Talk & table, het kerstmenu. Inmiddels bestaat mijn interviewserie al een decennium, een mooie reden om een nieuwe traditie vorm te gaan geven. Na wat gepuzzel in Gereons Keuken Thuis trappen deze vier schrijvers af met een heus kerstmenu en hun verhalen. Joke… what’s in a name, Boon, mijn #fotomomentje vriendin, bonendiva, kleurenkookster en sinds mei dit jaar vega-optioneer. Jeffrey Greene is mijn tweede gast, een gedreven schrijver uit Massachussetts, die tot en met dit jaar poëzie doceerde aan de American University in Parijs. Behalve bevlogen schrijver is hij ook vorser en wildplukker. Hij struint land en zee af op zoek naar wild edibles. Joris Bijdendijk, met zijn nieuwe restaurant Wils, tekent voor het hoofdgerecht. Met zijn kip à la Bastogne, een pièce de résistance uit zijn prachtige kookboek Bijdendijk, een keuken voor de lage landen. Tot slot zorgt vriendin en schrijfster Frances Mayes voor de dolci. Een combinatie van citrussorbet uit Toscane en Martha Washington’s Jetties uit North Carolina. Een mooi stel aan tafel. Talk & table, het kerstmenu. Merry Christmas.
Joke Boon.
Joke Boon leerde ik kennen bij de verschillende boekpresentaties, waar wij als culinair schrijvers regelmatig te vinden zijn. Zo was Joke mijn tafeldame tijdens de presentatie van Ceviche van Londense chef Martin Morales en mijn zuster in het kwaad bij de presentatie van een fotoboek van Sacha de Boer. Al snel ontwikkelde zich onze gewoonte om een #fotomomentje te delen. We hebben samen altijd veel lol! Amsterdamse Joke Boon is een multi getalenteerde schrijfster van kookboeken en kan met recht de bonendiva van Nederland worden genoemd. Zij at een jaar lang elke dag bonen. Ging dat vervelen? Welnee, bonen zijn veelzijdig, net als Joke! Lees meer.
Amuse.
Saucijzenbroodjes met nigellazaad uit De Vega Optie.
Nodig 16 stuks
80 g groene/bruine linzen
2-3 el olie
1 middelgrote uit, zeer fijn gehakt
60 g wortel grof geraspt
1 tl zout
vers gemalen peper
1 tl sambal oelek
1/2 tl nootmuskaat
1 opgehoopte tl tomatenpuree
8 velletjes roomboter bladerdeeg, gehalveerd.
1 ei losgeklopt
1 el nigella- maan- of sesamzaad
Bereiding:
Verwarm de oven voor op 200 graden en bekleed een ovenplaat met bakpapier. Was de linzen in een bolzeef onder water. Kook ze in ruim water in 18-20 minuten gaar. Laat goed uitlekken in een zeef. Verhit de olie in een koekenpan. Voeg de ui en wortel toe en bak 3 minuten zachtjes aan. Voeg de linzen, zout, peper, sambal, nootmuskaat en tomatenpuree toe en bak al omscheppend 5 minuten. Laat afkoelen. Druk met de achterkant van een spatel de linzen iets kapot. Verdeel het linzenmengsel in 16 gelijke porties. Leg een ontdooid velletje bladerdeeg op een snijplank en vorm van het linzenmengsel een worstje. Leg dit 1 cm van de onderkant van het velletje, maak de randjes nat met wat water en vouw dan dicht. Druk met een vork de randjes dicht en leg op de bakplaat. Ga zo door totdat je 16 saucijzenbroodjes hebt. Bestrijk de bovenkant met losgeklopt ei, bestrooi met nigellazaad en bak in het midden van de oven in 20 minuten bruin en gaar.
Erbij: cava van Codorníu, brut als welkomstdrankje.
Soep.
Roze soep uit Koken met Kleur.
Nodig:
1 kip karkas, restje gebraden kip of kippenpoot
zout en peper
1 laurierblaadje
1/2 el versgeraspte gemberwortel
sap van 1/2 citroen
2 à 3 aardappels in blokjes
1 middelgrote ui gesnipperd
1/2 appel (Jonagold of Elstar) in blokjes
125 g preiwit
1 kleine rode biet in blokjes
75 g zachte roomkaas
4 hardgekookte eieren
1/2 bosje krulpeterselie fijngehakt
Bereiding:
Begin met de bouillon. Doe de kip in een passende pan en giet er 750 ml koud water op. Doe er 1 tl zout, het laurierblaadje, de gember, versgemalen peper en citroensap bij en breng aan de kook. Laat op een heel zacht pitje trekken met het deksel op de pan. Doe de aardappels, ui, appel, preiwit, biet, en een flinke snuif zout samen met 500 ml water in een andere ruime pan en breng aan de kook. Laat 45 minuten zachtjes koken tot alles volledig gaar is. Schep het aardappelmengsel in de kom van een keukenmachine en pureer met de roomkaas, helemaal glad. Doe terug in de pan. Giet de bouillon als hij lang genoeg heeft getrokken door een zeef. Pluis het vlees van de botjes en doe deze bij de bouillon. Voeg de bouillon en kippenvlees bij het gepureerde aardappel-bietenmengsel en warm al roerend goed door. proef even en maak zo nodig op smaak met zout en/of peper. Pel voor de eiermimosa de eieren, doe in een kom en prak met vork goed fijn. Meng er 1 el gehakte peterselie door. Schep de soep in borden of ruime kommen Verdeel de eiermimosa erover en strooi er nog wat gehakte peterselie over.
Bij de bietensoep een witte Sauvignon Blanc, knisperend uit Marlborough, Nieuw Zeeland
Jeffrey Greene.
Ik leerde schrijver Jeffrey Greene kennen via zijn boek over Bourgondië en werkte mee aan zijn boek Wild Edibles, dat een stuk bevat over de symboliek van eten op Hollandse schilderijen uit de 17e eeuw.
“I invited chroniqueur Jeffrey Greene to participate in “geprekken en gerechten” (conversation and recipes) Many years ago I read a book from his hands called “French Spirits” A story on living in in former presbytery in the smokey hills of Burgundy. In that time I did not visit this region often. Later I found the same book in Dutch in my parent’s house in Burgundy. It was translated by the mother of a dear school friend. It is always nice to reread some parts from this book, especially when you are in a tiny Burgundian village. Jeffrey writes about the people he meets in a very colorful way. So I contacted Jeffrey in Paris. Kindly Jeffrey sent me another book, titled ” The golden bristled boar” He has dugged into the life and background of this beast. But Jeffrey does more things. He teaches creative writing and he is now researching on edible things from te wild.”
Lees meer
Tussengerecht.
Pasta met schelpen en zeevondsten.
300 g tagliatelle
1 kg wilde mosselen
250 g gepelde garnalen
150 g zeekraal
150 g lamsoor
1 citroen in partjes
1 gesnipperde ui
1 glas witte wijn
olijfolie
boter
zout en peper
peterselie
Bereiding:
Kook de pasta volgens de aanwijzingen op de verpakking. Opzij zetten voor later gebruik. Spoel de mosselen een paar keer in water. Dit zal enige tijd in beslag nemen, omdat met name wilde mosselen veel zand kunnen bevatten! Voorzichtig spoelen de groenten en schud ze drogen. Spoel de zeekraal en lamsoor niet teveel af omdat je de zilte smaak wilt behouden. Kook de zeekraal gedurende 3 minuten al dente. Verhit 2 eetlepels olie in een grote braadpan, roerbak de gesnipperde ui. Voeg vervolgens de mosselen en een glas wijn toe. Doe het deksel op de pan en laat de mosselen ongeveer 8 minuten koken. Schud de pan van tijd tot tijd. Haal de mosselen uit de pan, ontschelp ze en bewaar wat kookvocht. Doe een klontje boter in de pan. Voeg de zeekraal, de tagliatelle en een deel van het kookvocht toe. Laat dit staan op een laag vuur. Doe de mosselen terug in de pan meng ze met pasta en groenten. Tot slot voeg je de garnalen en lamsoor toe. Breng op smaak met wat zout en zwarte peper. Serveer dit gerecht direct op borden. Maak af met een partje citroen, een klein klontje boter en wat gehakte peterselie. In dit gerecht kun je ook scheermessen, Amerikaanse immigranten, gebruiken in plaats van mosselen, te vinden op elk strand of wad.
De wijn bij dit gerecht is een witte Bourgogne uit het dorp Mancey in de zuidelijke Bourgogne, “Mâcon Mancey ‘Les Cadoles’Blanc”
Joris Bijdendijk.
Herfst 2017. Gereons Keuken Thuis was op bezoek bij restaurant RIJKS® alwaar chef Joris Bijdendijk een gerecht presenteerde van in zoutkorst gegaarde koolraap met Texelse oude geitenkaas en bessenjus. Spannende Hollandse smaken. Terroir toegevoegd aan de andere kunsten van het Rijks. Joris mag je met recht een Hollandse meester noemen in de keuken. Lees meer
Hoofdgerecht.
Kip “Bastogne” met dragon en prei uit Bijdendijk
Nodig:
8 lange dunne preien met veel wit
1 kg la ratte aardappelen
1 biologische kip van 1,5 kg of een poulet de Bastogne
10 g gedroogde dragon
150 g roomboter
versgemalen peper, zout
selderijzout
Bereiding:
Maak de prei schoon door ze aan de groene kant in de lengte in te snijden en het zand eruit te wassen. Bind ze met opbindtouw als een bos op. Blancheer de preien ongeveer 5 minuten in kokend gezouten water, het liefst in een langwerpige vispocheerpan, zodat ze niet omgebogen hoeven te worden. Borstel de aardappelen schoon in water. Snijd ze in langwerpige stukken, met schil. Kook de aardappelen gaar.
Verwarm de oven voor op 200 garden. Vul de kip met de dragon, 100 g boter, zout en peper naar smaak.Wrijf de overige boter over de buitenkant van de kip en besprenkel licht met selderijzout Braad de kip nu 60 minuten in de oven tot er een goudbruin krokant huidje ontstaat. Leg de laatste 20 minuten de aardappelen en prei onder de kip, zodat ze in sappen en de boter van de kip kunnen sudderen. Snijd de kip in stukken en serveer met de aardappelen, prei en jus.
Joris drinkt er graag een Pommard 1er cru bij, een rode pinot noir van domaine Petitot uit Corgoloin doet het ook prima.
Koolraap uit een zoutkorst.
Nodig:
1 grote koolraap
750 bloem
250 g fijn zout
350 g eiwit
2 eieren
Bereiding:
Maak een deeg met alle bovenstaande ingrediënten, behalve de koolraap Wikkel het gemaakte deeg om de koolraap. Tip van Joris: rol twee stukken deeg uit; één voor onder de koolraap en één voor op de koolraap. Zo pak je hem makkelijk in. bak de koolraap in deeg 1,5 uur op 170 graden. Haal de koolraap uit de oven en laat het volledig afkoelen. breek de korst open en snijd de koolraap in plakken van 2 cm dik. Neem een zo groot mogelijke ronde uitsteek vorm en snijd mooie rondjes uit.
Je kunt de plakken ook nog even opbakken, krokant van buiten en zacht gegaard van binnen.
Bij het hoofdgerecht drinkt Gereons Keuken Thuis een kloeke Juliénas van domaine de la Rizolière in Veauxrenard.
Frances Mayes.
Gereons Keuken Thuis heeft alle boeken van Frances Mayes gelezen. Ook haar laatste reisboek See you in the piazza, dat dit jaar verscheen. Daar zit een mooi verhaal achter. In 2004 las ik Under the Tuscan Sun, precies op het moment, dat ik het bankwezen verliet. Toeval wilde, dat de vertaler van Frances destijds voor Prometheus de moeder van mijn beste schoolvriend was. Zo kwam ik in contact met Frances en ik nodigde haar als één van de eersten uit mee te doen aan gesprekken en gerechten. Dankzij Frances Mayes werd dit alras #talkandtable
“For years I have been an ardent reader of the books of the American writer Frances Mayes, who wrote Under the Tuscan Sun, a stunning memoir on restoring a derilict villa in Tuscany and how to fill in her new Italian life. For over 20 years she has given her readers much inpiration out of the Tuscan land.” Lees meer.
Dessert.
Mandarijnensorbet uit Under the Tuscan sun.
Nodig:
200 g suiker
200 ml water
250 ml mandarijnensap
1 el citroensap
2 el Mandarine Napoléon (mijn toevoeging)
200 ml water
rasp van mandarijnenschil
Bereiding:
Maak een siroop van de suiker en het water en laat deze 5 minuten doorkoken. Zet weg om af te koelen. Kook het mandarijnensap, water, citroensap, zest van mandarijn en Mandarine Napoléon in en voeg de suiker stroop toe. Roer goed. Laat het geheel goed afkoelen en maak er een sorbet in de ijsmachine of granita van door te vriezen en roeren met vork elk uur. Serveer de sorbet met wat pure chocoladesnippers.
Bij de koffie:
Een kerstrecept van Frances. Originele Martha Washington’s Jetties. Fondantballetjes met een dikke laag chocolade. Alle leden van de Mayes’ familie maken ze al jaren. Van jong tot oud. Ik vind dat een mooie oude traditie “from the South”
Nodig voor 40+ balletjes:
120 g zachte boter
400 g fijne suiker
60 ml dubbel dikke room
vanillemerg van twee peulen
240 g pecannoten fijngehakt
2 el cognac (mijn toevoeging)
300 g pure chocolade 70%
Bereiding:
Doe alle ingrediënten, behalve de chocolade, in een kom en mix tot een mooie stevige massa. Maak van de massa stevige ronde balletjes, leg ze op bakpapier en zet buiten om af te koelen. Buiten is vandaag natuurlijk ideaal. Let wel op vraatzuchtige vogels en dergelijke. Smelt au bain marie de pure chocolade. Als de chocolade te dik is, voeg wat room toe. Doop de balletje één voor één in de chocolade en laat afdruipen. leg ze terug op het bakpapier en laat afkoelen.