New Map Frankrijk. Verborgen parels en onvergetelijke ervaringen. De zeshoek is bij uitstek het land, waarin je kunt rondzwerven en elke keer weer nieuwe plekken kunt ontdekken. Dat weet francofiele Gereons Keuken Thuis al heel lang. Of het nu om Normandië gaat, Lyon, de Camargue of Parijs? Frankrijk is gewoon een fotogeniek land. Daar ontkom je niet aan. In deze tijden van ophokplicht kun je niet één, twee, drie in je auto stappen, om al het moois te gaan zien. Maar je kunt wel smikkelen en smullen van het mooie livre, plein de réves, dat door reisfotograaf en wereldreiziger Herbert Ypma werd samengesteld. Ypma heeft een neus voor mooie plekken, waar het goed toeven is. Dat was al te lezen/zien in zijn Hotel reeks. Nu is er New Map Frankrijk, een boek vol geheime reiservaringen in een speciaal land. Allons-y!
Een boek vol Frankrijk, één boek? Je zou per regio een vuistdik boek kunnen maken. Zoveel keuze biedt dit grote land. Herbert Ypma start met het woord authentiek, een ervaring, die verscholen kan in zijn in het volle licht. Want zeg nu zelf hoeveel toeristen spelen op de Place des Lices in St. Tropez een spelletje pétanque? Ik zelf ben dol op het museum l’Annonciade, dat tussen de glimmende jachten op je ligt te wachten. Door het gewone leven in te duiken ontdek je al snel het verborgen Frankrijk. Honderdduizenden bezoekers staan in de rij bij de Pyramide om het Louvre te bezoeken, Ypma zag echter nooit een rij voor het prachtige Rodin museum, dat fungeerde voor een romatische rendez vous van Sophia Loren met Marcello Mastroianni in de film Prêt à porter. Of wat te denken van de tuin van het Palais Royal, met een doosje taartjes zonnebakken of koel onder de linden? Zoveel mogelijkheden en telkens kruiste Ypma voor New Map Frankrijk kunstenaars, met een zesde zintuig voor authenticiteit en qualité. Denk eens aan de oogverblindende schoonheid, die Van Gogh ervoer toen hij zuidwaarts naar de Provence reisde. Het veranderde zijn kleurpalet.
foto: onder de zon van Château de Massillan.
New Map Frankrijk heeft vier thema’s. Veelzijdige ervaringen zoals op stieren jagen in de Camargue, karaktervol verblijven in een jagershut of belle époque hotel, de context van de plaats, zoals zwemmen op het strand van de Graaf van Monte Cristo. En tot slot dat mag niet ontbreken, een fabuleuze lunch op een mooie plek, niet per se luxe of duur, maar gewoon lekker en een mooie herinnering. New Map Frankrijk start in Normandië, eens de kust van Vikingen, nu met mooie plaatsen als Deau- en Trouville, waar het goed toeven is. Mijn geheime tip is om bij het krieken van de dag op te staan en bij eb het strand van Viliers sur mer op te gaan en naar de vloedlijn lopen. Ik kan je verzekeren, dat je ver buitengaats komt. Of vis en mosselen eten bij Les Vapeurs in de haven van Trouville. Via Bretagne reizen we verder naar Parijs, een stad, waar ik nog steeds een keer piscine Molitor moet bezoeken, het zwembad van Tarzan. Auvergne, het Patagonië van Frankrijk, met zijn uitgedoofde vulkanen en culinaire schatten, zoals Troisgros in Roanne. Deze streek is samen met de Bourgogne en Rhône Alpes een heuse food walhalla, met Lyon als epicentrum. Probeer de tarte au sucre uit Pérouges eens of ervaar de stilte in de abdij van Brou. Ypma ging dineren in een negentiende-eeuwse Alpenschuur.
foto: se lézarder au Palais Royal.
Het is op deze woensdagmorgen onmogelijk, om je op de hele reis van Herbert Ypma mee te nemen, want Gereons Keuken Thuis is nog wel eventjes zoet met dit mooie authentieke reisboek. Vooruit nog eentje dan, voor als het weer is toegestaan: picknicken bij de Pont du Gard, moet ik snel weer eens gaan doen. New Map Frankrijk is een veelzijdig boek, met vele lagen en verrukkelijke foto’s. Of we nu wel of niet kunnen reizen, ik ben vandaag op pad, samen met Herbert door de zeshoek!
New Map Frankrijk, verborgen parels en onvergetelijke ervaringen. Herbert Ypma (ISBN 9789089898135) is een uitgave van Terra en is te koop voor € 34,99
En om het vandaag dan toch authentiek te houden mijn recept voor een makkelijke Provençaalse vissoep De zon schijnt en deze soep is zo klaar op mijn stadsbalkon.
Nodig:
750 g zeevis, zoals poon, mul, wijting, pieterman
300 g garnalen en andere zeevruchten
3 rode uien
2 preien
6 tomaten
4 tenen knoflook
1 fles witte wijn
olijfolie
bouquet garni van peterselie, tijm oregano en laurier
1 glaasje pastis
1 visbouillonblokje of 1 l verse bouillon van viskoppen
peper en zout
Bereiding:
Maak de vis en zeevruchten goed schoon. Snijd de preien en uien in kleine stukjes. Pel de knoflook en hak fijn. Ontvel de tomaten, haal de zaadjes eruit en snijd in blokjes. Breng 1 liter water aan de kook en los daarin de visbouillon tablet op. Verhit in een pan de olijfolie en fruit daarin de ui, prei en knoflook. Voeg de tomaten toe. Daarna de vis en zeevruchten in stukken. Blus het geheel af met de witte wijn. Hang het bouquet garni in de soep en breng aan de kook. Giet beetje bij beetje de warme visbouillon erbij en laat het een half uur pruttelen. Haal het kruidentuiltje uit de soep. Pureer de soep met de staafmixer. Giet als laatste een glaasje pastis door de soep. Maak op smaak met peper en zout.
Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
foto: cover Jack Fruit naast een echte jack fruit.
