Puntneuzen en kersenpitten.

 foto; cover puntneuzen en kersenpitten.



Puntneuzen en kersenpitten, verhalen en recepten uit de keuken van Jeroen Bosch. Het is nog steeds Boschjaar in ‘s-Hertogenbosch, stad van deze schilder en in de 15e eeuw een hub van activiteit en voorspoed. Als kind dacht ik vaak als ik bij de put op de markt stond te wachten, hoe het zou zijn om laat Middeleeuws Den Bosch te bezoeken. Bijvoorbeeld met de teletijdmachine van professor Barabas. (Hij stuurde ook Suske en Wiske overal heen) Om te kijken, hoe de mensen leefden, wat ze deden en om de kathedralenbouwers aan het werk te zien. Want veel meer dan het verhaal van de erwtenman had ik op de lagere school niet meegekregen. En het blije lied, dat ik als kind leerde over de incomste van de hertog. ( refrein: Harba lorifa zong den hertog…harba lorifa…. na zevenhonderd jaren in dit edel Brabants land)

Den Bosch in de 15e en 16e eeuw dus. Een handelsstad, de vierde stad van het Brabantse hertogdom, gelegen aan de grens. Later gezien de toevloed van de vele clerici klein Rome genoemd. Jeroen Thijssen en Lizet Kruyff doken onder in het wel en wee van deze booming stad. In verhalen en recepten. Mariëlla Beukers verzorgde de wijn. De gerechten werden gefotografeerd op aardewerk uit de tijd van Bosch, dat is te zien in het Groot Tuighuis. Een soort teletijdmachine dus, zij het in boekvorm. De auteurs zijn grondig te werk gegaan, om een mooi beeld van het leven, eten en drinken van de bewoners van de stad van Bosch te schetsen. Want eten is nooit ver weg op de indrukwekkende schilderijen van Bosch. Op basis van wat er over is vastgelegd en is opgegraven. De puntneus bijvoorbeeld, een drinkbeker uit deze tijd.

Laten we eens een rondje maken langs wat personen en gerechten.zoals mevrouw Beckers, de bakster, die warme gevoelens koestert voor knecht Jacomo terwijl de man zich verpoost in de kroeg. Dit kan alleen maar tot ellende leiden. Wie weet bakte deze vrouw wel liefcoecken, waarvan direct na dit verhaal het recept wordt gegeven. Cees Holtkamp hielp de schrijvers met de juiste receptuur. Kersenpitten. Een ingesloten non, een heremiet krijgt elke dag wat te eten terwijl zij in volle stilte en duisternis bidt. Op een dag schuift een vreemdeling pannenkoeken en kersenmoes naar binnen. Ze wordt verleid. Dit maakt bij haar heel wat los. Een recept voor boekweit pannenkoeken en kersenmoes.

Het mooie verhaal van slagersvrouw van Straten. Een potige tante die al het werk deed in de slagerij. Zoals het roeren in de potten van de beuling. Gereons Keuken Thuis schreef hier in blog 500 nog iets over. Beuling is nog steeds een traditioneel gerecht in Den Bosch.De visser, die een monster wil vangen. Vis was in deze drassige streken overal en het is verbazingwekkend te lezen hoeveel vissoorten er werden gegeten. Had ook met vasten te maken en wat vis is in deze tijd was, was een zeer ruim begrip.

Peren in Ypocras, in wijn met specerijen. Anders dan ik ooit dacht waren specerijen al ruim voorhanden in deze stad. Lizet Kruyff legt het allemaal haarfijn uit. Timmerman Lambert die met zijn kornuiten een streek uit haalt tijdens het kapittel van de ridders van het Gulden Vlies. hij tovert zowaar een lach op het gezicht van hertog Maximiliaan. Zoals Jeroen Thijssen het beschrijft lijkt het wel of je erbij zat in de kathedraal.

Het verhaal van Louis Beys, notabele met één makke. Hij heeft geen erfgenaam en gaat op pelgrimstocht naar het Heilige Land. Wie weet bracht hij de granaatappels mee voor bij de witte kip. Een populair gerecht in deze dagen.

We krijgen een wijnimporteur te spreken, die naast witte Rijnwijn een beeld van de heilige Jan naar Den Bosch toe weet te smokkelen door vijandig Gelre. Naast witte wijn gemaakt van de elbling druif dronken de Bosschenaren, hoe kan het ook anders, rode pinot noir uit Beaune. En ook wijnen uit de Poitou. Mariëlla Beukers vertelt erover in puntneuzen en kersenpitten.

Ik sluit mijn rondgang op voor mij bekend terrein af met de komst van de keizer. De blijde incomste van de jonge Karel de Vijfde. wat moet dat een spektakel zijn geweest in de stad van Bosch. Zouden sommigen in de stoet van Karel en langs de weg stiekem model hebben gestaan voor de Hooiwagen? Ik weet het niet en het blijft gissen. Of moet ik zeggen fantaseren. Want dat doet dit boek met me. Je duikt in de caleidoscopische wereld van Jeroen Bosch door de mooie verhalen van Jeroen Thijssen, de duidelijke uitleg en recepten van Lizet Kruyff tezamen met een mooi glas rood uit de Bourgogne. Puntneuzen en kersenpitten is een echte teletijdmachine.

Puntneuzen en kersenpitten, Jeroen Thijssen en Lizet Kruyff* (ISBN 9789492206237) is een uitgave van Loopvis en is te koop voor € 27,50

* met medewerking van Mariëlla Beukers (teksten wijn), Cees Holtkamp (baksels), Joke Boon (grauwe erwten recept) en Saskia Lelieveld (fotografie)

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Keuzes maken….

 foto: keuzes maken….

Keuzes maken….. Elke dag opnieuw. Gaan we vandaag, ondanks dat het weer het niet echt toelaat buiten grillen? Eten we vandaag een klassiek Frans gerecht, gaan we aan de slag met één van die spannende potjes uit een box dat al maanden smeekt om ge(mis)bruikt te worden? Het zijn allemaal keuzes, die je als foodie moet maken. Hoe overzichtelijk was het vroeger. (ja ik weet, dat ik nu echt als een oude man begin te klinken) Je at gewoon wat de pot schafte. En in Nederland betekende dat AGV, Het vulmiddel aardappels voorop, dan wat goed doorgekookte groente en een stukkie vlees. Het geheel afgetopt met een lekkere schep jus uit de pan. Wie is er niet mee opgegroeid?

Keuzes maken in een wereld, die je lijkt toe te roepen (althans in Amsterdam): “Kom gin tonic drinken, gegrilde Koreaanse specialiteiten, proef het Midden Oosten, de echte Franse bakker…. Piadine!” Elke week verschijnt er wel een nieuwe niche winkel, gericht op een keuken, een product of een lifestyle. Je kunt het zo gek niet bedenken. Maar het vergt we dat je keuzes moet maken. Wat eten we vandaag? Waar, thuis, in het park of in de horeca?  Of zelfs hoe, gezond of toch een lekkere vette hap. Deze week schreef ik een recensie over het boek Gezondigen, dat ook deze problematiek tackelt.

Keuzes maken dus. Het valt niet onder de categorie favoriete bezigheden in Gereons Keuken Thuis. Ik ben wat dan zeer van de rekkelijken. Heb geen uitgesproken favoriete (lands)keuken. Je kunt mij wakker maken voor een bord spaghetti alla carbonara, of een kom ramen met runderbouillon, boeuf Bourguignon of pittig Mexicaans. En dan is nog de vraag buiten beschouwing gelaten wat erbij te drinken.

Daarom ben ik zo blij met de shift van seizoenen. Als leidraad voor de keuzes. Precies als het al fresco seizoen eindigt en da avonden al wat minder licht warm worden begint het najaarsseizoen. In Gereons keuken betekent dat appels in de pot hakken of pear mania. Pastasauzen wecken voor op de plank. En la rentrée van allerlei stoverijen van rundvlees, wild of anderzijds. Terrines mogen ook niet ontbreken. Als ik erover nadenk heb ik er nu al zin in. Nieuwe keuzes maken. Nog één weekje alfresco gezien de aangekondigde temperaturen. Und denn geht’s los!

Vandaag een klassieker uit de keuken van mijn Betuwse grootmoeder, hete bliksem. Het is tenslotte appeltijd. Maak ik toch de keuze voor AGV. Bij het zoete van de appels smaakt natuurlijk een bokbiertje prima.

Nodig 4 personen:

1,5 kg kruimige aardappels

3 zure appels

3 zoete appels

1 potje witte bonen uitgelekt

nootmuskaat

1 klontje roomboter

50 g roomboter/ 1 el olie

1 dl warme melk

750 g verse worst

peper en zout

Bereiding:

Schil de aardappels en breng ze aan de kook met wat zout. Laat ongeveer in 20 minuten gaar worden. Bak ondertussen de verse worst in de roomboter/el olie en blus af met wat lauw water. Schil de appels en laat deze de laatste vijf minuten meekoken met de aardappels. Maak de appels niet te gaar, anders ben je de bite kwijt.

Schep de appels uit de pan en houd ze even apart. Giet de aardappels af en maak er met de stamper puree van. Voeg de lauwe melk, boter toe en breng op smaak met wat nootmuskaat. Voeg daarna de nog warme appels toe en meng deze door de puree. Voeg als laatste de witte bonen toe.

Serveer de hete bliksem met de worst en jus. Behalve verse worst kun je ook gebakken bloedworst serveren, al zal dat niet snel de smaak van iedereen zijn.

Zilt Zoet Zeeland.

 foto: cover zilt zoet Zeeland

Zilt Zoet Zeeland. Zomers bij mijn grootouders op de camping in Zeeland. Op het strand van Westerschouwen garnalen vangen. Vliegeren in de duinen bij Burgh Haamstede. Het is al weer lang geleden, maar ik koester er nog steeds mooie herinneringen aan. Oma bakte scholletjes in het schuurtje, die diezelfde dag nog waren gevangen door mijn opa in zijn bootje. Het leek een tijd waarin zomers eeuwenlang duurden. De tocht met de pont van Breskens naar Vlissingen op mijn veertiende, een echte zeereis in mijn eentje. Met in mijn tas verse langoustines van de visafslag om mee naar huis in Den Bosch te nemen.

Vanuit Gereons SeaSpot kijk ik op deze middag naar de grauwe Noordzee. Zou het  nog zomer worden? Als het aan Anette van Ruitenburg, Ruth de Ruwe en Tanja van den Berge ligt wel. Want zij schreven het mooie boek Zilt Zoet Zeeland. Natuur, cultuur en gastronomie van misschien wel de mooiste provincie van ons land. In het boek maken de culischrijfsters van Ruitenburg en van den Berge en landschapsfotografe de Ruwe een tocht door het land omringd door water en zee. Op de grens van Zilt en zoet. Dat levert mooie verhalen, smakelijke recepten en plaatjes op. Over de vloedlijn waarin de scheermessen goed gedijen. Het getij dat van belang is voor de mossel- en oesterteelt. Een mosselpotje op twee manieren. Over het fruit dat rijpt in de Zeeuwse zon. Voor een kersenclafoutis. Zeeuwse boterbabbelaars ontbreken niet. Net zomin als hun verhaal over het kreeftenvissen. De wijn van Schouwen Duiveland. Het lamsvlees van Noord Beveland. Zeewierteelt. Alikruiken, krukels of kreukels met krentenbrood. De jacht op de eilanden. Hertenham met kweepeer en zuurkoolsalade. Zeekat, een soort inktvis uit de Oosterschelde. Wat een overvloed allemaal in deze provincie. Zilt Zoet Zeeland. Eigenlijk is het in een korte blog als deze moeilijk samen te vatten. telkens als je het boek openslaat ontdek je iets nieuws. De drie dames hebben kosten noch moeite gespaard om met producenten van al het lekkers te spreken. Boeren te bezoeken. Op pad te gaan met vissers. En vooral van alles te proeven. Met dit boek maak je een reis door het eilandenrijk vol met gepassioneerde mensen met een verhaal. Opgeschreven en gefotografeerd. Want naast de mooie verhalen en recepten staan er prachtige foto’s van het Zeeuwse land in, die je meteen doen verlangen op pad te gaan om het allemaal zelf te beleven en natuurlijk proeven.. Dat Zilt en Zoet Zeeland. Gereons Keuken en Route moet er snel weer eens naartoe.

Zilt Zoet Zeeland, Anette van Ruitenburg, Ruth de Ruwe en Tanja van den Berge (ISBN 9789059567078) is een uitgave van Fontaine en is te koop voor € 39,95

Meer informatie over alle activiteiten van deze drie dames vind je op de websites van Annette van Ruitenburg, Ruth de Ruwe en Tanja van den Berge

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Wijn van Nederlandse bodem.

 foto: Wijn van Nederlandse bodem

Wijn van Nederlandse bodem. Een boek over wijn en over bodems. De eerste blik op dit boek zal misschien wat vreemd voorkomen. Maar terroir, het samenspel van klimaat en bodem vormt de wijn.Nederland is inmiddels een volwassen wijnland geworden. De mare te koud, te plat en te nat gaat niet meer op. Er is een kentering gekomen, een aantal sterrenrestaurants maakt gebruik van de nieuwe Nederlandse driekleur rood wit en rosé. Zelfs Engelse wijnschrijfster Jancis Robinson was impressed door de smaak van een Zeeuwse wijn. Zover de wijnbouw. In Wijn van Nederlandse bodem maken schrijvers Stan Beurskens, Denise Maljers en Geert-Jan Vis een toer langs wijngaarden en hun geologische ondergrond.

Het boek vertelt over Nederwijn, over de passie van wijn maken bij wijngoed St. Martinus, met tekeningen van druivensoort gekoppeld aan grondsoort. Deze had ik nog nooit zo bedacht voor Nederland. In Frankrijk heb je boeken vol over oh la la kalk, grit, lei en klei. maar bij mijn weten bestond een geologisch wijnboek nog niet in ons land. de schrijvers stellen zich de vraag of terroir zin of toch onzin is? Analyse van een bodem leidde tot de stichting van een wijngoed.Het boek geeft een kleine geschiedenis van de wijnproductie in Nederland en daarbuiten, geïllustreerd met kaarten. Ik als aardrijkskunde adept vind dat leuk, maar beginnende wijnkenners zullen hier weinig mee kunnen. Kwalificaties als BOB (beschermde oorsprongsbenaming) en BGA (beschermde geografische aanduiding) laten zien dat Nederland al echt meetelt.

Na de wijn gaan we echt aan de slag met de geologie, de vorming van ons kikkerland. De ijstijden, de afzettingen, de landuitbreiding en invloed van de mens op de bodem. De schrijvers besteden aandacht aan de wortels, de rol van het grondwater en classificaties van bodems. Ik had nooit vermoed dat er zoveel wetenschap steekt achter een glas Nederlandse wijn.Het klimaat komt ook aan de orde. Is ons gematigd zeeklimaat wel geschikt voor wijnbouw? een verhaal over zon, regen en klimaatsverandering. Allemaal zaken waar de wijnbouwer rekening mee moet houden. Het boek bespreekt verder de verschillende regio’s, het proeven van de wijnen en de in Nederland bestaande wijngaarden. Altijd leuk voor een tripje.

Wijn van Nederlandse bodem is een degelijk onderzocht boek. Geeft veel achtergrond en extra kennis voor degenen, die dieper op de materie willen ingaan. Het is rijk geïllustreerd en goed te gebruiken als naslag werk. Hierin zijn de schrijvers geslaagd. Voor de beginnende wijnkenner is Wijn van Nederlandse bodem een brug te ver. Maar niet getreurd. Daar is Gereons Eatery & Winery voor. Om een brug te bouwen.


Wijn van Nederlandse bodem, Stan Beurskens, Denise Maljers en Geert-Jan Vis (ISBN 9789089896728) is een uitgave van Terra Lannoo en is te koop voor € 24,99

 

Bonenschotel op vrijdag.

 foto: bonenschotel

“Buiten blaast het flink door. De zee staat bijna tot aan het duin. Binnen is het lekker warm, vanavond eten we een bonenschotel.”, meldde ik een week geleden vanuit de keuken van Gereons SeaSpot Want bonen kunnen altijd en overal. Zeker in dit internationale bonenjaar, waar extra aandacht is voor de voedingswaarde en het genot van peulvruchten. Bonen! diva Joke Boon neemt ze zelfs mee naar de Amerikaanse ambassade, zag ik op Facebook. Bonen zijn namelijk universeel. En kunnen zoals gezegd altijd. Er is variatie zat, want er zijn duizenden soorten. In pot en blik, gedroogd of vers van het land.

In Gereons Keuken Thuis eten we regelmatig peulvruchten. Gemalen kikkererwten in de hoemmoes, witte bonen als extraatje in de soep van tante Doubs. (zij weet de maagjes hiermee wel te vullen), funky chili con carne. Of, zoals in het weekend, dat de zee tot het duin reikte, een bonenschotel. Een makkelijk en ietsje pittige kapucijnerschotel met prei, knoflook, spekjes, wortel en een uitjes. Easy does it. Klont boter erdoor en twee ferme scheppen Dijon mosterd voor de pit. Een stevig glas rood erbij en de koontjes worden weer lekker warm na de winterse strandwandeling.

 foto: de zee reikt tot aan het duin.


Nodig:


150 g spek in kleine blokjes.

1 pot kapucijners of veldertjes.

1 grote prei in ringen

1 winterwortel

2 middelgrote uien

3 tenen knoflook

2 tl paprikapoeder

2 tl Provençaalse kruiden

peper en zout

2 el Dijon mosterd

2 el olie

klont boter

sap van halve citroen


Bereiding


Snijd de prei in dunne ringen en de wortel in stukjes. Pel de uien en snijd deze fijn. Hak de knoflook fijn. Bak de spekblokjes uit en laat deze uitlekken op een bord met papier. Verhit 2 el olie in een pan en zet de uien kort aan voeg de paprikapoeder toe en bak deze kort mee. Daarna voeg je de groente toe en laat deze kort smoren. Voeg de spekjes, knoflook en Provençaalse kruiden toen en laat het geheel 10 minuten sudderen met het deksel op de pan. (eventueel wat water erbij) Voeg als laatste de uitgelekte  kapucijners toe en warm nog 10 minuten mee. Maak deze bonenschotel op smaak met wat zout, peper en Dijon mosterd. Voeg vlak voor het serveren wat citroensap (tip van Sarah Britton) en een ferme klont boter toe.

Hertenbiefstuk aan zee.

foto: een leeg winterstrand.

Het is een maandag in februari. Een druilerige dag. De zee kolkt nog na van de harde wind van gister. Vlagen, die de zee opstuwden tot het duin. Dat terwijl de strandpachters al helemaal klaar voor de start zijn. Lente, nieuw seizoen, gezellig op het Zandvoortse strand. Kom maar op badgasten! Maar zover is het nog niet. Het is een gewone maandag, een druilerige zoals gezegd. Een werkdag zoals alle anderen, maar dan met uitzicht op de Noordzee en sinds kort een windmolenpark. Nu ben ik aan het uitzicht overdag al aan gewend, maar ’s avonds als het feest losbarst, went het niet. Dan is het een lunapark van rode lichtjes. Aan, uit, aan, uit, waar voorheen een mooi sereen zwart gat was. Een weinig voorkomend iets in ons kleine land. Gelukkig kan er na gedane arbeid worden gewandeld op het strand of in de prachtige duinen, met dartele herten en ander gespuis. Ik geniet nog elke keer van de ruisende zeedennen en de frisse lucht in één van de mooiste stiltegebieden van ons land. De Amsterdamse waterleiding duinen. Als het aan de opzichters ligt binnenkort de grootste schiettent van ons land. Er is een ecoduct aangelegd tussen Zandvoort en Bentveld om de populatie van herten te verspreiden. Maar helaas mochten de dieren niet oversteken van gezagsdragers achter hun burelen. Te duurzaam. De herten struinen nu regelmatig door het dorp en worden door een zogenaamde hertenfluisteraar weer terug de duinen in geleid. Afschieten is de nieuwe remedie.. Wat een gemiste kans en zonde van de kogels. Het intrigeert me mateloos wat er gaat gebeuren met het vlees van de afgeschoten gezonde dieren. Ik mag toch aannemen dat het ter consumptie wordt aangeboden en niet naar een destructiebedrijf wordt gebracht. Want dat vind ik de minst duurzame oplossing. #nowaste.

Ik zie het al helemaal voor me. De strandpaviljoens serveren hertenbiefstuk aan zee in plaats van de gewone runderbiefstuk. Dat zou nog eens een leuke nieuwe attractie zijn. Natuurlijk naast de knipperende molens en de schiettent in het duingebied.. Kermis all over the place.

Op deze maandag een gerecht, dat al vele malen de revue passeerde in Gereons Keuken Thuis en in Gereons Seaspot. Gebakken hertenbiefstukjes met een selderijpureetje. We drinken er op deze maandag een volle rode Rhône bij.

 video: het mooie lege winterstrand.

Nodig 4 personen:

4 hertenbiefstukjes van 125 g

1 rode zoet ui

1 teen knoflook

1 el appelstroop

1 tl balsamico azijn

2 portobello champignons

peper en zout

klontje boter

olijfolie

1 groot glas glas rode wijn

750 g kruimige aardappels

1/2 selderijknol

30 g boter

warme melk

zout

nootmuskaat

bieslook

Bereiding:

Schil de aardappels en selderij en snijd in stukken. Breng aan de kook met wat water en zout. Zet het vuur laag en laat garen. Als de aardappels en selderij gaar zijn, giet af en stamp ze fijn (niet te) Voeg wat lauwwarme melk en de boter toe. Maak de puree af met wat nootmuskaat en de gehakte bieslook.

Snijd de portobello champignons in smalle reepjes, snijd de ui in dunne ringetjes. Bestrooi de hertenbiefstukjes met peper en zout. Verhit de boter en olie in een pan en bak de biefstukjes aan per kant ongeveer 2 minuten. (let hierbij op de dikte) haal het vlees uit de pan en zet weg onder aluminiumfolie.

Doe wat extra boter in de pan en bak de champignons aan. Daarna de ui en uitgeperste knoflook. Voeg een lepel appelstroop toe, een tl balsamico en blus af met de wijn. Laat de saus even rustig sudderen en indikken. Leg de biefstukjes nog even in de saus om mee te warmen.  Giet de vlees sappen terug in de saus. Serveer de biefstukjes op een bord met wat saus. Maak met een ring een mooi rondje van de puree. Garneer de puree met één of twee takjes bieslook. (en voor de liefhebbers een druppel truffel olie)

Wijn van eigen bodem.

 foto: wijn van eigen bodem

Wijn van eigen bodem. Nederland wordt een steeds serieuzer wijnland. Nederlandse producenten winnen prijzen, worden geroemd door vooraanstaande wijnschrijvers en Nederlandse wijn wordt geschonken in het vliegtuig. Mariëlla Beukers en Irene de Vette onderzochten waarom je eigenlijk Nederlandse wijn zou drinken? Samen met wijnboeren, sommeliers, restaurateurs en andere winos gaan de twee dames op pad door Nederland wijnland. Ik ben er ook wel nieuwsgierig naar.

Na een stukje geschiedenis over de wijnbouw in ons land, bespreken Beukers en de Vette de natuurlijke omstandigheden, het terroir van ons kikkerland. De gangbare druivenrassen, want sommige rassen gedijen beter dan andere. Want makkelijk is het niet wijn produceren in Nederland.

De schrijfsters gaan op bezoek in wijngaarden. Je kunt bijkans spreken van een heus wijntoerisme. er zijn wijnwandelingen (die organiseer ik zelf ook @Gereons SeaSpot), wijnroutes en je kunt tegenwoordig heel wat wijnhuizen bezoeken. Toerisme dus. Net als in la douce France.

Ook restaurants gaan meer en meer over op Nederlandse wijnen. Mariëlla en Irene zochten uit waar je terecht kunt voor een lekker glas wijn. Ze geven kooptips, voor het online of offline kopen van dit mooie Nederlandse product. Ten slotte  geven de schrijfsters tips voor het maken van je eigen wijn. leuk om te doen. Hoe word je een startende wijnboer.

Wijn van eigen bodem doet ook recht aan de verschillende regio’s. Het behandelt wijngaarden in Noord, West, Oost en Zuid Nederland. Want ieder gebied heeft zijn eigen kenmerken. Een eigen bodem en terroir. Specifieke omstandigheden Tussen de informatie over wijn vind je ook lekkere wijn spijs combinaties in de vorm van recepten. Bijvoorbeeld tartaar van Pietjesveld met gepocheerd scharrelei in combinatie met een pinot noir rosé.

Wijn van eigen bodem is een boek dat helemaal past in de lekker lokaaltrend. Het is een praktisch boek met voor elke wijnliefhebber, die meer van Nederlandse wijn wil weten, een passend thema. Daarin zijn beide dames geslaagd. Je blijft in het boek nieuwe dingen in ontdekken. In je hand een lekker glas Nederlandse wijn. Daarnaast is er een speciale website Wijn van eigen bodem met nog veel meer informatie en verhalen over Nederlandse wijn.

Wijn  van eigen bodem, ontdek de lekkerste Nederlandse wijnen. Mariëlla Beukers & Irene de Vette (ISBN 9789462500723) is een uitgave van Simplylife en kost € 24,95

Blog 500, de stad van Bosch

 foto: het wakende oog in de kathedraal.

Blog 500!  Na vierenhalf jaar bloggen is het zover. Op Facebook plaatste Gereons Keuken Thuis een oproep: wat willen jullie lezen in blog 500? Rijntje Biljardt stelde voor een willekeurige kookencyclopedie open te slaan op pagina 500 en dat recept te maken. Anderen stelden de knalblauwe cupcakes van de foto of gefillter fisch.voor, die ik in het bericht noemde. Sophie van Wijnen ging voor een Bourgondisch familiemenu. Miss Foodie zag het wel zitten, dat ik 500 rode wijnen ging bebloggen. Monnikenwerk. Er was een voorstel voor zalm met asperges, een ander wilde weer iets met zuurkool. Jacqueline Backers stelde wintersportgerechten voor. Claudia Reina zag het wel zitten als Gereons Keuken Thuis ging schrijven over zijn favoriete etenswaren. Allemaal leuke ideeën, waarmee ik zeker het komende jaar iets kan doen op mijn blog. Hartelijk dank voor het inzenden!.

Eén inzending prikkelde mijn fantasie voor Blog 500. Yvet van Hilten kwam met het idee voor een recept van 500 jaar geleden met een anekdote à la Gereon. Dat wordt het. Ik kwam direct uit op de stad waarin ik opgroeide. De stad van Bosch.

We gaan dus 500 jaar terug in de tijd, naar de markt van de stad ‘s-Hertogenbosch, één van de vier kwartiersteden van het machtige hertogdom Brabant. Een vinexplaats avant la lettre, want deze stad was gegroeid als kool in de 15e eeuw.. En had aantrekkingskracht op velen, die zich er vestigden. Adel, burgers en heel veel geestelijken. Er kwam een grote kathedraal op de plek, waar voorheen een Romaanse parochiekerk stond. De Sint Janskathedraal, een waardig onderkomen voor het mirakelbeeld van Onze Lieve Vrouw. Kosten noch moeite werden gespaard. Het was me allemaal wat. Niet zonder slag of stoot. Denk aan het verhaal van de erwtenman, die als beeldhouwer werkte aan deze kathedraal. Elke dag bracht zijn vrouw hem een pannentje grauwe erwten. Hij vond dat geen maal voor een hardwerkende man en schopte de pan erwten naar benee. Sindsdien zit hij versteend boven de ingang van de Onze Lieve Vrouwekapel. Ga eens kijken of je hem kunt ontdekken.

Op de markt werd Jheronimus van Aken geboren. (zijn standbeeld staat voor het pand met de groene gevel). Hij werd een bekende kunstschilder onder de naam Jeroen Bosch. Want zo kennen wij hem. Ik probeer me regelmatig voor te stellen waardoor deze man zich liet inspireren. Waren het de spugers op de bogen van de kathedraal, de Middeleeuwse koppen van de bevolking in de straten van deze drukke marktplaats of ontsproot alles aan zijn eigen fantasie? Door zijn allegorische figuren werd Bosch ook wel de schilder van de duivel genoemd.

Jheronimus Bosch trad toe tot het Illustere Onze Lieve Vrouwe broederschap, een club, die in 1318 werd opgericht ter verering van de Zoete Moeder. Het was een gilde van clerici en leken. De broederschap kwam regelmatig bij elkaar en genoot dan van een geschonken zwaan als maaltijd. De schenker, meestal van adel, kreeg door zijn gift de naam zwanenbroeder. Zo heet in de volksmond het gilde nog steeds het Zwanenbroedersgilde. Hun onderkomen aan de Hinthamerstraat is nog steeds te bezoeken en het gilde bestaat nog steeds.

Tot zover de anekdote, nu nog het gerecht van 500 jaar oud. Het wordt geen zwaan kan ik verzekeren, want dat eten we niet meer. Maar in Den Bosch wordt tot op heden beuling gegeten. Bossche beuling voor deze blog 500. Nog steeds te verkrijgen bij enkele slagers, waarvan er één op de Pensmarkt huist. Een gerecht, dat de zwanenbroeders niet zouden versmaden, Jheronimus Bosch incluis.

De basis voor Bossche beuling bestaat uit zacht gegaard varkensvlees, boekweitmeel en rugspek. Het mengsel hiervan wordt in een kromme runderdarm gestopt met geheime kruiden, die per slager verschillen. Daarna wordt het geheel gegaard in bouillon tot een kerntemperatuur van 78 graden. Beuling wordt gebakken en gegeten met brood, net als balkenbrij.(bron: streekproducten/ Zuid Nederland)

Omdat de receptuur voor Bossche beuling per bron verschilt geef ik in deze blog 500 een recept voor mijn eigen homemade zure zult, ook zo’n oude Brabantse klassieker. Eet smakelijk Yvet van Hilten!

Zult kan worden gemaakt van kalfs-, varkens- of rundvlees. Restvlees dat lang word gegaard. Wordt zult gemaakt van een de kop, dan heet het hoofdkaas. Denk aan tête de veau. Als je veel botten en kraakbeen houdende vleesresten (zoals oor) mee kookt gaat er al een gelerende werking vanuit. Mocht het vocht te dun blijven kun je altijd wat gelatine toevoegen. Ik maak de zult met wat witte wijnazijn. Zult doet het ook goed als borrelhap bij een koud glas bier…., want 500 jaar geleden dronk men (in ieder geval) geen water. That’s sure.

Nodig:

1 kg schouderkarbonades

500 g krabbetjes

zout en peper

150 ml witte wijn azijn

zure augurkjes

nootmuskaat

3 kruidnagels

3 laurierbladeren

2 takjes tijm

gehakte peterselie

Bereiding:

Zet al het vlees net onder water in een pan. Maak een bouquet garni van de laurier en tijm. Voeg zout, peper, kruidnagels, nootmuskaat en de witte wijn azijn toe. Breng het geheel aan de kook, schuim eventueel af. Laat het vlees 2 à 3 uur trekken op laag vuur. Haal het vlees uit de pan en snijd heel fijn. Haal de harde stukjes eruit. Haal ook het vlees van de krabbetjes. Zeef de bouillon en laat afkoelen. Schep het vet eraf. Als het vocht is afgekoeld en het is niet dik genoeg, kun je het inkoken. Of wat gelatine toevoegen. Meng het vlees, gehakte zure augurkjes en de gehakte peterselie door de stollende bouillon. Giet het in een vorm en laat opstijven in de ijskast.

NB in het kader van de 500ste sterfdag van Jeroen Bosch gonst het van de activiteiten in het bruisende Den Bosch. Kijk op  Bosch 500 voor alle info!

Gereons Kerstkeuken Thuis

 foto:  Gereons Kerstkeuken

Gereons Kerstkeuken Thuis  De laatste twee weken kwamen er negen menu’samuses, de spinaziesoep van Paul en tips voor gourmetpret voorbij. Ineens realiseerde ik me dat er in mijn kook- en leesboekje Gereons Keuken Thuis ook de nodige kerstpret valt te beleven. Je kunt het nog steeds scoren als Ebook zo vlak voor de kerstdagen. Een boekje met vlees, met vis, wat zoets of hartigs. Een cake van de monniken uit de Bourgogne, een amuse van twee haksels, stoofpotten met pittige boerenkool of gewoon confit in de choucroute Landaise. Ik snuffelde en snoof door de recepten in mijn boekske. Gereons Kerstkeuken Thuis is er nu klaar voor. Een menuutje voor de Kerst. Met wat wijnideetjes.

* Amuse van Noordzeeforel       met een Crémant de Bourgogne

Slaatje van peerkes en abdijkaas  met de witte Mâconnais

* Brabants reestoofpotje met hete bliksem met een rode Bourgogne passetoutgrain

Kleine Mont Blancs met een rode Banyuls

 foto: Van Gogh landschap.

Brabants reestoofpotje


Een stoofpot van het ree. Deze wordt gemaakt van een uitgebeende en in blokjes gesneden reebout. (Vraag dit aan je poelier, als je de reebout niet zelf achter in je keuken hebt afgehangen)  Homemade perenstroop is één van de geheime ingrediënten.

We drinken er een Caves de Mancey Passetoutgrain bij. Dat is in tegenstelling tot andere Bourgogne wijnen, een blend, namelijk van de pinot noir- en gamay druif.

Nodig:

1 kg uitgebeend en in blokjes gesneden reevlees

1 grote witte ui

1 middelgrote winterpeen

1 teen knoflook

250 gram witte champignons

3 sneetjes peperkoek

Ongeveer een halve liter rode wijn

perenstroop

Bereiding:

De ui en de wortel in ringen snijden, de champignons grof snijden, de knoflook persen. De wijn op een middel laag vuur warm laten worden. De reeblokjes aanbraden in boter, aan het eind bestuiven met een beetje bloem en door elkaar roeren tot ook de bloem bruin is.Ondertussen de uien, wortel en knoflook op een laag vuur ongeveer 8 minuten laten stoven tot de uien glazig zijn. Het vlees en de groenten in de rode wijn doen, het vlees moet onder staan. Ongeveer twee uur laten pruttelen, let op dat het vlees niet uit elkaar valt.

De champignons voorzichtig aanbakken, niet te lang. Het laatste kwartier, twee/ drie sneetjes peperkoek mee laten sudderen en afhankelijk van de smaak appel of perenstroop toevoegen. Als laatste de champignons 5 minuutjes mee laten sudderen.

 foto: de lage zon…van december.

Gereons Kerstkeuken Thuis wenst allen een mooi Kerstfeest! Geniet ervan.

Gourmetten met Kerstmis


 foto: dank aan gourmetstel specialist

Yep, da’s pas leuk, gourmetten met Kerstmis. Gourmetten met groente. Nu weet ik dat sommigen dat beneden hun stand vinden, maar gourmetten met Kerstmis is gewoon leuk en gezellig. Dat vindt Rudolph van Veen ook. Hij wijdt er een heel hoofdstuk aan in zijn kerstkookboek. Een dansje tussendoor, dan weer de pannetjes vullen en je hebt een geslaagd kerstdiner. Afstoffen dus dat gourmetstel, dat al jaren ergens op zolder staat!

Geïnspireerd door de #vegawijnwandeling in Gereons SeaSpot kies ik tijdens deze Kerst voor gourmetten met groenten. Gebakken venkel met wat kummel. Geroosterde paprika in een pannetje met wat pimentón de la Vera. Een witte bonenpannetje met wat kappertjes. Gebakken artisjokharten met wat zongedroogde tomaatjes. Een mini linzenburgertje, zoals we tijdens de #vegawijnwandeling aten. Bagna cauda (zie de saus hieronder) Gebakken kwarteleitjes. Een auberginegratin. Allemaal spannende dingen. Net als mijn homemade hoemmoes. Ga dus naar je favoriete groenteman en koop een flinke berg aan verse waar. Snijd het in lekkere stukjes (blancheer de harde groenten kort) en zet het in bakjes klaar. Samen met wat kruiden. Met vers en warm brood met aioli, à la Nina Parker uit Saint Tropez. Daarnaast een frisse Griekse salade.

fireplacefoto: een onderonsje tijdens het gourmetten.

Bij het gourmetten met groente drinken we een frisse witte Rueda uit Spanje of een kloeke rode Côtes du Rhône.

En als je dan toch lekker op zolder aan het snuffelen bent, haal dan die stapel disco 12 inches naar beneden. Kunnen gelijk de beentjes van de vloer. Bijvoorbeeld op Fire van de Pointer Sisters of  Le freak van Chic. Want chique is gourmetten met groente toch ook een beetje. Zeg nou zelf.

Bagna cauda: 50 g boter, 2,5 dl extra vergine olijfolie, 5 tenen knoflook in dunne plakjes, 100 g gezouten ansjovisfilet in stukjes.

Fruit de knoflook in de boter. Giet er telkens al roerend de olijfolie bij en roer tenslotte de ansjovis erdoor zodat er een romige saus ontstaat. Laat deze saus een half uur sudderen, maar niet koken. Giet saus over in een aardewerk pot en plaats op rechaud of in een chocoladefonduesetje.

Gourmetten is namelijk: 12316398_796333757159191_6369759500812357133_n

Mocht je gourmetten met alleen groente te karig vinden, kijk dan eens op onderstaande links:

Antoinette, de kookdiva uit Verona, houdt van  gourmetten op 1001 manieren.

In Zeeland gourmetten ze niet alleen met oesters en uien.

Gourmetten, samen je Etenmaken

Gewoon gezellig en Lekkertafelen

Moestuin gourmet is je van het.

En wat zijn jouw gourmettoppers voor de feestdagen. Deel ze op de speciale Facebookpagina

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten