#terroirdegereon Archives - Pagina 27 van 29

14/06/201815/06/2018

De Hilton haringparty 2018.

foto: in afwachting van het vaatje haring.

Hilton haringparty 2018. De zon piepte er op deze woensdag in juni precies door toen Gereons Keuken Thuis op zijn fiets stapte richting Apollolaan, alwaar in het Hilton Amsterdam de 26e editie werd gehouden van hun fameuze haringparty. In samenwerking met vishandel Jan van As, die al 65 jaar gaat voor smaak en kwaliteit, werden de ongeveer 800 gasten verwacht op de lawn aan het Amstelkanaal, waar het eerste vaatje Hollandse nieuwe ontvangen werd. En geopend. Dare alla luce, alsof het een boreling betrof. Om daarna te smikkelen en te smullen van deze heerlijke Hollandse delicatesse. De haringparty gasten zijn een mooie mix van zakenmensen, starlets, journalisten, mensen uit de reis- en hotelwereld, BN’ers en hoe kan het ook anders diva Marijke Helwegen. Het beloofde een gezellige vooravond te worden.

foto: de schalen haring.

Klokslag half zeven nam Roberto Payer het woord in afwachting van het tonnetje haring, dat met waterstralen, vuur en rook door nimf Judith Osborn aan wal werd gezet. Het jaarlijkse feest, de haringparty, kon beginnen. Gekleed in Hollands kostuum werden de haringen rondgedeeld. Het zilte banket gleed aan de staart in menig keel of ging op de Amsterdamse manier met zuur en uitjes over de toog van de haringkar. De meisjes met smaak voorzagen de gasten van een bijpassend glaasje Corenwijn van Bols. Wat een fijn culinair erfgoed hebben wij toch in ons kikkerland. Bitterballen van Nice to Meat passeerden de revue en uit de keukens van het hotel waren er rundvleesspiezen, salade van gegrilde groenten en nog steeds in het seizoen asperges.

foto’s: haring en cocktails.

Gereons Keuken Thuis liet het zich goed smaken in gezelschap van bonendiva en kleurenkookster Joke Boon, Koken met Karin, Janny van der Heijden en vele anderen, die ik gedurende dit evenement sprak. Veel bekende gezichten, funky muziek en gezelligheid onder de Amsterdamse zon. Goed gelaafd toog Gereons Keuken Thuis westwaarts na deze editie van de Hilton haringparty. Dank Roberto Payer, team van het Hilton en Marieke Klosters voor de gastvrije ontvangst, ik heb genoten. Tot de volgende keer!

foto: het gebruikelijke #fotomomentje

Om in de sferen van de de haringparty te blijven, een herhaling van mijn salade, die ik eens speciaal maakte voor een Amerikaanse gast, een bietjes haringsalade.

Nodig:

4 gekookte rode bietjes

4 Hollandse nieuwe

2 gekookte aardappels

6 zure augurken

2 el gehakte bieslook

1 ui

1 Granny Smith appel

2 el mayonaise

2 el crème fraîche

peper en zout

volkorenbrood

Bereiding:

Snijd de bietjes in dunne plakjes. Doe het zelfde met de gekookte aardappel. Haal het staartje van de haringen en snijd de vis in blokjes. Hak de augurkjes en bieslook fijn. Snipper de ui. Was de appel en snijd deze in dunne plakjes. Zorg ervoor dat je niet alles te fijn snijdt, vanwege de textuur van deze salade. Meng alle ingrediënten in een kom door elkaar. Meng in een ander kommetje de crème fraîche en de mayonaise door elkaar. Verdun met een lepel water. Spatel dit mengsel door de salade. Voeg wat gemalen peper toe.Serveer de bietensalade op 4 borden met dikke sneden geroosterd volkorenbrood.

A propos: Elders op mijn blog vind je meer recepten met haring.

12/06/2018

Mediterrane zomer, kookboekenparade.

Mediterrane zomer, een kookboekenparade. Van TLV tot aan BCN, er wordt wat af gekookt, gegeten en geschreven over de keukens rond de Middellandse Zee. Gereons Keuken en Route vertrekt vandaag uit het Midden Oosten, voor een kookparade van mezze tot tapas. Natuurlijk niet live maar virtueel. En de lol is dat deze boeken allemaal in mijn kookboekenhoek prijken. Het enige, wat ik hoef te doen is een deel uit de kast grijpen. Zo kom je deze wat grijze dinsdag wel door.

foto: geblakerde biet van Jigal.

We starten aan het strand van Tel Aviv. Dit voorjaar verscheen een ode, TLV, van Jigal Krant op deze stad en haar geweldige keuken. Ik proefde ervan tijdens een workshop met Jigal en was onder de indruk van de in eerste instantie ruwe kookstijl van blakeren en verhitten, die ongekend fijne smaken oplevert.

foto: cover Souq.

foto: wijnen van Chateau Musar.

Souq van Merijn Tol en Nadia Zerouali mag niet ontbreken, een reis door de mediterraan Arabische keuken van Libanon. Zet de tafels buiten en vol mezze. Glas arak of kersenlimonade erbij en het een middag/ avond lang chillen kan beginnen. Deze zomer vertel ik ook nog het verhaal van de wijnboeren uit dit land.

foto: uit Aytems van Inspiratie

Ayt Erdogan, tovenaar met smaken en borden als mozaïeken in het Serail. Gerechten uit de Ottomaanse keuken. Deze kok is deze zomer mijn gast in de serie #talk&table. Zijn boek Aytems van Inspiratie is een sprookje.

foto: cover Griekenland het kookboek!

We verlaten de Levant en bezoeken Griekenland. Met het dikke standaardwerk van Rianne Buis, Griekenland het kookboek reis je van noord naar zuid, gedreven door de meltemí winden. Over bergen door dalen, de blauwe pelágos en witte Cycladen.

foto; de smaken van Noord en Zuid.

foto: Made at home als toegift.

Italië met twee treffende boeken, de smaken van het zuiderse Sicilië en het prijswinnende Mangiamo! van mijn lieve vriendin Antoinette Coops, die met dit boek een heel andere kant van de Italiaanse keuken laat zien. Vooruit laat ik, als extraatje, ook nog het heerlijke eten in Londen, bij familie in Milano en onder de Apulische zon van Giorgio Locatelli noemen. Made at Home

foto: mediterraan Frankrijk.

Zuid Frankrijk, eten à la Nina Parker, Saint Trop’style, zoals het groentemandje met aioli van Club 55. Het nieuwe boek van Marita van Vyver, Een jaar koken in de Provence. Gereons Keuken thuis moet het nog lezen. Recensie volgt tijdens de #mediterranezomer. Het île de beauté, Corsica mag niet ontbreken in deze parade. Origineel eten van een prachtig eiland.

foto: sabores de España.

We verlaten Frankrijk en belanden met Sabor, sabor! van Sandra Alvarez via Ibiza op het Iberisch schiereiland. Daar ligt deze zomer het standaardwerk Brindisa klaar, zeker de moeite waard om me nog in te verdiepen. De mediterrane zomer is nog lang.

foto: cover Middellandse zee.

Ten slot ga ik op reis met de mannen van het boek De keukens van de Middellandse zee. Zij volgden de reis van ingrediënten, Romeinen, Grieken en Arabieren, die reisden langs de viae Aurelia, Aemelia en Domitia. Van Livorno tot aan Valencia. Smaken die volkeren verbinden.

Het wordt een mooie mediterrane zomer kan ik nu al zeggen met al deze kookboeken. Vol #summervibes. Stay tuned!

09/06/201819/06/2018

De Aytems van Inspiratie.

foto: Saltimbocca moderno

De Aytems van Inspiratie. Net als de brug over de Bosporus, wil chefkok Ayt Erdogan van El Qatarijne met dit kookboek, of moet ik zeggen documentaire, West met Oost laten kennismaken. East meets West is de ondertitel. Ayt groeide op in het Gooi in een gezin van Turkse immigranten, was gefascineerd door de gerechten van zijn moeder en had groot respect voor zijn vader. Nog steeds valt te lezen in De Aytems van Inspiratie. Zonder zijn ouders was hij nooit geworden wat hij nu is. Via zijn eerste baantje in een Surinaams restaurant belandde hij, eager als hij was, bij Tante Koosje in Loenen, waar hij alle lessen van leermeester Alain Caron als een spons absorbeerde. Ayt ontwikkelde een eigen stijl, met gerechten uit de hoogstaande Ottomaans- Mesopotamische keuken, die hij blendt met ander technieken en producten. Ayt houdt van jongleren of moet ik zeggen balanceren op het bord. Vanuit zoals hij zelf zegt: “Stop liefde in je eten, respecteer je leermeesters, koester je talent en probeer vooral niet te braaf te koken.”Dit zou een wijsheid van een poëet kunnen zijn, maar niets is minder waar. Het zijn de woorden van zijn eigen moeder, zijn grote inspiratiebron.

foto’s: Inspiratie & Portokal ordek.

Aytems van Inspiratie gaat ook over de culinaire bagage, over de warmbloedigheid en passie, die Erdogan in zijn werk stopt. Het spelen met smaken, innovatief te koken vanuit zijn roots. Hiermee schaart hij zich tussen Soenil Bahadoer en Pascal Jalhay. Fusion van de Ottomaans Mesopotamische keuken met het huidige culinaire spectrum dat kenden wij in Nederland nog niet. Een cross-over van twee werelden in een boek met 1000 en één nacht gerechten, sfeer uit Istanboel en wereldkeukens. Vastgelegd door fotografe Vicky Keulen, die precies de juiste touch vond, die Ayt wil meegeven.

f foto’s: East meets West.

En wat staan er een prachtige creaties in de Aytems van inspiratie. want naast de smaak, presentatie leest de titel van elk recept als een kort gedicht. Met namen als Oriënt Express, duck and Buddha’s hand als koude entrée, Winter in Istanbul voor een kalfsstoof & moussaka of een Savarin 75% van Tanzania choco & panna cotta. In de keuken van het Utrechtse restaurant El Qatarijne wordt gekookt als in het serail van de Sultan. Gereons Keuken Thuis kan nu wel alle gerechten gaan opnoemen, de beschrijvingen en persoonlijke verhalen van Ayt, familie en vrienden, maar dat zou geen recht doen aan dit mooi vormgegeven boek. Ayt zuigt je namelijk mee in zijn wereld. Laten we het de Grote Bazaar noemen, waarin je wordt overweldigd door geuren, smaken, kleuren en composities. Aytems is een echte reis door de Ottomaanse Mesopotamische keuken en meer. Duik erin zou ik zeggen.

foto: Lavas ras al hanout.

Deze zomer is Ayt Erdogan zomergast in mijn serie Talk & Table, ik ben benieuwd naar zijn verhalen en wat ik voor hem ga componeren op een bord?En welke wijn? Voor Gereons Keuken Thuis vormt in ieder geval de Constantinopel Bird van Anjou duif en Turkse koffie een grote uitdaging. Stay tuned!

foto: cover De Aytems van Inspiratie

De Aytems van Inspiratie, Ayt Erdogan (ISBN 9789491525674) is een uitgave van d’jonge Hond en is te koop voor € 57,00

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

07/06/2018

Mediterrane zomer, kip alla pizzaiola.

foto’s: in Napels

Mediterrane zomer, kip alla pizzaiola. Door het zonnetje, dat schijnt over zee op deze morgen, moest ik ineens aan dit simpele doch doeltreffende Italiaanse gerecht denken. Ik stuurde het eens in voor een aflevering van het maandelijkse #foodblogevent. Kip met een pittige tomatensaus. (in plaats van kalfsvlees) Alla pizzaiola. Geïnspireerd op een recept uit een boek, dat al sinds 1999, want zo oud ben ik nu eenmaal, in Gereons kookboekenhoek staat. Ricordi e ricette van Sophia Loren, een ode aan haar geboortegrond aan de voet van de almachtige Vesuvius. Stevig eten. Met pit en bravoure.Wie is er niet groot mee geworden. La Loren in ieder geval wel, letterlijk en figuurlijk. De rest van haar ricordi zijn in dit leuke kookboek te lezen. Gelukkig is er voor de niet de Italiaanse taal machtigen een Nederlandse versie.

Kip in een vrolijke tomatensaus met wat Spaanse peper en zwarte olijven voor dat mediterrane zomergevoel. Wat gnocchi erbij en een frisse groene salade. En je lunch of diner is compleet. Bij deze stevige smaken Calabrees rood, uit Ciro. Stevige fruit tegenover de pit van de saus. Buon appetito.

foto: cover Ricordi e ricette.

Nodig:

400 g kipfilet, plat gemept tussen folie met hamer of pan.

1 blik tomatenblokjes

1 tl oregano gedroogd

1 bosje gehakte peterselie

2 knoflooktenen in dunne plakjes

1 glas witte wijn

peper

zout

olijfolie

1 Spaans pepertje zonder zaadjes fijn gesneden

3 el gehalveerde zwarte olijven

kneepje citroensap.

1 el bloem

Bereiding:

Verhit in een grote pan de olie en bak hierin de met peper en zout bestrooide en door bloem gewentelde filets, zo’n 2 minuten per kant. Let op dat het vlees niet te droog wordt. Haal het vlees uit de pan en houd het warm onder folie in de oven. Fruit kort de knoflook de fijngehakte Spaanse peper aan. Blus af met de witte wijn. Voeg de tomaten, oregano en peterselie toe en laat 15 minuten sudderen. Doe de kipfilet in de saus en verwarm even mee. Voeg aan het einde de olijven en een kneepje citroen toe. Eventueel nog wat peper en zout toevoegen. Garneer met nog wat verse peterselie. Serveer de kip met wat gnocchi ( met wat zoute boter) en een groene salade.

03/06/201803/06/2018

Lugana, crisp wit uit Lombardije

foto: Lugana, crisp wit.

Aan de zuidflank van het Gardameer ligt een uniek wijngebied op de grens van Lombardije en de Veneto. Lugana, een DOC met een specifiek klimaat, terroir en kenmerken, die deze witte wijnen zo’n flair geven. Op 9 mei jl. toog Gereons Keuken Thuis naar restaurant Breda aan het Singel, alwaar een presentatie van deze allround consorzio plaatsvond. Lugana is een witte wijn met een sterke persoonlijkheid en vele gedaanten, vertelde presentator van de middag Frank Smulders de aanwezigen. De wijn wordt gemaakt van de karakteristieke turbiana druif (andere naam voor trebbiano om verwarring met de Toscaanse minder kwalitatieve variant te voorkomen) met een groenige kleur. Zeer sappig en licht zuur. Een belangrijk aspect van deze druivensoort is dat hij is opgewassen tegen kou in de winter en droogte van de bodem in de zomer.

foto: Lugana spumante en wit bij de antipasti.

Naast de basis Lugana, wordt deze wijn nog in vier andere varianten, gemaakt, Superiore, Riserva, Vendemmia tardiva en Spumante. De basis Lugana, crisp wit vormt 90% van het areaal. Groen-gelige kleur, florale hints en lichte zuren. De basis Lugana is een elegante cépage wijn. De laatste jaren wordt er meer en meer geëxperimenteerd met opleggen, blenden en bewaren. Sinds 1998 bestaat de superiore, die door opleg meer structuur en verfijning krijgt. Tijdens deze presentatie was dat goed te proeven in de selectie van wijnen. Daarnaast experimenteert de DOC met het maken van spumante, in beperkte oplage, gemaakt volgens de Charmat methode of via hergisting op de fles.

foto: asperges uit Tienray met hamboter, doperwtjes en daslook.

Een nieuw fenomeen in Lugana is de late harvest. Men plukt de druiven pas eind oktober begin november. met als resultaat een halfzoete wijn met hints van zuur. Niet overdreven zoet. Ik moet daarbij aan een malvoisie uit de Loire denken. Deze variant kwam niet voorbij tijdens de masterclass.

Na de basis informatie kwam een parade van 7 wijnen met ieder hun eigen kenmerken langs. Hieruit blijkt dat Lugana niet alleen goed jong te drinken is, maar ook door bewaren zo zijn charme krijgt. Ik begrijp wel dat schrijfster Antoinette van Mangiamo! Lugana haar favoriet noemt.

foto: kabeljauwsalade met daslookschuim en kapperblad.

De volgende wijnen uit Lugana passeerden de revue tijdens deze masterclass:

Lugana 2017 Marangona 12,5%, bio, geïmporteerd door Eck en Maurik. Een jonge wijn met hints van geel fruit en bloesem.

Lugana 2017 “Molin” Ca’ maiol 13%. Aromatische wijn, gummibäre, perendrup, een enorm stijlverschil met de eerste wijn. Geïmporteerd door Nicewine.

De derde wijn kwam van Zenato, een Lugana 2017 “San Benedetto”13%, wederom een perendrup hint en wat mineraliteit. Zenato is een bekend merk in Nederland en wordt door importeur Enoteca Nederland op de markt gezet.

Lugana 2016 “Selva” van Selva Capuzza 13,5%. Bij deze wijn van is de eerdere perendrup connotatie door opleg geheel verdwenen. Een product van Pallas wine.

foto’s: de wijngaard en spumante’s.

Na deze eerste vier frisse op staal gemaakte wijnen schakelden we over naar hout gelagerde en geassembleerde Lugana. Minder bekend in Nederland.

Lugana 2016 “de messe vecchie” Olivini 13,5%. Een bijzondere andere stijl, op eiken opgevoede wijn. een verandering van stijl met andere fruittonen.

Lugana Riserva 2015 “Le Morette” 13,5% Een blend van 30 tot 35% houtgelagerde Lugana met basis Lugana, uitgesproken fruittonen, denk aan membrillo. Een product van Grandi Vini.

De laatste wijn was een Lugana Riserva 2014 “Gemma” Colli Viabo 14%. Zo zie je maar wat hout en opleg doen met deze frisse witte wijnen. Persoonlijk vond ik de laatste too much, te geconcentreerd.

foto: turbiana grappolo en opleg van Lugana wijnen.

Tijd voor de lunch. Het team van restaurant Breda had kosten nog moeite gespaard om bij de mooie wijnen van Lugana een light lunch te maken. Veel lentegroen en seizoensproducten van eigen bodem voor bij de bijzondere Lugana wijnen. Van makreel tot asperge en van kabeljauw tot een jalapeño soepje. Frisse lentesmaken op deze zonovergoten dag. Net als het zonnetje, dat schijnt in je glas Lugana. Gereons Keuken Thuis keerde vrolijk huiswaarts. Dank aan Ghislaine Melman, Frank Smulders, Lugana DOC en Freek van Noortwijk voor een kennismaking met al deze bijzondere smaken. Ik begrijp Italiaans koken met Antoinette haar voorkeur voor Lugana wel.

foto: gemarineerde makreel met leche de tigre en beurre blanc.

30/05/2018

Mediterrane zomer.

foto: le grand bleu.

Mediterrane zomer, zo voelde het de laatste 5 dagen in Gereons SeaSpot. Wat mijmeren in de schaduw op mijn balkon en een blik op het “grand bleu” en het idee voor de mediterrane zomer was geboren. We gaan reizen, virtueel, van de oostkust van het Iberisch schiereiland, via de calanques van Zuid Frankrijk, maken een tour door de keuken van de vegan Bel Paese, via witte wijn uit de DOC Lugana, door de pelagos van Hellas en de keuken van Ayt Erdogan en drinken de lekkerste Libanese wijnen. Zomers streetfood uit TLV. Zomergasten doen hun verhaal in #talkandtable Ik ga weer veel al fresco koken op mijn Amsterdamse balkon, zo gauw het weer het toelaat. Een heuse foodparade vol kookboeken, zoals het mooie Brindisa over de Spaanse keuken, de creaties uit Aytems of inspiratie en de reis door de Middellandse zee, net zoals de oude Grieken deden, waarbij ze net als de Moren de keukens van deze regio beïnvloedden.

foto: mediterrane inspiratie.

Vakantie anekdotes, plaatjes van het zuiden en recepten om je een zomers gevoel te geven. Ik heb er nu al zin in. Net als op 6 juli a.s., wanneer ik het in de ochtend op NH Radio ga hebben over mediterraan zomereten. Nog even wat puzzelen, maar dat komt dik voor elkaar. Eten jullie foodies, kokkies en foodbloggers ’s zomers ook meer gerechten geïnspireerd op de zon van de Mediterrannée? In Gereons Keuken Thuis is dat altijd het geval. De grill naar buiten voor lamskeftedes met tzatziki, een vissoepje op het elektrische buitenpitje, een kloeke salade Niçoise met een glas rosé of hoemmoes is allerlei varianten.

Vandaag trap ik mijn mediterrane zomer af met een receptje voor Provençaalse vissoep met rouille. Ik zag deze eens voorbij komen in een programma van TV 5. De stoere visser schepte wat zeewater uit het baaitje en maakte daarin zijn easy variant van bouillabaisse. Erbij een glas Côteaux Varois om maar in de streek te blijven.

foto: pointus.

Nodig:

750 g zeevis, zoals poon, mul, wijting, pieterman

300 g garnalen en andere zeevruchten

3 rode uien

2 preien

6 tomaten

4 tenen knoflook

1 fles witte wijn

olijfolie

bouquet garni van peterselie, tijm oregano en laurier

1 glaasje pastis

1 visbouillonblokje of 1 l verse bouillon van viskoppen

peper en zout

Bereiding:

Maak de vis en zeevruchten goed schoon. Snijd de preien en uien in kleine stukjes. Pel de knoflook en hak fijn. Ontvel de tomaten, haal de zaadjes eruit en snijd in blokjes. Breng 1 liter water aan de kook en los daarin de visbouillon tablet op.

Verhit in een pan de olijfolie en fruit daarin de ui, prei en knoflook. Voeg de tomaten toe. Daarna de vis en zeevruchten in stukken. Blus het geheel af met de witte wijn. Hang het bouquet garni in de soep en breng aan de kook. Giet beetje bij beetje de warme visbouillon erbij en laat het een half uur pruttelen.

Haal het kruidentuiltje uit de soep. Pureer de soep met de staafmixer. Giet als laatste een glaasje pastis door de soep. Maak op smaak met peper en zout.

foto: Aytems van inspiratie.

A propos ik ben altijd benieuwd naar jullie mediterrane creaties en trouvailles, laat ze hier onder achter in een reactie. Fijne Mediterrane zomer!

28/05/201829/05/2018

Het heerlijke Noorden, Jacques Hermus.

Het heerlijke Noorden van Jacques Hermus. Vrijdag jl. zag dit boek van de hand van culinair chroniqueur voor Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant het licht. In maart vertelde ik nog tegen Jacques, dat mijn blik meestal zuidwaarts is gericht. Onterecht na lezing van de proefdruk van dit leuke boek vol culinaire verrassingen op de Wadden, Friesland, Drenthe en Groningen. Als er iemand veel van deze regio en alle smakelijke dingen weet is Jacques Hermus het. Hij eet, proeft en schrijft zich al meer dan 20 jaar door het Hoge Noorden heen. Vaak vanuit zijn Noordse kantoor. Hermus verkende de Wadden eilanden, op Vlieland ontdekte hij Gerrit de oesterman, op Terschelling zocht hij cranberries en vond deze bij Cranberry Cultuur Schylge. Hij ging terug naar de wal en bezocht in Friesland bijna alle elf steden en andere leuke plekken vol lekkers, van Fryske kaas tot Lauswolt. Hij noemt het het zoete Friese leven. Stad en ommelanden volgen, bekend terrein voor Jacques, het lijkt of hij er niet weg is geweest sinds hij daar ging studeren. Hij geeft tips voor de leuke plekken in de stad en verkent de omgeving. Van Hooghoudt tot Piloersemaborg van Dick Soek. Het Hoge Noorden ontwikkelt zich dagelijks.

Tot slot Gelukkig Drenthe, waar Gereons Keuken Thuis helemaal heg noch steg kent. Hermus heeft het allemaal opgeschreven. Zal toch op korte termijn eens noordwaarts moeten. Met Het heerlijke Noorden van Jacques onder de arm. Een heerlijk “buukske”

Het heerlijke Noorden (ISBN 9789059567795) is een uitgave van Fontaine uitgevers. #reisboek. Het is te koop voor € 19.99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

27/05/2018

De Gouden Eeuw.

foto: de blije bakker van Jan Steen.

Ik struin altijd graag door het Rijksmuseum. Niet alleen voor de kunst, maar ook voor schilderijen van eten en drinken. Eén van de mooiste is te zien op de afdeling Middeleeuwen van Joachim Beukelaer, de welvoorziene keuken,, een schilderij vol exotisch eten, dat men al kende in 16e eeuws Antwerpen. Maar ook de food schilderijen in de eregalerij mogen er wezen. Ik deed eens onderzoek voor een Amerikaans kookboek, over de betekenis van eten op 17e eeuwse schilderijen. Daar zit een hele symboliek achter.

foto: een welvoorziene tafel aan de grachten.

Maar nu even over de Gouden Eeuw, net als in het 21e eeuwse decennium nu, beleefden Amsterdam en de andere Hollandse steden een ware culinaire revolutie in de tweede helft van de Gouden Eeuw.

Boter was ruimschoots voorhanden, door de inpolderingen en weilanden vol koeien. De eerste kassen werden gebouwd om de stad te voorzien via het water van allerlei groenten. De eerste echte kookboeken werden gepubliceerd. Schepen van de Oost- en West Indische Compagnie brachten allerlei nieuwe waar mee. Koffie, thee, servies specerijen. Ga eens kijken bij de bijzondere collecties van het Rijks. En er was meer op culinair gebied dan we denken. Tegenwoordig zie je alleen kip, varken en rund in de supermarkt.

foto: vis, oesters en wittebrood.

De Amsterdammer van de 17e eeuw at veel meer, van kop tot staart. Gevogelte, hert, oesters krabben, zwijn, zalm. Wijn kwam vanuit heel Europa. Natuurlijk niet voor de allerarmsten, die dronken bier, maar je kunt in het algemeen wel zeggen dat gevarieerd eten meer beschikbaar werd. Voor de burgers van de Hollandse steden. Graan voor patisserie, wit brood ipv rogge etc.

Ook een leuke tip in dit verband is om de Bijzondere collecties van de Universiteit van Amsterdam te bezoeken. Zij hebben hele leuke oude boeken met recepten. Op afspraak in te zien.

Vorige maand was ik bij de presentatie van het Kookboek van de Gouden Eeuw. Schrijfster Manon Henzen verdiepte zich in de geschiedenis van de Nederlandse keuken, over boter maken, zalm zouten, frikadellen en hoenderpastei met hanekammen. Marsepein en wijn van de goden.

In haar boekje kwam ik een alleraardigst recept tegen van kervelsop. Dat eten we tegenwoordig niet vaak meer. Ik maakte een variant met peterselie en spinazie. Ik ben me ervan bewust dat kervel niet op elke straathoek verkrijgbaar is. Met wat gekneusd venkelzaad voor de anijsachtige smaak.

foto: exotische fruitsoorten.

Nodig:

200 g zeer fijn gehakte gehakte spinazie (of uit pak)

½ bosje peterselie fijn gehakt

300 ml melk

1 theelepel gekneusd venkelzaad

15 g boter

2 eieren

4 sneden geroosterd brood.

Zout en oh la la in de Gouden Eeuw wat peper!

Bereiding:

Hak de spinazie en peterselie heel fijn. Kneus het venkelzaad in een vijzel. Breng de melk aan met de groente en peterselie aan de kook en houd kort tegen de kook aan. Zo’n minuut of 3. Rooster de boterhammen en snijd deze in blokjes. Klop de eieren los. Laat de soep iets afkoelen en voeg de eieren toe. Kijk uit dat de soep niet meer kookt. Doe de stukjes brood op vier borden en schep de fijne soep erover.

16/05/2018

Downtime, thuiskoken met Nadine Levy Redzepi.

foto: voorgerecht uit Downtime

Waarmee veroverde de 19-jarige Nadine Levy Redzepi in 2005 het hart van NOMA topchef René? Juist kippenlevers met een saus van tomaten en chilipepers. De Deense moeder van René Redzepi kookte dit klassieke Balkangerecht altijd voor zijn vader. Met een snuif Vegeta en paddenstoelen. Net als zijn moeder serveerde Nadine het gerecht met pasta. Sindsdien zijn ze een stel en kookt Nadine nog steeds thuis de sterren van de hemel. Bewondering alom voor elke thuiskok van René en speciaal voor de kookkunsten van zijn vrouw. Want de echte topsport vindt thuis aan het fornuis plaats. Lovende woorden van deze man over zijn vrouw Nadine. Geen doetje gezien haar levensverhaal. Deense moeder, Engelse vader, opgegroeid in Portugal, Engeland, Frankrijk en Denemarken , ontwikkelde zij een fascinatie voor producten en koken. En leerde van het kijken naar kookprogramma’s. De moeder van Nadine probeerde altijd vers te koken voor haar kinderen, geen geringe opgave gezien het zwervende bestaan van beide ouders, die straatmuzikanten waren. René en Nadine hebben iets gemeen, zij willen een mooie omgeving creëren en daar hoort lekker eten bij. Naast hun drukke bestaan in NOMA. Snuifje hygge erbij en het boek Downtime, heerlijkheden voor aan de keukentafel was geboren. En dan te bedenken dat Nadine ooit als invalkracht binnenwandelde bij NOMA.

foto: zoete aardappelkoekjes met biet en gezouten yoghurt.

Downtime, de titel vind ik wat verwarrend klinken in het Nederlands, betekent voor Nadine thuis koken ver van de druk van het restaurantwezen. In haar eigen habitat, met haar kinderen, echtgenoot en moeder. Koken voor gasten. Samen eten. Seizoensgebonden.

De voorgerechten van Nadine vind ik heel bijzonder. een must voor haar zijn aardappelchips, homemade met bijvoorbeeld ansjovishummus, zalmtartaar of van zoete aardappel met zwartebonensaus. Ook noem ik haar spruitenblaadjes en aardappelbakjes met beurre blanc en kuit. Wat een leuke amuse. Een opmerking wil ik wel maken over de laatste alinea van dit recept en bij andere recepten in het boek, waarin de schrijfster je gefeliciteerd, je kunt nu …. maken zegt tegen de lezer. Komt wat kleuterschool jufferig over. Maar verder met de geweldige gerechten, groene asperges met gepocheerd ei. Met een tip, die ik ook altijd geef om op makkelijke wijze eieren te pocheren. Kippenlevers ontbreken niet. Allemaal doordachte en creatieve recepten. En de schrijfster is meester in het toegankelijk uitleggen, stap voor stap.

foto: gegratineerde aubergine.

Modern zijn ook de hoofdgerechten van makkelijke ovengerechten, pasta met tomatensaus, snelle gerechten uit de pan en het steviger braadwerk. Vlees, vis en vega door elkaar. Nadine doet ook een oproep om niets weg te gooien. #nowaste is het devies. Van elk restje is een nieuw gerecht te maken. Smullen is het van haar gegratineerde aubergine of carbonara van kool en paddenstoelen. Voor haar man René een zegen na een dag receptuur ontwikkelen.

Desserts horen er ook bij en geven Nadine dat thuisgevoel, ik begin de titel Downtime steeds beter te begrijpen. Net als een gebraden kip, kunnen boter en suiker in de oven dat fijne welkome thuisgevoel geven. Wat een feest is het dagelijks in huize Redzepi.

Maar het meest onder de indruk ben ik van het laatste hoofdstuk van Downtime, over het leven van Nadine. Als een vrouw van een wereldberoemd persoon een kookboek schrijft, wordt vaak gezegd, dat het niet authentiek is. Het kan de reactie oproepen van: “Zal hij wel een vinger in hebben gehad” Niets is minder waar. De keuken van Nadine Levy Redzepi is juist authentiek , want zij kookt, als autodidact vanuit haar ervaringen en levensvisie, met technieken, die niet misstaan in een toprestaurant. En niet met een competitiedrang. Haar -downtime- mantra vol zelfvertrouwen is het lezen en koken waard. Een origineel boek om van te smullen.

Downtime, heerlijkheden voor aan de keukentafel. Nadine Levy Redzepi (ISBN 9789045215679) is een uitgave van Karakter en is on- en offline te koop voor € 29,99.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

foto: cover Downtime.

11/05/2018

Kookboek van de Gouden Eeuw.

foto: cover Kookboek van de Gouden Eeuw.

Kookboek van de Gouden Eeuw. Een woensdagmiddag eind april vond de presentatie plaats. Plek: de Schreierstoren aan de Geldersekade, waar vrouwen wenend afscheid namen van hun zeevarende mannen en de plek waar de grote karbelen vol spannende waar uit den Oost aanmeerden. In de zeventiende eeuw maakten de Hollanders kennis met vele nieuwe producten. Zuidvruchten, specerijen, zout uit de Caraïbische Zee (een minder mooi verhaal uit onze geschiedenis), thee uit Ceylon en nog veel meer. Dat had gevolg voor de keukens in Amsterdam en de andere Hollandse steden. Het Amsterdam van nu beleeft een heuse culinaire renaissance, in de tweede helft van de Gouden Eeuw was dat niet anders. In 1667 verscheen het eerste Noord Nederlandse kookboek. De keuken kreeg meer en meer invloeden vanuit Frankrijk. Wat tot voor kort een nog wat middeleeuws gebaseerde keuken was werd een rijke keuken. Dat zie je ook terug op de schilderijen in de eregalerij van het Rijksmuseum. Wat een koopwaar.

Historisch kookfanaat Manon Henzen, van kookstudio Eetverleden in Nijmegen, dook in het kookgebeuren van de zeventiende eeuw, de Gouden Eeuw. Met als resultaat dit kleinood. Laten we eens met haar op pad gaan door deze eeuw. De reputatie van zuivelland is grotendeels ontstaan in de 17e eeuw. Op het sappige grasland graasden de koeien en leverde een overvloed aan kaas en boter op. Deze producten werden betaalbaar en dus veel toegepast in de keuken. Zuivel als in eigen gekarnde boter. Of voor Lombardische eieren, iets wat we nu kennen als sabayon. Of voor pap en vla. Noord Holland werd door Leeghwater ingepolderd en de bestemming was agrarisch. Voor groente, graan en vlees. De eerste kassen verrezen. Tegenwoordig kennen wij in onze supermarkt slechts kip, rund en varken. De variëteiten in de Gouden Eeuw waren veel groter. De gewone man at voornamelijk varken, maar op de tafels van de herenhuizen verschenen, kapoen, hamel en os. Ook vederwild was geliefd.

Er werd zalm gezouten, haring gekaakt en oesters waren volksvoedsel. Dat zie je ook terug op schilderijen. Een geliefd gerecht waren frikadellen, gehaktballen van kalfsvlees. In tegenstelling tot andere landen werden groente en fruit pas geliefd in de tweede helft van de 17e eeuw. Manon Henzen wees mij tijdens de presentatie op een leuk selderijrecept. Zo makkelijk. Graan deed zijn intrede en patissiers en bakkers vertoonden hun kunsten. Kijk een naar de duivenkater op het schilderij van Jan Steen. Pasteien met hanenkammen of melkbroodjes. Tot slot de dranken, destillaten kwamen op naast het bier. De gegoede burgerij dronk wijn uit het Rijnland en andere regio’s. Wat een overvloed aan smaken.

Kookboek van de Gouden Eeuw is gemaakt om er uit te koken, je inzicht te geven in de smaken van toen en een glimlach te toveren op je gezicht bij herkenning van de producten. Henzen vat deze rijke keuken samen in dit heerlijck boekske.

Kookboek van de Gouden Eeuw, Manon Henzen (ISBN 9789082347579) is een uitgave van Het Zwarte Schaap en is te koop voor € 9,95

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer