reviews Archives - Pagina 42 van 61

06/01/201726/12/2017

Nel, van kop-tot-kont-chef.

foto: cover Nel, van kop-tot-kont-chef

Nel, van kop-tot-kont-chef. Onlangs sloot Gasterij de Gulle Waard in Winterswijk haar deuren. Het bedrijf, waar chef kok Nel Schellekens kookte volgens haar principe van 0% waste en 100% taste. Met groente, fruit, van pit tot schil, vlees, natuur en zoals de titel al zegt van kop tot kont. Niets gaat verloren. Wat een mooi streven en wat is deze methode ver van ons af komen staan. Het boek Nel, van kop-tot-kont-chef zou daar wel eens verandering in kunnen brengen. Eigenlijk zijn het allemaal dingen, die we allang wisten, maar die door het supermarktgeweld met kant en klare lapjes, superfoods uit een potje en groentejuwelen een beetje verloren zijn gegaan. Nel Schellekens biedt een kijkje in haar keuken.

Eten begint volgens Nel met om je heen te kijken en dan alles ervan willen weten. Niet van je hap, slik, weg of niet willen weten waar het vandaan komt. Het eerste wat zij kookte was een zandtaartje voor haar broer. Onnodig te zeggen, dat deze traktatie (van zandbakzand) niet in de smaak viel. Maar het lag op haar pad. Nel wordt gelukkig van lekker, goed en puur eten. Ze werd chef, met een eigen passie en filosofie. Koken met ziel en zaligheid. Met de beste producten, die je in je streek of zelfs tuin kunt vinden. En alles van kop tot kont #nowaste. Daar begon in Gereons Keuken Thuis het feest der herkenning.

Nel, van kop-tot-kont-chef start met het EI, een buitengewoon bijzonder voedingsmiddel dat in vele gerechten en gedaanten voorkomt. Ze maakt er Eis, ijs van ei mee en vertelt en passant wat je met een uitgelegde hen kunt maken. Een prima fond. Ook geeft ze recepten voor haantjes, waarvan ze ook de kammen en kloten gebruikt in een salade. Voor de vegans is er de zwavelzwam uit het bos. Gans is een favoriet van Nel, gevuld met boomgaardlekkers, de borst gerookt of gans in een Waterzooi, deze keer niet uit Gent, maar van gent (mannetjesgans) Hiermee is de toon gezet. Nel kookt graag met mannetjesvlees.

Maar eerst een hoofdstuk over granen. Goed brood, koekjes, gries en hooibroodpudding vragen om goede granen. Volgens Nel zijn deze door de commercialisatie steeds minder te vinden. Ga ernaar op zoek bij een ambachtelijke molenaar is haar devies. De koningin van de groente, in de Achterhoek op zandgronden voldoende aanwezig. De asperge, om te frituren, voor een heerlijke helleveeg of voor bouillon van de overgebleven schillen. Ook een beproefde methode in Gereons Keuken Thuis. Verder gaat het met al het lekkers uit de wei, van paardenbloem, voor kappertjes of salade tot zuivel. Melk, wei als bijproduct van kaas en biest. Dat riep bij mij instant herinneringen op, want dat werd thuis vaak gegeten. (met suiker en beschuitje) Biest is de eerste melk van een koe na het kalven. Een echt superfood met veel meer eiwitten en vetten dan gewone melk. Als een kalf er 5 liter van op heeft is een goede afweer bereikt. Er blijft dus 10 liter van deze wonderdrank over. Hoezo niet gebruiken, #nowaste?

De mannen van Nel, stieren en bokken. Het mannelijke dier delft al jaren het onderspit. Een haan legt geen eieren en bokken en stieren geven geen melk. Jarenlang stond de “man”op de kaart van Gasterij de Gulle Waard. Het vlees is spierrijk als gevolg van testosteron. Worden jonge stierkalven gecastreerd, dan worden ze als os zwaarder en behouden de kracht van een stier, maar niet het temperament. Een makke grazer. Met sappig vlees. Ook is Nel gebruiker van het vlees van de bok. Dit vlees is culinair net zo veelzijdig als ree, lam, rund of varken. Bijvoorbeeld in bokworst of als bokkenpootje.

We gaan naar de kermis, een zwijntjeskermis. Het varken is een veelzijdig en makkelijk boerderijdier. Breed inzetbaar. Ik las het recept voor balkenbrij 2.0. Een glimlach van herkenning. Ik zie mijn oma nog roeren in de pan balkenbrij met natuurlijk rommelkruid. Het goedje werd in cakeblikken gestort en moest afkoelen in de kelder. Wat een traktatie met suiker en boter. Het vijfde kwartier, orgaanvlees, komt ook aan bod. Over niertjes, kop en staart in een Italiaanse ragú en hart. Niet iedereens smaak, maar zoals Nel het vertelt maakt het direct duidelijk. Waarom dure zwezerik eten terwijl je met stierenballen ook heerlijke dingen maakt? Dit hoofdstuk wierp bij mij wel de vraag op waarom ik niet van de baklucht van bijvoorbeeld lever of niertjes houdt, maar ander bewerkingen geen probleem vind.

Boomgaard lekkers, gerechten met appel, druivenblad en druif. Stroop koken, een bekend fenomeen in Gereons Keuken Thuis. want jong geleerd is oud gedaan. Verjus van zure druiven. En allerlei dolmades. Verder met bijvangst uit de tuin, zoals dennentopjessiroop, thee, zuurkool of een meikeversoepje. Het boek besluit met allerlei zoet lekkers en traktaties voor je huisdier. Kookhooi voor je konijn of groente voor je goudvis. Wat een vondst.

En zo is het cirkeltje rond. Nel Schellekens heeft in het boek Nel, van kop-tot-kont-chef al haar passie en kunde gestopt. Voor mij een feest der herkenning, vol terroir. Wat een kennis en verhalen. Al lezend vraag je je af waarom je heel veel dingen niet meer of vaker doet? Gemak of is het wat de boer niet kent… etc? Ik ben in ieder geval gebiologeerd door dit boek.

NEL, van kop-tot-kont-chef, Nel Schellekens & René Zanderik, met fotografie van Alexander van Berge (ISBN 9789089897152) is een uitgave van Terra en is te koop voor € 29,99

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

30/12/2016

Kookboeken top 15 van 2016.

foto: aan de bak met Cees Holtkamp.

Kookboeken, ik recenseerde er dit jaar 72 volgens mijn laatste telling op mijn blog. Er hadden er op de valreep nog één of twee bij kunnen komen, maar deze titels bewaar ik voor het nieuwe jaar. Want wat kwam er veel uit op kookboekengebied. Allerlei keukens, hele compendia, lessen in smaak of lekkers, een queeste om van een smaakcomponent een geheel kookboek te maken. Insecten, barbecue- en rookboeken. Fermenteren, in stock cooking, wild edibles, Franse kook kunst. Allerlei Italiaans materiaal. Ik kan nog wel even doorgaan. Maar op Gereons Keuken Thuis is gewoon te lezen wat ik van deze kookboeken vind/vond.

Een lijstje kon niet uitblijven, op alfabetische volgorde. Ik heb me beperkt tot de 15 opmerkelijkste. Het is geen ranking, noch een wedstrijd. Gewoon het resultaat van een rondje grutten op mijn blog op deze mistige ochtend. Allons y!

Bakken met kennis van Eke Mariën. Hij vertelde mij alles over de big five van het bakken. Nu nog oefenen!

Basque va José Pizarro voerde mij mee naar het groene noorden van het Iberisch schiereiland en zijn culinaire ontdekkingen daar.

Bon Appétit van François Régis Gaudry, een ongestructureerde encyclopedie van de culinaire wereld en meer….

De Grote Kleyn het magnum opus van Onno Kleyn in lichtvoetige taal geschreven compendium met meer dan duizend bladzijden vol culinaire kennis.

De Smaak van België van Ruth van Waerebeek. Klassiekers van bij ons. Moet ik nog meer zeggen.

Feest voor iedereen Alexandra Besel kookt modulair voor iedereen, everyone is invited! (vrij naar F. Mayes)

Gone Fishing Deense onderkoeldheid en tegelijkertijd vol hygge, dit boek van Mikkel Karstad

Greek Traditioneel eten met een moderne twist. George Calombaris is verliest zijn roots niet in zijn down under keuken.

Het Griekenland kookboek Het kookboek, niets ontbreekt van mezedes tot dessert. Het standaardwerk van Rianne Buis.

Het nieuwe proefboek Peter Klosse en Angélique Schmeinck vertellen je alles over smaak en proeven. Leerzaam boek.

Nanban van Tim Anderson een reis door de Zuid Japanse keuken vol invloeden van reizigers.

Puntneuzen en kersenpitten Lizet Kruyff en Jeroen Thijssen nemen je mee door het vijftiende-eeuwse Den Bosch en haar keukens.

Samarkand van Caroline Eden en Eleanor Ford, een reisboek dat je meeneemt langs de dreven en culinaire tradities van de zijderoute.

Wijn van eigen bodem Mariëlla Beukers en Irene de Vette nemen de lezer mee langs de bloeiende wijnindustrie van ons kikker, of moet ik zeggen wijnland.

Zilt zoet Zeeland Ach Zeeland, de provincie van zee, kwelders, boomgaarden, wijn…. Ik kan nog wel even doorgaan. Anette van Ruitenburg, Ruth de Ruwe en Tanja van den Berge ook.

Zuur van jeune premier Bas Robben, al was het maar voor de pornstar martini of de zuurkoolkroketjes met gin mayo.

Zo zag 2016 eruit, vol mooie kookboeken. Eén kookboek ontbreekt (nog steeds), Gereons Keuken Route, waarvan het manuscript al een tijdje smachtend op de plank ligt. Wie weet kan dit culinaire werk een uitgever verleiden er in 2017 iets daverends mee te doen #dtv.

Ik wens allen een mooi nieuw kookboekenjaar!

18/12/201618/12/2016

Samarkand, verhalen en recepten uit Centraal Azië.

foto: cover Samarkand.

Samarkand, verhalen en recepten uit Centraal Azië. De turkooizen stad Samarkand lag eeuwenlang in het midden de emblematische zijderoute, die liep van het Chinese Xi’an naar Istanboel ( dat toen nog Constantinopel heette) en verder via Marco Polo naar Venetië. Via deze route over land vonden vele schatten, zoals goud, zijde, wierook en specerijen hun weg naar het Westen. Totdat de Portugezen de vaarroute om de Kaap de Goede Hoop ontdekten. Reisverslaggeefster Caroline Eden en receptenontwikkelaar Eleanor Ford, twee vriendinnen met een passie voor reizen, avontuur en lekker eten gingen op pad langs de dreven van de zijderoute. In Samarkand vertellen zij over deze turkooizen stad, knooppunt van handelswegen. Samarkand roept mythische herinneringen op net als Babylon, Rome of Jeruzalem. Deze handelsstad in het midden van de Oezbeekse steppe, verbond China met de Middellandse zee, India met Moskou. Van alle culturen zijn er overblijfselen te vinden. Samarkand was en is één grote melting pot. Met een sprookjesachtige architectuur vol mozaiek. als een fata morgana. Bruisende bazaars met voedsel vanuit alle windstreken. Om de vermoeide reiziger langs de zijderoute te laven. Kaukasische invloeden, Turkse gerechten, Perzische tonen, Joodse kost en zelfs Koreaans eten vonden hun weg in de keuken van Samarkand. Aankomen vanuit de dorre vlakte moet iets geweest zijn destijds en is het nog steeds.

In het boek wordt een uitgestrekte regio behandeld, waarin keukens veel gemeen hebben. Denk aan de kebabs van vlees, die van Turkije tot Afghanistan veel worden gegeten, De rijstgerechten of beter gezegd de verscheidenheid aan pilavs van geurende basmatirijst uit India. Gedroogd fruit, de moerbei en exotische specerijen. Kruiden als dragon en basilicum, paars en groen. En de pita of lavashbroden. Erbij thee uit het verre China. Of een glas wodka.

Het boek start met gerechten om te delen, laten we het mezzedes noemen, zoals auberginerolletjes met een walnootvulling, komkommer met yoghurt en moerbeien of suzma, de lokale dip. Wat een vrolijkheid. Ook rundvlees dolma’s ontbreken niet. Welke reiziger kan zonder een warme soep? Een zomerse Russische borsjtsj met zure room, Tadzjiekse groene linzensoep met rijst of of een umamirijke bouillon zoals in de winterse kuksu. Tussen al deze recepten en dat maakt het boek zo fijn vertellen de dames over de achtergronden, bijvoorbeeld over Timoer Lenk of de hazelnoten van Trabzón, het Byzantijnse Trebizonde aan de Zwarte Zee. Of over de Bergjoden, die een stempel drukten op de keuken van Azerbeidzjan.

We belanden bij vlees, dat vooral bestaat uit schapen-, geiten-, rund- of paardenvlees. De basis van het steppevoedsel. De verrukking van de sultan, gebraden schapenschouder. Lamskebabs met kaneel, kruidnagel en warme hummus of Chapli kebabs, de Afghaanse hamburger. De winters zijn bar en koud op de steppe en in de woestijn. In Samarkand vind je dan ook hartverwarmende gerechten voor deze lange periode. De beroemde Russische zalmpastei, koelibiaka. Of luie koolrolletjes, de omelet van de Bergjoden of Georgische kip met walnotensaus. Lekker warm aan de winterdis.

Een apart hoofdstuk gaat over plovs en pilavs, de onbetwiste koning van de keuken van Oezbekistan. Voorheen altijd bereid door een oshpaz oftewel een meester plovkok. (Is dat geen mooi woord?) In Samarkand vind je recepten voor een Roj Hasjana-plov met zuurbessen, granaatappel en kweepeer, een plov met verse kruiden en kikkererwten, de kroon van de sjah, een saffraanplov in deegkroon. Of heel feestelijk een vispilav met saffraan en steur. Met een keur aan bij- en groentegerechten, die erna worden beschreven, zoals geglaceerde rode bieten.

De reizigsters komen aan bij het brood en andere deegwaren. Het dagelijkse brood van Centraal Azië. In allerlei vormen, maten en kleuren, zoals het nonbrood gemaakt in een tandooroven, goudgeel en in de vorm van een wiel. Of wat te denken van de dumplings, die via de zijderoute naar Samarkand kwamen? De keuken van Centraal Azië weet er wel raad mee. Via drankjes, zoals dragonlimonade,allerlei gearomatiseerde wodka’s en een selectie thee uit de samowar, besluit het boek met Oosterse zoetigheden. Nooit geweten dat de appel zijn oorsprong vond in Kazachstan. Wat een kleurrijk palet van alle invloeden.

Samarkand, verhalen en recepten uit Centraal Azië, leest als een sprookjesboek, met dito gerechten. De schrijfsters zijn erin geslaagd een beeld te schetsen in verhalen over deze mij totaal onbekende plek en keuken op aarde. Het brengt je op ideeën, maar ook op leuke feitjes om aan te refereren tijdens de kerstdis. De taak van Gereons Keuken Thuis is dit jaar een voorgerecht te maken. Ik weet al wat het gaat worden een hipsterplank vol gerechtjes uit de keuken van Samarkand.

Samarkand, Caroline Eden en Eleanor Ford (ISBN 9789059567184) is een uitgave van Fontaine en is te koop voor € 24,95

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

09/12/201609/12/2016

Lessen in Lekkers.

foto: cover Lessen in Lekkers.

Lessen in Lekkers, masterclassses uit de keukens van 13 Nederlandse chefs. Eén van de laatste boeken, die Gereons Keuken Thuis nog bespreekt in 2016. Twee jaar lang waren deze Lessen in Lekkers wekelijks te volgen in de Volkskrant. Vakmensen, die naast een recept ook hun uitgesproken stijl en kunde etaleerden. Mac van Dinther interviewde ze, fotograaf Rein Janssen maakte de stillevens van de receptuur. Nu zijn tekst en beeld gebundeld. De heren trokken twee dagen uit voor tien recepten. Na afloop van de tweede dag, alles ingepakt en ingeladen, hingen de kok, schrijver Mac en fotograaf Rein moegestreden , maar happy tegen elkaar. Nu is er dit mooie boek. Of moet ik zeggen magazine?

Laten we eens struinen door tekst en beeld van Lessen in Lekkers. Het start met Cocktails van de hand van Timo Janse-deVries, Hij verkoos het bartenderschap boven de accountancy. Geen slechte keus, want deze schudder voor gebruik is meerdere malen Nederlands kampioen geworden en maakt de mooiste cocktails. We reizen verder naar Drenthe voor tapasman Juan Navarro, opgegroeid met Hollandse pot, tovert hij nu de meest elegante tapas op je bord. Groente, het hoeft geen betoog, daarvoor ga je naar Jonathan Karpathios. Hij houdt van echt eten van zijn eigen productie. De groentekok van Nederland.

Wouter Kik fêteert de lezer op allerlei moois uit Zeeland. Jong gedaan, als vorser en kok, werken met de mooie producten van water en land. In Lessen in Lekkers ontbreekt de jongste sterrenkok van Nederland niet. Niven Kunz, trots op Nederlands product en aanhanger van het 80/20 principe. Voorstander van vernieuwing. Het boek gaat verder, naar Suriname. Een beetje lompe keuken, aldus Ramon Beuk, maar wel één met smaak, die wel wat vernieuwing kan gebruiken.

Jef Schuur, van Texel, gaat voor relax food. Local meets cosmopolitan is zijn credo. Mooie waar van het eiland en daarbuiten in zijn restaurant. Huzarensalade, kippetje van het spit, chocoladetaartje. Alles nouvelle normaal, pure cultklassiekers. Dat zijn de waarden van Iwan Driessen van Rijsel in Amsterdam Oost. Dick Soek, wadloper en kok in de Piloersemaborg. Terroirkok pur sang en wijnkenner. Hij haalt heel wat uit zijn natte schatkamer. Wad schaft de pot? Lessen in Lekkers, met een masterclass van Leendert Scholtus, die het hele jaar kookt met wild. Oud Ruig van Nelleke Schellekens, zij kookt van kop tot kont in haar herberg de Gulle Waard. Werry van Leeuwen is afvalverwerker. Hij gaat uit de aangeboden waar, die hij in de boxen van zijn leveranciers vindt. Met spannende combinaties tot gevolg.

Het laatste hoofdstuk gaat over meester koekjesbakker en krokettenmaker Cees Holtkamp. Nog altijd actief met het precieze vak van patissier, het perfecte koekje en taarten natuurlijk. Een bijzondere masterclass vol kennis en liefde. Lessen in Lekkers is naast een boek vol mooie recepten en gerechten, ook een bloemlezing vol kennis. Het leest als een magazine. Je steekt er wat van op. Naast elk recept vindt je gedegen uitleg van het hoe en waarom. Gelardeerd met mooie persoonlijke interviews met alle chefs. Genoeg food for thought tijdens deze donkere dagen en inspiratie voor het nieuwe jaar. Daarin zijn Mac van Dinther en Rein Janssen bijzonder in geslaagd. Lessen in heel veel lekkers!

Lessen in Lekkers, Mac van Dinther en Rein Janssen. (ISBN 9789059567030) is een uitgave van Fontaine en kost € 29,95

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

03/12/201605/12/2016

Koken voor kerst.

foto: kerstkookboeken.

Koken voor kerst. Het is voor velen elk jaar een grote puzzel. In Gereons Keuken Thuis juist met deze dagen niet, omdat ik het hele jaar al kook, eet en er over schrijf. Kerst is voor mij time out. Vaak maak ik gewoon een klassiek of basic gerecht. Of de eerste Kerstdag is een reisdag door het besneeuwde Frankrijk met een pan chili con carne op de achterbank. Vind ik Kerstmis dan niet leuk? Jawel, van de aanloop naar het feestgedruis en adventsperiode geniet ik met volle teugen. De lichtjes in de stad. De geur van de dennenbomen op straat. Het wild- en visaanbod op de Cuyp. De delicatessen in de winkels. Maar toch blijft Kerstmis voor mij vooral een feest van verstilling. Het einde van het jaar. Mijmeren over alles wat je gedaan hebt. Of juist niet aan toe bent gekomen.Wat je hebt geschreven, gelezen en verbeeld. De avonturen van mijn sprookjesfiguren Pelle, Knøbbig en meneer Zimbo nog eens lezen. En plannen maken voor het jaar erop. Dat symboliseert voor mij de maand december. Een soort alfa en omega van het jaar dat voorbij is getrokken.

Ik grijp daarom altijd graag terug naar de mooie boeken, die ik het hele jaar mocht lezen en recenseren. Net als vorige keren stel ik een parade op van recepten uit deze boeken, al dan niet vergezeld van een wijnsuggestie. Negen menuutjes om te koken voor kerst. Voor mijn lezers. En mocht je het boek niet hebben? Niet getreurd, de Sint is nog in het land of anders is de Kerstman in aantocht. Zij weten de titels vast te staan in hun favoriete (kook) boekenvakhandel. Koken voor kerst.

foto: sfeervolle tafels.

EEN. Het jaar van de peulvrucht is nog in volle gang. Een feestmenu uit het met een duurzaamheidsprijs bekroonde kookboek Bonen! van Joke Boon mag dus niet ontbreken.

Bonenblini’s met beluga kaviaar van linzen. Erbij een glas crémant uit Bourgondië of een ijskoud glaasje wodka.

Cassoulet met kievietsbonen. Hartig en winters. We drinken er een donkerrode Cahors bij. Als symbool van de Franse paradox.

Magische chocoladepudding met urid dal (gesplitste zwarte linzen) maken dit menuutje af. Met speciaal voor Joke een glas donkere PX sherry.

foto: fotomomentje met Joke.

TWEE. Dit najaar verscheen De Grote Kleyn van Onno Kleyn, zijn opus magnum, 2 kilogram zwaar en 1000 bladzijden vol weetjes, kennis en nog veel meer culinaria. Zo’n boek, waar je de winter ( en de kerstdagen) wel mee doorkomt. Koken voor kerst uit dit compendium, een viergangenmenu.

Canarische waterkerssoep. Onno Kleyn geeft hierbij geen wijntip. Ik ga voor een glaasje rum van deze eilanden. Lekker warm boven op de vulkaan.

Feestoctopus op Galicische wijze. Niet de Oost Europese, maar de Iberische regio. We drinken er een glas witte albariño bij.

Kalfsstoofpot uit de Provence met tijm en olijfjes. Een hartverwarmend gerecht. Probeer er eens een glas rosé bij, uit Tavel.

Citroentaart, zonder wijntip. Geniet gewoon van de frisse smaak.

DRIE. Koken voor kerst uit Basque van José Pizarro. Het groene land aan zee. Een menu vol met pintxos, om te delen in goed gezelschap.

Zelfgedroogde eendenham met granaatappelsalade. (mag ook gerookte eendenborst zijn)

Eendenlever met cantharellen.

Salade van gemarineerde witte ansjovis, tomaat en serranoham.

Gegrilde octopus met paprika en aubergine.

Tortilla de bacalao.

Gebakken eekhoorntjesbrood met eidooier.

Uien gevuld met peterselie en knoflookmigas.

Chocoladepotjes met tejas de Tolosa.

Kastanjeflan

Erbij rood uit de Rioja, een witte Rueda of cider. Bij de zoetigheden een rode Banyuls.

foto: vis vers uit zee.

VIER. Nanban van Tim Anderson, die kookt volgens de keuken van Zuid Japan. De mix van lokale en importingrediënten maakt deze keuken zo bijzonder.

Vogelnestjes met makreel à la Obi-ten. Een gerecht uit de stad Obi van tempura en makreel. Drink er een koel biertje bij.

Ramen zoals in Hakata, op basis van varkensbouillon. Een bijzondere meeslepende kom eten. Een kommetje lauwe sake ernaast.

Softijs van zoete aardappel, paars of de oranje variant.

VIJF. Het Griekenland Kookboek van Rianne Buis mag niet ontbreken. Grieksig eten staat vaak op het menu met kerst in Gereons Keuken Thuis.

De mezedes zijn revithokeftedes (kikkererwtenkroketjes), dolmadakia apo melitzanes (kleine auberginedolmades) en de emblematische keftedakia (kleine gehaktballetjes al dan niet in tomatensaus). Tzatziki ontbreekt nooit, net als een koud glas ouzo.

Kruidige kalfsragout van het eiland Corfu, met een glas witte chardonnay van Planeta (Sicilië) voor de Greco-Italiaanse touch.

Damaskina yemista, gevulde pruimen in chocoladesaus. Erbij een glas zoete Mavrodaphne uit Patras.

foto: het alziend oog.

ZES. Het is nog steeds Bosch jaar! Puntneuzen en kersenpitten van Jeroen Thijssen en Lizet Kruyff neemt je mee door het laat middeleeuwse Den Bosch. Stad van Bosch, kathedralenbouwers, clerici en gewone lieden. Door de schrijvers in de verf gezet in mooie verhalen en dito gerechten. Een proeve uit de lokale keuken.

Lenteuitjessoep met een kroes amberbier of gueuze.

Hutsepot voor bescheiden broeders, met een pinot noir helemaal uit de Bourgogne.

Eyken Lombaerts, de voorloper van de sabayon, met een versterkte wijn uit Poitou Charentes. Dat wisten de Zwanenbroeders wel te waarderen.

ZEVEN. Een Frans menu uit Mijn Franse Keuken van Alain Caron, de vrolijke culinaire duizendpoot.

Brandade de morue, klipvispuree met pain grillé. Met een glas witte picpoul de pinet.

Duifjes met laurier en blauwebessensaus, geserveerd met een dot aardappelpuree volgens Robuchon. Een glas kloeke rode Gigondas erbij.

De klassieke crêpes van Suzette, eventueel een bolletje roomijs en een glaasje sinaasappel of mandarijnenlikeur als gezelschap.

foto: Gone Fishing.

ACHT Een Deense visbeleving uit Gone Fishing van Mikkel Karstad. Deze kok vist graag en kookt met al het moois uit de Noordzee.

Bisque van strandkrab, met mais, gebakken kool en dragon. Gemaakt aan zee en tegen de kou een glas aquavit.

Hele gebakken schol met venkelsalade en ingemaakte groene tomaten. Een stuivende witte sauvignon blanc uit Nieuw Zeeland erbij.

Appel kaneelcake, Danske smaken als toetje.

Mikkel gaf laatst op Facebook een recept voor aquavit met denneknoppen, zoethout en cherrybrandy. Je kunt het nu nog net maken.

NEGEN We sluiten 2016 met ZUUR van Bas Robben, jeune premier en winnaar van de gouden garde (publieksprijs kookboek van het jaar) af. Een Sylvesterbuffet vol zure smaken. Dat luidt lekker het nieuwe jaar in.

IJskoude citroensoep met angostura-tomaatjes en groene appel.

Kabeljauwceviche met zoete aardappel en Oolong thee.

Homemade zure haring.

Zoetzuur varkensvlees.

Bas zijn vermaarde zuurkoolkroketjes met gin mayonaise.

Geslagen radijsjes met zuur pittige Sichuan dressing.

Sodabrood.

Geen wijn, maar cocktails van barman Bas, zoals een pornstar ananas-koriander martini. Dan kunnen de beentjes van de vloer.

Koken voor kerst, negen menu’s ter inspiratie. MERRY X MAS!

30/11/201606/07/2018

Bakken met kennis, Eke Mariën.

foto: cover Bakken met kennis.

Bakken met kennis. Iedereen weet dat Gereons Keuken Thuis niet zo van het bakken is. Geen taarten, koekjes of andere zoetigheid. Geen gefriemel met gekleurde suikerproducten. Ik heb het geduld er niet voor en de aanleg niet. Taartjes komen bij mij meestal van de patissier. Onlangs vertelde meester van de patisserie en kroket Cees Holtkamp mij, dat bakken een veel preciezer proces is dan koken. Meten is wegen en weten. Want, en dat beaamde Eke Mariën ook tijdens de presentatie van zijn nieuwe boek Bakken met kennis, zo gauw je taart in de oven staat kun je het proces niet meer bijsturen. Dat kan je met een gerecht als kok wel.

Het zette Eke Mariën aan het denken. Als kok schreef hij eerder het boek Cook & Chemist. Gereons Keuken Thuis heeft aan dit boek heel wat gehad in de voorbereiding van moleculaire kookworkshops. Deze keer ging Eke de uitdaging aan om de kennis rondom bakken te fileren. Eke deelt graag zijn kennis, het hoe en waarom van koken en bakken. Dit doet hij in dit nieuwe boek en via zijn website Koken met kennis

Bakken is het thema, maar misschien nog wel het belangrijkste kennis van bakken. De wetenschap achter het proces. Een queeste naar het hoe en waarom. Wat is er mis er als je cake ingestort uit de oven komt? Of je koekjes te vet blijken te zijn? Welke cruciale stappen zet je? Deze en nog veel meer vragen vroegen om uitleg en fundering. Eke ging aan de bak.

Bakken, zo gaat Eke Mariën verder is niets anders dan het goed hanteren en assembleren van de big five, meel, suiker, vet, eieren en vocht. Zij zijn letterlijk de structuurbouwers of -brekers van je baksels. Welk soort meel kies je, in welke verhouding voeg je vetten, suikers, eieren of vocht toe en wat doet dat met je deeg of beslag? Het eerste hoofdstuk is een mooie uiteenzetting van deze vijf producten.

In het tweede hoofdstuk behandelt de schrijver de additionele toevoegingen. Want je kunt het een heel eind schoppen met de big five, maar brood kan niet zonder gist en fruit en chocola voegen wat toe aan de smaak. Eke behandelt alle aspecten van deze additieven.

foto: de citroen meringuetaart.

Hierna gaat hij weglaten en vervangen. In deze tijd, waarin suikers, gluten, vet en dierlijke producten steeds vaker in opspraak zijn, dient een boek als Bakken met kennis hier ook aandacht aan te besteden. De kunst van het weglaten of vervangen. schematisch weergegeven en voorzien van de effecten op je baksels.

Het proces komt aan bod. De kunst van het bakken en de vijf factoren die het verschil maken in goed of mislukt gebak. Hiermee besluit het wetenschappelijke deel. We kunnen aan de slag met koekjes, waarvan duizenden soorten zijn, vloeibaar of van deeg. Cake in al zijn hoedanigheden. Taart natuurlijk, zoals de geweldige citroen meringuetaart die ik proefde tijdens de boekpresentatie. Gebakken lucht zoals bladerdeeg, soezen en de eerder genoemde meringue. Eke waagt het zelfs Bossche bollen te maken en te voorzien van commentaar. Dat is nu bakken met kennis. Telkens uitleg onder aan het recept. Hartige taart en brood maken de parade van recepten compleet.

Bakken met kennis is een boek dat elke bakker (in spe) in huis zou moeten hebben. Het legt klip en klaar uit welk proces zich voltrekt in en buiten de oven. En op dat soort weetjes en kennis ben ik nu eenmaal dol. Voeg daarbij de heerlijke recepten en mooie fotografie en het plaatje is compleet. Ik ben erg benieuwd of we in het volgende seizoen van HHB deze kunde gaan terugzien. Bakken met de nadruk op kennis!

foto: de Bossche bol volgens Eke.

Bakken met kennis, Eke Mariën (ISBN 9789045211183) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 29,99

PS: Je kunt nu ook een cursus patisserie volgen, Bakken met Kennis, door Robert Verweij. Alle informatie vind je op Teest

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

29/11/201629/11/2016

Sofoula bakt uit Rudolph & de jonge bakkers.

foto: cover Rudolph & de jonge bakkers.

Sofoula bakt uit Rudolph & de jonge bakkers. Het is deze week voor Sinterklaas bakkersweek in Gereons Keuken Thuis. Dit najaar verscheen een nieuw boek van de hand van meesterbakker en TV kok Rudolph van Veen. Het gaat over bakken met en door (jonge) kinderen. Dat is behalve leuk ook leerzaam, want jong geleerd is oud gedaan. Zo kan ik zelf nog steeds heel goed de beslagkom leeg likken of het laatste bolletje taartdeeg verorberen. Maar dat terzijde. Een speciaal boek over bakken met en door kinderen. Dat vergt de nodige aanpassingen, tips en uitleg. Uitproberen ging helaas niet, omdat er in Gereons Keuken Thuis geen kinderen rondhuppelen. Maar niet getreurd, speciaal voor deze gelegenheid gingen mijn lieve vriendin Sofoula en haar vijfjarige dochter de uitdaging als gastbloggers aan. En met verve! Zij testten het boek en schreven onderstaand relaas, waar ik heel blij mee ben. Dank dames voor jullie input en noeste keukenarbeid! Ik kom snel eens proeven.

foto: er wordt hard gewerkt.

Sofoula schreef:

“Wat Rudolph & de jonge bakkers zo’n fijn bakboek maakt, is dat het zo divers is. Behalve klassieke patisserie vind je er ook recepten met spekjes of chips en pindakaas. Dus niet alleen alle soorten koekjes en cake die je maar kunt verzinnen, maar ook hoe je chocopasta kunt maken of fluff en marsepein. Het is echt leuk om met je kind eens wat anders te bakken dan zandkoekjes, cupcakes en pepernoten. Ook fijn dat er gluten- en suikervrije recepten in staan. Het hartige hoofdstuk nodigt ook uit met pizza’s, pizzataartjes en boterhamgebakjes. Aan het begin worden een heleboel basistechnieken uitgelegd en verspreid over het hele boek staan nog eens allerlei bakweetjes, waar je blij van wordt. Met mijn dochter heb ik de studentenappeltaart gemaakt met appelmoes van appels uit de tuin. En de koekjes die eruit zien als theezakjes, leuk bedacht en makkelijk te maken. De foto’s van de taarten zijn fenomenaal, misschien nog wat ambitieus voor mijn vijfjarige. De egeltaart en de monstertaart krijg ik in mijn eentje al nooit zo mooi, laat staan met mijn kind.”

foto: koekjes vermomd als theezakjes.

Ook nog zelf aan de slag met je kroost in de de decembermaand?

Rudolph & de jonge bakkers, Rudolph van Veen. (ISBN 9789045208091) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 19,99

foto: gastblogger Sofoula.

Over de gastblogger: Sofoula en ik kennen elkaar van de Universiteit van Amsterdam. Zij heeft Nieuw Grieks gestudeerd. Naast haar werk als redacteur van bij een radioprogramma is deze creatieve moeder en vriendin een sportieve yogalerares, vegetarische- en vegankok, een echte doorzetter, vertaler en mijn steun en toeverlaat bij de wijnwandelingen, die ik regelmatig @GereonsSeaSpot organiseer.

27/11/2016

Recepten uit de bekroonde kookboeken van het jaar 2007-2016.

foto: cover van het boek.

Recepten uit de bekroonde kookboeken van het jaar 2007-2016. Al tien jaar lang organiseert Fusina Verloop met haar bedrijf Wonderneming op gedreven wijze de verkiezing van het Kookboek van het Jaar. In dit decennium ontpopte dit evenement zich tot één van de meest waardevolle en creatieve kookboekenprijzen van Europa. Er is tegenwoordig zelfs een heuse Kookboeken Zevendaagse en door het jaar heen bespreken recensenten nieuwe kookboeken op een speciale recensiesite. Maar Fusina zit nooit stil. Dit jaar werd er voor het eerst een “foodblogger van het jaar” verkiezing aan toegevoegd. Met recht is Verloop een culineuze duizendpoot te noemen. Altijd op pad om de nieuwste kookboeken te verzamelen voor het event in november. Petje af.

Elk jaar kiest een speciaal samengestelde vakjury een titel en doet het publiek een duit in het zakje door te stemmen op de website. Dit jaar waren Jord Althuizen met Smoky Goodness (vakjury) en Bas Robben met ZUUR (gouden garde, de publieksprijs) de gelukkigen. Joke Boons Bonen! kreeg de duurzaamheidsprijs.

Maar nu op deze zondag aan zee een woord over het boek zelf. Tien jaar kookboekengeschiedenis. Het is verdeeld in voor- hoofd- en nagerechten uit de verschillende edities van de winnaars. Voorgerechten start met een recept voor Waterzooi (ik wist niet dat dit een voorgerecht was?) uit De keuken van ons moeder, winnaar van de vakjuryprijs 2007. 2008 levert ons een recept van Puck Kerkhoven, witlofschuitjes met kipkerriesalade uit Het grote kliekjesboek, dat een gouden garde ontving. Zo gaat het verder in een speelse lay out (wel wat klein lettertype) met voorgerechten van de laureaten door de jaren heen.

Hoofdgerechten, een januarimenu uit 12 maanden eten van AH (2009) of arrosto di miale met venkel van Toscanini venticinque (2010) of pastilla uit het boek Kookkaravaan (2011), een favoriet van wijlen Johannes van Dam, herinner ik me. En zo gaat het verder in deze palmares van al die kookboeken, die uitkomen, elk jaar opnieuw. Je ziet de receptuur en de styling door de jaren heen veranderen. En de thema’s.

Nagerechten is het volgende hoofdstuk. Spekkoek met warme vanillekersen uit Hartverwarmend van Janneke Philippi (2010). De antisuikers- en gezondheidslobby had nog niet toegeslagen in kookboekenland. De worteltaart met witte chocolade uit Echt Eten van Jonathan Karpathios, onze landelijke groentekok en in 2013 de publieksfavoriet.

Recepten uit de bekroonde kookboeken van het jaar 2007-2016 laat zien, dat de kookboekenbranche continu in beweging is, vol initiatief en verwondering. Net zoals de Wonderneming van Fusina Verloop. De letters in het boekje zijn dan wel wat klein (ik tik dit stukje met mijn leesbril op), maar Gereons Keuken Thuis kijkt nu al uit naar het tweede van deze bloemlezing, dat, wie weet, in 2025 ten tonele komt.

Recepten uit de bekroonde kookboeken van het jaar 2007-2016, Fusina Verloop (ISBN 9789491525520) is een uitgave van Wonderneming en is te koop voor € 24,95

22/11/201626/11/2016

Mijn Franse Keuken, Alain Caron.

foto: cover Mijn Franse Keuken.

Mijn Franse Keuken van Alain Caron. In Gereons keuken Thuis ligt het nieuwe boek van Alain Caron, culinaire duizendpoot, die nadat hij in de jaren zeventig startte bij één van de Fagels, zich ontpopte tot ware ambassadeur van de Franse gastronomie. Deze kok is van vele markten thuis, als jurylid bij Masterchef, gastkok bij kookscholen en zelf regelmatig te gast in de bekende keukens van Frankrijk.

Het is jammer, dat je op foodblogs vaak weinig Franse recepten ziet. Voor Nederlanders moet er vaak een hompel worden overwonnen. Zo zie je vaak dat er dan hele ingewikkelde gerechten met veel brouhaha worden gepresenteerd als “echt” Frans bistro-eten. Ik begrijp dat wel. De cuisine van dit land is onstaan in de keukens van de adel en later geadopteerd door de (haute) bourgeoisie. Nog steeds kent de Franse keuken een aura van importance. Niets van dat alles voor de vrolijke en jeugdige Alain. Hij vertelde mij kort geleden (onder het genot van zijn bisque), dat de essentie van een Frans menu een mooie geroosterde kip is. Zonder brouhaha en tralala. Dat heeft zijn beslag gevonden in het nieuwe boek Mijn Franse Keuken. Caron verkent deze keuken binnenste buiten.

Het boek start met wat tips van Alain, waarvan voor hem één van de belangrijkste is: “Proef jë eten! Hij kan het niet genoeg zeggen. het gaat om smaak. En goede waar. Nederlanders hebben nog steeds een grote voorkeur voor goedkoop. Een mooie kip is nu eenmaal wat duurder. De opzet van Mijn Franse Keuken is basic. Het start met voorgerechten, zoals klipvispuree uit Nimes, voor op een geroosterd broodje. Koude meloensoep, voor ’s zomers in de tuin. Voor de dare devils zijn er mergpijpjes met courgette. Alain licht het allemaal stap voor stap toe.

Dan volgen de hoofdgerechten. Een Provençaalse vissoep, rijk gevuld. Gekonfijte eendenbouten. waarvan Alain laat zien hoe makkelijk die zelf zijn te maken. Een klassieke kaasoufflé. En als klapper voor de déjeuner op zondag, kip met citroenboter. Ondanks het ochtenduur waarop ik dit schrijf heb ik er nu al zin in. De hachis parmentier mag ook niet ontbreken. Alain besteedt apart aandacht aan bijgerechten, de wereldberoemde aardappelpuree van Robuchon. (deze komt in mijn Franse kerstparade), de emblematische ratjetoe of een persillade.

We sluiten de maaltijd af met nagerechten. Een clafoutis van rijp fruit. Gekaramelliseerde ananas. Of, wat een feest de Mont Blanc Een kaasplankje mag natuurlijk ook. Mijn Franse keuken sluit af met een hoofdstuk over de basis. Van geklaarde boter, via gepofte knoflook, Béarnaise saus, gekonfijte eendenbouten tot het bouquet garni. Alain legt het allemaal feilloos uit.

Daarmee vind ik Mijn Franse Keuken een aanwinst voor alle foodies, foodbloggers, zondagskoks en eetadepten. Van dit boek spat de smaak af. Hierin is Alain geslaagd. Goed beschreven recepten, mooie fotografie en de convivialité spat er vanaf. Koken is namelijk ook leuk. En maakt bij iedereen wat los. Je vous souhaite bon répas.

Mijn Franse Keuken, Alain Caron (ISBN 9789048829200) is een uitgave van Carrera Culinair en kost € 29,99

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

20/11/2016

Inspiratie voor december.

foto: de tafels van Seasons magazine.

Inspiratie voor december. Het is een zondagochtend in november. Buiten trekt de wind aan en verliezen de bomen hun laatste bladeren Een prima ochtend om te werken aan een virtueel moodboard voor de aanstaande feestmaand. Waar gaat Gereons Keuken Thuis dit jaar mee aan de slag? Wat plaats ik op mijn blog voor het aanstaande feestgedruis tijdens deze maand? Inspiratie is overal te vinden.

foto: cover Foodies.

Zo ontving ik deze week “The big Christmas issue” van het tijdschrift Foodies. Zij hebben kosten noch moeite gespaard een dubbeldik kerstnummer in elkaar te zetten. De eerste schreden hiervoor werden gezet deze zomer in Portugal. Er werd gedineerd in kasteel Tongelaar. Op deze sfeervolle locatie in Mill heb ik ooit nog een wijnproeverij gegeven. Janny van der Heijden legt tafeletiquette uit en vijf foodbloggers, waaronder Simone van den Berg vertellen over hun signature dish. Een fijne bron van inspiratie.

foto: kazen van Bourgondisch lifestyle.

Ook het bezoek aan het jaarlijkse All you need is food festival van De Kroon op het Werk is een must. Ik zag, snoof, rook en proefde nieuwe producten. Sprak met bevlogen brouwers van brouwerij De Hoop uit Zaandam, scoorde een nieuw pennenblik bij Mutti en snuffelde aan de kazen van Bourgondisch lifestyle, kaasaffineurs pur sang. Seasons, het tijdschrift dekte de tafel en gaat voor groen geluk deze feestmaand. Inspiratie voor december.

foto: Zaanse sambal.

Stephan Kuiper kwam op me af met zijn artisanale Zaanse sambal, een product met vele gezichten en mogelijkheden. Bijvoorbeeld voor in de wildstoof. Ik volgde op de valreep nog een workshop kaaspairing bij Old Amsterdam. In een klein groepje knutselden we een winterse mocktail van Earl Grey thee, groene kombucha en wintersiroop in elkaar en serveerden deze bij de oude kaas. Het was om het in “Sinterklaas” termen te zeggen een verrukkelijk avondje.

foto: mocktail met Old Amsterdam.

In december ga ik weer aan de slag met mijn jaarlijkse receptenparade, uit door Gereons Keuken Thuis besproken kookboeken. In ieder geval een drie gangenmenu uit Bonen! van Joke Boon, een kennismenu uit het culinair compendium de grote Kleyn, Grieks uit het Griekenland kookboek, een Sylvester menu uit ZUUR van jeune premier Bas Robben. We gaan verder met Frans eten à la Alain Caron, Zuid Japans uit Nanban, Baskisch van José Pizarro en vis van Mikkel Karstad. Ideeën te over dus.

foto: Mutti.

Maandag verkeer ik samen met kookboekrecensies Cobuse in Italiaanse sferen op de Bella Vita Expo in Amsterdam Daar levert zeker materiaal voor mijn virtuele moodboard op. De wijnen en smaken van Catalonië staan woensdag op het schema. Gelukkig hebben we nog een maandje te gaan voordat het Kerstmis is. Inspiratie voor december.

foto: groene Kerst.

Fijne zondag!