Eataly, eigentijds Italiaans eten.

foto: cover EATALY in herfstlicht.

EATALY, eigentijds Italiaans koken. “Een kookboek biedt misschien wel de perfecte gelegenheid om het eens te hebben over gezondheid, duurzaamheid, harmonie en allerlei andere zaken, die komen kijken bij onze voedselkeuzes”, zegt Oscar Farinetti, eigenaar en oprichter van de Italiaanse foodketen Eataly, met winkels in Italië en buitenland. De mare gaat dat wij er in 2018 ook kunnen verwachten in Amsterdam. Eten is een agrarische keuze, want uiteindelijk bepaalt de consument wat de boer verbouwt, teelt of fokt. Wat de visser vangt en de jager bejaagt. Soms creëert het aanbod de vraag. Maar uiteindelijk is iedereen in de keten, boer, gast en kok, evenveel verantwoordelijk voor de kwaliteit van het eten. Mooie filosofische gedachte. Farinetti vindt dat de beste keuzes, de keuzes zijn die positieve emoties bij ons oproepen, de ontroering bij een herinnering aan een oud recept van moeder thuis, de euforie bij het proeven van een nieuwe smaak en het visuele genot van een mooi opgemaakt bord. Eten is alleen voeding, het is meer, zeker als je voeding duurzaam is geproduceerd en bijdraagt aan je gezondheid en welzijn.

De Italiaanse keuken geeft de filosofie “Mangia bene, stare bene” vorm in een echte thuiskeuken, waarin de herhaalbaarheid van recepten en het terroir een verbond aangingen. Hieruit ontstond in de Bel Paese een rijke traditionele keuken, die tegenwoordig wereldwijd wordt beschouwd als een van de beste keukens. Italië kent een lange landbouwgeschiedenis, veel verschillende bodems, microklimaten, planten en diersoorten. Zij vormen de basis van EATALY, een enorme biodiversiteit , gebundeld in dit dikke kookboek met eigentijdse recepten. Eten verbindt. Laten we eens een tour door de laars gaan maken. Andiamo!

Antipasti, de traditionele start van de Italiaanse maaltijd, het opwarmertje in de vorm van gebakken polenta met lardo en truffel, een lesje over antipasto etiquette, kabeljauwballetjes, muffins met mortadella, kaassaus en balsamicoblokjes, uitleg over salumi en tong-hamrolletjes. Een buffet vol thuis- en restaurantcreaties. Soepen in allerlei gedaanten zijn in Italië altijd een belangrijk gerecht geweest voor de contadini. Een hoeksteen van de samenleving, verfijnd of goed gevuld. De beroemde Toscaanse aquacotta, tortellini in brodo of een verfijnde paddenstoelen-zeeduivelsoep. EATALY legt ook uit welke bouillon je gebruikt voor welke soep.

Pasta, vers en gedroogd, het fundament van de Italiaanse keuken, een hoofdstuk over de bereiding en het bewaren van verse pasta. Heerlijke primi zoals pappardelle met konijn, gnocchi met cime di rapa of canederli met speck uit Alto Adige. Gedroogde pasta, zoals reginette met ragù of de wereldberoemde bucatini op de wijze van Amatrice.

Het fijne aan EATALY vind ik dat er bij elk gerecht een passende Italiaanse wijn wordt gepresenteerd of een extra katern met wat meer achtergrond over het gerecht. We reizen verder, via rijst, hartig gebak, vis en zeevruchten naar Vlees, voor sappige hamburgers, die tegenwoordig ook deel uitmaken van het Italiaanse dieet. Maar dan wel gemaakt van prime quality rundvlees, zoals het witte Val de Chiana ras. Een lesje in kwaliteitsvlees, ossobuco ontbreekt niet. Noch faraone, parelhoen, dat vaak op het menu staat. Weer een mix van thuis- en chefrecepten. Groenten, belangrijk ingrediënt, voor panzanella, artisjokpakketjes en gefrituurde courgettebloemen.

Via granen komen we bij het hoofdstuk brood, focaccia en pizza. De controverse tussen de Napolitaanse en Romeinse pizza wordt uitgelegd, het zoutloze brood van Toscane heeft een plek, gistsoorten en creatieve focacciarecepten. #nowaste. Via kazen, desserts, zoet gebak komen we wel misschien bij het leukste hoofdstuk over warenkennis. Dat maakt dit kookboek zo bijzonder, de volledigheid en dat EATALY behalve bijzondere recepten een stuk kennis overdraagt. Want daar begon het tenslotte mee in de cucina casalinga. EATALY is een boek, om, telkens als je over Italiaans eten schrijft of praat, te raadplegen.

EATALY, eigentijds Italiaans koken. (ISBN 9789000356867) is een uitgave van Unieboek/HetSpectrum en is “liever lokaal” te koop voor € 45,00

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

27/10/2017

¡Sabor Sabor!

foto: cover Sabor Sabor!

¡Sabor Sabor! De nieuwe Spaanse keuken van Sandra Alvarez, kandidaat in Masterchef 2015, waarvan “BAUT” Michiel van Eerde in zijn voorwoord zegt dat hem het meest is bijgebleven, dat deze dame aioli zonder zout maakte en daarvoor stond. Sandra Alvarez kookte met Spaanse ingrediënten en dito temperament. Zij heeft een grote liefde voor typisch Spaanse keuken. Sandra is niet op het Iberisch schiereiland geboren, maar bracht er wel, vanwege haar Spaanse roots, heel wat zomers door. In Galicië en op Ibiza. Daarna snakte zij een heel jaar lang naar de volgende zomer. Met een soort heimwee naar de geuren en smaken van het land. De rook van Ducados, het zinderende asfalt, pijnbomen en hun hars en Puig Agua Brava colonia. Wat een geuren. Voor Gereons Keuken Thuis heel herkenbare sensaties. Sandra voegde de daad bij het woord en schreef haar heimwee recepten op in ¡Sabor Sabor! en hoopt je zo te inspireren om ook modern Spaans te gaan koken uit de keukens van Santiago de Compostela tot Eivissa.

In ¡Sabor Sabor! met als ondertitel de nieuwe Spaanse keuken kookt Sandra tradicionales met een moderne twist. Minder vet, meer groente en vaak vegetarisch. De woorden healthy, happy chic en Ibiza hadden mijns inziens niet extra aan de ondertitel toegevoegd hoeven te worden, want de kookstijl van Sandra spreekt al boekdelen. Net als de mooie fotografie.

Dit gezegd hebbende, gaan we aan de slag in de cocina van de schrijfster. Het boek begint met onmisbare ingrediënten, zoals chorizo, inktvisinkt, EV olijfolie, pimentón de la Vera, donkerbruine PX sherry en het geel van de saffraan. Voeg hieraan verse waar, zoals vis, vlees en groente en je kunt aan de slag. We beginnen met, hoe kan het ook anders, tapas y pinchos. Een pincho met gevulde dadel, una bomba de la Barceloneta, met inktvisinkt gekleurd brood. allerlei soorten croquetas, auberginechips en het hoofdstuk eindigt met een plank vol prachtige Iberische waar. Ik miste de ensalada rusa, maar die komt verderop in het boek aan bod in een moderne vegetarische versie. Sopas, ajoblanco, vissoep uit Baskenland, sopa de lentejas en een gazpacho cremoso ontbreken niet.

Clasicos. De tortilla de patatas, aardappelomelet. Het emblematische Spaanse eiergerecht. Voor Sandra Alvarez eens de relatiemeter. Een geliefde kookte de aardappels voor en deed banaan in de tortilla. Je begrijpt dat de liefde snel over was. Want wat de tortilla betreft is ze purist pur sang. De patatas bravas, pimientos de Padrón, migas, coca de Ibiza, de paella Valenciana, waar saillant detail, eens een uil voor uit een boom werd geschoten. Via ossenstaart in wijn en chocolade tot zarzuela. Al deze soms wat zware gerechten geeft zij een draai. En worden voorzien, en dat vind ik heel bijzonder, van een Spaanse wijntip.

Het volgende hoofdstuk is healhty (zie mijn opmerking hierboven) met mooie salades, gegrilde watermeloen, zeevruchten salade en groene asperges. Laten we dit gewoon het balansdag eten, noemen na de clasicos ervoor. Veel groente en een recept voor vegetarische bloedworst. Origineel!

Hierna volgt happy chic, een deel vol gewaagde experimenten, zoals een zwart broodje met een inktvisburger, een bikini Iberico, zwarte rijst, coquilles a la gallega. Ik noem het Puerto Banús meets Jockey Club Salinas food. Spaans met een internationale vibe.

Holy aioli, de quintessentiële saus voor Alvarez met allerlei smaken. Wat een geur en kleur. Gevolgd door aromatische aceites, mermelada de chorizo, gerookt zout en de Catalaanse romesco. Dulce, zoet hoort erbij. Wat te denken van een Tarta de Santiago? Arroz con leche uit Asturië? Churros met pittige chocolade saus en natuurlijk de flaó van Eivissa. (glaasje hierbas erachteraan?) Tot slot komen dranken als een witte sangria, gin&tonic aan bod en een hoofdstuk over Spaanse wijnen door Sandra’s privésommelier Daniel.

¡Sabor Sabor! is een vrolijk en modern boek. In de van oorsprong wat zware Iberische keuken wordt door Sandra Alvarez verbluffend licht gekookt. Ik zou instant heimwee krijgen naar de asfalt- pijnboom- en jodiumgeuren tussen Figuretes en Sa Canal. Zoveel sabores!

¡Sabor Sabor!, de nieuwe Spaanse keuken. Sandra Alvarez (ISBN 9789089897602) is een uitgave van Terra en is on- en offline te koop voor € 24,99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

23/10/2017

SuriMAM Cooking.

foto: cover SuriMAM cooking.

SuriMAM cooking, op zoek naar de soul van de Surinaamse keuken. Dat is de zussen Moreen, Aretha & Martha wel toevertrouwd. Zij namen de passie voor en “het –soso lobie– met liefde” bereiden van eten over van hun moeder, die in de jaren zestig naar Nederland verhuisde. Eten was altijd een feest bij de zussen thuis. Oma’s en tantes sneden de ingrediënten en de kinderen scharrelden rond in de keuken. Op deze wijze kregen de drie dames hun familieverhalen en keukengeheimen met de paplepel in gegoten. (Of eten ze in Surinaamse gezinnen geen pap?)

De moeder van het drietal verhaalde hoe zij op het platteland opgroeide. Heel andere beleving dan de flat in Dordrecht en later in Amsterdam. Inmiddels kennen de zussen het land van herkomst op hun duimpje en denken vaak aan de geur van bloemen, planten en kruiden langs de dreven. Nippend aan gemberbier onder de zwoele tropische avondluchten. Hun groene moederland. De basis van hun met –soso lobie– bereiden van eten.

Ik moet bekennen, dat ik niet veel weet van de keuken van Suriname. Niet uit desinteresse, maar de focus van Gereons Keuken Thuis ligt toch vooral in het Europese bassin. Daarnaast, dat is een minder positieve herinnering, hadden voormalige collega’s de gewoonte om tussen de middag Surinaamse broodjes en roti te halen bij Tjin’s. Als deze maaltijd in de kantoortuin was genuttigd rook de afdeling de hele middag naar vet. Persoonlijk vond ik het altijd vrij zwaar eten. De tjauw min soep van een warung naast het huis met de kabouters aan de Ceintuurbaan was daarentegen wel heerlijk en evenwichtig. Tijd dus voor een hernieuwde kennismaking met de Surinaamse keuken.

Suriname is een smeltkroes van culturen, Indianen, Creolen, Hindoestanen, Javanen en Chinezen deden een spreekwoordelijke duit in het “culinaire” zakje van dit land. Een klein stukje Libanees, een beetje Joods of Hollandse kost erbij en je hebt een echte melting pot. Het boek start met de Surinaamse voorraadkast en uitleg over ingrediënten. Tegenwoordig zijn deze producten natuurlijk overal te koop.

Het eerste hoofdstuk, “Tang boeng, switi srnanan” verhaalt over de koloniale periode en de herinneringen, die de moeder van Moreen, Aretha & Martha hieraan heeft. Daarbij horen de emblematische bruine bonen met rijst en kip, gele pesie (erwten) met karbonade en rijst of het nostalgische gerecht roti en de tjauw min. Laten we vooral de pom niet vergeten. De jaren 70 waren de tijd voor de zussen van het avondje AVRO. ’s Middags gonsde het al in de keuken om de hapjes klaar te maken, voordat Toppop en Hans van der Togt (wie had daar geen crush op?) hun gewag maakten op de kijkbuis. Vis als kwie kwie masala met oker, telo (gebakken cassave) met bakkeljauw, kokos koekjes en limoenwater op de bank!

Een dagje op stap. Als er familie opgehaald moest worden van Schiphol ging dat natuurlijk niet zonder slag of stoot. Er ging proviand mee. Bojo (cassavetaart), schuimpjes en gemarineerde kippenvleugeltjes. Picknicken is nog steeds een favoriete passtime van de Surinaamse gemeenschap. Een glas markoesa siroop erbij en eten maar. Via feestmaaltijden belanden we in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De meiden gingen graag op stap in de hoofdstad en het uitgaan voegde soul aan hun leven toe. Op hun feestjes is er naast Surinaams eten is altijd een DJ booth, want naast lekker eten moet er worden gedanst. SuriMAM geeft recepten voor vrolijke snacks, Surinaamse broodjes met kip-kerrie, kousenband, pom en bakkeljauw. Of voor broodjes met kippenlevers of zalmsalade. Als andere feestelijke hapjes ontbreken schaafijs, een rumpunch of gekleurde flensjes met kokos niet. Alles vrolijk gefotografeerd, de kleur spat van de bladzijden af.

Het laatste hoofdstuk gaat over “losie foeroe” de Surinaamse familie-barbecue. Ik zie dat regelmatig in het Gaasperpark. Lekker sporten, een duik in het water en dan eten –soso lobie– met een Parbo biertje in de hand. Ze weten er wel een feestje van te maken. Trouwens de zussen weten dat met hun boek SuriMAM, op zoek naar de soul van de Surinaamse keuken, ook. Ik zou direct willen aanschuiven. Want soul heeft dit boek!

SuriMAM, op zoek naar de soul van de Surinaamse keuken. Moreen, Aretha & Martha Waal. (ISBN 9789024577675) is een uitgave van Luitingh-Sijthoff en is o.a. te koop bij Scheltema (waar de dames regelmatig koken) of elders. Het boek kost € 24,99.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

17/10/201717/10/2017

Mannelijke foodbloggers vertellen: Rienk Andriessen.

foto: foodblogger Rienk.

Mannelijke foodbloggers vertellen, vandaag Rienk Andriessen. Wij kennen elkaar al heel lang, virtueel dan en wisselen wat gedachtegoed uit via de sociale media. Rienk is journalist, een levensgenieter, altijd optimistisch gestemd en zeker geen lemming. Doet graag zijn eigen ding! Hij (be)schrijft zijn kookervaringen op Keukenbrigade, zijn blog. Het concept is uit liefde geboren. omdat Rienk graag samen met en voor andere mensen kookt. Rienk wil zijn kookkunsten graag delen, pure en echte smaken zonder pakjes en zakjes. Je zou de foto’s van zijn mise en place voor ragú eens moeten bekijken.Koken doet hij thuis voor partner en kids, maar ook in de vrije natuur op het terrein van de Birk, gelegen aan de Soesterduinen. Een stek in de natuur waar Rienk graag vertoeft. Gereons Keuken Thuis geeft hem geen ongelijk, laten we buiten zijn en van de natuur en rust genieten een gedeelde passie noemen. Dit weekend zond Rienk onderstaande stoof in, een gerecht om je lekker aan te verwarmen na een flukse wandeling. Perfect gegaard, aldus Rienk. Hier drink je natuurlijk een bokbiertje bij.

Stew, slow-cooked to perfection!

Ken je die recepten waarin stoofvlees ‘botermals’ wordt in twee uur tijd? Je wordt er mee doodgegooid. Mij is het nog nooit gelukt om vlees in twee uur botermals te stoven. Zelfs niet met het allerbeste vlees. En dat frustreert mij, want ik kan, als zeg ik het zelf, best een beetje koken. Hoewel ik geen heel grote fan ben van Jamie Oliver, heeft hij mij toch weten te inspireren met een recept voor een stoofpot die wel botermals is. Tenminste, als je de tijd hebt, want voor dit recept heb je veel tijd nodig. Ik had de pan ruim vijf uur op het vuur, maar dan heb je ook wat! En voor de rest is het niet veel werk.

Wat heb je nodig?

1 kg goede riblappen (op kamertemperatuur)
5 laurierblaadjes
2 el grove mosterd
2 el bloem
olijfolie
2 blokjes rundvleesbouillon
Worcestersaus, (zee)zout en peper uit de molen
3 flesjes bokbier
4 stengels bleekselderij
3 grote uien
3 grote winterpenen
2 blikjes tomatenblokjes

Hoe maak je het?

Vooraf wil ik iets zeggen over het stoven van vlees. Algemeen wordt aangenomen dat je vlees eerst moet aanzetten voordat het stoofvocht (water/wijn/bouillon/bier) erbij kan. Laat dat maar eens achterwege. Als je lang genoeg stooft is er geen verschil. Snijd het vlees in grote brokken van circa 3x3cm, de uien in grove, halve ringen, selderij in stukken van 1 cm. Halveer de wortel en snijd er dan halve maantjes van circa 5 mm dik, Doe alle groenten in een pan met olie en smoor dit laag een kwartiertje. Dan het vlees erbij en om scheppen, bloem erbij en een paar minuten roeren zodat de bloem gaart. Mosterd, tomaten en laurier erbij, even omroeren en dan langs de rand van de pan het Bokbier erbij gieten. Bouillonblokjes erbij, roeren en laat maar pruttelen. Zo af en toe een luchtbel die ‘blub’ zegt.

Deksel erop en ieder halfuur even roeren. Laat maar staan die pan, een uur of vijf. Het laatste uur de deksel eraf zodat de stoof wat kan indikken. Op smaak brengen met zout, peper en worcestersaus.

Het resultaat: Botermals stoofvlees en groenten met een lichte ‘bite’. Ik eet er het liefst aardappelpuree bij, maar gekookte aardappel, rijst of pasta: het kan allemaal!

08/10/2017

Gather, Gill Meller.

foto: cover Gather.

Gather, haal culinaire inspiratie uit het bos, de boomgaard, haven, hei, kust en meer. Het lijkt dit najaar wel of er twee thema’s zijn in kookboekenland. Praktisch, simpel en slim tegenover terroir, ambacht en beleving. Maar dat kan slechts het idee van Gereons Keuken Thuis zijn. Anyway, op mijn keukentafel aan zee ligt het boek Gather van Gill Meller, kok van restaurant River Cottage, gelegen in the country op de grens van Devon en Dorset. Engelser en landelijker kan haast niet.

Gather is een bijzonder werkwoord. Het heeft een breed scala aan betekenissen. Samenkomen, foerageren, verzamelen, bijeenbrengen, bijeenkomen, rond de tafel zitten en voor Meller heel belangrijk: uit verschillende bronnen bijeenbrengen. Koken met de dingen die je op verschillende plekken bij elkaar scharrelt, het bos, de boerderij, haven, hei of kust. Scharrelen we allemaal niet ons kostje bij elkaar? Voor de meesten onder ons is het bekende jacht- en verzamelterrein de supermarkt. Gill Meller gaat een stapje verder buiten de gebaande paden van de moderne mens. Hij gaat op pad, in de vorstlucht, tijdens eb op het strand of bij dageraad in het bos. Het bevrijdt hem van de vier muren van zijn keuken. Het geeft nieuwe inspiratie voor gerechten. Meller geniet van en kookt met de seizoenen. Daarom vertegenwoordigt het werkwoord to gather zo’n belangrijke rol in zijn leven!

Het boek begint op de boerderij in de lente. Kaas, melk, varken, schaap en honing zijn de basisingrediënten van deze plek. Meller gaat er mee aan de slag in recepten voor wrongel met radijsjes, bosuitjes & kruiden. Zacht en romig versus knapperig. Hij maakt zelf kaas met citroen, kruiden & olijfolie. Combineert spek van het varken met inktvis en componeert een tartaar van schaap met gebakken oesters en daslook. Weinig ingrediënten, maar wat een creaties.

De zeekust (ik persoonlijk had seashore vertaald als kust) brengt Gill Meller krab, oesters, zeewier, wilde zeegroenten en mosselen. Recht voor zijn voeten vindt hij van alles om mee te koken. Krabsoep, oesters met roomse kervel & kruisbessen, een stoofpot van runderschenkel met dulse (rood zeewier) en tot slot mosselen met waterkers, waterkerspuree & spek. De laatste zou wel eens een mooi SeaSpot gerecht kunnen worden.

Het is zomer, tijd voor de tuin met courgettes, tomaten, bieten, sla en kruisbessen. Mooie lokaal geteelde ingrediënten voor Meller en veelvuldig gebruikt in de keuken van River Cottage. Voor een gerecht van courgettebloemen met gezouten kabeljauw of vegetarische gerechten. Zelfs aan vegan heeft de schrijver gedacht, bijvoorbeeld met een gerecht van geroosterde rode biet en verse knoflook met laurier, lavas & tijm. Zomerse smaken.

De boomgaard kondigt het einde van de zomer aan. Appels, peren, kweeperen, damastpruimen en zwarte bessen. wat valt daar veel mee te maken. Gebakken appels met salie, varkenswang & knolselderij. Gebakken peer met geroosterde rode ui & krokante Le Puy linzen. Laat de boter weg en je hebt direct een vegan gerecht. Kweepeerpasta. Knabbelspek & damastpruimen. Allemaal hele bijzondere vondsten.

De herfst begint voor Meller op de akker, voor granen. Rogge, haver, tarwe, gerst en mais. De basis voor broden, brownies of koekjes. Het bos lonkt met paddenstoelen. haas, hazelnoten, bramen en wilde appels. Laat ik deze combinatie herfstumami noemen. Stekelzwammen op geroosterd brood. Krokante haas met bloemkool & kappertjes. Hazelnoot-knolselderijsoep met boerenkool, peterselie & olijfolie. Hoe herfstig wil je het hebben?

De winter, het is koud op de met rijp bedekte heide. Wild, daar denkt Meller direct aan. Konijn, patrijs, forel uit een beek, wild zijn en hert. Ik begrijp wel, dat deze kok uitkijkt naar de winter. Konijn met pappardelle, gebraden patrijs met salie, tijm & cider. Geen ingewikkelde gerechten maar recht van de heide op je bord. Een licht gerecht van forel met zure komkommer, spelt & kruiden. Wild zwijn met koolraap, kool & karwij. Tot slot een hertenstoofpot met brandnetelknoedels. Hoe wild wil je de winter hebben?

Winter in de haven, verse vis komt aan land, gebracht door de mannen van de zee. Kabeljauw, koolvis, griet, pijlinktvis en sint-jakobsschelp. Toevalligerwijs was Gereons Keuken Thuis gisteren op de Halkade in IJmuiden en kocht daar een flukse moot kabeljauw. Mooi om kabeljauw met schorseneren, tijm & boter te maken of gebakken kabeljauw met gember, rode biet, sinaasappel & sesamzaad. Wat een combinaties. Tot slot wil ik de paella van parelgort met pijlinktvis & fazant noemen. Moet ik hier nog iets aan toevoegen? Welnee, gather van Gill Meller is een grote verzameling van avontuur, buiten en in de keuken. Wat een kookboek!!!!

Gather, haal culinaire inspiratie uit het bos, de boomgaard, haven, hei, kust en meer, Gill Meller (ISBN 9789461431745) is in Nederland uitgegeven door GoodCook en is “liever lokaal” te koop voor € 29,95

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

06/10/201706/10/2017

Najaar 2017.

foto: vis bij Waasdorp IJmuiden

Najaar 2017. Het is begin oktober, in Gereons SeaSpot staat een tas Brabantse peren te wachten om in den pot gehakt te worden. #pearmania. Het najaar begint goed met de vele mooie #terroir kookboeken, waarmee ik deze week op de Ierse en Scandinavische #comfortfood tour ging. Ook het gesprek met Joris Bijdendijk stond in het teken van terroir.

foto: Zot van de Noordzee.

Maar er is binnenkort meer te beleven op Gereons Keuken Thuis: Zot van de Noordzee van Jean sur Mer, dat vandaag zijn doop beleeft in Scheveningen. Visrecepten van Duinkerken tot Den Helder. De Smaak van bloemen van Julia Voskuil, alles over telen van en koken met eetbare bloemen. Ik voorzie een nieuw project op mijn Amsterdamse balkon.

foto: cover Gather van Gill Meller.

Het kookboek Gather van Gill Meller (River Cottage), dat kookt met wat je in je omgeving vindt. Op het strand, in het bos, op de heide en van de boerderij. Pure smaken en originele gerechten.

foto: cover Dagelijkse kost 2.

Dagelijkse kost 2 van Jeroen Meus, mijn favoriete zondagvooravond programma. Pintje erbij en kijken naar koken met gezond verstand. Sabor! Sabor!, de moderne Spaanse keuken van Sandra Alvarez. Happy food van Galicië tot Ibiza. En last but not least ga ik een recept bedenken voor Onkel X, meester Arend Vogel en “oude zemelaar” opa Knots…. Hij is te gast in mijn serie #talkandtable.

Najaar 2017 op Gereons Keuken Thuis: Stay tuned!

02/10/201702/10/2017

Scandinavisch Comfort Food, Trine Hahnemann.

foto: cover Scandinavisch Comfort Food.

Scandinavisch Comfort Food. Hyggelig, het Deense woord voor gezellig, komt meteen bij je op. Zij het dat onze gezelligheid ook een iets buitenhuizigs is. Het Deense hygge speelt zich vooral in en om het huis af. Voor Trine Hahnemann is haar keuken en eettafel het epicentrum van hygge, verankerd in de Deense cultuur en een gevoel. Haar nieuwe boek Scandinavisch Comfort Food is het verhaal van hygge, verdeeld in hoofdstukken over dagelijkse kost, de familiediners van Trine, Paas hygge en een heus kerstdiner bij haar thuis. Maak het vooral met elkaar hyggelig aan tafel. En het liefst met biologische en verantwoorde waar, want dat is ook een aspect van de Scandinavische eetcultuur.

Nordisk mad, Deens voor de Nordische maaltijd, start met dagelijks eten. Wat eet Trine zoal op een doordeweekse dag. Tot 150 jaar geleden aten mensen een warme lunch. Tijden zijn veranderd en Deense medewerkers eten in kantines waar alles voorhanden is. Overvloed heeft volgens de schrijfster ook een nadeel. Je gooit veel meer weg. In haar dagelijkse eetpatroon probeert Trine dat te voorkomen. De dag start met een ontbijt. Tegenwoordig zeldzaam voor de schrijfster, maar als ze met haar man thuis ontbijt, is het ook een uitgebreide maaltijd. Op andere doordeweekse dagen kiest ze voor bijvoorbeeld roggepap met citroen of een eitje op een Scandinavische sandwich. Ja en de slow juices komen langs. Lijkt me meer internationaal fenomeen voor den gehaaste mensch dan specifiek Scandinavisch. De lunch met gerookte haring met roomkaas en gepocheerd ei of een Pariser Bøf vind ik dan wel weer een mooi eten. En Noordzeevis zoals schol staat op het menu.

Pasen is een belangrijk feest in Denemarken. Na de lange koude winter breekt de lente aan en dat moet worden gevierd. Paas-hygge optima forma vindt Hahnemann. Je huis versieren met bloesemtakken, je zomer- of tuinhuis opkuisen en eieren zoeken. Wandelen en daarna de hyggelige dis. Gemarineerde haringen met kerrie, Paaslam met aardappelsalade en toe een knalgele citroen mousse.

De familiediners van de schrijfster zijn ook geen sinecure, lekker stevig eten voor alle seizoenen. De avondmaaltijd wordt per definitie niet overgeslagen en kan bestaan uit kliekjes met lam, een mooi gehaktbrood of haar favoriete stoofpot, die Labskovs heet. Of wat te denken van een stoofpot met geep, een vis die in Nederland maar weinig wordt gegeten. Groenten en salades komen aan bod en het vieren van de bekende lange zomeravonden, een hele andere wijze van hygge. Langoustines van de grill of taart met rood zomerfruit. Lekker lang buiten blijven is het devies. Soepen zijn erg hygge net als inmaken van groente en fruit. Hahnemann geeft diverse recepten voor de naderende winter. De apotheose van het boek is toch wel de tijd en moeite die wordt besteed aan het Kerstdiner. HYGGE met hoofdletters. Deense kerst is een combinatie van oude en nieuwe tradities. Een huis vol kaarsjes, lekker eten, met zijn allen een dansje rond de kerstboom en dan cadeautjes uitpakken. Terwijl de kachel snort. Het diner bestaat uit geroosterde eend, jus van eendenbouillon, gekaramelliseerde aardappels, knolraap met appel en tijm en zoetigheden toe. God Jul!

Ik vind Scandinavisch Comfort Food een mooi boek, vol gerechten, die direct je huis heerlijk laten ruiken, zoet, dan weer zout. Een gevoel van thuiskomen, zeker nu de donkere dagen er weer aankomen. Lekker thuis, hyggelig!

Scandinavisch Comfort Food, Trine Hahnemann (ISBN 9789089897473) is een uitgave van Terra en is on- en offline te koop voor € 29,99

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

09/08/2017

Paars is het nieuwe groen, koken met aubergine.

foto: paars is het nieuwe groen.

Paars is het nieuwe groen. Het paars van de aubergine wel te verstaan. Hoewel, getuige de inhoud van de box, die Gereons Keuken Thuis onlangs ontving er ook andere kleurtjes mogelijk zijn. Maar laten we het voor vandaag maar bij de paarse rakkers houden. Deze vrucht of is het een groente wordt in andere landen, zoals Italië, Frankrijk en ook Griekenland aanmerkelijk meer gegeten dan in ons koude kikkerlandje. Dat terwijl er zoveel mogelijk is met dit mooie tuinbouwproduct. Paars is het nieuwe groen, koken met aubergine. Als armeluis kaviaar uit de Provence, in de Libanese baba ganoush, de zoetzure Siciliaanse caponata, melanzane alla Parmigiana of als imam bayildi voor een flauwgevallen priester. Of gewoon gegrild #alfresco met verkruimelde fetakaas. Keuze te over, dus geen smoesjes meer om niet aan deze paarse rakker te geraken.

foto: aubergine voor de imam bayildi.

Op een voor deze zomer karakteristieke druilerige zondagmiddag ging Gereons keuken aan de slag met een emblematisch gerecht uit Hellas, de moussaka. Een gerecht, bedacht door de Griekse chefkok Nikolaos Tselementes in zijn queeste om een pure nieuwe Griekse keuken te creëren na de val van het Ottomaanse rijk. Een hartverwarmende ovenschotel, die vele varianten kent en bij mij elke keer anders uitpakt. Geeft niets, je huis gevuld met de geur van geroosterde aubergine, een hint kaneel, kaas en de licht zoete saus voor tussen de aardappel- en auberginelaagjes. Ik noem het warm eten met tevredenheid. Erbij een stevig glas rood uit Apulië.

video: koken met aubergine.

Nodig:

2 aubergines in plakken

1 rode paprika

3 grote aardappels in dunne plakjes

2 rode uien gesnipperd

2 tl kaneelpoeder

1 blik tomatenblokjes

1 glas rode wijn

500 g runder- of lamsgehakt

3 tenen knoflook fijn gehakt

peterselie

oregano

peper en zout

olijfolie

3 dl melk

60 g boter

60 g bloem

1 tl nootmuskaat

100 g gruyère

foto: assembleren maar!

Bereiding:

Bak alle plakken aubergine kort aan in de olie en laat uitlekken op keukenpapier. Fruit de uien in wat olie. Voeg twee tenen knoflook toe. Bak daarna het gehakt mee. Voeg de kaneelpoeder, peper en zout toe. Blus het geheel af met de rode wijn. Voeg de tomatenblokjes toe. Laat kort sudderen. Vet een ovenschaal in en maak om en om lagen van rauwe aardappel, groente, peterselie en vleessaus. Maak een bechamelsaus. Verhit de melk. Smelt in een andere pan de boter, voeg de bloem toe en maak er een lichtbruine roux van. Giet langzaam de hete melk erbij en blijf roeren. Laat de saus iets inkoken en voeg nootmuskaat, peper en zout toe. Laat de saus afkoelen en voeg de gruyère toe. Voeg wat melk toe als de saus te dik wordt. Giet de bechamelsaus in de ovenschotel. Bak de moussaka 45 minuten in hete oven op 180 graden.

foto: moussaka voor en na de oven.

24/05/2017

Fidan’s family food.

foto: cover met moeder en dochter.

Fidan’s family food, genieten van het lekkerste uit de Turkse keuken. Ik had nog nooit van Fidan Ekiz, journaliste en programmamaakster gehoord (misschien te lang onder een steen gelegen), totdat uitgeefster Suzan Schapendonk mij in februari vertelde dat dit kookboek eraan zat te komen. Mijn interesse was gewekt en werd versterkt door de brief van deze vrouw die viral ging op social media, daags na de Turkse demonstraties in Rotterdam. Ik ging op onderzoek uit en mijn aanvankelijke onbekendheid verdween als sneeuw voor de zon. Wat een oeuvre en CV heeft zij op haar naam staan. Ik ga het allemaal niet opsommen, maar Fidan Ekiz was onder andere correspondent voor RTL 4, maakte een documentaire over haar Turkse familie, Veerboot naar Holland en schuift regelmatig aan bij DWDD.

Even terug naar Fidan’s family food, haar eerste kookboek. Het moest behalve een kookboek ook een voorstelling worden, want de familie Ekiz houdt behalve van eten ook van films. Fidan groeide op in een gezin waar veel en lekker werd gekookt door moeder Muazzez Ekiz. Niet altijd tot volle tevredenheid van vader Yüksel Ekiz, die soms vond dat het wel een pondje minder kon, financieel gezien dan. Als een film loopt in dit boek de familiegeschiedenis tussen de recepten voor heerlijk Turks eten door. Alle familieleden spelen een rolletje en alle gerechten zijn gekoppeld aan het thema van een film. Want daar weten alle leden van de familie Ekiz veel vanaf. Zelfs in de citaten uit films, die als metafoor voor bepaalde situaties worden gebruikt door alle gezinsleden. Deze staan tussen de verhalen en recepten in. Een punt van kritiek is wel dat ze niet geheel zijn te lezen door de vormgeving over twee pagina’s.

Maar nu het eten. We beginnen met “Breakfast at Ekiz“. Daarin mogen de simit (Turkse bagel), tapenade van walnoten en tomatenpuree en feestelijke courgettekoekjes niet ontbreken. Van “Dusk till dawn“, de volgende rolprent, vol met mezze en hapjes, die je op elk moment van de dag kunt eten. De bekende Turkse gevulde paprika’s, pilav, herderssalade en bulgur köfte. Prima te doen met een glas raki erbij.

Vlees speelt een belangrijke rol in Fidan’s family food. Want Turken zijn grote vleeseters. Het resulteerde in een culi film “The silence of the lambs or chicken or beef” Adana kebab, sarma (gevulde wijnbladeren) en Turkse gevulde ravioli. Wat een aparte vermelding verdient is dat al deze gerechten in een moordend tempo werden gekookt en geredigeerd door niemand minder dan Esmée Scholte, de keukendiva en blog “ster” van Es factory. Fidan schrijft dat ze er nu nog steeds van onder de indruk is. We gaan naar de volgende voorstelling. “Once upon a time on the West Coast” De ouders van Fidan komen uit Samsun, het wilde westen van Turkije aan de Zwarte Zee. Fidan verhaalt onder andere over het doorzettingsvermogen van haar vader op reis naar deze geboorte streek. een hoofdstuk met sigara börek, rolletjes gefrituurd bladerdeeg met kaas, een bekende Levantijnse snack. Gevulde aubergines met gehakt, waarvan de vegetarische versie imam bayildi heet. Of ansjovis uit de oven.

“The hangover” is de volgende poster. Easy food voor op de divan. Yoghurt soep en ekmek pizza. Snacks voor bij de film. het boek eindigt, hoe kan het ook anders met “Les fabuleux desserts de Fidan Ekiz” Want wie zoet krijgt lekkers en een advies gelezen in de drab van de koffie. Een hoofdstuk vol zoetigheid, met profiterolles aan kop, want daar begon dit project mee. Soesjes met chocolade, die de zwager van Fidan bakte voor een radio uitzending.

Daarmee is de voorstelling over. In Fidan’s family food geeft Ekiz een persoonlijk portret van haar familieleven, deelt zij hun passies en worden dagelijkse Turkse recepten beschreven. Geen culinaire hoogstandjes als voor een sultan, maar plain homecooking. Makkelijk te maken, niets meer en niets minder. Dat past goed bij haar charmante verhalen. THE END.

Fidan’s family food, Fidan Ekiz (ISBN 9789000352982) is een uitgave van Spectrum en is in de boekhandel of online te koop voor € 22,50

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

09/05/201716/05/2017

Seafood Boil met langoustine.

foto: on top of the Seafood Boil

Seafood Boil met langoustines. De Z van zee, zilt en zalig zat in het programma verankerd van Gereons Keuken en Route. Daags na mijn bezoek aan de visafslag van IJmuiden, was ik te gast in de kas van boerderij Langerlust aan de Gaasperplas, waar het Nederlands Visbureau de aanwezigen trakteerde op een echte Seafood Boil. Gemaakt van het oer Nederlandse product, de langoustine, die zo’n dertig kilometer boven de Waddeneilanden wordt gevangen. Visserman Dirk Kraak vist samen met zijn broers en zwager op twee eurokotters van 24 meter naar deze zeemieren, zoals hij ze noemt. En met succes! Dirk nam een dagje vrij van de kotter en vertelde ons alles over de langoustine. De visserij op duurzame wijze, met minder brandstofverbruik en minder bijvangst. Inmiddels mogen de Noordzeevissers zo’n 44% meer langoustines vangen. De populatie groeit nog steeds. Naast langoustines vist Dirk Kraak ook op garnalen, schol, kabeljauw, tong en tarbot. Direct na de vangst gaan de langoustines in een bubbelbad. Hierdoor verdwijnt een enzym uit hun darmkanaal dat de langoustine zwart kleurt en blijven ze mooi oranjeroze en appetijtelijk uitzien.

foto: voor en na het bereiden.

Langoustines of Noorse kreeften zijn kleine zeekreeften, geen garnalen, die met hun witte buikje zo’n 20 cm groot kunnen worden. Hun oranje kleur verkrijgen ze niet door koken, wat bij garnalen en andere kreeftsoorten wel het geval is. Ze zijn herkenbaar aan hun lange en smalle scharen. De langoustine bevindt zich steeds vaker in de wateren voor de Nederlandse kust. Het beestje leeft van dode vis. Een echte opruimer dus. In 25 jaar is de langoustine sector behoorlijk gegroeid. Totaal wordt er in de EU 20.000 ton gevangen, waarvan de Nederlandse visserij zo’n 1500 ton vangt. Hiervan verdwijnt 95 procent naar het buitenland, met name naar Frankrijk en Spanje. In Nederland vindt de consumptie vooral plaats in de horeca. Wij zien het nog steeds als luxeproduct. Ondanks dat langoustines helemaal niet duur hoeven te zijn, zo voegt Kraak er aan meteen aan toe. Maar onbekend etc…..! Pellen, zo demonstreerde hij is ook een fluitje van een cent. De langoustine kan koud en warm worden gepeld. Draai het koppie eraf, daarna de staart ( met als effect, dat je ook het darmkanaaltje wegneemt) en gebruik beide duimen, om het pantser te verwijderen. Let hierbij wel op de haakjes. Wat je overhoudt is licht zoetig kreeftenvlees. Waarom Nederlanders dan nog steeds gaan voor die gekweekte tijgergarnaal is mij een raadsel.

foto: de crémants uit de Elzas.

Naast aandacht voor de langoustine was er deze middag ook aandacht voor alle mooie wijnen en diverse smaken uit de Elzas. Joke van den Bogert van de Utrechtse vestiging van Henri Bloem presenteerde een range aan pinot gris, pinot blanc, riesling en tenslotte gewürztraminer voor bij de Seafood Boil. Allemaal cépagewijnen. De Elzasser AOP’s zijn de enige in Frankrijk, die hun naam aan de druif ontlenen. Een ontdekking aan smaken. Een pinot blanc uit het warme jaar 2015, een lichtzure Riesling uit 2014 en een blend van pinots met de welluidende naam points cardineaux. (een anagram van pinots met zijn kardinale kenmerken)

filmpje: Seafood Boil met langoustines

Al dat gepraat over eten maakt hongerig en de koks van The Colour Kitchen gingen aan de slag met een heuse Seafood Boil. Een smakelijk traditie uit de zuidelijke staten rond de Golf van Mexico. Van de Carolina’s tot Louisiana. Een grote cooking pot vol vers gevangen vis, schaaldieren, mais, aardappels, clams, schelpen en nog veel maar. Een feestmaal, dat je in de zomer makkelijk buiten kunt doen. Ook met langoustines. Met een grote pan op een brander. Een nieuwe liefhebberij lonkte, want het #alfresco seizoen is inmiddels gestart op mijn Amsterdamse balkon. En het mooie is dat a.s. juli de langoustine de ster van de maand is bij het Nederlands Visbureau. Zomerser kan het haast niet. Behalve deze Seafood Boil maak je met langoustines ook andere smakelijke gerechten. Rooster ze in de oven met kruidenolie of misschien wel rauw à la René Redzepi.

Recept Seafood Boil

Nodig:

250 g langoustines p.p.

10 kokkels of Venusschelpen per p.p.

1 krabbenpoot p.p.

3 à 4 aardappels p.p.

2 mini maiskolfjes p.p.

1 rode ui p.p.

1/2 citroen p.p.

4 Jalapeño pepers

1 tl cayennepeper

1 tl tijm

1 tl paprikapoeder of pimentón de la Vera

2 tl zout

1 tl oregano

laurierblad

zeekraal

Additioneel zou je nog chorizo, paprika, selderij kunnen toevoegen. Het is een easy zomergerecht. Anything goes!

Bereiding:

Mix alle kruiden. Voeg de gehalveerde vastkokende aardappels, uien en gehalveerde citroenen toe aan de grote diepe pan. Vul de pan met water totdat alles onderstaat. Voeg de kruidenmix toe, breng aan de kook en laat 20 minuten garen. Voeg de maiskolfjes en Jalapeños toe en kook deze 5 minuten mee. Voeg de langoustines, kokkels, krabbenpoten en chorizo toe. Laat enkele minuten koken, want het zeebanket is zo gaar. Serveer de Seafood Boil direct op het midden van de tafel met garnering van zeekraal en citroenen. De bedoeling is dat iedereen met zijn handen pakt, wat van zijn of haar gading is. Geef er brood en kruidenboter bij. (ook lekker bij de aardappel) Enjoy!