Gereons Keuken en route Archives - Pagina 22 van 52

15/06/201716/06/2017

Saint Tropez cooking, een voorproefje.

foto: kleuren van St. Tropez

Saint Tropez cooking, een voorproefje. Ik weet niet of zoiets bestaat, maar ken wel het gevoel. De radiant blauwe lucht boven je, de azuren zee en de koperen ploert hoog aan de hemel. Tijd voor: -dan gebruik ik maar de Italiaanse term- “dolce far niente” Lekker buiten onder de pergola van het huurhuisje of op één van de campings in de baai van St. Tropez. Dat vraagt om vindingrijk vakantiekoken. In 1996 schreef Onno Kleyn hier al drie gidsjes over. Gereons Keuken Thuis ontving vorige week de editie Frankrijk 2.0, aangepast naar het jaar 2017! Onno Kleyn laat hierin zien, hoe makkelijk je met beperkte middelen gerechten uit de keuken van je vakantieland kunt bereiden. Over dit boekje later meer tijdens de Franse weken op mijn blog. Maar nu even terug naar dat Saint Tropez koken. Zo gauw het weer het toelaat ben ik te vinden op mijn Amsterdamse balkon. De grill kan aan, de aioli staat geklopt in de ijskast. De groenten zijn alvast voorgesneden voor de apéro. Eventueel al wat socca’s voorbereid en het diner al fresco kan beginnen. Een grote inspiratiebron is hierbij het kookboek van Nina Parker, waarin zij alle hoeken en gat waarin zij alle hoeken en gaten op culinair gebied van het schiereiland van Saint Tropez laat zien.

Je zou zo in je 2CV springen om over de weggetjes tussen de wijngarden te gaan racen. Maar nu het eten van vanavond op mijn Amsterdamse balkon. Gegrilde kipdijen in een marinade, van te voren een panier des légumes (een mandje vol groente) met aioli à la Club 55 de emblematische strandclub. Caviar d’aubergine, socca in plaats van brood en een frisse salade. Wat is het leven toch fijn als de zon schijnt. Een kloek glas rosé van Minuty uit Gassin erbij. Een mediterraan voorproefje van de Franse zomerweken, die op maandag 26 juni beginnen op Gereons Keuken Thuis.

foto: knal-paarse aubergines

Caviar d’aubergine

Nodig:

2 flinke aubergines

6 teentjes knoflook

2 takjes rozemarijn

2 el olijfolie

1 uitje gesnipperd

zeezout en zwarte peper

dressing van 1 el rode wijnazijn, 3 el olijfolie, peper en zout.

2 tl Provençaalse kruiden

1/2 pakje boter

bieslook

zwarte olijven zonder pit

Bereiding:

Verwarm de oven voor op 200 graden. Snijd de aubergines in de lengte doormidden. Bestrooi de delen met wat zeezout. Laat de aubergines een kwartiertje staan. dep ze daarna droog met papier. Maak een ruitpatroon in het vruchtvlees. Snijd de teentjes knoflook in stukjes en doe deze tussen de inkepingen. Doe hetzelfde met de naalden van de rozemarijn. Voeg zout en peper toe en schenk er wat olijfolie overheen. Wikkel de aubergines in aluminiumfolie en bak ze 45 tot 50 minuten in de oven tot het vruchtvlees helemaal zacht is.

Haal de pakketjes uit de oven en laat iets afkoelen. Hak het vruchtvlees van de aubergines, de knoflooktenen en rozemarijn fijn en doe in een kom. Laat de caviar d’aubergine afkoelen in de ijskast. Snipper een uitje en meng dit door de caviar d’aubergine, Maak een dressing van azijn, olijfolie, peper en zout en roer deze door de pasta. Hak de bieslook fijn en roer deze samen met een el grof zeezout door een half pakje zachte boter. Serveer de caviar d’aubergine op vers stokbrood met de boter en olijven.

09/06/201709/06/2017

Koken bij Podere del Buongustaio

foto: Umbrische truffels.

Koken bij Podere del Buongustaio, de boerderij van de goede smaak. Gelegen in het groene hart van Italië, Umbrië, het iets minder bekende zusje van Toscane, met haar heuvels, het Trasimeense meer, de chocolade van Perugia, vleeswaren van Norcia, de de rode wijnen van Montefalco, saffraan en natuurlijk truffels. In dit heerlijke vakantiegebied in de plaats Montegiove (berg van Jupiter) runt Adje Middelbeek haar B&B, of moet ik het agriturismo noemen. Ze schreef er onlangs een column over op franska.nl Behalve heerlijk verblijven is het tijdens haar najaars wine- en foodreis van 22 t/m 28 oktober ook smikkelen en smullen op de Podere. De nazomers zijn prachtig in de Umbrische heuvels. Met alle geuren en kleuren van de nakende herfst. Oogsttijd van olijven, truffeljacht, paddenstoelen rapen en saffraan plukken. En dan aan de slag in de keuken onder de bezielende leiding van Joop Zwiep.

foto: saffraanoogst

Eind oktober is in Umbrië de tijd van saffraanoogst. Op de dag van aankomst bij Podere del Buongustaio gaan we direct naar de Zafferiamo, het saffraanfeest in Citta della Pieve. hier wordt een grote saffraanmarkt gehouden. Daarna gaan we een stukje eten, een pizza met truffel en paddenstoelen bij La Tana del Gufo in Monteleone d’Orvieto. De volgende dag is het tijd om een saffraanlaboratorium te bezoeken, waar alle ins en outs worden verteld over deze gele draadjes. we gaan proeven en een gele risotto koken. Tijdens de wine- en foodreis gaan we ook op truffeljacht en brengen we een bezoek aan Moretti, Voglie di Bosco, een winkel in streekproducten. Gereons Keuken thuis maakte al eens kennis met hun producten tijdens de Bella Vita beurs in de RAI. Zelfs good old George Clooney is fan van de truffelproducten. (What else?) Na de truffels gaan we wijn proeven bij Tenuta Vitalunga.

foto: koken met Joop Zwiep

Adje Middelbeek organiseert deze wine & food reis in de herfst, omdat het dan heerlijk toeven is in Podere de Buongustaio. Het heerlijke nazomerweer, het verzamelen van en kennis maken met alle mooie streekproducten, koken onder leiding van Joop Zwiep en elke avond #alfresco eten en genieten van het uitzicht over het dal. Een heerlijk aantal dagen, waar alle zintuigen worden geprikkeld in de Bel Paese. Wil je mee op pad met Adje Middelbeek om de schatten van Umbrië te delven en lekker koken met Joop? Er is vast nog wel plek. Neem contact op via Podere del Buongustaio voor de details en kosten.

foto: rissotto met saffraan

Geïnspireerd door het verhaal van Adje, vandaag een recept voor risotto alla Milanese van mijn blog Gereons Keuken Thuis, al dan niet met bladgoud, gele gloed als in de herfst. Geen (of niet te veel) kaas, maar een extra klont gele boter, die de smaak van de saffraan direct omhoog haalt. We drinken er een boterige, houtgelagerde chardonnay bij.

Nodig:

300 g Arborio rijst

1 ½ liter kippenbouillon

1 glas witte wijn

1 tl saffraandraadjes opgelost in bouillon

2 sjalotjes

100 g boter

75 g Parmezaanse kaas (optioneel)

peper en zout

Bereiding:

Snipper de sjalotjes fijn. Smelt de helft van de boter in een pan. Fruit de sjalotjes aan. Voeg de rijst toe en laat licht kleuren. Blus af met de witte wijn. Zet in een kommetje de saffraan draadjes met een beetje bouillon apart. Voeg nu beetje bij beetje de warme kippenbouillon toe en roer goed. Ongeveer na tien minuten kan de opgeloste saffraan worden toegevoegd. Ga daarna verder met het bouillon in de pan scheppen en roeren totdat de rijst alle vocht heeft op genomen. Na 20 minuten is de rijst beetgaar, voeg de rest van de boter en Parmezaanse kaas toe. Maak op smaak met peper en zout. Serveer direct.

05/06/2017

Romeins aanliggen…..het diner van Trimalchio

foto: cover Het diner van Trimalchio.

Romeins aanliggen….. het diner van Trimalchio. De enige plek waar je in Amsterdam kunt aanliggen voor het diner is op het Singel, want daar huist in het voormalige pand van Odeon de Supperclub. Hip en trendy. Maar aanliggen voor het diner is als uitvinding van eerdere tijden. De Romeinen deden het graag, aanliggen aan tafel, waar de meest exotische gerechten werden geserveerd en men zich vermaakte met zang en dans. In Gereons Keuken Thuis ligt de beschrijving van zo’n diner, geschreven door Gaius Petronius Arbiter, een onderdeel uit zijn grotere werk Satyrica. Na zijn consulschap trad Petronius toe als lid van de hofhouding rond keizer Nero. Hij werd ceremoniemeester aan het keizerlijk hof. Petronius werd beschouwd als meester van de goede smaak, arbiter elegantiae en wist van alles over luxe en mooie producten. Volgens Tacitus had hij niet alleen een verfijnde smaak, maar was ook een volleerd wellusteling. In de nacht wijdde hij zich aan studeren en schrijven. Het liep uiteindelijk slecht af met Petronius. Wie hoog vliegt kan hard vallen net als Ikaros. Hij viel uit de gratie bij Nero en moest de dood kiezen door zelfmoord.

Maar nu het befaamde diner van Trimalchio, een onderdeel van het nooit geheel teruggevonden boek Satyrica en dit jaar opnieuw vertaald door latinist Vincent Hunink. In tegenstelling tot wat wij denken was het in de Romeinse literatuur niet zo’n decadente en dolle boel. Romeinen waren serieuze heersers en veel Latijnse teksten zijn serieus en ingetogen. Op dit werk van Petronius en de keizerbiografieën van Suetonius na. De laatste schrijver lazen wij voor het eindexamen Latijn. De verhalen van keizerin Messalina, die in de avond het keizerlijk hof verliet om aan het werk te gaan in de krochten en bordelen van Rome. Satyrica is net zo’n schelmenverhaal. Satyrica gaat over de schrijver Encolpius, de zwaargeschapen Ascyltos en het knaapje Giton. Deze heren schuimen Zuid Italië af en verkeren in vreemde gezelschappen, kroegen en badhuizen, waar zij allerlei avonturen beleven. Fellini heeft het boek Satyrica in 1969 verfilmd. Het grootste gedeelte van Satyrica is gewijd aan het diner van vrijgelatene Trimalchio, parvenu en organisator van een diner dat zijn weerga niet kent. Niets is voor deze patser te gek en Petronius beschrijft het in geuren en kleuren. Het wordt een wilde nacht en geeft een vermakelijk beeld van de zeden en hoe de elite neerkeek op het gewone volk. Het diner van Trimalchio is een smakelijk boek om je voor te stellen hoe het er aan toeging. Of dat zo ook in de Nederlanden was, weten we niet we moeten het doen met de beschrijving van Petronius. In ieder geval smaakt dit deeltje naar meer en als echte Romeinse tijd-adept ga ik meer lezen uit de Satyrica.

Het diner van Trimalchio, Gaius Petronius Arbiter, vertaald door Vincent Hunink (ISBN 9789025307233) is een uitgave van Athenaeum en is te koop voor € 9,99

03/06/201705/06/2017

Vegan for friends van Alexander Gershberg.

foto: cover Vegan for friends.

Vegan for friends. verrassende recepten met een verhaal. Zomaar een woensdagmiddag eind mei, Ajax moest voetballen, het was mooi weer en Gereons Keuken Thuis ging op pad naar de Gerard Doustraat, naar de kookboekenwinkel van mevrouw Hamersma. Voor de presentatie van een vegan kookboek. Jij vegan, Gereon? Ja inderdaad, ik was benieuwd naar de kookkunsten van Alexander Gershberg, de schrijver van Vegan for friends. In het dagelijks leven heb ik niet zo veel met veganistisch koken, zeker niet als het op een dogmatische en drammerige manier wordt gepresenteerd. Laten we zeggen à la de #greenhappiness girls. Maar de presentatie van deze jonge Russisch Israëlische danser was een eye catcher. Hij had een mooi verhaal achter zijn manier van vegan koken.

Alexander Gershberg woont nu al 10 jaar in Nederland. Hij is geboren in Rusland, opgegroeid in Israël en kwam voor een dansopleiding naar ons land. Tijdens zijn bachelor moderne dans kreeg hij last van een bepaalde huidaandoening. Niets vormde er een remedie tegen, behalve het volgen van een macrobiotisch dieet. Dat bood soelaas. De interesse voor voedsel en de krachten ervan was gewekt en Gershberg verdiepte zich in de filosofie van de macrobiotiek. In zijn voorwoord legt hij dit allemaal terdege uit. De kredietcrisis en bezuinigen op de kunstsector dienden zich aan en Alexander maakte een switch van de dans naar de keuken.(niet helemaal want tijdens de presentatie danste hij achter de counter) De vegan keuken werd het. Hij startte Vegan Sundays Als cateraar, pop up restaurateur en op festivals. Want zoals hij het zelf zegt plant based koken is goed voor jezelf en de wereld. Hij wil koken voor vrienden en zo ontstond het boek.

Vegan for friends is een boek vol verhalen, met voorbeeldmenu’s, niet dogmatisch bedoeld. want eten moet leuk zijn, geen straf. Dat is de basis van de kookkunst van deze jongeman. Natuurlijk met veel trial and error ontstaan, zoals hij zelf beschreef tijdens de presentatie.

video: Alexander legt uit.

Want wat Gershberg doet in zijn boek is een eclectische mix van Joodse, Russische en Midden Oosterse gerechten, met daarbij een Japanse touch. Geen fancy gerechten, maar traditionals, die altijd aan de basis hebben gestaan van de plant based keuken. In vroeger tijden uit armoede of omdat er geen duur vlees voor handen was. Gerechten zo oud als Methusalem. Tegenwoordig uit respect voor je eigen lijf en de wereld om je heen. Daar gelooft de schrijver heilig in.

Maar nu de gerechten uit Vegan for friends. Na wat technische tips start het boek in Israël met Joods comfortfood van zijn grootmoeder. Coleslaw (van oorsprong een Nederlands gerecht), caviar d’aubergines en latkes ontbreken niet. Alexander kookt graag voor vrienden, partyfood. zijn emblematische verbrande bananencake, de anekdotes over zijn moeder, die als een orkaan door de keuken raasde. Feesteten zoals een wortel-lenteui–gembertempura. Makkelijk met veel effect. wat daikon erbij. En dan Bureka’s in een vegan jasje. Ga ik in Gereons keuken Thuis eens proberen.

Moedertje Rusland. In tegenstelling tot wat je zou denken kent de traditionele Russische keuken veel groentegerechten. Borsjtsj, de bietensoep voorop, maar ook piroshki, Koreaanse wortelsalade (meegebracht door de Koreaanse arbeiders die kwamen werken in Siberië) of ingelegde komkommers. Geen Rus kan zonder.

Een bijzonder hoofdstuk is koken met hetgeen je in huis hebt, met kikkererwten-groentesoep en zoete aardappelfrieten. Anyway, gebruik je creativiteit. dat doet deze vegan chef ook graag. Via Midden Oosters koken, koken voor de baas en zijn kroost, voor de dames van modewinkel Exota en zijn maffe muziekvrienden belandt het boek uiteindelijk bij het laatste hoofdstuk, de keuken van zijn nieuwe vaderland. De Hollandse keuken, want het mag worden gezegd, vegan koken met de keur aan producten is een feest. Spannende spliterwtensoep, gesauteerde zeesla en peren in warme chocolade. Gershberg schuwt het experiment niet. Dat vind ik het leuke aan dit boek met zijn mooie foto’s en recepten. Het wordt nooit dogmatisch. En op mijn vraag aan de schrijver of er aan zijn miso soep ook garnalen konden worden toegevoegd, kreeg ik een volmondig: “Why not?” Kijk, now we’re talking,! Dat maakt Gereons Keuken Thuis nu blij. Vegan for friends, plant based cooking, het was de trip waard!

Vegan for friends, Alexander Gershberg (ISBN 9789045215617) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 24,99

29/05/201729/05/2017

Lazy Monday, pasta met garnalen.

foto: lazy Monday.

Lazy Monday, tijd voor een luie pasta met garnalen. Sun galore op je bord! Het was een heerlijk warm Hemelvaartweekend. Wat fleurt de Noordzeekust dan op. Zonnetje op je bolletje, op het strand liggen als een hagedis.(een mooi Frans woord hiervoor is se lézarder) Naar Bloemendaal wandelen, om naar de jeunesse dorée te kijken. Met je voeten in de branding. IJsje erbij. Al fresco dining aan het Hollandse strand. Gereons Keuken Thuis is er dol op. Maar nu is het weer maandag, is de mierenhoop verdwenen en valt er weer een wat gezapige en door het onweer van vannacht vochtige rust over strand en dorp. Een echt luie maandag. Zo’n dag vraagt om weinig inspanning. Zeker in de keuken van Gereons SeaSpot. Een luie pasta met garnalen vol pit, die ik voor de Caraïbische touch flambeer met de reserva rum van Don Q, premium van Puerto Rico, basis van de eerste piña colada en nog duurzaam ook. Maar daarover binnenkort meer op mijn blog. Het is tenslotte lazy Monday. Ik geniet er nog even van.

Nodig:

300 g gepelde rauwe gamba’s

300 g spaghetti

2 tl chili vlokken

sap en zest van limoen

2 tenen knoflook gehakt.

gehakte koriander

grof zeezout

5 ml Don Q rum

olie

Bereiding:

Maak de garnalen goed schoon en verwijder het darmkanaal. Dep ze droog. Kook de spaghetti volgens de aanwijzingen op het pak en giet af. Pers de limoen uit en maak wat zest van de schil. Verhit olie in de pan en fruit de knoflook. (let op dat deze niet verbrandt) voeg de garnalen, chili vlokken, wat zeezout toe en bak kort aan. Voeg de rum toe en flambeer kort. Blus af met limoensap en zest. Voeg de spaghetti toe en hussel door elkaar. Serveer de pasta direct gegarneerd met gehakte verse koriander.

22/05/2017

De Franse wereldkeuken.

foto: cover Franse wereldkeuken.

De Franse wereldkeuken, van de Provence tot Pondicherry. Als een echte Jules Verne maakte schrijfster Tessa Kiros een reis door de perfecte zeshoek en haar overzeese gebiedsdelen. Want overal waar de Fransen neerstreken lieten ze een stukje gastronomie achter, dat later werd aangevuld door de lokale bevolking met eigen trouvailles. De reis van Kiros start in de Provence, van waar vele schepen naar de Oriënt voeren om met de mooiste specerijen en kleurrijke stoffen terug te komen. Nog steeds te zien in de mooie, door Lodewijk XIV verboden, Provençaalse patronen, die zijn gebaseerd op Indiase stoffen. De Provence, voor Kiros om de hoek, betekent voor haar bouillabaisse, socca en vele andere gerechten, die perfect bij elkaar passen. Je zou ze geblinddoekt kunnen uitkiezen. Kruiden als basis, rozemarijn, die je gewoon langs de weg plukt. De geuren en kleuren van deze zonnige streek. Pistou, pan bagnat, tapenade, aioli en tot slot daubes. Op deze zonnige ochtend in mei krijg ik instant zin in dit soort eten.

Maar we moeten verder naar het eiland Guadeloupe, West Indië, een eiland vol suiker, rum, bananen en bloemen. Eén van de subtropische departementen in de Caraïbische Zee. Fruit in overvloed, waar veel mee wordt gekookt, zoals acras de morue, beignets van kabeljauw een echte delicatesse. Langoesten geflambeerd, in hoe kan het ook anders, rum. Kiros leerde van madame Clotilde een visbouillon maken. De basis van het eten op Guadeloupe. Creools eten dus op dit zonovergoten eiland. Rataouille créole, een gerecht net als de eilandbewoners, vol geur en kleur.

We maken een tijdreis en belanden in Vietnam, Indochina. Een kolonie vol rijst, koffie, thee, vissaus, peper en tropische vruchten. De Fransen legden in dit land plantages aan, mijnen en lieten een bepaalde stijl achter. Deze stijl is terug te zien in de gerechten. Het geeft een zekere elegantie aan de Vietnamese cuisine. Zoals geroosterde gemarineerde kwartel. Nems, de Vietnamese loempia´s, Bo sot vang, rundvlees in rode wijn gegaard of kippenleverpaté, in dit land geserveerd met daikon. En vooral niet te missen, in Vietnam weten ze alles van baguettes en hoe deze te vullen.

Volgende halte in de Franse wereldkeuken is Pondicherry, zuidoost India, een havenstad waar je de intensiteit van dit land met al je zintuigen ervaart. In een schaakbord patroon ontworpen in de 18e eeuw. Verdeeld in een Frans en een Tamil deel. Nu een hectische Indiase stad vol geur en kleur. Van sari´s en eten. Vadavam, wij kennen het als vadouvan, de bekende smaakmaker in de gerechten uit Pondicherry. Raita met een Franse twist, mosselen met masala, spinaziecurry of aardappel dosa.

We steken de Indische Oceaan over naar vanille eiland Bourbon, dat na de revolutie Réunion werd gedoopt. Een vulkaan, een melting pot, bevolkt door Indiërs, Fransen, Arabieren en Chinezen. Bekend geworden doordat de Fransen hier de door hen in Mexico ontdekte en fel begeerde vanille cultiveerden. Wat zou Franse patisserie zijn zonder. De keuken van Réunion is ook een smeltkroes van samosa´s, zoet chilisaus, tamarinde chutney en vele bonengerechten. Of wat te denken van aardappelpuree met vanille. Laten we zeggen dat alles kan op dit eiland.

We varen om de Kaap terug naar Frankrijk en belanden in Normandië, thuishaven van vele Franse zeevaarders. Zij vertrokken vanuit hier naar Lousiana, Canada en Saint Pierre en Miquelon. Dit laatste departement had Tessa Kiros nog best toe mogen voegen, net als Tahiti. Dan was de wereldreis echt compleet geweest. Wie weet moet ze er nog eens naar toe? Enfin, de Franse wereldkeuken eindigt hier in het groene land aan het Kanaal. Land van koeien met bril, cider van appels en alles wat de zee geeft. Een vrolijke en rijke keuken. Gebakken Jakobsschelpen, tong van Dieppe en de poulet Vallée d’Auge, met veel room natuurlijk.

Hier eindigt de reis langs Franse gerechten, overal ter wereld gemaakt met bijzondere lokale producten. Tessa verzamelde voor de Franse wereldkeuken recepten uit alle hoeken en gaten en geeft deze een touch, die we kennen uit haar eerdere boeken. Prachtig gefotografeerd en voorzien van achtergronden. Je krijgt instant zin om op pad te gaan. Bijvoorbeeld naar Normandië of laat ik beginnen in Parijs, waar al deze smaken ook zijn te beleven.

De Franse wereldkeuken, Tessa Kiros (ISBN 9789089897282) is een uitgave van Terra en is on- en offline te koop voor € 29,99

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

09/05/201716/05/2017

Seafood Boil met langoustine.

foto: on top of the Seafood Boil

Seafood Boil met langoustines. De Z van zee, zilt en zalig zat in het programma verankerd van Gereons Keuken en Route. Daags na mijn bezoek aan de visafslag van IJmuiden, was ik te gast in de kas van boerderij Langerlust aan de Gaasperplas, waar het Nederlands Visbureau de aanwezigen trakteerde op een echte Seafood Boil. Gemaakt van het oer Nederlandse product, de langoustine, die zo’n dertig kilometer boven de Waddeneilanden wordt gevangen. Visserman Dirk Kraak vist samen met zijn broers en zwager op twee eurokotters van 24 meter naar deze zeemieren, zoals hij ze noemt. En met succes! Dirk nam een dagje vrij van de kotter en vertelde ons alles over de langoustine. De visserij op duurzame wijze, met minder brandstofverbruik en minder bijvangst. Inmiddels mogen de Noordzeevissers zo’n 44% meer langoustines vangen. De populatie groeit nog steeds. Naast langoustines vist Dirk Kraak ook op garnalen, schol, kabeljauw, tong en tarbot. Direct na de vangst gaan de langoustines in een bubbelbad. Hierdoor verdwijnt een enzym uit hun darmkanaal dat de langoustine zwart kleurt en blijven ze mooi oranjeroze en appetijtelijk uitzien.

foto: voor en na het bereiden.

Langoustines of Noorse kreeften zijn kleine zeekreeften, geen garnalen, die met hun witte buikje zo’n 20 cm groot kunnen worden. Hun oranje kleur verkrijgen ze niet door koken, wat bij garnalen en andere kreeftsoorten wel het geval is. Ze zijn herkenbaar aan hun lange en smalle scharen. De langoustine bevindt zich steeds vaker in de wateren voor de Nederlandse kust. Het beestje leeft van dode vis. Een echte opruimer dus. In 25 jaar is de langoustine sector behoorlijk gegroeid. Totaal wordt er in de EU 20.000 ton gevangen, waarvan de Nederlandse visserij zo’n 1500 ton vangt. Hiervan verdwijnt 95 procent naar het buitenland, met name naar Frankrijk en Spanje. In Nederland vindt de consumptie vooral plaats in de horeca. Wij zien het nog steeds als luxeproduct. Ondanks dat langoustines helemaal niet duur hoeven te zijn, zo voegt Kraak er aan meteen aan toe. Maar onbekend etc…..! Pellen, zo demonstreerde hij is ook een fluitje van een cent. De langoustine kan koud en warm worden gepeld. Draai het koppie eraf, daarna de staart ( met als effect, dat je ook het darmkanaaltje wegneemt) en gebruik beide duimen, om het pantser te verwijderen. Let hierbij wel op de haakjes. Wat je overhoudt is licht zoetig kreeftenvlees. Waarom Nederlanders dan nog steeds gaan voor die gekweekte tijgergarnaal is mij een raadsel.

foto: de crémants uit de Elzas.

Naast aandacht voor de langoustine was er deze middag ook aandacht voor alle mooie wijnen en diverse smaken uit de Elzas. Joke van den Bogert van de Utrechtse vestiging van Henri Bloem presenteerde een range aan pinot gris, pinot blanc, riesling en tenslotte gewürztraminer voor bij de Seafood Boil. Allemaal cépagewijnen. De Elzasser AOP’s zijn de enige in Frankrijk, die hun naam aan de druif ontlenen. Een ontdekking aan smaken. Een pinot blanc uit het warme jaar 2015, een lichtzure Riesling uit 2014 en een blend van pinots met de welluidende naam points cardineaux. (een anagram van pinots met zijn kardinale kenmerken)

filmpje: Seafood Boil met langoustines

Al dat gepraat over eten maakt hongerig en de koks van The Colour Kitchen gingen aan de slag met een heuse Seafood Boil. Een smakelijk traditie uit de zuidelijke staten rond de Golf van Mexico. Van de Carolina’s tot Louisiana. Een grote cooking pot vol vers gevangen vis, schaaldieren, mais, aardappels, clams, schelpen en nog veel maar. Een feestmaal, dat je in de zomer makkelijk buiten kunt doen. Ook met langoustines. Met een grote pan op een brander. Een nieuwe liefhebberij lonkte, want het #alfresco seizoen is inmiddels gestart op mijn Amsterdamse balkon. En het mooie is dat a.s. juli de langoustine de ster van de maand is bij het Nederlands Visbureau. Zomerser kan het haast niet. Behalve deze Seafood Boil maak je met langoustines ook andere smakelijke gerechten. Rooster ze in de oven met kruidenolie of misschien wel rauw à la René Redzepi.

Recept Seafood Boil

Nodig:

250 g langoustines p.p.

10 kokkels of Venusschelpen per p.p.

1 krabbenpoot p.p.

3 à 4 aardappels p.p.

2 mini maiskolfjes p.p.

1 rode ui p.p.

1/2 citroen p.p.

4 Jalapeño pepers

1 tl cayennepeper

1 tl tijm

1 tl paprikapoeder of pimentón de la Vera

2 tl zout

1 tl oregano

laurierblad

zeekraal

Additioneel zou je nog chorizo, paprika, selderij kunnen toevoegen. Het is een easy zomergerecht. Anything goes!

Bereiding:

Mix alle kruiden. Voeg de gehalveerde vastkokende aardappels, uien en gehalveerde citroenen toe aan de grote diepe pan. Vul de pan met water totdat alles onderstaat. Voeg de kruidenmix toe, breng aan de kook en laat 20 minuten garen. Voeg de maiskolfjes en Jalapeños toe en kook deze 5 minuten mee. Voeg de langoustines, kokkels, krabbenpoten en chorizo toe. Laat enkele minuten koken, want het zeebanket is zo gaar. Serveer de Seafood Boil direct op het midden van de tafel met garnering van zeekraal en citroenen. De bedoeling is dat iedereen met zijn handen pakt, wat van zijn of haar gading is. Geef er brood en kruidenboter bij. (ook lekker bij de aardappel) Enjoy!

08/05/2017

Zeelust, van Texel tot Zeeland.

foto: cover Zeelust.

Zeelust van Texel tot Zeeland. Maandag 1 mei bij het krieken van de dag vertrok ik vanuit Gereons SeaSpot naar de Halkade in IJmuiden, voor een rondleiding over de grootste visafslag van het land en de boekpresentatie van Zeelust, de nieuwe culinaire kustgids geschreven door Cijn Prins en Jonah Freud. De dames, moeder en dochter, schreven al eerder een culinaire gids over de stad, maar nu was het tijd voor iets geheel anders. Tweeënhalve week op pad van eiland Texel totaan Cadzand, op ontdekkingstocht langs de Noordzeekust. Precies wat Gereons Keuken en Route ook had gedaan vanuit SeaSpot de week voor deze presentatie. Hoe leuk is dat, het verkennen op culigebied van onze kust? Ik als ervaringsdeskundige kan het alleen maar beamen. Dus verzamelden alle aanwezigen zich in het nieuwe etablissement van René Pluijm, Base Cooking Store voor een matineus visafslag bezoek en een ontbijt verzorgd door René, bakker Oscar en kaasdiva Betty Koster. (allemaal adressen uit deze gids)

Want wat heeft de kust veel te beiden aan de reiziger. Zoals gezegd is Zeelust een reisgids, niet compleet, maar wel een mooie culinaire tocht met dito adressen, voorzien van uitleg en allerlei categorieën. De dames starten in of moet ik zeggen op Texel, met biologisch restaurant de Luwte, Texels Bier en Jef natuurlijk. Het is heerlijk vertoeven op dit veelzijdige eiland. En is het nu Texel, Teksel of Tessel? De dames zochten het uit. Via marinestad Den Helder eindigt deze eerste etappe in Callantsoog.We zakken verder af van Sint Maartenszee, via de tegenwoordig Hondsbossche Duinen naar Castricum, met wederom leuke adressen om te bezoeken als je er verblijft of passeert.

Zeelust belandt in de IJmond, van Wijk aan Zee, via de vissershaven van IJmuiden naar Zandvoort. Met adressen als Imko’s Puur aan Zee, Timboektoe, een strandtent in volkomen surrealistische omgeving aan de Noordpier, de Halkade in IJmuiden met steeds meer culinaire adressen naast de bekende vishandels en tenslotte Zandvoort.

foto’s: visafslag IJmuiden na de handel.

Noordwijk met Huis ter Duin en chocopaleis van Wely, Katwijk voor vis. We belanden in Scheveningen, waar de pier is verbouwd tot foodhall en het goed toeven is in de haven met zijn vele visrestaurants. En wat is vlaggetjesdag? Hoek van Holland, ook zo’n aparte badplaats of moet ik zeggen haven met leuke tips van Jonah en Cijn.

Zeelust verlaat de beide Hollanden voor de laatste twee etappes door Zeeland. Via Stellendam naar Neeltje Jans. Op bezoek in de wijngaarden van Dreischor, bier van de Gekroonde Suikerbiet en smullen bij de Oosterscheldedam, Proef Zeeland, vol vis, oesters en kreeft. De laatste etappe brengt ons van Veere naar Cadzand. Oesters in Yerseke, de mooi gelegen stad Vlissingen, strandtent Westkaap en als eindpunt Pure C in Cadzand.

Wat een heerlijke tocht hebben Jonah Freud en Cijn Prins gemaakt, vol ontdekkingen met in de hoofdrol natuurlijk vis, maar ook ander culinaire belevenissen. Zeelust, van Texel tot Zeeland, is een boek om bij de hand te houden als je een tocht maakt langs de Noordzee. De zomer staat voor de deur. Het krijgt in Gereons SeaSpot in ieder geval een prominent plekje.

Zeelust, van Texel tot Zeeland, Cijn Prins en Jonah Freud (ISBN 9789059567351) is een uitgave van Fontaine en is te koop, ook in de kookboekenwinkel van Jonah zelf, voor € 18,95

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

27/04/201728/04/2017

In de pan van de Middeleeuwen, het Hanze kookboek.

foto: cover Hanze kookboek.

In de pan van de Middeleeuwen. Nee dit is geen tikfout. Het Hanze kookboek dat hier in Gereons Keuken Thuis ligt gaat over een kijkje in de pannen en keukens van de Hanzesteden. Karen Groeneveld verzamelde allerlei recepten, die in de gloriedagen van dit handelsverbond, werden gekookt en gegeten. Onder andere van culinaire historici als Ria Jansen-Sieben, Marleen van der Molen-Willebrands en Christianne Muusers, waarvan ik onlangs Het verleden op je bord recenseerde.

Maar nu over het Hanzeverbond, opgericht door handelaars en handelssteden om samen te werken, bescherming te vinden, in- en verkopen en de handel te ontwikkelen. De Hanze was vanaf halverwege de 12e eeuw tot aan de helft van de 17e eeuw een geducht handelsblok in het Heilige Roomse Rijk van de Duitse Natie. (want dat was een voorwaarde voor deelname) De grootste en bekendste Hanzesteden waren naast Lübeck, de hoofdplaats waar het begon, Rostock, Kiel, Bremen en Hamburg. Dit is bijvoorbeeld de reden, dat auto’s uit Hamburg nog steeds HH op het kenteken hebben staan, voor Hansestadt Hamburg.

In Nederland liggen de bekendste Hanzesteden langs de IJssel en aan de Zuiderzee. Van Kampen tot Harderwijk en van Zwolle tot Doesburg, elk met zijn specifieke handelsproducten en gerechten. De keuken van de Hanze is er eentje van de late Middeleeuwen en vroege Renaissance. In het boekje wordt uitgelegd welke methoden men gebruikte bij het koken, welke smaken er waren en of men tafelmanieren had? Jazeker, de laatstgenoemde waren er al.

Hoofdstuk 1 gaat over ketelkost. De meeste huizen hadden open vuur met een ketel erboven om soep te maken of te stoven, zoals gortenstoof en Swolse runderstoof met wijn en kruiden uit Italië. Of wat te denken van Harderwijker hutsepot, een voorloper van onze boerenkoolstamppot. Aardappels deden pas hun intrede in de 18e eeuw.

Als intermezzo wordt tussen de hoofdstukken gekozen voor stadsverhalen en beschrijvingen van de huidige Hanzesteden en wat er is te zien, over Zutphen, Hattem, Doesburg enzovoort. Leuk om dit boekje eens mee te nemen als je een tocht gaat maken langs al deze mooie plaatsen. In de pan van de Middeleeuwen gaat verder met vlees. Dit was vooral populair bij de adel en gegoede burgerij. In de Middeleeuwen werd vlees vooral gekookt, want roosteren was duur, het kostte veel brandstof. Bij tijd en wijle konden alleen rijke handelaren zich dit veroorloven. Orgaanvlees werd veel gegeten, alhoewel er nog maar weinig recepten van over zijn, zoals bijvoorbeeld de kippenlevers op zijn Arabisch. En vlees kan niet zonder mosterd, de Doesburgse wel te verstaan. Mosterd was een belangrijk condiment. En wildzwijn ging er ook wel in, in een mooie rode wijnsaus.

Pasteien, een mooie manier van restverwerking. Je kon ze met alles vullen en dan in de nog hete oven van de bakker afbakken. Ideaal voor tijdens lange reizen, want dat deden de Hanze- handelaren veel. Er waren zelfs speciale pannen op pootjes voor. De vastentijd speelde een belangrijke rol in het dagelijks leven. Met allerlei spijsregels en even zovele dagen. Een voorbeeld van een vastengerecht is Kamper steur, waaraan een mooie legende is verbonden. En stokvis uit het hoge Noorden. Brood was belangrijk volksvoedsel, net als tarwebrij. Naast graan werd er ook veel boekweitmeel gebruikt voor pannenkoeken. Brood werd vaak gemaakt met biergist, iets wat ik onlangs nog zag in de TV serie Brood van Robèrt van Beckhoven, die in een aflevering Vikingenbrood bakte. Het boekje besluit met zoete spijs en zeg nu zelf wie kent niet de befaamde Deventer koek?

Hanze kookboek, in de pan van de Middeleeuwen is een handzaam lees- kook en reisboekje, dat je in kort bestek laat kennismaken met de specialiteiten van de IJssel- en Zuiderzeesteden. Recepten vertaald naar onze tijd om je eens echt de Hanzetijd te laten beleven. Dat zouden meer plaatsen in Nederland moeten doen, zodat we meer en meer kunnen genieten van ons eigen “terroir“. Daar houdt Gereons Keuken Thuis namelijk van.

In de pan van de Middeleeuwen, Karen Groeneveld en anderen (ISBN 9789082347555) is een uitgave van Het Zwarte Schaap, Hanzesteden Marketing en SmaakRoutes en is te koop in de boekhandel of online voor € 9,95.

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

23/04/201701/05/2017

Souq, tafels vol mezze.

foto: cover Souq, tafels vol mezze.

Souq, tafels vol mezze. Stel je voor een zondagmiddag in een klein stadje in de Bekaavallei in Libanon. Streek van het goede leven en de fonkelrode wijnen van Chateau Musar. En….. mezze! Op deze middag trekken vaders, moeders, grootouders kinderen en andere aanwaaiers erop uit, om zich te laven aan al het moois dat Libanon aan eten biedt. Tafels vol mezze. Het feest kan beginnen. Merijn Tol en Nadia Zerouali zijn al jaren geleden verslaafd geraakt aan de Levantijnse gastvrijheid en gulheid van de typische mezze. Een eetcultuur ontstaan tijdens het Ottomaanse Rijk, te vinden van Griekenland in het westen via Turkije, totaan Syrië en Palestina. Met als centraal middelpunt Libanon. Dit is de geboorteplaats van de mezze. Schenk een glas arak (of raki) in en doe je te goed aan alles wat ter tafel komt. Let op dat je niet te veel van het heerlijke verse brood eet, want er komt nog meer. Voorheen in Arabische christelijke en joodse kringen. Tegenwoordig voor iedereen. Buiten de deur, dat wel. Mezze eet je niet thuis, maar de tientallen koude gerechten worden geserveerd op speciale tafels rond het obligate glas arak. (het doet me denken aan de maaltijden in ouzeria in Griekenland) Merijn en Nadia popelden om dit fenomeen met de lezer te delen. In een nieuw kookboek. Laten we eens kijken wat Souq heeft te bieden.

Het begint met de voorraadkast, een soort souq vol smaken, producten, geuren en kleuren. Van Iraanse specerijen (Ga eens een keer kijken bij de Volkskruidentuin in de Amsterdamse Kinkerstraat), arganolie uit Marokko, Libanese granaatappelmelasse, halloumi, rozenwater tot tamarinde en za’atar , een magisch kruidenmengsel uit het Midden Oosten.

De mezzetafel begint in Souq met dranken. Merijn vindt de Libanese arak niet te evenaren en een uitstekende basis voor allerlei drankjes. Maar niet alleen dit anijs-destillaat kan worden geschonken. Wat te denken van citroengeraniumlimonade, siroop van granaatappelmelasse of zuur kersensap. Pimp je gin eens op met wat Midden Oosterse kruiden. Of, oh la la, geniet van de groene fee, absinthe.

foto: rakakat en parelcouscous.

Mezzekaarten in restaurants zijn vaak hele encyclopedieën vol gerechten. Er is zoveel te kiezen. Nadia en Merijn starten met de koude mezze. Te beginnen met Libanese hummus, waarover je een flinke boom op kunt zetten, want iedereen doet het anders. Eén ding is een must: een keukenmachine met vlijmscherpe messen voor de perfecte consistentie. Klassieke tabouleh van bulgur of aardappelpuree zonder boter, melk en eigeel, maar toch zalvend, volgt. Tussendoor vertellen de dames over hun inspiratiebronnen, reizen en kookboeken. Souq is inmiddels hun zesde boek en ze zijn nog steeds niet uitgekookt. Hun passie voor de rijkdom aan smaken nog lang niet uitgeblust. Kibbeh naye volgt, van geit met munt en seven spice. Of parelcouscous, die werd gemaakt en geserveerd tijdens de kookworkshop ter gelegenheid van de boekpresentatie. Gereons Keuken Thuis kan nog wel even doorgaan, zoveel koude mezze zijn er. Het was leuk te leren, dat dolma’s gevulde groenten zijn en sarma’s de rolletjes zijn, die ik ken als dolma’s (dolmades) gemaakt van wijnbladeren

Warme mezze. Gereons Keuken Thuis ging tijdens de Souq workshop aan de slag met rolletjes van halloumi, feta en peterselie in filodeeg. Gefrituurd. Rakakat, en de k’s in het woord spreek je niet uit. Rah-ah-at wordt het dus. Beetje vettig maar wel een heerlijke mezze. De Armeense gemeenschap heeft veel bijgedragen aan de mezze cultuur, zoals Armeens gevulde wortel. In Beiroet zijn zelfs vermaarde Armeense mezze restaurants te vinden met eigen smaken. Hoezo is de Levant een smeltkroes? Vele heerlijke warme gerechten volgen en dito verhalen, opgetekend door de dames.

Na de mezze volgt de grill, van vlees tot vis, van schaaldieren tot gevogelte. Direct van het vuur of in de winter van de elektrische grillplaat. Improviseren is een must in veel Arabisch-mediterrane landen. Kruidige geitenbout, zo van de barbecue. Het is jammer dat we dat in Nederland niet kennen, maar geitenvlees is heerlijk en een prima gerecht voor de BBQ en wordt steeds hipper. Een knoflook sumak kip, platgeslagen en gegrild. Goed gevulde aubergine zonder vlees of dorade in druivenbladeren. Het wordt een nieuw soort barbecue seizoen dit jaar op mijn Amsterdamse balkon.

We gaan naar het dessert, sluiten af met Arabische koffie met kardemom of witte koffie van rozenwater, een opkikker. (aan de tweede variant hebben in de toekomst gespecialiseerde koffiedik-kijksters weinig denk ik) en zoetigheden, zoals sorbet van zure kersen-olijfolie, een spannende osmalieh met pistachenoten en oranjebloesemsiroop of een rijstdessert met kurkuma, tahina en pijnboompitten. De tafel is compleet. De gasten vol mezze en zoals het gezegde luid: Na de middagmaaltijd is het heerlijk dromen, na het diner heerlijk lopen… Daar sluit ik me bij aan. Souq, tafels vol mezze is een bom van smaak en sfeer.

foto: #fotomomentje met Nadia en Merijn.

Souq, tafels vol mezze, Merijn Tol en Nadia Zerouali (ISBN 9789059567221) is een uitgave van Fontaine en is in de boekhandel of online te koop voor € 29,95

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer