Kunst en Koken. In Gereons Keuken Thuis ligt al geruime tijd dit mooie boek klaar voor een review. Maar laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: een review zou te weinig aandacht zijn voor het project, dat Keramiekmuseum Princessehof ondernam met bijna 50 internationale chefs, bakkers, koks en culinair schrijvers. Karin Gaillard, conservator en samensteller van dit boek zag eens in Japan, hoe het MIHO museum, in de bossen buiten Kyoto. vol antiek aardewerk, een kookboek had gemaakt met het tentoongestelde aardewerk. Een idee was geboren. Dat zou Keramiekmuseum Princessehof ook eens moeten doen. Direct diende zich de vraag aan of dat überhaupt wel kon? Want het Japanse aardewerk museum toonde een particuliere collectie en de eigenaresse van het porselein vond het heel normaal ervan te eten en uit te drinken. Overigens een gedachte, die ik eerder hoorde bij verzamelaars: gewoon gebruiken. Het Keramiekmuseum is een rijksmuseum, dus dat gewoon gebruiken was een dingetje. Ten tweede de logistiek. Vijftig toonaangevende chef koks, culinair schrijvers, bakkers en andere foodies invliegen om een gerecht op een desbetreffend serviesstuk te bereiden was bijzonder tijdrovend en -onnodig te zeggen- heel duur geworden. Maar andersom was het ook geen idee om de stukken ter inspiratie op te sturen naar de chefs. Hulptroepen waren snel gevonden in de persoon van “grand lady of cooking” Jean Beddington. Zij kookte de uiteindelijke gerechten ter presentatie en fotografie voor het boek. Kunst en Koken is daardoor een echt kook- lees- en kijkboek geworden vol recepten uit alle hoeken van de wereld, met vlees en vis, plantbased, voorgerechten, echte pièces de résistance, desserts, koekjes en taart.
De collectie van Keramiekmuseum krijgt door het live gebruik van servies een hele andere dimensie. De gerechten in Kunst en Koken plaatsen het aardewerk terug in hun tijd, maar ook naar waarvoor het gebruikt werd. Het was overigens niet de bedoeling historiserende gerechten te maken. Juist de receptuur van de 21e eeuw op oud aardewerk maakt het speciaal. Gereons Keuken Thuis vindt dat zeer inspirerend. Op 15 oktober jl. opende in het museum tevens de tentoonstelling FEEST. Aan de hand van twaalf zeer diverse feesten werd onderzocht hoe de feestgangers hun feest beleven en welk soort keramiek daar een rol bij speelt. Want feest eten en keramiek zijn een mooie drie-eenheid. Het boek sluit hierop mooi aan.
Kunst en koken vertelt ook het verhaal van keramiekverzamelaar Nanne Ottema (1874-1955). Voor Friesland was deze vermogende notaris, politicus, kunsthistoricus, publicist en bestuurder een belangrijke man aan het begin van de 20e eeuw. Hij verzamelde zo’n dertig duizend kunstobjecten, waarvan een groot deel is te zien in het Keramiekmuseum Princessehof, dat hij oprichtte in 1917. Heden ten dage valt er nog steeds te genieten van de mooie objecten, die hij bij elkaar bracht. Waarschijnlijk zou hij het project wel geslaagd gevonden hebben, maar dat durft GKT niet met zekerheid te zeggen. Kunst en Koken bevat 45 recepten met een verhaal over het keramieken object, de bedenker van het recept en het eindresultaat op de gevoelige plaats. Een moeilijk punt was dat de gerechten niet direct, zeker niet op heel oud kwetsbaar keramiek, konden worden geserveerd. Een behoorlijk uitdaging voor het team, dat dit prachtige boek maakte. Heel feestelijk vond ik het recept voor glace à la Marie Antoinette, van de hand van Oekraïense beeldend kunstenaar Ola Lanko. Dit ijs wordt in het boek gepresenteerd op Loosdrechts porselein met korenbloemen. Het kan trouwens ook niet anders dan dat het boek veel Oosters georiënteerde gerechten bevat, omdat veel keramiek in het museum van Aziatisch/Chinese oorsprong is. Als laatste nogmaals een dessert van chocolade en mandarijn, gepresenteerd op een bordje van Plateelfabriek Rozenburg uit Den Haag. Een creatie van Dennis van den Beld van restaurant Het Roode Kooper in Ermelo. Het deed Gereons Keuken Thuis denken aan de assortie de quatre agrumes van Cas Spijkers, dat ik vele malen gemaakt heb. Dan gaat deze voor de kerstrally 2022 ook wel lukken.
Kunst en koken is een boek, dat je telkens weer neerlegt en oppakt. Het staat vol informatie over de collectie van Keramiekmuseum Princessehof, vol prachtige foto’s, geweldige recepten en verhalen. In een bijzondere setting. Een fijn boek voor winterdagen met een glas wijn. Of… en daar gaat Gereons Keuken Thuis in de nabije toekomst mee aan de slag: het verzinnen van recepten voor op oud servies, want daar heb ik zo her en der nog heel wat van staan en liggen. Kunst en koken is een mooi decembergeschenk!
Kunst en Koken, kookboek Keramiekmuseum Princessehof. Karin Gaillaard met medewerking van Eline van den Berg, Teuntje Klinkenberg, Erik & Petra Hesmerg (foto’s). Bereiding gerechten door Jean Beddington. (ISBN 9789056159603) is een uitgave van Noordboek HL en is te koop voor € 49.95
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
