INDOROCK, een kookavontuur met Vanja van der Leeden. Keukens, die door migranten in een ander land belanden, krijgen vaak een nostalgische status. Zo ook de Indische of Indonesische keuken, daar wil Gereons Keuken Thuis als leek op dit gebied vanaf zijn. De Indo keuken kent een hoog tempo doeloe gehalte. Een soort Pasar Malam (voor millennials Tong Tong fair) gevoel. Eten, dat je terug brengt naar de verloren tijden. Met liedjes van Wieteke van Dort en veel wierook. Het heeft bijna iets Proustiaans. Vanja van der Leeden, die samen met haar man Remko Kraaijeveld INDOROCK maakte, had altijd een broertje dood aan de keuken van haar voorvaderen. Voeg daarbij, dat haar oma niet kon koken en het hebben een serieuze pinda allergie. De Indo keuken was duidelijk niet voorbestemd voor Vanja. Overigens vond zij dat niet erg, totdat zij een trip maakte naar de Gordel van Smaragd. Het resulteerde in haar moderne fusion stijl van Indonesisch koken. Een fenomeen, dat we eerder dit jaar zagen bij Pascal Jalhay met Baru Belanda. Maar dat is een ander genre. Waar Jalhay de Indonesische keuken herontdekte vanuit zijn professionele vak als kok, ging Vanja op zoek naar de wat wildere rock kant van het eten. Niet vreemd als je bedenkt dat haar schoonvader nog steeds een fervent Indo-rocker bij de Bintangs is. Voor van der Leeden geen rijsttafels, geen recepten met een hoog nostalgisch gehalte, maar smaken, die swingen. Net als de muziek.
Een klasgenote van mij en samensteller van de tentoonstelling “De Indische keuken, een wereldkeuken”, Florine Koning, verwoordt het zo op de achterkant:
“De eeuwenoude Indische keuken is beïnvloed door vele keukens, waaronder de Portugese, Nederlandse, Chinese, Indiase, Britse en Franse. juist dit gemengde karakter van de Indische keuken maakt dat de kok als geen ander de richting bepaalt. Waar de ene kok teruggrijpt op oude familierecepten, is de ander op zoek naar nieuwe combinaties….”
Vanja van der Leeden hoort met INDOROCK in de tweede categorie thuis en gaat op zoek naar nieuwe combinaties. Ook schuwt zij en dat vindt Gereons Keuken Thuis bijzonder, wijn niet. Want de alom heersende gedachte is: water of bier bij Indonesisch eten. Helemaal niet waar. Esmee Langereis laat leuke smaakcombinaties zien in INDOROCK.
Taal-virtuoze Vanja, ik vind het woord taalnazi niet zo, begint alvorens te koken met de uitspraak en spelling. Zij kiest voor de hedendaagse Indonesische spelling. Dat zal voor sommigen wennen zijn, maar uitgesproken blijven de klanken hetzelfde. Na uitleg over de gehanteerde receptuur, een zijstraatje over het vervangen van pinda’s door amandelen, de vijzel en het gebruik ervan, gaan we shoppen in de toko. Want soms kan het voor niet-stedelingen best moeilijk zijn de juiste ingrediënten te vinden. Geen nood, stelt de schrijfster, er is tegenwoordig online veel te krijgen.
Vanja ontmoette Indonesische sterchef William Wongso, pleitbezorger voor de keukens van de Indonesische archipel. Hij bracht Vanja in contact met de juiste mensen tijdens haar reis. Want het zou zonde zijn als mooie familierecepten mee in het graf werden genomen. Een groot deel van de inspirerende koks, die Vanja ontmoette, zijn een tip van deze maestro Wongso. Zijn bijdrage is substantieel voor INDOROCK.
Genoeg nu, we gaan eten! Soto, soep natuurlijk in vele eigentijdse varianten, zoals soto betawi met empal en geroosterde cherrytomaatjes. Of een chique bisque udang peteh. Een mooie variant op het garnalengerecht in kokokssaus dat je vindt in veel toko’s. Groenten en vega komen aan bod, heel mooi met een jackfruit curry. Van der Leeden noemt de jackfruit de natte droom van veel vegans. Of wat te denken van spicy boerenkool met avocado en fris boerenkoolsap. Tussendoor lees je verhalen van koks, waarmee Vanja sprak en samenwerkte tijdens haar reis. Vlees komt aan bod, de schrijfster wast een varkentje voor Balinese porchetta. Gevuld met één van de bumbu’s, die allemaal achterin in het boek worden vermeld. Het zou anders een te lange ingrediëntenlijst per recept opleveren.
Vis, zelf sambal maken is zo gepiept en het voordeel is dat je je eigen draai aan je eigenste sambal kunt geven. Vanja maakt daar dankbaar gebruik van voor bijvoorbeeld makreel met kecap-lak. Menu’s in plaats van rijsttafels. Met de laatste heeft Vanja niets. Zij twijfelde of zij dit in het boek zou zetten, maar uiteindelijk deed ze het. Met een steuntje in de rug van een Brits-Sumatraanse schrijver. Uiteindelijk is een rijsttafel natuurlijk bedacht in de koloniale tijd. Niet echt rock ‘n roll dus. INDOROCK besluit met allerlei basisrecepten voor sambal, rijst en bumbu’s.
Wat een spannend boek is INDOROCK, een kookavontuur met Vanja van der Leeden. Hoe inspirerend is het te zien, hoe een non Indische keuken-adept samen met haar man Remko Kraaijeveld, die de smakelijke fotografie verzorgde, een hele nieuwe schwung aan de Indo keuken geeft. “Bintang” biertje en -muziek erbij en koken maar.
INDOROCK, Indonesische smaken in een nieuwe jas, Vanja van der Leeden (ISBN 9789038806761) is een uitgave van Nijgh Cuisine en is te koop voor € 34,99
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
