Eetbare Natuur, Michiel Korthals. Een boek over de essentie van landbouw en voeding. Want in tegenstelling tot wat er in de media wordt bericht is landbouw niet een eenzijdig proces. Het gaat verder dan alleen maar reguleren. Dat maakte de stikstofcrisis wel duidelijk. Er zijn verscheidene aspecten aan landbouw, allereerst de samenwerking van alle elementen en organismen om het product te laten groeien. De samenwerking vindt daar plaats volgens de schrijver. Onder de grond. Dat is een gegeven. Wij als mensen mogen bovengronds meedoen en zijn zodoende in dienst van deze natuurlijke processen. Maar de mens heeft de drang om te reguleren en zodoende kennen wij tegenwoordig een systeem van efficiënte landbouw met als doel optimalisatie van het produceren en uiteindelijk exporteren van al dan niet halfproducten. Met alle gevolgen voor het milieu, de boer en het landschap. En heel belangrijk smaak van het eten. Want de wereldwijde landbouw wordt gedomineerd door de vraag naar ingrediënten door grote speler als Cargill, Unilever en McDonalds. Een ontwikkeling, die Korthals aanzag en wilde beschrijven. Hij ging op onderzoek uit.
Hoe te produceren? Na een beschrijving van landbouw in het algemeen gaat Michiel Korthals dieper in op de materie. Hij maakt een onderscheid tussen efficiënte en robuuste landbouw. Hij geeft daarbij voorbeelden van de geoliede landbouwmachine, die niet produceert voor de lokale behoefte, ten opzichte van de boeren, die de lokale voedselproductie ter hand namen. Overigens vindt niet iedereen, dat getuige het voorbeeld van mevr. Louise Fresco, die juist zegt dat lokale en biologische landbouw niet haalbaar is. Voor Korthals is dat juist wel een streven.
De filosofie achter de verandering. Het tweede hoofdstuk van Eetbare Natuur is wat filosofischer van aard en gaat over de samenwerking tussen natuur en landbouw. De mens is een vreemd wezen, onderdeel van de natuur, maar met allerlei andere componenten, die hem daarbuiten plaatsen. Maar een mens moet ook eten, dus zal moeten samenwerken met de natuur. Hierna bespreekt de schrijver allerlei elementen, die hierbij komen kijken. in het volgende hoofdstuk bespreekt hij hoe te komen tot robuuste landbouw. Gesteund op voedselvaardigheden en een eerlijke verdeling van voedselresources. Voedselvervreemding komt veel voor, volgens Korthals is hier nog heel wat te winnen, door mensen bewust et maken van wat ze eten en vooral waar het vandaan komt. Denk eens aan eetbare natuur in de stad. Of zoals Gereons Keuken Thuis vaak doet: wildpluk. Een fijne groene manier om kennis te maken met waar je eten vandaan komt. Of in je keuken moestuinieren. En dat gebeurt heus niet alleen in de hippe steden, maar overal in Nederland. De schrijver maakt een rondgang door de veranderende wereld van de landbouw in Nederland en beschrijft twee directe ervaringen.
De essentie van landbouw en voeding. Ik vind het voorgaand beschrevene een interessante materie en in zijn boek Eetbare Natuur neemt Michiel Korthals je met zijn gedegen onderzoek aan de hand langs aansprekende filosofische vraagstukken omtrent voeding en natuur. Zijn ideeën kunnen nog wel eens een grote gaan spelen in hoe wij eten en landschap gaan beleven in de komende decennia. Maar vooralsnog is het heerlijk om dit boek te lezen en vooral erover na te denken.
Eetbare Natuur, de essentie van landbouw en voeding. Michiel Korthals. (ISBN 9789056157487) is een uitgave van Noordboek en kost € 14,90.
Bio: Michiel Korthals is een Nederlandse filosoof, die tot 214 doceerde aan o.a. De Wageningen Universiteit en de Vrij Universiteit. Hij gaf vooral les in toegepaste filosofie, gericht op diverse aspercten van levenswetenschappen. Tegenwoordig is hij docent aan de University of Gastronomic Sciences in Noord Italië. Het onderwerp milieu, landbouw en slow food ia al jaren een geliefd onderwerp voor Korthals. Hij is voorzitter van de Foundation for the Restoration of European Ecosystems en actief in diverse slow food groepen. Hij schreef al eerder het boek Goed Eten. Korthals houdt lezingen bij boeren en op andere plaatsen, om te komen tot een andere vorm van produceren en consumeren. Dat is goed voor de natuur en uiteindelijk voor de mens. Tot slot boert hij graag zelf op kleine schaal.