Bistrotier.

foto: cover Bistrotier.

Bistrotier. Le livre des joues rouges et des asiettes à saucer. De bistro, al sinds de 19e eeuw het kloppende hart van Franse steden. Van vroeg tot laat, voor een glas met quelque chose à grignoter of een fijn middagmaal. In Gereons kookboekenhoek stond al het rode boek A propos bistro waarin kok en kookboekenschrijver Stéphane Reynaud de essentie van het bistroleven en -eten uit de doeken doet. Onlangs verscheen bij Fontaine van zijn hand Bistrotier, de beroemde bistrokeuken voor bij je thuis, met tachtig bladzijden over drank en 400 pagina’s vol gerechten. En Reynaud zou Reynaud niet zijn als het geheel niet werd gelardeerd met productinformatie en verhalen. Want naast een goede kok is hij een uitstekend verhalenverteller en soms ook grapjas, zoals in zijn seizoensboek De lente op tafel. Toen GKT in 2015 de recensie hierover schreef was het snel gedaan met de op handen zijnde kookstaking. M.a.w. Stéphane Reynaud weet je altijd weer de keuken in te lokken.

Bistrotier. Het boek verwelkomt je op een plek, waar je even buiten de wereld van alledag wilt zijn. Een zaak als een vrolijke dinsdag, een soort huiskamer, waar je de tijd neemt om te genieten van wat de patron je voorschotelt. Van oudsher kwamen de schuiten met verse waar op maandag aan in Rungis. Dinsdag werden de fijne en verse producten van de tuinders geleverd. De aftrap voor een week vol lekkere gerechten in de bistro. De baas van de bistro schrijft zijn menu op het schoolbord. Sur l’ardoise. Zo gaat het al heel lang in Parijs en de rest van Frankrijk.

GKT wil niet blijven hangen in de geschiedschrijving van het fenomeen bistro op deze druilerige maandag, maar gaat kijken, wat Bistrotier Reynaud in petto heeft om de maagjes van klanten te vullen. Het boek start met het menu en de drankkaart (van Frankrijk) met daarop de gerechten , de wijnen en bieren, die de restaurateur verkoopt. Vanaf 7 uur in de ochtend ben je welkom voor een kop koffie of een simpel petit déjeuner. Dat kan een croissant au beurre met jam zijn of een omelet. En vergeet vooral het broodje met ham, kenmerkend voor Ile de France niet!

Om 12 uur, midi, is het tijd voor een kleine apéro, een glas wijn of aperitief met een stukje worst. Den k aan een glas Brouilly of Mâcon. Het hele boek staat vol met geslaagde wijn/spijs combinaties. Bijvoorbeeld voor bij de heerlijk brandade de morue of een hoemmoes van Puy linzen. Griekse tarama op een blini ontbreekt niet. De smaakpapillen zijn geopend voor de répas van de middag of de avond. Met uitleg over oesters, scheermessen en ander zeegrut. Als Bistrotier binnenkort met GKT meeverhuist naar de Languedoc, ga ik zeker te rade bij de lekkere zeevruchtenrecepten van Reynaud. Net als de terrines en charcuteriegerechten. Hierin verloochent Stéphane zijn afkomst als boerenzoon niet. Hij schreef hier eens het boek Van het varken over.

A table. Met vooraf een klassieker uit de Franse bistrokeuken: oeufs à la mayonnaise, eieren met mayo. Glaasje champagne of crémant erbij. Kikkerbillen uit de Dombes met een glas frisse Muscadet sur lie of voor in de winter een kloeke cassoulet, met erbij rode Fitou. En zo staat Bistrotier vol met allerlei fijne en lekkere, al dan niet klassieke Franse gerechten. We sluiten de maaltijd bij Reynaud af met een college over kaas. Daar zou je ook een hel avond mee kunnen vullen. Zoals de mooie Normandische kazen met een trou Normand, een klein glaasje Calvados. Goed gelaafd verlaat je het établissement.

Met Bistrotier is Stéphane Reynaud er wederom in geslaagd je een kijkje te laten nemen in zijn habitat: de bistro in al zijn facetten. Je krijgt er honger van als je de likkebaardend lekkere foto’s van Marie-Pierre Morel ziet en de recepten leest. Dit kookboek krijgt een mooie plek in Gereons Occitaanse kookboekenhoek en zal er weer vaak bij worden gepakt ter inspiratie. Wat nou kookstaking?

Bistrotier, de beroemde Franse bistrokeuken nu bij je thuis. Stéphane Reynaud. (ISBN 9789464042016) is een uitgave van Fontaine en is  te koop voor € 44,99

Oui mon général. 14, Rue du général Bertrand. 75007 Paris http://www.oui-mon-general.fr/

Verklarende woordenlijst:
Le livre des joues rouges et des asiettes à saucer: Het boek van rode wangen en borden vol saus.
Quelque chose a grignoter: iets om erbij te knabbelen.
Op het schoolbord: sur l’ardoise.
Petit déjeuner: ontbijtje.
Croissant au beurre: boterige croissant.
Ile de France: de streek rond Parijs, het hart van Frankrijk.
Apéro: drankje voor de maaltijd uit.
Brandade de morue: stokvispuree uit de stad Nîmes.
Tarama: viskuitdip uit Griekenland voor op een Russische blini.
Répas: maaltijd.
Midi: middaguur of Zuiden.
Patron: de waard, baas van de bistro.
Charcuterie: vleeswaren.
A table: aan tafel.
Crémant: mousserende wijn uit andere streken dan Champagne, denk aan Elzas, Loire of Bourgogne.
Dombes: water- en kikkerrijke streek in het Saône dal tussen Bourg en Bresse en Lyon.
Muscadet sur lie: witte frisse wijn uit Loire Atlantique, gemaakt van de melon de bourgogne druif.
Cassoulet: het traditionele bonengerecht van Occitanië.
Fitou: rode wijn uit de Languedoc.
Trou normand: glaasje Calvados een appeldestillaat uit Normandië.

Stéphane Reynaud is een Franse chef-kok en kookschrijver. Reynaud komt uit een familie van slagers en varkenshouders in de Ardèche in Frankrijk. Hij woont in Parijs met zijn vrouw en drie kinderen. Hij schreef maar liefst 18 boeken, waarvan er velen door Fontaine met succes zijn vertaald.

N.B.: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Lekker. Bruno Vanspauwen.

foto: cover Lekker, een gastronomische satire.

Lekker. Vier vrienden besluiten rond de eeuwwisseling, om het geld dat ze in hun leven verdiend hebben, te verbrassen aan de meest exquise spijzen en dranken. Op Oudjaarsavond in Comme chez Soi, het Brusselse 3 sterrenrestaurant besluiten ze op reis te gaan naar nieuwe smaken en geneugten. Een trip vol sensaties is het gevolg. Niet per ongeluk, want aan het begin van dit millennium is de almacht van het Franse dictaat in de gastronomie net doorbroken. Denk aan de opkomst van de Catalaanse keuken met als vlaggendrager Ferran Adría van El Bullí in Roses. De opkomst van Baskische chefs. het Deense wonder NOMA (dat per 2025 ophoudt te bestaan), de tempel van nordisk mad. De inhaalbeweging, die de Angelsaksische chefs maakten. De opkomst van het influeren. Doen deze vier heren hier ook aan mee?

Kortom Bruno Vanspauwen schreef een gastronomische satire in 22 gangen. Over trends en hypes en hoe zij dit tijdens hun queeste hebben ervaren. De verschuiving van eten als voeding naar eten als spektakel in twee decennia eetgeschiedenis. De veranderingen in de keuken, de tafelmanieren, de gedronken wijnen en gerechten. En…. we zijn nog lang niet aan het einde van deze ontwikkeling.

Lekker is een boek, waarin Vanspauwen je mee op pad neemt door het landschap van de hedendaagse foodcult. Heerlijk om te lezen, om mee te lachen en een feest der herkenning. What’s next de komende 20 jaar?

Lekker, een gastronomische satire. Bruno Vanspauwen (ISBN 9789464369694) is een uitgave van Ertsberg en is te koop voor € 22,95

Over Bruno Vanspauwen: Vanspauwen (1959) is sinds 2002 culinair recensent en wijnschrijver voor de krant De Standaard. Hij publiceert ook over wijn en voeding in Knack Weekend en runt wijnkanaal.be.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Fit op 50.

Fit op 50. Gezond eten en bewegen voor de bewuste man. Gereons Keuken Thuis is daar al heel wat jaren mee bezig. Dat was door de jaren heen vaker te lezen tijdens de #fitforfun weken op GKT. De coronapandemie deed ook een duit in het zakje en voedde mijn overtuiging dat veel bewegen en gezond eten de sleutel is tot meer weerstand. Alhoewel niet altijd, want ook ik werd in november geveld door griep. Was mij in 15 jaar tijd niet overkomen.

foto: Bewegen is een succesfactor.

Januari is begonnen dus gaan we weer met ons allen diëten, geen of minder alcohol drinken en stoppen met roken. Tijdens de kerstdagen heeft GKT zich verdiept in Fit op 50, het relaas van topdokter en androloog Guy T’Sjoen, die zich op vliegveld Zaventem realiseerde, dat hij graag zo wilde worden als de onberispelijke en fitte zakenman, die hij in de lounge zag zitten.. Rug echt, een gezonde uitstraling en fit. Want de dagelijkse praktijk van deze arts laat vaak anders zien. Dat zag hij aan zijn eigen houding achter zijn bureau op foto’s. Maar ook aan de mannen met obesitas, diabetes 2 en hartproblemen, die zijn spreekuur bezoeken. T’Sjoen schreef een leuk fitnessboek voor de bewuste man van boven de 50. Met veel motivatoren om je leefstijl te veranderen. GKT vindt het medische betoog en fitnessgedeelte heel interessant. En de laagdrempeligheid van Fit op 50 maakt dat dit programma voor iedere man te volgen is.

foto: eet lekker gevarieerd en gezond, elke dag.

Topdokter Guy T’Sjoen, in België bekender dan in Nederland (maar dat gaat veranderen) is hoogleraar aan de universiteit van Gent en verbonden als androloog (mannenarts) aan UZ Gent. Hij verkreeg bekendheid in Vlaanderen door de televisieseries Topdokter en Vrede op Aarde. De schrijver start zijn boek met de constatering dat de gemiddelde levensverwachting van mannen nog altijd achter loopt op vrouwen. Hij geeft hiervoor een aantal verklaringen, waaronder hormonen, “risico” gedrag, sociale verschillen, overgewicht en chromosomen. Ook speelt voeding een rol. Regelmatig ziet hij mannen in zijn praktijk, die met een kleine set aan hulpmiddelen groot resultaat boeken. Van onfit en oud, naar lichtgewicht en vitaal. De kern is motivatie en plezier. Niet per se wilskracht.

foto: train met weerstandsbanden, lekker in de buitenlucht.

In Fit op 50 gaat T’Sjoen in op het plannen van sporten en bewegen. Maak hier tijd voor! Het creatief omgaan en in balans brengen van je voeding. In het boek vind je een lekker menuplan voor 4 weken en makkelijke gezonde recepten. Daarnaast vertelt de schrijver over een work out met weerstandsbanden. Voor iedereen te doen. Binnen of buiten. Tot slot je slaapritme, want meer en meer ligt de kern van fit ouder worden in goed slapen, zodat je lichaam kan recupereren van alle actie op de dag. Hij sluit zijn betoog af met 10 waardevolle tips. Hierna kun je zelf aan de slag, al dan niet met de muziek-playlist, die je via een QR code in het boek kunt downloaden.

Fit op 50 biedt je een mooie set aan uitgangspunten, waarmee je elke dag kunt werken aan je conditie. Word een fitte vijftiger! Zeg nou zelf is dat niet leuk, als je man van boven de 50 bent, om resultaat te zien van je inspanningen? Gereons Keuken Thuis vindt van wel, zeker nu ik in 2023 de 57 ga aantikken. Dit fijne lifestyle boek voor dagelijks gebruik krijgt een prominente plek in mijn mini-gym.

foto: cover Fit op 50.

Fit op 50. Guy T’Sjoen (ISBN 9789401486941) is een uitgave van Lannoo en te koop voor € 26,99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Kerstrally 2022.

foto: Dansk nisse 2022.

Kerstrally 2022. Gereons Keuken Thuis weet nooit hoe hij de laatste twee weken van december moet duiden. Het is een tijd van snel alles afmaken, wat moet gebeuren, reflecteren over wat er in 2022 gebeurd is en het hier en nu. Wisselende menu’s voor Eerste Kerstdag passeren de revue. Wordt het een klassiek diner à la George Sand, funky eten op de wijze van Dalí of een buvette? Meestal tot het moment van kerstavond is GKT nog bezig met combineren en verzinnen van de line up. Dat gaat al jaren zo. Voor degenen, die wat meer vooruit plannen dit jaar geen menu’s uit kookboeken, maar wat smakelijke recepten, wijn en  andere tips, waarmee je op Eerste Kerstdag de show kunt stelen. Fijne kerstrally!

foto: escabeche in schelpen.

Escabeche van twee soorten blikvis. 

1 blik tonijn op water (Fishtales)

1 blikje sardines op olijfolie, graatjes verwijderen

1 kleine rode ui gesnipperd

2 el kappers

paprikapoeder

1/2 tl cayennepeper

knoflookpoeder

paprika uit olie fijn gesneden. (pot Sligro)

olijfolie

zout

citroensap

 Bereiding

Maak de sardines schoon, Laat de tonijn uitlekken. Dep de kappertjes droog. Pers een citroen uit. Snipper het rode uitje fijn. Snijd de paprika uit pot heel fijn. Mix alles goed door met de kruiden en voeg het citroensap en olijfolie toe. Laat een tijdje afgedekt in de ijskast staan. Serveertip: GKT vulde er in de Languedoc op het strand gevonden schelpen mee.

foto: homemade servet-enveloppen van A.

foto: creatieve kerstversiering van T.

Homemade kerstdecoratie. GKT bezocht onlangs de kerstmarkt van Haarlem. Een sfeervolle aangelegenheid in het mooie oude en feestelijk verlichte centrum van deze stad. Iedereen was er en vermaakte zich opperbest. De aangeboden waar was van plastic uit de Volksrepubliek China en men kon zich eindeloos tegoed doen aan patat, worst en hamburgers. Ik heb daar niets mee. Elk jaar haakt GKT met kerst af door het grote plastic- en consumptiegehalte. Hoe leuk is het dan om van mijn Zandvoortse buurvrouwen A. en T.  zelfgemaakte kerstversieringen cadeau te krijgen? Bespoten dennenappels uit Occitanië, een gedecoreerde (k)oesterschelp en servetenveloppen met vondsten uit de natuur. Laten we het less is more noemen. Deze cadeautjes krijgen een fijn plekje op de kersttafel. Dank jullie wel dames!

foto: Argento single vineyard malbec bio.

Kerstrally 2022 met wijnen van Argento. Aan het einde van deze week begint het Kerstweekend, Voor velen dagen om eens uit te pakken met wijn en spijs. In de zestien jaar dat GKT nu over eten en drinken blogt ontbrak er nooit een kerstwijnspecial. Na Spaans, Bourgondisch en Occitaans is het dit jaar tijd voor biologisch Argentijns van Bodega Argento. De meest bekende druivensoort van Argentinië is de malbec, die we ook rond het Franse Cahors aantreffen. Wijndrinkers denken vaak, dat het bij Argentijnse wijnen alleen gaat om BBQ wijn. Niets is minder waar, want dat de wijnen van Argento het ook prima doen bij groentegerechten, was te proeven eind november in het Amsterdamse restaurant De Kas. (dat binnenkort overigens tijdelijk zijn deuren sluit). Argento is één van de meest duurzame wijnproducenten van Zuid Amerika en het is hun er alles aan gelegen, om hun productie in overeenstemming met natuur en milieu te houden. Lees meer.

foto: easy does it salade Baltique voor je buvette.

Een salade Baltique met wilde en gerookte zalm. Easy voor de kerstdagen en altijd hoog op de hitlijst in SeaSpot.

Nodig:

1 groot blik wilde rode zalm

1 kg vastkokende aardappels

200 g gerookte zalm

bieslook

peterselie

kleine pittige cornichons

4 el mayonaise

2 el sour cream

peper en zout

Bereiding:

Schil en kook de aardappelen gaar. Zet ze iets eerder uit dan gewoonlijk, want in de pan garen ze nog behoorlijk na. Giet af en laat de aardappels afkoelen. Snijd de augurkjes fijn. Hak de peterselie en bieslook fijn. Meng deze door de in blokjes gesneden aardappel. Open het blik zalm en laat uitlekken. Verwijder graatjes en vel en vet. Meng door de aardappels. Voeg de mayo en sour cream toe en roer voorzichtig. Maak het geheel op smaak met peper en zout. Roer als laatste de in reepjes gesneden gerookte zalm erdoor.

foto: witte viognier van L’Orangeraie.

Drink bij deze salade tijdens de kerstdagen een witte viognier bij van L’Orangeraie, IGP Pays d’Oc. Te koop  bij Wijnkoperij Okhuysen in Haarlem.

video: een muzikaal intermezzo uit de haven van Marseillan, Languedoc.
foto: cover De Druif van Gianluca di Taranto.

De Druif. Een wine class van Belgische sommelier en wijnschrijver Gianluca di Taranto. Deze wijnman deed door de jaren heen ervaring op bij o.a. The Jane in Antwerpen en Osteria Francescana in Modena. De Druif is een boek, waarin hij al verhalend alle druivensoorten van albariño tot zinfandel behandelt. Met alle eigenheden en leuke anekdotes. Hij vertelt over Griekse druiven met een dosis humor en de herkomst van de Italiaanse primitivo, die overigens in de VS zinfandel wordt genoemd. Lekker leerzaam leesvoer  voor de kerstdagen. In januari 2023 lezen jullie de recensie op Gereons Keuken Thuis. Uitgave van Lannoo.

foto: dessert uit Peru, suspíro de Limeña.

.RECEPT uit Peru Kleurrijk en fantasievol eten uit Peru. Geuren en smaken verenigd. Al millennia lang. Van de kust van de Stille Oceaan, in de straten van Lima, in het hooggebergte van de Andes en de wouden van de Amazone. Dat is de rijke keuken van Peru. De Inca’s aten al quinoa, physalis (goudbes) en een vorm van de emblematische ceviche. Grootmoeders in de bergen hielden cavia’s in hun keuken. De conquistadores brachten knoflook, citrusvruchten en gember mee. De Afrikanen hun voedsel, zoals de spiesjes van runderhart. Veel gegeten streetfood in Lima. De Italianen kwamen met pasta en wijn. De Chinese arbeiders leerden Peru wokken. En de Japanners vervolmaakten de bereidingen van vis in de Peruviaanse keuken.

Suspiro de Limeña uit Ceviche, de keuken van Peru. Martin Morales. Een door de Peruviaanse dichter José Galvez verzonnen karameldessert met portmeringue.

Nodig:

1 blikje/portie Peruviaanse dulce de leche.

2 eidooiers

120 g fijne kristalsuiker

55 ml witte Port

2 eiwitten

1 tl kaneel en wat extra om te strooien

takjes munt ter garnering.

Bereiding:

Maak eerst met een blikje gecondenseerde melk dulce de leche. Laat iets afkoelen en klop als de dulce de leche nog iets warm is de eidooiers erdoor. Verwarm op nieuw om te laten indikken. Giet het mengsel in 4 dessertglaasjes en zet deze tot gebruik in de ijskast. Doe de suiker en port in een steelpan. Verwarm langzaam en al roerend tot de suiker is opgelost. Breng het dan aan de kook. De portsiroop moet gaan borrelen om het slappe-balstadium te bereiken op 112 tot 155 graden Om te testen of dit zover is doe je een druppel in een kommetje koud water. Als het een bolletje vormt is het juist. Klop intussen de eiwitten tot ze ondoorschijnend zijn en pieken vormen. Giet de hete port siroop erbij en voeg kaneel toe. Blijf kloppen tot de meringue stijf en glanzend is. Een Italiaanse meringue. Schep de meringue op de afgekoelde dulce de leche en garneer met wat kaneel en een takje munt. Buen provecho! 

foto; een vrolijk everzwijn in Beaune

Wild zwijn? Gereons Keuken Thuis schreef een keer over de jagers, die ik tegenkwam in de heuvels tussen Mancey en Tournus. Mannen in oranje hesjes, die op zaterdag een robbertje achter de wilde zwijnen aan gaan rennen. In de hoop, als waren zij Asterix en Obelix, een wild zwijn te verschalken. Ik vroeg me direct af of Théo erbij was? Die oranje hesjes zijn er voor het geval ze elkaar per ongeluk in de bil schieten. Uitstappen uit de auto voor foto’s was derhalve geen optie. Het bracht me meteen op het idee, om weer een karbonaadjes te maken met een wildsmaak. Het verschil tussen varken en zwijn is dat de laatste erop los scharrelt en veel meer dingen zoals jeneverbessen, wilde kruiden en ander natuurlijk spul eet. En…, voegde een Facebook vriendin, die voorheen in de Bourgogne woonde, eraan toe, veel meer spiermassa heeft. Dus roder vlees. Natuurlijk is het geen wild zwijn, maar niet getreurd, met kruiden en specerijen in een marinade kun je een heuse wilde stoof van varkensvlees maken. Dat leerde ik van mijn tante Doubs, juist ja, die van de soep, uit de Morvan. Lekker stevig glas rood erbij en smikkelen maar.

Nodig:

1,5 kg schouderkarbonaden

2 sjalotten

1 prei in ringen

1 winterwortel

1 tak rozemarijn geritst

2 laurierbladeren

3 tenen knoflook

genoeg rode wijn om het vlees onder te laten staan

2 cm gember

8 kruidnagels

15 gekneusde jeneverbessen

1 el Dijon mosterd

bloem

peper en zout

boter

Bereiding:

Maak een marinade van de wijn, grof zout peper, mosterd, gehakte knoflook, gember in dunne reepjes, de jeneverbessen, laurier en rozemarijnnaalden. Leg de ontbeende schouderkarbonaden in deze marinade en dek af. Laat het geheel minimaal 24 uur in de ijskast staan. Haal het vlees uit de marinade, dep het droog en haal het door de bloem met wat zout en peper. Verhit boter en bak het varkensvlees aan. Snijd ondertussen de prei, sjalot en wortel fijn. Breng in een steelpan de marinade aan de kook. Haal de karbonades uit het vet en zet apart. doe de groenten in de pan en zet ze kort aan. Blus af met de warme en gezeefde marinade. Doe de karbonaden terug en laat het geheel een uur stoven op heel zacht vuur. Bind de saus met wat beurre manié. Serveren met fluffy aardappelpuree en geroosterde pompoen uit de oven.

foto: Bourgogne pinot noir vignerons de Mancey

We drinken er een kloeke rode pinot noir bij uit Les Essentiels collectie van vignerons de Mancey in Tournus.

video: varkentje met aligot, heerlijk wintereten op de markt van Narbonne.
foto: cover Fit op 50 van Guy T’Sjoen.

Fit op 50. Voor na de kerstgedruis en de oliebollen van het nieuwe jaar ligt in GKT al het leuke fitness en kookboek Fit op 50 klaar. Het nieuwe boek van Gentse topdokter en androloog Guy T’Sjoen, met gezond eten en bewegen voor de bewuste man van boven de 50. Laat ik dat nu toevallig zijn. Uitgave van Lannoo.

foto: God Jul.

Ik wens jullie warme en gezellige kerstdagen!

Meer lezen uit voorgaande jaren?

George Sand menu 2021

10 menu’s uit kookboeken 2020

Kerstrally 2019

Bijzondere kookboeken uit 2018

No waste GROENTEN.

foto: taco’s met bieten en witte bonen.


No waste GROENTEN.
 Op de keukentafel van Gereons Keuken Thuis ligt een kookboek, dat mijn tante Doubs, van de no waste velouté, uit de Morvan zou verslinden tot op de draad. Een groentenboek, dat je in zes seizoenen meeneemt van wortel tot loof? Zes seizoenen zagen we al eens eerder bij Joshua McFaddden en er zit een kern van logica in, want de voorzomer biedt nu eenmaal andere groente- en fruitsoorten dan de nazomer. En in het midden van de winter is het anders koken met groente dan in de vroege lente. No waste GROENTEN van Sophie Gordon bevat meer dan 130 smakelijke plantbased recepten. En het is nog duurzaam ook, want deze schrijfster ge- en herbruikt alles. Daar moet je juist bij GKT mee aankomen. Tevens goed voor de portemonnee. Want zuinigheid met vlijt…

foto: een chique pastinaak-notenpaté

Maak groenten het middelpunt van je maaltijd is de gedachte van Gordon en gooi niets weg. Tante Doubs knikt nu instemmend mee. Want weggooien is zonde. Nu heeft de schrijfster een voorsprong, want zij staat bekend om haar goedgevulde groentelade en het feit, dat ze van elk onderdeel iets weet te maken. Koken volgens de seizoenen is het credo in No waste groenten. Het begint met orde op zaken stellen. Maak een planning voor je ijs- en voorraadkast. Let op wat je inkoopt en de THT en TGT informatie. Plan vooruit (iets waar GKT een broertje aan dood heeft in de keuken), doe slim boodschappen (dat doe ik dan weer wel)  en kijk hoeveel en wanneer je wat gebruikt. Je kunt dan direct aan de slag met het koken in zes seizoen à la Gordon. Aucun gaspillage! Geen verspilling. Taal naar het hart van GKT en zijn tante uit de Morvan.

foto: koken in de herfst.

Via de lente, de vroege- en midzomer beland ik in het seizoen waar we nu nu leven: DE HERFST. Het seizoen, waar de vruchten worden geplukt van een jaar telen. het favoriete seizoen van  Sophie Gordon en voor haar een begin van nieuwe culinaire avonturen. Bieten, pastinaak, boerenkool en pompoen zijn de runners up in dit seizoen. Voor taco’s gevuld met bieten en witte bonen, heel spannend: een pastinaak-noten paté (die komt terug tijdens de kerstrally 2022 op GKT), palm- en boerenkool recepten. als aanloop naar de vroege winter. Elk recept en onderwerp gaat vergezeld van no waste tips.

No waste GROENTEN is een boek, dat je niet snel even uitleest. Vanwege de vele lagen. Het is een kookboek, dat je telkens weer pakt bij een bepaalde groente, om zo de mogelijkheden te ontdekken, die elke soort biedt. Daar is Sophie Gordon in geslaagd. Als een echte tante Doubs gaat dit fijne kookboek door Gereons Keuken Thuis nog heel wat geraadpleegd worden in mijn Occitaanse keuken. In elk van de zes seizoenen.

foto: cover No waste Groenten.

No waste GROENTEN. Van wortel tot loof in 6 seizoenen. Sophie Gordon. (ISBN 9789461432865) is een plantbased uitgave van uitgeverij GoodCook en is te koop voor € 32,50

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Palingsoep uit Kathaars receptenboekje.

foto: cover Kathaars receptenboekje.

Palingsoep uit Kathaars receptenboekje. Onlangs was Gereons keuken Thuis in het hoog gelegen village perché Minerve, Een stadje met een rumoerige geschiedenis, want hier werden in 1210 alle Kathaarse inwoners vermoord in opdracht van de Paus. Wat eens een vreedzaam bergdorp was werd een slagveld. Minerve is niet de enige plek in Occitanië waar deze “kruistocht” plaatsvond. Ook in de stad Béziers vielen 12.500 doden door de expansiedrift van de Paus en de Franse koning. Wil je meer weten over de Katharen en hun (geloofs) gewoonten? Lees dan het boek Montalliou van Emmanuel Le Roy Ladurie, dat de geschiedenis vertelt van een kleine Kathaarse gemeenschap in de Pyreneeën. GKT gaat bij terugkomst in Nederland eens snel dit boek weer te voorschijn halen.

foto: zicht op het verscholen Minerve.

In Minerve zit tegenover het kleine kerkje een heel schattig boekhandeltje annex theesalon. Dan moet ik gewoon naar binnen en snuffelen. Naast wat pittoreske ansichtkaarten en een oud boek met de fabels van La Fontaine trof ik een aardig kookboekje: Recettes secrètes du Pays Cathare. Een bloemlezing van gerechten uit het Kathaarse land met recepten uit de bergen, uit zee en gemaakt met de hier in de Languedoc alom tegenwoordige wijnen.

foto: monument voor de gevallen Katharen.

Ik koos voor een Bourride aux anguilles. Een stevige palingsoep. Een gerecht uit de streek rond Narbonne.

Nodig:

1 kg paling in stukken

10 kleine krabben

600 g aardappels

100 g spekblokje

6 tenen knoflook geplet

bosje gehakte peterselie

2 gedroogde chilipepertjes

2 witte uien

1 zakje saffraan

boter

peper & zout

water

Bereiding:

Snijd de paling in stukken en spoel af. Schil en snijd de aardappels in blokjes. Afhankelijk van de grootte in 4 of 8 parten. Smelt wat boter en bak de gewassen krabbetjes kort aan samen met de spekblokjes. Voeg hierna de paling, aardappels, gesnipperde uien, pepertjes en geplette knoflook toe. Zet het geheel onder water en breng aan de kook. Voeg de saffraan toe en laat het geheel een half uur pruttelen. Voeg als laatste de gehakte platte peterslie toe en maak de bourride op smaak met peper & zout.

Wijntip: een witte viognier CODE IGP Pays d’Oc van Alma Cercius, een domein vlak onder Béziers.

Noot: het recept komt uit Recettes secrètes du Pays Cathares, geschreven door Jacques Bertinier en François Mailhes. Uitgave van Editions Stéphane Bachès.

Bonen! in Occitanië

Bonen! in Occitanië.  Als je over één bekend gerecht met peulvruchten uit Occitanië praat, dan heb je het natuurlijk over cassoulet. De naam komt van het woord caçola, de typische aardewerk pan met een email laag, waarin dit gerecht wordt bereid. Gerons Keuken Thuis kende het woord cazuela uit het Spaans. Leer ik via dit gerecht mijn eerste Occitaanse woorden. Cassoulet, althans de basis, bestaat uit gedoogde, meestal witte, bonen en diverse vleessoorten, die in deze caçola worden gegaard.

foto een caçola met cassoulet.

Volgens een legende ontstond cassoulet in het stadje Castelnaudary tijdens de Honderdjarige Oorlog in de 14e eeuw. Toen de Engelsen Catelnaudary belegerden waren de bewoners aangewezen op het eten, dat er nog te vinden was in de stad, gedroogde bonen en al dan niet gezouten vlees. Het werd overal ingezameld. Hiervan maakten zij een gigantische ragout of estofat, om de eigen soldaten te voeden en zo de Engelsen te verjagen. Of dit waar is weet GKT niet, maar het is en mooi staaltje regionaal chauvinisme. GKT gaat snel Castelnaudary eens bezoeken!

Over regionaal gesproken: cassoulet profileerde zich in verscheidene gedaanten. Elke plaats in Occitanië kent een eigen versie. Natuurlijk de originele versie uit Castelnaudary met witte bonen uit de Lauragais, ganzenvet, varkensschouder, zwoerd en worstjes, gekookt in bouillon van een gevogeltekarkas, duivenvlees, varkensbotten, ui, wortel. Voorheen werd de cassoulet afgebakken in de oven van de bakkers in de Montagne Noire.

foto: Occitaans straatje.
foto: burcht van Carcassonne

De cassoulet-versie van de stad Carcassonne kan naast bovengenoemde ingrediënten ook nog schapenvlees en patrijs bevatten. Tot slot de versie uit la ville rose Toulouse met gekonfijte eendenbout en natuurlijk saucisse de Toulouse. In Toulouse vogen ze tevens wortel toe en een ui, waarin wat kruyidnagels zijn gestoken. In Toulouse bedekt men de cassoulet meestal met een laagje paneermeel om een korstje te krijgen in de oven.

Bonen! in Occitanië. Cassoulet kent vele gedaanten. Vandaag een recept uit Bonen! Het mooie kookboek vol peulvruchten van Joke Boon. Zij maakt het je wat makkelijker, met haar versie met kievietsbonen, dan alle andere stevige recepten, die ik hier in de Languedoc vond. Le vrai cassoulet Boonais!

foto: cassoulet Boonais uit Bonen!

Cassoulet met kievietsbonen. uit het boek Bonen!

Nodig:

200 g kievitsbonen of andere witte bonensoort, 6 tot 12 uur geweekt in koud water.

2 laurierblaadjes

plantaardige olie

2 uien gesnipperd

2 teentjes knoflook gehakt

300 g dunne speklapjes

1 klein blikje tomatenpuree

1  tomaat fijngesneden

3 takjes tijm

250 ml witte wijn of groentebouillon

100 g gerookt ontbijtspek in plakjes

250 g varkensbraadworst, 2 à 3 stuks

65 g gr4of paneermeel

25 g boter in blokjes

3 el gehakte peterselie

zout en versgemalen peper

Bereiding:

Breng de bonen aan de kook met het weekwater en de laurierblaadjes. Laat ze in 45-60 minuten gaar koken. Controleer door er  een te proeven. Kook zo nodig langer. Verwarm de oven voor op 160 graden. Verhit een scheut olie in een koekenpan en fruit daarin de ui en knoflook gedurende 5 minuten. Snijd de speklapjes in dobbelstenen en kruid deze met zout en peper. Doe de blokjes bij de uien en bak ze al omscheppend een paar minuten mee tot het vlees begint te kleuren. Voeg de tomatenpuree toe en bak even mee, zodat de puree kan ontzuren. Voeg de fijngesneden tomaat, de takjes tijm en 150 ml van de wijn of groentebouillon toe en laat 10 minuten zachtjes pruttelen.

Verhit in een andere koekenpan een scheut olie. Snijd het gerookte ontbijtspek in stukjes en de worsten in plakken. Bak het spek en de worst in circa 6-8 minuten bruin. Laat nu de bonen uitlekken, maar houd de laurierblaadjes bij de bonen. Neem een ovenschaal of braadpan. Doe eerst de helft van de  bonen erin, dan de helft van het vlees tomatenmengsel en de helft van het spek- en worstmengsel Bestrooi met de helft van het paneermeel en giet de resterende wijn of groentebouillon erbij. Herhaal deze laagjes maar voeg geen wijn meer toe. Leg wat klontjes boter op het laagje paneermeel en schuif de ovenschotel in het midden van de warme oven. Laat 1 1/2 à 2 uur stoven Schep tussendoor één of twee keer het geroosterde korstje door de bonen. Of zeven of acht keer! Serveer de cassoulet in diepe borden bestrooi met gehakte peterselie. 

Wijn erbij: een donkerrode Cahors!

foto: cover Bonen!

Over Bonen!: Joke Boon stelde zich tot doel elke dag iets met bonen te eten. In haar geval geen straf, want Joke is dol op bonen. Altijd al geweest. Hierin schuilt een soort “nomen est omen”. Dat geldt niet voor alle Nederlanders. De peulvrucht is een beetje in het verdomhoekje geraakt door de jaren heen. Maar als gevolg van kennismaking met andere culturen zit de boon weer in de lift. En Joke draagt hier haar steentje aan bij met het boek Bonen! Elke maand 12 verrassende recepten met bonen.

Bonen! door Joke Boon (ISBN 9789048829606) is een uitgave van Carrera en kost € 29,99

Bougnettes Albigeoises.

foto: bougnettes Albigeoises

Bougnettes Albigeoises. Gereons Keuken Thuis vond een lekker recept voor gehaktballetjes uit de stad Albi in het departement Tarn. Stad van de bekende schilder en socialite Toulouse Lautrec. Je leest veel over het departement en de stad Albi op de leuke site van Tarn Coeur d’Occitanie. Ook leer je via deze website wat Occitaanse woorden. Onder het mom: “Vous parlez Occitan sans le savoir.” worden hedendaagse uitdrukkingen in het standaard Frans gekoppeld aan de magie van de Occitaanse taal. Een beetje chauvinisme kan geen kwaad.

Uit het hart van Occitanië een recept voor bougnettes Albigeoises, balletjes van fijngemalen en in vet gegaard vlees van een varkenshoofd. Bewaard in stenen potten onder een laag reuzel. Je verwarmt ze nadien in hete soep of in het vet zelf.

Het recept.

Nodig:

300 g broodkruim

melk

6 eieren

1,5 kg vet en mager vlees van een varkenshoofd of ander gemalen vlees.

4 tenen knoflook fijngehakt

6 takjes peterselie gehakt

peper & zout

2 tl quatre épices (Ducros)

brede stukken spekvet 

50 g reuzel

Bereiding:

Week het broodkruim in melk en klop de eieren erdoor. Laat een paar uur rustig staan in de ijskast. Maal het varkenshoofdvlees fijn en meng dit gehakt door het melk-, broodkruim- en eierenmengsel. Voeg de fijngehakte knoflook toe, de peterselie, peper & zout en de quatre épices. Maak het geheel goed op smaak. Week het vetspek in warm water en rek het uit. Snijd het in 12 stukken. Maak twaalf platte balletjes en rol deze in het uitgerekte spekvet. Smelt 50 g reuzel in een gietijzeren pan en leg hierin de bougnettes naast elkaar met nog wat extra reuzel erboven op. Bak de balletjes in 40 minuten gaar in de oven op middelhoge temperatuur. Keer ze halverwege om. Laat daarna rustig afkoelen. Doe de bougnettes in aardenwerk potten of in gesteriliseerde glazen potten met genoeg reuzel om ze volledig te bedekken. Op deze wijze zijn de balletjes nog lang te bewaren.

Drink bij de bougnettes Albigeoises een rode Fronton of rood uit het naburige Cahors.

foto: Tarn het hart van Occitaniè.

Noot: dit recept vond GKT in het kookboek Cuisine du Terroir,, the lost domain of French cooking dat ik in de jaren tachtig van de vorige eeuw op de kop tikte. Het recept heb ik vertaald en bijgewerkt.

Over frituren.

Over frituren. Meneer Wateetons gaat wederom aan de slag. Deze kookboekschrijver doet dat altijd op geheel eigen wijze. Voor Over Rook assembleerde hij zelf zijn ultieme rookoven, om te fermenteren creëerde hij zijn eigen Over Rot laboratorium en voor de Worstbijbel een stampte hij heuse worstmakerij uit de grond tijdens een workshop in Zunderdorp. Kneden maar dat vlees! Naast schrijver zou je hem een vorser kunnen noemen. De professor Barabas of Willie Wortel van de culinaire experimenten. En dat ook nog met een flinke scheut humor. Trial & error zijn zijn devies en daarbij gaat hij tot het naadje.

foto: een all time favorite: de bamischijf!

Meneer Wateetons vindt frituren de beste kooktechniek op aarde. Nou ja, dat zullen grillchefs over barbecuën zeggen, sauzenkoks over het emulgeren van hun sauzen en pizzaiolo over zijn pizza. Maar Meneer Wateetons stipt één hele belangrijke factor aan van het bereiden van voedsel in hete olie. Het geeft structuur en door vet een filmende smaak. Probeer dat maar eens in water of in je airfryer. Olie kan namelijk veel heter worden dan kokend water en heeft de eigenschap om de smaken van je voedsel niet te absorberen. Frituren is de methode om je gerecht gelijkmatig te laten bruinen en garen. En dan heel snel, zeker vergeleken met de airfryer. Dus die laatste kan na het lezen van dit boek bij het grofvuil of beter nog je lokale apparaten-inleverpunt.

foto: crispy bananenchips.

Over frituren start met je apparatuur en benodigdheden om een goede friteur te worden. De frituurpan, met of zonder deksel. Ooit een snackbar gezien met de deksel op het vet? De techniek: de tien basisregels van goed frituren. Met speciaal voor de “druk druk druk” mens een TL:DR (too long didn’t read) samenvatting. Wat gebeurt er precies tijdens het frituren en wat zijn je succesfactoren? Het inpakken van het voedsel, dat je gaat frituren komt aan bod, van paneren tot tempura. Heel bijzonder vindt Gereons Keuken Thuis de uitleg over je beslag: daarvoor zijn koolzuur en alcohol factoren voor succes en luchtigheid. Maak eens een kopstoot beslag. Of gebruik de sifon. (kidde) Wederom worden al deze tips samengevat in een TL;DR. Tot slot de gezondheidshamvraag.. Meneer Wateetons  loopt alle gezondheidskwesties door. Inderdaad stomen is gezonder, maar frituren vele malen lekkerder. Zullen we het daarop houden?

foto: pasta fritta alla Siracusana.

De recepten in Over frituren zijn verdeeld in Vegan & Vega, vlees & vis en zoete bereidingen. Daarnaast besteedt de schrijver aandacht aan krokantjes en sauzen.  Er kan heel wat plantaardigs in het vet gesmoord worden. Wat te denken van Bugles x Jack Daniels donuts van pompoen? ( of je moet anti alcohol zijn) Daar kan toch geen rechtgeaarde vegan tegen zijn? En wat te denken van frites, gemaakt van aardappel of andere groenten? De kaassoufflee komt voorbij en de bamischijf., maar ook suppli alla Romana en gefrituurde pasta uit Syracuse. In het vlees & vis deel ontbreekt natuurlijk de frikandel niet. Handig in deze tijden van frikandellen-schaarste. De kroket staat fier te prijken en over de grens kijkend Spaanse boquerones, van die kleine gefrituurde visjes, waar je in Spaanse strandtenten je maal mee kunt doen. Voor Gereons Keuken Thuis een lievelingskostje als kind. De Lego mexicano komt aan bod en de ins & outs van fried chicken. Wat een cornucopia aan mogelijkheden biedt het frituurmandje van Meneer Wateetons. Tot slot ZOET met gefrituurde Bounty, donuts en ijs. Dat moet voor echte zoetadepten het paradijs zijn.

Over frituren. Ik las het boek in één ruk uit, dus geen TL;DR nodig. Gereons Keuken Thuis kan  kort zijn: koop een frietpan, haal olie en dit kookboek in huis en ga net als Meneer Wateetons aan de slag. Vet succes ermee! 

foto: cover Over frituren.

Over frituren. Waarom frituren de beste kooktechniek op aarde is. Meneer Wateetons (ISBN 9789464041729) is een uitgave van Fontaine en is te koop voor € 32,00

Meneer Wateetons is foodwriter en schreef meer dan acht boeken, die vaak worden omschreven als zeer compleet, diepgravend en hilarisch. Als zelfstandig werkend kok én gepromoveerde wetenschapper is hij onderzoekend en sceptisch van aard en hij schept er genoegen in culinaire mythes met de grond gelijk te maken. Zijn boeken en andere stukken kenmerken zich door een gedegen wetenschappelijke onderbouwing, een humoristische schrijfstijl en een onverwoestbare can-do-attitude.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Kook met Maarten van den Biggelaar. Recept.

Kook! met Maarten van den Biggelaar. Recept. In mijn recensie van enkele weken geleden heb ik gezegd, dat ik nog een (basis)recept zou plaatsen uit het fijne kook- en leesboek van Maarten van de Biggelaar: KOOK! Maarten zorgt ervoor, dat koken rust in je hoofd brengt en nog veel belangrijker reuring aan tafel. Dat laatste is sowieso voor iedereen te doen!

foto: cover Kook!

Kook! is een vooral een boek vol aanstekelijke verhalen. Lekkere recepten uit de keuken van Maarten van den Biggelaar. De oprichter van Dansen bij Jansen (waar ik in mijn jeugd heel wat uurtjes heb doorgebracht) schreef met Kook! een pleidooi voor zelf koken met mooie producten. Waarom moet het zo snel allemaal? Wel een uur yoga in de ochtend, maar koken mag geen tijd kosten. Draai het eens om! Voor Gereons Keuken Thuis een heerlijk boek ter inspiratie deze zomer, want in de laatste turbulente jaren hebben de zen-momenten in mijn keukentje regelmatig onder druk gestaan. Tijd voor een revival. Kook!” Lees meer.

Vandaag het recept van Maarten voor basisrisotto. In tegenstelling tot Gereons Keuken Thuis, die het beetje bij beetje bouillon toevoegen en roeren juist erg ZEN vindt, hoeft dat van de schrijver geheel niet. Hij vindt, dat de rijst best “onder water” mag staan en zo lekker gaart. Gereons Keuken Thuis las zijn vrolijke risotto verhaal en ging aan de slag.

foto: basisrisotto uit Kook!

De eenvoudige basisrisotto van uit Kook!

Nodig:

risottorijst

1 uitje

rode peper

eventueel knoflook

witte wijn

bouillon

boter

Parmezaanse kaas

Bereiding:

Doe in een grote pan wat olijfolie en boter en voeg een fijngesneden uitje, het pepertje en eventueel wat knoflook toe. laat op een laag vuur glanzend worden. Doe de rijst erbij. Bak de rijst op hoog vuur, roer geregeld en zorg ervoor, dat de rijdt een olie-achtig laagje krijgt en gaat glimmen. Giet een glas witte of rode wijn  erbij en laat het even zacht borrelend doorkoken. Als het vocht verdampt is voeg dan ineens de bouillon toe en eventueel het korstje van de Parmezaanse kaas. Laat de rijst nu langzaam garen. Roer regelmatig door. Van den Biggelaar geeft hier leuke tips voor en serveer de risotto met wat wat boter erdoor geroerd en geraspte Parmezaan.

Erbij een glas wit of rood, afhankelijk van de gebruikte wijn.

Kook! Rust in je hoofd, reuring aan tafel. Maarten van den Biggelaar. (ISBN 9789463811347) is een uitgave van PODIUM en is te koop voor € 29,99

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten