Het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus.


Het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus.
 Uit 1593 en daarmee het oudste Nederlandstalige kookboek. Van een arts? Ja, Carolus Battus was dokter uit Dordrecht. Toch ook weer niet vreemd in het licht van de vele artsen, die nu vijf eeuwen later ook een kookboek schrijven. Volgens mij is dat van alle tijden. Eigenlijk gek, dat er tot 2020 geen bewerking was van dit historische boek. Maar daar hebben Christianne Muusers en Marleen Willebrands in samenwerking met Alexandra van Dongen verandering in gebracht. Zij meenden, dat de tijd rijp was om zo’n belangrijk document het 21-eeuwse licht te laten zien. Want tegenwoordig is er veel belangstelling voor foodhistorie. Gereons Keuken Thuis kan daar over meepraten, want mijn plan voor 2020 was de bijzondere collecties van de UVA vaker te gaan frequenteren, om zo tot nieuwe inspiratie te komen.  Helaas gooide Covid-19 roet in het spreekwoordelijke eten. In het najaar dan maar. Het werk van  deze dames is namelijk machtig interessant. Te ontdekken, waar de verbanden liggen met onze huidige cuisine. Al dan niet voor je gezondheid.

Carolus Battus werd geboren in Gent, studeerde medicijnen in Rostock en werd arts in Antwerpen, destijds een metropool van 100.000 inwoners en grootste handelsstad van Noordwest Europa. Maar het tij keerde en Battus belandde in de Hollandse koopmansstad Dordrecht, waar hij stadsgeneesheer werd. Uiteindelijk belandde Battus in Amsterdam. Naast het praktiseren van de artsenij, schreef Carolus Battus boeken over medicijnen. Maar waarom dan ook een kookboek? In de heersende leer, die ook Battus aanhing, had genezen van ziekten en kwalen veel te maken met de aloude humorenleer, die ervan uitging dat zieketen ontstonden door een te veel of te weinig van bepaalde (voedings)stoffen  in het lichaam van bepaalde types mens. De aartsvader aller artsen Hippocrates deelde de mensheid al in al naar gelang de vloeistof, die hun wezen beheerste. We kennen allemaal de praktijk van aderlaten. Kennelijk had zo’n persoon te veel bloed. En moest met voedingsstoffen daarna aansterken. Zie daar het verband tussen artsenij en kookboeken. De temperamentenleer beïnvloedde ook Battus in zijn receptuur. Muusers en Willebrands illustreren hun verhaal met prachtige foto’s uit musea en archieven. 

Voor wie schreef de arts Battus het excellente kookboek? Voor de thuiskok? Welnee, het was een boek voor koks en keukenmeiden, opdat zij waakten over de gezondheid van hun werkgevers. Deze recepten zullen weinig zijn gebruikt in het Dordrechtse gasthuis. De schrijfsters vertellen over de menu’s, de kooktechnieken, het banket en de volgorde van recepten in dit oude boek. Over ingrediënten en de invloed van de kerk. De tafel, het servies en de gesprekken en geneugten aan tafel komen aan bod. Alexandra van Dongen dook hiervoor de collectie van Museum Boijmans van Beuningen in.

En dan de recepten. De schrijfsters doken de keuken in en maakten moderne versies van de gerechten van Battus. Grote schotels met klinkende namen als Bruwet Fulleet van kalfsvlees of hustpot van hert. Het laatste is iets anders dan de wortel- en uienstamppot van tegenwoordig. Ik vond Deuse Geertjes wel een aantrekkelijk bijgerecht. Die zal ik toch een moeten maken. De pommeranssaus komt aan bod en Spaanse marsepein. (Sinterklaas komt toch ook uit Spanje?) Een aanstekelijk werk en wat een moeite hebben deze drie dames genomen om het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus naar onze tijd te vertalen. Hulde. Het zal in Gereons Keuken Thuis nog regelmatig worden gelezen en geraadpleegd.

Kijk ook eens op de speciale excellente kookboek site van Battus. Binnenkort plaats ik het recept voor Deuse Geertjes. Een mooi voornemen voor mijn nieuwe serie uit bijzondere kookboeken.

Het excellente kookboek van doctor Carolus Battus (1593), Christianne Muusers, Marleen Willebrands & Alexandra van Dongen ( ISBN 97890561564970) is een uitgave van Sterck & De Vreese en is te koop voor € 29,95. Let op vanaf 10 februari a.s. ook weer live af te halen bij je lokale boekhandelaar.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Ondeugende balletjes.

foto: Kersenballetjes uit het Antwerpse.

Ondeugende balletjes en zinderende verhalen over een dame, die in een restaurant een jonge chefkok scout, die in haar ogen nog heel wat kan leren over de ultieme balletjes. Want wat zij tijdens het voorspel proeft smaakt naar karton. Dat kan anders als ze de wat verlegen kok uit de keuken ziet komen. het spel kan beginnen, hij met zijn behaaglijke recepten zij als strenge, maar ook liefdevolle mentrix. In het kookboek Vijftig tinten balletjes bundelden kok Stefaan Daeninck, culinair journaliste Debbie Brackez en fotograaf Bart van Leuven zinnenprikkelende verhalen, foto’s en recepten. De titel vindt Gereons Keuken Thuis niet bijster origineel, maar never judge a book by it’s cover. De verhalen, recepten en het beeld maken dit meer dan goed.

foto: de mooiste zoenen.

“Haar hart maakte voor het eerst sinds lange tijd een sprongetje, toen ze besefte, welke mogelijkheden in deze situatie verscholen lagen. Wat zou ze deze jongen veel kunnen leren! Ze kon zijn mentor worden, hem met haar ervaring helpen om beter te worden in wat hij deed. Een misschien, héél misschien… kon hij dan degene worden, die haar ultieme verlangen zou bevredigen. Geheimzinnig glimlachend keek ze hem aan. Heb jij ballen aan je lijf, jonge kok?”

foto: gevulde bolcourgette.

De toon is gezet en in het boek gaan de dame en de jonge kok aan de slag met vele varianten ondeugende balletjes, die goed smaken. Hij begint als groentje en maakt voor haar een gevulde bolcourgette met tomaat, gevolgd door Luikse ballen of ballen uit het Antwerpse met kersen. Gehakt gekneed al verleidelijke massage, zacht liet ze hem voelen hoe hij de vleessubstantie in zijn uiteindelijke vorm kneedde. Recepten uit heel Europa, van Italiaanse balletjes uit Verona tot kötbullar uit Zweden passeren de verleidelijke revue. Hete pepers, mals geslagen vlees, gemarteld met een spiesje. Deze dame weet haar jonge kok te dresseren en te plooien. Ze zet hem in vuur en vlam. Net als de hete vlammen die als het ware de pan likken terwijl de ballen dichtschroeien. En zo gaat Vijftig tinten balletjes verder met groenten, voor gangbang-balletjes en speelse arancini. Het zilte nat komt voorbij. Gestoomde gedachtes in het groen, tegen de stroom in met vele lekkere balletjes uit de zee.

foto: Oostduinkerkse balletjes.

Gevulde ondeugende balletjes komen aan bod. Bitterballen, kroketjes van Oostduinkerkse garnaalvissers te paard of de lekkerste dolma’s, de jonge kok leek het te leren van de dame. Tot slot het zoet, een coupe Dame Blanche om te delen, het zout op zijn huid en als klapstuk de beste zoenen sinds lang. Oh la la, wat een mooie originele recepten ontstaan er door de liaison van de dame en de jonge kok. In een heel fijn kook- en leesboek. Ondeugende balletjes, verhalen en mooie stijlvolle fotografie. De dame heeft de jonge kok goed opgevoed en zal nooit meer de naar karton smakende gehaktballetjes uit zijn keuken proeven. Vijftig tinten balletjes is een kookboek, dat op een zondagochtend als deze, een glimlach op je snuit tovert.

Vijftig tinten balletjes. Stefaan Daeninck, Debbie Brackez en Bart van Leuven. (ISBN 9789481472234) is een uitgave van Lannoo en kost € 20,99.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Balans. Het mediterrane dieet.

Balans. Het mediterrane dieet. Het laatste jaar was voor Gereons Keuken Thuis een soort rollercoaster van gebeurtenissen met daarbovenop alle perikelen van de Covid 19 pandemie, die ons in de greep houdt. Hoe lang het gaat duren deze wedstrijd, met al weer een verlenging weet ik op deze dinsdagmorgen aan zee niet. Je moet je er maar naar schikken. Deze periode had wel tot gevolg, in tegenstelling tot vele anderen, dat ik zelf mijn plezier in koken en eten een beetje ben kwijtgeraakt. Veel dingen smaken me niet. Ik ben uitgekeken op al het supermarkt en k&k (kant en klaar) voer en ben een beetje mijn dagelijkse ritme van bloggen kwijtgeraakt. Laten we zeggen dat de balans eruit is. Sporten daarentegen gaat me prima af, net als wandelen. Dat is mijn punt niet. Laten we mogelijkheden voor balans eens bekijken, zoals het mediterrane dieet.

Enige tijd geleden ontving ik het kookboek Het mediterrane dieet van Wilma van Grinsven-Padberg. Zij is olijfoliesommelier en weet alles van de baten van het mediterrane dieet en het gebruik van diverse soorten olijfolie. Leven zoals onze zuiderburen en daar bedoelt zij niet de Belgen mee, maar de zuiderse lui van het Middellandse Zeebassin. Met hun gezonde keuken, de blue zones Sardinië en Ikaria. En minder hart- en vaatziekten. Dat laatste is niet helemaal waar, want de gemiddelde Italiaan of Spanjaard eet in de weerwil van ons verzonnen ideaalbeeld, net zo veel, zo niet meer fast- en prefabfood als wij i n het noordwesten van het continent. Leven zoals onze zuiderburen en daarmee 100 of ouder worden is gebaseerd op de traditionele voedingspatronen. Het is geen dieet, maar een levenswijze, waarbij je jezelf afvraagt, wat je eet. Vaak een kwestie van gezond verstand. Ter illustratie introduceert de schrijfster een voedingsdriehoek, bestaande uit weinig vlees, maar meer vis. Veel groente en olijfolie. En heel belangrijk, veel sociale contacten en interactie. Gereons  Keuken Thuis besprak dit ook al in de review van het Blue Zones kookboek. Sociale interactie moeten we nu al 10 maanden ontberen. Wie weet ligt daar de crux van het ontbreken van balans.

Hierna gaat het verder met de verschillende elementen van je voeding, koolhydraten, vetten, eiwitten, vitamines en mineralen. In een goede balans dragen deze bij aan weerstand en gezondheid. Tot slot, voordat Van Grinsven-Padberg aan de recepten begint een praktische gids om deze theorie in de praktijk te brengen. Het mediterrane dieet is een mooi basic kookboek om in deze januarimaand mee in balans te komen. En… the rest comes naturally. 

Het mediterrane dieet. Wilma van Grinsven-Padberg. (ISBN 9789481453171) is een uitgave van Lannoo en is te koop voor € 24,99

Vandaag een vrolijk recept uit Het mediterrane dieet voor een zoete Griekse lekkernij: bougatsa. Erbij een zoet glaasje wit zoet van Samos.

Nodig:

130 g suiker

85 g griesmeel

1/2 liter volle melk

2 vellen bladerdeeg

Bereiding:

Verwarm de oven voor op 200 graden. Doe de suiker griesmeel en volle melk in een pan, verhit en klop tot een romig mengsel. (notitie: in het recept in het boek wordt niet gesproken van verhitten, dat maakt het onduidelijk) Laat mengsel afkoelen. Leg een vel uitgerold bladerdeeg op een bakplaat en giet hierop de helft van het mengsel. Vouw dicht en druk goed aan met vork. Prik gaatjes in de bovenste laag bladerdeeg. Leg een nieuw vel bladerdeeg op de eerste en herhaal het proces. Bak het geheel gedurende 40 minuten af en bestrooi de bougatsa met rietsuiker en kaneel.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Over de schrijfster: Wilma Van Grinsven-Padberg is een olijfolie expert en kwam daardoor in contact met het fenomeen ‘de mediterrane keuken’. Ze neemt je mee in de geheimen van de mediterrane levensstijl. Ze gaat te rade bij verschillende experts en ze legt de levensstijl haarfijn uit. 

Het nieuwe jaar in met Francis Kuijk. BERSAMA.

foto: cover Bersama en onmisbare vijzel.


Het nieuwe jaar in met Francis Kuijk. BERSAMA. “
Samen zijn, is samen lachen, samen huilen, leven door dicht bij elkaar te zijn.” (vrij naar W. Alberti, zangeres) Een schier onmogelijke opgave in deze tijden van social distance. Voor schrijfster Francis Kuijk komt daar dan ook nog het samen delen van eten bij. Een tafel vol met heerlijke Indische gerechten om samen te verorberen. Dat is Bersama. Gereons Keuken Thuis kende Francis al van haar mooie Basiskookboek Indonesisch en haar deelname aan talk&table. Nu ligt er een nieuw persoonlijk document, doorspekt met herinneringen aan het eten van haar moeder, die haar maande nu eindelijk eens in de keuken te komen en op te letten. Want meid hoe leer je anders koken? Francis wil haar kennis en kunde delen. Iedereen kan koken, dat is haar queeste. Zoveel familierecepten. eten als herinnering, maar ook als troost. En doen, what you have to do!

Francis zei hierover in talk&table op Gereons Keuken Thuis:

Wil je nog iets anders vertellen….delJazeker alleen is het niet iets culinairs; “You know all the things you’ve always wanted to do? Do them”.  Als ik iets mag doorgeven aan een ander, is dit het wel. Vind hetgeen ,waar je blij van word en doe dat. Een blij en gelukkig mens kan veel meer aan in het leven, en het leven heeft veel om van de genieten als we het maar durven.”

foto: in een kom laksa udang.