Jack Fruit, het kookboek. In amper veertien dagen tijd is de wereld volkomen veranderd. De laatste boekpresentatie, die Gereons Keuken Thuis bijwoonde was op donderdag 12 maart bij Instock aan de Czaar Peterstraat. Een kookboek met een bijzonder fair trade verhaal erachter. Jessica Lek ging aan de slag met deze steeds populairder wordende vrucht die tot wel 40 kilogram kan wegen en een prima vleesvervanger is. Oorspronkelijk komt deze stekelige vrucht uit India, maar tegenwoordig wordt hij overal verbouwd, in Afrika, Azië en Zuid Amerika. Jack Fruit is op twee manieren te eten, rijp en geel, vers, of jong en groen uit blik. Lisette Brouwers, productmanager van Fairtrade Original vertelde mij over de teelt en productie voor hun merk, waarbij boeren een eerlijke prijs krijgen voor de vruchten, die zij jong verwijderen. Het geheel wordt dan lokaal ingeblikt voor de wereldmarkt, zodat wij daarmee een prima en gezond product en alternatief voor vlees hebben. Dat was tevens het thema van de middag, want niet per ongeluk werd het eerste exemplaar met 30 jack fruit recepten overhandigd aan Isabel Boerdam, bedenkster van de week zonder vlees. Een week waar inmiddels vele Nederlanders enthousiast aan meedoen.
Koken met en uit Jack Fruit vormt een prima alternatief voor vlees. Holy Kauw company deed het met liefde tijdens deze presentatie. Door de vruchtvleesstructuur (wat een mooi woord) is het een prima vleesvervanger, vol vitamine C (hard nodig in deze dagen), maar niet per se een goede eiwitvervanger.
foto: de catering van Holy Kauw company.
Er zijn voor het koken met jack fruit een aantal basis instructies, afspoelen, snijden of “pulled”, marineren en bewaren. Dan kun je daarna aan de slag met een snack als miso-jackfruithummus, die ik ter plekke mocht proeven, of jackfruitfalafel. De vrucht leent zich prima voor lunch. En in deze tijd van binnen zitten vindt Gereons Keuken Thuis het een prima idee om eens aan de slag te gaan met een BLT sandwich of smokey jackfruitgyros met appel tzatziki. Want Jessica Lek speelt graag leentje buur bij de Levantijnse, joodse en Griekse keuken. Prima idee, om deze vrucht op te nemen in mijn kookrepertoire. En zo gaat het boek verder, met niet per se vegan gerechten, alhoewel Lek de vervangers voor dierlijk materiaal wel noemt in de recepten.
Jack Fruit, het kookboek is met heerlijke recepten een leuke variatie in je keuken. Gereons Keuken Thuis zou zeggen aan de slag ermee en tover het tropische zonnetje op tafel! Je helpt er ook de fair trade boeren mee.
foto: inkijkje van het boek op de pagina van GoodCook.
Jack Fruit, het kookboek. Jessica Lek, i.s.m. fairtrade Original (ISBN 9789461432322) is een uitgave van GoodCook en is on- en offline te koop voor € 14,95.
Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Foodbloggers over Frankrijk. Het zijn nog steeds #franseweken op Gereons Keuken Thuis. Vandaag voorlopig de laatste post. De Zeshoek op slot vanwege het coronavirus, dat in in heel Europa rondwaart. Tot nader order. Dus geen restaurant-, café- of bioscoopbezoek. We zullen het moeten doen met virtuele bezoeken aan al het moois, dat Frankrijk biedt. Of met het prachtige boek, dat Herbert Ypma maakte, New Map Frankrijk, uitgave van Terra. (recensie volgt wat later) Maar nu eerst de ingezonden Frankrijk verhalen van foodbloggers. Dank aan jullie allen!
foto: La Panacée
Lisette Venselaar over La Panacée, een heerlijke chambres d’hôte in de Dordogne, waar ook heerlijk wordt gekookt.
foto: alweer twee jaar geleden maakten ze de stap.
Mooie Franse verhalen uit de Limousin van Eetschrijver en Greatactress, die alweer 2 jaar geleden hun bestaan in Almere verruilden voor la France profonde. Verhuizen gingen de twee, heel tevree! Eetschrijver bemant vandaag zelfs het plaatselijke stemlokaal. Bien integrés die twee.
foto: chèvre chaud van Heerlijke Happen.
Francine van heerlijke happen met een salade chèvre chaud. Waarom deze ogenschijnlijk simpele salade? Ere kleeft een verhaal aan waar Francine erg heeft moeten lachen.
foto: kersengalette van Sandra.
Sandra Nota met een kersengalette, een lekker rommelige taart, een beetje met de Franse slag zullen we maar zeggen.
foto: het heerlijke eten in Frankrijk.
Jeannette van der Lindt vertelt het in alles beter. over een geslaagde vakantie in la douce France, maar niet heus.
foto: confit bayildi met Provençaalse rosé.
Het groentegerecht, de confit uit de film Rataouille, van Vinissima. Ingrid vertelt over dit Provençaalse gerecht, dat eigenlijk geen ratatouille is maar imam bayildi. Hoe dat komt lees je op haar blog.
foto: stokbrood in Le Touquet.
Marjolein Dop-Berkhout van foodies have arrived. Haar post Destination Frankrijk deelt haar tips voor Le Touquet met de lezer. Een leuke badplaats op een boogscheut van Nederland.
LET OP: i.v.m. de door de regering genomen maatregelen om het #coronavirus te beteugelen zijn zowel De Mesdag Collectie in Den Haag als het Van Gogh Museum in Amsterdam tot en met 31 maart a.s. gesloten voor publiek.
Mancini, eigenzinnig & extravagant. De in Napels geboren Antiono Mancini is één van de bekendste en spraakmakende Italiaanse kunstenaars te noemen van de 19e eeuw. Mancini was door zijn manier van werken zijn tijd ver voor uit en oogstte hiermee zowel kritiek als bewondering. Hij werd een graag geziene kunstenaar in de toenmalige Europese society. Alhoewel hij zelf eigenlijk te schuchter was voor deze sterrenstatus. Eén van de grootste bewonderaars van Mancini was schilder en verzamelaar Willem Mesdag, die gedurende 20 jaar zo’n 150 werken van deze Italiaan aankocht.
foto: portret Willem Mesdag.
Mancini, een kleermakerszoon, volgde zijn opleiding aan de kunstacademie van Napels. Op 18 jarige leeftijd exposeerde hij zijn werk al op grote groepstentoonstellingen en twee jaar later in Parijs. Hij bouwde al snel een groot netwerk van liefhebbers en opdrachtgevers op met zijn schilderijen en rake weergaven van de personen. Tijdens zijn leven was Mancini al een fenomeen. Als eerste kunstenaar verwerkte hij in zijn schilderijen stukjes glas, spiegeltjes of deeltjes van lege verftubes. Ook ging hij aan de slag met het ontwikkelen van bijzondere technieken. Zo maakte hij vaak een raster, graticola, van draden voor het model, dat hij schilderde en gaf dit nadrukkelijk weer op de schilderijen. Mesdag verzocht de schilder dit na te laten, maar dat vertikte hij. Op de tentoonstelling Mancini, eigenzinnig & extravagant zijn er enkele mooie voorbeelden van te zien. Net als de beschilderde achterzijden van een schilderij.
foto: een portret met raster, waarvan Mesdag geen fan was.
Het was altijd een spektakel om Mancini aan het werk te zien. Dat ging met veel bombarie. Hij zetten een focuspunt op het doek en vanaf dat moment rende hij tierend, lachend, dan wel mompelend rond het te schilderen model. Ach, dat zal het Napolitaanse bloed wel zijn geweest. De Ierse dichter Yeats zei hierover: ” Leek ik maar op het portret van Mancini, dan had ik al mijn vijanden hier in Dublin verslagen” Een contradictie vormend met zijn sociale verlegenheid. Zelf was Mancini niet zo van de society.
In 1876 kocht Mesdag als eerste Nederlanden een schilderij van Antonio Mancini. Het zieke kind is nog steeds één van de topstukken van de Mesdag collectie. Twintig jaar lang ondersteunde Mesdag Mancini door ongeveer 50 schilderijen en zo’n honderd tekeningen en pastels te bestellen. De mannen correspondeerden veel met elkaar, maar hebben elkaar nooit in levende lijve ontmoet.
foto: Mancini door John Singer Sargent.
Van 13 maart tot en met 28 juni 2020 is in De Mesdag Collectie het verhaal te zien van Mancini en Mesdag. Een speciale tentoonstelling, Mancini, eigenzinnig & extravagant, die de band tussen schilder Antonio Mancini en Haagse verzamelaar Willem Mesdag laat zien in veertig stukken, van schilderijen tot brieven. Laat je meevoeren in de wereld van Mancini.
foto: Adrienne Quarles van Ufford, conservator vertelt.
Bij een eigenzinnige schilder, die aan de andere kant ook ingetogen en wat verlegen was, past volgens Gereons Keuken Thuis, dit cacao pasta gerecht van de hand van Franz Condé, de chef van Roberto’s in het Amsterdamse Hilton. Hij voegt wat cacao aan zijn pastadeeg toe. Voor de kleur en de licht bittere smaak. Voeg daarbij gorgonzola en wat paddenstoelen en deze creatie springt van je bord af.
Recept voor chocolade tagliolini met gorgonzola.
Nodig:
25 g cacao
3 eieren
200 g pastameel
1 dl room
100 g gorgonzola dolce
125 g cèpes of funghi porcini
25 g boter
peper & zout
Bereiding:
Maak van het pastameel, eieren en cacao een mooi soepel pastadeeg. Laat het even rusten en maak er met de pastamachine mooie lange taglioni van. Laat de pasta op een rekje of stoelleuning drogen. Breng een grote pan water aan de kook en voeg flink zout toe. Verhit de boter en bak hierin de geboende en in stukjes gesneden paddenstoelen aan. Voeg de room en gorgonzola toe en laat zachtjes sudderen. Kook de taglioni in 4 minuten gaar en roer de pasta door de saus serveer direct met een hint van peterselie.
Morue de Honfleur au calvados. Gezouten en gedroogde kabeljauw is Franse gerecht van vandaag, met aardappels en calvados. Ik denk dat het laatstgenoemde ingrediënt maakt, dat het uit Honfleur, Normandië komt. Een streek vol appelbomen. Alhoewel, de zeevaarders, zoals Champlain, die Quebec stichtte, al vanuit dit pittoreske havenstadje op (wal)visvangst gingen voor de kust van Oost Canada en dan terugkeerden met aan boord gezouten vis. Voeg daarbij de rijke boter en room van de lieve brilkoeien en je hebt de essentie van zee en land te pakken. Want Normandiërs zijn niet zo bang voor een extra klontje boter, stukje rauwmelkse kaas, afgeblust met een trou Normand, een glaasje calvados. En ik weet niet op deze maandag of er inmiddels vegan vervangers zijn voor deze geneugten.
Morue de Honfleur dus. Ik vond het recept in één van mijn retro Franse kookboeken, dat over dit soort terroirgerechten gaat. Ik vertelde er op Gereons Keuken Thuis al vaker over. Het kookboek heet Cuisine du Terroir en ik doe al sinds mijn studietijd culineuze Frans getinte inspiratie op uit dit gele boek, dat je kris kras door de Hexagone voert. Ouderwetse gerechten. Ik geloof, dat Fransen, die ook niet veel meer eten en of koken, maar dat terzijde. Zulke kookboeken blijven voor mij een regelrechte schatkist d’antan. Het maakt in mij de liefhebber van la France profonde wakker. Slaperige boerendorpen, met de luiken gesloten. Of dat nu in het eerder genoemde Normandië is, de Bourgondische Mâconnais of Catalaanse Roussillon. Ik vraag me altijd af, wat er als het angelus heeft geklonken op tafel komt? Eten van het land, verse producten of tegenwoordig de surgelés van Picard?
foto: op de kades van Honfleur is het goed toeven
Morue de Honfleur vergt wel wat voorbereiding, want je moet de gezouten kabeljauw 12 uur ontzilten, onder langzaam stromend water, zegt Cuisine du Terroir. Aangezien ik niet van plan ben om het Amsterdamse Waternet nog rijker te maken, door twaalf uur de kraan te laten stromen, pak ik het anders aan. Niet met gedroogde en gezouten kabeljauw maar met een flinke moot verse witvis. Daarmee maak ik deze ovenschotel. We drinken er, hoe kan het ook anders een frisse cider bij.
Nodig:
750 g kabeljauw in stukken
75 g boter
room
1 kg iets kruimige aardappelen in plakjes
1 gesnipperde ui of twee sjalotjes
wat gehakte peterselie en bieslook
witte wijn
peper & zout
1 klein glaasje calvados
Bereiding:
Schil de aardappels, spoel ze af en snijd in dunne plakjes. Smeer een ovenschaal in met boter. Maak laagjes van vis, ui, bieslook en aardappels, di je telkens met zout en wat peper op smaak brengt. Voeg de witte wijn en room toe, zodat het gerecht onderstaat. Voeg nog wat extra klontjes boter toe en zet het geheel in een voorverwarmde oven op 180 graden. Laat het gerecht in één uur garen. Een kwartier voor het eind voeg je de calvados toe en haal je de schotel uit de oven, ter voorkoming van brand. Dek hem af met deksel of folie en laat de morue de Honfleur nagaren. Serveer met wat gehakte bieslook en peterselie.
foto: cover van het retro kookboek vol recepten uit de wijngaarden van Frankrijk.
Jambon au Chablis Bourgondische ham in witte wijn. Dat mag ook een andere chardonnay zijn. “Chardonnay”, zo wordt mij weleens gemeld tijdens wijnproeverijen: “dat drink ik niet zo graag, wel Chablis.” De verbazing is dan ook groot als ik antwoord, dat Chablis gemaakt wordt van de Bourgondische druif chardonnay. Maar dat terzijde. Daar gaat het op deze vrijdag tijdens mijn #franseweken niet om. Het gaat om de kost, die de plukkers van druiven krijgen voorgezet na een dag in de wijngaarden. Want na de pluk is het vaak goed toeven in de kelders van het domaine, waar de wijnvrouw haar best heeft gedaan in de keuken, en dat vaak tweemaal daags. Schrijver Rosi Hanson van het leuke retroboek, dat ik eens bij een kringloopwinkel op de kop tikte, tekende de thuisrecepten op. Het heet Recipes from the French wine harvest en laat zien dat er creatief wordt gekookt in de wijngaarden van de Hexagone. En dat de koks niets verspillen. Dat zouden we tegenwoordig #nowaste noemen. Vandaag begin ik in de Bourgogne, waar regelmatig hamspecialiteiten en ander varkensvleesbereidingen op het menu staan, al dan niet met moutarde en cornichons. Zo at ik zelf eens schouderkarbonades in Autun, met een witte wijn mosterdsaus. In mijn herinnering een van de lekkerste bereidingen van een schouderkarbonade. Maar vandaag staat er in de vignobles beenham, Jambon au Chablis, op het menu, in een saus van tomaten en witte wijn. Hanson kiest voor Chablis. Hieraan kun je merken, dat men in de jaren zeventig geheel anders tegen wijn aankeek om mee te koken. Ik gebruik generieke chardonnay uit de Bourgogne. Kies bij de beenham voor wat dikker gesneden plakken. Let wel op dat je een geëmailleerde pan gebruikt, om een reactie van de wijn met metaal te voorkomen. Serveer de ham met een salade en desem baguette. We drinken er een glas karaktervolle chardonnay bij.
Jambon au Chablis
Nodig:
4 dikke plakken beenham (125 g per stuk)
250 ml witte Bourgogne
500 ml kippenbouillon
500 g. tomaten in blokjes
4 takjes dragon
1 tl tomatenpuree
peper & zout
250 ml crème fraîche
Bereiding:
Doe de bouillon, wijn en tomaten blokjes in en pan samen met de dragon takjes. Breng aan de kook en laat een uur of twee sudderen. Zeef het geheel en kook het in voor de helft. Laat iets afkoelen en voeg voor de kleur de tomatenpuree toe. Proef de saus en maak op smaak met peper en zout. Als de saus wat zuur is zal dat worden gematigd door de crème fraîche. Verwarm ondertussen de ham in de oven. Let op dat hij niet aanbrandt. Roer de crème fraîche door de saus. Serveer de ham direct uit de oven met een schep saus en een stuk desem baguette.
Binnenkort meer over de wijnavonturen van Rosi Hanson.
Surprise royale. Gastblogger Lizet Kruyff vertelt vandaag het verhaal over de zonnekoning Louis XIV en zijn onmetelijke appétit. Lizet is een verwoed historica, die overal de archieven induikt om te speuren naar leuke en lekkere weetjes. Vaak heel mooie trouvailles, zoals in Rijntjes Keukengeheimen, dat Lizet schreef, omdat zij gefascineerd was door het kookschrift van keukenmeid Rijntje uit 1840. In Puntneuzen en Kersenpitten neemt Lizet je mee naar het Den Bosch van begin 16e eeuw. Wat aten de stedelingen en Jeroen Bosch? Aan de hand van brieven en liedteksten stelde Lizet Mozarts Menu samen. De Mozarts reisden heel wat af in de 18e eeuw en wat kwam er op tafel. Heerlijke boeken van deze schrijfster, die in Gereons Kookboekhoek staan. En sinds kort blogt ze weer, vanuit de stad van fabelverteller LaFontaine,op haar kakelnieuwe site lizetkruyff.nl Maar nu is het woord aan Lizet. Zij trapt de #franseweken af op Gereons Keuken Thuis. Soyez bienvenue, Lizet!
foto: Louis XIV entouré par des arts et sciences.
Oorlog en Vreten en een Koninklijke Verrassing
Lodewijk de Veertiende, beter bekend onder zijn soubriquet De Zonnekoning, was een extravagante man. In alles zocht hij de overtreffende trap. Paleizen, kleding, feesten, landhonger, macht. Die buitensporigheid strekte zich ook uit tot zijn welgevulde tafel. Dat weten we, omdat zijn schoonzus Elisabeth-Charlotte van de Pfalz (prinses Palatina) uitvoerig met haar ouderlijk huis en vriendenkring correspondeerde. Zij zag hem vaak ‘vier volle borden soep eten, allemaal verschillend. Een hele fazant, een patrijs, een grote schotel salade, twee flinke plakken ham, schapenvlees in saus en met knoflook, een schotel patisserie en tenslotte nog vruchten en hardgekookte eieren’. En dat was dan nog maar één van de drie of vier maaltijden per dag. Hij dronk ook graag chocola en at daar de nodige zoetigheid bij.
Ook al tobde de Zonnekoning met spijsverteringsproblemen en gebitsmalheur, toch bleef hij uitgebreid consumeren. Voelde hij zich niet echt geweldig, naar buiten toe wenste hij het beeld van welvarendheid en gezondheid uit te stralen. Met die vraatzucht en alle bijbehorende problemen heeft hij het nog best lang uitgehouden, hij overleed een paar dagen vóór zijn 77ste verjaardag. De koninklijke maag bleek bij de autopsie in 1715 drie keer zo groot als die van een normale volwassene. Quelle surprise!
Prille Erwtjes
Zijn lijfarts moest trouwens niets van Lodewijks vreetpartijen hebben, en al helemaal niet voor zijn voorliefde voor groente. Die zouden de spijsvertering alleen maar verder vertragen, meende hij. Helaas gaf de koning mateloos toe aan zijn voorliefdes, waaronder die voor het zo prille erwtje. Vanaf het begin van het seizoen kwamen die in alle mogelijke bereidingen op tafel hetgeen tot grote schranspartijen aanleiding gaf. Volgens het boek dat ik lees over de Franse culinaire geschiedenis is deze groente in januari 1660 met een courtisane als souvenir van een reisje naar Italië in Versailles beland, ver vóór het tuinseizoen. Daarmee kwam een enorme hype op gang: iedereen moest en zou erwtjes eten, ook buiten het seizoen, iedere dag en graag véél. Hoe het verder ging lees je in het aangename boek Histoire de France à Plein Dents.
Bij mij rees de vraag: hebben we een recept met erwtjes uit deze periode, bij voorkeur van een Franse hofkok? Dan kom je vanzelf bij Vatel, in dienst van de prins van Condé, de broer van de koning. Fritz-Karl Watel, geboren in Doornik in1631, overleden in Chantilly in 1671, bekend onder de naam Francois Vatel, kennen we vooral van zijn exuberante maaltijdtheaters. Maar receptuur? Aan een kookboek is hij dankzij zijn zelfmoord niet toegekomen, hij was tenslotte pas veertig. Massialot is dan wel een goede bron, die leefde van 1660 tot 1733 en kookte onder meer voor een andere broer van de zonnekoning, de hertog van Orléans. Massialot publiceerde in 1691 zijn culinair opus Le nouveau cuisinier royal et bourgeois, ou cuisinier moderne. Qui apprend a ordonner toutes sortes de repas en gras & en maigre, & la meilleure maniere des ragoûts le plus délicats & les plus à la mode; & toutes sortes de pâtisseries: avec de nouveaux desseins de tables….Ouvrage très-utile dans les familles, aux maîtres d’hôtel & officiers de cuisine. Het zal nog vele malen en in veel vormen herdrukt worden. (Er is een exemplaar in de Bijzondere Collecties van Allard Pierson/UBA). Er staat een heerlijk recept voor erwtjes in. Ik vertaal het even voor jullie en laat de suiker een beetje weg (die andere koninklijke zonde, ook door deze van zichzelf al zoete erwtjes ging een flinke schep suiker):
foto: erwtjes en rozen van Giovanna Garzoni.
Jonge erwtjes à la crême (en zonder)
Neem piepjonge erwtjes. Doe boter in een casserol en laat daarin de erwtjes op een klein vuur garen. Als ze bijna gaar zijn doe je er een handje peterselie en een handje bieslook bij, wat zout en room. Je kunt de erwtjes ook zonder room bereiden. Doe ze dan met boter in een casserol en een bouquet garni, breng op smaak met peper en zout, laat ze met een deksel op de pan sudderen op klein vuur tot ze gaar zijn. Roer af en toe om. Als ze bijna gaar zijn roer je er een eetlepel bloem laat die een beetje mee garen en dan doe je er een glas warm water bij. Nog even nastoven en dan direct warm opdienen. Wij snappen nu al die ophef misschien niet meer. Toen was het een hype want nieuw en met koninklijke goedkeuring. Er is ook niets mis mee. Verse erwtjes zijn ontzettend lekker.
Maar even terug naar de titel van dit verhaal Oorlog en Vreten. In de oorspronkelijke tekst gaat het natuurlijk om een woordgrapje: War and Peas. De erwtjes snappen we nu, maar die oorlog? Die voerde Lodewijk vaak, ook met ‘onze’ stadhouder-koning Willem III. Die op zijn beurt graag de Franse koning na-aapte in extravagante kleding, pruiken en hofhouding en oorlog voeren. Of Willem aan de erwtjes raakte? Dat zou zo maar kunnen. Ook de tafel van Willem III en Mary II was rijk voorzien van schotels. We hebben een beschrijving van onder andere de indeling van de maaltijd. En wat lezen we daar bij de nagerechten, jawel, erwten (of artisjokken, pistachescrême of zwezerikenragoût)? Wedden dat daar ook een schepje suiker in zat?
Lezen: Histoire de France à Plein Dents, Le grand roman national à savourer, Stéphane Hénaut & Jeni Mitchell. 2019, Flammarion; verscheen eerder als A Bite-Sized History of France, 2018, The New Press, New York.
Merci Lizet pour ta belle surprise royale et à la prochaine!
Maart Frankrijk maand. Gereons Keuken Thuis heeft een mooi voornemen. een maand lang op zoek à mes racines perdues. Meer dan dertien jaar geleden begon ik met de blog Vins de Géréon op mijn toenmalige wijnwebsite. De reden was heel simpel. In die tijd organiseerde ik veel Bourgogne en Beaujolais proeverijen bij mij thuis of op locatie. Met zelfgemaakte hapjes en, Gereon zou Gereon niet zijn, de nodige verhalen en anekdotes van mijn wijnavonturen in Frankrijk. Mijn proevers en toehoorders waren altijd nieuwsgierig naar de achtergronden van de wijnen en de recepten. Een blog was een mooi medium. Jammer genoeg ging rond 2011 mijn webhost failliet- zonder dat ik het wist- en zijn veel Frankrijk werk uit de eerste 5 jaar en de nodige gastbijdragen aan een aantal wijnwebsites verloren gegaan. Maar niet getreurd. Opnieuw beginnen of herhaalverhalen de wereld in slingeren kan altijd. Dus maart 2020 is Frankrijk maand, met verhalen uit de Hexagone van foodbloggers, gastblogger Lizet over de Zonnekoning, recepten van professeur Circonflexe en een aantal leuke Franse (kook) boeken. Krijg jij nu ook zo’n zin om iets bij te dragen? Laat het me dan in een reactie hieronder weten of anders weten jullie me wel te vinden op de social media.
Maart Frankrijk maand op Gereons Keuken Thuis. A bientôt!
Smart diet met appels van Marlene®. Dat appels gezond zijn behoeft geen extra nadruk, niet voor niets bestaat de cliché uitdrukking an apple a day….. Iedere dag staat er hier wel een appeltje op het menu tijdens de lunch. Begin januari was Gereons Keuken Thuis in Amsterdam Zuid aanwezig bij een bijzondere lunch van en met Marlene® appels uit Süd Tirol. De heerlijke appels, die groeien aan de voet van de Alpen en rijpen in de mediterrane zon alvorens bij jouw thuis op de fruitschaal te belanden. Kwaliteit en een brede keuze. Behalve het verhaal van de appel, zie mijn eerdere blogposts over Marlene®, vertelde Leontine van Moorsel, wielrenster en Olympisch kampioen over hoe appels haar leven hebben gered. Geen mooi sprookje haar relaas, maar het zette haar uiteindelijk ertoe aan het prachtige Leontienhuis op te richten voor jongeren met eetstoornissen en hun naasten. Geen sinecure, want als ervaringsdeskundige vertelde Leontien hoe zij onder het mom van prestatiedrang een dusdanige verstoorde relatie kreeg met voeding, dat zij er bijna aan ten onder was gegaan. Beloning voor zes uur rijden waren zes partjes appel. Ze wist op tijd het tij te keren, mede met de hulp van haar man en werd, Gereons Keuken kan zich de beelden nog herinneren, Olympisch kampioen in Athene in 2004. Wat een verhaal van deze charmante en sportieve tafeldame tijdens deze lunch. We spraken er nog veel over na.
foto: eendenborst met appels en witloof.
Op deze dag in de Amstelzaal aan de Hobbemakade was het genieten van al het fijns, dat je kunt maken met de veelzijdige appels van Marlene®. Zij passen ook in een uitgebalanceerd dieet, laten we het smart diet noemen. Voor de #fitforfunweken geen slechte keuze. We werden getrakteerd op een mooie rode bietensoep met frisse appeltonen, eendenborst op gebakken appel en een iets te zoete apple crumble als dessert. De kok had kosten noch moeite gespaard de gasten te alten proeven van de diverse soorten appel, die je overal in Nederland bij je gespecialiseerde groente- en fruithandelaar kunt kopen. Gereons Keuken Thuis kwam Marlene®, dochter van de Alpen, zelfs in Maspalomas tegen. Niet vreemd, want inmiddels exporteert het consortium naar 58 landen. Bepakt met een batch aan Marlene® appels vertrok Gereons Keuken Thuis weer westwaarts. Dank aan Ghislaine Melman en Colette Klautz voor de ontvangst.
foto: Ghislaine, Leontien, appels et moi. #fotomomentje.
RECEPT met appels van Marlene®. Maaltijdsoep van bieten en appels met yoghurt en kurkuma. Het zijn de #fitforfun weken op Gereons Keuken Thuis, dus een lekker frisse bietensoep mag natuurlijk niet ontbreken.
foto: mooie soep van rode biet en Marlene® appel.
Nodig:
3 geschilde en in blokjes gesneden Marlene Golden Delicious-appels
3 in blokjes gesneden rode bieten
½ fijngesnipperde ui
1 stuk gember ter grootte van ongeveer 2,5 cm
1 liter groentebouillon
Zout, peper
Voor de yoghurt:
150 g natuurlijke yoghurt
1 theelepel kurkuma-poeder
1 eetlepel olijfolie
50 ml groentebouillon
Zout naar smaak
Een klein beetje citroensap
Bereiding;
Bak de appels, rode bieten, uien en gember in een beetje olijfolie tot de uien glazig zijn geworden. De groenten mogen niet donker worden. Voeg de groentebouillon toe en laat het sudderen. Meng alles in de mixer en voeg indien nodig een beetje water toe tot u de gewenste dikte heeft verkregen. Breng op smaak met zout en peper. Voor de yoghurt moet u het kurkuma-poeder oplossen in de olijfolie en op een laag vuur verwarmen tot zich schuim begint te vormen. Meng het dan onmiddellijk met de groentebouillon. Laat het mengsel een beetje inkoken. Laat het afkoelen en voeg het dan toe aan de yoghurt. Breng op smaak met wat zout en een paar druppels citroensap. Giet de hete maaltijdsoep in de kommen en voeg er 1 eetlepel kurkuma-yoghurt aan toe.
Gereons Mag. Waar een blogvrije periode al niet toe leidt. Een tweemaandelijks magazine met leuke dingen voor den mensch. Gewoon te vinden op Gereons Keuken Thuis. Is hij nu gek geworden? Zijn blog is toch een wijn- en spijs gebeuren? Ja vooral, maar soms is het ook verfrissend, om andere onderwerpen te belichten. Als alternatief voor de foodparade, die ik per seizoen publiceer. Met bijdragen van food- en gastbloggers, tips voor exposities, al dan niet alcoholhoudende dranken, kleding, gezichtsverzorging, events, recepten en….mucho mas. Ik heb er zin in. In deze februarimaand de eerste try out van Gereons Mag. De andere Mag’s staan gepland voor april met als thema Pasen, tuin en voorjaar. Juni, alfresco dining en zomerse receptenactie. Augustus, vakantie-vibes. In oktober zijn de herfst en wilde weken aan de beurt. Tot slot december, feestparade. Wie weet ter vervanging van de geijkte 10 menu’s uit 10 kookboeken? Gereons Keuken Thuis heeft er zin in. Gereons Mag, Soyez bienvenus!
foto: poster Little Italy 2020,, kom proeven op 7.8.9 februari.
Little Italy 2020 in de Westergas. Dit weekend kun je je Italiaanse hart ophalen in de Zuiveringshal op het Westergasterrein. Een weekend vol moois uit de Bel Paese, reizen, food, cultuur en workshops. Georganiseerd door de Smaak van Italië. Little Italy, met 14 chefkoks, die je het lekkerste voorschotelen, verhalen van vertrekkers naar de Laars, leuke B&B’s en heuse pasta workshop. En nog veel meer. Een weekend lang Italia op eigen bodem.
foto: een mooie mocktail van Vinissima
Cocktails zonder alcohol met Hooghoudt. Een bijzondere smaak, dacht Gereons Keuken Thuis toen hij deze zero zero alcohol No 24 van destillateur Hooghoudt proefde. Maar het is voor in je G&T is het een heerlijk alternatief op alcoholloze dagen, zoals tijdens mijn #fitforfun maand. Hooghoudt ziet ook de ontwikkeling in de markt en maatschappij naar minder alcoholhoudende en ontwikkelde Zero Zero 24. Met noten van jeneverbes, lavendel en citrus. Gereons Keuken Thuis is er erg enthousiast over, omdat ik geen fan ben van 0,0% bier of nog erger alcoholvrije wijn. (alleen te drinken met een dash koolzuurhoudend bronwater) Dus een Zero 2 tonic is een welkome alcoholvrije suggestie. Ingrid Larmoyeur maakt er op haar site Vinissima deze Monday Mocktail mee.
foto: inspiratiebanner Evergreen van Mikkel Karstad.
EVERGREEN Gereons Keuken Thuis wachtte al een tijdje op dit mooie boek van de Deense Mikkel Karstad, die ik ken van Gone Fishing en zijn kookkunsten enkele jaren geleden in een koude hal van de visafslag in IJmuiden. Nu is er via Terra Publishing zijn nieuwe kookboek Evergreen met gerechten uit de Scandinavische groentekeuken, een mooi vormgegeven boek, dat voor mij de lente gaat inluiden. Deens design in optima forma. Want zeg nu zelf groenten zijn toch al een evergreen an sich? Soon more!
foto; Valentijn bij hemd voor hem.
Valentijnsdag staat voor de deur. En wat is er nu leuker om je geliefde te verwennen met een presentje. Waar hij ook woont. Hemd voor hem verstuurt dat leuke onverwachte presentje voor Valentijnsdag behalve in Nederland, nu ook internationaal op, gewoon naar Pedro in Albufeira, Yannis op Rhodos of Marcel in Nice. Amour sans frontières zullen we maar zeggen. Dus wat let jullie dames en heren. Fijne Valentijnsdag.
foto: de primi pizzaioli met hun creatie
Pizza Gran Sardegna. Een week of wat geleden was Gereons Keuken Thuis op bezoek in Noord bij De Pizzabakkers, het adres voor krokante pizza en bubbelende prosecco, om daar maar meteen samen met Maurice Kroon van House of Talent numero UNO te worden in hun pizzacontest. Pizza e pesce. Het werd een pizza met de titel Gran Sardegna, met verse scheermessen, kokkels, jakobsschelpen en keurmerk ansjovis uit blik van Bart’s Fish tales. Buon Appetito. Het recept vind je hieronder op de foto.
foto: recept pizza Gran Sardegna.
foto: EIVI, witte wijn, die je omhelst. Salud!
EIVI. De mooie momenten op Ibiza gevangen in een witte wijn uit Galicië, Rias Baixas. EIVI, afkorting van Eivissa, is een iconische witte albariño, die wordt opgevoed sur lie. Een westelijke wijn, denk aan bijvoorbeeld Muscadet. Maar dan met milde zuren en veel fruittonen. Zulk wit mag niet ontbreken in de aankomende lente. Een wijn om op speciale momenten te delen, net als de bijgeleverde armbandjes, die de verbondenheid met de ander, de zon en Ibiza symboliseren. Een feest om te drinken bij vis en schaaldieren of mijmerend tijdens de puesta del sol bij Es Vedrá. Embrace yourselves with EIVI.
foto: Daily paper maakte een speciale Van Gogh collectie.
Daily Paper goes Van Gogh. Het Van Gogh Museum gaat elke keer opnieuw een verrassende samenwerking aan met een merk. Of dat nu sneakers zijn of porselein. Dit voorjaar tekent het internationale mode- en lifestylemerk Daily Paper, o.a. te vinden in de Bilderdijkstraat en op het CS voor een kunstzinnig ontworpen lijn, bestaande uit 21 items, waaronder jassen, broeken en T-shirts. Eigentijdse ontwerpen met daarop de bekend beeld van Van Gogh. De Daily Paper collectie is vanaf 15 februari verkrijgbaar bij het museum en geselecteerde winkels. Gereons Keuken Thuis gaat op vrijdag 14 februari alvast kijken naar al dat moois.
foto: Noord met het EYE museum.
EYE Museum Amsterdam. Cora Meijer van Cultfood is geen onbekende als gastblogger op Gereons Keuken Thuis. Speciaal voor de eerste editie van Mag. tipte zij het EYE Museum. Alleen al de aankomst met het veer is de moeite waard. “Vanuit het Eye heb je overal een blik op het IJ met haar scheepvaart en ponten. Een drukke ader voor de oude stad langs. Het kloppende hart van het Eye museem is voor mij de expositieruimte. Grote internationale en nationale regisseurs worden belicht en delen van hun werk worden vertoond. En juist dat maakt het vaak zo overweldigend. Zo zagen wij er al twee keer het indrukwekkende werk van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar William Kentridge over de bewogen geschiedenis van Zuid-Afrika, maar ook de exposities over regisseurs als Scorcese, van Warmerdam, Tarkovsky, Kubrick, Fellini, Bela Tarr en Jesper Just.”
“Zo bezochten wij de ruimtelijke expositie over Children’s Games van kunstenaar Francis Alys met observaties uit het dagelijks leven van kinderen uit allerlei landen, in gewone steden maar ook in conflictgebieden of waar spanning heerst. Er zijn geen bakken vol speelgoed, ze houden zichzelf goed bezig en leren cognitieve vaardigheden. Af en toe zie je knappe staaltjes vaardigheid en techniek met afgedankte materialen of dingen uit de natuur. De beelden uit Venezuela zijn wel schokkend voor natuurliefhebbers, spelen met krekels zijn wij niet gewend.”
foto: Rossberck face moisturizer op de Dam.
Rossberck. Een leuk initiatief van Mika Koenen en Sander Schoenmakers, beide zijn studenten, die verzorgingsproducten wilden ontwikkelen speciaal voor de mannenhuid. En aandacht wilden schenken aan hun productieproces. Dat stond voorop, toen zij aan dit project begonnen. Wnt er is nogal wat schimmigheid in de wereld van mannencosmetica. Dierproefvrije verzorgingsproducten zonder schadelijke stoffen. En Gereons Keuken Thuis mocht er van proeven. Rossberck is een samenwerking van kennis van chemie en business. dat vindt Gerons Mag. nu het vermelden waard. In 2018 kwam Rossberck op de markt met een face wash en gezichtscrëme. Fijne producten, waarbij ik de aantekening maak dat de facewash wat minder minty kan. De crème is heerlijk stevig.
foto: #momentje met Leontien en Ghislaine en de appels van Marlene®
Koken met appels van Marlene®…. het SMART diet. Begin januari beleefde Gereons Mag een bijzondere lunch op basis van Marlene appels, de dochter van de Alpen. Tevens was het verhaal van mijn tafeldame Leontien van Moorsel wel heel bijzonder. en aangrijpend, want op een bepaalde wijze redde de appel haar leven tijdens een periode, waarin het niet goed met haar ging. Een sprookje, haar carriëre? Welnee, niet altijd. Maar ze kwam er herboren uit. Fietste in 2004 de sterren van de hemel in Athene! Leontien klom uit het dal en startte haar nieuwe levenswerk, de stichting Leontienhuis. Een plek, waar zonder onderscheid des persoons jongeren met eetproblemen en hun familie een mooi onderkomen en begeleiding vinden.
foto: cover Beiroet.
Beiroet van Merijn Tol. Eerder schreef Gereons Keuken Thuis al een recensie van het nieuwe boek van Merijn Tol. Op de valreep van de eerste try out editie van Gereons Mag. stuurde Shyama Culinair haar enthousiaste verhaal en foto in. “Over het algemeen is het eten eenvoudig maar door de vernuftige samenstellingen en een flinke dot liefde verrukkelijk. Een mooi voorbeeld is haar vriend Kamal die maar liefst tien regels hanteert om de beste tabouleh te maken. In Beiroet zijn eten, cultuur, muziek en zang met elkaar verbonden. De intrigerende couleur locale komt door de verhalen en zeker ook door de mooie kleurenfoto’s extra tot leven. Daarnaast knallen de kleurrijke gerechten van de pagina’s…..” Meer over het kookboek Beiroet lees je op Shyama Culinair.
foto: Profuomo is nu te krijgen via hemd voor hem.
Profuomo Je wilt in het voorjaar met al die evenementen wel een beetje knap voor de dag komen als uomo. Dat kan met de mooie kwaliteitshemden van het Italiaanse merk Profuomo, Nu online te bestellen en daags erna in huis. 100% katoen en in vele stijlen en kleuren te krijgen. Van mannenwebwinkel Hemd voor hem kreeg ik ook twee kakelnieuwe witte t shirts van Alan Red opgestuurd. Heerlijk voor tijdens mijn kookavonturen of gewoon strak onder je overhemden. Overigens dames en heren: schroom niet deze winkel te bezoeken voor je gemaal. Als Gereons Keuken Thuis er al van opknapt….
foto: sardines……
Gereons Mag. recept. Omdat het februari, #fitforfun maand is in Gereons Keuken Thuis, besluit deze eerste try out editie van Gereons Mag. met een licht en vrolijk Provençaals visrecept. Sardines uit de oven met een zogenaamde Antiboise saus. Een tomatensaus uit Antibes, waarvan vele lokale varianten bestaan. Ik doe er wat peterselie bij. Anderen weer dille.
Nodig
4 grote sardines schoongemaakt
1 citroen
zout
peper
1 el peterselie gehakt
aluminium folie
2 ontvelde tomaten
50 g gehakte zwarte olijven
3 el olijfolie
2 tenen knoflook
1 el kappers
1 el rode wijn azijn
2 el gehakte peterselie
Bereiding:
Kruis de tomaten met een mesje in en leg in heet water. Daarna laten schrikken in koud water. Ontvel de tomaten en haal de zaadlijsten eruit. Snijd fijn. Hak de knoflooktenen fijn. Verhit wat olie en fruit de knoflook kort. laat niet aanbranden, want dan wordt de saus bitter. Voeg de tomaten toe en laat kort sudderen. Als laatste de olijven. Schep uit pan in kommetje voeg peper, zout, peterselie.kappertjes en rode wijn azijn toe. Snijd de citroen in acht partjes. Houd vier partjes apart. Vul de buik van de sardines met een partje citroen, peterselie, zout en peper. Pak de sardines in folie en zet ze in oven van 180 graden. Na ongeveer een kwartier zijn ze klaar, al naar gelang de grootte van de vis. Serveer de vis met wat Antiboise saus en een partje citroen.
De volgende editie van Gereons Mag. staat in het teken van tuin, voorjaar en Pasen. Wil je ook meedoen met je verhaal of product? Laat het hieronder in een reactie op op mijn social media weten!
NB: Deze eerste try out van Gereons Mag. werd mede mogelijk gemaakt door DSV Media, Ghislaine Melman communicatie, Terra Publishing, Hemd voor hem, Rossberck, Cora Meijer, Shyama Hopman, Van Gogh Museum, De Pizzabakkers, Bart’s Fish Tales, Gereons Eatery & Winery en Ingrid Larmoyeur. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaux en producenten. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.
