Olivijn, een fotoblog. Een mooie nazomeravond in Haarlem. Beelden vertellen vaak het hele verhaal.
Olivijn. Kleine Houtstraat 70, 2011 DR Haarlem 023 5746191 http://www.olivijn.nl/
Olivijn, een fotoblog.
Lekker Wads.
Lekker Wads. Terwijl er een heleboel boeken bestaan over Nederlandse streekgerechten, van Zuid Limburg tot aan de Kop van Noord Holland, bleef de culinaire geschiedenis van de Waddeneilanden altijd een beetje onderbelicht. Veenbessen en Texels lamsvlees. De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat Gereons Keuken Thuis vaak ook niet verder kwam. Daarin brengen Lodewijk Dros en Annette van Ruitenburg verandering met hun mooie kook- en leesboek (of andersom) Lekker Wads, Ingegeven door door de vraag wat hun grootouders aten, maakten zij een reis door de geschiedenis van de keukens en het leven op deze eilanden. Van Texel tot Fanø.
Lekker Wads staat vol smakelijke verhalen over de Waddeneilanden en hun bewoners. Vissers, boeren en aangespoelde lieden. Hoewel er boeken vol zijn geschreven over de ecologie, geschiedenis en cultuur, bleef de eetcultuur van de Wadden altijd een stiefkindje. Het zou natuurlijk ook zo kunnen zijn, dat er helemaal geen eigen cuisine bestaat. Een mooie uitdaging voor de schrijvers, om dat te onderzoeken en er recepten bij te vinden. In het boek vind je naast de smakelijke verhalen van Dros, recepten van de hand van Van Ruitenburg in moderne interpretatie.
Lekker Wads start met befaamde Hugh Jans, die in 1982 de opdracht kreeg om de Texelse keuken op de kaart te zetten. Hij was er weg van. De toon was gezet om meer aandacht et besteden aan de keuken van de Waddeneilanden. De schrijvers leggen hierbij uit, welke een Salade Nebukadnezar hierbij speelt. In het volgende hoofdstuk legt Dros een verband tussen het Troje van Schliemann en Texel. Als daar niet ene Maartje was geweest. Annette vergezelt het verhaal met een griesmeelpudding met amandelmelk en duindoorn. Worst en pap komen aan bod. Ook Dirk Daalders heerlijkheden. Daarbij horen gerechten met klinkende namen als broeder met zeekraal en schapenkaas of ôrte uut het zakkie. En waarom is het voor zeelui van de Wadden niet gezond om ijsbeer te eten? De schrijvers besteden een hoofdstuk aan vergeten Wads eten, de geneeskracht van de natuur en belanden uiteindelijk in Deense invloedssferen.
Kort gezegd Lekker Wads is als een staycation op de Waddeneilanden, een lekker stuk Nederlands terroir om over te lezen en van te genieten. Lekker Wads hoort in de tas van elke reiziger, die op het veer naar één van deze eilanden stapt. Proeven maar!
Lekker Wads, Lodewijk Dros en Annette van Ruitenburg (ISBN 9789024434169) is een uitgave van BOOM uitgevers en is te koop voor € 27,50
Over de Smaak van Texel van Annette van Ruitenburg schreef Gereons Keuken Thuis:
“En dan weet je wat je kunt verwachten, een boek bomvol natuur, zee, zilte smaken en terroir. Want het eiland Texel is één bonk terroir, zilte natuur en trotse bewoners, die met liefde hun producten koesteren. Een boek over ondernemende, creatieve en innovatieve mensen, die dit eiland tot een plek maken, waar het goed toeven is.”
Binnenkort lees je een lekker recept uit Lekker Wads op Gereons Keuken Thuis.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Groene weken.
Ik noem het groene weken. Nee, dat groen heeft niets met CO2 uitstoot, windmolens of meer van dit soort klimaatproblematiek te maken. Het zijn groene weken op micro niveau. Tot en met de IJsheiligen van mei. Hoe je je leefomgeving vergroent, lekker in de keuken aan de slag gaat met groenten en je moestuin een boost geeft. Of guerrilla-tuinieren met de zaden, die ik ophaalde bij het Zandvoorts Museum. Dat bedoelt Gereons Keuken Thuis met groene weken. Zelf ga ik aan de slag met mijn moestuintjes van de blauwe grootgrutter en een plan maken voor wat balkonbeplanting voor mijn balkon aan zee. Want dat vergt nog wat aanpassing in verband met wind en zilte lucht.
Groene weken. Het is lente, weliswaar een wat frisse, maar overal om je heen gonst het in de natuur van de activiteit. Gereons Keuken Thuis ontving van diverse uitgevers leuke boeken over Eten uit de Natuur. Michiel Korthals schrijft over landbouw in transitie. De meisjes van de moestuin over koken met je eigen productie. Daar zijn de moestuinmeisjes Amber en Reny wel mee behept. Of het altijd sfeervolle en daarmee ook groene nieuwe boek van Deense vorser Mikkel Karstad, Nordic family kitchen. Gezond, natuurlijk en eenvoudig. Inspiratie genoeg zou ik zo zeggen op deze Koningsdag.