Een bijzonder persoon, doorzetster, met nu weer een warm, huiselijk en vooral persoonlijk boek. Dat is de stijl van Kuijk. BERSAMA start met de constatering van Francis, dat makkelijke en toegankelijke recepten er voor iedereen zijn. Dat bereikte ze al met het uitbrengen van haar Basisboek Indonesisch en wil ze nu weer doen in dit nieuwe boek. Immers er lag nog heel wat materiaal uit haar jeugd en heden op de plank. Francis kookt graag uit de losse pols en het schrijven van een boek is telkens weer een uitdaging. De verwoording van recepten voor lezers. Tevens wil zij een stuk erfgoed doorgeven. Een stuk persoonlijke geschiedenis van haar Indische, Australische en contemporaine roots. BERSAMA begint met praktische tips en ingrediënten. Daarna gaan we koken. Gerechten in één kom, hoe makkelijk aan het begin van het jaar. denk aan laksa udang, garnalensoep. Vlees & visgerechten, waarvan ik hieronder een leuk recept geef voor sambal goreng daging sapi kentang. Een mond vol! Iedereen kan koken is de overtuiging van Francis en zij ziet het als haar rol of moet ik zeggen levensvervulling om dat credo te verspreiden. Vleesvervangers komen aan bod, zoals tenpé, tahoe, ei en groenten. Heel apart, edoch geen EI-eter, vond ik de crispy omeletsaté. Francis haalt herinneringen op aan haar moeder en haar keuken, maakt verse sambals en besteedt veel aandacht aan troostvoedsel. Want dat hebben we in hebben we in het komende jaar nodig. Binnen zitten en sudderen maar. In Gereons Keuken Thuis stond deze week een rendang op het menu. En er is natuurlijk zoet in BERSAMA van deze HHB deelnemer. Op de feestelijke wijze van Francis. Wat kan een mens zich nog meer wensen?


Met BERSAMA heeft Francis een heerlijk en mooi document geschreven over delen van eten en verhalen. Samen zijn aan tafel. En genieten van al het moois uit haar, maar ook jouw keuken! Hopelijk is dat snel weer in real live mogelijk. Het nieuwe jaar in met Francis Kuijk!

foto: Sambal goreng daging sapi kentang. Een mond vol!

RECEPT

In dit recept voor ‘sambal goreng daging sapi kentang’ (pittig rundvlees met aardappeltjes) uit ‘Bersama’ gebruikt Francis Kuijk petéhbonen. Dit zijn groene, amandelvormige bonen die in peulen groeien. Ze zijn bijzonder gezond, rijk aan vitaminen en, naar men zegt, goed tegen allerlei gezondheidsklachten. Petéhbonen worden veel gebruikt in de Indische keuken; meestal in repen gesneden om de kenmerkende smaak wat te doseren. Ze worden ook wel stinkbonen genoemd omdat ze een uitgesproken, sterke geur hebben.


Nodig:

300 g aardappelblokjes of kleine krieltjes
zonnebloemolie, om te frituren
300 g biefstuk, bieflappen of biefstukpuntjes, in blokken van 2 cm gesneden
3 sjalotjes, fijngesneden
3 teentjes knoflook, fijngesneden
2–3 rode chilipepers, grofgesneden
2–3 rode rawits (optioneel)
1 tl suiker
zout
2 Indonesische laurierbladeren
1 stengel sereh, in 3 stukken gesneden, gekneusd
6–8 petéhbonen (stinkbonen)
1 el ketjap manis


Bereiding:

Frituur de aardappelblokjes goudbruin in zonnebloemolie. Laat ze uitlekken op keukenpapier.  Schenk een laagje zonnebloemolie in een wok en laat goed heet worden. Roerbak de biefstuk 3 tot 4 minuten, of tot het rondom dichtgeschroeid en bruin is. Haal het vlees uit de pan en zet opzij.  Doe nog een scheutje zonnebloemolie in dezelfde wok en voeg de sjalot, knoflook, chilipeper en eventueel de rawit toe.Strooi de suiker en 1 theelepel zout erover, voeg de laurier en sereh toe en fruit het mengsel tot het kleurt. Snijd intussen de petéhbonen in de lengte in kwarten. Doe het rundvlees nu terug in de pan. Voeg de petéhbonen toe, roer goed om en voeg een scheut water en de ketjap manis toe. Laat het vlees zachtjes sudderen tot het gaar is.Roer de gefrituurde aardappelblokjes erdoorheen. Controleer of het gerecht op smaak is en pas het zo nodig aan.

foto: Francis Kuijk.

“Het is die warme huiselijkheid die ‘Bersama’ tekent, en mede dankzij de sfeervolle fotografie, persoonlijke verhalen en toegankelijke en aanlokkelijke gerechten kan het boek fijn helpen de komende koude wintermaanden door te komen.” NRC over BERSAMA


BERSAMA, Indische gerechten om te delen. Francis Kuijk (ISBN 9789461432414) is een uitgave van GoodCook en is te koop voor € 27,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Stedenlust, kookboek van je favoriete steden.

foto: kroketten uit Krakau, Polski sklep.


Stedenlust, kookboek van je favoriete steden. 
Nieuwe steden verkennen, nieuwe smaken en indrukken. Het lijkt nu aan het begin van 2021 alweer zo lang geleden, dat we massaal op pad gingen. Amsterdam is een lege stad geworden, zonder locals en toeristen (daar hadden we toch zo de pest aan?) Nu moeten we het doen met een gesloten horeca en winkels. Niet de meest ideale optie voor een stedenbezoek. Wie heeft er nu geen zin om op een zonnig terras te zitten? Of te picknicken in het stadspark? Of te proeven van lokale specialiteiten? Het zal nog wel even duren, als ik de media mag geloven. De lockdowns veroorzaakten huidhonger, sociaal isolement maar ook stedenlust. Om het laatste te bestrijden maakten de time to momo locals een vrolijk kookboek, met recepten uit de steden, die schitterden in de reisgidsen. Lekker op pad via dit boek, al smullend door Europa.  Citydweller Tal Maes deed de receptuur, fotografie en momo locals stuurden de leuke tips in. En…. crowdfunding zorgde voor de pecunia. Haal je favoriete stad in huis in beeld en recepten.  

foto: cover Stedenlust.

Laten we op pad gaan met de time to momo locals. Stedenlust start in het Ierse Dublin met de klassieke combinatie van oesters en Guinness. Donkerbruin bier en zilte smaken. Een beproefde combinatie. Sverige, Stockholm, een paradijs vol zoete broodjes met kardemom en kaneel, de essentie voor Zweedse zoetekauwen als ze van hun fika genieten. Krakau met krokiety met barszcz, Polski sklep. Een anagram van Wien is wein, de stad met de meeste wijngaarden binnen de stadsgrenzen. Koffie in Napoli, daar weten ze ze van wanten. Ze zetten er eentje opzij, voor degene, die zich geen koffie kan veroorloven. Caffé sospetto. Naar Milaan voor de aperitivo, een negroni sbagliato. We steken over naar het Iberisch schiereiland, paellastad Valencia kent ook pasta in de vorm van fideuá met vis. Lisboa, dan denk je aan bakkeljauw voor kroketjes, proef de petiscos in de tascas. Naar het noordwesten, de koningin der badsteden, Oostende, zoete wafels met karamelsaus en ijs op de dijk. Tot slot ons eigen Rotterdam, de bakermat van de kapsalon, nu eens vega met oesterzwammen.

foto: Rotterdamse vega kapsalon.

Wat een heerlijk boek, vol originele smaken van al die steden in Europa. In 44 lokale lekkernijen. Je krijgt er gewoon stedenlust van. En de lol is dat ik dit kookboek verloot onder mijn lezers. Het enige, dat je moet doen, is in een reactie onder deze post je meest fijne culiherinnering of -tip van je favoriete stad te delen. Op 1 februari maak ik dan bekend, wie er heeft gewonnen.

Stedenlust, kookboek van je favoriete steden. Auteurs: alle time to momo locals en Tal Maes. (ISBN 9789493195134) is een uitgave van Mo’media en is te koop voor € 30,00

video: Lisboa.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

SMAAK.

foto: wintereten, geroosterde en gefermenteerde bloemkool, prei en spruitjes.

SMAAK, de plantaardige keuken van Yerba. In 2020 verschenen er heel wat plant based en vegan kookboeken. Ieder op zich met een pleidooi voor het eten van minder vlees en de kracht van plantaardig voedsel te ontdekken. Op de valreep van dit jaar twintigtwintig ligt er nog een heel smaakvol kookboek te wachten in Gereons Keuken Thuis. En niet zomaar een kookboek. Een boek bomvol smaak. Het is plantaardig in de basis, dierlijk voedsel vormt voor chef Walter Marskamp een extra. Dat is de filosofie van Yerba, zijn restaurant op een boogscheut van het Museumplein. Planten spelen de hoofdrol, vis of vlees is een bijzaak of een suggestie. Marskamp is een verhalen verteller op het bord. Hij probeert in elk van zijn geselecteerde 70 recepten de essentie van geur, smaak en textuur te vangen. Het doet mij denken aan de draai, die Alain Passard ook maakte met zijn restaurant. Groenten uit het seizoen, bewerkt op verschillende manieren en als plaatje op je bord. Is dat moeilijk? Ik denk zelf in den beginne wel. Zeker voor een thuiskok als ik, die meer van de bruine en rustieke keuken is. Maar Marskamp laat in SMAAK zien, dat je ook culinaire hoogstandjes kunt maken terwijl je plant based bezig bent. De creativiteit spat van de gefotografeerde borden af. Daarnaast speelt bewust zijn van wat je eet een grote rol, zeker in deze tijden, waar  je gezondheid een groot goed is geworden.

In de inleiding formuleren vaste gasten van het eerste uur van Yerba, Nimi Ponnudurai en Anton Corbijn het als volgt: “In deze zeer uitdagende tijden moeten we zeer verstandig zijn met eten. Voor ons betekent dat hoofdzakelijk veganistisch eten. Versterking van je immuunsysteem is een vereiste. Met Walters kookkunst is dat ook nog eens een feest. Een levensfeest…”

foto: cover SMAAK.

SMAAK is ingedeeld volgens de seizoenen met als toegift een praktisch hoofstuk voor het vullen van je plantaardige pantry. Gereons Keuken Thuis las zich door de winterrecepten heen, zoals een tartaar van wilde paddenstoelen met edelgist soubise & rode quinoa, geroosterde en gefermenteerde bloemkool of rode bietengnocchi. Wat een plaatjes allemaal. Een uitdaging, om thuis eens te proberen. Marskamp zou geen chef zijn als hij onderaan elk recept een opmaaksuggestie gaf. Ik sla in deze review de andere seizoenen over, Het lijkt mij duidelijk, welke toon er in dit kookboek staat en ik beland in de plantaardige pantry. Voor iemand, zoals ik, die van inmaken houd en graag dingen in de pot hakt, een heerlijk onderdeel. Een heel hoofdstuk met basisproducten, zoals zelfgemaakte dukkah, baharat, roze specerijenmix en zwartbiermosterd. Dit deel is een aanwinst, omdat vaak vegan gerechten een oppepper kunnen gebruiken. Tenminste in Gereons Keuken Thuis gebeurt het vaak, dat vegan gerechten wat flauw zijn en smaak ontberen. Gelukkig is er nu SMAAK van Walter Marskamp en ga ik me zelf door de smaken van Yerba heen koken in 2021. Maar beter nog zou zijn het zelf te gaan proeven bij deze plant based maestro. Ik kan niet wachten tot na 19 januari 2021 om dit eens live te beleven.

foto: uit de plantaardige pantry: zwartbiermosterd.

SMAAK, de plantaardige keuken van Yerba. Walter Marskamp (ISBN 9789089898487) is een uitgave van Terra en kost € 34,99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Koken, eten, leven. Nigella Lawson.

foto: cover koken, eten, leven

Koken, eten, leven. Koken, eten, leven. Koken, eten, leven. Koken, eten, leven. De Engelse titel luidt Cook, eat, repeat! Voor mensen, die niet graag achter het fornuis vertoeven zijn de woorden koken, eten en leven niet het mantra, dat het voor domestic goddess Nigella Lawson wel is. Als je met het kookgen bent behept -Gereons Keuken Thuis is dat ook- is bijna elk uurtje in de keuken quality time. Ik moet hierbij wel aantekenen, dat in 2020 mijn kook enthousiasme afnam door corona. Bij gebrek aan nieuwe stimuli. Die doe ik doorgaans op tijdens events en het lezen van kookboeken. Daarom is het in deze kerstvakantie zo fijn het nieuwe boek van la Lawson te lezen. Koken, eten, leven, elke minuut, uur en dag. Een perpetuum  voor Nigella Lawson. Is dat dan niet saai? Telkens hetzelfde. Welnee de kracht van mantra zit hem juist in de herhaling van dagelijkse dingen. Zij het telkens met een nieuwe twist. Rust komt juist voort uit die dagelijkse keukentaakjes.

video: cook, eat, repeat op BBC.

Hierna gaat ze van start, met een beschouwing over de hoedanigheid van een recept. De A van ansjovis, een bonk umami. Genoegens, spreekt als vanzelf als je la Lawson tijdens het koken haar vingers ziet aflikken of ’s nachts in de ijskast ziet duiken voor een leftover. Bruin voedsel, niet mooi voor het plaatje, maar hartverwarmend. Overigens staan er weinig foto’s in het boek. Maar als tekstman vind ik dat fijn. Ik lees graag en maak dan mijn voorstelling, hoe het gerecht er uiteindelijk uitziet. Een ode aan rabarber. Het belang van het diner. Dit werd deze kerst pijnlijk duidelijk. Genieten van kerstmis. Tips om voorafgaand aan een etentje dingen (voor) te bereiden. Al deze onderwerpen zijn voorzien, hoe kan het ook anders, van verhalende recepten. Het doet me denken aan de stijl van Elizabeth David. In de verhalen van Nigella komen haar favoriete recepten voorbij en tot leven.

Koken, eten, leven is een boek geheel in de stijl van Nigella Lawson en geeft een mooie kijk in haar manier van de keuken bestieren, haar favoriete ingrediënten en haar leven. Fijne dagelijkse kost, elke dag opnieuw. De kracht van de herhaling. Zo zie je maar, dat kookadepten nooit een saai moment kennen. Gereons Keuken Thuis komt door het mantra van Lawson na deze kerstperiode gelaafd en opgefrist terug. Waarvan akte!

Koken, eten, leven. Nigella Lawson (ISBN 9789045043074) is een uitgave van Atlas Contact en is te koop voor € 29,99

Binnenkort lees je een leuk recept uit dit kookboek aan op Gereons Keuken Thuis.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

SLOW.

foto: cover SLOW

SLOW van Louise Franc. “Slow down brother, slow down brother…” Elke keer als Gereons Keuken Thuis de sneeuwvlok op de cover van dit boek ziet, zingt in zijn hoofd Douwe Bob. Want zeg nu eerlijk, lekker sudderen is toch helemaal da bomb…..  Lekker binnen je potten op het vuur of in de oven. Australo-française Louise Franc weet er wel raad mee. Slow food, daar is Gereons Keuken Thuis ook zo dol op. Zeker nu de decembermaand zich aandient en we node zijn opgehokt. En we geen groots kerstgedruis kunnen verwachten. De geur van een gebraden kip, een rundergoulash, romige viscurry of bonensoep. De geur van de winter. De temperaturen dalen en het is binnen lekker aanschuiven aan de gedekte tafel. Vandaar ook die warme cover met sneeuwvlok. (ik denk dat je sneeuw niet vaak ziet Down Under) Franc houdt het in dit boek simpel, geen lange inleidingen, maar kort en bondig over kookgerei, de basics van gevogelte- en vleesbereiding.

SLOW. En dan kunnen we aan de slag met soepen, met een klassieke Franse uiensoep, vissoep met pappardelle of wat te denken van een hartverwarmende cannellinibonensoep? Groenten komen aan bod, curry van pompoen, langzaam gegaarde bonen of , hoe leuk voor Kerstmis, een Wellington met paddenstoelen & wintergroenten. Visgerechten ontbreken niet. Gekonfijte zalm of vis met tomaten & chorizo uit de oven. Gevogelte komt aan bod, zoals een klassieke dragonkip uit de oven of kip gebraden op z’n Frans. Franc blijft natuurlijk Française. Ze schuwt ook exotische variaties niet zoals kip in kokosmelk. Tevens maken gans, kwartel en kalkoen hun opwachting. En wat in een winters sudderboek niet mag ontbreken: cassoulet met eend en varkensworstjes. Varkensvlees voor een lasagne met buikspek of taco’s met pulled pork & ananassalsa. Een knaller voor Oudjaarsavond. Rundvlees in de vorm van osobuco. Lamsvlees ontbreekt niet, het blijft een Australisch boek, in de vorm een Griekse lamsschouder of West Indische lamscurry met kokosrijst. Franc haalt haar inspiratie overal vandaan. Het boek sluit af met SLOW bijgerechten en desserts. 

SLOW,  meer dan 140 recepten voor langzaam gegaard comfort food, is een boek wat Gereons Keuken Thuis een spekkie voor zijn bekkie noemt. Sudderen, stoven en gerechten uit de oven zijn de essentie van de winter. Het boek SLOW draagt daar instant aan bij. Er zal tijdens de ophok nog heel wat afgeprutteld worden in SeaSpot. Laat de meteorologische winter maar beginnen morgen!

foto: gereoosterde rodekool.

Geroosterde rodekool met een vijgenglaze.

Nodig:

100 g gedroogde vijgen, fijngehakt
2 el rode wijnazijn
125 ml zoete sherry (liefst Pedro Ximénez (PX) of een andere zoete sherry van goede kwaliteit)
een paar takjes rozemarijn, naaldjes eraf gehaald
½ rodekool, in 4-6 parten
2 teentjes knoflook, fijngehakt
125 ml olijfolie

Bereiding: 

Meng voor de glaze de vijgen, rode wijnazijn, sherry, rozemarijn en 60 ml water in een kleine steelpan en voeg zout en versgemalen zwarte peper toe. Kook dit 10 tot 12 minuten op middelhoog vuur, tot het is ingedikt tot een siroop. Zet opzij. Verwarm intussen de oven voor tot 160 °C. Bekleed een grote bakplaat met aluminiumfolie. Leg de parten rodekool op de bakplaat. Bestrooi ze met de knoflook, sprenkel de olijfolie erover en strooi er zout en peper over. Rooster ze 10 tot 15 minuten, of tot de randen knapperig worden. Draai de koolparten om en schep de vijgenglaze erover. Zet ze weer in de oven en rooster ze nog 10 tot 15 minuten, of tot de kool gaar is en de glaze borrelt. Serveer warm.

Meer SLOW recepten vind je half december in mijn Kerstmenu uit kookboeken parade.


SLOW, 140 recepten voor langzaam gegaard comfort food. Louise Franc (ISBN: 9789461432469) is een uitgave van GoodCook en is nog voor de winter start te koop voor € 32,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Iedereen kan Proeven als een Pro.

foto: blind of juist niet? Proeven als een pro.

Iedereen kan Proeven als een Pro. Begin november verscheen het nieuwe boek van Master of Wine Cees van Casteren. Hierin neemt hij de beginnende en meer ervaren neus aan de hand in een wijnproefmethode, waarmee hij zelf de uitzonderlijke titel master of wine verwierf. De KARAAT methode. Want oefening en inzicht baart kunst. De heilige graal van het proeven van wijn. Gereons Keuken Thuis heeft als doel zijn wijnproefkunsten ook weer op te vijzelen. Bijna negen maanden zonder zelf wijnproeverijen hosten doet wel wat met je kennis. Het is iets wat je moet onderhouden en daarbij komt dit mooi vormgegeven boek zeer van pas deze winter.


De KARAAT methode is een ezelsbruggetje en staat voor KLEUR, AROMA, RESTSUIKERS, ACIDITEIT, ALCOHOL en tot slot TANNINE. Deze elementen bepalen hoe jij een wijn ervaart en nog mooier, hoe je een wijn met ogen, neus en mond kunt ontleden. Even wat stevige theorie om doorheen te bijten, maar als je dit genoeg in je opneemt, kom je een heel eind. Van Casteren neemt je in dit eerste deel aan de hand met diverse voorbeeldwijnen.

Het volgende deel van Iedereen kan Proeven als een Pro begint met te zeggen, dat kennis het enige is, wat je nodig hebt. Ik raad wijnproevers altijd aan voor zichzelf een register van geproefde wijnen en smaken aan te leggen en zodoende een basislijst te gaan maken. In dit deel legt de master of wine alles uit vanaf de oogst, het terroir en klimaat tot de keuzes van de wijnmaker. Hoe maak je bijvoorbeeld wit en wat doe je bij rood met duidelijke uitleg en tekeningen. Wijn maken is vaak keuzes maken. Het bewaren of juist direct opdrinken komt aan bod. Een kennismaking met het karakter van een wijn volgt. Bij voorbeeld het karakter van een instapmodel wit. Een cornucopia aan bruikbare kennis wordt uit de de doeken gedaan in dit boek.
Het is tijd voor oefening, we gaan aan de slag met de G20, zoals Van Casteren ze noemt. De meest voorkomende druivenrassen. De schrijver heeft hierbij een aantal modelwijnen geselecteerd. het enige, dat je zelf hoeft te doen is oefenen. Dat moge in deze tijden van ophok geen probleem zijn. Let wel op, dat je de benodigde wijnen voor acht ’s avonds in huis hebt. Anders kun je niet oefenen. Gereons Keuken Thuis vind dit deel een bron van plezier, omdat Iedereen kan Proeven als een Pro alle variaties heel duidelijk en schematisch aangeeft.

Tot slot gaat deze wijn Phileas Fogg in 80 wijnen en druivenrassen om de wereld. Erg leuk, omdat er ook voor mij nog heel wat onontgonnen wijndruiven, gebieden zijn te ontdekken voor mij. Prima lesstof voor Gereons Keuken Thuis. Iedereen kan Proeven als een Pro. Mocht je professional zijn niet ambiëren, is dit toch een boek vol kennis en kunde, geschreven in de eerste lockdown, om de donkere dagen mee door te komen. Dank aan Cees voor deze pil vol nieuwe uitdagingen.

foto: cover Iedereen kan proeven als een pro..

Iedereen kan Proeven als een Pro, Master of Wine Cees van Casteren (ISBN 9789083097602) is een uitgave van Tree Books en is te koop voor € 29,95

Over Cees van Casteren MW: Cees van Casteren is Master of Wine, Vinoloog van het Jaar, WSET® Educator, winnaar van diverse wijnproefwedstrijden, jurylid van internationale competities en voorzitter van de Verenigde Vinologen. Cees heeft meer dan 10 boeken over wijn op zijn naam. Zijn laatste boek, De Wijngids, verscheen in oktober 2019.

Niet te missen tijdens de aanstaande Kerstrally vind je op Gereons Keuken Thuis weer een heuse kerstwijnparade met IGP wijnen uit Pays d’Oc.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

ELLE à Table.

foto: romige burrata met gekaramelliseerde paddenstoelen.


ELLE à Table. Get the party started!
 Een nieuw magazine voor de feestdagen. Vol hemelheerlijke gerechten voor onvergetelijke diners. Want, dat is Gereons Keuken Thuis met ELLE à Table eens, hebben we in dit rampjaar wel verdiend. Weliswaar niet aan met veel mensen aan tafel thuis, maar een begin is er. Je dekt de tafel mooi, als een heus sprookje en duikt de keuken in. En dat koken is met de feestelijke recepten in dit bookazine geen straf. Indorock en -stok Vanja van der Leeden verkende het Hollandse platteland voor de lekkerste knollen. Wat je van onder de grond haalt is heul lekker. Van knolselderij Anna tot aardpeersoep en met rode bietjes in de vorm van tartaar.  Het EI komt aan bot, zilt en zalig met zeewier, door de volromige polenta of in een sauce béarnaise voor bij de kreeft.

foto’s: kreeft met béarnaise (l) en smaakmaker citrus (r)

Elle à Table doet de suggestie om je gasten eens te verrassen met een tafel, die is gedekt als curiositeitenkabinet. Doe eens gek, hal alles van de zolder en uit de kast. Maak er een echt tableau vivant van. Hierna komen de showstoppers, fruit, vlees en croute, desserts en kaas, maar dan uitbundig. Veel aandacht besteedt Elle à Table aan foodparing met mooie ingrediënten. Tot slot worden de lezers verguld met bladgoud en gepamperd à la crème. Praat ik nu ineens wartaal na al dit food geweld? Welnee, ik hoop jullie aan te sporen snel dit mooie magazine te scoren. Dat rijmt, want het is tenslotte Sinterklaastijd. Alles om je feestmaand tot een sprankelende tijd te maken. Aan Elle à Table zal het niet liggen.

foto: de spannend verpakte Elle à Table.

 Het bookazine Elle à Table, get the party started. Issue no. 1 is te koop voor € 7,99 bij je bladenman, de supermarkt of online.

TIP: Elle à Table zette alvast een recept voor romige burrata met gekaramelliseerde paddenstoelen, cavolo nero en spicy boter voor je online.

Noot: dit tijdschrift werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten