Découvertes in Pays d’Óc. De lente 2023 was druk voor Gereons Keuken Thuis.. Met het betrekken van een nieuw/oud dorpshuis in een mooi Occitaans dorp. Kennismaking met vele nieuwe mensen, Frans of uitwijkeling. Het ontbotten van de wijngaarden in de omgeving. Elke keer een heerlijk rit door een zee van jong groen. De velden staan vol klaprozen De hoge bergen in het achterland met het laatste restje sneeuw. Ontdekkingen in huis, die aandacht behoeven, omdat het nu eenmaal eeuwen oud is. GKT heeft heel wat brico’s* van binnen en buiten gezien. Verbazingwekkend hier in Sud de France is de vriendelijkheid en behulpzaamheid van de mensen. Dat uit zich in een praatje op straat of bij de bakker. Een mooi veldboeketje op de trap met een hartelijk briefje. Of een gezellige apéro*, waarvoor je spontaan wordt uitgenodigd. Heel aimabel, als de harde gesuikerde toplaag van de crème brûlée overgaat in de zachte vanillepudding eronder. Inburgeren is een makkie. De veel gehoorde slogan “Jammer dat er Fransen wonen” gaat helemaal niet op.
Ontdekkingen doet GKT hier dagelijks, onderweg naar Capestang voor de boodschappen, tijdens een bezoek aan een museum in Béziers, een hernieuwde kennismaking met de Catalaanse stad Perpignan of tijdens een gezellig diner met Franse vrienden. Het is een fijne vorm van inburgeren hier in de campagne. GKT bezocht de coöperatie van Saint Jean de Minervois, een dorp, dat bekend i som zijn dessertwijnen, gemaakt van muscat. Ook trof ik daar rood aan onder het label Patrick “born to be alive” Hernandez. Zijn tekst is omgezet in born to be a wine.
Een heel speciale avond werd georganiseerd door Valérie Castan, een bio wijnproducent uit Cazouls les Béziers. Dit domaine timmert al dertig jaar aan de weg met biologische wijnen. Naast de cave bestaat het pand van Castan ook uit een museum, dat je mee op reis neemt door de jaarcyclus van de wijnboer. Tussen de museumstukken werden wit, rood en rosé geproefd, vergezeld van heerlijk lokaal en biologische eten, dat was klaargemaakt door een kok uit Béziers. De gezellige avond eindigde met een speciale cuvée*, de Cartagène uit hun eigen solera*. Valérie benadrukte, dat zij het belangrijk vindt, om onze planeet mooi door te geven aan volgende generaties. Zeker na deze droge winter en voorjaar belangrijk, want de wijnboeren krijgen het vanwege watergebrek moeilijk dit jaar. Mocht je deze zomer in de Languedoc verkeren, is een bezoek aan dit museum en wijnbedrijf een aanrader.
Het is lente, dus er zijn erwtjes. Net als asperges een lentegroente in Frankrijk. Vers verkrijgbaar op de markt van Quarante op woensdagochtend. Geteeld op biologische wijze door een jonge vrouw uit de omgeving. Verse erwtjes zijn in de regel van maart tot en met juni verkrijgbaar. In een Frans kooktijdschrift las ik een spread over de geneugten van deze kleine groene rakkers. Hieronder staat een recept voor erwtjes op zijn Frans.
RECEPT: petits pois à la française*
Nodig:
1,4 kg verse erwtjes in hun peul, levert ongeveer 500 g verse erwtjes op
2/3 lente uitjes, niet die dunne zoals in Nederland, maar met een duidelijke ui aan de onderkant
2 slaharten van romaine sla, in het Frans heten deze sucrine
80 g boter
2 dl gevogelte- of groentebouillon
4 takjes kervel
1 tl suiker
zout & peper
Dop de erwtjes en was ze. Haal de buitenste schil van de lente-uitjes en snijd het groen deze in ringetjes van ongeveer 2 cm. Snijd de bol in vier partjes. Snijd de slaharten in vier stukken. Verhit 80 gram boter in een pan, voeg de uien en slaharten toe en bak deze kort aan. Laat het geheel zo’n 5 minuten bakken. Blus af met de bouillon en voeg de erwtjes toe. Kook de erwtjes ongeveer 15 minuten. Maak op smaak met zout en peper. Haal met een schuimspaan de groente uit de pan en kook het vocht in. Voeg desgewenst nog wat boter toe. Verwarm de erwtje hierna nog even mee en serveer direct met gehakte kervel.
Bij deze traktatie drinkt GKT een witte IGP viognier uit de Pays d’Oc.
Binnenkort meer découvertes in Pays d’Óc op GKT.
NB: Brico’s zijn bouwmarkten, apéro is een afkorting van appéritif, een borrel en cuvée de naam van een speciale tank of vat met een bijzondere wijn. Het solera systeem wordt gebruikt in Spanje om verschillende jaargangen van wijn te blenden. Muguet zijn lelietjes van dalen en brengen al sinds 1561 geluk op 1 mei. Het recept voor erwtjes vond ik in het mei/juni nummer het tijdschrift Régal.
Bonen! in Occitanië. Als je over één bekend gerecht met peulvruchten uit Occitanië praat, dan heb je het natuurlijk over cassoulet. De naam komt van het woord caçola, de typische aardewerk pan met een email laag, waarin dit gerecht wordt bereid. Gerons Keuken Thuis kende het woord cazuela uit het Spaans. Leer ik via dit gerecht mijn eerste Occitaanse woorden. Cassoulet, althans de basis, bestaat uit gedoogde, meestal witte, bonen en diverse vleessoorten, die in deze caçola worden gegaard.
Volgens een legende ontstond cassoulet in het stadje Castelnaudary tijdens de Honderdjarige Oorlog in de 14e eeuw. Toen de Engelsen Catelnaudary belegerden waren de bewoners aangewezen op het eten, dat er nog te vinden was in de stad, gedroogde bonen en al dan niet gezouten vlees. Het werd overal ingezameld. Hiervan maakten zij een gigantische ragout of estofat, om de eigen soldaten te voeden en zo de Engelsen te verjagen. Of dit waar is weet GKT niet, maar het is en mooi staaltje regionaal chauvinisme. GKT gaat snel Castelnaudary eens bezoeken!
Over regionaal gesproken: cassoulet profileerde zich in verscheidene gedaanten. Elke plaats in Occitanië kent een eigen versie. Natuurlijk de originele versie uit Castelnaudary met witte bonen uit de Lauragais, ganzenvet, varkensschouder, zwoerd en worstjes, gekookt in bouillon van een gevogeltekarkas, duivenvlees, varkensbotten, ui, wortel. Voorheen werd de cassoulet afgebakken in de oven van de bakkers in de Montagne Noire.
De cassoulet-versie van de stad Carcassonne kan naast bovengenoemde ingrediënten ook nog schapenvlees en patrijs bevatten. Tot slot de versie uit la ville rose Toulouse met gekonfijte eendenbout en natuurlijk saucisse de Toulouse. In Toulouse vogen ze tevens wortel toe en een ui, waarin wat kruyidnagels zijn gestoken. In Toulouse bedekt men de cassoulet meestal met een laagje paneermeel om een korstje te krijgen in de oven.
Bonen! in Occitanië. Cassoulet kent vele gedaanten. Vandaag een recept uit Bonen! Het mooie kookboek vol peulvruchten van Joke Boon. Zij maakt het je wat makkelijker, met haar versie met kievietsbonen, dan alle andere stevige recepten, die ik hier in de Languedoc vond. Le vrai cassoulet Boonais!
Cassoulet met kievietsbonen. uit het boek Bonen!
Nodig:
200 g kievitsbonen of andere witte bonensoort, 6 tot 12 uur geweekt in koud water.
2 laurierblaadjes
plantaardige olie
2 uien gesnipperd
2 teentjes knoflook gehakt
300 g dunne speklapjes
1 klein blikje tomatenpuree
1 tomaat fijngesneden
3 takjes tijm
250 ml witte wijn of groentebouillon
100 g gerookt ontbijtspek in plakjes
250 g varkensbraadworst, 2 à 3 stuks
65 g gr4of paneermeel
25 g boter in blokjes
3 el gehakte peterselie
zout en versgemalen peper
Bereiding:
Breng de bonen aan de kook met het weekwater en de laurierblaadjes. Laat ze in 45-60 minuten gaar koken. Controleer door er een te proeven. Kook zo nodig langer. Verwarm de oven voor op 160 graden. Verhit een scheut olie in een koekenpan en fruit daarin de ui en knoflook gedurende 5 minuten. Snijd de speklapjes in dobbelstenen en kruid deze met zout en peper. Doe de blokjes bij de uien en bak ze al omscheppend een paar minuten mee tot het vlees begint te kleuren. Voeg de tomatenpuree toe en bak even mee, zodat de puree kan ontzuren. Voeg de fijngesneden tomaat, de takjes tijm en 150 ml van de wijn of groentebouillon toe en laat 10 minuten zachtjes pruttelen.
Verhit in een andere koekenpan een scheut olie. Snijd het gerookte ontbijtspek in stukjes en de worsten in plakken. Bak het spek en de worst in circa 6-8 minuten bruin. Laat nu de bonen uitlekken, maar houd de laurierblaadjes bij de bonen. Neem een ovenschaal of braadpan. Doe eerst de helft van de bonen erin, dan de helft van het vlees tomatenmengsel en de helft van het spek- en worstmengsel Bestrooi met de helft van het paneermeel en giet de resterende wijn of groentebouillon erbij. Herhaal deze laagjes maar voeg geen wijn meer toe. Leg wat klontjes boter op het laagje paneermeel en schuif de ovenschotel in het midden van de warme oven. Laat 1 1/2 à 2 uur stoven Schep tussendoor één of twee keer het geroosterde korstje door de bonen. Of zeven of acht keer! Serveer de cassoulet in diepe borden bestrooi met gehakte peterselie.
Wijn erbij: een donkerrode Cahors!
Over Bonen!: Joke Boon stelde zich tot doel elke dag iets met bonen te eten. In haar geval geen straf, want Joke is dol op bonen. Altijd al geweest. Hierin schuilt een soort “nomen est omen”. Dat geldt niet voor alle Nederlanders. De peulvrucht is een beetje in het verdomhoekje geraakt door de jaren heen. Maar als gevolg van kennismaking met andere culturen zit de boon weer in de lift. En Joke draagt hier haar steentje aan bij met het boek Bonen! Elke maand 12 verrassende recepten met bonen.
Bonen! door Joke Boon (ISBN 9789048829606) is een uitgave van Carrera en kost € 29,99
Kerstmenu met Joke Boon. Het kan niet uitblijven in de kerstrally 2021 op Gereons Keuken Thuis. Een kerstmenu uit de boeken van bonendiva, kleurenkookster, linzenlady, vega-optioneer, reukprofesseur, maar vooral lieve vriendin Joke. Zij schreef dit jaar Eerste hulp bij reukverlies (Nächstem Jahr auch auf Deutsch erhãltlich) en ging haar mooie vegan recepten delen met de lezers van Trouw op dinsdag. In deze krant geeft zij tips voor een stressvrije kerst. Reden voor Gereons Keuken Thuis om een compilatiemenu te maken uit haar kookboeken met een wijntip van mijn hand. Overigens zijn onderstaande recepten niet per se vegan, maar met een beetje creativiteit en wat aanvullen of weglaten kom je een heel eind!
Joke Boons paté van linzen, sardien & tomaat. Recept uit Linzen van Joke Boon.
“Dit is echt zo’n recept, dat je in no time maakt met ingrediënten, die je nog op voorraad kunt hebben. Het is een lekkere, grove paté, die het goed doet op toast of brood.”
Wijn: Albada, witte macabeo van oude wijnstokken uit DO Catalayud.
Nodig:
75 g bruine linzen gewassen, ook leuk is het om Berry linzen te gebruiken
1 teen knoflook
1 laurierblaadje
1 blikje sardientjes op olie à 125 g
50 g zongedroogde tomaat op olie, uitgelekt
2 el olie uit de pot zongedroogde tomaat
1 tl azijn of citroensap
1 el bieslook, fijngehakt
peper & zout
Bereiding:
Kook de linzen met de gepelde knoflookteen en het laurierblaadje gaar in ruim water. Controleer door er een te proeven. Giet af en laat uitlekken in een zeef. Verwijder het laurierblaadje en de knoflookteen. De knoflookteen gebruik je hierna nog.
Maak de sardientjes schoon: verwijder de graatjes. Snij of knip de zongedroogde tomaatjes in stukjes. Doe de linzen met het knoflookteentje in de keukenmachine en pulseer kort. Voeg de tomaat, sardientjes, olie, azijn en bieslook toe. Pureer tot een grove of iets fijnere paté. Proef en maak op smaak met peper en zout of een extra drupje azijn. Doe in een schaaltje of potje. In de ijskast 3-5 dagen houdbaar.
Wijn: Noilly Prat uit Marseillan aan het bassin du Thau (Languedoc)
Nodig:
1 kipkarkas, restje gebraden kip of kippenpoot
zout en peper
1 laurierblaadje
1/2 el versgeraspte gemberwortel
sap van 1/2 citroen
2 à 3 aardappels in blokjes
1 middelgrote ui gesnipperd
1/2 appel (Jonagold of Elstar) in blokjes
125 g preiwit
1 kleine rode biet in blokjes
75 g zachte roomkaas
4 hardgekookte eieren
1/2 bosje krulpeterselie fijngehakt
Bereiding:
Begin met de bouillon. Doe de kip in een passende pan en giet er 750 ml koud water op. Doe er 1 tl zout, het laurierblaadje, de gember, versgemalen peper en citroensap bij en breng aan de kook. Laat op een heel zacht pitje trekken met het deksel op de pan. Doe de aardappels, ui, appel, preiwit, biet, en een flinke snuif zout samen met 500 ml water in een andere ruime pan en breng aan de kook. Laat 45 minuten zachtjes koken tot alles volledig gaar is. Schep het aardappelmengsel in de kom van een keukenmachine en pureer met de roomkaas, helemaal glad. Doe terug in de pan. Giet de bouillon als hij lang genoeg heeft getrokken door een zeef. Pluis het vlees van de botjes en doe deze bij de bouillon. Voeg de bouillon en kippenvlees bij het gepureerde aardappel-bietenmengsel en warm al roerend goed door. proef even en maak zo nodig op smaak met zout en/of peper. pel voor de eiermimosa de eieren, doe in een kom en prak met vork goed fijn. Meng er 1 el gehakte peterselie door. Schep de soep in borden of ruime kommen Verdeel de eiermimosa erover en strooi er nog wat gehakte peterselie over.
Onnodig te zeggen, dat je voor een vegan soep de kippenbouillon ook kunt vervangen door homemade groentebouillon en de eiermimosa kunt vervangen door peterselie of gremolata.
“Ik ben heel gedreven in de dingen die ik doe en houd me alleen maar bezig met wat ik nu doe. Schrijven over eten. Dat was voorheen niet zo, tot iemand mij de gouden tip gaf: “Focus je” Ik koos één onderwerp uit en ben daarvoor gegaan. Heb me erin in vastgebeten. Onderzoek en het schrijven van mijn eerste boek over het reukzintuig: Het mysterie van de reuk.” (gesprekken en gerechten met Joke in 2018)
Saté-burger uit de Vega Optie. Een heerlijk boek, om zelf vleesvervangers te maken.
Wijn: frisse Spaanse rosé, bijvoorbeeld van BORN uit Catalonië
Onderstaand recept is verrassend makkelijk en illustreert hoe je met bijvoorbeeld bonen een heerlijke vegetarische hamburger maakt voor op de BBQ of in je pannetje. Morgen ben ik jarig en staan er steevast satéballen op het menu. Deze editie dus een keer als Vega Optie! Glas koude rosé erbij en laat de zomer maar komen.
Ingrediënten voor 4 stuks:
75 gr gekookte kidneybonen, uitgelekt
1 ui, in stukken
1 teen knoflook, gepeld
150 gr gezouten pinda’s
15 gr havermout
1 ei
1/2 el sambal badjak (10 gr)
1/4 tl chilipoeder
1 tl gemalen komijn
1 tl gemalen koriander
1/2 tl vijfkruidenpoeder
1/2 tl gemberpoeder
olie om in te bakken
Bereiding:
Als je kidneybonen uit pot of blik gebruikt, doe ze dan in een bolzeef, spoel af onder de kraan en laat goed uitlekken. Doe ui, knoflook, pinda’s, bonen, havermout, ei, sambal en alle specerijen in de keukenmachine en draai tot een samenhangende massa. Vorm 4 burgers van het mengsel. Laat 15-30 minuten opstijven in de koelkast. je kunt ze hierna meteen bakken of tot gebruik bewaren in de koelkast. Invriezen kan ook. verhit 2-3 eetlepels olie in een koekenpan en bak de burgers in 5-7 minuten rondom bruin en krokant.
“Een aptoniem, van het Latijnse aptus (geschikt) en het Griekse onuma (naam), is het verschijnsel, waarbij de drager van een naam zich bezighoudt met het onderwerp van de naam. Beter kan het niet in het geval van Joke Boon, die een kookboek schreef over Bonen! Een jaar lang peulvruchten in diverse recepten. Boon stelde zich tot doel elke dag iets met bonen te eten. In haar geval geen straf, want Joke is dol op bonen. Altijd al geweest. Hierin schuilt een soort “nomen est omen”. Dat geldt niet voor alle Nederlanders. De peulvrucht is een beetje in het verdomhoekje geraakt door de jaren heen. Maar als gevolg van kennismaking met andere culturen zit de boon weer in de lift. En Joke draagt hier haar steentje aan bij met het boek Bonen! Elke maand 12 verrassende recepten met bonen.”
Bijgerecht voor het kerstdiner: wortelhummus uit Bonen! Joke at een jaar lang elke dag Bonen!
Nodig:.
100 g worteltjes (van een bos) gewassen
plantaardige olie
1 tl paprikapoeder (of rokerige pimentón)
snufje chilipoeder
150 g canellini bonen (75 g gedroogd gewicht) zelf gekookt of uit blik (laat ze in beide gevallen goed uitlekken)
1 1/2 el pindakaas
2 el versgeperst sinaasappelsap
2 el citroensap
2 el extra vergine olijfolie
zout en versgemalen peper.
Bereiding:
Rooster eerst de worteltjes. Verwarm de oven voor op 200 graden. Snijd de worteltjes in schuine plakjes, schep ze om met twee eetlepels olie, paprikapoeder, chilipoeder en een snuf zout. Rooster de plakjes in 25 minuten gaar. Laat iets afkoelen.
Doe alle ingrediënten en de extra vergine olijfolie in de keukenmachine en pureer. Voeg zoveel warm water toe tot je een romige en goed smeerbare hummus hebt Voeg naar eigen smaak zout en peper en eventueel nog wat water toe.Joke over deze pudding in Eerste hulp bij reuk verlies: “Ik weet niet of je het herkent, maar ik heb soms periodes dat ik één ingrediënt of gerecht heel erg lekker vind en dat dan gedurende een bepaalde tijd steeds eet. Ik noem het een fase. Zo verkeerde ik een poosje in een anijszaadfase. Dat lichtzoete beviel me zo goed dat ik het fijnstampte en er thee van zette, en het overal door of in deed. Zo ontstond deze pudding min of meer. Hij is geïnspireerd op het Midden-Oosterse Malabi, een zijdezachte pudding van maizena en melk. Behalve anijs bevat deze pudding ook koffie en andere kruiden, zoals gember, en dat maakt hem onweerstaanbaar. Voor een feestelijk etentje maak je het extra mooi met een toefje slagroom en wat chocoladekoffieboontjes.
Kruidige koffiepudding.
Wijn: als feestelijke tegenhanger een glas zoete Madeira van Enriques.
Nodig:
30 g maizena
1½ theel. anijszaad
400 ml volle melk
100 ml espresso of heel sterke koffie
75 g fijne kristalsuiker
1 theel. gemberpoeder
1½ theel. gemalen kaneel
slagroom
+ chocolade en koffieboontjes (optioneel), om te garneren
Bereiding: Los de maizena op in 40 ml water, roer goed zodat er geen klontjes zijn. Maal het anijszaad in een vijzel of specerijenmolen tot fijn poeder. Doe de melk, koffie, suiker, het gemalen anijszaad, gemberpoeder en de kaneel in een pan. Roer goed door en breng zachtjes aan de kook. Voeg als het melkmengsel kookt al roerend het maizenapapje toe en laat 5 minuten zachtjes doorkoken. Blijf goed roeren. Zet de pan in een bak koud water en roer koud om velvorming te voorkomen. Giet de pudding in kopjes, glaasjes of schaaltjes en laat in de koelkast verder koud worden. Garneer – eventueel – met een toefje slagroom en wat chocolade-koffieboontjes.
Het Kikkererwten kookboek. De moeder van aller peulvruchten, de keker of kikkererwt, in veertig verschillende soorten en, want de kikkererwt is een zij, een wereldspeelster van formaat. Lucrees van Groningen en Marietje Bosma, moeder en dochter zijn dol op deze grande dame en vereerden de duizenden jaren oude peulvrucht met een kikkererwtwaardig kookboek. Want, om het maar eens in Olympische termen te zeggen, deze proteïneverschaffer is een gedoodverfde gouden plakwinnaar en prolifereerde zichzelf wereldwijd. Dat wist senator Cicero ook al. Deze Romeinse politicus dankte zijn naam aan de “cicer” en er is een brief op zijn naam, waarin hij aan zijn vrouw verzoekt om een kikkererwtenboek te maken, om onder het genot van deze gerechten hun huwelijksstatus of -problemen te bespreken. Of mevrouw Tullius Cicero deze handschoen heeft opgepakt weet ik niet. In ieder geval hebben de twee dames dit wel gedaan met als resultaat dit boek vol recepten van over de gehele wereld. Starring de kikkererwt.
Het Kikkererwten kookboek begint met allerlei weetjes, zoals de etymologie van de naam (kikus zou kracht betekenen in het Grieks), de teelt en de soorten. Het fijne van deze peulvrucht is dat er vele bereidingswijzen zijn, van vers tot gedroogd, in een pot of als kikkererwtenmeel. Het laatste gebruikt Gereons Keuken Thuis vaak voor de socca op de wijze van Nice. Daarna gaan de schrijfsters koken met verrassend eenvoudige internationale recepten, zoals bij de borrel een Spaanse zoetzure kikkererwtenpuree. Of moet ik zeggen garbanzos agridulce. Soepen komen aan bod, zoals Genuese minestrone, want in Ligurië is de keker ook volksvoedsel. Denk aan farinata, de Italiaanse evenknie van socca.
Voor deze recensie sla ik bewust de Levantijnse en Midden Oosterse recepten, zoals hummus, uit het boek over, want dat is ieders eerste associatie met de kikkererwt. Maar al in de Romeinse tijd was heel het Iberisch schiereiland beplant met deze peulvrucht om de honger van de legionairs te stillen. Bij de hoofdgerechten laten de schrijfsters zien, dat ook in het Westelijke bassin van de Middellandse Zee heel wat afgekookt wordt met kikkererwten. Om in Spaanse sferen et blijven noem ik de Madrileense kikkererwten met chorizo. Een prima gerecht voor de aankomende #alfresco weken. Later daarover meer met een recept. Maar ook een gerecht met koolvis komt aan bod. Zou je niet direct verwachten.
Via de bijgerechten uit alle hoeken van de aarde komen we bij de deeggerechten, zoals pasta van kikkererwtenmeel. Komt dat goed uit ik heb nog een zak meel staan van de Volkskruidentuin in de Kinkerstraat. En om nu de hele zomer stapels socca te blijven eten is ook zo’n dingetje. Over socca gesproken, een recept hiervoor ontbreekt niet in Het Kikkererwten kookboek.
Wat mij betreft kan op 21 juni de #alfresco zomer op Gereons Keuken Thuis beginnen, na dit heerlijke Kikkererwten kookboek van Lucrees Van Groningen en Marietje Bosma te hebben gelezen. Vol leuke zomerse trouvailles en met liefde bereid. Wat een moeite hebben deze koks en schrijvers zich getroost in hun ode aan de keker. Ik vind het een kookboek, waarin deze dames hun passie voor de kikkererwt in woord en beeld gestand hebben gedaan. Chapeau!
Het Kikkererwten kookboek. Lucrees van Groningen en Marietje Bosma. (ISBN 9789090344423) is een eigen uitgave van deze dames. Het kookboek is on- en offline te koop voor € 24.95
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Over de schrijfsters: Lucrees van Groningen en Marietje Bosma, moeder en dochter, hebben vele uren samen kokend doorgebracht. Van dagelijkse kost tot het koken voor grote gezelschappen hebben ze zich ontwikkeld tot uitstekende koks met een breed repertoire. Meer lees je op: https://kikkererwten.nl/
Eerste hulp bij reukverlies. De nieuwe Joke Boon. Het nieuwe boek van bonendiva, kleurenkookster, linzenlady en vriendin Joke Boon, die zich met recht een non-olfactorisch genie mag noemen. Ze at een jaar bonen, kookte met kleuren, werd een vega-ontdekster en maakte vorig jaar een linzenboek. En dat, terwijl ze niets kan ruiken sinds haar prille jeugd! Anosmie heet dat. Ik vind het bijzonder hoe je dan zo lekker weet te te koken zonder dat je iets ruikt? Gereons Keuken Thuis doet het haar niet na. Reukverlies is een ding, waar velen mee worden geconfronteerd door/ na een Covid-19 besmetting. Hoe actueel is dit onderwerp wel niet? Joke klom in de pen en schreef er dit fijne boek over. Eerste hulp bij reukverlies, waarin Joke je aan de hand neemt om van reukloosheid een gave te maken. Door uitleg over wat je mist zonder te ruiken, de angsten, die je kunt uitstaan en zelfs het effect op je persoonlijk leven in al haar facetten. Gemêleerd met mooie anekdotes. Joke ging aan de slag met wetenschappers, KNO artsen en putte uit haar onmetelijke ervaring op het gebied van anosmie.
Ik hoorde haar gisteren spreken bij June op NH. Duidelijk legde zij uit, hoe je je eventuele reukverlies kunt hervinden door trainen van je reukorgaan. Ik vind dat erg interessant, want ik merk zelf door nu al ruim een jaar minder met wijnen bezig te zijn, dat mijn getrainde neus soms ook wat meer moeite krijgt met niet dagelijkse geuren. Oefenen dus met al je zintuigen. Joke geeft in het praktische gedeelte van het boek een mooie start voor degenen, die met reukverlies kampen,. Aan de slag dus, maar ook met de recepten. Want ook de kleur, textuur en prikkeling van je eten kunnen eerste hulp bij reukverlies zijn. Want al heb je niet direct je oude niveau reuk terug, waar een wil is lonkt een weg. Op deze Bevrijdingsdag verdient Joke met haar nieuwe boreling Eerste hulp bij reukverlies met recht een nieuwe titel: #reukprofesseur.
KRUIDIGE KOFFIEPUDDING, een recept uit het boek als toegift. Joke over deze pudding in Eerste hulp bij reukverlies:
“Ik weet niet of je het herkent, maar ik heb soms periodes dat ik één ingrediënt of gerecht heel erg lekker vind en dat dan gedurende een bepaalde tijd steeds eet. Ik noem het een fase. Zo verkeerde ik een poosje in een anijszaadfase. Dat lichtzoete beviel me zo goed dat ik het fijnstampte en er thee van zette, en het overal door of in deed. Zo ontstond deze pudding min of meer. Hij is geïnspireerd op het Midden-Oosterse Malabi, een zijdezachte pudding van maizena en melk. Behalve anijs bevat deze pudding ook koffie en andere kruiden, zoals gember, en dat maakt hem onweerstaanbaar. Voor een feestelijk etentje maak je het extra mooi met een toefje slagroom en wat chocolade koffieboontjes.”
Nodig”voor 4-6 personen:
30 g maizena
1½ theel. anijszaad
400 ml volle melk
100 ml espresso of heel sterke koffie
75 g fijne kristalsuiker
1 theel. gemberpoeder
1½ theel. gemalen kaneel
slagroom + chocolade koffieboontjes (optioneel), om te garneren
Bereiding:
Los de maizena op in 40 ml water, roer goed zodat er geen klontjes zijn. Maal het anijszaad in een vijzel of specerijenmolen tot fijn poeder. Doe de melk, koffie, suiker, het gemalen anijszaad, gemberpoeder en de kaneel in een pan. Roer goed door en breng zachtjes aan de kook. Voeg als het melkmengsel kookt al roerend het maizenapapje toe en laat 5 minuten zachtjes doorkoken. Blijf goed roeren. Zet de pan in een bak koud water en roer koud om velvorming te voorkomen. Giet de pudding in kopjes, glaasjes of schaaltjes en laat in de koelkast verder koud worden. Garneer – eventueel – met een toefje slagroom en wat chocolade-koffieboontjes.
Eerste hulp bij reukverlies, Joke Boon. (ISBN 9789464040609) is een uitgave van Fontaine uitgevers en kost € 18,99.
Andiamo! met De Smaak van Italië. Het voorjaarsnummer plofte deze week op de mat van Gereons Keuken Thuis. Een hoopvol nummer, dat uitziet naar het voorjaar. Helaas gooide de realiteit in Italië roet in het eten en zit het Andiamo! er nog eventjes niet in. Maar de mare gaat, dat de hele noodtoestand per 1 mei verleden tijd is. Vooruitkijken dus naar al het moois en lekkers, dat de Laars heeft te bieden.
Dit voorjaarsnummer heeft als special het kopen van een tweede huis. Lockdowns in Italië en andere landen leidden ertoe, dat een huis buiten de stad een gewild iets is geworden. Ik begrijp, dat wel, want je zult maar drie hoog achter in Turijn of Rotterdam tegen de daken aan zitten te kijken. De nieuwe Smaak van Italië wijdt er een special aan met de do’s en don’ts en tips van kopers, die je voorgingen.
Andiamo! Indien je niet van zins bent een optrekje te gaan kopen, valt er nog heel wat af te struinen door de Bel Paese. In dit nummer neemt De Smaak van Italië je mee naar de stad Napels, mix van klassiek en hipster. Een stad waar het inmiddels weer goed toeven is. Zou dat door die geniale vriendin van mevrouw Ferrante komen? Napoli is een grand tour waard.
Als je niet van de stad houdt is er het uiterst rustige en nog door Nederlanders niet platgetreden Calabrië, stille dorpjes en een azuurblauwe zee. Ook in zee, maar dan noordelijker is het fijn vertoeven op Isola de Giglio, slow travel in een pure vorm op een ruig eilandje voor de Toscaanse kust. Onno Kleyn viert de Italiaanse primavera.
Andiamo! naar de palmenkust van Ligurië, een kuststreek vol palmen en met de mooiste dorpjes van Italië, Cervo, Varazze en Finale Ligure. Zeventig kilometer kust. De Smaak nam alvast een kijkje aan de Rivéa d’e Parmue. Wandelen genieten van het strand en het moois, dat Liguria biedt.
Er wordt als vanouds ook aandacht aan eten besteed. Deze reis een special over vegan koken alla Italiana met het mooie boek Veganista van Luna Trapani. De zussen Janssen bereiden een voorjaarssalade en we gaan SLOW koken met Louise Franc. Langzaam koken, onderaan deze blog vind je een heerlijk recept. Tot slot het verhaal van de beroemde Engelenburcht, een multifunctioneel gebouw, ooit gebouwd als mausoleum met een daverende geschiedenis.
Andiamo! met de Smaak van Italië en je kunt er nu thuis al mee starten. De Smaak van Italië is on- en offline te koop voor € 6,99
RECEPT: gepureerde cannellinibonen met citroen en rozemarijn. (uit SLOW)
Nodig:
1 el olijfolie
1 ui in kleine blokjes
2 teentjes knoflook, geperst
2 blikken cannellinibonen à 400 g uitgelekt en afgespoeld.
60 ml kippenbouillon
2 el crème fraîche
1 el citroensap
1/2 tl fijngehakte rozemarijn plus wat voor garnering
smalle dunne reepjes schil van een onbespoten citroen
Bereiding:
Verhit de olijfolie in een pan op middelhoog vuur. Bak de ui en knoflook zachtjes 3 tot 4 minuten, of tot de ui zacht en glazig, maar nog niet bruin is. Voeg de uitgelekte cannellinibonen toe en breng aan de kook. Laat de bonen 3 tot 4 minuten zachtjes koken, totdat ze goed zijn opgewarmd. Neem de pan van het vuur, en voeg de crème fraîche, het citroensap en rozemarijn toe. Prak de bonen grof met een pureestamper tot ze redelijk glad zijn. Serveer deze puree direct, gegarneerd met wat citroenschil en extra rozemarijn. Lekker bij kafsworstjes.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Blue zones kookboek. Deze week werd er in de persconferentie over Covid-19 maatregelen en in de pers nog op gehamerd. Leef en eet gezond en let een beetje op elkaar! Maar voor veel mensen is dat toch abacadabra. Je zou iedereen bijna aanraden: ga wonen in een Blue Zone. Dat komt je weerstand ten goede. Zonder nu de healthy dominee uit te willen hangen is er al jaren een onderwerp, wat mij bezig houdt. Namelijk het fenomeen Blue Zones. Oorden, waar mensen respectabele en gezonde hoge leeftijden bereiken. Door hun voeding, door het uitblijven van stress, beweging en de absentie van dementie. Er zijn maar vijf plekken op deze aardbol met elk hun eigen way of life. Sardinië (Italië), Ikaria Griekenland), Okinawa (Japan), Nicoya (Costa Rica) en Loma Linda (Californië) Schrijver van het Blue zones kookboek, Dan Buettner bestudeert al jaren deze gemeenschappen en vond het tijd de recepten voor een mooi en lang leven per regio te delen. Want wij in de Westerse wereld zijn veel basiszaken, die zo normaal leken, kwijtgeraakt. Je zou bijna kunnen stellen, dat mijn Betuwse grootmoeder op haar eigen manier in een soort mini blue zone avant la lettre leefde. Lopend naar de kerk in de ochtend, elke dag een verse gezonde maaltijd, veel handarbeid verrichten (denk aan de was of inmaken) en weinig stress. Op zondag koffiedrinken met alle andere ouderen. Vrijwilligerswerk. Dat ritme, in een kleine plaats, draagt bij aan een lang en gezond leven. Als je er eens een keer niet bent, word je direct gemist. Kom daar eens om in onze steden.
Maar nu het koken. Blue zones kookboek bevat 100 recepten om 100 mee te worden. Gegroepeerd per Blue zone. Na een korte inleiding met de overeenkomstige kenmerken van het Blue zones dieet, Dan Buettner specifieke recepten per regio.
Sardinië Dit eiland in de Middellandse Zee kent heel veel mensen op hoge leeftijd. Buettner zegt, dat dit komt door het evenwichtige en gezonde dieet. Per Blue Zone stelt hij een smaakpalet op. Want in ieder gebeid kent mijn zijn eigen gerechten. Voor Sardinië betekent dat een snel groentegerecht van snijbiet, eten met tutti a tavola, van jong tot oud, wilde kruiden of een Sardijnse lasagna. Duidelijk is dat groenten en fruit bij deze eilanders de hoofdmoot vormen.
Okinawa, het Japanse eiland laat een heel ander smaakpalet zien, van krachtige Zuid- en Oost Aziatische smaken met krachtige ingrediënten. Huisgemaakte dashi, misosoep of gestoomde paarse zoet aardappels. Denk ook de tsukémono niet weg en het feit dat ouderen dagelijks gezamenlijk bewegen. Sociaal en fit.
Nicoya in Costa Rica laat weer een heel ander beeld zien, Dan Buettner ontdekte daar het gezondste ontbijt. Elke dag maken vrouwen daar een ontbijt van pittige bonen en maismeel. Als ontbijt volgens een 8000 jaar oude traditie. Een Blue Zone smaakpalet van bonen, mais, koriander, zoet paprika, ui en knoflook. Voor Yuka cakejes, de Costa Ricaanse groente culantro coyote of wat te denken van een ceviche van palmharten? En maispannenkoeken mogen niet ontbreken in dit dieet.
Ikaria in de diepblauwe Egeïsche Zee. De meltemi wind verkoelt op hete zomerse dagen. Kikkererwten worden bereid op diverse manieren. Dille, munt en andere vers geplukte kruiden vormen samen met citroen en knoflook het smaakpalet. Citroen in de tomaat en orzosoep, venkelpastei en gevulde wijnbladeren ontbreken niet. Met avgolemono saus. Bonensalades. En voor de wintervoorraad. wordt alles gedroogd in de Helleense zon.
Loma Linda, de laatste Blue Zone, geboren uit een religieuze beweging, opgericht in de 19e eeuw. Een beweging, waar soberheid een van de grote deugden is. Deze Adventisten verbazen wetenschappers door hun gemiddeld hoge leeftijd en vitaliteit. Gereons Keuken Thuis vindt dat niet vreemd, want behalve eten kan religie ook een veilige haven zijn voor mensen. In Loma Linda is het basisvoedsel haver, noten(pasta) en weer veel bonen. Ontbijten met een kokospudding met chia zaad, havermoutbolletjes. een vezelrijk dieet en gezamenlijke sabbatmaaltijden. Dat is hun geheim.
Blue Zones kookboek is het verhaal van deze 5 levendige gemeenschappen, die leven volgen een strikt en gezond plan. Ik zou er nog veel meer over kunnen schrijven op deze druilerige zaterdag. Het boek besluit met een samenvatting van ingrediënten per gebied, die ervoor zorgen, dat je gezond oud wordt. Gereons Keuken Thuis vindt Blue Zones een inspirerend boek. Niet alleen vanwege de lifestyle in deze gebieden, maar ook door de vele bruikbare recepten, die zeker in deze barre tijden broodnodig zijn voor je weerstand. Ga eens koken op de Blue zones manier!
Blue Zones kookboek, 100 recepten om 100 mee te worden, Dan Buettner (ISBN 9789000371556) is een uitgave van Spectrum Lifestyle en is te koop voor € 25,00
Dan Buettner is ontdekkingsreiziger, fellow van National Geographic, prijswinnend journalist en auteur van meerdere New York Times-bestsellers. Zijn artikelen over de blue zones in The New York Times en National Geographicworden enorm goed gelezen. Inmiddels werkt hij met gemeentelijke organisaties en grote bedrijven in de VS om blue zones-projecten te initiëren, projecten met aandacht voor zowel een gezonde leefstijl als voeding. Hij was te gast bij The Today Show, Oprah, NBC Nightly News en Good Morning America, en keynote spreker bij TEDMED, Bill Clinton’s Health Matters Initiative en Google Zeitgeist. Zijn toespraak op het World Economic Forum in Davos in 2018 werd gekozen als ‘een van de beste van Davos’.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Komende winter, na al het feestgedruis plaats ik een vrolijk menu uit het Blue Zone kookboek met een eigen twist van Gereons Keuken Thuis.
Joke Boons paté van linzen, sardien & tomaat. Begin oktober verscheen linzen van Joke Boon. Schrijfster van inmiddels 7 boeken over eten en haar persoonlijke verhaal. Joke kan niet ruiken en dat hebben ze zelfs in de States nu door. Joke verscheen op CNN en vertelde daar over anosmie en koken. Nu is er dan het originele boek Linzen, dat niet kon uitblijven als broertje van Bonen! Gereons Keuken Thuis mocht van deze linzenlady een recept uitzoeken.
“Dit is echt zo’n recept, dat je in no time maakt met ingrediënten, die je nog op voorraad kunt hebben. Het is een lekkere, grove paté, die het goed doet op toast of brood.”
Joke Boons paté van linzen, sardien & tomaat.
Aldus linzenlady Joke Boon in haar leuke nieuwe boek Linzen, dat ik vorige week besprak op Gereons Keuken Thuis. Ik beloofde een recept voor bij een heerlijke witte macabeo van oude wijnstokken uit DO Catalayud. (Joke binnenkort neem ik deze mee!)
Nodig:
75 g bruine linzen gewassen
1 teen knoflook
1 laurierblaadje
1 blikje sardientjes op olie à 125 g
50 g zongedroogde tomaat op olie, uitgelekt
2 el olie uit de pot zongedroogde tomaat
1 tl azijn of citroensap
1 el bieslook, fijngehakt
peper & zout
Bereiding:
Kook de linzen met de gepelde knoflookteen en het laurierblaadje gaar in ruim water. Controleer door er een te proeven. Giet af en laat uitlekken in een zeef. Verwijder het laurierblaadje en de knoflookteen. De knoflookteen gebruik je hierna nog.
Maak de sardientjes schoon: verwijder de graatjes. Snij of knip de zongedroogde tomaatjes in stukjes. Doe de linzen met het knoflookteentje in de keukenmachine en pulseer kort. Voeg de tomaat, sardientjes, olie, azijn en bieslook toe. Pureer tot een grove of iets fijnere paté. Proef en maak op smaak met peper en zout of een extra drupje azijn. Doe in een schaaltje of potje. In de ijskast 3-5 dagen houdbaar.
Linzen, meer dan 75 verrassende recepten voor ontbijt, lunch, diner en tussendoor. Joke Boon (ISBN 9789046824832) is een uitgave van Nw_ADAM en kost € 22,99
Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
“Soms heb je van die drukke dagen waarop je ook nog eens laat thuis bent, en dan het liefst heel snel iets op tafel wilt. Van die dagen dat er ook nog mensen mee komen eten. leuk, maar dat vereist wel wat planning en voorbereiding. Daarom maak ik vaak al een dag eerder deze paprikalinzensoep. Deze soep is heerlijk vol van smaak, umamirijk, prachtig dieporanje van kleur en zelfs een verstokte vleeseter vindt hem lekker. met wat brood of een quiche ernaast is het een volledige maaltijd waarbij het niet zoveel uitmaakt of er eentje meer aan tafel zit: er is altijd genoeg.”
Ik begin deze recensie met een citaat uit Bonen! Het kookboek waaraan Joke, what’s in a name, Boon haar lezers vertelde hoe fijn het is om met peulvruchten te koken. Wat een dag zonder, dat bestaat voor Joke niet. Het leverde haar de titel bonendiva op. Hierna schreef ze de kookboeken Koken met kleur en De Vega Optie. En inmiddels najaar 2020 tovert Joke haar nieuwe boreling uit de koker. Een boek over linzen! Haar inmiddels zevende boek.
Ik maak even een stap, want mijn bewondering voor Joke ligt in het feit, dat zij een zeer bijzondere wijze van koken heeft. Gereons Keuken Thuis kookt vaak met zijn neus. Net als bij wijnproeven, snuif en slurp je als het ware de geuren en smaken op en dan weet je dat het goed zit. Zo anders is dat bij Joke Boon, die vanaf haar jonge jaren niets kan ruiken. En dat maakt proeven ook een stuk moeilijker. En hoe verzin je dan al die recepten? Joke vond daar het antwoord op, trial and error, wat zij niet kan ruiken, ontdekt ze visueel via kleur, voelt ze aan structuur en aan de bite. Ik begrijp daarom haar passie voor peulvruchten en nu linzen. Want als iets in een grote variëteit te vinden is is het de linze in alle kleuren van de regenboog. Moeilijk te verbouwen in ons kikkerland, vanwege de lage opbrengst per vierkante meter en het feit dat linzen het best gedijen op schrale grond. Niet op zompige klei.
En dan zijn ze rijp en gedroogd. Joke zou Joke niet zijn, zelfs in de nachtelijke uren, om met deze peulvruchten te stoeien, erover te schrijven en mensen te laten proeven met andere zintuigen dan reuk. Zoet, hartig, met vlees & vis of toch weer vega. Linzen is een bonte verzameling van originele recepten geworden. Per slot van rekening weet Joke als geen ander kleur in te zetten. Dat zie je op de foto’s in het boek. Een praktische bijkomstigheid is, zoals Joke Boon in Linzen schrijft, dat linzen niet geweekt hoeven te worden. Dus de smoes: “dat is te lastig voor mij ” kan direct de prullenmand in.
Dan de recepten, grondig à la Boon, met de proteïnerijke linze, makkelijk in combinatie met al dan niet vlees, vis of groente, maar ook zoet in linzenvla. Ontbijt eens met linzen of maak als avondeten een pompoenstamp met linzen en pindajus. In de kookwereld van Joke is veel mogelijk en heel belangrijk het smaakt altijd.
Kortom, het nieuwe kookboek Linzen van Joke Boon is wederom een must have voor de koks, die thuis aan de slag willen met deze veelzijdige peulvrucht. Het levert Joke naast de al bestaande titels een nieuwe koosnaam “linzenlady” op. Gereons Keuken Thuis komt snel eens langs om te proeven. Tot dan, Joke, prijkt je nieuwe boek Linzen gezusterlijk naast Bonen! in mijn kookboekenhoek.
Binnenkort het fijne recept aan voor paté van linzen en sardines, voor bij een witte macabeo viñas viejas uit Navarra.
Linzen, meer dan 75 verrassende recepten voor ontbijt, lunch, diner en tussendoor. Joke Boon (ISBN 9789046824832) is een uitgave van Nw_ADAM en kost € 22,99
Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Wortelhummus van Joke Boon. Onlangs bereikte mij het bericht via de sociale tamtam, dat het standaardwerk Bonen! van bonendiva, kleurenkookster en vega-optioneer Joke Boon inmiddels zijn derde druk heeft beleefd bij Carrera. Dat is leuk nieuws, want zeg nu zelf, net als Joke doet: “van bonen krijg je nooit genoeg.” Ze at niet voor niets een jaar bonen in welke hoedanigheid dan ook en tekende per maand recepten op. Ineens ontstond hier aan de zeekeukentafel een ideetje. waarom niet een recept voor wortelhummus van Joke, zonnig oranje net als het septemberzonnetje? (of dit door de voormalige koninginnedag kwam laat ik in het midden) Prima voor tijdens de #mediterrane weken. Wortelhummus met canellinibonen. Ik voeg zelf wat pimentón de la Vera toe, een beetje rokerigheid. Easy does it en het is nog helemaal vegan ook. Fijne dinsdag.
Over Bonen!:
“Een aptoniem, van het Latijnse aptus (geschikt) en het Griekse onuma (naam), is het verschijnsel, waarbij de drager van een naam zich bezighoudt met het onderwerp van de naam. Beter kan het niet in het geval van Joke Boon, die een kookboek schreef over Bonen! Een jaar lang peulvruchten in diverse recepten. Boon stelde zich tot doel elke dag iets met bonen te eten. In haar geval geen straf, want Joke is dol op bonen. Altijd al geweest. Hierin schuilt een soort “nomen est omen”. Dat geldt niet voor alle Nederlanders. De peulvrucht is een beetje in het verdomhoekje geraakt door de jaren heen. Maar als gevolg van kennismaking met andere culturen zit de boon weer in de lift. En Joke draagt hier haar steentje aan bij met het boek Bonen! Elke maand 12 verrassende recepten met bonen.”
Wortelhummus met canellinibonen.
Nodig:.
100 g worteltjes (van een bos) gewassen
plantaardige olie
1 tl paprikapoeder (of rokerige pimentón)
snufje chilipoeder
150 g canellini bonen (75 g gedroogd gewicht) zelf gekookt of uit blik (laat ze in beide gevallen goed uitlekken)
1 1/2 el pindakaas
2 el versgeperst sinaasappelsap
2 el citroensap
2 el extra vergine olijfolie
zout en versgemalen peper.
Bereiding:
Rooster eerst de worteltjes. Verwarm de oven voor op 200 graden. Snijd de worteltjes in schuine plakjes, schep ze om met twee eetlepels olie, paprikapoeder, chilipoeder en een snuf zout. Rooster de plakjes in 25 minuten gaar. Laat iets afkoelen.
Doe alle ingrediënten en de extra vergine olijfolie in de keukenmachine en pureer. Voeg zoveel warm water toe tot je een romige en goed smeerbare hummus hebt Voeg naar eigen smaak zout en peper en eventueel nog wat water toe.
Bonen! door Joke Boon (ISBN 9789048829606) is een uitgave van Carrera en is te koop voor € 33,99
Maar dat is nog niet alles in de herfst verschijnt van Joke Boon een prachtig nieuw boek over linzen, een veelzijdige peulvrucht. Dat vraagt om een retrospectief…. een nieuwe aanspreektitel is al in de maak voor Joke. Stay tuned!
Reacties laden....
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.