Kerstrally 2024: de 40 banketten van Astérix. In Gallië is het de goede gewoonte, om na gedane arbeid of een geslaagd avontuur gezamenlijk de tafel te delen voor een heuse grande bouffe. Lekker smullen van allerlei gerechten in goed gezelschap en heel belangrijk: elkaar verhalen vertellen. Dat zonder gestoord te worden door muziek van een Gallische bard of een aandacht vragende smartphone. Dat is en was zo. In de veertig albums van Asterix komt elke keer deze Gallische gewoonte als hekkensluiter voorbij. Des te blijer was GKT, dat hij van de goedheiligman het fijne boek Astérix, les 40 banquets cadeau kreeg, waarin 40 vooraanstaande chefs hun recept voor een heus Gallisch banket delen. Want eten doe je niet alleen, dat doe je samen. Partager is het toverwoord, beter gezegd de toverdrank. Want een banket: dat maakt de Galliër echt onoverwinnelijk. En…. niet om Obelix teleur te stellen, een banket is meer dan enkel everzwijn. GKT koos voor de kerstrally een fijn recept van Gilles Goujon, chef uit de Aude.
RECEPT: Salade de pommes de terre à la Bitteroise van oma Lulu. GKT paste de receptuur wat aan, waar nodig, want niet iedereen heeft tijd om eieren gedurende 40 minuten op precies 62° C. te garen. Hetzelfde geldt voor de adviestemperatuur van het spekschuim uit de kidde. Deze bewerkingen laat ik aan maestro Goujon over in zijn *** restaurant in de Aude.
Nodig:
200 g gerookt spek in blokjes
6 grote aardappelen
6 eieren
2 gele uien
50 g gekonfijte trostomaatjes uit de oven. (noot: Goujon geeft in het boek geen recept hiervoor)
bundeltje bosuitjes
balsamico azijn
300 ml room
een scheutje EV olijfolie
zeezout en zwarte peper uit de molen
Voor de mayonaise:
3 eidooiers
2 el citroensap
2 tl Dijon mosterd
200 ml zonnebloemolie
1/2 tl zout (dit laat GKT afwezig)
Bereiding
Bak de blokjes spek uit en laat deze als ze bruin zijn uitlekken op wat papier. Giet het vet uit de pan, voeg de room en spekjes toe en laat het geheel 40 minuten zacht trekken. Haal hierna de spekje eruit en zet apart. Zeef de room en doe deze in een kidde. Voeg twee gaspatronen toe en probeer het roommengsel au bain marie op 62° C te houden. Kook de eieren zoals je bent gewend en laat ze schrikken in koud water. Pel ze hierna voorzichtig, om de eieren heel te houden. Zet de eieren apart. Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen. Snijd de aardappelen in fijne blokjes. Snijd de gele uien in dunne rinegtjes. Hetzelfde doe je met de bosuitjes. Halveer de gekonfijte tomaatjes. Meng alle ingrediënten in een slakom door elkaar. Maak met de eidooiers, mosterd en citroensap een glad mengsel, giet hier straaltje voor straaltje de zonnebloemolie door totdat er een fijne mayonaise ontstaat.
Schep in een diep bord de gemengde salade en schenk hierover wat een klein beetje balsamico en olijfolie. Roer er wat zelf gemaakte mayonaise door en maak af met wat zout en een draai zwarte peper. Leg er een doorgesneden ei op. Spuit op het ei de licht lauwe spekroom uit de kidde en garneer het geheel met wat drooggedepte spekjes.
Een “easy does it” Gallisch recept. Niet uit het Astérix kookboek, maar uit de Morvan, het land van Vercingetorix. Je verschalkt niet elke dag een wild zwijn in het bos.
Wild zwijn? Op GKT vertelde ik over de jagers, die ik tegenkwam in de heuvels van de Maconnais. Mannen in oranje hesjes, die op zaterdag een robbertje achter de wilde zwijnen aan gaan rennen. In de hoop, als waren zij Asterix en Obelix, een wild zwijn te verschalken. Ik vroeg me direct af of Théo erbij was? Die oranje hesjes zijn er voor het geval ze elkaar per ongeluk in de bil schieten. Het is geen demonstratie. Uitstappen uit de auto voor foto’s was derhalve geen optie. Het bracht me meteen op het idee, om weer een karbonaadjes te maken met een wildsmaak. Het verschil tussen varken en zwijn is dat de laatste erop los scharrelt en veel meer dingen zoals jeneverbessen, wilde kruiden en ander natuurlijk spul eet. En…, voegde een Facebook vriendin, die voorheen in de Bourgogne woonde, eraan toe, veel meer spiermassa heeft. Dus roder vlees. Natuurlijk is het geen wild zwijn, maar niet getreurd, met kruiden en specerijen in een marinade kun je een heuse wilde stoof van varkensvlees maken. Dat leerde ik van mijn tante Doubs, juist ja, die van de soep, uit de Morvan. Lekker stevig glas rood erbij en smikkelen maar.
Nodig:
1,5 kg schouderkarbonaden
2 sjalotten
1 prei in ringen
1 winterwortel
1 tak rozemarijn geritst
2 laurierbladeren
3 tenen knoflook
genoeg rode wijn om het vlees onder te laten staan
2 cm gember
8 kruidnagels
15 gekneusde jeneverbessen
1 el Dijon mosterd
bloem
peper en zout
boter
Bereiding:
Maak een marinade van de wijn, grof zout peper, mosterd, gehakte knoflook, gember in dunne reepjes, de jeneverbessen, laurier en rozemarijnnaalden. Leg de ontbeende schouderkarbonaden in deze marinade en dek af. Laat het geheel minimaal 24 uur in de ijskast staan. Haal het vlees uit de marinade, dep het droog en haal het door de bloem met wat zout en peper. Verhit boter en bak het varkensvlees aan. Snijd ondertussen de prei, sjalot en wortel fijn. Breng in een steelpan de marinade aan de kook. Haal de karbonades uit het vet en zet apart. doe de groenten in de pan en zet ze kort aan. Blus af met de warme en gezeefde marinade. Doe de karbonaden terug en laat het geheel een uur stoven op heel zacht vuur. Bind de saus met wat beurre manié.
Serveren met fluffy aardappelpuree en geroosterde pompoen uit de oven en je banket is compleet.
Gereons Mag, de feestdageneditie 24. December is bij uitstek de feestmaand. En het lijkt tegenwoordig steeds vroeger te beginnen. GKT zag hoe in de stad Béziers op 31 oktober, de Halloween parade van die avond, was nog niet begonnen, dat de eerste kerstparefernalia al van stal werden gehaald bij een temperatuur van 23 graden. Wel wat vroeg, Het is een internationale trend. Ook in Nederland zie je steeds vroeger allerlei kerstversiering. Heel gezellig natuurlijk, maar het haalt wel een beetje de magie eraf. GKT wacht altijd de terugkeer van de goedheiligman af, alvorens zich te gaan beslommeren om de jaarlijkse kerstrally.
Waar gaat deze editie van Gereons Mag over? In ieder geval over FEEST! van Jeroen Meus. Er is een fijn recept van gay cooking club kok Bas van Montfrans voor chique sjeklade bollen. Helaas waren deze zo lekker, dat een foto niet meer gemaakt kon worden. Een mooie tentoonstelling in het Amsterdamse Van Gogh Museum over 150 jaar impressionisme. Sam Dixon schreef een erg vegan kerstkookboek. We drinken een gezellige kalimotxo. Snuffelen bij A Béziers brocante. Voor uitwijkelingen, locals en toeristen is er het Brabant kookboek van Andrea Janssen. GKT ging op verjaarsbezoek in Haarlem bij Dolly Bellefleur. Kijken in 500 jaar geschiedenis van het Nederlandse Kookboek met Jonah Freud en Garrelt Verhoeven. Verder wat easy does it feestelijke recepten. Gereons Mag besluit de laatste editie van 2024 met een gedicht uit de bundel Wachtland van Jan-Simon Minkema.
Maak er een mooie kerstrally van!
FEEST! Jeroen Meus. Een nieuw kookboek voor de eindejaarsfeesten van “dagelijkse kost” coryfee Jeroen Meus. Hij neemt je mee in zijn beproefde keuken voor de feestdagen. Kerstgerechten en -menu’s. Verrassende gourmetsuggesties. Partysnacks voor Oud & Nieuw. Tot slot, hoe kan het ook anders, anti katerfood voor de day after. Het feestboek van Meus start met zoete herinneringen aan kerstavond bij grootouders. De toespraak van toenmalige koning Boudewijn. Zijn bompa, die de Brabançonne uit volle borst zong. En de nachtmis gevolgd door koeken met boter. Jeroen Meus denkt er altijd met warmte aan terug. Kerstavond verliep in zijn jeugd altijd volgens een vast ritueel. De krokettenmachine werd van stal gehaald Er was soep met groentjes uit eigenste tuin. En als klap op vuurpijl bombardeerde opa zijn kleinzoon tot huisbutler en sommelier. Want de jonge Meus zat tenslotte op de hotelschool. Tot zover het verleden, veel is veranderd. Maar voor Jeroen Meus zijn de kerstdagen ook in onze snelle tijd nog steeds dagen van dankbaarheid, solidariteit en gulheid. Kruip dicht bij elkaar, dans en vier FEEST!.Lees meer.
Uitgave van Manteau.
RECEPT van Bas van Montfrans: Brabantse sjeklade bol de luxe. Een feestelijk dessert geïnspireerd op de klassieke Bossche bol, maar dan met een winterse twist: een subtiele hint van sinaasappel en een vleugje kaneel. Perfect voor een feestelijke high tea of als afsluiter van een feestelijk diner.
Nodig: (voor 8 bollen)
Voor de soezen:
75 ml melk
75 ml water
60 g boter
1 snufje zout
1 el suiker
75 g bloem
3 eieren
Voor de vulling:
400 ml slagroom
2 el poedersuiker
1 tl vanille-extract
1 tl sinaasappelrasp
Voor het glazuur:
150 g pure chocolade
75 ml slagroom
1 tl kaneelpoeder
Bereiding:
Soezen maken. Verwarm de oven voor op 200°C. Breng in een pan melk, water, boter, zout en suiker aan de kook. Voeg de bloem in één keer toe en roer stevig tot een deegbal ontstaat die loslaat van de pan. Laat het deeg vijf minuten afkoelen. Voeg vervolgens één voor één de eieren toe en mix goed door, totdat je een glad, stevig beslag hebt. Schep het beslag in een spuitzak met een grote ronde spuitmond. Spuit acht mooie bollen op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak de soezen 25 minuten in de oven tot ze mooi goudbruin en luchtig zijn. Laat afkoelen op een rooster.
Vulling bereiden. Klop de slagroom met de poedersuiker, vanille-extract en sinaasappelrasp stijf. Vul een spuitzak met een smalle spuitmond en vul de afgekoelde soezen met het slagroommengsel.
Chocoladeglazuur maken. Smelt de pure chocolade au bain-marie. Voeg de slagroom en kaneel toe en roer tot een glad mengsel. Doop de bovenkant van elke soes in de chocoladeglazuur en laat opstijven.
Wijn: rode Banyuls.
150 jaar impressionisme. April 1874. Een groep jonge kunstenaars opent zelf op een Parijse boulevard de deuren van hun tentoonstelling. Hiemee bevrijden zij zich van de strikte toelatingscriteria van de Salon-ten toonstelling waarmee de gevestigde orde bepaalt wat er te zien is voor het publiek. Claude Monet, Berthe Morisot, Auguste Renoir, Paul Cézanne, Edgar Degas en Alfred Sisley tonen hun persoonlijke impressie van het moment met losse penseelstreken en felle kleuren op hun doeken. De toeschouwers reageren geschokt, een revolutie vindt plaats. Honderdvijftig jaar later ziet men dit moment als de geboorte van een van ‘s werelds invloedrijkste kunststromingen: het impressionisme.
Centraal in de tentoonstelling staat de vraag hoe en wanneer de Franse impressionistische werken naar Nederland zijn gekomen? In hoeverre was Nederland rond 1900 al klaar om een moderne kleurrijke kunststroming uit Parijs te omarmen? Kon het publiek dit aan?
De Nederlandse smaak was in die tijd vrij conservatief en de hang naar traditionele donkere kleuren alom vertegenwoordigd op schilderijen. Vive l’impressionnisme! laat zien hoe de onvermoeibare inzet van een aantal visionairs, waaronder kunsthandelaar Theo van Gogh, die ervoor zorgde dat het impressionisme zijn weg vond naar Nederland. Zo brak hier uiteindelijk ook het licht door. Ook Vincent van Gogh ging overstag. Maar pas ná zijn verhuizing naar Parijs in 1886, toen hij met eigen ogen de impressionisten kon bewonderen, transformeerde zijn kunst radicaal en voorgoed, van bruin naar lichtere kleuren.
Vive l’impressionisme is nog tot en met 26 januari in het Van Gogh Museum.
A very vegan Christmas.A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst. Lees meer.
Uitgave van GoodCook.
Kalimotxo. Wat hebben de Kerstdagen, Coca Cola, rode wijn en Baskenland met elkaar te maken? Zo op het eerste gezicht helemaal niets. Nou ja, Coca Cola company uit Atlanta vond de kerstman uit.
Toen cola nog niet volop verkrijgbaar was in de jaren 20 van de vorige eeuw was het in Spanje heel gebruukelijk om deze schaarse frisdrank te mengen met een scheut rode wijn. Dat veranderde in 1953 toen de eerste colafabriek op het Iberisch schiereiland opende. In 1972, tijdens een festaval in het Baskische plaatsje Algorto kreeg de mix van cola en rode wijn de klinkende naam kalimotxo. Sindsdien is het een klassieke partydrink in Baskenland. Kalimotxo is makkelijk te maken. Ook in een alcoholvrije en lightvariant.
Voor de feestdagen maakt GKT een kalimotxo light van rode Sangre de Toro van Torres en Coca Cola light. Je kunt ook de Torres Sangre de Toro 0% gebruiken als de wijn je als naar de kop is gestegen.
Nodig:
1 deel 125 ml rode wijn (joven)
1 deel 125 ml Coca Cola zero
2 druppels angostura bitter
schijf sinaasappel
ijsblokjes
Bereiding:
Mix alle ingrediënten door elkaar en schenk in een groot wijnglas met ijs. voeg 2 druppels angostura bitter toe, roer door en garneer met schijf sinaasappel.
Als snack of tapa kun je denken aan een pittige chorizo in plakjes.
Osasuna! ¡Salud!
A Béziers brocante. Het gonst in de faubourg van Béziers. Die wordt na jaren verwaarlozing onder handen genomen. En op niet mis te verstane wijze. De verderop gelegen 9 sluizen van Fonserrane liggen nu te schitteren in een mooi park, dat je in 20 minuten lopen vanuit de oude stad bereikt. In de bovenstad, bereikbaar via liften en rond de Pont Vieux gonst het van de opknapactiviteiten. GKT is elke keer verbaasd hoe rap er nieuwe dingen bijkomen.
Midden in de faubourg ligt à Béziers brocante, een initiatief van vier brocanteurs, waaronder meubeldeskundige en vriend Mathieu. Hij tovert door middel van zandstralen oude meubelen om tot nieuwe parels voor je interieur. Ook de bric-à-brac is de moeite waard. GKT kon het in het voorjaar niet laten twee cochonneries te kopen in de vorm van een piraatvarken en een cochonailleschaal. Maak eens de wandeling via de pont vieux van boven naar beneden of andersom en bezoek dit walhalla voor brocante- adepten! Parkeren kan om de hoek op het mega parkeerterrein, volg de borden P Pont Vieux.
Brabant, het kookboek. Dit boekje mag niet ontbreken in Gereons kookboekenhoek. Als Brabander, Brabantse uitwijkeling of toerist lees je hierin de geschiedenis van de Brabantse keuken. Die in tegenstelling tot het predikaat Bourgondisch vaak niet zo is. Natuurlijk zijn er de gezellige worstenbroodjes voor Kerst en andere feestdagen. De Bossche bol met mes en vork op een Bosch terras is ook een klein feestje. Net als de Brabantse koffietafel, maar ad fundum is de (Noord) Brabantse keuken een praktische en landelijke. Gezinnen waren groot, er was weinig geld en toch moesten alle monden worden gevoed. Dus at men veel aardappels, groenten van het seizoen en ingemaakt in de winter. Soepen kwamen op tafel en soorten pap. Ondanks de armoede was het niet minder gezellig aan tafel. Brabant een kookboek is het verhaal van de warme gastvrije landstreek. Geschreven door Andrea Janssen. Meer lees je op GKT in het nieuwe jaar.
Uitgave van het Zwarte Schaap.
RECEPT. Brabants reestoofpotje.
Nodig:
1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees
1 grote witte ui
1 middelgrote winterpeen
1 teen knoflook
250 gram witte champignons
3 sneetjes peperkoek
Ongeveer een halve liter rode wijn
Bereiding:
De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt. De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.
Serveer deze schotel eens met aardappel/selderijpuree, spruitjes met spekjes en peren in Beaujolais siroop. Appelmoes met kaneel mag ook.
Wijn: Rode AOP Saint Chinian, zoals Puech du Viala uit Cessenon sur Orb,
Let Love Rule. Dat is de slogan van de nu 35-jarige self made beauty & brains Dolly Bellefleur. Liefde is universeel vindt deze diva en vormde het startpunt van deze indrukwekkende carrière. Dolly, aka Ruud Douma, staat garant voor een dosis strijdbaarheid gecombineerd met de liefde voor poëzie en kleinkunst. Zelfs Poetin nmoest eraan geloven. Het kamertje was de kick off voor de zeer jonge Douma, zijn escaperoom, zijn eigen wereld , vanuit war de eerste stappen op de bühne werden gezet tussen de popposters, Fabeltjeskrantfiguren en platenkoffer, in tartanprint. Op 28 oktober 1989 werd Dolly geboren en allengs via vele avonturen veroverde zij de harten van velen als boegbeeld van de gay community en stedenmaagd van de stad Haarlem. In het Haarlemse Verwey museum is nu een ode te zien aan Dolly, een kleurrijke rondgang, meer zegt GKT niet. Want je moet Let Love Rule zelf beleven. Houd ook de speciale hooggehakt woensdagen in de gaten om de diva zelf te ontmoeten.
Let Love Rule is nog tot 11 mei 2025 te zien in het Verwey museum in Haarlem.
RECEPT voor zult van GKT.
Zult kan worden gemaakt van kalfs-, varkens- of rundvlees. Restvlees dat lang word gegaard. Wordt zult gemaakt van een de kop, dan heet het hoofdkaas. Denk aan tête de veau. Als je veel botten en kraakbeen houdende vleesresten (zoals oor) mee kookt gaat er al een gelerende werking vanuit. Mocht het vocht te dun blijven kun je altijd wat gelatine toevoegen. Ik maak de zult met wat witte wijnazijn. Zult doet het ook goed als borrelhap bij een koud glas bier.
Nodig:
1 kg schouderkarbonades
500 g krabbetjes
zout en peper
150 ml witte wijn azijn
zure augurkjes
nootmuskaat
3 kruidnagels
3 laurierbladeren
2 takjes tijm
gehakte peterselie
Bereiding:
Zet al het vlees net onder water in een pan. Maak een bouquet garni van de laurier en tijm. Voeg zout, peper, kruidnagels, nootmuskaat en de witte wijn azijn toe. Breng het geheel aan de kook, schuim eventueel af. Laat het vlees 2 à 3 uur trekken op laag vuur. Haal het vlees uit de pan en snijd heel fijn. Haal de harde stukjes eruit. Haal ook het vlees van de krabbetjes. Zeef de bouillon en laat afkoelen. Schep het vet eraf. Als het vocht is afgekoeld en het is niet dik genoeg, kun je het inkoken. Of wat gelatine toevoegen. Meng het vlees, gehakte zure augurkjes en de gehakte peterselie door de stollende bouillon. Giet het in een vorm en laat opstijven in de ijskast. Lees meer.
RECEPT. Garnaal Knokke le Zoute.
Nodig:
4 sneden casinobrood
300 gepelde garnalen
3 el mayonaise (Lesieur of DeVos
1 el crème fraîche
2 tl dragon
sap van 1/2 limoen
waterkers
peper en zout
Bereiding:
Snijd de korsten van het witbrood en rooster ze in een koekenpan met een drupje olijfolie aan beide zijden. meng de mayonaise, crème fraîche, dragon, limoensap en wat zwarte peper tot een gladde saus. Pel de garnalen. Leg op elk sneetje wat waterkers en schep er voldoende garnalen op. Schep daarna de saus op de toast en garneer met een een takje peterselie.
Wijn: drink er een feestelijk glas champagne of crémant bij. Een fijne crémant de Bourgogne wordt gemaakt door Domaine de la Rizolière in Veauxrenard. (69)
Het Kookboek van Nederland. Jonah Freud en Garrelt Verhoeven doken in 500 jaar Nederlandse kookboekgeschiedenis. Wat aten wij, hoe maakten we het en welke kookboeken gebruikten we 5 eeuwen lang? Een interessante studie, want pluis maar eens honderd kookboeken uit verschillende tijden en achtergronden door op zoek naar een emblematisch recept. Het levert een mooie bloemlezing op met bekende en minder voor de hand liggende kookboeken. GKT heeft wat te lezen tijdens de aanstormende feestdagen. Review volgt in januari 2025.
Uitgave van Lannoo.
Gedicht voor de winter. Het eerste gezicht, J.S. Minkema (2020)
Uit de bundel Wachtland komt onderstaand gedicht. Eén van de episodes uit het leven van Jonathan, een wachtende, die verblijft in Wachtland, totdat zijn moeder hem roept. Hij groeit op en wordt zanger, ontmoet de liefde van zijn leven. Zijn ouders velaten deze aarde en de zanger vindt troost bij Maria. Het einde van zijn aardse bestaan beleeft hij hand in hand met zijn grote liefde. Hierna keert hij terug naar Wachtland. De cirkel is rond.
Het eerste gezicht.
Daar stond ik, in het volle licht, op dit toneel was ik de vorst. Ik regeerde, zong uit volle borst. Vooraan in de zaal jouw gezicht.
Einde concert, mijn laatste lied. Jouw ogen van heel lang gelee zongen alle woorden met mij mee. Ik wist, al kende ik je niet.
“Maria” zong ik, keek alleen naar jou. Hand op mijn hart en dat ogenblik besloot: “Daar zit hij dan. Mijn betere ik, hij wordt mijn lief, de man met wie ik trouw”
Die nacht werden wij een gedicht met woorden alleen van ons twee. Ik dacht “Hij gaat een leven lang mee, mijn vriend van het eerste gezicht.”
RECEPT. Crumble van venkel, peer en gorgonzola dolce uit Régal.
Nodig:
2 grote niet te rijpe handperen
2 stevige venkelknollen
200 g gorgonzola dolce
3,5 dl room
50 g gehakte hazelnoten
50 g grove havervlokken
50 g gezouten boter
peper uit de molen
Bereiding:
Snijd de boter in kleine klontjes en meng deze met een vork door de gehakte hazelnoten en havervlokken. Zet weg in de ijskast. Kook de twee venkels in ruim (gezouten) water in 20/25 minuten gaar. Prik erin of ze zacht zijn. Giet de venkelknollen af en snijd ze in kwarten. Verhit de oven voor op 190° C. Schil de peren. Snijd in vieren en haal hetklokhuis eruit. Vet een ovenschaal in en verdeel de venkel en peer om en om over de schaal. Meng de gorgonzola en room en verwarm deze kort in een pannetje Voeg een draai peper toe en giet het mengsel over de venkel en peer in de schaal. Bestrooi het geheel met de mix van boter, hazelnoten en havervlokken. Zet de schaal in de oven en bak in 30 minuten af.
Wijntip: witte vermentino uit St, Jean Minervois.
UITSMIJTER: Kerstkoken met de Zweedse kok.
Noot: de vendanges-editie 2024 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, Jeroen Meus, VRT, Uitgeverij Manteau, GoodCook, Sam Dixon, Van Gogh Museum Amsterdam, A Béziers brocante, Dolly Bellefleur, Verwy Museum Haarlem, Jonah Freud, Garrelt Verhoeven Lannoo, Andrea Janssen, Het Zwarte Schaap uitgeverij, Jan-Simon Minkema, magazine Régal. gereonskeukenthuis-archief en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
A very vegan Christmas. De in Londen wonende Sam Dixon is een bekende foodstylist voor zowel TV programma’s als gedrukte media. Zo schreef zij onder andere over eten in The Guardian en voor The Telegraph. Voor haar carrière in Londen werkte ze onder andere in Chez Panisse in Berkeley. Ze bestiert met een aantal anderen ook Studio Feast, een toonaangevend bedrijf in foodfotografie en -producties. Met de kerstdagen op het oog schreef Dixon het fijne kookboek A very vegan Christmas. Want menige thuiskok, al dan niet vegan zit regelmatig tijdens de feestdagen met de handen in het haar. Zoveel gasten, zoveel wensen! Want opa wil vlees, dan ander glutenvrij en nummer drie eet alleen vegan. En tot voor kort was er op vegan en feestgebied niet zo veel te doen in de supermarkt. Hoe maak je er dan toch een feestelijke boel van? Sam ging aan de slag met feestelijke gerechten in een plantaardige (kerst)jas. Met gebruik van seizoensproducten. Het gevolg: een boek vol feestrecepten, waarmee je zelfs bij de meest verstokte carnivoor een bewondering oogst.
A very vegan Christmas start met snacks en drankjes. Hier voel je de Britse touch. Eerst borrelen met een cocktail or two en dan start het grote Kerstdiner. Punch, negroni’s en snacks zoals bieten karwijzaadkoeken of watermeloen tartaar met knapperige wontons. Groot Brittannië heeft toch vaak patent op nieuwe bedenksels. Na de appetizers is het tijd voor de hoofdgerechten, een klassiek pithivier van zoete aardappel en rode bieten of Christmas crakers, gevuld met cranberry & linzen. Van de laatste denkt GKT dat het niet werkelijk de bedoeling is ze te laten poppen. What a jolly mess that would be….. Een vegan Wellington mocht natuurlijk ok niet ontbreken in dit hoofdstuk.
No waste met leftovers. Een heel originele manier om geen eten te verspillen, want na de somptueuze kerstdis is er altijd genoeg voorhanden om nog eens te eten. Maak eens een vegan bubble & squeak of een warme winterse shepherd’s pie. Dat Dixon ook van de bak is komt aan bod in het chapter Gebak. Hartige scones, kerstcake of muffins. You name it, de schrijfster maakt de vegan versie. Tot slot nog dessert. Door de warme fotografie lik je vegan vingers erbij af.
Ben jij nu vegan, of zoals GKT, vegacurious? Dan is dit feestboek A very vegan Christmas met veel traditionele Britse gerechten in een plantaardige (kerst)jas een schot in de roos.
A very vegan Christmas. Sam Dixon. (ISBN 9789461433282) is een uitgave van GoodCook en kost € 17,50
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
FEEST! Jeroen Meus. Een nieuw kookboek voor de eindejaarsfeesten van “dagelijkse kost” coryfee Jeroen Meus. Hij neemt je mee in zijn beproefde keuken voor de feestdagen. Kerstgerechten en -menu’s. Verrassende gourmetsuggesties. Partysnacks voor Oud & Nieuw. Tot slot, hoe kan het ook anders, anti katerfood voor de day after. Het feestboek van Meus start met zoete herinneringen aan kerstavond bij grootouders. De toespraak van toenmalige koning Boudewijn. Zijn bompa, die de Brabançonne uit volle borst zong. En de nachtmis gevolgd door koeken met boter. Jeroen Meus denkt er altijd met warmte aan terug. Kerstavond verliep in zijn jeugd altijd volgens een vast ritueel. De krokettenmachine werd van stal gehaald. Er was soep met groentjes uit eigenste tuin. En als klap op vuurpijl bombardeerde opa zijn kleinzoon tot huisbutler en sommelier. Want de jonge Meus zat tenslotte op de hotelschool. Tot zover het verleden, veel is veranderd. Maar voor Jeroen Meus zijn de kerstdagen ook in onze snelle tijd nog steeds dagen van dankbaarheid, solidariteit en gulheid. Kruip dicht bij elkaar, dans en vier FEEST!
FEEST! start op Kerstavond. Op deze avond wordt er in tegenstelling tot Nederland feestelijk gedineerd. Jeroen Meus laat in het hoofdstuk Kerstfeest zijn klassieke scholing zien met zijn eigen dagelijkse kost kneepjes. Dat betekent dat voor iedereen, die uit het boek kookt, de gerechten maakbaar zijn. Oesters, beenhamsalade, mosselen à la nage. Dat trapt mooi af als amuses. Veel zeevruchten ter opwekking van de goesting. De voorgerechten: gerookte paling met tartaar van rode biet, klassieke wildpaté of voor de vegetariërs, knolselder-cannelloni. Voor degenen met ruimte over een soepje of tussengerecht tussendoor en dan is het tijd voor het pièce de résistance. GKT vindt de fazant Brabançonne een mooie. Klassieker is de gevulde kalkoen of een navarin van haas. GKT gaat dit boek ook gedurende het wildseizoen gebruiken. Dan volgen de desserts en het uitbuiken voor de mis kan beginnen.
Van geheel andere orde zijn de suggesties voor feestelijke gourmettafels. In zijn herinnering bedacht de schrijver zijn eerste recepten tijdens het gourmetten. Voor hem voelt elke gourmettafel als een cadeau. Het is een mooie gelegenheid om samen te koken en te praten aan de kerstdis. Van klassiek via Mexicaans en burgergourmet tot raclette met kaas, ham en groentjes. Jammer dat voor GKT deze laatste tot de verboden vruchten is gaan behoren. Wie weet ga ik een keer smokkelen. Moet eens kunnen.
De eindejaarsfeesten, met makkelijke hapjes voor tijdens het aftellen naar het nieuwe jaar. Saté’s, gefrituurde schartong met tartaarsaus en worstenbroodjes. Nee geen Brabantse, maar Tex Mex gekruid. Voor daags erna is er katerfood, omdat zo’n nieuwjaarsnacht wel wat vergt van het lijf. (Doet me denken aan die Antwerpse hit over de mot in je lijf) Stevig eten voor de uitbrakdag. FEEST! is een kookboek om van te smullen en met de kost van Meus kom je die laatste week van 2024 wel door. Laat het smaken!
FEEST! Jeroen Meus. (ISBN 9789022341605) is een uitgave van Manteau/Standaard Uitgeverij en is te koop voor € 39,99
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
De Slager. In ons Zuid franse dorp van 1700 zielen heb je zowaar twee slagerijen, die kunnen rekenen op voldoende klandizie. De ruïne, die vanuit het keukenraam van GKT is te zien, is het voormalige abattoir van het dorp. Als je door ons dorp loopt zie je op verscheidene gevels van woonhuizen de term boucherie staan. Het kan dus niet anders zijn dan dat Q. een lokaal centrum van vleesproductie was. Helaas geldt: moderne tijden, andere mores. Iedereen wilde vanaf de sixties meer vlees gaan eten en het epicentrum van deze gigantische hoeveelheid vlees werd het terrein van de grote retailers. Ga eens kijken naar het uitgestalde vleesheuvels in de Franse hypermarché’s, die, in tegenstelling tot Nederland, nog steeds een slager hebben rondlopen sur place. Een fenomeen, dat in Nederland al in de jaren 90 verdween.
Ronald Giphart en Jacques Hermus doken voor hun boek in de wereld van vlees en de slager. Eén van de oudste beroepen ter wereld. Terzijde: GKT is zich bewust, dat er nog een ouder beroep is wat met vlees heeft te maken, maar daar gaat het boek niet over. Na een stevige lunch vergezeld van aardig wat wijn vonden beide heren het tijd, om eens te gaan neuzen in de bijzondere habitat van de beenhouwer. Ondanks de vega hausse en eiwit-transitie eet nog steeds 90% van de Nederlandse en Belgische bevolking (veel) vlees. En iemand moet deze consumenten hiervan voorzien.
In De Slager komt allereerst de geschiedenis van het beroep aan bod. Van de Klassieke Oudheid tot heden. De gildes, ontstaan in de Middeleeuwen, -waarschijnlijk ook in dorp Q.- waren vormend voor de professie. Slachthuizen lagen buiten de muren, ook in ons abdijdorp. Zo niet, dan had je de vleeshallen, die je nog steeds kun bewonderen in Amsterdam en Haarlem. De mooiste vleeshal, die GKT kent is die van Athene, gelegen vlakbij de wijk Monastiraki. Daar kijk je je ogen uit. Ook de veemarkt speelde een belangrijke rol. In de stad waar GKT opgroeide bevond zich tot aan de BSE crisis één van de grootste veemarkten van Europa. Een dagelijks ochtend spektakel op straat en in de hallen. Maar ook in de kroegen eromheen.
De schrijvers besteden na de geschiedenis ook aandacht aan de rol van de hedendaagse slager. In hun optiek kan deze ervoor gaan zorgen, dat wij allen minder, maar beter vlees gaan kopen en eten. Hoef je helemaal niet per se vega voor te worden. Zij bieden in hun boek enkele handvatten voor deze mindset. De techniek komt aan bod, de slacht, het uitbenen, het al dan niet rituele aspect, waar vaak veel over is te doen, de productie van vleeswaar en heel interessant een speciaal hoofdstuk over Parijs. Deze stad mag zich een echte slagershoofdstad nomen. Maar vlak Buenos Aires, NYC of Fort Worth ook niet uit. In het Parijse hoofdstuk lees je tussen de regels door, dat Jacques een fan is van boerenzoon Stéphane Reynaud, bistrotier in Montreuil en Franse vleeskenner bij uitstek.
Van Parijs reizen we via Vlaanderen en gelieerde slagersonderwerpen naar de toekomst van het slagersvak met als resolutie: produceer minder, koop beter en geniet daardoor van lekkerder vlees. Een met kunde gemaakt product. Het is tijd dat een jonge generatie slagers zich hiervoor gaat inzetten. Het ambachtelijke boek De Slager van het duo Giphart/Hermus kan hiertoe een mooie kick off zijn. Vol verwachting kijkt GKT uit het boek in Nederland op de deurmat aan te treffen.
De Slager, Ronald Giphart & Jacques Hermus. (ISBN) is een uitgave van Nijgh & Van Ditmar en is te koop bij je lokale kookboekenvakman of online voor € 25,00.
Extra: een recept uit het carnet culinaire van professeur Anatole Circonflexe: entrecote Bercy.
PARIS 12e De wijk Bercy is een heel oud stukje Parijs, dat al vanaf de 12e eeuw als Bercix wordt genoemd. In de negentiende eeuw werd dit dorp het domein van wijnhandelaren en slachthuizen. Tegenwoordig is Bercy bekend om het Accor Omnisports sportpaleis als locatie voor sport et spectacles. Professeur Circonflexe zag op televisie een bereiding van entrecote Bercy, een traditioneel vleesgerecht. Een gerecht, dat herinnert aan de 19e eeuw, toen de stad Parijs expandeerde en er in deze wijk veel slagerijen en wijnverkopers te vinden waren. En geluncht moest er worden.
Nodig
2 flinke entrecotes
4 grote sjalotten
sap van een halve citroen
fijngehakte peterselie
een bosje waterkers
1 ½ dl witte wijn
3 el volvette creme fraiche
boter
peper & zout
Bereiding:
Pel de sjalotten en hak ze fijn. Doe de sjalotten in een pan met de witte wijn en breng aan de kook en laat de uien zacht karamelliseren. Reduceer tot ongeveer ¾. Voeg wat peper en zout toe en de crème fraîche. Laat het geheel zachtjes inkoken en voeg tot slot een kont boter, fijngehakte peterselie en het citroensap toe. Klop de saus goed door. Grill de twee entrecotes gedurende 2 à 6 minuten per kant, afhankelijk van de dikte en gewenste cuisson. Zet het vlees hierna apart om te rusten. Dit zag professeur Circonflexe een kok doen in het programma La Meillieure Boulangerie de France op M6. Was en pluk de waterkers en leg deze op borden. Snijd de uitgeruste entrecotes in dunne plakken en leg deze op het bord. Geef de saus Bercy er in een apart kommetje bij.
Noot: dit boek werd mij als PDF recensie-exemplaar gestuurd door Jacques Hermus. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Gereons Mag, de vendanges editie. Het zomerse lanterfanten is voorbij in GKT. Er staat een nieuwe Gereons Mag online, de vendanges editie, met nieuwe topics voor de aanstormende herfst. Nu begreep ik, dat het herfstweer al wat hints heeft aangekondigd in Nederland en de pepernoten al klaar liggen bij de blauwe grootgrutter. Dat gaat GKT allemaal iets te snel. Wat dan in deze nieuwe editie? Ik maak een recept van cuisinier Bill Smith uit Chapel Hill. Ik bladerde door het boek De Slager van het duo Hermus & Giphart, die in het dagelijks leven van deze ambachtslieden doken. Het boek verschijnt op 1 oktober. Er is een nieuwe Pascale Naessens ingevlogen, deze keer gaat zij voor Super Simpel. Vanaf 20 september is in de De Mesdag Collectie in Den Haag een tentoonstelling te zien van het werk van Rosa Bonheur, die levensgrote dieren schilderde en daarmee wereldberoemd werd. Een must see! Bas van Montfrans stuurde mij een herfstrecept. De nieuwe roman van vriendin Frances Mayes passeert de revue. We koken Grieksige kip en een vendanges editie is niet compleet zonder wijn, o.a. in de vorm van wijntips en wijn uit Zweden. En een scheutje pittige Italiaanse saus uit de foodybox erbij. Pronto! Veel noten op de zang dus deze keer. Fijne herfst!
Rosa Bonheur in de Collectie Mesdag. Dit najaar is er voor het eerst in Nederland een tentoonstelling te zien van de werken van Rosa Bonheur. (1822-1899) De Mesdag Collectie presenteert haar monumentale dierenschilderijen, waarmee zij uitgroeide tot één van de beroemdste kunstenaars uit haar tijd. Ze ontving hiervoor zelfs een prijs van keizerin Eugénie. Saillant detail: Bonheur hoefde daarvoor niet naar het paleis, maar de vorstin kwam deze onderscheiding zelf brengen. Rosa Bonheur was de eerste Franse vrouw, die een Légion d’Honneur verwierf. Ze raakte in de 20e eeuw wat in de vergetelheid. Maar tegenwoordig is ze weer alom aanwezig in de wereld van de kunst. Het Franse TV programma Secrets d’histoire wijdde een lange documentaire aan haar leven en werk. Ook werd niet lang geleden haar landgoed bij Fontainebleau in oude glorie hersteld. Daar leefde Bonheur gelukkig met haar vriendinnen Nathalie Micas en later de Amerikaanse Anna Klumpke.
Rosa Bonheur. De kracht van het dier is vanaf 20 september 2024 tot en met 19 januari 2025 te zien in De Mesdag Collectie in Den Haag.
RECEPT: Soup Dakar van Bill Smith.
Nodig 6 personen:
1 hele kip van 1,2 kg
1 tl zout
1 el bloem
1 el kerriepoeder
4 stelen bleekselderij geschilde en in stukjes
1 gesnipperde ui
125 ml dikke volvette room
100 g mangochutney
1/3 tl cayennepeper
1/4 tl chilivlokken
600 g voorgekookte rijst
6 papadums
Bereiding:
Doe de kip met het zout in een pan met ruim water, zodat deze onder staat. Breng aan de kook en laat 15 minute koken. Haal de pan van het vuur en laat nog 20 miuten staan. Als het kippenvlees genoeg is afgekoeld, pluk dan het vlees van de botten en zet apart tot later. Doe het karkas terug in de pan en trek de bouillon nog zeker een half uur verder. Zeef de bouillon, ontvet hem later. Terwijl je opnieuw de bouillon aan de kook brengt, meng je de bloem en kerriepoeder en fruit deze kort aan in een kleine pan. Voeg een lepel hete bouillon toe, roer en voeg het mengsel daarna toe aan de kokende bouillon. Vpeg de bleekselderij, uien, room en tenslotte de chutney toe. Laat deze soep nog 30 minuten sudderen. Wel tussentijds roeren ter voorkoming van aankoeken van de chutney op de bodem. Proef de soep en voeg eventueel wat zout toe. Haal de soep door een draaizeef of blender. Voeg hierna het kippenvlees en cayennepeper en chilivlokken toe. Serveer de soep in zes komen, waarin je op de bodem zo’n 100 g rijst hebt gedaan. Giet hierop de soep en garneer met een warme pappadum.
Wijntip: een vrolijke blend van sauvignon en viognier uit Pays d’Oc.
De Slager Jacques Hermus & Ronald Giphart. De slager, een pleidooi voor het eten van minder vlees, dat je weer koopt bij een ambachtelijke slager. Slagerijen hebben het moeilijk. GKT realiseerde zich onlangs, dat tegenwoordig alles via het grote supermarkt kanaal tot ons komt. Als kind kan ik me herinneren, dat brood bij de bakker werd gekocht, groenten bij de lokale teler, melk van de melkboer kwam en vlees van de slager, waar je als kind dan een plakje worst kreeg. Er was zelfs een divisie tussen slager en poelier, die alleen gevogelte en wild verkocht. Maar dat is niet meer zo. Door de massaproductie van vlees en de gevolgen hiervan is het niet meer zo vanzelfsprekend om veel vlees te eten. Giphart en Hermus doken in de wereld van één van de oudste beroepen ter wereld. GKT weet dat er ook een ander oudste beroep is, dat met vlees heeft te maken, maar daar gaat dit boek niet over. Het gaat over biefstuk, gehakt, worst, kippenbout, spareribs en ham. Vlees, in allerlei vormen en gedaanten. In de jaren ’60 van de vorige eeuw begon de overvloed van voorverpakt en voorgesneden vlees, dat niet meer herkenbaar was als zijnde een onderdeel van een dier. We aten meer en graag vlees, maar wilden niet de connotatie met het geslachte dier. In het boek De Slager, dat 1 oktober bij Nijgh & Van Ditmar verschijnt vind je interviews, reportages en verhalen van Ronald Giphart en Jacques Hermus over de geschiedenis, het heden en de toekomst van het slagersambacht. Kies voor minder en koop meer bij de vakman is het devies. Binnenkort meer op GKT.
Bloemkool heeft van zichzelf een wat flauwe, zachte smaak , dus vraagt het om een pittige tegenhanger en chorizo is er zo één! Verder nog wat haricots , munt etc. Gglaasje rosé erbij en smullen maar ! GKT vond op Facebook de pagina van Marjan’s recepten. Easy does it eten voor de dagelijkse Franse maaltijd en elke dag voorzien van een fijne wijntip.
RECEPT: Bloemkoolrijst met chorizo, haricots en geitenkaas.
Nodig
200-250 g bloemkoolrijst
kleine rode ui , fijngesneden
1 rode paprika , gegrild en ontveld, in stukjes
125 g chorizo , in kleine blokjes
100 g geitenkaas,verbrokkeld
150 g haricots, gebroken, beetgaar
wat verse munt, fijngesneden
flinke hand blanke rozijnen
een scheutje olijfolie
eventueel peper & zout
Bereiding:
Doe de chorizo in een droge pan en bak zachtjes tot het vet vrij komt. Voeg dan de ui toe en bak even mee. Hierna de bloemkool erdoor scheppen en meebakken. Vuur kan uit. Vervolgens alle andere ingrediënten erdoor scheppe , goed mengen. Verdeel over de borden en serveer direct met een glas rosé.
Wijntip van Marjan: Rosé de Madame. Terres du Midi IGP d’Oc.
A Great Marriage de nieuwe roman van Frances Mayes. Wanneer een volmaakte bruiloft ineens wordt afgeblazen enkele dagen voor de grote dag. In augustus verscheen het nieuwe boek van vriendin en schrijfster Francees Mayes, o.a. bekend van haar bestseller Under the Tuscan Sun en vele andere (kook)boeken, die daarna volgden. Daarmee is Mayes een soort constante geworden in GKT. Haar nieuwe boek plofte op de mat en ging direct mee in de bagage naar Frankrijk. Voor deze editie van Gereons Mag een tipje van de sluier:
“Dara Willcox, in New York for a weekend, meets Austin Clarke at an art gallery. If love at first sight can happen, it happens to them. These two vivid, ambitious people are on different courses—he’s British, working temporarily in New York. She’s from North Carolina, set on law school. They don’t care. They will make their lives together happen. At their April engagement dinner at Dara’s family home, her mother, Lee, sets a beautiful table, and the family and close friends gather to celebrate. Rich, Dara’s father, raises a toast. Suddenly, Lee spills the wine, a brilliant red stain splashing onto the tablecloth and onto Austin. Days later, Austin hears unsettling news from London that wrecks their plans. Dara abruptly cancels the wedding. She refuses to reveal the reason, not even to her best friends or her parents or grandmother, disrupting their family tradition of openness. As everyone knows, Lee and Rich have a great marriage, and Charlotte, her grandmother, had a colossal one, to the late Senator Mann. Charlotte literally wrote the book on the subject: She’s the author of international bestsellers on what makes a good or possibly a great marriage. While Dara escapes to California and Indigo Island, South Carolina, Austin, back in London, faces a major tragedy, the consequences of which are life-altering. But it’s Lee, Dara’s mother, whose impulsive visit to London alters their fate.”
.A Great Marriage is weer een typische Frances Mayes’ roman geworden, warm, met een knipoog en een beschrijvende stijl. De schrijfster neemt je mee naar plekken, waardoor zij is gevormd, het Zuiden van de VS, de hoofdpersoon beland in Californië. Vij deze boeke vraag je je altijd af, in hoeverre de zuidelijke roots van Mayes en de vrouwen in haar leven model staan voor haar karakters. Via personen van verschillende leeftijd en achtergrond ontvouwt zich een verhaal, dat elke generatie overstijgt. Het mysterie huwelijk wordt beschreven aan de hand van willekeurige keuzes en noodlottige gevolgen. Hoe doorstaan de hoofdpersonen deze twee uitdagingen?
A Great Marriage, Frances Mayes is een uitgave van Penguin Random House en is te koop bij je favoriete boekhandel of op bol.com.
RECEPT: Bas van Montfrans met een champignonomelet voor het diner.
Nodig 2 personen:
4 grote eieren
200 g champignons, in plakjes
1 kleine ui, fijngehakt
1 teentje knoflook, fijngehakt
50 g geraspte kaas (bijv. cheddar of gruyère)
2 eetlepels melk of room
2 eetlepels boter of olijfolie
zout en peper naar smaak
verse peterselie of bieslook, fijngehakt (optioneel, voor garnering)
Bereiding:
Klop de eieren in een kom samen met de melk of room. Voeg een snufje zout en peper toe en klop tot alles goed gemengd is. Champignons bakken: verhit 1 eetlepel boter of olijfolie in een grote koekenpan op middelhoog vuur. Voeg de gesneden champignons toe en bak ze ongeveer 5-7 minuten tot ze goudbruin en gaar zijn. Haal de champignons uit de pan en zet ze apart. Ui en knoflook bakken: voeg de resterende 1 eetlepel boter of olijfolie toe aan dezelfde pan. Bak de ui en knoflook op laag vuur tot ze zacht en licht goudbruin zijn, ongeveer 3-4 minuten. Zet het vuur iets lager. Giet het eimengsel over de gebakken uien en knoflook in de pan. Laat de eieren een beetje stollen. Hierna de ulling toevoegen; verdeel de gebakken champignons gelijkmatig over de helft van de omelet. Strooi de geraspte kaas over de champignons. Vouw de omelet dubbel. Wanneer de onderkant van de omelet stevig is en de bovenkant nog licht vloeibaar, gebruik dan een spatel om de omelet dubbel te vouwen over de champignon- en kaasvulling. Laat de omelet nog een minuut bakken, zodat de kaas smelt en de omelet door en door warm is.
Wijntip: een rode Puech du Viala van de vignerons de Cessenon sur Orb.
Vendanges. Het is een drukte van belang op het dorp en in de velden. Druivenoogst in de Languedoc. De karretjes met druiven rijden af en aan bij de cave cooperative en de zelfstandige producenten. Om de geoogste druiven direct te verwerken tot wijn. Een jaarcyclus, die hier in de Midi het leven bepaalt. Het hele jaar staan de cuves leeg totdat ze in deze maand tot de nok toe worden gevuld met gistend druivensap. Op naar een nieuw jaar met hopelijk nog een mooier product dan het jaar ervoor. Heb je ook een wijnvraag? Deze herfst kun je weer je vraag stellen over welk onderwerp dan ook. Stel je vraag onder aan deze post en GKT gaat op onderzoek uit.
RECEPT: Griekse boterkip met citroen.
Nodig:
8 kipdijfilets
2 citroenen
fijngehakte knoflook
4 tl ras al hanout
bloem
1 of twee eieren
boter
gehakte peterselie
zout en peper
olijfolie
witte wijn
paneermeel
Bereiding:
Meng op een bord bloem, 2 tl ras al hanout, peper en zout door elkaar en haal de kipdijfilets er doorheen. Kluts de eieren en laat de kipdijfilets hierin even baden, daarna haal je ze door paneermeel gemengd met 2 tl ras al hanout. Wil je het sterker? Gewoon meer spice gebruiken. Verhit een flinke klont boter en wat olie en bak het vlees krokant en bruin. Haal het vlees uit de pan en fruit de fijngehakte knoflook. Pers een citroen uit en blus de jus met het sap en wat witte wijn. Laat kort sudderen. Voeg eventueel nog wat klontjes boter met bloem ter binding van de saus toe. Serveer de kipdijfilets direct met gehakte peterselie en de saus apart in een kom. Lekker met warm Turks brood met sesam.
Wijntip: voor GKT retsina, andere wijndrinkers raad ik een biologische witte Pays d’Óc IGP chardonnay aan van domaine Castan.
Zweden & wijn. Niet een land waar je direct aan denkt bij wijnproductie, maar een onlangs gehouden wijnproeverij wees uit, dat er heel wat moois op wijngebied is te vinden in Zweden. Hiervoor werden Zweedse wijnen geproefd en vergelekn met een selectie van andere Europese wijnen. De wijn Immeln van Kullabergs Vingård uit Skåne werd door een deskundige jury van internationale wijnexperts als verrassende winnaar aangewezen. Daarmee laat de Zuid-Zweedse wijn diverse andere bekende Europese kwaliteitswijnen uit Frankrijk, Spanje en Italië achter zich. Een grote verrassing, dat Zweden zich op de kaart zet als wijnland.
De winnende wijn uit Skåne De winnende wijn is afkomstig van Kullabergs Vingård. Deze wijnmakerij op het puntje van het prachtige schiereiland Kullaberg in het zuiden van Zweden, richt zich op het produceren van wijnen van de hoogste kwaliteit met behulp van duurzame landbouwmethoden. Wijnen van deze producent zijn o.a. fruitige rosés, aromatische witte wijnen en verschillende ciders. Deze laatste categorie is natuurlijk geen wijn. Het succes van de wijnproductie in het Zuid-Zweedse Skåne is voor de Zweden zelf geen geheim. Het milde klimaat en het lange seizoen van Skåne maken het de ideale plek om druiven te telen. Skåne is daarmee zeer geschikt voor wijnbouw en is bekende wijnstreek geworden. Er zijn zo’n dertig wijnproducenten te vinden en dat aantal blijft groeien. De klimaatverandering draagt daar onbedoeld ook een steentje aan bij: het steeds warmere klimaat wereldwijd zorgt voor hogere temperaturen in Scandinavië. Dat zal ook in de nabije toekomst zorgen voor meer wijnproductie in Zweden. Wellicht een leuke opsteker voor de talrijke Zweden in de Pays d’Oc om hun zegje mee te doen aan tafel bij de lokale wijnboer.
Super Simpel, de nieuwe Pascale Naessens. Pascale is begonnen aan een nieuw avontuur in haar bekende keuken. Waar zij in haar vorige boek nog de ambitie verwoordde van een eigen restaurant, gaat ze met Super Simpel voor gemak in de keuken. Hoe? Met éénpansgerechten. Voordeel hiervan is, dat je minder troep hebt en snel iets gezonds en voedzaams op tafel zet. Voorheen stond je hele fornuis vol met verschillende pannen. Dat is volgens Pascale helemaal niet meer nodig. Gelukkig zullen we maar zeggen, dat de keukens van nu zijn veranderd. Mede door haar internationale reizen leerde de schrijfster een multi-interpretabele keuken kennen, voor elke dag. Een boek gloorde aan de horizon: koken in één pan zonder aan smaak in te boeten. Voedsel voor lichaam en geest. Vol gezonde nutriënten En vooral belangrijk: makkelijk! Laat je meevoeren op de wijze van Pascale Naessens, kleurrijk eten, geuren en smaken, voor haar altijd een bron van vreugde. En Pascale de pottenbakster maakte er een speciale servieslijn bij. Super Simpel is een uitgave van Lannoo.
Italian hot sauce. Gemaakt van Calbrese pepers, zeezout, olie, balsamico en wat funghi porcine. Prima smaakmaker uit de foodybox zomer van Kroon op het werk. Leuk flesje. Spicy foodvibes dans le Midi. Pasta met vis uit blik van de Grand Frais en een dash hot Italian hot sauce van Firelli. Een prima avondmaal bij aankomst in het Zuiden.
Les Grands Buffets de Narbonne. Wat een feest. In een non descript jaren 80 gebouw huist één van de grootste attracties van Narbonne. Naast trekpleisters als het aartsbisschoppelijk paleis en de beste markt van Frankrijk, vind je op deze plek Les Grands Buffets. Een gastronomische tempel gewijd aan alles wat er op eetgebied is te vinden in de Hexagone. Aanvankelijk was GKT hier wat sceptisch over, gezien de all you can eat formules, die we in Nederland kennen. Maar de werkelijkheid bleek geheel anders. Bij binnenkomst sluit je in de hal van het zwembad aan bij de andere gasten. De deuren zwaaien klokslag half acht open en je betreedt een spreekwoordelijke grot van Ali Baba. Je komt ogen tekort. Kosten noch moeite zijn gespaard, om de gasten terug te voeren naar het Frankrijk van Escoffier en de belle époque. Lees meer.
LES GRANDS BUFFETS, Rdpt de la Liberté 11100 Narbonne. France. + 33 4 68 42 20 01
De volgende editie van Gereons Mag staat, hoe kan het ook anders in het teken van de aanstormende kerstdagen!
Noot: de vendanges-editie 2024 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, , De Mesdag Collectie, Kroon op het Werk, Bill Smith Chapel Hill, Frances Mayes, Jacques Hermus & Ronald Giphart, Marjan’s recepten, Pascale Naessens, Nijgh & Van Ditmar, Firelli hot sauce, Vignerons de Cessenon, Les Grands Buffets, Pitch PR voor Zweedse wijn, gereonskeukenthuis-archief en Gereons E&W. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Het Syrië van Imad. Een culinaire liefdesbrief aan een stad, die hij verliet en nu niet meer zou herkennen. GKT las het verhaal van deze restaurateur uit Damascus, die zijn gezin en stad node verliet als vluchteling. Zijn leven was niet meer mogelijk en veilig in deze stad vol oppressie en geweld. Beschuldigd van anti Assad regime activiteiten en daarvoor gearresteerd en op voorspraak van een buurman weer vrijgelaten, zat er niets anders op dan met pijn in zijn hart te vluchten. Het werd via een lange reis uiteindelijk Londen, waar de schrijver van dit kookboek via allerlei baantjes en een dosis geluk weer terecht kwam in zijn oorspronkelijke métier: koken voor mensen. Hij opende een restaurant en zijn gezin voegde zich na jaren bij hem.
De Syrische keuken. Wetende , dat hij Damascus nooit meer terug zal zien, schreef Imad een liefdesverklaring. Niet in zoetgevooisde woorden, maar in zijn favoriete smaken en recepten. Imad leerde, zo zegt hij zelf, de Syrische zomer pas te waarderen, toen hij deze niet meer aan den lijve ondervond in 2015. Nadat hij in het Verenigd Koninkrijk aankwam via vele omzwervingen, waaronder de jungle van Calais, waardeerde hij zijn achtergrond des te meer. Wat hij in zijn hoofd en hart meenam waren de Syrische ingrediënten, smaken en de manier van eten.
Het kookboek start met smaakmakers en basisbereidingen. Bij smaken denk je aan bijvoorbeeld baharat, dat ook in het keukenkastje van GKT staat, weliswaar van Jonnie Boer, maar door het recept van Imad weet ik nu ook hoe makkelijk het zelf is te maken. Van de smaakmakers gaan we verder naar de basisbereidingen. Sahan khundra, je zou dit een Syrisch bouquet garni kunnen noemen ter opvrolijking van veel gerechten. Heel bijzonder vindt GKT de gekonfijte knoflookolie. Ideaal voor in een zoutarm dieet. Op naar de mezze, een tafel vol kleine gerechten, die je overal tegenkomt in de Levant. Hoemmoes, tabbouleh, baba ganoush en falafel. Hoemmoes komt vaak op tafel in GKT, dus de variaties van deze schrijver zullen ook wel hun plekje veroverren. Ook ontbreekt de Syrische dip muhammara niet. De hoofdgerechten bestaan uit een bijzondere Syrische fish & chips, met tahinsaus, mujadara en tabakh roho, zelfgegaarde lamsschenkels. Tot slot ontbreken kibbeh niet. Het kookboek sluit, hoe Midden Oosters af met zoete desserts.
GKT denkt, dat het bijzondere aan dit boek niet per se de gerechten en de recepten zijn, maar de context. Natuurlijk zijn de recepten heel smakelijk en bruikbaar als variatie op het Middern Oosterse repertoire, dat GKT al kende en maakte. De portée van dit boek zit hem in het verhaal en de veerkracht van deze kok en schrijver, die door middel van de smaken uit Damascus zijn nieuwe woonomgeving beetje bij beetje de zijne maakte. Al kokend uit zijn hart. Eten deel je samen! De Syrische keuken van Imad is daarmee een fijn kook- en leesboek.
De Syrische Keuken van IMAD. Imad Alarnab (ISBN 9789461433190) is een uitgave van GoodCook en is te koop voor € 29,95
‘Het is een enorm eerbetoon aan de auteur, die, ondanks al zijn openhartige opgewektheid, zoveel heeft moeten doorstaan om hier te kunnen zijn. Als Syrische vluchteling die bijna alles verloor – zijn huis, zijn restaurants, zijn land – kwam hij in 2015 met niets naar Groot- Brittannië, en sindsdien heeft hij zijn gezin in veiligheid gebracht en zich hier gevestigd met een restaurant. Hij beweert dat hij geluk heeft dat hij hier is, maar ik heb eerder het gevoel dat wij de gelukkigen zijn.’ Nigella Lawson (6 juli 2023)
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Zomer in Zandvoort. De zomer heeft eindelijk zijn intrede gedaan en dat is te merken in Zandvoort. De badgasten en dagjesmensen spoedden zich deze week naar het strand, om te genieten van de zon en het pootjebaden. Ondertussen gonsde het op de boulevard en in het dorp van de activiteit. Want jaarlijks trekt in het kader van Pride on the Beach een diverse stoet uit de LHBTQ (wat heeft GKT een hekel aan deze lettersoep, maar dat terzijde) gemeenschap over de boulevard. Een feestelijk en tevens noodzakelijk geheel, om zichtbaar te zijn en te blijven. Want soms schrikt GKT toch wel van de opmerkingen van reaguurders op de sociale media. Werk aan de winkel.
Zomer in Zandvoort is meer dan alleen gay pride en strand. GKT bezocht onlangs de tentoonstelling Street Art in het Zandvoorts Museum. Een verzameling bonte werken van bekende internationale kunstenaars op straatkunstgebied. Men kan zelfs ex president Trump als keizer zonder kleren bezichtigen. Ook buiten zijn er de nodige bijzondere murals te zien. Eén daarvan op het Fenemaplein is helaas aan het zicht ontrokken vanwege een kermisattractie. Maar…. loop de route eens en bewonder deze kleurrijke contributies aan het straatbeeld. Meer informatie vind je bij Zandvoorts Museum.
“Tijdens de tentoonstelling in het Zandvoorts Museum tonen we STREET ART gerelateerde kunstwerken vanuit twee privé verzamelingen met o.a. “Blek le Rat”, de godfather van de graffiti kunst uit Parijs, maar ook kunst van Rob Scholte, Ben Eine (UK), Hugo Kaagman, Pipsqueak was here!!!, Kaws en Henk Schiffmacher. Sommige van deze street artists doen ook mee met Street Art buiten. Dit worden indrukwekkend murals op de Oude Brandweerkazerne, het voormalig Dolfirama gebouw en de Kippentrap.” (intro op site van Zandvoorts Museum)
Tot zover de toeristische tips. Gezien de météo berichten uit Occitanië (tegen de veertig graden vandaag) is het hier in Zandvoort beter vertoeven. Een mooie zomerperiode om weer eens wat onderwerpen af te stoffen voor mijn blog Gereons Keuken Thuis. Wat staat er op de rol in augustus? GKT begint de maand met wijnen, rosé’s uit de Provence met een bijzonder burgerrecept. Want de hamburger, zoals een ober in Aix en Provence mij eens toevertrouwde is de quintessentie van de Franse keuken. Er ligt een bijzonder kookboek, of moet GKT zeggen een liefdesverklaring aan de Syrische keuken van Londense chef Imad Alarnab op de keukentafel. Een bijzonder verhaal, uitgegeven door GoodCook.
What else? De alfresco zomer gaat onverdroten voort, maar GKT heeft besloten, dat dit de laatste editie was. Tijd voor een nieuw zomerthema in 2025. Om redenen van belangstelling is er deze zomer ook geen kookboekverloting. In de Zandvoortse keuken wordt hard gebrainstormd over bubbels en hapjes voor tijdens de F1, die op 23, 24 en 25 augustus wordt verreden op het circuit. VROEM, VROEM…. GKT heeft al enkele inzendingen binnen, maar kan jullie ideeën altijd gebruiken. Dus schroom niet je fijne bubbeltip met bijpassend hapje in te zenden!
GKT gaat aan de slag en maak er een mooie augustusmaand van!
RECEPT. (een zomerherhaalrecept)
Haringsalade aan zee. Ik moest er op de boulevard eens aan denken toen ik bij viskar Zeemeermin wat haringen meenam. Ik eet de Hollandse nieuwe het liefst zonder poespas, uitjes en augurkjes. Maar soms ook in een salade. De Hollandse nieuwe of zure uit een pot. Voor mijn vriendin Susan schreef ik een een klassieker op van haring met bietjes, In Orléans at ik eens een salade van aardappel met gerookte haring onder de noemer baltique. Bas Robben geeft in zijn boek ZUUR! een recept voor het maken van zure haring.
Nodig:
500 g sperziebonen.
4 hardgekookte eieren
4 zure haringen uitgelekt
2 el rode wijnazijn
4 el olijfolie
1/2 el mosterd
1 grote gekookte aardappel
1 rode ui
peper en zout
paar takjes dille
gehakte peterselie
Bereiding:
Maak de sperziebonen schoon en snijd deze in stukjes. Kook ze kort in water met ruim zout. Giet af en koel de bonen met wat koud water. Kook de eieren en pel ze. Schil de van te voren gekookte aardappel en snijd deze in stukjes. Snipper de rode ui fijn. Doe de sperziebonen, ui en aardappel in een kom en meng deze door elkaar. Maak een dressing van de olie, azijn, peterselie, mosterd. meng deze door de salade. Maak de salade op smaak met wat peper en zout. Snijd de zure haringen in tweeën en verwijder de rugvin. Snijd de hardgekookte eieren in parten. Verdeel de salade over vier borden, leg de haringfilets en eieren er bovenop. Garneer met een takje dille.
Het grandioze groenteboek. 90 nieuwe vegetarische recepten van Britse groentenkookster Alice Hart, die we kennen van haar eerdere boeken Vegalicious en Het grote groenteboek. Een boek met een zomerse cover. “Dat belooft veel”, dacht GKT al bladerend door het boek. Hart kookt graag klassieke gerechten met een eigen twist. Het ene recept is geschikt voor de totaalvegan, het andere weer voor een startende flexitariër. Haar idee is je te voorzien van een kookboek, dat je gaat beduimelen en dat het vegetarische kookboek van jouw keuken wordt. GKT vindt dit allemaal wat slogantaal. De bedoeling is goed, Hart wil mensen op het goede vegetarische been zetten met haar kennis als voedingsdeskundige en haar vegetarische kookrepertoire. Maar dat lukt niet telkens. Daarin is dit boek maar ten dele geslaagd te noemen.
Brunch en lunch is de kick off van de grandioze groente-avontuureis van Hart. Recepten voor avocadotoast (is dat nog wel hip?), kaastosti’s en boekweitcrêpes met bietjes. Het hoofdstuk sluit af met shakshuka met linzen en spinazie. Shakshuka mag van GKT vanaf nu worden verboden in boeken. Redacties let daarop!. Deze aftrap deed GKT het ergste vrezen, maar de schrijver revancheert zich met haar hoofdstuk Kleine gerechten. Pikilakia, mezze, voor bij een apéro. Een originele Griekse salade met knapperig dakos beschuit, dat bijna verloren was gewaand. een prachtige spliterwtenpuree en een soep van geroosterde bloemkool. Laten we die laatste een crème du Barry à la végétarienne noemen. Tot slot de fritters van wortelsoorten. De originaliteit, die ontbrak bij lunch & brunch is ineens weer lees- en kookbaar door dit hoofdstuk.
De avondmaaltijd. Een sterk basic hoofdstuk voor vegetarische, weinig avontuurlijke avondmaaltijden, zonder echte uitschieters, maar wel maakbaar voor de beginnende vega. Dolmades met bietentaztziki, een Thaise salade, hartige taart of pasta met verse tomaten en geroosterde paprika. Erg doordeweekse kost. Net zoals de nasi goreng van zilvervliesrijst. Gevolgd door de bijgerechten, die echt leuk zijn te noemen, zoals de citroenige voorjaarsgroenten, shiitakespiesjes of geblakerde groene apserges. Dit kookboek gaat als een achtbaan heen en weer, want met de bijgerechten toont Hart wederom haar creativiteit.
Sauzen. Alice Hart heeft helemaal gelijk, als ze vertelt, dat sauzen in de vegetarische keuken vaak een ondergeschoven kindje zijn. In het boek geeft ze suggesties hoe je thuis mooie sauzen ter begeleiding van haar gerechten maakt. Roze pickles, chili-paprikajam, pesto van zomerkruiden en pistou, een heerlijke Provençaalse smaakmaker. Via de desserts beland je bij de menusuggesties. GKT vindt dit een mooie aanvulling van het hiervoor beschrevene. Als Hart al wil dat je telkens teruggrijpt naar dit boek, zijn het naast de kleine gerechten, bijgerechten en sauzen, deze menusuggesties, voor als je met je handen in het kookhaar zit. Niet meer en niet minder. Het grandioze groenteboek had op sommige plekken wel wat grandiozer gekund, maar is desalniettemin een fijn vega startersboek.
Het grandioze groenteboek. 90 vegetarische klassiekers met een verrassende twist. Alice Hart. (ISBN 9789089899828) is een uitgave van Terra en kost € 32,50
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
GRIEKS! Recepten voor elke dag. Niet dat GKT nu in Griekenland vertoeft, maar hij verkeert wel in mediterrane sferen. De hemel is blauw en de witte muren van de tropézienne weerkaatsen het licht van zon. Het is weliswaar in de schaduw van een grote parasol goed lunchen of dineren op het dak.En zeg nou zelf, daar past Grieks eten toch prima bij? Vrolijke gerechten voor elke dag. Het kookboek Grieks van Georgina Hayden komt daarbij prima van pas. Zij kookt, zoals ze het zalf zegt Grieksachtig. Ik noem dat Grieksig eten. Van de grill, groente gerechten en vis. Zomers eten al fresco.
GRIEKS! Voor dit boek heeft deze Londense schrijfster van Grieks-Cypriotische afkomst haar favoriete dagelijks recepten gebundeld. Eenvoudig te bereiden en instant smaken van de Levant. Het moesten vooral makkelijke recepten zijn, voor mensen met een druk leven. GKT noemt dat Grieks op de manier van citydwellers. Mijn tip zou zijn een keer tijd te nemen, om langzaam te koken en vooral tijd te nemen om aan tafel te genieten van je maaltijd. Dat is wat ik ga doen met de recepten uit dit boek. Een deel van de voorpret is het bij elkaar scharrelen van de ingrediënten, eraan ruiken, erin knijpen en keuren. Dan alles uitstallen in je keuken en aan de slag met de verse waar.
GRIEKS! begint met een goed begin, het ontbijt. Geen mediterrane gewoonte, maar gezien de woonplaats van Hayden een logische keuze. Warme hartige en zoete gerechten om de dag te starten. In het dagritme van GKT zou de yoghurt met pasteli, Grieks-Cypriotische koekjes met sesamzaad, wel een plekje kunnen vinden. Mezedes kleine hapjes voor bij een glaasje ouzo komen aan bod, tzatziki-varianten, vegetarische keftedakia en inktvisringen met honing. (volgens mij is dat veel te zoet, maar het proberen waard.) Natuurlijk ontbreekt tiropita niet en halloumi-bereidingen, om te fituren en bakken.
Dagelijkse helden is het volgende hoofdstuk. Een deel vol makkelijke gerechten, zoals soepen, hartige taarten, pasta’s en kleverige garnalen met honing. Het moge duidelijk zijn Hayden houdt van zoet, wellicht haar egzin ook. Maar ja, die honing kun je ook weglaten. GKT vindt de lamsgehaktballetjes met kikkererwten er smakelijk uitzien. Het past ook prima in een zoutarm dieet. Verder gaat het met feestmaaltijden. Volgens mij vieren Griekse emigranten met meer passie hun feesten dan eilandbewoners in de Egeïsche Zee. Ik begrijp dat wel, het is een ode aan hun roots. Een apart hoofdstuk is gewijd aan bijgerechten. Denk aan salades en groenten. De watermeloensalade met feta ontbreekt niet. Ottolenghi zorgde voor de proliferatie van dit zomergerecht. Kleverige aubergines, hierin merkt GKT de Angelsaksische touch. Tot slot wijdt Hayden een hoofdstuk aan Griekse zoetigheden.
GRIEKS! Is een vrolijk zomers boek, waarmee je prima, ook hieri n de Hérault, de voorzomer kunt aftrappen. Dat het Grieks-achtig is, zoals Georgina Hayden het noemt, begrijpt GKT wel. Want de indeling via ontbijt snacks, hoofdgerechten en dessert verraadt Westerse invloed. Grieken eten veelal op de wijze van de service française, waarbij alles tegelijkertijd op tafel komt. Iedereen een bordje en smullen maar. Als je snel wil koken door je stadse bestaan is dat niet feasible. GRIEKS! Is een mooie handleiding voor een vrolijke zomerse keuken thuis en daarin ligt de charme.
GRIEKS! Recepten voor elke dag. Georgina Hayden (ISBN 9789461433138) is een uitgave van GoodCook en is te koop voor € 27,50
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Reacties laden....
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.