Aan de slag dus, de paden op om wild te plukken het is tenslotte daslookseizoen enhet verzorgen van de spruitjes, die hun best doen in de keuken van SeaSpot. De zonnebloemen en courgettes zien er al veelbelovend uit. En recepten maken met vers geplukt groen of verse groente. Gisteren stond er een pasta met daslook en artisjokharten op het menu. Erbij artisanale worstjes met truffel, die ik vond bij trattoria FAAM in de Jan Evertsenstraat. Vandaag op Koningsdag maak ik een verse tomatensalade met burrata van hetzelfde adres.
Recept: groene asperges gratin uit Sale e Pepe.Nodig:
800 g groene asperges
30 g bloem
40 g boter
3 dl melk
100 g gruyère geraspt
50 g Parmezaan
1 dl room
nootmuskaat
zout
peper
Bereiding:
Smelt 30 gram boter op een laag vuur en voeg de bloem toe. Roer met een pollepel tot het één geheel is geworden. Voeg de melk toe en klop rustig met een garde. Laat zachtjes al roerende een minuut of zeven koken. Voeg nu de room toe, de gruyère en de helft van de Parmezaan. Haal de pan van het vuur. Maak de bechamelsaus op smaak met wat nootmuskaat, peper en zout.
Snijd de harde stukken van de groene asperges. Kook ze in ongeveer 6 minuten beetgaar. Beboter een ovenschaal en leg hierin de asperges. Giet de kaassaus erover en bestrooi met de rest van de Parmezaan. Gratineer het gerecht 20 minuten in de oven op 220 graden.
Groene weken, Gereons Keuken Thuis is benieuwd, hoe groen de keuken van andere foodbloggers is? Heb je een leuk verhaal of spannend recept? Reageer dan onder deze post. Green happiness noem ik het!
Het is weer aspergetijd!
Het is weer aspergetijd! Elk jaar kijk ik ernaar uit, de asperges van het nieuwe seizoen. Meestal werden deze al op de verjaardag van mijn vader gegeten, eind maart. Makkelijk te doen, want tegenover het ouderlijk Brabants huis zat een aspergeteler. Dus zo gauw de witpaarse kopjes boven de zandgrond uitstaken wisten wij hoe laat het was. Het toeval wilde, dat mijn vader voor zijn verjaardag altijd een nieuw setje kippen kreeg van een andere buurman. Er hoefde in Liempde alleen nog goede ham bij de slager te worden gekocht en het lentefeestmaal was compleet. Tot zover het verleden op deze zondag in april.
Het is weer aspergetijd! Ook in SeaSpot is het goed asperges eten. Gereons Keuken Thuis werd donderdag blij verrast door Het Nederlands Aspergecentrum en Kroon op het werk met een lekkere weekendbox vol Limburgs goud. Ik eet asperges graag op klassieke wijze, met boter, ham en een aardappeltje. Geen ei, want dat lust ik niet. Maar je kunt ook creatief aan de kook met asperges. En met daslook, dat ik normaliter in de duinen pluk en deze week op mijn zeebalkon plantte. Voor recepten met asperges ging ik ten rade in mijn blogarchief en in het leuke EEN KOOKBOEK van Seppe Nobels. Zo vond ik bij deze chefkok een heerlijk recept voor een lauwwarme Mechelse andijviesalade met asperges, daslook en buffelmozzarella. Toevalligerwijs had ik deze ingrediënten in huis, behalve de andijvie, in huis. Maar wel pluksla, dus ik kan aan de slag. In mijn blogarchief vond ik ook een heerlijk aspergegerecht, dat Guillaume Beer van BREDA eens maakte voor bij de niet te versmaden witte Lugana wijn. En zo kan ik nog wel eventjes doorgaan. Onderaan deze blogpost vind je wat links met recepten.
RECEPT Seppe Nobels: Gestoofde andijvie met asperges, lente-uien en buffelmozzarella.
Nodig voor 4 personen:
1 bussel Mechelse asperges, mogen natuurlijk ook uit Limburg komen.
1 bussel lente-uien
25 ml lokale honing, bijv. van Kees van de Laar uit Liempde
1 struik andijvie
1 lange sjalot, fijngesnipperd
2 el daslookolie
10 gram verse daslook
1 rode ui
peper & zout
2 bollen buffelmozzarella
1 bakje tuinkers
Bereiding:
Schil de asperges en verwijder het vezelige uiteinde. Kook ze in 3 minuten beetgaar in gezouten water. Maak de lente-uien schoon en blancheer deze 2 minuten in kokend water. Snijd ze overlangs in tweeën en gril ze zonder vetstof in een pan met antiaanbaklaag. Besprenkel met de honing. Was de andijvie en verwijder de buitenste bladeren. Stoof de sjalot kort in de daslookolie Doe er de gesneden andijvie en resterende daslook bij. Breng op smaak met peper en zout.
Snijd de rode ui in halvemaantjes. Leg de gestoofde andijvie in een schaal met de asperges, de lente-uien, de rode ui, gescheurde buffelmozzarella en de tuinkers. Werk af met wat daslookolie en breng op smaak met versgemalen peper en zout.
Meer recepten:
Gegratineerde groene of witte asperges.
Asperges met bier à la Puck Kerkhoven.
Het is weer aspergetijd! werd mede mogelijk gemaakt door Het Nederlands Aspergecentrum, De Kroon op het Werk, Barefoot winery, Flora vegan boters, Van Pol creatieve geschenken, Uitgeverij Lannoo, Terra Publishing, Seppe Nobels, Guillaume de Beer en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Kan ik dat eten?
Kan ik dat eten? Van eetbare bloemen tot giftige kruiden. Maandagmiddag was ik op pad bij een landgoed in de duinen. Ik weet daar een plekje, waar door de vochtige bodem en kalkrijke grond in het voorjaar veel daslook staat. Lekker goedje om te gebruiken in dips en salades. Maar met een waarschuwing. Daslook, althans het blad ervan lijkt op lelietjes van dalen. En laten die laatste nu zo giftig als wat zijn. En lelietjes van dalen ruiken niet naar knoflook. Niet voor consumptie geschikt dus. Een fijne bijkomstigheid tijdens deze ellenlange Covid-19 jaar is, dat ik elke dag kan kiezen, waar ik ga wandelen. Het strand op of naar één van de grootste stiltegebieden van ons land, de Amsterdamse waterleiding- en Kennemerduinen. Een lekkere combinatie van zee en bos. De paden op, de lanen in. Nu valt er aan het strand al heel wat eetbaars te verzamelen, maar op het duin is ook het een en ander wild te plukken. Nogmaals met voorzichtigheid en mate. Een leuke tip van de schrijvers m.b.t. eerdergenoemde daslook is wachten, totdat dit plantje bloemen heeft, om je niet te vergissen. De bloempjes zijn overigens ook eetbaar.
In Gereons Keuken Thuis ligt het fijne boek Kan ik dat eten? van Duitse schrijvers Katrin en Frank Hecker. Een rijk geïllustreerd boek over alle eetbare, maar ook te vermijden giftige planten in de natuur om je heen. Aangezien ik graag op pad ga om wat eetbaars te scoren een welkome aanvulling in mijn groen (te)bibliotheek. Wildplukken is een natuurlijke en gezonde bezigheid. Je bent buiten, geniet van het bos en je komt thuis met een maaltje kruiden of bessen. Katrin en Frank hebben alle eetbare en giftige planten per seizoen gerangschikt, beschrijven waar je op moet letten en waar je ze kunt vinden. Ook vind je per plant duidelijke symbolen. De schrijvers waarschuwen ook voor vergissingen, want sommige planten en bessen hebben een counterpart. Eet dus alleen wat je duidelijk kunt herkennen. en een tip van mij: was gevonden kruiden goed bij thuiskomst, want ook vossen wonen in de duinen en laten weleens wat vallen.
Kan ik dat eten? is een betrouwbaar hulpmiddel voor de aspirant wildplukker. Gereons Keuken Thuis legt dit leuke boek in de kofferbak van de auto. opdat ik altijd even kan checken of ik het kan verorberen?
Kan ik dat eten? Van eetbare bloemen tot giftige kruiden. Katrin en Frank Hecker. (ISBN 9789089898555) is een uitgave van Terra en is te koop voor € 18,99
Over Katrin & Frank Hecker: Frank Hecker studeerde biologie met de focus op zoölogie, plantkunde en mariene biologie. Hij publiceert rapporten over natuurhistorische onderwerpen in bekende tijdschriften en kranten en is de auteur van verschillende boeken. Samen met zijn vrouw Katrin woont en werkt hij op hun domein met wilde tuin in Sleeswijk-Holstein. Op het ritme van de natuur kruiden, vruchten en wortels verzamelen is een vast onderdeel van hun leven.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Sluperkens uit Puntneuzen en kersenpitten.
Sluperkens uit Puntneuzen en kersenpitten. Een bijzonder boek, niet alledaags uit Gereons kookboekenhoek. Ik groeide in Den Bosch op, Een historische stad met zuiderse flair. Ik duik regelmatig in de culinaire geschiedenis van deze stad. Het kookboek Puntneuzen en kersenpitten staat prominent tussen de kookboeken ‘s-Hertogenbosch Kookt en het Bossche Bollenboek in.
Puntneuzen en kersenpitten, verhalen en recepten uit de keuken van Jeroen Bosch. ‘s-Hertogenbosch, stad van deze schilder en in de 15e eeuw een hub van activiteit en voorspoed. Als kind dacht ik vaak als ik bij de put op de markt op mijn moeder stond te wachten, hoe het zou zijn om laat Middeleeuws Den Bosch te bezoeken. Bijvoorbeeld met de teletijdmachine van professor Barabas. (Hij stuurde ook Suske en Wiske overal heen) Om te kijken, hoe de mensen leefden, wat ze deden en om de kathedralenbouwers aan het werk te zien. Want veel meer dan het verhaal van de erwtenman had ik op de lagere school niet meegekregen. En het blije lied, dat ik als kind leerde over de incomste van de hertog. ( refrein: Harba lorifa zong den hertog…harba lorifa…. na zevenhonderd jaren in dit edel Brabants land)
Den Bosch in de 15e en 16e eeuw dus. Een handelsstad, de vierde stad van het Brabantse hertogdom, gelegen aan de grens. Later gezien de toevloed van de vele clerici klein Rome genoemd.
Jeroen Thijssen en Lizet Kruyff doken onder in het wel en wee van deze booming stad. In verhalen en recepten. Mariëlla Beukers verzorgde de wijn. De gerechten werden gefotografeerd op aardewerk uit de tijd van Bosch, dat is te zien in het Groot Tuighuis. Een soort teletijdmachine dus, zij het in boekvorm.
RECEPT. Sluperkens uit Puntneuzen en kersenpitten.
Nodig:
4 à 6 mergpijpen
1 el suiker
1/2 tl kaneel
1/2 tl gemberpoeder
1/2 tl kruidnagelpoeder
zout naar smaak
300 g korstdeeg
2 eidooiers
ter variatie: 1 appel geraspt.
Bereiding:
Verwarm de oven voor op 200 graden °C. Kook de mergpijpen een kwartiertje in wat water en laat ze afkoelen. Schraap het merg eruit en doe dat in een kom. Voeg de suiker en specerijen toe. Proef en doe er wat zout bij. Meng ter variatie wat geraspte appel door het mergmengsel. Rol het deeg uit en snijd het in driehoeken met zijden van ongeveer 10 cm. Leg een lepel vulling in het midden van de driehoeken en vouw er nette beursjes van. Kwast er eidooier over en bak ongeveer 20 minuten in de oven.
Volgende keer in mijn serie over niet alledaagse kookboeken een recept uit Vrouwe van het palazzo van Marlena de Blasi
Smakeleyck.
Smakeleyck. Het is vandaag vastenavond. In Engeland pannenkoekendag. De generatiegenoten van de broers Van Eyck draaiden hun hand niet om voor een feest meer of minder, valt te lezen in het mooie boekje Smakeleyck, dat historicus Joeri Mertens uit Gent mij vorig jaar stuurde. Het verscheen tijdens de expositie OMG! Van Eyck was here. Een kookboek, dat een kijkje geeft in de kalender van deze zonen van Gent. Per maand kom je van alles te weten uit de keukens van hun tijd. In februari werden er pannenkoeken gebakken voor Lichtmis en en adellijke wafels voor het carnaval. Pannenkoeken in alle soorten en maten worden al heel lang als feestvoer gegeten, zowel hartig als zoet. In de Oudheid waren pannenkoeken gezond en mierzoet. Zij zijn het symbool voor feest. Overigens is dit leuke kookboekje dat ook, een feestelijkheid, een genot om te lezen en uit te koken. Vandaag een recept voor gekleurde pannenkoeken om de laatste dag voor de vastentijd feestelijk te vieren.
RECEPT voor kleurige pannenkoeken à la broers Van Eyck.
Nodig:
800 ml melk
200 ml bieten- of kruidensap. Kurkumamelk kan ook.(je kunt ook kleinere porties van de drie nemen)
500 g bloem
4 eieren
30 g boter (gesmolten)
snuifje peper en zout
Bereiding
Meng alle ingrediënten en mix in een meng kom. Bij verschillende kleuren koeken eerst beslag maken en dan bijkleuren naar believen. Doe he beslag door een fijne zeef. Bak de pannenkoeken goudbruin en gaar in een flensjespan. Qua verdere uitwerking kun je alle kanten op. Je kunt de koeken vullen met kaas en ham, maar ook de fijn gesneden stukjes gebruiken als garnituur in uw soep of salade. Smakeleyck!
De volgende keer een Bretoens recept van twee Vlamingen in een wit huis met blauwe luiken.
BROOD, een geschiedenis van bakkers en hun brood.
BROOD, een geschiedenis van bakkers en hun brood. Brood, bakkers en geschiedenis zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Net als brood met politiek verbonden is. Dat wisten de Romeinse senatoren al. Panem et circenses. Hoe win je de gunsten van het volk en hoe houd je ze in toom? Verderop zie je vaak revoltes ontstaan bij het niet verkrijgbaar zijn van brood, zoals in Parijs in de 18e eeuw of niet zo heel lang geleden in Tunesië, waar de verhoging van de prijs van brood leidde tot vele grote demonstraties. Tegenwoordig mikken we rustig heel wat brood weg. In onze tijd heeft brood niet meer de rol van grote koolhydratenverschaffer, terwijl dat eeuwenlang wel het geval is geweest. Tot ver in de 19e eeuw was brood het hoofdbestanddeel van het dagelijks dieet. Een geschiedenis van bakkers en brood moest er komen, vond schrijver Peter Scholliers, gewezen hoogleraar sociale geschiedenis aan de VUB in Brussel. De schrijver was op zoek naar het verband tussen voedsel, in dit geval brood, en de verschillen in de maatschappij door de geschiedenis heen.
Brood was in de geschiedenis geen sinecure, want overal werden er strenge en strikte prijsmechanismes gehanteerd. En dan te bedenken, dat het meeste brood in de Lage landen niet van tarwe werd gemaakt, maar van rogge en gerst. De rijken hadden het privilege van wittebrood. Wie weet, maar dat is een gok, besefte daardoor Marie Antoinette niet, dat Parijs honger leed door de afwezigheid van brood. De tijden veranderden en in de 20e eeuw werd wit brood voor iedereen beschikbaar. Zeker na WOII. Nederland werd toen getrakteerd op Zweeds brood. Letterlijk een geschenk uit de hemel. Maar de tijd stond niet stil, op de baren van de seventies werd de vraag naar vezelrijker, dus bruin brood weer sterker. Industrieel wit brood werd ineens gezien als goedkoop en niet gezond. Gereons Keuken Thuis kan zich nog de reclames herinneren van Tarvo, waarin bruin brood ineens werd aangeprezen als een gezond alternatief. Met succes, want bruin brood was de norm in de jaren tachtig en negentig.
Brood. Zelfs de overheid bemoeide zich ermee. In de 21e eeuw gaat het bergafwaarts met brood, omdat allerlei fit & health goeroes deze koolhydratenbom in de ban deed. Keto- en lowcarbdiëten werden de rigeur. En wat de denken van glutenvrij? Dus brood en pasta moesten vooral worden vermeden. Groentevarianten kwamen in opkomst. Inmiddels is het weer zo, dat her en der weer ambachtelijk bakkers hun kennis en kunde inzetten voor het dagelijks brood. Zonder allerlei broodverbeteraars en smaakelementen, die je vaak in supermarktbrood aantreft. Gereons Keuken Thuis vindt dat een heerlijke ontwikkeling, want ad fundum ben ik een broodklant. Bij elke maaltijd.
BROOD, een geschiedenis van bakkers en hun brood is een must read voor iedereen, die wat verder wil kijken dan het voedingsmiddel zelf. Schrijver Scholliers zet fijn uiteen, hoe je de huidige wereld kunt begrijpen door de kern van de zaak centraal te plaatsen. BROOD vormt uitstekende kost voor de dagelijkse maaltijd maar is ook studievoer voor culischrijvers en foodbloggers, die de context willen weten van voedsel. en maatschappij.
BROOD, een geschiedenis van bakkers en hun brood. Peter Scholliers. (ISBN 9789460019289) is een mooie uitgave van Vrijdag en is te koop voor € 24,95.
Peter Scholliers (1953) was hoogleraar Geschiedenis. Hij onderzocht de geschiedenis van sociale ongelijkheid, levensstandaard, voeding, lonen en prijzen, en de materiële cultuur van 1800 tot vandaag. Eerder publiceerde hij Arm en rijk aan tafel en Geschiedenis van de ongelijkheid.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Ondeugende balletjes.
Ondeugende balletjes en zinderende verhalen over een dame, die in een restaurant een jonge chefkok scout, die in haar ogen nog heel wat kan leren over de ultieme balletjes. Want wat zij tijdens het voorspel proeft smaakt naar karton. Dat kan anders als ze de wat verlegen kok uit de keuken ziet komen. het spel kan beginnen, hij met zijn behaaglijke recepten zij als strenge, maar ook liefdevolle mentrix. In het kookboek Vijftig tinten balletjes bundelden kok Stefaan Daeninck, culinair journaliste Debbie Brackez en fotograaf Bart van Leuven zinnenprikkelende verhalen, foto’s en recepten. De titel vindt Gereons Keuken Thuis niet bijster origineel, maar never judge a book by it’s cover. De verhalen, recepten en het beeld maken dit meer dan goed.
“Haar hart maakte voor het eerst sinds lange tijd een sprongetje, toen ze besefte, welke mogelijkheden in deze situatie verscholen lagen. Wat zou ze deze jongen veel kunnen leren! Ze kon zijn mentor worden, hem met haar ervaring helpen om beter te worden in wat hij deed. Een misschien, héél misschien… kon hij dan degene worden, die haar ultieme verlangen zou bevredigen. Geheimzinnig glimlachend keek ze hem aan. Heb jij ballen aan je lijf, jonge kok?”
De toon is gezet en in het boek gaan de dame en de jonge kok aan de slag met vele varianten ondeugende balletjes, die goed smaken. Hij begint als groentje en maakt voor haar een gevulde bolcourgette met tomaat, gevolgd door Luikse ballen of ballen uit het Antwerpse met kersen. Gehakt gekneed al verleidelijke massage, zacht liet ze hem voelen hoe hij de vleessubstantie in zijn uiteindelijke vorm kneedde. Recepten uit heel Europa, van Italiaanse balletjes uit Verona tot kötbullar uit Zweden passeren de verleidelijke revue. Hete pepers, mals geslagen vlees, gemarteld met een spiesje. Deze dame weet haar jonge kok te dresseren en te plooien. Ze zet hem in vuur en vlam. Net als de hete vlammen die als het ware de pan likken terwijl de ballen dichtschroeien. En zo gaat Vijftig tinten balletjes verder met groenten, voor gangbang-balletjes en speelse arancini. Het zilte nat komt voorbij. Gestoomde gedachtes in het groen, tegen de stroom in met vele lekkere balletjes uit de zee.
Gevulde ondeugende balletjes komen aan bod. Bitterballen, kroketjes van Oostduinkerkse garnaalvissers te paard of de lekkerste dolma’s, de jonge kok leek het te leren van de dame. Tot slot het zoet, een coupe Dame Blanche om te delen, het zout op zijn huid en als klapstuk de beste zoenen sinds lang. Oh la la, wat een mooie originele recepten ontstaan er door de liaison van de dame en de jonge kok. In een heel fijn kook- en leesboek. Ondeugende balletjes, verhalen en mooie stijlvolle fotografie. De dame heeft de jonge kok goed opgevoed en zal nooit meer de naar karton smakende gehaktballetjes uit zijn keuken proeven. Vijftig tinten balletjes is een kookboek, dat op een zondagochtend als deze, een glimlach op je snuit tovert.
Vijftig tinten balletjes. Stefaan Daeninck, Debbie Brackez en Bart van Leuven. (ISBN 9789481472234) is een uitgave van Lannoo en kost € 20,99.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Kerstrally 2020, de laatste loodjes.
Kerstrally 2020, de laatste loodjes. Het is een bijzondere tijd met een tweede lockdown, hetgeen voor velen betekent, dat kerst wat uitgekleder is dan we andere jaren gewend zijn. Dat geldt ook voor Gereons Keuken Thuis. Niet alleen vanwege Covid-19, maar ook vanwege andere verdrietige gebeurtenissen dit jaar. Toch ga ik er wat van proberen te maken. De Eerste Kerstdag starten met een stevig ontbijt van eieren (die lust ik niet), worstjes, witte bonen in tomatensaus en spek. Daarna het strand onveilig maken, om met rode konen weer naar binnen te gaan voor thee, al dan niet met een taartje. En een lekkere stapel leesvoer, van kookboek tot interieurmagazine. Einde dag volgt de apéro met bubbels en een knabbel, daarna kerstkonijn comme d’habitude. Eigenlijk niets nieuws onder de zon. Het dessert is in dit speciale jaar poire belle Hélène. Gereons Keuken Thuis gaat ervan genieten en hoopt dat jullie dat ook doen. Fijne Kerstdagen.
Kerstrally 2020, de laatste loodjes. Een last minute parade met nog wat leuke dingen voor de kerstdagen of tijdens de lange lockdown tot 19 januari.
Smaak, de keuken van Yerba. Onlangs plofte in Gereons Keuken Thuis het chique boek SMAAK over de plantaardige keuken van Yerba op de mat. Walter kookt de sterren van de kersthemel, alles plant based, en speciaal voor jullie maakte hij een kookdemo over bietengnocchi. SMAAK is uitgegeven door Terra Publishing. Hier zie hem koken: webinar Yerba
Meisjes van de Moestuin. Op hun blog vind je een leuke actie. Zij delen zaden uit. “Dit jaar is alles anders. Vanwege een rondwarend virus zit iedereen met vierkante ogen achter een computer. Werken, vergaderen, afspraken. Alles en iedereen is op afstand. Omdat ze vastbesloten is niet ziek te worden, komt het Meisje ook niet graag meer in de stad. Veel te veel mensen, veel te veel gedoe. Ze zit dus zelfs voor het kopen van haar kerstcadeaus achter de computer. Saai! Het wordt tijd voor een andere klus: zaden opruimen. Een fijne afwisseling en noodzakelijk in de winter om een onoverzichtelijke chaos in het nieuwe moestuinseizoen te voorkomen. De meeste zaden gebruikt ze maar een jaar. Vooral omdat ze het leuk vindt om elk jaar andere gewassen te kweken, maar het zou ook een behoorlijk saai blog opleveren als ze jaarlijks dezelfde groentes kweekt. Het gevolg is dat ze altijd veel zaden over heeft. Al ordenend krijgt ze een ingeving. Ze kan deze zaden cadeau geven. Het is bovendien een mooie idee dat de zaden die zij niet meer gebruikt, het jaar daarop bij vrienden of familie in de tuin zullen ontkiemen. Van de gedachte alleen al wordt ze gewoon blij.” Lees meer: https://demeisjesvandemoestuin.nl/zaden-cadeau-geven/
Bersama betekent samen. Eten, hapjes delen, met zijn allen aan tafel. Nu helemaal een wens in deze bijzondere tijd. Laten we hopen dat we snel weer als vanouds aan tafel kunnen met familie en vrienden. Bersama is het verhaal van de Indische familiekeuken van Francis Kuijk. Een boek met 90 recepten om te delen, om door te geven aan de volgende generatie en vooral op te eten. Gereons Keuken Thuis gaat er begin januari mee aan de slag in een special over Francis. Zij was al eens te gast in mijn serie talk & table. In het nieuwe jaar ga ik Bersama, uitgave van Good Cook, in het zonnetje zetten.
Brabantse wijnen. Dat er veel lekkere dingen uit het Brabantse komen hoef ik jullie niet te vertellen, ik ben het levende bewijs. Ik smul van beuling tot Bossche bol deze provincie rond, met nog vaak een gaatje voor een worstenbroodje of twee. Of wat te denken van de Bourgondische bitterballen van Ilona de Wit? Visit Brabant nodigde mij uit voor een virtuele proeverij van iets heel anders uit Brabant. Wijnen, gemaakt op de zandgronden voor de kerstdagen. Geselecteerd door wijncollega Esmee Langereis. Inmiddels is er zo’n 25 hectare wijndomein te vinden en is Brabant, na Gelderland en Limburg de derde wijnprovincie van Nederland. Langereis selecteerde 4 heel verschillende wijnen, van verschillende makers. Want in tegenstelling tot wat je zou denken hebben de wijnmakers ieder een eigen filosofie. De één gaat voor klassieke druivenrassen, anderen experimenteren graag met nieuwe rassen geschikt voor de Nederlandse wijnbouw. Allemaal het proeven waard, maar de grote favoriet van Gereons Keuken Thuis blijft de witte wijn van De Linie. Brabantse wijn voor bij je kerstdiner of als presentje. Buy local, buy Brabants. En… als de lockdown voorbij is, bezoek dan eens één van die mooie domeinen.
De wijnen geselecteerd door Esmee Langereis:
Wijngaard Dassemus Chaam – Rode Wilde 2019
Een rode natuurwijn van handgeplukte rondo en baron druiven uit Chaam. Biologisch, in omschakeling naar biodynamie (demeter). Spontaan vergist, een jaar gerijpt op gebruikte eiken barriques. Zonder sulfiet gebotteld. Een montere, sappige rode wijn.
Wijngaard De Linie Made – De linie wit 2019
Unieke blend van 7 (klassieke) druivenrassen, waaronder Riesling, Gewürztraminer, Pinot Blanc en Pinot Noir. Zuiver, fruitig en bijzonder aromatisch. Kan prima bewaard worden.
Domaine d’Heerstaayen Strijbeek – Pinot Gris 2018
Een zeldzame Pinot Gris uit Nederland. Deze wijn kenmerkt zich tot een droge, frisse met een licht zuurtje in de smaak. Een combinatie van diverse soorten fruit waaronder citrus, perzik en bessen zorgen voor het frisse en fruitige karakter van deze Nederlandse streekwijn.
Domaine Brabantse Wal Ossendrecht – Klein wonder 2019
Gemaakt van hoofdzakelijk souvignier gris. De droge witte wijn heeft een volle kruidige smaak met frisse zuren en een lange fruitige afdronk. Deze wijn komt het best tot zijn recht bij een maaltijd met bijvoorbeeld vette vis of wit vlees.
De wijnen zijn allemaal te koop via de domeinen.
Brabant celebrates food Gastronomie en gastvrijheid zijn in Brabant onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ondernemerschap zit in ons DNA. Dat zie je ook terug in de passie van de eigenaren van de Brabantse wijndomeinen. Met 24 Michelinsterren, een foodsector in de top van Europa en een rijke traditie als makers en bereiders van heerlijk en eerlijk eten en drinken, heeft Brabant veel om trots op te zijn. Ontdek de foodverhalen van Brabant en laat je inspireren op visitbrabant.com
Brabants reestoofpotje
Een stoofpot van het ree. Deze wordt gemaakt van een uitgebeende en in blokjes gesneden reebout. (Vraag dit aan je poelier, als je de reebout niet zelf achter in je keuken hebt afgehangen) Homemade perenstroop is één van de geheime ingrediënten.
Nodig:
1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees
1 grote witte ui
1 middelgrote winterpeen
1 teen knoflook
250 gram witte champignons
3 sneetjes peperkoek
Ongeveer een halve liter rode wijn
perenstroop
Bereiding:
De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De blokjes reevlees aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.
De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.
PUUR, De wereld van Pascale Naessens. Wie kent haar niet? Pascale inspireert al tien jaar haar lezers, niet alleen met haar kookboeken vol met lekker en gezond eten, maar ook met haar fotografie en lifestyle-ideeën. Nu is er voor haar liefhebbers PUUR, een luxueus sfeerboek vol prachtige foto’s, afgedrukt op groot formaat. Je wordt ondergedompeld in de romantische en authentieke leefwereld van Pascale, die zo kenmerkend is voor haar kookboeken. De inspiratiebronnen van haar zijn de natuur, bloemen en planten, de zoektocht naar verse ingrediënten en unieke décors, thuis en tijdens haar verre reizen. Een heerlijk coffee table boek met verhalen, gedichten en quotes van de auteur. Geen kook-, maar een lifestyleboek. ‘PUUR’ is verschenen in een gelimiteerd oplage en biedt een unieke inkijk in de authentieke en inspirerende wereld van Pascale Naessens. Gemaakt voor hen, die net zoals Naessens, houden van joie de vivre. Uitgave van Lannoo.
Voor in de kerstvakantie: #nowaste soep van mijn tante Doubs met tomaten en zoete aardappel. Soms heb je van die dagen, dat de lunch een groot vraagteken is. Ik denk dan vaak aan mijn tante Doubs uit de Morvan. Zij is mijn heldin in het assembleren van wat je in de ijskast vindt. Zoals deze easy tomaten soep, gemaakt met een bakje pizza basis uit de foodybox herfst van Kroon op het Werk, zoete aardappel en tomaten. Een hele volle tomatensoep. Lepel crème fraïche in je kom en smullen maar.
Nodig:
1 pot tomato base of andere tomaten saus
1 grote zoete aardappel in blokjes
3 tenen knoflook
1 pond tomaten
water
peper en zout
1/2 groentebouillonblokje
oregano
Bereiding:
Schil en snijd de zoete aardappel in blokjes. Pel de knoflooktenen. Snijd de tomaten in blokjes. Breng het geheel aan de kook met water en een bouillonblokje. Laat 20 minuten pruttelen en voeg dan de tomatenpulp toe. Haal de staafmixer erdoor en maak de soep op smaak met wat zout, peper en oregano. Serveer direct in kommen met een lepel crème fraïche.
Kunst en wijn een perfecte match. Keukenprinses en -prinsessen lijken niet alleen meesters met mes, garde en pollepel te zijn, maar ook met het penseel. Gallo Family Vineyards nodigde hen uit, om een eigen meesterwerk op het witte doek te zetten. Met hulp van het Grachtenatelier uit Utrecht. Wijn om te drinken én te vereeuwigen. Gereons Keuken Thuis zou voor een andere wijn kiezen dan Gallo, maar dat terzijde. Het resultaat: tableaus om op te hangen en op te drinken! Kunst en wijn zijn een perfecte match. Kijk maar naar 17-eeuwse schilderijen. Voor schilders was wijn – zeker in een mooie roemer – dé oefening in weerkaatsing van licht. Voor kunstliefhebbers was een vol wijnglas hét symbool voor rijkdom, want wijn was een statussymbool. Denk aan de etymologie van de uitdrukking “bier na wijn….”. Wijn en kunst, een fijn huwelijk Een lust voor het oog (op het doek) én héél lekker (in het glas). Lees meer: Denise Pronk
Terrine de campagne voor Oudjaarsavond.
Deeg maken, vleesdeeg voor een terrine. Voor een echte terrine de campagne. Geen paté, want dat is een smeuïger variant met lever. Lekker rustiek aan de slag met je handen, het vlees mengen. Dan in potten in laten koken. Ach, het zijn allemaal maar fantasieën. Ik zie het al voor me. Op mijn balkonnetje varkensvlees uitbenen en dan zoals in de Auvergne verwerken tot terrines, worstjes en hammen. Het is gewoon een stoere mannendroom. Als een echte Galliër bij het buitenvuur. Ik houd het voor Oudjaarsavond gewoon simpeler en maak een varkensvlees terrine in mijn zeekeuken. Met pruimen geweekt in sherry.
Nodig:
250 g schouderkarbonade zonder bot
500 g half om half gehakt
12 gedroogde pruimen
5 sneden oud brood zonder korst
2 tenen knoflook
1 glas cream sherry
1 dl slagroom
50 gram gepelde walnoten
200 g ontbijtspek
1 tl gedroogde tijm
2 eieren
1 tl chilipoeder
zout en peper
Bereiding:
Snijd het vlees van de schouderkarbonade zo fijn mogelijk. Snijd de korstjes van het oude brood en week deze in een mengsel van room en eieren. Voeg de tijm, chilipoeder. peper en zout toe aan het brood/roommengsel. Doe het vlees en gehakt erbij en meng goed door elkaar. Week de gedroogde pruimen in de sherry. Snijd ze daarna in stukjes. Hak de walnoten (niet te) fijn. Meng de pruimen en walnoten door het vleesmengsel.
Bekleed een vorm of patéschaal met de spek en laat deze iets over de rand hangen. Vul de vorm met het vleesmengsel en druk goed aan. Schud goed met de vorm om luchtgaten in de terrine te voorkomen. Dek af met het overhangende spek. Verwarm de oven op 180 graden. Vul de grote ovenschaal met heet water. Zet daarin de terrine. Bak het geheel in 50 minuten gaar. Haal op het einde het overtollige vet van de terrine. Laat de terrine afkoelen. Serveer in dikke plakken met bijvoorbeeld wat gebakken appels.
Een blik vooruit, wat gaat Gereons Keuken Thuis doen in januari? Een nieuw jaar, een grote stapel kookboeken, variërend van stedentrips en gerechten, een historisch boek over Carolus Battus, ondeugende balletjes in 50 varianten, het olijfoliedieet en de memoires van la Lawson. Nog genoeg te lezen en te savoureren tijdens de lockdown. Inzenden voor de volgende wintereditie van Gereons Mag kan ook alweer. Deze keer is het thema fit for fun en natuur. Hoe dat gaat uitpakken weet ik nog niet, maar ik verheug me er nu al op.
NB: De kerstrally werd mede mogelijk gemaakt door De Kroon op het Werk, Esmee Langereis, Visit Brabant, Uitgeverij Atlas Contact, Terra Publishing, GoodCook, Lannoo, Kip & het EI, Grachtenatelier Utrecht, Gallo Winery, foodbloggers, Meisjes van de Moestuin en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer