijngehakt, zoals ze door het cassata-ijs gaan, of door de chipolatapudding. Er is ook tutti-frutti-limonade te koop. Gezien de context blijkt het eveneens de benaming voor wat later ‘macedoine des fruits’ wordt genoemd, en wat nu in glas of blik als fruit cocktail door het leven gaat. Van Italiaans naar Frans naar Amerikaans, zoals je dat nu ook nog in blik kunt krijgen. Uitsluitsel daarover vind ik in het Kook- en Huishoudboek, waar het recept voor een Bombe Tutti-Frutti te vinden is op pagina 1153. Bekleed de binnenwanden van een bombe-vorm met een laagje aardbeienijs en vul de nog overige ruimte met marasquinijs, waardoor wat macédoine van vruchten gemengd is.

foto: Tutti frutti bombe uit het Kook- en huishoudboek, Wie beschikt er nog over zo’n vorm?

Die term macedoine van vruchten zie je eind 19de eeuw ook op het koninklijke menu verschijnen. En in de krant als onderdeel van het diner dat de koninginnen aangeboden krijgen in Middelburg in 1994, Daarvoor is wel een keukenbrigade aangerukt van een chic restaurant uit Amsterdam, Zomerdijk Bussink.

foto: Nieuws van de Dag, 23 augustus 1894 Bezoek HHKKHH aan Zeeland, op het menu ook Macedoine au Kirsch

Het eenvoudigst is het om kant-en-klare vruchtencocktail aan te schaffen, je kunt er nog wat gehalveerde pitloze blauwe druiven aan toevoegen voor wat meer kleur. Dan schenk je er op basis van het vruchtensap uit blik of pot gelatine bij. Verdeel de vruchten over coupes en schenk er de gelatine over. Rustig laten opstijven. Desgewenst garneren met slagroom waardoor je een eetlepel marasquin roert. En wat voor feestelijks je verder wenst: wafeltje, eetbare kerstdecoratie, amandelflinters of ander strooisel.

foto: detail van macedoine des fruits in gelei.

Wil je het ouderwets doen en plantaardig, dan doe je het volgens het recept in Elle : lees hier het recept.

Dank aan Lizet Kruyff voor deze royale aftrap van de #kerstrally 2025.

® Lizet Kruyff, november 2025

Carbonara de boudin blanc grillé.

foto: recept uit het kerstnummer van Marmiton als inspiratie tijdens kerstrally.

Carbonara de boudin blanc grillé. GKT weet het: het is vloeken in de Italiaanse kerk, als je een spaghetti alla carbonara niet volgens de Romeinse wijze maakt. Echter de Fransen grossieren in carbonaraversies met room en een grote variatie aan ingrediënten. Daar kun je jezelf al Italo-purist vreselijk druk om maken. Net als om de Napolitaanse pizza. Laat de beste pizza ter wereld nu gemaakt worden in Parijs door Peppe Cutraro. Daar zijn zelfs Napolitaanse critici het over eens. Zo ook de carbonara, die kan volgens de Galliër best wat frou frou gebruiken. GKT at in zijn jeugd (dat is zo’n 43 jaar geleden) voor het eerst fettucine alla carbonara in Cannes. Nee niet met room, maar met extra eidooier geserveerd in de dop. Het restaurant aan de Croisette bestaat overigens nog steeds en is er niet op afgerekend. Tot zover het terugkijken. Vandaag een recept voor carbonara met gegrilde boudin blanc, eigenlijk een kinderrecept voor Kerst, dat makkelijk is te maken. Het kerstnummer van Marmiton wijdde een aantal pagina’s aan koken met kinderen. Kom daarom maar eens in Nederland, daar blijft kindereten steken in nuggets, pannenkoken en friet, al dan niet vermomd als kerstparafernalia. GKT toog naar de Sligro in Haarlem voor de ingrediënten. Helaas vond ik geen boudin blanc maar wel heerlijke venkelworstjes om te grillen. Een fijne extra smaak aan de carbonara. Hieronder vind je het recept. En GKT verklapt alvast: er valt niets aan te vloeken. Erbij Frans wit van een van oorsprong Italiaanse druif, vermentino uit Saint Jean Minervois. Hoe mooi is toch de Pax Romana!

Nodig:

3 venkelworstjes

3 eidooiers

4 losse eidooiers in schaal ter garnering

50 g parmezaanse kaas of voor de puristen pecorino Romano.

500 g spaghetti

8 el olijfolie

1 el sterke mosterd

peper en zout

Bereiding:

Grill de worstjes in een grillpan of op de hete plancha. Zet apart onder folie. Kook de spaghetti beetgaar volgens de aanwijzingen op het pak. Maak van de eidooiers, mosterd en kaas een luchtig mengsel. Snijd de worstjes in dunne plakjes. Giet de spaghetti af en bewaar wat kookwater. GKT voegt aan het water nooit zout toe i.v.m. zoutbeperking. Verhit 3 el olie in een pan en verwarm hier de worst in. Voeg beetje bij beetje de spaghetti toe. Zet het vuur uit en voeg langzaam het ei/kaasmengsel toe en sluit af met wat kookvocht van de spaghetti om te binden. Maak af met wat zwarte peper uit de molen en de rest van de olijfolie. Serveer de carbonara direct met een eidooier in de dop bovenop.

Zo dit was de kerstrally 2024.

Kerstrally 2024.

foto: Orléans in kersttooi.

Kerstrally 2024. Elk jaar hetzelfde liedje in GKT. Hoe korter de dagen, hoe meer taakjes. projecten en ideeën er liggen te wachten op afronding. Het kerstmenu, jaaroverzicht, wijnsuggesties, tips voor uitjes….. Ontelbaar zijn de dingen, waarmee GKT nog wat wil doen. Van de goedheiligman kreeg GKT een heel leuk boek, gemaakt door restaurants de coeur en 40 vooraanstaande Franse chefs. Het is een goede Gallische gewoonte in de strips van Astérix om een avontuur te besluiten met een banket. Smullen maar, al 40 albums lang. De geslecteerde Franse chefs nemen je mee in 40 banketten en de gerechten erbij. Gallia galore!

De kerstrally heeft meer om handen. Uit het GKT archief verzamelde ik recepttips, een menu van bonendiva Joke Boon en ik ging aan de slag met wijnen voor de laatste aflevering van wijntour 2024. Binnenkort is deze finale te aanschouwen op mijn blog. Kerststallen in Zandvoort. Herhaalboeken en -verhalen voor de donkere dagen. 2025 komt eraan, een jaar van grote veranderingen voor GKT. Verandering van spijs doet eten, niet waar? Die verrassingen bewaart GKT voor later. Nu eerst nog vroem vroem door de bochten van de kerstrally.

foto: crème du Barry in Perpinya.

RECEPT: crème du Barry à la Catalane.

La Rayonnante:. Perpignan, de Catalaanse stad van Zuid Frankrijk heeft een temperamentvol karakter. Alles aan deze stad is net iets Iberischer dan andere steden in Occitanië. Dat merk je aan de sfeer op straat, de Catalaanse vlaggen en de joie de vivre van de inwoners. En niet te vergeten: het eten! Het inspireerde mij tot onderstaand recept. GKT geeft aan een eerder in mijn kook- en leesboek verschenen crème du Barry een Catalaanse draai. Erbij een glas muskaatwijn uit het nabijgelegen Rivesaltes en Kerst kan beginnen. Bon Profit!

Nodig:

4 plakken rauwe ham

250 g aardappels

500 g bloemkoolroosjes

4 dl melk

1 l water

pimentón de la Vera

zwarte peper

zout

30 g boter

olijfolie

1 eidooier

Bereiding:

Kook de bloemkool en aardappels gaar in een liter heet water. Laat het geheel dertig minuten doorkoken. Giet af maar bewaar wat kookvocht. Pureer de bloemkool en aardappels met een staafmixer. Breng op smaak met peper en zout. Doe de crème terug in een pan en voeg de melk toe. Breng op nieuw aan de kook. Voeg de boter in blokjes en pimentón toe. Als de soep te dik wordt kun je nog wat kookvocht toevoegen. Maak op smaak met wat zout en zwarte peper. Leg de plakken Serrano ham op bakpapier en rooster kort in een hete oven. Laat de crème iets afkoelen en klop de eidooier erdoor. Serveer direct in diepe borden met de geroosterde ham en een scheut olijfolie als garnering.

foto: scheepsmodel in de protestantse kerk van Zandvoort.
foto: Kerststal in Delfts blauw.

Kerstallen in de Zandvoortse kerk. Tot en met 5 januari 2025 kun je in de charmante protestantse dorpskerk van Zandvoort 400 kerststallen bekijken uit een privé verzameling. Ze komen uit alle delen van de wereld, zijn gemaakt van diverse materialen en elke beeldengroep heeft zijn eigen stal of entourage.

De kerk met zijn blauwe plafond, scheepsmodelen, blazoenen van belangrijke Zandvoortse families en 175 jaar oud Knipscheer orgel is ook de moeite waar. Je verwacht te midden van het badplaatstoerisme niet zo’n mooi onderhouden monument. Openingstijden van 6 december 2024 tot en met 5 januari 2025 van woensdag tot en met zondag van 12.00 tot 17.00 uur.  Toegangsprijs is € 1,50. Deze komt geheel ten goede aan het kerstpakkettenfonds van Zandvoort.

Je vindt de dorpskerk aan het Kerkplein.

foto: Skywalk Monte Bianco (bron: visit Italy)

Monti bianchini. Een kerstdessert met kastanjes. In Nederland zie je weinig desserts met kastanjes. Daarom eens leuk om te proberen. In het recept uit het Toscaanse kookboek van Tessa Kiros wordt gebruik gemaakt van een heel ouderwetse draaizeef, waarmee vroeger appelmoes gemaakt werd. Het leuke van het gebruiken van deze draaizeef is dat je na afkoelen van de kastanjes de puree nogmaals door de grove zeef kan draaien en je leuke sliertjes krijgt. Natuurlijk kun je ook gewoon een keukenmachine gebruiken. Voor de knapperigheid voeg ik onderaan verbrokkelde cantucini toe. In plaats van een grote Monte Bianco een aantal Monti Bianchini Wijn bij dit dessert is een vin santo, versterkte witte wijn uit Toscane.

Nodig:

500 g ongepelde kastanjes
1 eetlepel venkelzaad
4 el warme melk
2 el suiker
3 el cognac of rum
4 dl slagroom
1/2 eetlepel poedersuiker
cantucini

Bereiding:

Kerf de kastanjes in met een mesje. Breng een pan water aan de kook met een snufje zout en het venkelzaad. kook de kastanjes in een uur gaar. Giet de kastanjes af en laat ze afkoelen. pel de kastanjes en verwijder ook de vliesjes. Pureer de kastanjes met een fijne draaizeef of in de keukenmachine. Voeg de warme melk, suiker en cognac of rum toe. Klop de slagroom met de poedersuiker lobbig. Vul de glazen onderin met 1 of  2 cantucini koekjes. Schep het kastanje mengsel erop en garneer met een flinke schep slagroom. Ook kun je op een bodem van de koekjes er één  berg van maken en er bovenop een flinke dot slagroom. Een echte Monte Bianco.

foto: cover Egeltje Eigenwijs.

Kerstboek. Een vrolijk boek voor grote en kleine kinderen. Mirjam de Leon schreef Egeltje Eigenwijs. Het verhaal van een bijzonder egeltje, dat bij toeval terecht is gekomen in een klein paradijs. De tuin van tante Cato en haar lakeien. Zij bieden hem een heus bed and breakfast. Eigenwijs kan goed ruiken, heeft uithoudingsvermogen en gaat op zoek naar vriendjes om mee te spelen. Aangestoken door de verhalen van een roodborstje maakt hij een grote reis, over land en water. Hij ontmoet hierbij de leukste zeedieren. En december is helemaal speciaal, want onder de hooggeëerde ontmoetingen bevinden zich zelfs Sinterklaas en de kerstman…..

Egeltje Eigenwijs, Mirjam de Leon met tekeningen van Fred Rosenhart is een uitgave van Boekscout.

foto: een wagen vol Lucques in 40.

RECEPT uit de Corbières  Varkenswangen met olijven uit de Languedoc. Gilles Goujon (Bourges 1961) is de eigenaar en chef een hotel en restaurant in Fontjouconde, 33 kilometer ten westen van Narbonne, in het hart van de Corbières. Het heet Auberge du Vieux Puits. Goujon belandde al jong in de horeca. In 1978 werd hij al de “meillieur apprenti” van Frankrijk en stages en werkervaring bij verscheidene gerenommeerde Michelin zaken volgenden. Op zijn 31e kocht hij Auberge du Vieux Puits en ging aan de slag. Het leverde hem in 1997 zijn eerste Michelinster op, gevolgd door nummer twee in 2001, in het jaar,dat hij de auberge uitbreidde met hotelaccommodatie. De bekroning kwam in 2010, toen dit adres getooid werd met 3 Michelinsterren en sindsdien is het restaurant van Gilles Goujon niet meer weg te denken in de Aude.

foto: op het terras van Auberge du vieux puits.

Auberge du Vieux Puits, 5 Avenue St Victor, 11360 Fontjoucouse (Aude)

RECEPT: GKT kwam op het spoor van een recept voor varkenswangen met Lucques olijven, de lokale groene variant. Gilles Goujon kookt het in het groot met zeker 12 wangen. Voor Gereons Mag, de herfsteditie 2023 paste ik de hoeveelheden en receptuur iets aan.

Nodig:

6 varkenswangen met been

75 g wortel in blokjes

75 g selderij in blokjes

2 rode uien in ringetjes

olijfolie

75 g geplette Lucques olijven

500 g tomaten in blokjes

4 tenen knoflook

½ l witte wijn

½ l kalfsfond

2 laurierblaadjes, takjes tijm en rozemarijn als bouquet garni

peper en zout

Bereiding:

Bestrooi de varkenswangen met peper en zout. Verhit de olie en braad de wangen ome en om aan, to ze mooi bruin zijn. Haal het vlees eruit en zet afgedekt apart. Voeg de uienringen, knoflook en groenten toe en bak deze kort aan aan. Wanneer je klaar bent met het fruiten van de groenten voeg je de groene olijven toe en de tomaten toe. Bak kort aan op hoog vuur Blus het geheel af met de wijn en voeg de warme fond en bouquet garni toe Kook het geheel iets in en voeg de varkenswangen toe. Doe het deksel op de pan en zet deze in een voorverwarmede oven van 100 graden. Laat de stoofpan daarin 2 uur staan. Kijk bij tijd en wijle naar de garing en roer. Serveer de wangen met de jus en brood.

Wijntip: rode Corbières.

foto: Italo Spaans rood van Chateau Amsterdam.

Chateau Amsterdam. Geen wijngaarden, maar in Amsterdam Noord huist de eerste urban wijnmakerij van Europa. GKT schreef al een keer over hun wijnen bij de HEMA in de zomer van 2021. Chateau Amsterdam maakt blends van diverse druivenrassen uit verschillende landen. Dat is de vrijheid, die zij zichzelf toestaan. Mooie huwelijken tussen wijnlanden en druiven. Zoals deze Italo Spaanse rode wijn gemaakt van tempranillo en nero d’avola. Leuk storytelling product voor je kersttafel. Te koop bij de blauwe grootgrutter.

foto: de heerlijke spread van Joke,

MENU voor de kerst: koken uit de mooie boeken van bonendiva, linzenlady, kleurenkook* en vriendin Joke Boon. GKT stelde in 2021 een menu samen met kerstwijnen. Een reprise tijdens deze kerstrally. In Frankrijk kocht GKT zwarte Beluga linzen. Eens kijken, of deze een mooie basis zijn voor onderstaande amuse uit het menu.

Joke Boons paté van linzen, sardien & tomaat.  “Dit is echt zo’n recept, dat je in no time maakt met ingrediënten, die je nog op voorraad kunt hebben. Het is een lekkere, grove paté, die het goed doet op toast of brood.” 

Wijntip: Albada, witte macabeo van oude wijnstokken uit DO Catalayud. 

Nodig: 

75 g bruine linzen gewassen, ook leuk is het om Berry linzen te gebruiken

1  teen knoflook

1 laurierblaadje

1 blikje sardientjes op olie à 125 g

50 g zongedroogde tomaat op olie, uitgelekt

2 el olie uit de pot zongedroogde tomaat

1 tl azijn of citroensap

1 el bieslook, fijngehakt

peper & zout

Bereiding:

Kook de linzen met de gepelde knoflookteen en het laurierblaadje gaar in ruim water. Controleer door er een te proeven. Giet af en laat uitlekken in een zeef. Verwijder het laurierblaadje en de knoflookteen. De knoflookteen gebruik je hierna nog.

Maak de sardientjes schoon: verwijder de graatjes. Snijd of knip de zongedroogde tomaatjes in stukjes. Doe de linzen met het knoflookteentje in de keukenmachine en pulseer kort. Voeg de tomaat, sardientjes, olie, azijn en bieslook toe. Pureer tot een grove of iets fijnere paté. Proef en maak op smaak met peper en zout of een extra drupje azijn. Doe in een schaaltje of potje. In de ijskast 3-5 dagen houdbaar. Recept uit Linzen van Joke Boon.

De rest van het menu vind je hier.

foto: Dolly als Frau Antje (van het verkeerde kantje) op de Alkmaarse kaasmarkt.

Teruglezen: talk &table met Dolly Bellefleur. Kerst bestaat niet alleen uit koken en taakjes. Aan het einde van een jaar struint GKT graag door 18 jaar bloggen. Eén van de leukere blogonderwerpen vond ik zelf mijn serie talk and table (zo gedoopt door Frances Mayes), die meer dan 12 jaar geleden het licht zag en werd afgetrapt met tuindesigner Jeff Minnich. Daarna volgde een reeks van vele gewaardeerde gasten, waaronder Ruud Douma aka beauty & brains Dolly Bellefleur. Tot en met mei 2025 is er in het Haarlemse Verwey Museum een vrolijke tentoonstelling over 35 jaar Dolly Bellefleur te zien.

Lees hier het talk & table verhaal uit 2016.

Foodybox van Kroon op het Werk. Hey ho…. let’s go. Daar is de foodybox van Kroon op het Werk weer! De kersteditie, zo vlak voor hun jubileumjaar 2025. Vol producten, die door GKT en speciale reporters zullen worden bekeken, betast en geproefd. In het geval van GKT ook op zoutgehalte. Vertrouwde smaken deze keer van Old Amsterdam , Melvita en Maza, maar ook stroopwafels van Daelmans, Wilhelmina pepermunt. Unfished vegan zalm en Flax kombucha. Een heel leuk product vond GKT de verse nootmuskaat van Silvo met een raspje, ideale smaakmaker bij een zoutarm dieet. Het wordt een vrolijke boel deze Kerst. Meer in de volgende editie, thema greenvibes, van Gereons Mag. Dank aan Robert Kroon.

foto: kerstboom bij GKT.

Nieuwsgierig. GKT is benieuwd naar hoe jullie Kerstmis vieren. Wat voor een tradities houd je in ere, wat eten jullie en welke versieringen? Laat het weten in een reactie op deze post.

UITSMIJTER: Beentjes van de vloer met Patrick Hernandez. Born to be alive. Een saillant detail is , dat Hernandez ook rode wijn maakt voor de coöperatie van Saint Jean de Minervois. Born to be a wine! Hoe kan het ook anders.

Kerstrally 2024: de 40 banketten van Astérix.

foto: een goede Gallische gewoonte, le banquet.

Kerstrally 2024: de 40 banketten van Astérix. In Gallië is het de goede gewoonte, om na gedane arbeid of een geslaagd avontuur gezamenlijk de tafel te delen voor een heuse grande bouffe. Lekker smullen van allerlei gerechten in goed gezelschap en heel belangrijk: elkaar verhalen vertellen. Dat zonder gestoord te worden door muziek van een Gallische bard of een aandacht vragende smartphone. Dat is en was zo. In de veertig albums van Asterix komt elke keer deze Gallische gewoonte als hekkensluiter voorbij. Des te blijer was GKT, dat hij van de goedheiligman het fijne boek Astérix, les 40 banquets cadeau kreeg, waarin 40 vooraanstaande chefs hun recept voor een heus Gallisch banket delen. Want eten doe je niet alleen, dat doe je samen. Partager is het toverwoord, beter gezegd de toverdrank. Want een banket: dat maakt de Galliër echt onoverwinnelijk. En…. niet om Obelix teleur te stellen, een banket is meer dan enkel everzwijn. GKT koos voor de kerstrally een fijn recept van Gilles Goujon, chef uit de Aude.

foto: cover Astérix les 40 banquets.

RECEPT: Salade de pommes de terre à la Bitteroise van oma Lulu. GKT paste de receptuur wat aan, waar nodig, want niet iedereen heeft tijd om eieren gedurende 40 minuten op precies 62° C. te garen. Hetzelfde geldt voor de adviestemperatuur van het spekschuim uit de kidde. Deze bewerkingen laat ik aan maestro Goujon over in zijn *** restaurant in de Aude.

Nodig:

200 g gerookt spek in blokjes

6 grote aardappelen

6 eieren

2 gele uien

50 g gekonfijte trostomaatjes uit de oven. (noot: Goujon geeft in het boek geen recept hiervoor)

bundeltje bosuitjes

balsamico azijn

300 ml room

een scheutje EV olijfolie

zeezout en zwarte peper uit de molen

Voor de mayonaise:

3 eidooiers

2 el citroensap

2 tl Dijon mosterd

200 ml zonnebloemolie

1/2 tl zout (dit laat GKT afwezig)

Bereiding

Bak de blokjes spek uit en laat deze als ze bruin zijn uitlekken op wat papier. Giet het vet uit de pan, voeg de room en spekjes toe en laat het geheel 40 minuten zacht trekken. Haal hierna de spekje eruit en zet apart. Zeef de room en doe deze in een kidde. Voeg twee gaspatronen toe en probeer het roommengsel au bain marie op 62° C te houden. Kook de eieren zoals je bent gewend en laat ze schrikken in koud water. Pel ze hierna voorzichtig, om de eieren heel te houden. Zet de eieren apart. Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen. Snijd de aardappelen in fijne blokjes. Snijd de gele uien in dunne rinegtjes. Hetzelfde doe je met de bosuitjes. Halveer de gekonfijte tomaatjes. Meng alle ingrediënten in een slakom door elkaar. Maak met de eidooiers, mosterd en citroensap een glad mengsel, giet hier straaltje voor straaltje de zonnebloemolie door totdat er een fijne mayonaise ontstaat.

Schep in een diep bord de gemengde salade en schenk hierover wat een klein beetje balsamico en olijfolie. Roer er wat zelf gemaakte mayonaise door en maak af met wat zout en een draai zwarte peper. Leg er een doorgesneden ei op. Spuit op het ei de licht lauwe spekroom uit de kidde en garneer het geheel met wat drooggedepte spekjes.

foto: Galliërs op jacht.

Een “easy does it” Gallisch recept. Niet uit het Astérix kookboek, maar uit de Morvan, het land van Vercingetorix. Je verschalkt niet elke dag een wild zwijn in het bos.

Wild zwijn?  Op GKT vertelde ik over de jagers, die ik tegenkwam in de heuvels van de Maconnais. Mannen in oranje hesjes, die op zaterdag een robbertje achter de wilde zwijnen aan gaan rennen. In de hoop, als waren zij Asterix en Obelix, een wild zwijn te verschalken. Ik vroeg me direct af of Théo erbij was? Die oranje hesjes zijn er voor het geval ze elkaar per ongeluk in de bil schieten. Het is geen demonstratie. Uitstappen uit de auto voor foto’s was derhalve geen optie. Het bracht me meteen op het idee, om weer een karbonaadjes te maken met een wildsmaak. Het verschil tussen varken en zwijn is dat de laatste erop los scharrelt en veel meer dingen zoals jeneverbessen, wilde kruiden en ander natuurlijk spul eet. En…, voegde een Facebook vriendin, die voorheen in de Bourgogne woonde, eraan toe, veel meer spiermassa heeft. Dus roder vlees. Natuurlijk is het geen wild zwijn, maar niet getreurd, met kruiden en specerijen in een marinade kun je een heuse wilde stoof van varkensvlees maken. Dat leerde ik van mijn tante Doubs, juist ja, die van de soep, uit de Morvan. Lekker stevig glas rood erbij en smikkelen maar.

Nodig:

1,5 kg schouderkarbonaden

2 sjalotten

1 prei in ringen

1 winterwortel

1 tak rozemarijn geritst

2 laurierbladeren

3 tenen knoflook

genoeg rode wijn om het vlees onder te laten staan

2 cm gember

8 kruidnagels

15 gekneusde jeneverbessen

1 el Dijon mosterd

bloem

peper en zout

boter

Bereiding:

Maak een marinade van de wijn, grof zout peper, mosterd, gehakte knoflook, gember in dunne reepjes, de jeneverbessen, laurier en rozemarijnnaalden. Leg de ontbeende schouderkarbonaden in deze marinade en dek af. Laat het geheel minimaal 24 uur in de ijskast staan. Haal het vlees uit de marinade, dep het droog en haal het door de bloem met wat zout en peper. Verhit boter en bak het varkensvlees aan. Snijd ondertussen de prei, sjalot en wortel fijn. Breng in een steelpan de marinade aan de kook. Haal de karbonades uit het vet en zet apart. doe de groenten in de pan en zet ze kort aan. Blus af met de warme en gezeefde marinade. Doe de karbonaden terug en laat het geheel een uur stoven op heel zacht vuur. Bind de saus met wat beurre manié.

Serveren met fluffy aardappelpuree en geroosterde pompoen uit de oven en je banket is compleet.

foto: Museo Parc Alésia, monument voor Vercingetorix (visit Borgogne)

Wijntour 2024, de finale.

foto: kerstboom op de Dam.

Wijntour 2024, de finale. Het wijnjaar 2024 is weer omgevlogen. Het kerstgedruis staat voor de deur. Tijd voor de laatste wijntour met door GKT gedronken en geproefde wijnen. De finale!

foto: Bachelet-Monnot, Bourgogne AOP rouge 2020 . (FR)
foto: AOP Cotes du Rhöne 2023 bio. (FR)
foto: La Roche Beaulieu, Cotes de Castillon, Bordeaux 2012. (FR)
foto: easy does it rood van de Mercadona: viña Albali crianza 2019. (ES)
foto: Domaine Castan, terra del faisan, Coteaux d’Enserune. (FR)
foto: een Italo Spaanse blend van Chateau Amsterdam. (NL)
foto: Champagne Patrick Soutiran, rosé Ambonnay. (FR)
foto: een IGP van Jean Claude Mas, Enigma, blend van chardonnay, viognier & muscat. (FR)
foto: Leuk stel les Aumoniers, AOP Cotes du Rhône blanc 2023 en MCMVII, rood uit Oc. (FR)
foto: De klassieke cru Fleurie van Domaine de la Rizolière 2020. (FR)
foto: easy does it witte borrelwijn. AOC Garda, blend van garganega & pinot grigio. (IT)
foto: special edition, Tom of Finland outstanding red. (Californië)
foto: Rosé coteaux d’Aix en Provence. (FR)
foto: Les libellules IGP marselan van de Vignerons de Cessenon sur Orb. (FR)
foto: last but not least, Spy Mountain, crisp sauvignon blanc Marlborough. (NZ)

In 2025 komt de wijntour terug in een nieuw jasje. Stay tuned! GKT wenst jullie fijne vineuze feestdagen.

Gereons Mag, de feestdageneditie 24.

foto: de Hollandse winter.

Gereons Mag, de feestdageneditie 24. December is bij uitstek de feestmaand. En het lijkt tegenwoordig steeds vroeger te beginnen. GKT zag hoe in de stad Béziers op 31 oktober, de Halloween parade van die avond, was nog niet begonnen, dat de eerste kerstparefernalia al van stal werden gehaald bij een temperatuur van 23 graden. Wel wat vroeg, Het is een internationale trend. Ook in Nederland zie je steeds vroeger allerlei kerstversiering. Heel gezellig natuurlijk, maar het haalt wel een beetje de magie eraf. GKT wacht altijd de terugkeer van de goedheiligman af, alvorens zich te gaan beslommeren om de jaarlijkse kerstrally.

Waar gaat deze editie van Gereons Mag over? In ieder geval over FEEST! van Jeroen Meus. Er is een fijn recept van gay cooking club kok Bas van Montfrans voor chique sjeklade bollen. Helaas waren deze zo lekker, dat een foto niet meer gemaakt kon worden. Een mooie tentoonstelling in het Amsterdamse Van Gogh Museum over 150 jaar impressionisme. Sam Dixon schreef een erg vegan kerstkookboek. We drinken een gezellige kalimotxo. Snuffelen bij A Béziers brocante. Voor uitwijkelingen, locals en toeristen is er het Brabant kookboek van Andrea Janssen. GKT ging op verjaarsbezoek in Haarlem bij Dolly Bellefleur. Kijken in 500 jaar geschiedenis van het Nederlandse Kookboek met Jonah Freud en Garrelt Verhoeven. Verder wat easy does it feestelijke recepten. Gereons Mag besluit de laatste editie van 2024 met een gedicht uit de bundel Wachtland van Jan-Simon Minkema.

Maak er een mooie kerstrally van!

foto: cover FEEST! van Jeroen Meus.

FEEST! Jeroen Meus. Een nieuw kookboek voor de eindejaarsfeesten van “dagelijkse kost” coryfee Jeroen Meus. Hij neemt je mee in zijn beproefde keuken voor de feestdagen. Kerstgerechten en -menu’s. Verrassende gourmetsuggesties. Partysnacks voor Oud & Nieuw. Tot slot, hoe kan het ook anders, anti katerfood voor de day after. Het feestboek van Meus start met zoete herinneringen aan kerstavond bij grootouders. De toespraak van toenmalige koning Boudewijn. Zijn bompa, die de Brabançonne uit volle borst zong. En de nachtmis gevolgd door koeken met boter. Jeroen Meus denkt er altijd met warmte aan terug. Kerstavond verliep in zijn jeugd altijd volgens een vast ritueel. De krokettenmachine werd van stal gehaald Er was soep met groentjes uit eigenste tuin. En als klap op vuurpijl bombardeerde opa zijn kleinzoon tot huisbutler en sommelier. Want de jonge Meus zat tenslotte op de hotelschool. Tot zover het verleden, veel is veranderd. Maar voor Jeroen Meus zijn de kerstdagen ook in onze snelle tijd nog steeds dagen van dankbaarheid, solidariteit en gulheid. Kruip dicht bij elkaar, dans en vier FEEST!. Lees meer.

Uitgave van Manteau.

foto: de traditionele kerststal in het koor van de kathedraal van Den Bosch. Tot en met Driekoningen te zien.
foto: winterse blik op de Sint Jans Kathedraal in Den Bosch.

RECEPT van Bas van Montfrans: Brabantse sjeklade bol de luxe. Een feestelijk dessert geïnspireerd op de klassieke Bossche bol, maar dan met een winterse twist: een subtiele hint van sinaasappel en een vleugje kaneel. Perfect voor een feestelijke high tea of als afsluiter van een feestelijk diner.

Nodig: (voor 8 bollen)

Voor de soezen:

75 ml melk

75 ml water

60 g boter

1 snufje zout

1 el suiker

75 g bloem

3 eieren

Voor de vulling:

400 ml slagroom

2 el poedersuiker

1 tl vanille-extract

1 tl sinaasappelrasp

Voor het glazuur:

150 g pure chocolade

75 ml slagroom

1 tl kaneelpoeder

Bereiding:

Soezen maken. Verwarm de oven voor op 200°C. Breng in een pan melk, water, boter, zout en suiker aan de kook. Voeg de bloem in één keer toe en roer stevig tot een deegbal ontstaat die loslaat van de pan. Laat het deeg vijf minuten afkoelen. Voeg vervolgens één voor één de eieren toe en mix goed door, totdat je een glad, stevig beslag hebt. Schep het beslag in een spuitzak met een grote ronde spuitmond. Spuit acht mooie bollen op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak de soezen 25 minuten in de oven tot ze mooi goudbruin en luchtig zijn. Laat afkoelen op een rooster.

Vulling bereiden. Klop de slagroom met de poedersuiker, vanille-extract en sinaasappelrasp stijf. Vul een spuitzak met een smalle spuitmond en vul de afgekoelde soezen met het slagroommengsel.

Chocoladeglazuur maken. Smelt de pure chocolade au bain-marie. Voeg de slagroom en kaneel toe en roer tot een glad mengsel. Doop de bovenkant van elke soes in de chocoladeglazuur en laat opstijven.

Wijn: rode Banyuls.

foto: Claude Monet, de schildersboot. (1874)

150 jaar impressionisme. April 1874. Een groep jonge kunstenaars opent zelf op een Parijse boulevard de deuren van hun tentoonstelling. Hiemee bevrijden zij zich van de strikte toelatingscriteria van de Salon-ten toonstelling waarmee de gevestigde orde bepaalt wat er te zien is voor het publiek. Claude Monet, Berthe Morisot, Auguste Renoir, Paul Cézanne, Edgar Degas en Alfred Sisley tonen hun persoonlijke impressie van het moment met losse penseelstreken en felle kleuren op hun doeken. De toeschouwers reageren geschokt, een revolutie vindt plaats. Honderdvijftig jaar later ziet men dit moment als de geboorte van een van ‘s werelds invloedrijkste kunststromingen: het impressionisme.

Centraal in de tentoonstelling staat de vraag hoe en wanneer de Franse impressionistische werken naar Nederland zijn gekomen? In hoeverre was Nederland rond 1900 al klaar om een moderne kleurrijke kunststroming uit Parijs te omarmen? Kon het publiek dit aan?

De Nederlandse smaak was in die tijd vrij conservatief en de hang naar traditionele donkere kleuren alom vertegenwoordigd op schilderijen. Vive l’impressionnisme! laat zien hoe de onvermoeibare inzet van een aantal visionairs, waaronder kunsthandelaar Theo van Gogh, die ervoor zorgde dat het impressionisme zijn weg vond naar Nederland. Zo brak hier uiteindelijk ook het licht door. Ook Vincent van Gogh ging overstag. Maar pas ná zijn verhuizing naar Parijs in 1886, toen hij met eigen ogen de impressionisten kon bewonderen, transformeerde zijn kunst radicaal en voorgoed, van bruin naar lichtere kleuren.

Vive l’impressionisme is nog tot en met 26 januari in het Van Gogh Museum.

video: Vive l’Impressionisme.
foto; cover A very vegan Christmas.

A very vegan Christmas. A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst. Lees meer.

Uitgave van GoodCook.

foto: de ingrediënten voor een kalimotxo in GKT.

Kalimotxo. Wat hebben de Kerstdagen, Coca Cola, rode wijn en Baskenland met elkaar te maken? Zo op het eerste gezicht helemaal niets. Nou ja, Coca Cola company uit Atlanta vond de kerstman uit.

Toen cola nog niet volop verkrijgbaar was in de jaren 20 van de vorige eeuw was het in Spanje heel gebruukelijk om deze schaarse frisdrank te mengen met een scheut rode wijn. Dat veranderde in 1953 toen de eerste colafabriek op het Iberisch schiereiland opende. In 1972, tijdens een festaval in het Baskische plaatsje Algorto kreeg de mix van cola en rode wijn de klinkende naam kalimotxo. Sindsdien is het een klassieke partydrink in Baskenland. Kalimotxo is makkelijk te maken. Ook in een alcoholvrije en lightvariant.

Voor de feestdagen maakt GKT een kalimotxo light van rode Sangre de Toro van Torres en Coca Cola light. Je kunt ook de Torres Sangre de Toro 0% gebruiken als de wijn je als naar de kop is gestegen.

Nodig:

1 deel 125 ml rode wijn (joven)

1 deel 125 ml Coca Cola zero

2 druppels angostura bitter

schijf sinaasappel

ijsblokjes

Bereiding:

Mix alle ingrediënten door elkaar en schenk in een groot wijnglas met ijs. voeg 2 druppels angostura bitter toe, roer door en garneer met schijf sinaasappel.

Als snack of tapa kun je denken aan een pittige chorizo in plakjes.

Osasuna! ¡Salud!

foto: la gardienne tussen de overige bric à brac.
foto: voor de één een kaptafel, voor de ander een schrijfplek à Béziers brocante.

A Béziers brocante. Het gonst in de faubourg van Béziers. Die wordt na jaren verwaarlozing onder handen genomen. En op niet mis te verstane wijze. De verderop gelegen 9 sluizen van Fonserrane liggen nu te schitteren in een mooi park, dat je in 20 minuten lopen vanuit de oude stad bereikt. In de bovenstad, bereikbaar via liften en rond de Pont Vieux gonst het van de opknapactiviteiten. GKT is elke keer verbaasd hoe rap er nieuwe dingen bijkomen.

Midden in de faubourg ligt à Béziers brocante, een initiatief van vier brocanteurs, waaronder meubeldeskundige en vriend Mathieu. Hij tovert door middel van zandstralen oude meubelen om tot nieuwe parels voor je interieur. Ook de bric-à-brac is de moeite waard. GKT kon het in het voorjaar niet laten twee cochonneries te kopen in de vorm van een piraatvarken en een cochonailleschaal. Maak eens de wandeling via de pont vieux van boven naar beneden of andersom en bezoek dit walhalla voor brocante- adepten! Parkeren kan om de hoek op het mega parkeerterrein, volg de borden P Pont Vieux.

foto: Béziers dans le brouillard.
foto: cover Kookboek van Brabant.

Brabant, het kookboek. Dit boekje mag niet ontbreken in Gereons kookboekenhoek. Als Brabander, Brabantse uitwijkeling of toerist lees je hierin de geschiedenis van de Brabantse keuken. Die in tegenstelling tot het predikaat Bourgondisch vaak niet zo is. Natuurlijk zijn er de gezellige worstenbroodjes voor Kerst en andere feestdagen. De Bossche bol met mes en vork op een Bosch terras is ook een klein feestje. Net als de Brabantse koffietafel, maar ad fundum is de (Noord) Brabantse keuken een praktische en landelijke. Gezinnen waren groot, er was weinig geld en toch moesten alle monden worden gevoed. Dus at men veel aardappels, groenten van het seizoen en ingemaakt in de winter. Soepen kwamen op tafel en soorten pap. Ondanks de armoede was het niet minder gezellig aan tafel. Brabant een kookboek is het verhaal van de warme gastvrije landstreek. Geschreven door Andrea Janssen. Meer lees je op GKT in het nieuwe jaar.

Uitgave van het Zwarte Schaap.

foto: een Vlaamse schuur in winters Brabant.

RECEPT. Brabants reestoofpotje.

Nodig:

1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees

1 grote witte ui

1 middelgrote winterpeen

1 teen knoflook

250 gram witte champignons

3 sneetjes peperkoek

Ongeveer een halve liter rode wijn

Bereiding:

De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.
De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.

Serveer deze schotel eens met aardappel/selderijpuree, spruitjes met spekjes en peren in Beaujolais siroop. Appelmoes met kaneel mag ook.

Wijn: Rode AOP Saint Chinian, zoals Puech du Viala uit Cessenon sur Orb,

Let Love Rule. Dat is de slogan van de nu 35-jarige self made beauty & brains Dolly Bellefleur. Liefde is universeel vindt deze diva en vormde het startpunt van deze indrukwekkende carrière. Dolly, aka Ruud Douma, staat garant voor een dosis strijdbaarheid gecombineerd met de liefde voor poëzie en kleinkunst. Zelfs Poetin nmoest eraan geloven. Het kamertje was de kick off voor de zeer jonge Douma, zijn escaperoom, zijn eigen wereld , vanuit war de eerste stappen op de bühne werden gezet tussen de popposters, Fabeltjeskrantfiguren en platenkoffer, in tartanprint. Op 28 oktober 1989 werd Dolly geboren en allengs via vele avonturen veroverde zij de harten van velen als boegbeeld van de gay community en stedenmaagd van de stad Haarlem. In het Haarlemse Verwey museum is nu een ode te zien aan Dolly, een kleurrijke rondgang, meer zegt GKT niet. Want je moet Let Love Rule zelf beleven. Houd ook de speciale hooggehakt woensdagen in de gaten om de diva zelf te ontmoeten.

Let Love Rule is nog tot 11 mei 2025 te zien in het Verwey museum in Haarlem.

foto: als GKT een brocante binnenstapt, vindt hij deze charcuterieschaal.

RECEPT voor zult van GKT.

Zult kan worden gemaakt van kalfs-, varkens- of rundvlees. Restvlees dat lang word gegaard. Wordt zult gemaakt van een de kop, dan heet het hoofdkaas. Denk aan tête de veau. Als je veel botten en kraakbeen houdende vleesresten (zoals oor) mee kookt gaat er al een gelerende werking vanuit. Mocht het vocht te dun blijven kun je altijd wat gelatine toevoegen. Ik maak de zult met wat witte wijnazijn. Zult doet het ook goed als borrelhap bij een koud glas bier.

Nodig:

1 kg schouderkarbonades

500 g krabbetjes

zout en peper

150 ml witte wijn azijn

zure augurkjes

nootmuskaat

3 kruidnagels

3 laurierbladeren

2 takjes tijm

gehakte peterselie

Bereiding:

Zet al het vlees net onder water in een pan. Maak een bouquet garni van de laurier en tijm. Voeg zout, peper, kruidnagels, nootmuskaat en de witte wijn azijn toe. Breng het geheel aan de kook, schuim eventueel af. Laat het vlees 2 à 3 uur trekken op laag vuur. Haal het vlees uit de pan en snijd heel fijn. Haal de harde stukjes eruit. Haal ook het vlees van de krabbetjes. Zeef de bouillon en laat afkoelen. Schep het vet eraf. Als het vocht is afgekoeld en het is niet dik genoeg, kun je het inkoken. Of wat gelatine toevoegen. Meng het vlees, gehakte zure augurkjes en de gehakte peterselie door de stollende bouillon. Giet het in een vorm en laat opstijven in de ijskast. Lees meer.

foto: Garnaal Knokke le ZOUTE.

RECEPT. Garnaal Knokke le Zoute.

Nodig:

4 sneden casinobrood

300 gepelde garnalen

3 el mayonaise (Lesieur of DeVos

1 el crème fraîche

2 tl dragon

sap van 1/2 limoen

waterkers

peper en zout

Bereiding:

Snijd de korsten van het witbrood en rooster ze in een koekenpan met een drupje olijfolie aan beide zijden. meng de mayonaise, crème fraîche, dragon, limoensap en wat zwarte peper tot een gladde saus. Pel de garnalen. Leg op elk sneetje wat waterkers en schep er voldoende garnalen op. Schep daarna de saus op de toast en garneer met een een takje peterselie.

Wijn: drink er een feestelijk glas champagne of crémant bij. Een fijne crémant de Bourgogne wordt gemaakt door Domaine de la Rizolière in Veauxrenard. (69)

foto: cover Het kookboek van Nederland.

Het Kookboek van Nederland. Jonah Freud en Garrelt Verhoeven doken in 500 jaar Nederlandse kookboekgeschiedenis. Wat aten wij, hoe maakten we het en welke kookboeken gebruikten we 5 eeuwen lang? Een interessante studie, want pluis maar eens honderd kookboeken uit verschillende tijden en achtergronden door op zoek naar een emblematisch recept. Het levert een mooie bloemlezing op met bekende en minder voor de hand liggende kookboeken. GKT heeft wat te lezen tijdens de aanstormende feestdagen. Review volgt in januari 2025.

Uitgave van Lannoo.

foto: cover Wachtland van Jan-Simon Minkema.

Gedicht voor de winter. Het eerste gezicht, J.S. Minkema (2020)

Uit de bundel Wachtland komt onderstaand gedicht. Eén van de episodes uit het leven van Jonathan, een wachtende, die verblijft in Wachtland, totdat zijn moeder hem roept. Hij groeit op en wordt zanger, ontmoet de liefde van zijn leven. Zijn ouders velaten deze aarde en de zanger vindt troost bij Maria. Het einde van zijn aardse bestaan beleeft hij hand in hand met zijn grote liefde. Hierna keert hij terug naar Wachtland. De cirkel is rond.

Het eerste gezicht.

Daar stond ik, in het volle licht,
op dit toneel was ik de vorst.
Ik regeerde, zong uit volle borst.
Vooraan in de zaal jouw gezicht.

Einde concert, mijn laatste lied.
Jouw ogen van heel lang gelee
zongen alle woorden met mij mee.
Ik wist, al kende ik je niet.

“Maria” zong ik, keek alleen naar jou.
Hand op mijn hart en dat ogenblik
besloot: “Daar zit hij dan.
Mijn betere ik, hij wordt mijn lief,
de man met wie ik trouw”

Die nacht werden wij een gedicht
met woorden alleen van ons twee.
Ik dacht “Hij gaat een leven lang mee,
mijn vriend van het eerste gezicht.”

RECEPT. Crumble van venkel, peer en gorgonzola dolce uit Régal.

Nodig:

2 grote niet te rijpe handperen

2 stevige venkelknollen

200 g gorgonzola dolce

3,5 dl room

50 g gehakte hazelnoten

50 g grove havervlokken

50 g gezouten boter

peper uit de molen

Bereiding:

Snijd de boter in kleine klontjes en meng deze met een vork door de gehakte hazelnoten en havervlokken. Zet weg in de ijskast. Kook de twee venkels in ruim (gezouten) water in 20/25 minuten gaar. Prik erin of ze zacht zijn. Giet de venkelknollen af en snijd ze in kwarten. Verhit de oven voor op 190° C. Schil de peren. Snijd in vieren en haal hetklokhuis eruit. Vet een ovenschaal in en verdeel de venkel en peer om en om over de schaal. Meng de gorgonzola en room en verwarm deze kort in een pannetje Voeg een draai peper toe en giet het mengsel over de venkel en peer in de schaal. Bestrooi het geheel met de mix van boter, hazelnoten en havervlokken. Zet de schaal in de oven en bak in 30 minuten af.

Wijntip: witte vermentino uit St, Jean Minervois.

foto: de aanbidding der Wijzen, Emmanuel Flipo in de abdij van Valmagne.

UITSMIJTER: Kerstkoken met de Zweedse kok.

Noot: de vendanges-editie 2024 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, Jeroen Meus, VRT, Uitgeverij Manteau, GoodCook, Sam Dixon, Van Gogh Museum Amsterdam, A Béziers brocante, Dolly Bellefleur, Verwy Museum Haarlem, Jonah Freud, Garrelt Verhoeven Lannoo, Andrea Janssen, Het Zwarte Schaap uitgeverij, Jan-Simon Minkema, magazine Régal. gereonskeukenthuis-archief en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

A very vegan Christmas.

A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst.

A very vegan Christmas start met snacks en drankjes. Hier voel je de Britse touch. Eerst borrelen met een cocktail or two en dan start het grote Kerstdiner. Punch, negroni’s en snacks zoals bieten karwijzaadkoeken of watermeloen tartaar met knapperige wontons. Groot Brittannië heeft toch vaak patent op nieuwe bedenksels. Na de appetizers is het tijd voor de hoofdgerechten, een klassiek pithivier van zoete aardappel en rode bieten of Christmas crakers, gevuld met cranberry & linzen. Van de laatste denkt GKT dat het niet werkelijk de bedoeling is ze te laten poppen. What a jolly mess that would be….. Een vegan Wellington mocht natuurlijk ok niet ontbreken in dit hoofdstuk.

No waste met leftovers. Een heel originele manier om geen eten te verspillen, want na de somptueuze kerstdis is er altijd genoeg voorhanden om nog eens te eten. Maak eens een vegan bubble & squeak of een warme winterse shepherd’s pie. Dat Dixon ook van de bak is komt aan bod in het chapter Gebak. Hartige scones, kerstcake of muffins. You name it, de schrijfster maakt de vegan versie. Tot slot nog dessert. Door de warme fotografie lik je vegan vingers erbij af.

Ben jij nu vegan, of zoals GKT, vegacurious? Dan is dit feestboek A very vegan Christmas met veel traditionele Britse gerechten in een plantaardige (kerst)jas een schot in de roos.

A very vegan Christmas. Sam Dixon. (ISBN 9789461433282) is een uitgave van GoodCook en kost € 17,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten