gereons keuken thuis Archives - Gereons Keuken Thuis

29/12/202529/12/2025

Dit was 2025 op GKT.

Dit was 2025 op GKT. Het jaar zit er alweer bijna op. Tijd voor een bloemlezing van twaalf maanden bloggen op Gereons Keuken Thuis.

Januari. Brabant kookboek! In Gereons Keuken Thuis ligt een rood “buukske” Het ontbrak nog in mijn kookboekenhoek. Een kookboek, dat recepten verzamelt uit de “gezelligste” provincie van ons land. (vinden dat niet alle provincies dat?) Brabant. Andréa Janssen dook in de niet altijd zo gezellige geschiedenis van culinair Brabant, waar zeker na de deling van 1648 en de industrialisering in de 19e eeuw het niet altijd feest was op tafel. Dat gold zeker voor het gebied, dat wij tegenwoordig Noord Brabant noemen. Een gebied, dat veel water had in het westen en noorden en onvruchtbare zandgronden met heide in het oosten en tegen de Belgische grens. Een gebied waar de centrale regering in Den Haag maar weinig aandacht aan besteedde, volgens Janssen. Het leven was hard. De boerenbevolking bestond voor een groot gedeelte uit keuterboeren met grote gezinnen, die leefden van hun gemengde bedrijf. Kijk eens naar de verweerde koppen van de Aardappeleters, die Van Gogh zo treffend neerzette. Tot en met de twintigste eeuw leefde de Brabander vooral in dorpen. De steden waren niet doorgegroeid sinds de Spaanse tijd en werden bevolkt door middenstand en een kleine (adellijke) toplaag. Vanaf de 19e eeuw veranderde de samenleving. Door de wol- en vleesverwerkingsindustrie onstonden industrieplaatsen zoals Tilburg en Oss. West Brabant werd een grote suikerproducent. Tot slot vestigde de Bommelse familie Philips zich in Eindhoven, wat weer een hele andere instroom aan bewoners vanuit heel Nederland veroorzaakte. Met plezier gaat de schrijfster op zoek naar al dan niet verloren gerechten. Wat aten en eten de Brabanders? Lees meer

Februari. Eten & leven met kanker. Eind februari verscheen het. Joke Boon schreef een boek over kanker met haar ervaringen, vol relevante informatie en heerlijke recepten. Een bijzonder boek, want dit was juist het werk, dat ze nooit had willen schrijven, maar dat uiteindelijk een boek werd, waarin ze een uiting vond voor alles wat op haar afkwam. Ze zegt hier zelf over: een ander gaat poetsen, hardlopen of extreem sporten, ik zelf vind rust in taal en schrijven. En…. wandelen om mijn hoofd leeg te maken. En zo geschiedde. In maart 2023 werd bij Joke endeldarmkanker vastgesteld. Joke noemt dat een achtbaan, die niet stopt. De diagnose kanker zet direct een streep alles waar je mee bezig bent. En in het geval van Joke zijn dat heel wat dingen. De behandeling van meer dan zeven maanden was een beproeving: intens, zwaar, maar ook een liefdevolle periode. De kanker is nu weg, maar nog steeds wordt Joke om de drie maanden gecontroleerd. In dit nieuwe boek wil zij, net als in haar columns voor Trouw de lezer, al dan niet kankerpatiënt meenemen door de reis, die zij ook zelf maakte. Lees meer

foto: Een pan keftedakia, altijd handig voor een apéro met vrienden en de dag erop heb je een easy does it maaltijd. Door het gebruik van kaneel en oregano kun je het zout achterwege laten.

foto: Een easy does it Griekse kikkererwtensalade met feta en Griekse olijven. Deze eet GKT zelf met mate.

oto: GKT is dol op coquilettes, Franse macaroni. Ik maakte eem makkelijk eenpansgercht met chorizo, kikkererwten, pimenton de la Vera en mais.

Maart. Easy does it fun food. De dagelijkse maaltijd moet makkelijk zijn zonder naar bremzoute producten te grijpen uit de supermarkt. Dat is de uitdaging waar GKT dagelijks voor staat, ook hier in het Franse land. Want als GKT voor de etalage staat van een traiteur, de foodafdeling van een grande surface zoals de Hyper U in Agde bezoekt, loopt het water hem letterlijk in de mond. Wat een keuze aan heerlijke k&k gerechten, maar zoals gezegd vol met zout. En dat is nu letterlijk al anderhalf jaar un fruit defendu. Maar je heb niet zin om altijd lang in de keuken te staan. Inmiddels is GKT daardoor al redelijk behept met het bereiden easy does it zoutluw eten. Vers bien cuit stokbrood erbij. Dat wordt hier op het dorp namelijk tweemaal daags gebakken. (Nee niet afgebakken) Soms een glas lokale wijn. Makkelijker kan niet. Een korte fotoblog. Lees meer

foto: Welkom bij 25 jaar Kroon op het Werk!

*foto: Comme d’habitude: een fotomomentje met bonendiva Joke Boon. Maestro Kroon op de achtergrond in zwart.*

April. 25 jaar Kroon op het Werk. Op 8 april was GKT te gast bij Kroon op het Werk om het 25-jarig bestaan te vieren. Het geheel vond plaats op voor GKT niet geheel onbekend terrein, namelijk bij Keizer Culinair in de Elandsstraat. Hier heb ik heel wat wijn- en kookuren doorgebracht. Dus het was dubbel leuk, om na al die jaren weer eens bij deze kookstudio te zijn: deze keer als gast. Kroon op het Werk bestaat dus 25 jaar, waarvan ik terugrekenend mag zeggen, dat ik al zo’n 17 jaar op de thee kom bij Robert. De Laguiole messen, die ik kreeg voor het geven van een wijnpresentatie zo’n 15 jaar geleden, worden nog steeds gebruikt in het Franse onderkomen van GKT. Een korte impressie. En een koninklijk recept.

Baci di dama, dameszoenen komen uit de Italiaanse regio Piëmonte. Een zoetigheid voor bij de koffie of een glaasje zoete rode ricioto uit de Veneto. Ze werden voor het eerst gebakken in de negentiende eeuw, naar verluidt speciaal voor de Italiaanse koninklijke familie. Deze lekkere koekjes sloten het Piëmontese menu af van Keizer Culinair. GKT heeft er heel wat gebakken.

Zo maak je deze beroemde zoete koekjes:

Nodig:

70 g amandelen
2½ el fijne kristalsuiker
100 g zachte boter, plus extra om in te vetten
100 g bloem
80 g aardappelmeel
70 g poedersuiker
1 ei
1 ei chocolade-hazelnootpasta (gianduja), voor de vulling

Bereiding:

Verwarm de oven voor op 160 graden. Vet twee of drie bakplaten in met wat olie of boter. Maal de amandelen en suiker fijn in een keukenmachine. Doe de zachte boter in een kom en meng er langzaam de bloem en aardappelmeel doorheen. Voeg de poedersuiker, amandelsuikermengsel en een ei toe en maak het geheel tot een mooi glad deeg. Maak hiervan 30 tot 50 kleine bolletjes ter grootte van een walnoot. Druk elk bolletje iets plat. Laat 2 uur opstijven, leg de koekjes op de bakplaat en bak daarna in 18 tot 20 minuten af. Laat de koekjes afkoelen en plak er twee aan elkaar met wat chocolade-hazelnootpasta.

foto: zomaar een huis in de zon van de Midi

foto: Ceasar wrap van Bas van Montfrans. Recept vind je in deze editie van Gereons Mag.

Mei. Gereons Mag, de reiseditie 2025. Een nieuwe editie van Gereons Mag. GKT heeft deze aflevering het thema reizen meegegeven. Dat hoeven niet per se fysieke reizen te zijn, maar kunnen ook virtuele of zelfs reizen zijn vanuit je luie stoel op je terras. Het meizonnetje schijnt, dus waarom niet? Lekker lezen en plannen maken voor de aankomende (voor) zomer. Want er is voldoende te beleven, met wat easy does it food erbij kan het niet meer stuk. GKT zakt in deze reiseditie af naar Picardië, waar flink aan de weg wordt getimmerd door de schrijvers van het fijne boek Kleurrijk Picardië. Onderweg picknicken met een lekkere Ceasar wrap van Bas van Montfrans. Wil je leren schrijven? Dan kun je deze zomer terecht in het dorpje Puisserguier in de Hérault. Frances Mayes verkreeg onlangs het Italiaans staatsburgerschap, een mooie reden om haar boek Always Italy uit de kast te halen. Een mooi boek voor elke Bel Paese adept.

*foto: Dorp in de Berry, foto van Berry tourisme.*

GKT vroeg bloggers om hun reisverhalen en tips. Map de Maar, een streekgenote en “vinissima” Ingrid Larmoyeur deden een duit in het zakje voor deze editie. Met De Smaak van Italië verkennen we zoet Milaan. Madrileense karbonaadjes en linzen uit de Berry stappen aan boord. Op 15 juni start in Zutphen een overzichtstentoonstelling van Charles Louis Vennik. Asjha van den Akker vertelt het verhaal van het roze huis, dat in ons gezamenlijke Franse dorp staat. Tot slot is in de tuin van De Nederlandsche Bank de tentoonstelling 750 mensen, één stad te bewonderen, 750 portretten van de kleurrijke bewoners van de jarige stad. Al heb je dan nog geen plannen, er valt ook al lezend heel wat af te reizen en te proeven deze voorzomer. Bon voyage! Lees meer

Juni. Alfresco weken au SUD. Un si grand soleil staat hoog aan de hemel en de temperaturen liegen er niet om de komende weken. Elke dag 35+ Celcius, je zou er zomaar van kunnen smelten. GKT moet er nog even aan wennen. Dat heb je als je Noordwest Europese bloed moet worden opgewarmd naar deze temperaturen. Wat bij aankomst in het Zuiden hier meteen opviel was, dat alles groener was dan vorig jaar aan het begin van de zomer. Een resultaat van de vele regenbuien in het voorjaar. De platanen langs de weg naar Béziers lijken ontploft, net als de in het gelid staande wijnranken. Het is allemaal van een kakelverse groenigheid. Maar nu de canicules hun vroege entrée hebben gemaakt zal het snel gedaan zijn. Dus overdag luiken dicht en vroeg op pad richting Mediterranée, waar je dan direct in duikt en niet meer uitkomt. Want de zee is heerlijk, net als het strand: dat verveelt nooit. Een andere methode is gewoon binnenblijven en bloggen. Of lekker tijdschriften lezen op het dakterras. afgewisseld door een frisse douche op het dak. Waarvan akte. Lees meer

*foto: De rots in zee voor Benidorm, gevat in een zomers kunstwerk.*

Juli. Gereons Mag, alfresco editie 2025. Summertime in de Languedoc. De zomer trapte deze keer goed af, niet met alfresco buiten genieten, maar drie heuse canicules* in juni en juli met temperaturen, die regelmatig 40+ graden aantikten in de Hérault. Dus hitte en ook, heel verdrietig, grote bosbranden. Dat betekent binnen blijven overdag, luiken dicht of vluchten richting de lauwwarme Middellandse Zee. In GKT was een heus tropenrooster van kracht. Vroeg opstaan, om alle taakjes te doen. Lunchen en dan een korte siësta in de middag. Pas ver in de avond werd het koeler, zodat GKT nog even kon genieten van een koude buitendouche op de tropézienne*. Eigenlijk kun je beter spreken van de “trop chaud” editie in plaats van alfresco. Wie weet, wat de zomer verder gaat brengen. Deze editie van Gereons Mag staat in het teken van op pad gaan. Deze keer niet in de Midi (te heet) , maar veelal in ons eigen kikkerland. Er zijn diverse interessante tentoonstellingen, SAIL Amsterdam komt er na 10 jaar weer aan! Bas van Montfrans stuurde een lekker recept in. GKT las het leuke mediterrane kookboek van Rebekah Peppler Le SUD en maakte makkelijke salades voor een BBQ feestje rond en in het zwembad van een Franse vriendin. Lees meer

INTERMEZZO: Quatorze Juillet.

video: muzikale noot op 14 juli.

Augustus. SAIL 2025 met recept. Wat een spektakel was het weer gisteren tijdens de Sail in parade op een aan het IJ. Voor het eerst sinds tien jaar kon GKT zich weer vergapen aan dit maritieme event. Grote tall ships, kleine bootjes en alles ertussenin stoomden op vanuit de sluizen van IJmuiden, om uiteindelijk te belanden in de IJhaven, waar de grote en kleine schepen nog vier dagen waren te bewonderen. Feest in het 750 jarige Amsterdam. Volgende editie in 2030. Lees meer

video: Wat een feest de SAIL in.

RECEPT. Uit het archief van Gereons Keuken Thuis: een krieltjessalade met twee soorten haring. Een salade Baltique noemen ze deze salade op menukaarten in Frankrijk. Vele varianten zijn ervan. Met gerookte haring, bieten en ui. Met garnalen, sla en zalm. Je kunt alle kanten op. De basis is het zelfde, aardappels licht lauw nog met een dressing van zure room en augurkjes. Ik kies vandaag voor een dressing van mosterd, mayonaise en crème fraîche. Lekker veel bieslook en peterselie. En in plaats van de augurkjes neem ik frisse uitgelekte komkommer. En als finishing touch twee soorten haring, gerookte en zure.

We drinken er een witte Muscadet sur lie bij. De cuvée prestige van domaine Guindon. (Ancénis) Fris met tintelend zuurtje bij de salade.

Nodig:

3 zure haringen uitgelekt

2 gerookte haringfilets

500 g ongeschilde krieltjes

1/2 komkommer

peterselie

bieslook

zwarte peper en zout

1 el mosterd

2 el mayonaise

3 el crème fraîche

Bereiding:

Was de krieltjes en kook ze gaar. Laat ze iets afkoelen. Snijd de aardappeltjes doormidden. Hak de peterselie en bieslook fijn. Maak van de mosterd, mayonaise en crème fraîche een dressing. Voeg eventueel wat water toe om de dressing iets minder dik te maken. Meng alles door elkaar in een kom. Was de komkommer, snijd overdwars door en verwijder de zaadlijsten. Snijd de komkommer in kleine blokjes. Laat de komkommer met wat zout in een zeef uitlekken.. Voeg de komkommer toe aan de krieltjes. Snijd de gerookte en zure haringfilets in reepjes en spatel deze door de salade. Serveer de salade direct op borden of als zomers bijgerecht.

September. Een taart voor de prinses. In Gereons kookboekenhoek staan heel diverse werken van culinair historica Lizet Kruyff. Een kookboek van de dekselse keukenmeid Rijntje Biljardt, een verhalen- en kookboek met in de hoofdrol Jeroen Bosch, Mozarts Menu en een verhalenbundel over wijlen koningin Elizabeth II. Lizet is van vele markten thuis, doet onderzoek en publiceert daarover op haar website. GKT leest deze verhalen altijd graag en komt hierdoor weer aan nieuwe inspiratie. Samen mat patissier Hidde den Brabander schreef Lizet onlangs Een taart voor de prinses, een boek over het studentenleven van voormalige koningin Juliana. Kruyff en Den Brabander nemen je mee naar de tweede helft van de roaring twenties, toen dan nog prinses Juliana ging studeren in Leiden. Voor haar een fijne tijd met vele herinneringen, los van het hofprotocol. Een dimensie aan deze vorstin, die we nog niet eerder kennen. Juliana sloot zich aan bij een vrouwelijke studentenvereniging en had samen met de andere studentes veel lol tijdens het lunchen op de club, het theedrinken en etentjes op de kamer. Wanneer zij de zomer bij haar ouders op Het Loo doorbracht miste zij haar vriendinnenschaar. Zij kon niet wachten tot het studiejaar weer begon. Drie jaar lang verbleef de prinses in Leiden, waar zij op haar 21e afscheid van moet nemen, omdat haar koninklijke taken zich aandienen. Deze periode wordt besloten met een heuse promotietaart, een prinses waardig. Lees meer

Oktober. Op pad in Euskal Herria. De streken Béarn en Pays Basque vormen samen het departement Pyrénées Atlantiques. Zij zijn het kleine zusje van het gebied Euzkadi en Navarra, dat aan de andere kant van de grens in Spanje ligt. maar desondanks cultureel onlosmaklijk verbonden. De samenvoeging van deze streken in een provincie maakte een einde aan de discussies over welke baret superieur was, de rode Baskische of de zwarte uit Béarn. Een streek vol contrasten, vande hoge toppen van de Pyrenées tot de blauwe Atlantische Oceaan. Traditionele cultuur en mondaine badplaatsen zoals Biarritz. Onlangs mocht GKT wat Baskische cultuur gaan snuiven. Lees meer

November. Winevibes 2025, herfst. Het is november, de bomen en wijngaarden laten een bont spektakel van kleur zien. Tijd voor een korte wijntour in foto’s op GKT. De feestdagen komen eraan, wat drinken jullie aan de kerstdis?

December. Gereons Mag, de laatste editie van 2025. De lichtjes van de kerstboom voor het Paleis op de Dam branden. De stad is in kerstsfeer. Gastblogger Lizet Kruyff dook voor de #kerstrally 2025 de keuken van paleis het Loo in en deed een opmerkelijke trouvaille. Gereons Mag, de kersteditie verkende voor de decembermaand nog andere leuke en feestelijke zaken. Een recept van Bas van Montfrans mag niet ontbreken. En…. nu we toch vegan bezig zijn, is er het kookboek Vegan Gastronomie voor alle vegan girls & boys. Lekker plantaardig shinen tijdens de feestdagen. Een volle beker vin chaud van Valérie Castan erbij in de keuken. GKT ging aan de slag met twee easy does it apéro recepten voor Griekse tarama en kastanjevelouté. In Orléans kocht ik bij Duralex gekleurde onverwoestbare glazen. Nieuw wild in de keuken. Gereons Keuken Thuis vindt dit nieuwe en wilde, in bredere zin, wel een leuke trend voor 2026. Uitwerking volgt. Peter Doomen, wijnkenner gaat met je op reis door het wel en wee van de Champagne, een must voor wijnkenners. Een boterrecept van Janneke Vreugdenhil voor bij warme baguette of zelfgebakken brood. Wildrecept uit het Brabantse land. Vooruitkijken naar 2026 met een tentoonstelling in De Mesdag Collectie. Tot slot lekker luieren na al het feestgedruis van december met een hangmat of -stoel van de specialisten van de hangmat nl. Het worden weer warme kerstdagen op en voor GKT. Lees meer

foto: Deze heren hebben heel wat plannen te bespreken voor 2026. bron: Maison Rouge door Léo di Fazio.

Gereons Keuken Thuis wenst jullie allen een vrolijke duik het nieuwe jaar in.

29/12/202529/12/2025

Eindejaarsrally 2025: Champagne voor wijnkenners.

Eindejaarsrally 2025: Champagne voor wijnkenners. De feestwijn bij uitstek. Er worden in Nederland vooral rond 31 december vele flessen van deze nobele wijn ingeslagen voor het proostmoment van 12 uur. Helaas wordt er de volgende ochtend 130.000 liter champagne door de gootsteen gespoeld, omdat na een avond pimpelen deze wijn niet echt iets meer toevoegt aan het eindejaarsgedruis. Dat is jammer, omdat de wijnen uit de Champagnestreek beter verdienen. Er zijn talloze boeken geschreven over deze streek en wijn en toch was er in de ogen van wijnkenner Peter Doomen nog plek voor een diepgravend werk, dat bij GKT op de mat plofte. Dank aan uitgeverij Pelckmans, die GKT eerder verrraste met mooie wijnboeken. Een persoonlijke ontdekkingsreis van de schrijver, vervat in het boek Champagne voor wijnkenners, van zijn eerste kennismaking tot jarenlange relaties met de wijnmakers van deze streek. Doomen fungeert als gids door het landschap, voert je langs de mooie terroirs en vertelt in dit boek over de ambities van de nieuwe generatie champagneproducenten. Champagne is een mooi boek voor wijnkenners, die zich willen verbreden in alle aspecten van deze bruisende wijn. De uitdagingen, waar de wijnmakers voor staan, waardoor je beseft, dat het zonde is om deze wijn door de gootsteen te spoelen op 1 januari. Mooi studiemateriaal voor in het nieuwe jaar 2026. Mijn tip: doe een gek en drink eens een glas Champagne als aperitief met een lekkere kaas (zie hieronder) of op een mooie zomerse dag met zonnig fruit.

Champagne voor wijnkenners. Peter Doomen. (ISBN 9789462348516) is een uitgave van Pelckmans en is te koop voor € 32,00.

Een ander boek van deze schrijver gaat over een combinatie, waar je niet snel aan zou denken. Champagne & Kaas, dat is gewijd aan de eindeloze combinaties, die je kunt maken met dit edel vocht en Franse kaas. Peter Doomen en Tom Ieven waagden de stap, die zo’n tien jaar geleden helemaal niet logisch was. Uitgave van Borgerhoff & Lamberigts.

_{Noot: deze boeken werden mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer}

28/12/202528/12/2025

Proeven van FRANKRIJK.

Proeven van FRANKRIJK. Meerdere malen stond GKT in een boekhandel in Béziers met de Franse versie van dit lijvige boek in zijn handen. De grote stapel nog te lezen en dégusteren (kook)boeken in zowel Nederland en Franrkijk weerhield mij het te kopen. Plus tard* was het motto. Proeven van Frankrijk is boek uit de vermaarde serie van François-Régis Gaudry, Frankrijks culinaire allesweter, en zijn vrienden. Deze maître grossiert in het schrijven van culinaire werken, vol trivia en verhalen. Met, wat in Frankrijk gebruikelijk is bij kookboeken, een vette clin d’oeil* Alles komt aan bod, van veerassen tot kazen, het bierlandschap, pots au feu en vermaarde culi’s zoals madame Sand en Alexandre Dumas. Niets uit de zeshoek wordt vergeten in tekst en honderden illustraties. Een Franse cornucopia, likkebaardend lekker.

Proeven van FRANKRIJK is het resultaat van twee jaar onderzoek en schrijven over alles, wat zich binnen de grenzen van Frankrijk bevindt. Het boek is natuurlijk nooit compleet, aldus Gaudry, maar hij heeft getracht uit elk van de zes hoeken de mooiste verhalen, weetjes en recepten te voorschijn te toveren. Augurken, de quintessentie bij Franse charcuterie. De ontdekking in Parijs van de croque monsieur, de Franse culinaire edelen zoals Carème en Brillat-Savarin (overigens ook een kaasje) en patroonheiligen van de franse keukens, koks, bakkers etc.

Chauvinisme? Bien sur! De Franse keuken is immers de beste ter wereld. Daar vindt GKT wel wat inzitten. Door de eeuwen heen was dit land een kruispunt van West naar Oost (of andersom) en van Zuid naar Noord (idem) en vonden vele producten en eettradities hun weg over de dreven en rivieren naar de tafels van de adel en de burger. Parijs kende geen brasseries zonder de Elzasser inwijkelingen. Privé kokkinnen uit de Savoie kookten voor de gegoede burgerij in Parijs en jonge mannen uit de provincie stilden hun trek in de opkomende bistrots en bouillons. GKT kan nu verder gaan uitweiden over alle onderwerpen uit dit boek, maar dat laat ik aan de lezers zelf over.

Proeven van FRANKRIJK is wederom een geslaagd boek en masterpiece van Françcois Régis Gaudry en zijn vrienden en zal de komende jaren heel wat keren worden herlezen en hebruikt als kick off voor mijn culinaire stukjes op GKT. Net als proeven van Italië is dit deel een must voor elke culi of blogger, die op zoek is naar de achtergrond van de Franse cuisine.

Proeven van FRANKRIJK. François Régis Gaudry en vrienden. ( ISBN 9789020975192) is een uitgave van Lannoo en is te koop voor € 59,99.

_{François-Régis Gaudry is culinair journalist, presentator van Franse kookprogramma’s op radio en televisie en host van de gastronomische podcast On va déguster. Hij woont in Parijs en je vindt hem terug op instagram @frgaudry.}

_{*plus tard = later}

_{*clin d’oeil = knipoog}

_{Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer}

20/12/202522/12/2025

Kerstrally 2025, de laatste loodjes.

Kerstrally 2025, de laatste loodjes. Gereons Keuken Thuis ziet het als de wvttk* van de kerstrally-blogs van 2025. Van die kerstdingen, die je, vlak voordat het kerstgedruis gaat starten, nog even wilt aanstippen. Velen maken zich erg druk zo richting de kerstdagen. Er moet worden gekookt, alsof je net afgestudeerd bent als SVH meesterkok. Je moet wijnen schenken als een ware sommelier. En dat alles met een fijne grimlach*, juist ook tegen die zwager, die je helemaal niet op bezoek wilt hebben. Fijn toch, die dagen van verbroedering en latente competitie. GKT maakt zich daar in zekere zin ook schuldig aan door veel over Kerst te bloggen. Anyway, de laatste loodjes zijn zwaar en het moge de pret niet drukken. Komend weekend is alles weer voorbij.

Proeven van Frankrijk. Meerdere malen stond GKT in een boekhandel in Béziers met de Franse versie van dit lijvige boek in zijn handen. De grote stapel nog te lezen en dégusteren boeken weerhield mij het te kopen. Plus tard* was het motto. Proeven van Frankrijk is boek uit de vermaarde serie van François-Régis Gaudry, Frankrijks culinaire allesweter. Deze maître grossiert samen met zijn vrienden in het schrijven van culinaire werken, vol trivia en verhalen. Met, wat in Frankrijk gebruikelijk is bij kookboeken, een vette clin d’oeil* Alles komt aan bod, van veerassen tot kazen, het bierlandschap, pots aux feus en vermaarde culi’s zoals madame Sand en Alexandre Dumas. Niets uit de zeshoek wordt vergeten in tekst en beeld. GKT gaat de komende kerstdagen smullen van dit boek. Recensie volgt in het nieuwe jaar. Een perfect cadeau voor de francofiele thuischef. Uitgave van Lannoo.

foto: De kazen van Wyngaard uit de foodybox van Kroon op het Werk.

Borrelrecept met Wyngaard truffelkaas. Tijdens het jubileumfeest van Kroon op het Werk, toverde één van de jongens van Wyngaard kaas voor Gereons Keuken Thuis een heuse één persoons truffelborrelplank in elkaar. Reuze gezellig om ook met Kerst te doen.

foto: Viognier/chardonnay blend van Terres2Freres..

RECEPT voor borrelplank van Wyngaard kaas. (plus vlaggetjes) voor 4 personen.

Nodig:

1 Wyngaard kaas truffelsmaak.

100 g Tête de Moine

50 g krokante toastjes

250 g rode druiven

60 ml vijgenchutney

120 g lucques olijven uit Bize Minervois

50 g aardappelchips

60 g (truffel) salami, in elkaar gedraaid als roos.

50 ongebrande noten

100 g dadels gevuld met roomkaas

Bereiding:

Zet een mooie plank klaar. Haal de truffelkaas uit de verpakking en snijd deze in dunne plakjes. Leg ze op de plank in een wieltje. Was de druiven en laat uitlekken. Leg op de plank als trosjes. Schep de vijgenchutney over in een laag kommetje. Maak een roosje van de dun gesneden salami door deze om en om over een glasrand te draperen. (zoek een instructievideo op internet.) vul bakjes met de dadels, chips, olijven en ongebrande noten en zet deze op de plank. Doe het zelfde met de Tête de Moine en een bakje toastjes.

foto: Fleurie van Domaine de la Rizolière.

Serveer de borrelplank met een witte viognier/chardonnay blend van Terre2Freres of een rode Fleurie van domaine de la Rizolière.

Opmerkelijke kersthanger. Kerstboomversiering 2025: hang je satisfyer in de boom. Een opmerkelijke, maar ook een vrolijke trend. Helaas heeft GKT geen satisfyer om in de boom te hangen, maar niet getreurd: zo vlak voor kerst vond ik in Heemstede bij de blauwe grootgrutter een aubergine, leuke kerstdecoratie voor de kenner. Hij hangt inmiddels al in de boom te shinen. Zo zie je maar, dat zelfs de supermarkten denken aan satisfaction.

foto: Een banket in het Gallische dorpje.

Gallisch koken met Asterix en Obelix. In Gallië is het de goede gewoonte, om na gedane arbeid of een geslaagd avontuur gezamenlijk de tafel te delen voor een heuse grande bouffe. Lekker smullen van allerlei gerechten in goed gezelschap en heel belangrijk: elkaar verhalen vertellen. Dat zonder gestoord te worden door muziek van een Gallische bard of een aandacht vragende smartphone. Dat is en was zo. In de veertig albums van Asterix komt elke keer deze Gallische gewoonte als hekkensluiter voorbij. GKT koos voor de kerstrally een fijn recept van Gilles Goujon, *** chef uit de Aude.

RECEPT: Salade de pommes de terre à la Bitteroise van oma Lulu. GKT paste de receptuur uit het Franse kookboek, Les 40 banquets d’Astérix wat aan, waar nodig, want niet iedereen heeft tijd om eieren gedurende 40 minuten op precies 62° C. te garen. Hetzelfde geldt voor de adviestemperatuur van het spekschuim uit de kidde.

Nodig:

200 g gerookt spek in blokjes

6 grote aardappelen

6 eieren

2 gele uien

50 g gekonfijte trostomaatjes uit de oven. (noot: Goujon geeft in het kookboek geen recept hiervoor)

bundeltje bosuitjes

balsamico azijn

300 ml room

een scheutje EV olijfolie

zeezout en zwarte peper uit de molen

Voor de mayonaise:

3 eidooiers

2 el citroensap

2 tl Dijon mosterd

200 ml zonnebloemolie

1/2 tl zout (dit laat GKT afwezig)

Bereiding

Bak de blokjes spek uit en laat deze als ze bruin zijn uitlekken op wat papier. Giet het vet uit de pan, voeg de room en spekjes toe en laat het geheel 40 minuten zacht trekken. Haal hierna de spekje eruit en zet apart. Zeef de room en doe deze in een kidde. Voeg twee gaspatronen toe en probeer het roommengsel au bain marie op 62° C te houden. Kook de eieren zoals je bent gewend en laat ze schrikken in koud water. Pel ze hierna voorzichtig, om de eieren heel te houden. Zet de eieren apart. Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen. Snijd de aardappelen in fijne blokjes. Snijd de gele uien in dunne rinegtjes. Hetzelfde doe je met de bosuitjes. Halveer de gekonfijte tomaatjes. Meng alle ingrediënten in een slakom door elkaar. Maak met de eidooiers, mosterd en citroensap een glad mengsel, giet hier straaltje voor straaltje de zonnebloemolie door totdat er een fijne mayonaise ontstaat.

Schep in een diep bord de gemengde salade en schenk hierover wat een klein beetje balsamico en olijfolie. Roer er wat zelf gemaakte mayonaise door en maak af met wat zout en een draai zwarte peper. Leg er een doorgesneden ei op. Spuit op het ei de licht lauwe spekroom uit de kidde en garneer het geheel met wat drooggedepte spekjes.

foto: Cover Spice it up zonder Meuk van Caroline Wimmers.

Zoutarme kerstdagen? Kerstdagen en zout! Een heikel punt in GKT, want in deze tijd hebben grootgrutters de heerlijkste dingen in hun assortiment, die je doen likkebaarden. In de supermarkten ontwaart GKT heerlijke K & K gerechten voor een #easydoesit kerstdiner. Het nadeel van al deze feestelijk bedoelde producten schuilt hem in de gehaltes zout, zoet en (verzadigd) vet. Daar schrik je toch wel van. De Hartstichting adviseert maximaal 6 gram zout per dag. Tel eens de hoeveelheden op van gemiddelde producten uit de supermarkt en je schiet daar tijdens de Kerstdagen ruimschoots overheen. Dat vraagt om creatief te werk te gaan met minder zout. Met het gebruik van bijvoorbeeld de zoutloze Jonnie Boer specerijen, verse kruiden of de mixen van “huismanager”Caroline Wimmers uit haar boek Spice it up zonder meuk.

“Spice it up zonder MEUK is een bijzonder origineel boek, omdat het uitgaat van kruidenmixen, die je zelf thuis maakt. Het voordeel is, dat je de zoutpot kunt laten staan, niet meer afhankelijk bent van non descripte mixen vol additieven in de supermarkt en je geld bespaart. Huismanager Caroline ging ermee aan de slag en het resultaat is een praktisch boekje met 25 kruidenmixrecepten, telkens vergezeld van een recept.” (uit Gereons Mag lente-editie 2024)

Pearmania. Peren en GKT zijn in de herfst en tijdens de feestdagen onlosmakelijk met elkaar verbonden. In mijn jeugd raapten we peren van de grond onder de bomen en maakten daar perenstroop van. Dat was in de tijd van de Perestrojka (wat waren de tijden toen anders en vol hoop), een woord, dat door mijn vader al snel werd verbasterd tot Perenstroopja. GKT is sedertdien altijd wat met peren blijven doen. Gekookt in Spätlese of met Beaujolais siroop. Voor bij eend, in een Poire Belle Hélène of bij kaas. De laatste jaren fungeren homecooked peren in een potje vooral als kerstkaart voor buren. Een taakje dat GKT tijdens de kerstrally met liefde kwijt.

foto: Een grote Poire belle Hélène in Cap d’Agde.

foto: Cover En finir avec Eddy Bellegueule.

Frans lezen. Dit najaar las GKT een interview met professor Edouard Louis, schrijver en jonge docent Franse taal & literatuur in Parijs en New York. Mijn interesse was gewekt. Wat een leven! Deze schrijver heeft een bewogen jeugd achter de rug in Noord Picardië, een jeugd van armoede en geweld, waaraan hij zich inmiddels heeft ontworsteld. In zijn autobiografische roman En finir avec Eddy Belleguelle, zijn debuut uit 2014, vertelt hij over het verstikkende milieu op het platteland, waar hij opgroeide. Alcoholisme, geweld, homofobie en racisme, waaraan hij door zijn studie wist te ontsnappen. Edouard Louis schrijft veelal hyperpersoonlijke boeken. Geen vrolijke kost, maar wel een boeken, die je een heel ander Frankrijk laten zien dan dat van Emily in Parijs.

RECEPT. Een easy does it vijgendessert van Meggy Oostdijck.

Nodig 2 personen:

3 rijpe vijgen

flinke klont roomboter

grote eetlepel goede honing van de imker

Bereiding:

Doe in de steelpan de boter en de honing en verwarm dat, doe de stukjes vijg erbij en laat het 5 a 10 minuutjes rustig sudderen zodat de smaakjes kunnen vermengen. Serveer er een bolletje ijs bij of hangop en doe er wat nootjes of granola over heen. Smakelijk!

foto: De grootste kerstboom van Zandvoort.

Gereons Keuken Thuis wenst iedereen vrolijke Kerstdagen.

_{*wvttk = wat verder ter tafel komt}

_{*grimlach = boosaardige, vileine (glim)lach}

_{*plus tard = later}

_{*clin d’oeil = oogwenk}

16/12/202516/12/2025

Winevibes 2025, de finale.

Winevibes 2025, de finale. Het jaar zit er weer op bijna, net als de winevibes. Het laatste bericht van 2025: wijnen in foto’s, gedronken en geproefd door GKT.

Winevibes 2025, de finale.

foto: Cava uit Catalonië, Cabré & Sabaté brut.

foto: Bio blend van Terres 2 Frères, viognier & chardonnay.

foto: Balnquière haute bij de Vignerons de Cessenon.

foto: Specialiteit van bio domaein Castan uit Cazoeuls lès Béziers: Cartagène.

foto: AOP Saint Chinian Puech du Viala rood.

foto: Bio rood van domaine Catsan, Coteaux d”Enserune.

foto: Wit uit Tournus, een aanrader, de wijnen van de Vignerons de Mancey.

foto: Rode blend uit Saint Guilhem le Désert.

foto: De showstopper SAAM chenin blanc of in mooi Afrikaander: droë steen.

In 2026 komen de winevibes fotoblogs niet terug in deze vorm. Hoe dan wel? Daar gaat GKT over nadenken tijdens de Kerstdagen.

Overzicht 2025 winevibes:

Gereons Mag, de kersteditie 2025.

Gereons Mag, de kersteditie 2025. De lichtjes van de kerstboom voor het Paleis op de Dam branden. De stad is in kerstsfeer. Gastblogger Lizet Kruyff dook voor de #kerstrally 2025 de keuken van paleis het Loo in en deed een opmerkelijke trouvaille. Gereons Mag, de kersteditie verkende voor de decembermaand nog andere leuke en feestelijke zaken. Een recept van Bas van Montfrans mag niet ontbreken. En…. nu we toch vegan bezig zijn, is er het kookboek Vegan Gastronomie voor alle vegan girls & boys. Lekker plantaardig shinen tijdens de feestdagen. Een volle beker vin chaud van Valérie Castan erbij in de keuken. GKT ging aan de slag met twee easy does it apéro recepten voor Griekse tarama en kastanjevelouté. In Orléans kocht ik bij Duralex gekleurde onverwoestbare glazen. Nieuw wild in de keuken. Gereons Keuken Thuis vindt dit nieuwe en wilde, in bredere zin, wel een leuke trend voor 2026. Uitwerking volgt. Peter Doomen, wijnkenner gaat met je op reis door het wel en wee van de Champagne, een must voor wijnkenners. Een boterrecept van Janneke Vreugdenhil voor bij warme baguette of zelfgebakken brood. Wildrecept uit het Brabantse land. Vooruitkijken naar 2026 met een tentoonstelling in De Mesdag Collectie. Tot slot lekker luieren na al het feestgedruis van december met een hangmat of -stoel van de specialisten van de hangmat nl. Het worden weer warme kerstdagen op en voor GKT.

Kerst in het paleis. Lizet Kruyff is geen onbekende gast op GKT. Al vele malen verschenen er van haar schrijvershand leuke verhalen op mijn blog. Of het nu gaat om Mozart, Jeroen Bosch, kersenpitten of dronken tomaten. Lizet pluist alle boeken, archieven en bibliotheken uit om een mooi culinair historisch verhaal te vinden. Maar… haar grote passie ligt bij de Oranjes. Onlangs verscheen haar feestelijke boek over de studietijd van prinses Juliana. Vandaag steekt Lizet als aftrap van de kerstrally op GKT de kerstboomkaarsjes bij de jonge prinses Wilhelmina aan. Lees meer.

RECEPT: Catsup royale

Nodig:

1 kg tomaten

300 g witte uien, grof gehakt

2 rijpe gele perziken, geschild en in stukjes

10 g Maldon zout

200 ml water

5 g Colmans mosterdpoeder

3 g gemberpoeder

1 g kaneel

2 kruidnagels

2 mespunten geraspte nootmuskaat

15 zwarte peperkorrels

40 g donkere rietsuiker

30 à 40 ml ciderazijn

2 ½ tl aardappelzetmeel

schone potjes of flesjes

Bereiding:

Doe tomaat, ui en perzik in een pan, voeg zout, specerijen en water toe. Roer goed door en breng het aan de kook. Laat het geheel 45 to 60 minuten gaar koken. Wrijf door een zeef. Bewaar de overgebleven pulp voor een soep. Voeg suiker en azijn toe, laat het geheel in een pan zonder deksel anderhalf uur inkoken. Voeg met wat water losgeroerd aardappelzetmeel toe en laat al kokend tot yoghurt dikte inkoken. Vul de schone potjes of flesjes met catsup royale en bewaar deze in de ijskast. Lees meer.

Een taart voor de prinses. Behalve de heerlijke recepten is het smullen van al het speurwerk, dat is verricht voor het schrijven van dit boek. Dat is aan Lizet Kruyff wel toevertrouwd. GKT las regelmatig op haar socials, dat ze wederom een trouvaille had. Waarover kon Lizet toen nog niet zeggen. Nu kun je het allemaal lezen, al dan niet onder het genot van een stukje taart of nog mooier koude kreeft met catsupsaus. Wat een werk is er in dit mooie boek gestoken. Een taart voor de prinses is een echte pageturner! Uitgave van Sauberhaus.

Vegan Gastronomie. De restaurants Bloempot in Lille en Nieuwe Winkel in NIjmegen hadden er al patent op, maar voor de leek thuis is er nog steeds een grote kloof tussen de dagelijkse vegan kookmodus en echte gastronomische benadering van de vegan keuken. Sebastian Copien, Hansie Heckmair en Andreas Leib sloegen de handen ineen en schreven Vegan Gastronomie, een boek, waarmee ze je op pad nemen door alle aspecten van vegan fine dining. Van keukengerei via productkennis, vaardigheden tot bordopmaak. In veelal niet te moeilijke recepten. Dus stralen met Kerst op vegan wijze kan er inzitten voor de thuiskok. De schrijvers delen hun beste trucs uit tientallen jaren ervaring. Leuk is, dat je bij elk recept een QR code vindt met een instructievideo. Dus vegan girls and plantbased boys, hopperdepop richting je boekhandel, om met Kerst plantaardig te shinen. Vegan Gastronomie is een uitgave van Sterck & De Vreese.

Vin chaud à la Cartagène. Het bevriende wijndomein Castan, bio wijnmakers uit Cazouls lès Béziers maken naast rood, wit en rosé ook een specialiteit. In hun chais vind je een heuse solera, een trapsgewijze stapel wijnvaten, die ook bij de bereiding van o.a. sherry worden gebruikt. Met verschillende jaargangen versterkte wijn wordt bij Castian Cartagène gemaakt. Deze winter ontwikkelde Valérie speciaal recept voor vin chaud.

Nodig:

steranijs

2 kaneelstokjes

een stukje gember

sinaasappelschil, goed geboend

kruidnagels

1 glas Cartagène

fles rode Marselan bio van domaine Castan.

beaucoup d’amour*

Bereiding:

Voeg alle ingrediënten bij elkaar in een diepe pan en verwarm het geheel langzaam. Niet laten koken! Schenk in kerstbekers. Deze vin chaud est une vraie potion magique pour Noël*.

Bas van Montfrans plaatste op Facebook een verrassende twist op een oer-Hollandse klassieker: boerenkoolcurry met kokosmelk en kikkererwten, geserveerd met witte rijst. Romig, kruidig, voedzaam én 100% plantaardig. Ideaal voor een balansdag na alle kerstdiners.

Boerenkool Curry met Kokosmelk. Een vrolijk vegan gerecht voor koude decemberdagen.

Nodig:

300 g boerenkool gesneden

1 blik kikkererwten uitgelekt

400 ml kokosmelk

1 ui fijngesnipperd

2 tenen knoflook fijngehakt

2 cm gember geraspt

1 rode paprika, in blokjes

2 tomaten of 1 blik tomatenblokjes

• 2 el currypasta of kerriepoeder

1 el olie (kokos- of zonnebloemolie)

1 tl komijnpoeder

½ tl kurkuma

zout en peper naar smaak

Optioneel: koriander en limoenpartjes

250 g witte rijst (basmati of pandan)

Bereiding:

Bas geeft twee bereidingswijzen:

Curry in een klassieke pan. Verhit olie in een grote pan en fruit ui, knoflook en gember.Voeg currypasta, komijn en kurkuma toe en bak kort mee. Voeg paprika en tomaten toe, laat 5 minuten pruttelen. Roer de kokosmelk erdoor en breng aan de kook. Voeg boerenkool en kikkererwten toe, laat 15–20 minuten zachtjes sudderen. Breng op smaak met zout, peper en eventueel limoen.

Curry in de Crockpot Express. Zet de crockpot op Sauté-stand en fruit ui, knoflook, gember en specerijen. Voeg paprika, tomaten, kokosmelk, kikkererwten en boerenkool toe. Kies stand Pressure Cook – 10 minuten. Laat de druk vanzelf ontsnappen voor een romige saus. Easy does it!

Rijst: Spoel de rijst onder koud water tot het helder is. Kook in ruim gezouten water of volgens verpakking (ca. 10–12 minuten). Afgieten en warm houden. Schep de curry over de rijst of serveer ernaast.

Recept voor kastanjevelouté. De Franse streek Ardèche is het epicentrum van de kastanjeteelt. Een mooi natuurproduct, dat vele toepassingen kent. Sucré ou salé in het Frans. Maak met kerst eens de Monte Bianchini uit mijn kook- en leesboek Gereons Keuken Thuis of probeer onderstaande wintersoep.

Nodig:

500 g kastanjes uit een pot

1 winterwortel in blikjes gesneden

2 stengels bleekselderij

1 grote ui

1 teentje knoflook

2 gedroogde laurierblaadjes

200 ml room

klontje boter

zout en peper

4 takjes peterselie of kervel

Bereiding:

Pel en snipper de grote ui, schil de twee bleekselderij stengels en snijd deze in plakjes. Schil de wortelen en snijd deze in blokjes. Verwarm de boter in een grote pan en fruit de ui, bleekselderij en wortel kort aan. Voeg de kastanjes, gehakte knoflookteen en laurier toe. Verwarm alles gedurende 4 minuten. Voeg naar smaak zout en peper toe. Giet 1 liter water in de pan om de kastanjes en groente onder te zetten. Breng aan de kook en laat het geheel een half uur sudderen op laag vuur. Haal hierna de laurierbladeren uit de pan en pureer het geheel met een staafmixer. Voeg de room roe en maak eventueel af met wat peper en zout. Serveer deze soep direct met een kleine takje kervel of krulpeterselie.

foto: homemade tarama voor de kerst apéro.

Recept voor je kerstapéro: tarama maison. Geïnspireerd door het tijdschrift Régal, dat deze kerst een mooie tijd voorspelt voor deze Griekse viskuitdip. GKT maakte een homemade versie. Makkelijk en smakelijk.

Nodig:

50 g gerookte kabeljauw-eitjes of botarga, gedroogde harder.

100 g Griekse yoghurt 10%

50 g wit broodkruim

sap van 1 limoen, naar smaak

2 tenen knoflook geperst

wat melk

peper & zout naar smaak

blini’s en zalmeitjes ter garnering

Bereiding:

Week het broodkruim in wat melk en knijp uit. Haal, indien nodig het vel van de eitjes of botarga af en snijd in blokjes. Meng het brood en de eitjes door elkaar, voeg de yoghurt, een kneep limoensap en de knoflook toe en mix het geheel tot een gladde substantie. Maak op smaak met wat peper en desgewenst zout. Proef de tarama en voeg voor de frisheid eventueel nog wat limoensap toe. Serveer de tarama maison op een blini met ter garnering wat roze zalmeitjes.

Meer recepten uit Régal vind je hier.

foto: De DURALEX flagshipstore in Orléans

DURALEX in Orléans. Een bijzonder product uit de stad Orléans, dat al zo’n tachtig jaar de tafels van velen siert. Onverwoestbaar glas volgens een bepaald procedée en sinds kort weer très branché*, want Made in France. Onlangs zag GKT in het programma Capital van M6 de transformatie, die deze fabriek doormaakte. Het ging slecht met Duralex, totdat de werknemers eigenaar werden en uit hun midden een nieuw management kunnen kiezen. Een heus participatiemodel, met plek voor nieuwe verkoopmethoden. Zoals de onlangs geopende flagshipstore, waar de medewerkers zelf hun waar verkopen. Speciaal voor de gelegenheid is er een set klassieke picardieglazen in vele kleuren te koop. Dat liet GKT zich niet twee keer zeggen. Mocht je in de buurt zijn van Orléans, schuif dan eens aan in de rij deze bijzondere experience.

Champagne. De feestwijn bij uitstek. Zeker aan het einde van het jaar. Er zijn talloze boeken geschreven over deze streek en wijn en toch was er in de ogen van wijnkenner Peter Doomen nog plek voor een diepgravend werk, dat onlangs bij GKT op de mat plofte. Een persoonlijke ontdekkingsreis van de schrijver vervat in het boek Champagne voor wijnkenners, van zijn eerste kennismaking tot jarenlange relaties met de wijnmakers van deze streek. Doomen fungeert als gids door het landschap, voert je langs de mooie terroirs en vertelt in dit boek over de ambities van de nieuwe generatie champagneproducenten. Champagne is een mooi boek voor wijnkenners, die zich willen verbreden in alle aspecten van deze bruisende wijn. Mooi studiemateriaal voor in het nieuwe jaar. GKT komt erop terug in 2026. Champagne voor wijnkenners is een uitgave van Pelckmans.

Boter van Janneke. Een boterham met tevredenheid. Een kerstrecept geïnspireerd door Janneke Vreugdenhil. Zij stuurde GKT zo’n 5 jaar geleden ( tijdens de Covid lockdown) een easy does it boterrecept. Boter maken is een leuke bezigheid tijdens de kerstrally. Om smakelijke boter te maken, moet je die room eerst laten fermenteren. Dat is niet moeilijk. Je roert er een beetje karnemelk door en laat hem 24 uur staan bij kamertemperatuur. Daarna koel je de room nog een tijdje, zodat het botervet kan uitharden. En vervolgens klop je er met een elektrische mixer binnen 10 minuten boter van. Het vocht dat je overhoudt is trouwens weer gewoon karnemelk, namelijk aangezuurde melk waar het botervet uit verdwenen is. Niet weggooien dus, maar opdrinken of gebruiken in bijvoorbeeld een sodabrood. En dan…. Dan heb je zelf een kerstbrood brood gebakken en zelf boter gemaakt. Beter kan Kerstmis niet beginnen. Een boterham met tevredenheid.

Huisgemaakte boter, RECEPT voor ongeveer 175 g boter.

Nodig:

500 ml slagroom

2 el karnemelk

fleur de sel of zeezoutvlokken (of fijn zeezout)

Additieven à la Parisienne, zoals lavendel, geconfijte schillen van citrus, piment d’Espelette, garnaaltjes, dragon of wat gehakte knoflook.

Bereiding:

Schenk de slagroom in een diepvriesdoosje of in een glazen of aardewerken schaaltje en roer de karnemelk erdoor. Sluit af met een deksel of met vershoudfolie en laat de room 24 uur fermenteren bij kamertemperatuur. Zet de gefermenteerde slagroom vervolgens minimaal 4 uur in de koelkast om goed koud te worden. Schenk de room in een kom en klop 5 tot 10 minuten met een elektrische mixer op de hoogste stand, net zo lang tot de boter zich van de karnemelk scheidt. Schenk de boter door een zeef en vang daarbij de karnemelk op. Pak alle stukjes boter die zich in de zeef bevinden bij elkaar tot één klont. Vul een grote kom met koud water en dompel de klont erin onder. Kneed de boter net zo lang tot er geen karnemelk meer uit komt. Ververs het water zo nodig 1 of 2 keer. (Dit ‘wassen’ doe je om te zorgen dat er geen melkbestanddelen meer in de boter zitten. Hoe zuiverder de boter, hoe minder snel hij ranzig wordt.) Je hebt schone, pure boter die, in de ijskast, een paar weken houdbaar is. Voor gezouten boter kneed u er simpelweg een snuf zout door. Of maak er een feestelijke boter à la Parisienne van. Warm stokbrood erbij en smeren maar.

INTERMEZZO: MIchael Bublé.

Video: Crooner Michael Bublé.

WILD in de keuken. Een nieuwe benadering, om met afgeschoten wild om te gaan. Gereons Keuken Thuis vroeg zich ruim tien jaar geleden al in een blog af, wat er zou gebeuren met al het hertenvlees, dat werd afgeschoten in de duinen. Het antwoord was niets! Eigenlijk te gek voor woorden, dat je dieren bejaagd en ze dan niet opeet. Ik schreef in 2016: “Afschieten is de nieuwe remedie.. Wat een gemiste kans en zonde van de kogels. Het intrigeert me mateloos wat er gaat gebeuren met het vlees van de afgeschoten gezonde dieren. Ik mag toch aannemen dat het ter consumptie wordt aangeboden en niet naar een destructiebedrijf wordt gebracht.”#nowaste Gelukkig zijn ze bij wildhandel De Predetariër een andere mening toegedaan en schreven een kookboek. De Nieuwe Wild keuken, waarin wildbeheer en lekker eten prima samen gaan. Een boek vol verhalen over wildbeheer en 125 recepten, Van ree-roti en loempia’s van wild zwijn tot rendang van hert en de beroemde reerug tataki, om eens te proberen tijdens de Kerstdagen. GKT gaat er mee aan de slag tijdens de wilde weken. Uitgave van De Predetariër.

foto: Jo van Gogh-Bonger door Isaac Israëls.

Vooruitkijken naar nieuwe tentoonstelling Mesdag Collectie. In De Mesdag Collectie is volgend voorjaar de tentoonstelling Isaac Israëls. In de ban van Van Gogh. te zien. De tentoonstelling toont schilderijen van Isaac Israëls (1865-1934) waarin bekende Van Gogh-schilderijen op de achtergrond figureren. In de tentoonstelling staat de bijzondere band centraal die Israëls had met Jo van Gogh-Bonger (1862-1925), schoonzus van Vincent van Gogh. Israëls en Van Gogh-Bonger onderhielden tussen 1895 en 1897 een innige vriendschap en vanaf 1914 waren zij dierbare vrienden. Tussen 1915 en 1920 schilderde Israëls minstens zeventien voorstellingen waarin werken van Van Gogh prominent in het interieur aanwezig zijn. Hij noemde dat zelf met humor ‘Vincenten’. Voor deze doeken leende Van Gogh-Bonger hem meerdere topstukken uit de nalatenschap, onder meer Zonnebloemen, De slaapkamer en Het Gele Huis (De straat).

De tentoonstelling Isaac Israëls. In de ban van Van Gogh brengt tien van Israëls’ schilderijen met Van Goghs in de achtergrond samen, uit Nederlandse musea en uit particuliere collecties. Deze worden getoond in de context van de portretten, die Israëls van Van Gogh-Bonger maakte, zijn brieven aan haar en Van Gogh-Bongers dagboek, die hun bijzondere relatie tot uitdrukking brengen. Vanaf 20 februari 2026 te zien bij De Mesdag Collectie in Den Haag.

RECEPT: Brabants reestoofpotje.

Een stoofpot van het ree. Deze wordt gemaakt van een uitgebeende en in blokjes gesneden reebout. (Vraag dit aan je poelier, als je de reebout niet zelf achter in je keuken hebt afgehangen) Homemade perenstroop is één van de geheime ingrediënten. We drinken er een Caves de Mancey Passetoutgrain bij. Dat is in tegenstelling tot andere Bourgogne wijnen, een blend, namelijk van de pinot noir- en gamay druif.

Nodig:

1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees

1 grote witte ui

1 middelgrote winterpeen

1 teen knoflook

250 gram witte champignons

3 sneetjes peperkoek

Ongeveer een halve liter rode wijn

perenstroop

Bereiding:

De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is. Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.

De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.

De foodybox Kerst 2025. Precies op tijd voor de kerstrally stond de foodybox van Kroon op het Werk voor de deur bij GKT. Met een aantal leuke producten, zoals de speciality kazen van Wijngaard kaas, met leuke borrelplanksuggesties, een natuurlijke chocopasta van De Pindakaaswinkel en een maaltijdbox met bio Thaise soeprecept van Ekomenu. Minder enthousiast was GKT over de Becel met roomboter, want dat vindt GKT echt een paradoxaal product. Ook de XXL nutrition extra proteïne havermoutmix kon mij niet bekoren, want met 11 gram suiker en 5 gram verzadigde vetten per 100 gram schiet dit toch wel zijn doel voorbij. Niet zo healthy dus. De kaasdips van Kaaza Nova daarentegen vindt GKT wel gezellig. De Boer’nyoghurt van de Zuivelhoeve en Melbatoast van Van der Meulen behoeven geen nadere introductie. Tot slot: lekkere honing van Melvita kan nooit kwaad in je Griekse yoghurt. Gereons Keuken Thuis gaat er wat moois van maken.

video: Son et Lumière op de kathedraal van Orléans, Val de Loire.

foto: een vrolijke hangstoel van Tropilex.

Vooruitkijken naar 2026! In de hangmat. Relaxen met een goed gevoel, dat doe je in een hangstoel of hangmat van Tropilex , die in Nederland verkrijgbaar zijn bij dehangmat.nl, het adres om online je hangmat te kopen. Gereons Keuken Thuis hing eens in het voorjaar een hangmat op, om zo de naderende lente en zomer te vieren met de in Zuid Amerika, met liefde gemaakte hangstoel Belize. Fair trade producten, van mooie duurzame stoffen. Handgeweven met een stang van puur Scandinavisch hout. Hangmatten en hangstoelen om een stukje tropisch paradijs te creëren op je stadsbalkon of hangend aan de boom. Of op de Occitaanse tropézienne. Luieren maar na alle het feestgedruis van december!

RECEPT: Millefeuille Napoléon

Napoleon taart. GKT heeft het al enkele keren over het boek Het plezier van echt goed koken van Alice Zaslavsky gehad. GKT wil je dit recept voor een feestelijke mille feuille niet onthouden.

Nodig:

1 rol bladerdeeg van 375 g in delen geknipt

500 ml slagroom

100 g mascarpone

2 bakjes van ongeveer 150 g kant en klare caramel of caramel beurre salé de Bretagne uit een pot.

1 tl vanille pasta of essence

snuf sel de Guérande vlokken

geroosterd amandel schilfer

poedersuiker

Bereiding:

Verwarm de oven voor op 200 °C. Bekleed één of twee bakplaten met bakpapier en zet een of twee bakplaten als reserve opzij. Leg de uitgerolde plakken bladerdeel op de bakplaten, zonder dat ze elkaar overlappen. Prik met een vork gaatjes in het deeg. Leg een vel bakpapier en dek het bladerdeeg af met een bakplaat. Het bladerdeeg zal willen rijzen maar wordt hierdoor gehinderd en blijft plat.

Bak het bladerdeeg in het midden van de oven gedurende 30 minuten Haal de bovenste bakplaat en papier weg, Keer het bladerdeeg om en bak nog gedurende 10 minuten of tot je ziet, dat het helemaal goudbruin is gebakken. Haal het bladerdeeg uit de oven en laat het helemaal afkoelen.

Klop ondertussen de slagroom en mascarpone tot zachte pieken. Voeg hierna de caramel salé, vanillepasta en zout toe en klopt tot het mengsel stijf is. Snijd met een kartelmes zorgvuldig de randjes van het afgekoelde bladerdeeg af en snijd het bladerdeeg in drie gelijke stukken. Leg een stuk bladerdeeg op een platte schaal en schep hier iets minder dan de helft van de banketbakkersroom op. dek af met een tweede plak bladerdeeg en herhaal de laag banketbakkersroom end dek deze opnieuw af met bladerdeeg… Bewaar een beetje room voor een toplaagje. Rooster de amandelschilfers, laat afkoelen. Bestrijk het bovenste laag met wat banketbakkersroom en strooi hierover gelijkmatig de amandel bestrooi het geheel met poedersuiker. Zet de taart hierna minimaal een nacht in de ijskast.

Gereons Keuken Thuis wenst iedereen mooie en warme Kerstdagen.

_{*beaucoup d’amour = veel liefde.}

_{*très branché = heel hip}

_{Noot: De kersteditie 2025 van Gereons Mag werd mede mogelijk gemaakt door Bas van Montfrans, Domaine Castan, De Mesdag Collectie, Lizet Kruyff, Hidde den Brabander, uitgeverij Sauberhaus, Duralex, Régal Magazine, Goodcook, Pelckmans, Sterck & De Vreese, dehangmatnl, Tropilex, Kroon op het Werk, Wijngaard Kaas, Kaaza Nova, Van der Meulen, De Zuivelhoeve, Ekomenu, Alice Zaslavsky, De Predetariër, Orléans Val de Loire tourisme en gereonskeukenthuis-archief. Alle producten, boeken en andere zaken werden mij als samples gestuurd door de uitgeverijen, pr bureaus en producenten De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer}

29/11/202501/12/2025

Kerst in het paleis. Een gastblog van Lizet Kruyff.

Kerst in het paleis. Lizet Kruyff is geen onbekende gast op GKT. Al vele malen verschenen er van haar schrijvershand leuke verhalen op mijn blog. Of het nu gaat om Mozart, Jeroen Bosch, kersenpitten of dronken tomaten. Lizet pluist alle boeken, archieven en bibliotheken uit om een mooi culinair historisch verhaal te vinden. Maar…, haar grote passie ligt bij de Oranjes. Onlangs verscheen het feestelijke boek over de studietijd van prinses Juliana. Vandaag steekt Lizet als aftrap van de kerstrally op GKT de kerstboomkaarsjes bij de jonge prinses Wilhelmina aan.

Feest tijdens de tienerjaren van koningin Wilhelmina. Ik noem die wel eens ‘limonadefeestjes’. De tijd van blindemannetje spelen net de hofhouding rond de kerst is wel voorbij. Speciaal voor de prinses komen er feestjes met leeftijdsgenootjes.

Ik doe al jaren onderzoek naar het culinaire reilen en zeilen aan het hof, en op dit moment ligt de focus weer op de Belle Epoque . Ofschoon haar inhuldiging moet wachten op haar 18^de verjaardag, gaat het natuurlijk om het dagelijkse leven van koningin-regentes Emma en koningin Wilhelmina. Hoe ontvouwt zich dat ná het overlijden van koning Willem III? Ik heb beeld zo langzamerhand, en heel veel details en leuke weetjes. Het onderzoek zet ik nog even voort de komende tijd, dan maak ik een selectie voor het onderhanden boek.

Bijzonder vind ik de manier waarop Wilhelmina de feestdagen viert met haar leeftijdsgenootjes. Bij verjaarsfeestjes, Pasen en Kerst hebben de genodigden keus uit orangeade, frambozenlimonade, orgeade, citroenlimonade. Soms komt daar nog warme chocolademelk bij.

In de loop der tijd worden de bijgeleverde hapjes interessanter. Af en toe hoor je de stem van het koninginnetje: ‘het vlees voor de sandwiches moet dún gesneden zijn’. Ze leert haar wensen kenbaar te maken. Zó wil ze het graag. Het mag allemaal wat eleganter en verfijnder, dan voorheen, voor de jongedame en haar gasten.

Wanneer ze 17 is heeft ze met de kerst een zaal vol vriendjes en vriendinnetjes uitgenodigd. Voor het gezelschap wordt ananasijs, tutti-frutti-ijs en heel deftig sorbet de poires besteld en sandwiches met kalfsvlees en ossentong. Natuurlijk zijn er biscuits, wafeltjes, oublies, en kleine taartjes. Het is eigenlijk ieder jaar een variatie op hetzelfde thema. Soms is het aardbeienijs, en soms is het gewoon tutti-frutti met biscuits. Soms krijgen de gasten frou frou, fondants en chocoladeflikjes aangereikt, een andere keer zijn dat droge geleitjes (vruchtenkoekjes).

De hofkoks doen dagelijks hun best om de jonge koningin aan een breed scala van gerechten te laten wennen. Sommigen vallen niet zo in de smaak. Zo’n eendagsbloem is de Coupe Jacques, zo gewaardeerd door Joop ter Heul en haar vriendinnen. Taart, pudding, ijs, doet het meestal wel goed. Allengs worden de nagerechten wat meer volwassen: dame blanche au kirsch, bombe Prinz Pückler, mousse à l’ orange (soms glacé), aardbeiengelei met champagne, charlotte Siberiènne, geflambeerde perziken of mousse au chocolat.

foto: voorheen tutti frutti of macedoine de fruits.

Maar we moeten het eigenlijk even over tutti frutti hebben. Het is een term, die in de loop der tijd op andere inhoud geplakt wordt. Wij kennen het wellicht nog vooral als gedroogde vruchten die geweekt werden en dan als nagerecht met vanillevla geserveerd, bij voorkeur een beetje lauwwarm. In de 19^de eeuw kan het ook iets heel anders betekenen, zoals gekonfijte vruchtjes die zijn fijngehakt, zoals ze door het cassata-ijs gaan, of door de chipolatapudding. Er is ook tutti-frutti-limonade te koop. Gezien de context blijkt het eveneens de benaming voor wat later ‘macedoine des fruits’ wordt genoemd, en wat nu in glas of blik als fruit cocktail door het leven gaat. Van Italiaans naar Frans naar Amerikaans, zoals je dat nu ook nog in blik kunt krijgen. Uitsluitsel daarover vind ik in het Kook- en Huishoudboek, waar het recept voor een Bombe Tutti-Frutti te vinden is op pagina 1153. Bekleed de binnenwanden van een bombe-vorm met een laagje aardbeienijs en vul de nog overige ruimte met marasquinijs, waardoor wat macédoine van vruchten gemengd is.

foto: Tutti frutti bombe uit het Kook- en huishoudboek, Wie beschikt er nog over zo’n vorm?

Die term macedoine van vruchten zie je eind 19^de eeuw ook op het koninklijke menu verschijnen. En in de krant als onderdeel van het diner dat de koninginnen aangeboden krijgen in Middelburg in 1994, Daarvoor is wel een keukenbrigade aangerukt van een chic restaurant uit Amsterdam, Zomerdijk Bussink.

foto: *Nieuws van de Dag, 23 augustus 1894 Bezoek HHKKHH aan Zeeland, op het menu ook Macedoine au Kirsch*

Het eenvoudigst is het om kant-en-klare vruchtencocktail aan te schaffen, je kunt er nog wat gehalveerde pitloze blauwe druiven aan toevoegen voor wat meer kleur. Dan schenk je er op basis van het vruchtensap uit blik of pot gelatine bij. Verdeel de vruchten over coupes en schenk er de gelatine over. Rustig laten opstijven. Desgewenst garneren met slagroom waardoor je een eetlepel marasquin roert. En wat voor feestelijks je verder wenst: wafeltje, eetbare kerstdecoratie, amandelflinters of ander strooisel.

foto: detail van macedoine des fruits in gelei.

Wil je het ouderwets doen en plantaardig, dan doe je het volgens het recept in Elle : lees hier het recept.

Dank aan Lizet Kruyff voor deze royale aftrap van de #kerstrally 2025.

_{® Lizet Kruyff, november 2025}

13/11/202513/11/2025

Soep uit de Béarn.

Soep uit de Béarn. Geen garbure…. De Béarn is één van de voormalige streken, waaruit het huidige département Pyrenées Atlantiques is voortgekomen. Een streek met een totaal ander karakter dan het meer westelijk gelegen Baskische gedeelte. De hoofdstad van de Béarn is Pau, voormalige residentie van Hendrik IV, koning van Navarra en later van Frankrijk. Als je deze stad bezoekt, tref je een fenomenaal uitzicht op de toppen van de Pyreneeën, een erfenis uit de tweede helft van de negentiende eeuw, toen veel Engelsen hier neerstreken vanwege de schone berglucht. De Bëarnais spreken, anders dan hun provinciegenoten geen Baskisch, maar hun eigen Gascoonse variant van het Occitaans, dat je ook in de stad Bayonne aantreft. De streek heeft vanwege zijn historie en ligging een geheel eigen karakter.

foto: Stevige koolsoep met kikkererwten.

Bergen en groene dalen wisselen elkaar af. Er zijn grote verschillen tussen de gebergtebewoners, veelal werkzaam in de landbouw en veehouderij. Het zwarte varken speelt hierin een grote hoofdrol en in hoger gelegen gedeelten weiden de herders hun schapen voor de kaas. Er wordt witte wijn geproduceerd op de steile hellingen van de bergen. Witte Jurançon. Daarnaast is de Béarn bekend vanwege de industrie van ambachtelijke producten in de dalen. Hier vind je van oudsher de industriearbeiders, wekend in de productie van bijvoorbeeld baretten, die een typisch product van de Béarn zijn. (Wat zou Emily uit Parijs denken, als zij wist dat ze een echte herderspet draagt?) Er wordt sinds de jaren 50 van de vorige eeuw gas gewonnen in de vlakte aan de voet van de Pyreneeën.

De Béarnais hebben één ding gemeen met elkaar. Ze houden van stevige kost. Ham en schapenkaas uit de bergen, eenden- en ganzenvet, poule au pot, bonen en varkensvlees. Glas stevige rode wijn erbij. Het verklaart de zogenaamde Franse paradox. Het houdt je lekker warm. Garbure, de kool en bonensoep met eend en varken is het emblematische gerecht van deze streek. Het laatste beetje van deze soep hap je op met in een rest rode wijn gedrenkte snee brood. Helaas is de Béarnaise saus geen lokaal gerecht. Dat is een 19-eeuwse uitvinding uit Ile de France. Lees het recept voor deze saus hier.

video: Sudderen maar.

RECEPT voor vega koolsoep met kikkererwten. GKT ging aan de slag met een vega versie van stevige koolsoep. Ook in de Midi merk je, dat de seizoenen veranderen. Op woensdag biedt een jonge vrouw haar groentes aan op het abdijplein in het dorp. Het is herfst dus verschijnen er pompoenen, koolsoorten en knollen. Een prima basis voor een stevige soep.

Nodig:

½ groene kool

1 pot kikkererwten uitgelekt

1 meiraap in blokjes gesneden

½ courgette in blokjes gesneden

3 tenen knoflook, fijngehakt

1 ui

bouquet garni van tijm, rozemarijn en laurier

1 grote aardappel in blokjes

1 wortel in blokjes

Peper en zout naar smaak. GKT liet dit achterwege vanwege het zoutarme karakter.

1,5 l groentebouillon

rode wijn en oud brood

Bereiding:

Fruit de ui en knoflook in een ovenbestendige pan met wat olie totdat ze licht bruin zijn. Voeg beetje bij beetje de wortel, meiraap, courgette en aardappel toe. Bak kort mee. Zet de oven op een lage stand, bijvoorbeeld 100 graden. Voeg de warme groentebouillon toe, het bouquet garni, de uitgelekte kikkererwten en in reepjes gesneden groene kool. Breng aan de kook en zet de pan gedurende 45 minuten de warme oven. Roer de soep tussentijds door. Drenk een aantal sneden oud brood in een restje stevige rode wijn en leg deze in een soepbord. Maak de vega koolsoep op smaak met peper en zout en schep deze in de borden. Serveer direct.

Tip: voor de pit snijdt GKT er nog wat, in Spanje gekochte piquillos, groene pepertjes in ringetjes doorheen.

Drink bij deze soep een stevige rode Gaillac.

06/11/202506/11/2025

Winevibes 2025, herfst.

Winevibes 2025, herfst. Het is november, de bomen en wijngaarden laten een bont spektakel van kleur zien. Tijd voor een korte wijntour in foto’s op GKT.

foto: Alphonse een blend van domaine de Lene uit Magalas.

foto: IGP d’Oc, famille Vallat bij Hyper U.

foto: Pinot noir van twee broers uit het dorp.

foto: Generiek rood van de Costières de Nimes.

foto: Rosé uit Cessenon sur Orb, Puech du Viala.

foto: Domaine Castan, terra de l faisan rood.

foto: Topper van domaine de la Rizolière.

De feestdagen komen eraan, wat drinken jullie aan de kerstdis?

27/10/202527/10/2025

Op pad in Euskal Herria.

foto: Je kunt veel kanten op in Baskenland.

Op pad in Euskal Herria. De streken Béarn en Pays Basque vormen samen het departement Pyrénées Atlantiques. Zij zijn het kleine zusje van het gebied Euzkadi en Navarra, dat aan de andere kant van de grens in Spanje ligt. maar desondanks cultureel onlosmaklijk verbonden. De samenvoeging van deze streken in een provincie maakte een einde aan de discussies over welke baret superieur was, de rode Baskische of de zwarte uit Béarn. Een streek vol contrasten, vande hoge toppen van de Pyrenées tot de blauwe Atlantische Oceaan. Traditionele cultuur en mondaine badplaatsen zoals Biarritz. Onlangs mocht GKT wat Baskische cultuur gaan snuiven.

Frans Baskenland, in het meest zuidwestelijke puntje van Frankrijk. Een gebied met een eeuwenoude taal, Euskara en gebruiken, zoals pelota. Béarn, het land van sappige groene weiden, transhumance en herders. Beide gebieden hebben een hele eigen keuken. In Baskenland domineert vis, vers uit de golf van Biskaje, ham gedroogd uit de Adour vallei en pepers, de piment d’Espelette, vastgebonden te drogen gehangen aan de balkons van de wit/rode Baskische huizen. Surf en turf. Béarn met zijn kazen als Tomme, gerookte of verse forel uit de koude bergrivieren, kastanjes, kool en omeletten. Stevige kost voor de winters hoog in de bergen. En alles wordt weggespoeld met cider of Baskische wijn. De Béarnaise saus komt helaas niet in het verhaal voor. Dat is een uitvinding van een kok in een voorstad van Parijs. Pyrénées Atlantiques synoniem voor verse smaken en pittige Baskische gerechten.

Vanuit het gehuurde verblijf had GKT een machtig uitzicht op de Rhune, een top, die boven beide zijden van Baskenland uitsteekt, in een voor GKT opmerkelijk groene setting. Heel anders dan de droge Midi. Temidden van dat groen ligt de havenstad Saint Jean de Luz, in het Baskisch Donibane Lohizune genaamd. Dit staat op alle wegwijzers. Het is een leuk vermaak, om iets te breien van deze voor mij onbekende taal. Een boekje over Baskisch voor dummies was direct gekocht. Oefenen maar! Saint Jean ligt in een mooie baai, met een prachtig zandstrand. Het werd al in de zeventiende eeuw bekend door het grootse huwelijk van de Zonnekoning met een Spaanse prinses. Saint Jean de Luz telt talloze mooie (design)winkels, restaurants en hotels. Een prima plek om een paar dagen te verblijven, te wandelen of fietsen langs de getijdenrivier en de markt vol Baskische producten te bezoeken, zoals de alom aanwezige ham, pepers uit Espelette en kazen. Veelal van bio herkomst, want daar hecht men in dit gebied veel waarde aan.

Recept voor Piperade.

Nodig:

100 g gekookte ham

3 el olijfolie

3 grote uien in ringen

3 grote groene paprika’s

1 kg tomaten

4 tenen knoflook

8 eieren

peper en zout

gehakte peterselie.

Bereiding:

Snijd de ham in kleine blokjes en bak deze kort in een el olijfolie. Voeg de uienringen toe en laat deze langzaam mee smoren met de deksel op de pan. Roer regelmatig. Was de paprika’s, haal de zaadjes eruit en snijd in dunne ringen. Verhit wat olie in een andere pan en bak de paprikaringen langzaam om en om. Voeg als de uien gaar zijn de groene paprika’s en gepelde tomaten zonder zaadlijsten in blokjes toe. Hak de knoflook fijn en voeg toe. Maak het geheel op smaak met zout en peper. Klop de eieren met een vork en giet bij de piperade. Het gerecht is klaar als de eieren gestold zijn. Haal de piperade uit de pan en serveer direct met wat gehakte peterselie.

video: Biarritz op een zonnige zaterdag.

Biarritz was stopover nummer twee. De koningin der Franse badsteden. Voordat keizerin Eugénie haar oog op dit voormalige walvisvaarders dorp liet vallen was er niets. De keizerin bouwde een prachtig onderkomen direct aan het strand, tegenwoordig een hotel. De Parijse beau monde volgde en gaf Biarritz de allure, die je nog steeds aantreft. Biarritz tooit zich graag met de bijnaam ville impériale. BCBG*, gemengd met surfers en expat millennials. Dat geeft een speciale buzz. Maar heeft ook navenante gevolgen voor de prijzen van onroerend goed, getuige de verkoopadvertenties in de etalages van makelaars.

Poulet à la Basquaise.

Nodig:

1 grote kip
2 zoete uien
5 tenen knoflook
3 rode paprika’s
1 dl olijfolie
2 blikken gepelde tomaten
1 laurierblad
1/2 tl tijm
2 tl pimenton (gerookte Spaanse paprikapoeder)
peper en zout
1 glas witte wijn

Bereiding:

Verdeel hele kip in gelijke stukken ( poten, vleugels en borst). Snijd de uien in ringen en de paprika’s in stukken. Hak de knoflook fijn. Bestrooi de kippenbouten met peper en zout.
Verhit wat olijfolie in de pan en bak hierin de kip mooi bruin rondom. Haal de kip uit de pan. Giet het braad vet weg. Doe nieuwe olie in de pan en bak zachtjes de ui, paprika en knoflook aan. Voeg de pimenton toe en bak deze even aan voor de rokerige smaak. Blus af met witte wijn en voeg tomaten, tijm en laurierblad toe. Breng aan de kook. Leg de kip in deze saus en laat het geheel een uur sudderen. Breng nadien op smaak met wat peper en zout.
Serveer de kip met gekookte rijst.

Baiona. Verrassend leuke stad, Bayonne aan de Adour, Baskenland met een vleugje Gascogne. Alsof GKT nog niet genoeg taalverwarring had, voegen de borden een derde taal toe, Gascoons. Bayonne toonde zich kleurrijk en gezellig onder de herfstzon. GKT had dit niet verwacht, een prima alternatief voor die andere Baskische stad Donostia. Op de zaterdag van bezoek was er een belangrijke rugby match tegen Clermont Ferrand. Zorgde ervoor dat de hele stad in een festieve mood was. Zo anders dan voetbalwedstrijden. De supporters van beide ploegen verzamelen zich rond de centrale markthallen voor een bordje oesters en een glas wijn. En natuurlijk verse ham. Dat is in Bayonne ook zo tijdens haar feria in augustus, wanneer in de arena de courses Landaises plaatsvinden. Een totaal andere invulling dan de feria in Béziers. En dan de chocolade voor de zoetekauwen. In het verleden was deze stad een belangrijke cacaohaven. Tot slot is lunchen in één van de gezellige restaurants is ook geen straf. Bayonne barst van de convivialité op de Sud Ouest manier.

Pyrenées Atlantiques is een heerlijk département om een paar dagen te verblijven, of het nu is voor sport- en strandgenoegens of om je onder te dompelen in de geneugten van het Baskische land. Door de vele indrukken is GKT niet toegekomen aan de Spaanse zijde, maar die bewaren we voor een volgende keer. Volgende etappe: Pau en Lourdes.

foto: Piquillos met stokvis, deze gaat GKT eens maken voor de kersteditie van Gereons Mag.

Op pad in Euskal Herria. Ongi Ettori, welkom!

_{* BCBG: betekent bon chic bon genre, OSM in het Nederlands.}