Lichte Zeden in het Van Gogh Museum.

 foto: bed van courtisane als eyecatcher.

Lichte Zeden! Gereons Keuken Thuis bezocht in het Van Gogh Museum de caleidoscopische wereld van schilders en hun modellen in het Parijs van de 19e eeuw. Niet zomaar modellen maar de wereld van de prostituee in al haar verschijningen. Schilderijen van keurige dames, zwoele courtisanes, tippelaarsters of wasvrouwen aan de Seine. Baudelaire inspireerde de schilders met zijn oproep dat kunst het moderne leven zou moeten weerspiegelen. Vele schilders gaven hieraan gehoor, ieder op zijn eigen manier. Zo zijn er op deze tentoonstelling heroïsche beelden te zien van een prostituee als mythische vrouw, gezeten op een kar getrokken door de mannen, die zij in haar ban heeft. Statige portretten van hippe en deftige courtisanes. Bewust geposeerd naakt. En de wereld van Toulouse Lautrec, die de rauwe kantjes van het uitgaans– en hoerenleven in Montmarte in zijn kunst ving. Niets glamoureus aan. Lichte Zeden schetst een beeld van de maatschappelijke discussies rond dit beroep. Weliswaar was prostitutie toegestaan (met een vergunning) in Frankrijk, maar het kon voorkomen dat vrouwen door de politie op straat werden opgepakt zonder enige reden. Zij werden dan naar de Saint Lazare gevangenis gebracht. Dit leidde vaak tot onverkwikkelijke taferelen. Ook gewone huismoeders konden zomaar van de straat worden geplukt, omdat het onderscheid tussen een prostituée en een burgervrouw vaak niet was te maken. De tentoonstelling laat dan ook de schemerzijde zien. het was niet alleen Wein, Weib und Gesäng. Naast de glamour en rijkdom, die sommige vrouwen verwierven, was er de misère, ziekte en grote armoede. Iedere kunstenaar verbeeldt dit op zijn eigen manier. Je moet deze vie en rose in het museum gewoon binnenstappen! Want naast dat het een mooi beeld schept van de laatste decades van de 19e eeuw schetst het ook een heel actueel beeld. Ik denk hierbij meteen aan de censuur van Facebook over kunstwerken in onze tijd. Niets nieuws onder de zon dus en dat maakt deze tentoonstelling een aanrader.

Lichte Zeden, prostitutie in de Franse kunst van 1850-1910, met ruim 100 kunstwerken van onder andere Dégas, Van Gogh, Picasso en Toulouse Lautrec is te zien van 19 februari tot en met 19 juni in het Van Gogh Museum in Amsterdam.

Bij lichte zeden hoort een pikante pasta. Er bereikten mij vele antwoorden op de sociale media. Een recept voor spaghetti alla puttanesca (hoerenpasta) kan als hartverwarmertje niet ontbreken na het bezichtigen van de tentoonstelling. Ik ging te rade bij Italiaans koken met Antoinette. zij geeft een recept voor deze pikante pasta, waar naar verluidt de klanten naar de case rosse werden gelokt. Zou dat in Parijs ook zo zijn geweest? We drinken een stevig glas Ciró bij, donker en zwoel rood uit Calabrië.

Nodig:

400 gram spaghetti
500 gram verse gepelde tomaten of 1 blik gepelde tomaten
1 gedroogd rood pepertje
ansjovis, 8 filets
1 flinke teen knoflook
3 eetlepels olijfolie
1 eetlepel kappertjes
1 ons zwarte olijven
2 eetlepels gehakte peterselie
zout naar smaak

Bereiding:

Zet een grote pan met water op voor de spaghetti.
Zet een kleine pan met water op voor de verse tomaten.
Was de tomaten en snijd met een scherp mes een kruis aan de bovenkant en aan de onderkant.
Houd de tomaten enkele seconden in het kokend hete water, giet het water af en zet de tomaten apart.
Hak het pepertje fijn.
Spoel de ansjovis af onder de lopende kraan en dep ze droog.
Snijd de ansjovis in grote stukken.
Kneus de knoflook.
Pel de tomaten, verwijder de zaadlijsten en snijd de tomaten in blokjes.
Doe de olijfolie in een pan en bak hierin de ansjovis, de knoflook en het pepertje.
Doe de olijven en kappertjes erbij en bak ze 2 minuten mee.
Doe de tomaten erbij en laat de saus ongeveer een kwartier pruttelen. Doe er tegen het einde van de kooktijd 1 eetlepel peterselie bij en roer dit goed door.
Zout het kokende water en doe de spaghetti erin. Kook de spaghetti volgens de aanwijzingen op de verpakking.
Doe de saus bij de spaghetti al dente (of andersom) en roerbak kort.
Serveer meteen met Parmezaanse kaas en verdeel de rest van de peterselie over de borden.