Culinair leesvoer in januari. Het nieuwe jaar trapt GKT af met twee heel verschillende en bijzondere boeken. Een culithriller van smaakprofessor Peter Klosse en een canon van 500 jaar kookboeken in Nederland, samengesteld door Jonah Freud en Garrelt Verhoeven.
Jaloersmakende wijn. De nieuwe culithriller van smaakprofessor Peter Klosse. Het boek begint op Spitsbergen in de winterkou. Daar ligt in het donker en tussen de hongerige ijsberen in het diepe permafrost een kluis met alle zaden van de wereld, een reusachtig bezit. Het trekt de aandacht van ene Victor, die in opdracht iets te zoeken heeft op Spitsbergen. We zakken af, zuidwaarts, naar voor GKT bekender terrein. De wijngaarden van de Bitterois. Philippe Charpentier maakt benijde wijnen op natuurlijke wijze, zonder pesticiden en andere chemische middelen. Zijn wijn is jaloersmakend. Dit wekt wrevel op bij de directeur van chemie-multinational Cropinova. Tijdens een belangrijke wijnproeverij in Béziers wordt bekend dat Philippe bewusteloos en bloedend is aangetroffen in zijn wijngaard. De idylle van chateau La Vieille Tour hangt aan een draadje. Rond dit thema ontwikkelen de lijnen van het verhaal, dat Klosse baseerde op waargebeurde feiten zich razendsnel, van de Languedoc vis New York tot Hawaii. Waar ligt de jaloezie richting de wijnen van Philippe en welke belangen zijn er voor zijn ex, zijn neef of Cropinova? Peter Klosse neemt je mee in deze thriller op een inspirerende reis door caves, keukens en wijngaarden. Een spannend boek voor iedereen , die van wijn houdt en voor GKT bijzonder door de zo bekende omgeving. De rest van het verhaal leest GKT binnenkort uit in de Languedoc.
Peter Klosse is eigenaar van Hotel De Echoput in Apeldoorn en oprichter van de Academie voor Gastronomie. Klosse benadert de begrippen smaak en proeven op een wetenschappelijke manier. Hij publiceerde meerdere boeken en ontwikkelde het moderne smaakdenken dat inmiddels overal wordt toegepast. De chefs Theus de Kok en Peter Paul van den Breemen werken al jaren voor De Echoput en zijn wildkenners pur sang.
Eerder schreef GKT een review over Het nieuwe Proefboek van Klosse.
Jaloersmakende wijn, Peter Klosse. (ISBN 9789081496155) is een uitgave van Academie voor Gastronomie en is te koop voor € 22,50
Het Kookboek van Nederland. Een culinair canon door Jonah Freud en Garrelt Verhoeven. Deze twee schrijvers doken in vijf eeuwen kookboekgeschiedenis. Hoe kookte en kookt Nederland? Waar vroeger alleen welgestelde Nederlanders zich kookboeken konden veroorloven, zie je tegenwoordig in elke moderne keuken wel een rijtje op de afzuigkap staan. Met briefjes ertussen en vlekken of smetteloos. Kookboeken zijn in de 21e eeuw een identiteitsbepalend iets geworden. Zeker voor foodies. En het aanbod is schier onuitputtelijk. Dat was in voorgaande eeuwen anders. Freud en Verhoeven hebben getracht met 100 kookboeken en recepten eruit een beeld te schetsen van de evolutie van het kookboek in Nederland. Startpunt is 1514 met het oudste kookboek van de Lage Landen. Een notabel boecxken van cokeryen, een vertaling van de geschriften van Bartolemeo Sacchi. De bedoeling van dit boek was om mensen te leren gerechten op de juiste tijd in het kerkelijk jaar te serveren met op de Bijbel geïnspireerde recepten. Dat luisterde heel nauw. Bij deze episode serveren de schrijvers ghecloven nonnen, een eiergerecht uit de 16e eeuw. Via een plattelandskookboek belanden we bij De verstandighe kock, een kookboek uit de Republiek, een tijd van overvloed in de Nederlandse keuken. Het recept voor olipodrigo is hierbij een mooie illustratie.
De Franse keuken doet zijn intrede en kookboeken richten zich tot de koks en keukenmeiden. Er verschijnen in de opvolgende eeuwen heel wat keukenmeiden- en kookmeestersboeken voor het personeel downstairs op buitenplaatsen, met namen als De volmaakte Hollandsche keukenmeid. In de 19e eeuw krijgt deze keukenmeid een naam zoals Aaltje. Zij is een voorbeeld hoe het heurt aan tafel. GKT maakt nu een stap naar het onderwijs, met het receptenboek van de Haagsche Kookschool. Huisvrouwen in de dop leerden hoe thuis te koken en het gezin een gezonde maaltijd voor te zetten. In de 20e eeuw gaat het rap, meer en meer verschrijnen er kookboeken voor thuisgebruik. Zelfs een heus oorlogskookboek aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, om er het beste van te maken. Na de oorlog publiceert Margriet een eigen kookboek voor nieuwe tijden en zo evolueert het kookboek verder. Wina Born doet een duit in het zakje. Smaken uit nieuwe buitenlandse keukens doen hun intrede. Er is het Avenue kookboek en op TV verschijnen koks zoals Joop Braakhekke en Cas Spijkers. Tegenwoordig zijn dat de Jamie Olivers en Yvette van Bovens. Commerciëler en de tuttigheid is ervan af. Zij dragen bij aan het eerder genoemde fenomeen van kookboeken als lifestyle statement. En zo kan GKT nog wel even doorgaan over dit lijvige monnikenwerk, dat Jonah Freud en Garrelt Verhoeven hebben samengesteld. Enerzijds een mooie bloemlezing, anderzijds met leuke recepten. Een must have voor elke foodie. Met Het Kookboek van Nederland heeft GKT weer een mooi naslagwerk in zijn kookboekenhoek.
Het Kookboek van Nederland, onze keuken van 1500 tot nu. Jonah Freud & Garrelt Verhoeven. (ISBN 9789401492508) is een uitgave van Lannoo en is te koop voor € 39,99
Noot: deze boeken werden mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
