Covid-19, een demissionair kabinet, stikstofcrisis, hoge gasprijzen, wel of geen Zwarte Piet? Allemaal dingen, die komen en gaan. Een constante is elk jaar is de aankomst van Sinterklaas en zijn gevolg. Een tijd van vooruit kijken naar Pakjesavond. Ik vond het als kind heel spannend en eerlijkheidshalve gezegd nu ook nog steeds. Sinterklaas is een feest waar ik goede herinneringen aan heb. Zingen bij de piano, totdat een zwart gehandschoende hand pepernoten de kamer in strooide. Toevalligerwijs kwam direct hierna een vriendin van mijn moeder op bezoek. Een Piet was zij ook niet tegengekomen bij aankomst. Voor ons als kinderen een groot raadsel.
Het Nederlandse Sinterklaasfeest is in de 19e eeuw vormgegeven door schoolmeesster Jan Schenkman, verhalenverteller. Hij publiceerde in 1850 het boek Sinterklaas en zijn knecht. Aan hem danken we de stoomboot en alles, wat om Sinterklaas heen hangt. Ik vond dit jaar tijdens het opruimen van het huis van mijn moeder nog de pianoboeken, waaruit zij gezongen moet hebben als kind en die in mijn kindertijd ook gebruikt werden. Mooie herinneringen.
Er zijn niet veel legendes bekend over de heilige Nicolaas van Myra. Dat terwijl hij in veel landen een prominente heilige is. Van Rusland tot Spanje, van Amsterdam tot Bari. Nicolaas was een vermogend man, die ’s nachts op pad ging om arme mensen te helpen. Denk aan het verhaal van de drie dochters van een arme man. Sint Nicolaas strooide munten door het raam voor hun bruidsschat, zodat zij niet hoefden te vervallen tot prostitutie. Hier komt de strooitraditie vandaan en de netjes met chocoladegeld. Sinterklaas als beschermheilige van kinderen.
In noord en oost Frankrijk kennen ze de goedheiligman ook. Ik vind het altijd leuk om te speuren naar ansichtkaarten en beeltenissen van Sinterklaas als ik in deze contreien ben. Er is een bekend verhaal over drie kinderen, die door een herbergier naar binnen werden gelokt, gedood en in een vat met pekel gestopt. Sint Nicolaas wekte de slachtoffers weer tot leven en vergaf de man en zijn vrouw hun daad, mits ze berouw toonden. Hoe de vegan versie van dit verhaal luidt? Dat antwoord moet ik nog schuldig blijven. Maar die vegan versie zal er zeker eens komen. Niets is zo beweeglijk als het Sinterklaasfeest.
Elk jaar vindt in Nancy op 6 december de intocht plaats van Sinterklaas op zijn ezel. Anders dan de witte schimmel, die hij in Nederland berijdt. Kinderen krijgen snoep en het is de aftrap van de kerstmarkt op de Place Stanislas. Een groot spektakel. Sint Nicolaas wordt bijgestaan door père Fouettard, een chagrijnige boze mijnwerker met een rode baard. Stoute kinderen krijgen stukjes steenkool van hem en met de zweep. Geen fijne man dus. Dus makkers staakt uw wild geraas. Anders zwaait er wat.
Net buiten Nancy ligt het stadje Saint Nicolas de Port, waar in een immense kathedraal, met twee torens van honderd meter hoog, de onderarm van de goedheiligman wordt bewaard. Een euro in de gleuf en het luikje gaat open. De arm is dan te aanschouwen. Een andere bijzonderheid in het dorp is het speciale postkantoor naast de kerk, waar alle wensen aan de Sint van groot en klein kunnen worden gepost. En worden door de Sint beantwoord!
RECEPT
Het winterdrankje Beerenburger opwarmer is iets anders dan glühwein of gløgg. Het verwarmt de konen na een flukse winterwandeling. Of een tocht over de gladde daken.
Nodig:
1 sinaasappel
4 kruidnagels
1 kaneelstokje
3 stuks steranijs
300 ml Beerenburger
800 ml ongefilterd appelsap
Mijn toevoeging: een tl rommelkruid.
Bereiding:
Was de sinaasappel en snijd deze in plakken. Doe de specerijen, Boomsma Beerenburger, appelsap en sinaasappel in een pan en laat dit op een laag vuur zo’n half uur pruttelen, maar niet koken. Verdeel het drankje oever een aantal glazen theebekers en doe ik elk glas een plakje sinaasappel.
TIP voor de Sinterklaasdagen. Onlangs kwam ik in contact met theatermaker Albert Barth. Hij is de bedenker van de site kindertheater. In deze tijd van het jaar reist hij langs scholen en andere plekken mijn zijn speciale en ook coronaproof Sinterklaasvoorstellingen en -shows voor kinderen. Gelukkig, maar dat hoort er in de Sinterklaastijd een beetje bij, gooide de huidige milde lockdown geen roet in het eten. Dat deed het wel tijdens de intochten vorige week. Van Albert begreep ik dat zijn kindertheater voorstellingen gewoon doorgaan en er nog enkele plekken vrij zijn in november en begin december. Dus schoolmeesters, ouders en ander gespuis, gezwind naar de website van kindertheater voor op school op thuis. (dat rijmt)
Noot: deze tip werd mij gestuurd door Albert Barth, theatermaker. Zijn verhaal stond gepland voor de feesteditie van Gereons Mag. Ik heb ervoor gekozen deze aanvullend te doen in deze blogpost. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer