De keuken van de vendanges

 foto de heuvels bij Veauxrenard

Deze week krijg ik ze binnen, mijn portie Beajolais wijnen van dit jaar. Een Juliénas, de Nouveau en de Villages vieilles vignes. Het gonsde weer van de activiteit op domaine la Rizolière in Veauxrenard. Een dorpje in de groene heuvels van de Beaujolais. Didier en Marieke Canard waren weer begonnen met de jaarlijkse druivenpluk. In enkele dagen moeten alle druiven van de ranken. Druiven waarvan dit echtpaar een grote verscheidenheid aan wijnen maakt. Een rode Beaujolais Villages, een ferme Juliénas, een sprankelende witte wijn van de chardonnay druif, een  Morgon en hun elegante Fleurie. Het is elk jaar weer hard werken, maar de resultaten mogen er dan ook zijn. Dit jaar was de oogst op 8 oktober binnen. Als je hun domaine bezoekt vertellen ze er graag over! Nu natuurlijk niet want er moest eerst geoogst worden. Naast het plukken is de van oorsprong Drentse Marieke ook gastvrouw voor de plukkers. Dat betekent er naast de verzorging van een slaapplaats ook gezorgd wordt voor de inwendige mens. En dat op Franse wijze met tweemaal per dag een warme maaltijd. Nieuwsgierig naar het menu mailde ik Marieke. Zij vertelt dat er in de middag vooral stevige potten op tafel staan, de boeuf Bourguignon, blanquette de veau en poulet à la Provençale. Vooraf natuurlijk de heerlijke charcuterie uit deze streek en we sluiten af met kaas en dessert. En daarna weer plukken…., plukken. Tot het avondmaal. Dan doet Marieke het dunnetjes over, zij het met een  lichtere maaltijd. Groentesoep met daarna een quiche, gevulde pannenkoeken of een visschotel. Eén recept wil ze me niet onthouden, haar saucisson brioché, gekookte worst  in een deegkorst, dat zij serveert met een frisse salade. de basis voor dit gerecht is de kookworst die je veel vindt in deze contreien. In Nederland is hij waarschijnlijk verkrijgbaar bij Alain Bernard in Amsterdam of bij ambachtelijke slagers. Kun je deze worst niet vinden kun je het altijd proberen met sausijsjes. Wat drinken we erbij? Ik adviseer een koel glas rosé van de hand van Didier en Marieke, fruitig en licht bij dit stevige gerecht en beloning na de gedane arbeid in de velden. Kijk voor alle wijnen eens op de site van deze kanjers. www.larizoliere.com

Nodig 4 personen:

1 grote kookworst of 4 saucijzen
250 g meel
200 ml slagroom
3 eieren
gist
snufje zout

Bereiding:

Kook de worst in 15 minuten gaar. Maak met de meel, room eieren en gist een beslag. Vet een cakevorm in  en doe hierin de worst. dek af met een laag beslag. Bak de saucisson brioché in 30 minuten goudbruin in een oven van 180 graden. Serveer dit gerecht in plakken met een frisse tomaten salade met bieslook.

La treuffe, een Bourgondische aardappelkoek

foto: de luiken gaan toe.

De mist dwarrelt vanaf de Saônevlakte naar de heuvels. De wijngaarden van de Mâconnais verkleuren van groen naar allerlei tinten rood, bruin en geel. Het landschap wordt een groot schilderij. De oogst is binnen. De wijn gaat rusten in de kelder. Net als deze dromerige streek. En ook de wijnboer. De luiken gaan toe. Boven alle wijngaarden torent de rots van Solutré uit. Hij zal deze winter een oogje op de velden houden. Binnen wordt de haard aangestoken en schenkt men een glas in. Een mooie Viré of een Pouilly om maar eens wat te noemen. Of rood uit de kelders van Mancey. En er moet gegeten worden. Stevige kost. Een aardappelkoek.
La treuffe is een aardappelgerecht uit Bourgondië. Een lekker hartverwarmende aardappelkoek. Zeker na het werk in de wijngaard gaat dat er wel in.

Nodig:

500 g aardappels
3 grote eieren
2 el bloem
500 witte verse kaas, bijv.. ricotta
2 el crème fraîche
olie om te bakken

Bereiding:

Schil en kook de aardappels. Laat ze iets afkoelen verbrokkel ze in een kom. Breek de eieren en klop deze door de aardappel. Voeg 2 el bloem, de crème fraiche, peper, zout ende ricotta toe. Roer de massa tot een beslag. Verhit in een pan wat olie en giet het mengsel erin. Bak kort op hoog vuur en laat de koek daarna 15 minuten rustig garen onder een deksel. Keer met behulp van een groot bord de aardappelkoek om en bak de andere kant in korte tijd krokant.
Serveer de treuffe met een salade van veldsla en gebakken hazelnoten.

Je zou er een boek over kunnen schrijven……

In de zomer van 2012 opperde een familielid van mij dat het zonde was om alleen maar te bloggen over eten en wijn. “Je zou eens een boekje moeten schrijven”, zei de dame in kwestie. Subiet ging ik aan de slag, tekstjes verzinnen, recepten nakijken en fotootjes verzamelen. En in augustus was mijn kindje klaar, dacht ik. Van meet af aan wist ik dat mijn boekje “Gereons Keuken Thuis” een boekje zou zijn uit de losse pols, zoals ik zelf kook. Ik verzin vaak de recepten achteraf, nadat ik een maaltijd aan mijn thuisfront of gasten heb voorgeschoteld. Een werkje ook zonder foto’s van gerechten. Daar doe ik niet aan. Dat vind ik meer iets voor de menuborden met TL verlichting op een willekeurige toeristenboulevard. (grimast nu)

En het design, dat moest ook passen bij mijn keukentje, geen frutsels, niet veel kleurtjes, wat hout. Ontwerpster Fenny Kusumawardani van Atlantis Media begreep precies wat ik bedoelde. Zij maakte de lay out en de omslag. Ik ben er heel blij mee. En schrijfster Marieke Rijneveld gaf de voorzet voor de achterflaptekst.
In het voorjaar van 2013 begon het echte werk, het na laten lezen, het fine tunen, het drukken. Het had allemaal veel voeten in de aarde. Ik zou er een boek over kunnen schrijven, verzuchtte ik deze zomer.
Maar aan alles komt een einde. “Gereons Keuken Thuis” is nu een tastbaar feit. De bestelde boeken zitten al in een envelop en gaan vandaag op de post. Tijd voor het volgende project. Of misschien toch maar weer een boek? Wie weet, ik heb in ieder geval de smaak te pakken…

En dan de hamvraag, welke wijn drink je erbij? Ik ga voor een rode wijn uit de Beaujolais, de cuvée fût de chêne van domaine la Rizolière. Een fonkelrode wijn van oude wijnranken, vieilles vignes, 10 maanden gelagerd op eikenhout.

Het zijn wilde weken, hertenbiefstukjes.

vorkmes foto: Marleen van Es

In de sociale media gaf ik al aan, dat ik in Gallische sferen verkeer. De oermens is in mij wakker geworden. Het zijn de wilde weken. Mijn boekje “Gereons keuken Thuis” is gedrukt en wordt snel aan alle lezers opgestuurd. Ik heb 15 kilo Bourgondische appels tot moes geslagen en verwerkt tot stroop. #applemania Ik heb bij Jonathan Karpathios preien geplukt en geroosterd op open vuur. #EchtEten Er staan weer potten peren in rode wijn op de plank. Wat is het toch, dat zo gauw de dagen korter worden mijn kookgen zich roert? Is het het aanbod van al het wild in een Vlaamse supermarkt of de krat appels die mij aankijkt? Of de berg geraapte walnoten, die nu liggen te drogen? Of de Hollandse visschotel aan zee? In ieder geval, het herfst- seizoen spoort mij aan tot actie. Handen uit de mouwen. Om daarna met een heerlijk glas wijn te genieten van de resultaten. Vandaag hertenbiefstukjes. Daarbij drinken we natuurlijk een kloeke rode Givry van domaine Parize.

Nodig 4 personen:

4 hertenbiefstukjes van 125 g
1 rode zoet ui
1 teen knoflook
1 el appelstroop
1 tl balsamico
2 portobello champignons
peper en zout
klontje boter
olijfolie
1 groot glas glas rode wijn

750 g kruimige aardappels
1/2 selderijknol
30 g boter
warme melk
zout
nootmuskaat
bieslook

Bereiding:

Schil de aardappels en selderij en snijd in stukken. Breng aan de kook met wat water en zout. Zet het vuur laag en laat garen. Als de aardappels en selderij gaar zijn, giet af en stamp ze fijn (niet te) Voeg wat lauwwarme melk en de boter toe. Maak de puree af met wat nootmuskaat en de gehakte bieslook.
Snijd de portobello champignons in smalle reepjes, snijd de ui in dunne ringetjes. Bestrooi de hertenbiefstukjes met peper en zout. Verhit de boter en olie in een pan en bak de biefstukjes aan per kant ongeveer 2 minuten. (let hierbij op de dikte) haal het vlees uit de pan en zet weg onder aluminiumfolie.
Doe wat extra boter in de pan en bak de champignons aan. Daarna de ui en uitgeperste knoflook. Voeg een lepel appelstroop toe, een tl balsamico en blus af met de wijn. Laat de saus even rustig sudderen en indikken. Leg de biefstukjes nog even in de saus om mee te warmen.  Giet de vlees sappen terug in de saus. Serveer de biefstukjes op een bord met wat saus. Maak met een ring een mooi rondje van de puree. Garneer de puree met één of twee takjes bieslook. (en voor de liefhebbers een druppel truffel olie)

Oerkoken op zaterdag.

 foto Roche du Solutré
 

Soms zou ik willen dat ik een dagje mee kon draaien bij Asterix en Obelix in hun dorpje. Einde van een jachtdag: een groot zwijn aan het spit en de rest uit een ketel, boven een vuurtje. Oerkoken, alles uit één pot hangend aan een driepoot. In Hongarije zie je het nog, zij het ook steeds minder. Zag deze ketels eens te koop op de Pure Markt in Amsterdam. Helaas kan ik hier midden in de stad geen fikkie stoken op mijn balkon. En een zwijn laten afhangen op het balkon zal ook niet worden gewaardeerd door de buren. Dat vraagt dus om een andere benadering. Terug naar huidige tijd. Gewoon éénpansgerechten van het fornuis. Lekker stevig en je hele huis ruikt naar je gerecht. Het is een mooie zaterdag voor een stoof van hamlapjes met stroop en rode wijn. We drinken er een rode Mâcon bij.

Nodig 4 personen:

800 g hamlappen

2 tenen knoflook
2 el bloem
klont boter
2 el olijfolie
boter
2 laurierblaadjes
2 rode uien
1 bakje champignons
peper en zout
1 glas rode wijn
2 el appelstroop
Bereiding:

Snijd het vlees in kleine stukjes en bestuif met bloem, zout en peper. Verhit de olie en een klontje boter in een pan en bak het vlees rondom bruin. Schep het uit de pan en houd warm. Maak de champignons schoon en halveer ze. Snijd de uien in halve ringen. Verhit opnieuw wat olie en boter en fruit daarin de knoflook, ui en champignons. Voeg een el bloem toe en bak nog een minuut. Voeg dan beetje bij beetje de wijn toe en laat warm worden. Voeg het vlees aan het mengsel. Voeg de laurier en de stroop toe. Laat het geheel op laag vuur zeker 1 uur stoven. Serveer de stoof met frieten.

Paddenstoelen, risotto en pinot noir.

foto cornucopia van paddenstoelen

Aarde, humus, bos, herfst… Je ruikt het vocht en de in slaap vallende natuur. De bomen verkleuren, geel, rood en bruin. Er zijn kastanjes, eikeltjes en beukennootjes voor de verzamelaars. Op het humusdek groeien de opruimers, de paddenstoelen. Zij eten op wat de natuur nu aan rijkdom schenkt en geven dat volgend jaar als vruchtbaarheid terug. Vorige herfst bezocht ik op uitnodiging een workshop, die Twan Schmitz, @De_Paddoman op Twitter, gaf aan leerling koks van het ROC in Amsterdam.. Hij vertelde interessante zaken over wild geplukte paddenstoelen, maar ook over het feit dat Nederland een hub is van gekweekte waar. Hij had een tafel opgesteld, van allerlei paddenstoelen. Van de gewone champignons, via eekhoorntjesbrood, cantharellen en paarse ridderzwam. Ook waarschuwde hij niet in het van alles wild te plukken. Sommige zwammen zijn giftig terwijl ze het uiterlijk hebben van een niet giftige paddenstoel. Overigens zijn er ook paddenstoelen die je echt moet verwarmen, dan verliezen ze hun giftige stoffen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Ach en waarom zou je ook gaan wildplukken, terwijl het aanbod zo veelzijdig is. Eén van de kenmerken van zwammen is dat ze behoren tot der vijfde smaak, met een mooi woord umami genoemd. Term uit de Oosterse keuken, verzameling gefermenteerde smaken. Laat dat nu eens goed bij de herfst passen. Eenmaal thuis ben ik direct aan de slag gegaan met een risotto met allerlei paddenstoelen.
Een wijn waar je direct aan denkt dit soort gerechten is rood en gemaakt van de pinot noir druif. Je ruikt als het ware het grijze Bourgondische wat rokerige mistige land. Net dat tikkeltje fruit met een randje nat hout. Als begeleidende wijn voor dit gerecht vandaag een Côtes de Nuits Villages van Domaine Petitoit in Corgoloin, rood als herfstbladeren vol als de bodem.

Nodig voor vier personen:

400 g risotto rijst
800 ml funghi porcini bouillon (van blokje)
1 bakje kastanje champignons
200 g cantharellen
100 paddenstoelen
roomboter
2 sjalotjes
peterselie gehakt
peper en zout
1 glas rode wijn
3 el olijfolie

Bereiding:

Borstel de champignons en cantharellen goed schoon. Snipper de sjalotjes fijn. Verhit in een pan de olie en fruit de sjalot. Voeg de rijst toe en bak deze mee totdat de rijst kleurt. Blus af met de rode wijn. Voeg beetje bij beetje de warme bouillon toe en blijf roeren totdat de rijst alles opneemt. Bak in andere pan in een klont boter alle paddenstoelen aan met wat peper en zout. Blijf de rijst tussentijd roeren. Na twintig minuten is de rijst klaar. Roer de paddenstoelen er doorheen. Maak de risotto af met wat boter, peterselie, peper en zout. Serveer op borden met eventueel een scheutje olijfolie.

Cuisine du terroir, galettes de pommes de terre

foto: cover van boek van Rudi Wester

Ik heb al eens eerder geschreven over de Berry, een streek in midden Frankrijk. Land waar schrijfster George Sand aan was verknocht. Streek waar Chopin heel wat van zijn muziek componeerde. Waar gasten werden ontvangen op Nohant. Wie kwam er niet. Tegenwoordig is het anders, het is stil en leeg in de Berry. Een aardse streek met aardse mensen, die leven van het land om hun heen. Ik begrijp wel waarom George Sand zo verknocht was aan dit simpele leven ver van het roerige Parijs van midden 19e eeuw. Of doe ik nu wat sentimenteel, omdat de herfst nadert?  Ik begrijp ook waarom schrijfster Rudi Wester een ode aan deze streek schreef in het boek “Beau Berry” Een leesbaar boek over haar avonturen in de Berry. het leven in het hart van Frankrijk.
Het kookboek “Cuisine du Terroir” , dat sinds mijn studietijd in Gereons keukentje staat, besteedt veel aandacht aan de culinaire verworvenheden van de streek. De rijkdom aan geitenkaasjes, aan Loire wijnen en gerechten zoals brandnetelsoep. In deze streek zou je kunnen zeggen is alles basic. Niets brouhaha. dat maakt de keuken van de Berry zo speciaal. En eerlijk.
Ik maak vandaag een variant van de traditionele gallettes de pommes de terre. Aardappelkoekjes met geitenkaas. Ik meng er een sjalotje en bieslook door. Aardappelkoekjes. Om zo te eten of bij goed uitgebakken speklapjes met veel gemalen zwarte peper. We drinken er een rode pinot noir uit Reuilly bij.

Nodig 4 personen:

200 g vastkokende aardappels
100 g verse geitenkaas
50 g boter
2 eieren
250 g bloem
olie
bieslook
1 sjalotje
peper en zout

Bereiding:

Kook de aardappels kort in de schil. Laat ze afkoelen en snijd ze in kleine stukjes. Verbrokkel de geitenkaas in een kom, voeg de zachte boter en aardappel toe en meng goed. Voeg een eidooier toe en de bloem. maak van het geheel een mooi deeg. Voeg het gesnipperde sjalotje toe en de gehakte bieslook. Maak af met wat peper. Rol het deeg uit en maak er mooie rondjes van. Tot alle deeg op is. (dus op nieuw uitrollen telkens) Bestrijk de galettes met wat geklopt eidooier Verhit de oven op 180 graden. Kwast een bakplaat in met wat olie. Leg de rondjes erop en bak ze in 20 à 25 minuten bruin.

Vijgen in rode wijnsiroop

 foto: Cornelis van Haarlem, zondeval

Ze zijn weer te krijgen verse vijgen, Groen van buiten met een mauve waas op hun schil. Van binnen zoet en sappig. Met roze tot donkerrood vruchtvlees. Een vrucht voor bij je prosciutto of moet ik gewoon ham zeggen. Of prosciuttoham? Nee dat in ieder geval niet, bedacht ik deze week. Geen tautologieën gebruiken in mijn blogposts.  Ik dwaal af op deze zaterdagmorgen. Het gaat om vijgen immers. Een symbolische en heel oude vrucht. Volgens de overlevering kenden Adam en Eva deze vrucht al. Na hun zondeval maakten zij een rok van de bladeren van de ficus of vijgenboom. De vrucht gedijt goed in het hele Mediterrane gebied.
Vijgen worden rauw of gekonfijt gegeten. Of verwerkt tot confiturejams. (hè daar ga ik weer) Mijn recept voor vandaag is gekookte vijgen in een wijnsiroop. Een siroop gemaakt van een rode Côtes du Rhône, met wat tijm uit de garrigue en sinaasappel. Proef de smaken van de Midi

Nodig:

8 rijpe vijgen
1 fles rode wijn (Côtes du Rhône)
1 sinaasappel
1 citroen
4 el rietsuiker
2 takjes tijm

Bereiding:

Was de vijgen en dep ze droog. Boen de citroen en sinaasappel schoon en snijd in stukken. Haal de pitjes uit de partjes. Giet de fles wijn in een pan, voeg de citroen, sinaasappel, tijm en suiker toe en breng aan de kook. Zet de vijgen met de steel naar boven in  het kokende vocht en laat tien minuten koken. Haal de vijgen eruit en laat ze afkoelen. Zeef het kookvocht en breng opnieuw aan de kook. Bewaar wat sinaasappel en citroen om te garneren.  Kook de wijn voor de helft in. Giet in een kan en laat afkoelen. Serveer de vijgen op en bordje met de siroop. Garneer met de partjes citroen en sinaasappel en een vers takje tijm.

Nazomer, nieuwe geluiden en smaken

 foto: het zomert na!

Het zomert na! Ik vraag me meteen af of je dat zo kunt zeggen? Een nieuwe lente een nieuw geluid kennen we allemaal als regel uit het  debuutgedicht Mei van Gorter uit 1889. Zou je ook kunnen zeggen een nieuwe herfst met nieuwe geluiden of beter smaken? Daar ben ik nu op deze vrijdagmorgen mee bezig. Nieuwe smaken.Nieuwe ideeën.
De uitwerking van de wijnmiddagen, die ik komend najaar ga organiseren. Het bedenken van combinaties van wijn en spijs. Zes wijnen en zes hapjes. Ben er elke dag mee bezig. Het wordt spannend, dat weet ik nu al. Een witte Vernaccia di San Gimignano met een klein hapje risotto. Een Bourgondische pinot noir uit de stal van domaine Petitot, erbij een stukje parelhoen met gebakken appel in balsamico. Voor de aflevering Nieuwe Wereld een proeve uit net nieuwe kookboek van Annabel Langbein. Een boek vol  simpele geneugten.
Ja simpele geneugten van deze NieuwZeelandse dame, het menu voor de try out dag a.s. dinsdag in het Brabantse land. Onder de perelaar.het fruit hangt er dit jaar mooi bij, dat worden heel wat potten perenstroop, gelei enzovoorts. Een gedekte tafel,  saffraan risotto met spinazie, een salade met gepocheerde kip -of wordt het toch kalkoen?-  Als dessert een kleine perenverrassing.
Veel werk aan de winkel, maar vandaag is het nog even zomer. Op naar de kust dus. En vanavond een heerlijk gegrilde zalmmoot met wat spicy boter. Koele rosé erbij en je voelt de laatste zon. Het is weer voorbij die mooie zomer. Oh dat is ook zo’n oude bekende.

Nodig:

1/2 pakje zachte boter
2 tenen knoflook geperst
1/2 Spaans pepertje fijn gehakt
gehakte peterselie
grof zout

Bereiding:

Doe alle ingrediënten in een kommetje en meng goed door elkaar. Laat in de ijskast staan tot gebruik.

Meer nieuws over de wijn- en spijsmiddagen volgt op Facebook pagina Gereons Eatery and Winery of op www.gereonskeukenthuis.nl.

La rentrée, hoe zat het ook alweer met die wijn?

foto: vins sur l’herbe

Het is eind augustus. Bepakt en bezakt keren velen huiswaarts uit Frankrijk of Italië. La rentrée, de terugkomst zoals het zo mooi heet in het Frans. Met in het hoofd nog de zon, het mooie dorpje, de azuurblauwe zee. En in de kofferbak een doosje of wat wijn. Een Vernaccia di San Gimignano, of die Bandol. Bleef het altijd maar vakantie, denk je dan. Gezeten op dat terrasje bij de dorpsfontein. Een heerlijke pasta op je bord, met daarbij een glas fonkelend rood. Het zoete leven.
Maar het is voorbij. het dagelijks leven neemt zijn keer. Weer naar het werk, de sportclub begint weer en er staat al weer veel op de agenda. Voor je het weet is de herinnering al weer vervlogen. en weg zijn je voornemens daar in Cassis aan de haven. De plannen om nu eindelijk eens wat meer over wijn ontdekken. Zodat je volgend jaar de show kunt stelen zowel thuis, maar ook op vakantiebestemming. Het zal wel dagdromerij blijven.
Want hoe kun je nu al die smaken, druivensoorten en termen onthouden, zonder een lange opleiding te volgen?  Bij thuiskomst zit je toch al meteen weer in dat vaste stramien. Dus een cursus kan weer een verplichting worden.
Je kijkt naar die paar laatste flessen in de doos uit Frankrijk. Wat zal ik er eens bij maken? Vragen, die je tijdens  je vakantie niet stelde, maar nu wel. Googelen levert niet veel op, want proeven kun je niet virtueel.  Wijnproeverijen van handelaren bezoeken dan? Leuk, maar daar staat de verkoop voorop. Niets mis mee, maar je wilt ook wat kennis vergaren. In huiselijke sfeer proeven, meer te weten komen over wijn en wat je er bij kunt eten.
Waarom kom je dit najaar dan niet naar één van de wijn- en spijsmiddagen , die Gereons Eatery and Winery en petite comité organiseert? Thuis of op locatie. We gaan wijnen proeven uit de klassieke landen met wat herfstbites. Maken een uitstapje naar minder bekende wijnen en bijbehorende hapjes. En vergeten de Nieuwe Wereld niet. Voor een schappelijk bedrag wat leerzame  en lekkere uurtjes. Elke proeverij is een afgerond geheel. Voor beginners, maar ook voor meer ervaren wijndrinkers.
Lijkt het je wat, je wijnkennis te vergroten of te trainen? Volg dan de aankondigingen van Gereons Eatery and Winery op Facebook en Twitter. Of mail naar gereonseateryandwinery@gmail.com
Wie weet tot ziens in het komende najaar en nu even snel uitpakken! Maak er alvast een mooie rentrée van.

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten