De Joodse Keuken van grande dame Claudia Roden. Ik sprak deze wereldberoemde culinair schrijfster kort tijdens de Hilton haringparty in juni en ging naar haar lezing over de Joodse keuken in Allard Pierson tijdens het Foodiefestival, alwaar zij vertelde over de Sefardische en Asjkenazische keukens, die op wonderbaarlijke manier mengden in het Mokum van de afgelopen eeuwen. Roden had tot deze ontdekking altijd gedacht dat de Joodse keuken van Amsterdam en Nederland wel in de pas zou lopen met haar eerdere observaties van de Joodse keuken in het Middellandse Zeegebied en Oost Europa. Niets is minder waar. Door de diaspora is de Joods Keuken met recht een wereldkeuken te noemen. Op elke halte, waar Joodse migranten neerstreken, ontstond een mix met de lokale keuken. Zij het, dat wel de Joodse spijswetten werden gerespecteerd. Zo zie je veel gerechten telkens in een andere vorm terug. Ik begrijp dat wel, want veel Joden assimileerden zich en het was niet altijd makkelijk je eigen riten en gebruiken te blijven volgen, door sociale druk, vervolging of puur vanwege de handel. Dat was ook zo in de zeventiende eeuw. Gereons Keuken Thuis vindt deze materie zo interessant, omdat ik uit een Amsterdamse familie de Leeuw (Asjkenazische naam) stam, die in de tweede helft van de negentiende eeuw belandde in de Betuwe. En op religieus vlak van kleur verschoot. Dat was in de 16e en 17e eeuw niet anders, want veel Portugese Joden arriveerden in de Lage Landen als marranos, christelijk geworden Joden, omdat anders het leven te moeilijk werd op het Iberisch schiereiland. En bereikten hiermee een behoorlijke welstand in hun rol als intermediair. Denk aan het mooie boek The Spanish Doctor van Canadese historicus Matt Cohen, over de lotgevallen van een geconverteerde arts uit Toledo.
In de negentiende eeuw kwamen daar in Amsterdam nog de Asjkenaziem bij uit Litouwen, Polen en Duitsland. Zij waren veelal kooplieden, straatventers en zuurverkopers. Denk aan het zuurmerk De Leeuw, dat nog steeds aan de Vrijheidslaan zit. Maar ook de broodjes van Sal Meijer. Zo belandde de familie van Claudia Roden vanuit Spanje via Aleppo in Caïro, waar het goed toeven was tot aan de Suez crisis in 1956. Die crisis deed de familie vertrekken naar Engeland. Joodse migranten assimileerden makkelijk, een gewoonte, die je overal op de wereld aantreft. Maar dat is de religieuze kant van het verhaal. De Joodse Keuken is er wel eentje, die bindt. Denk aan het oliegebruik bij het braden van vlees i.p.v. boter, dat je wel in koekjes gebruikt. De sedertafel tijdens Pesach. Voeg daarbij de vele gerechten, die Joodse migranten meebrachten. Claudia Roden wist er een dikke 600 bladzijden over vol te schrijven en nog steeds ontdekt zij dagelijks nieuwe dingen. Een historisch document dat verhaalt over de geschiedenis van een volk in gerechten met 800 opgetekende recepten. De Joodse Keuken. Ga er maar aan staan. Gereons Keuken Thuis had de ambitie om het boek uit te lezen tijdens de laatste weken van het jaar. Ik kan je verzekeren, dat het niet gelukt is, want elke bladzijde opent een nieuwe laag. Moet ik er nog meer over vertellen? Nee in het komende jaar verwerk ik zelf telkens een stukje in mijn zoektocht naar mijn roots in Amsterdam, want duidelijk moge zijn, dat via de culinaire weg heel wat sporen te vinden zijn en deuren openzwaaien.
De Joodse Keuken, 800 authentieke recepten uit de diaspora, uitgebreid met een hoofdstuk over de Lage Landen is nu opnieuw uitgegeven door Fontaine uitgevers. Net als de complete werken Arabesque, De smaken van Italië en De smaken van Spanje. Spekkie voor Gereons bekkie, echter varkensvlees eten Joodse mensen niet.
De Joodse Keuken, Claudia Roden (ISBN 9789059569256) is een uitgave van Fontaine en is te koop voor 34,99
Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Fit for fun met foodbloggers. Het is alweer januari en elk jaar stelt Gereons Keuken Thuis dezelfde vraag aan een groep foodbloggers. Wat is jullie food- en sportregime? Ik kreeg hierop weer veel reacties. Deze maand ga ik voor mezelf sportschema’s maken met de buik nog goed opgebold van alle lekkernijen van de kerstdis. Met of zonder processed food. En altijd voor fun. Op 30 januari gaat mijn #fitforfun maand van start, met gezonde en sportrecepten. Dus was ik benieuwd naar recepten en sporttips van collega foodbloggers. Onderstaand vind je alle leuke inzendingen. Variërend van fiets- en hardlooptips, recepten en ook foodbloggers, die het concept sport en fit for fun eerst moeten opzoeken, omdat ze er simpelweg niets mee kunnen. Recepten voor linzen, bietentortilla’s, mangosalades en smoothies werden ingestuurd. Dank allen voor jullie leuke inzendingen! Ik ga het aanvullen met mijn fitte relaas.
Anna gaat voor rode linzen dahl.Peulvruchten zijn een mooie bron van proteïne en langzame koolhydraten. Na je workout of zwemuurtje een stevig gerecht om je resources weer aan te vullen.
Cora van Cultfood maakte een bietentortilla Lekker fit het nieuwe jaar in met groente!
Hanneke van Culinea met een cacao proteine smoothie Een stevige basis om je dag mee te beginnen.
Kathleen Provençaals stoofpotje Dat ziet er smakelijk uit peulvruchten en groenten in een fit jasje.
Sandra omelet met wokgroente Gereons Keuken Thuis is niet zo van de eieren, maar ei is nog steeds een goede vleesvervanger, Zoals in deze omelet.
Anne-Marie vertelt over zeven redenen om de fiets te pakken Probeer die auto eens laten staan, loop of fiets. In Amsterdam heb je sowieso niets aan een auto. Maar ook buiten de stad kan het inruilen van je auto voor de fiets een fitte bijdrage aan 2020 zijn.
Heidi met hardlooptips. Gereons Keuken Thuis zal in 2020 niet snel gaan hardlopen i.v.m. het risico op gescheurde gevels en verzakkingen als ik langsloop of beter gezegd dender. Maar voor degenen, die wel graag rennen heeft Heidi leuke tips.
Fit for fun met foodbloggers. De jaren twintig zijn aangebroken. Veel sportplezier en houd het vooral #fitforfun
Op naar het nieuwe jaar! Een nieuw decennium staat eraan te komen. Op deze laatste maandag tuur ik over de Noordzee, een mooie manier om terug en vooruit te kijken. De laatste zonnestralen van 2019. Een mooie dag om goede voornemens te maken en snode plannen te smeden. Met inbegrip van de bagage, die ik meeneem uit het jaar ervoor. Zo ga ik op Gereons Keuken Thuis onverdroten -helaas haakten sommigen af dit jaar- verder met #talkandtable. In 2020 wederom gevuld met leuke gasten, zoals theesommelier Mariëlla, reislustige Laura, pickles Peter en anderen. Wil je ook je bijzondere verhaal vertellen op mijn blog en beloond worden met een lekker gerecht en wijntip? Meld je dan aan!
De maand januari trapt af met gastblogger en kok René, voor de recensie van Sous Vide, het nieuwe boek van Bas Robben. Zelf ga ik aanstaande vrijdag aan de slag met Beiroet van Merijn Tol. Terroir blijft een grote rol spelen in mijn blogposts en Gereons Keuken Thuis wordt kritischer op processed food. Net als mijn suikerconsumptie. Ik merk na al het kerstvoer van de laatste weken, dat ik er niet meer aan gewend ben, eten met teveel onnodige toevoegingen. Tulpen staan ook in januari op het menu.
Op naar het nieuwe jaar! Culinaire kennis en kunde is in 2019 een beetje een ondergeschoven kindje geworden op mijn blog. Geïnspireerd door o.a. het mooie kookboek Keukenlab en de werken van Claudia Roden ga ik kijken wat er beter kan in keuken en op mijn blog. Ik vind een groot nadeel van veel culinaire sites, dat ik er vaak dertien in een dozijn recepten met supermarktingrediënten aantref. En niet geplaatst in een mooie context. Mindfood. Gereons Keuken Thuis gaat zich weer meer richten op smaak en schwung in de cuisine. Dat geldt ook voor wijn. Want daar begon het tenslotte allemaal mee, zo’n 14 jaar geleden. Werk aan de winkel dus!
Op naar het nieuwe jaar! Minder vlees, meer groente en vegan koken staan op de agenda. Net als een nieuwe #fitforfun serie in februari, want in 2019 sloeg de waan van de dag vaak toe en werd mijn dagelijkse sportritme danig gefrustreerd. Gelukkig kan ik op 8 januari. a.s. al inspiratie opdoen met Marlene en Leontien tijdens een fitte appellunch. In 2020 vormt Gereons Keuken Thuis weer een canvas voor kookboekrecensies, productreviews en eventverslaggeving. Durf je het aan om je boek te laten recenseren, wil je je unieke product door mij laten testen of mij iets laten schrijven over je evenement? Be my guest! Gereons Keuken Thuis is altijd op zoek naar nieuwe input. Ik meld er wel bij dat ik dit jaar strenger zal zijn in mijn keuzes en aandachtspunten. Maar dat maakt het spannend!
Een heel nieuw decennium gloort voor Gereons Keuken Thuis aan de einder. Nu eerst nog een dag of wat lanterfanten en dan op naar het nieuwe jaar! Een heel mooi en geïnspireerd 2020 gewenst.
Talk & table, het kerstmenu. Inmiddels bestaat mijn interviewserie al een decennium, een mooie reden om een nieuwe traditie vorm te gaan geven. Na wat gepuzzel in Gereons Keuken Thuis trappen deze vier schrijvers af met een heus kerstmenu en hun verhalen. Joke… what’s in a name, Boon, mijn #fotomomentje vriendin, bonendiva, kleurenkookster en sinds mei dit jaar vega-optioneer. Jeffrey Greene is mijn tweede gast, een gedreven schrijver uit Massachussetts, die tot en met dit jaar poëzie doceerde aan de American University in Parijs. Behalve bevlogen schrijver is hij ook vorser en wildplukker. Hij struint land en zee af op zoek naar wild edibles. Joris Bijdendijk, met zijn nieuwe restaurant Wils, tekent voor het hoofdgerecht. Met zijn kip à la Bastogne, een pièce de résistance uit zijn prachtige kookboek Bijdendijk, een keuken voor de lage landen. Tot slot zorgt vriendin en schrijfster Frances Mayes voor de dolci. Een combinatie van citrussorbet uit Toscane en Martha Washington’s Jetties uit North Carolina. Een mooi stel aan tafel. Talk & table, het kerstmenu. Merry Christmas.
Joke Boon.
Joke Boon leerde ik kennen bij de verschillende boekpresentaties, waar wij als culinair schrijvers regelmatig te vinden zijn. Zo was Joke mijn tafeldame tijdens de presentatie van Ceviche van Londense chef Martin Morales en mijn zuster in het kwaad bij de presentatie van een fotoboek van Sacha de Boer. Al snel ontwikkelde zich onze gewoonte om een #fotomomentje te delen. We hebben samen altijd veel lol! Amsterdamse Joke Boon is een multi getalenteerde schrijfster van kookboeken en kan met recht de bonendiva van Nederland worden genoemd. Zij at een jaar lang elke dag bonen. Ging dat vervelen? Welnee, bonen zijn veelzijdig, net als Joke! Lees meer.
Verwarm de oven voor op 200 graden en bekleed een ovenplaat met bakpapier. Was de linzen in een bolzeef onder water. Kook ze in ruim water in 18-20 minuten gaar. Laat goed uitlekken in een zeef. Verhit de olie in een koekenpan. Voeg de ui en wortel toe en bak 3 minuten zachtjes aan. Voeg de linzen, zout, peper, sambal, nootmuskaat en tomatenpuree toe en bak al omscheppend 5 minuten. Laat afkoelen. Druk met de achterkant van een spatel de linzen iets kapot. Verdeel het linzenmengsel in 16 gelijke porties. Leg een ontdooid velletje bladerdeeg op een snijplank en vorm van het linzenmengsel een worstje. Leg dit 1 cm van de onderkant van het velletje, maak de randjes nat met wat water en vouw dan dicht. Druk met een vork de randjes dicht en leg op de bakplaat. Ga zo door totdat je 16 saucijzenbroodjes hebt. Bestrijk de bovenkant met losgeklopt ei, bestrooi met nigellazaad en bak in het midden van de oven in 20 minuten bruin en gaar.
Erbij: cava van Codorníu, brut als welkomstdrankje.
Begin met de bouillon. Doe de kip in een passende pan en giet er 750 ml koud water op. Doe er 1 tl zout, het laurierblaadje, de gember, versgemalen peper en citroensap bij en breng aan de kook. Laat op een heel zacht pitje trekken met het deksel op de pan. Doe de aardappels, ui, appel, preiwit, biet, en een flinke snuif zout samen met 500 ml water in een andere ruime pan en breng aan de kook. Laat 45 minuten zachtjes koken tot alles volledig gaar is. Schep het aardappelmengsel in de kom van een keukenmachine en pureer met de roomkaas, helemaal glad. Doe terug in de pan. Giet de bouillon als hij lang genoeg heeft getrokken door een zeef. Pluis het vlees van de botjes en doe deze bij de bouillon. Voeg de bouillon en kippenvlees bij het gepureerde aardappel-bietenmengsel en warm al roerend goed door. proef even en maak zo nodig op smaak met zout en/of peper. Pel voor de eiermimosa de eieren, doe in een kom en prak met vork goed fijn. Meng er 1 el gehakte peterselie door. Schep de soep in borden of ruime kommen Verdeel de eiermimosa erover en strooi er nog wat gehakte peterselie over.
Bij de bietensoep een witte Sauvignon Blanc, knisperend uit Marlborough, Nieuw Zeeland
Jeffrey Greene.
Ik leerde schrijver Jeffrey Greene kennen via zijn boek over Bourgondië en werkte mee aan zijn boek Wild Edibles, dat een stuk bevat over de symboliek van eten op Hollandse schilderijen uit de 17e eeuw.
“I invited chroniqueur Jeffrey Greene to participate in “geprekken en gerechten” (conversation and recipes) Many years ago I read a book from his hands called “French Spirits” A story on living in in former presbytery in the smokey hills of Burgundy. In that time I did not visit this region often. Later I found the same book in Dutch in my parent’s house in Burgundy. It was translated by the mother of a dear school friend. It is always nice to reread some parts from this book, especially when you are in a tiny Burgundian village. Jeffrey writes about the people he meets in a very colorful way. So I contacted Jeffrey in Paris. Kindly Jeffrey sent me another book, titled ” The golden bristled boar” He has dugged into the life and background of this beast. But Jeffrey does more things. He teaches creative writing and he is now researching on edible things from te wild.” Lees meer
Tussengerecht.
Pasta met schelpen en zeevondsten.
300 g tagliatelle
1 kg wilde mosselen
250 g gepelde garnalen
150 g zeekraal
150 g lamsoor
1 citroen in partjes
1 gesnipperde ui
1 glas witte wijn
olijfolie
boter
zout en peper
peterselie
Bereiding:
Kook de pasta volgens de aanwijzingen op de verpakking. Opzij zetten voor later gebruik. Spoel de mosselen een paar keer in water. Dit zal enige tijd in beslag nemen, omdat met name wilde mosselen veel zand kunnen bevatten! Voorzichtig spoelen de groenten en schud ze drogen. Spoel de zeekraal en lamsoor niet teveel af omdat je de zilte smaak wilt behouden. Kook de zeekraal gedurende 3 minuten al dente. Verhit 2 eetlepels olie in een grote braadpan, roerbak de gesnipperde ui. Voeg vervolgens de mosselen en een glas wijn toe. Doe het deksel op de pan en laat de mosselen ongeveer 8 minuten koken. Schud de pan van tijd tot tijd. Haal de mosselen uit de pan, ontschelp ze en bewaar wat kookvocht. Doe een klontje boter in de pan. Voeg de zeekraal, de tagliatelle en een deel van het kookvocht toe. Laat dit staan op een laag vuur. Doe de mosselen terug in de pan meng ze met pasta en groenten. Tot slot voeg je de garnalen en lamsoor toe. Breng op smaak met wat zout en zwarte peper. Serveer dit gerecht direct op borden. Maak af met een partje citroen, een klein klontje boter en wat gehakte peterselie. In dit gerecht kun je ook scheermessen, Amerikaanse immigranten, gebruiken in plaats van mosselen, te vinden op elk strand of wad.
De wijn bij dit gerecht is een witte Bourgogne uit het dorp Mancey in de zuidelijke Bourgogne, “Mâcon Mancey ‘Les Cadoles’Blanc”
Joris Bijdendijk.
Herfst 2017. Gereons Keuken Thuis was op bezoek bij restaurant RIJKS® alwaar chef Joris Bijdendijk een gerecht presenteerde van in zoutkorst gegaarde koolraap met Texelse oude geitenkaas en bessenjus. Spannende Hollandse smaken. Terroir toegevoegd aan de andere kunsten van het Rijks. Joris mag je met recht een Hollandse meester noemen in de keuken. Lees meer
1 biologische kip van 1,5 kg of een poulet de Bastogne
10 g gedroogde dragon
150 g roomboter
versgemalen peper, zout
selderijzout
Bereiding:
Maak de prei schoon door ze aan de groene kant in de lengte in te snijden en het zand eruit te wassen. Bind ze met opbindtouw als een bos op. Blancheer de preien ongeveer 5 minuten in kokend gezouten water, het liefst in een langwerpige vispocheerpan, zodat ze niet omgebogen hoeven te worden. Borstel de aardappelen schoon in water. Snijd ze in langwerpige stukken, met schil. Kook de aardappelen gaar.
Verwarm de oven voor op 200 garden. Vul de kip met de dragon, 100 g boter, zout en peper naar smaak.Wrijf de overige boter over de buitenkant van de kip en besprenkel licht met selderijzout Braad de kip nu 60 minuten in de oven tot er een goudbruin krokant huidje ontstaat. Leg de laatste 20 minuten de aardappelen en prei onder de kip, zodat ze in sappen en de boter van de kip kunnen sudderen. Snijd de kip in stukken en serveer met de aardappelen, prei en jus.
Joris drinkt er graag een Pommard 1er cru bij, een rode pinot noir van domaine Petitot uit Corgoloin doet het ook prima.
Koolraap uit een zoutkorst.
Nodig:
1 grote koolraap
750 bloem
250 g fijn zout
350 g eiwit
2 eieren
Bereiding:
Maak een deeg met alle bovenstaande ingrediënten, behalve de koolraap Wikkel het gemaakte deeg om de koolraap. Tip van Joris: rol twee stukken deeg uit; één voor onder de koolraap en één voor op de koolraap. Zo pak je hem makkelijk in. bak de koolraap in deeg 1,5 uur op 170 graden. Haal de koolraap uit de oven en laat het volledig afkoelen. breek de korst open en snijd de koolraap in plakken van 2 cm dik. Neem een zo groot mogelijke ronde uitsteek vorm en snijd mooie rondjes uit.
Je kunt de plakken ook nog even opbakken, krokant van buiten en zacht gegaard van binnen.
Bij het hoofdgerecht drinkt Gereons Keuken Thuis een kloeke Juliénas van domaine de la Rizolière in Veauxrenard.
Frances Mayes.
Gereons Keuken Thuis heeft alle boeken van Frances Mayes gelezen. Ook haar laatste reisboek See you in the piazza, dat dit jaar verscheen. Daar zit een mooi verhaal achter. In 2004 las ik Under the Tuscan Sun, precies op het moment, dat ik het bankwezen verliet. Toeval wilde, dat de vertaler van Frances destijds voor Prometheus de moeder van mijn beste schoolvriend was. Zo kwam ik in contact met Frances en ik nodigde haar als één van de eersten uit mee te doen aan gesprekken en gerechten. Dankzij Frances Mayes werd dit alras #talkandtable
“For years I have been an ardent reader of the books of the American writer Frances Mayes, who wrote Under the Tuscan Sun, a stunning memoir on restoring a derilict villa in Tuscany and how to fill in her new Italian life. For over 20 years she has given her readers much inpiration out of the Tuscan land.” Lees meer.
Dessert.
Mandarijnensorbet uit Under the Tuscan sun.
Nodig:
200 g suiker
200 ml water
250 ml mandarijnensap
1 el citroensap
2 el Mandarine Napoléon (mijn toevoeging)
200 ml water
rasp van mandarijnenschil
Bereiding:
Maak een siroop van de suiker en het water en laat deze 5 minuten doorkoken. Zet weg om af te koelen. Kook het mandarijnensap, water, citroensap, zest van mandarijn en Mandarine Napoléon in en voeg de suiker stroop toe. Roer goed. Laat het geheel goed afkoelen en maak er een sorbet in de ijsmachine of granita van door te vriezen en roeren met vork elk uur. Serveer de sorbet met wat pure chocoladesnippers.
Bij de koffie:
Een kerstrecept van Frances. Originele Martha Washington’s Jetties. Fondantballetjes met een dikke laag chocolade. Alle leden van de Mayes’ familie maken ze al jaren. Van jong tot oud. Ik vind dat een mooie oude traditie “from the South”
Nodig voor 40+ balletjes:
120 g zachte boter
400 g fijne suiker
60 ml dubbel dikke room
vanillemerg van twee peulen
240 g pecannoten fijngehakt
2 el cognac (mijn toevoeging)
300 g pure chocolade 70%
Bereiding:
Doe alle ingrediënten, behalve de chocolade, in een kom en mix tot een mooie stevige massa. Maak van de massa stevige ronde balletjes, leg ze op bakpapier en zet buiten om af te koelen. Buiten is vandaag natuurlijk ideaal. Let wel op vraatzuchtige vogels en dergelijke. Smelt au bain marie de pure chocolade. Als de chocolade te dik is, voeg wat room toe. Doop de balletje één voor één in de chocolade en laat afdruipen. leg ze terug op het bakpapier en laat afkoelen.
Foodparade winter. De tijd tikt in Gereons Keuken Thuis altijd hard door de laatste weken van december. Natuurlijk door de #kerstrally, maar ook met al het leuks dat op mijn bord, ik bedoel op mijn mat ploft. Nu eens geen kookboeken, maar allerlei leuke foodproducten, last minute cadeautjes, wijn of gezellige evenementen voor tijdens en na de feestdagen. En als je de winter wilt ontvluchten kun je altijd gaan yoga-en op Ibiza. Vandaag mijn laatste foodparade van 2019. De eerstvolgende valt weer te verwachten in de lente, maar die laat nog even op zich wachten.
Foodparade winter, let’s go!
Je eigen wijn maken met de Wine Kit van HEMA. Is dat geen origineel cadeau voor de feestdagen of voor jezelf? Zelf vigneron spelen in je keuken. Met de nieuwe Make your own Wine box van de HEMA knutsel je zelf rood of wit in elkaar. Een product, dat uitgebreid is getest door onder andere Master of Wine Cees van Casteren. En hij was tevreden, want zeg nu zelf het is toch hartstikke leuk om de wijn te drinken die je zelf hebt gemaakt? Met deze kit kun je binnen twee weken een eigen wijn op tafel hebben, precies voor Oudejaarsavond. Verras je familie en vrienden als een echte vigneron. Het pakket is te koop bij de HEMA. Een origineel kerstcadeau.
Zout van Selnature. Dit najaar 2019 presenteerde Selnature een compleet nieuwe range wereldse zoutproducten met de naam Jacques Favorites. Ecologische en duurzame verpakkingen gevuld met de meest bijzondere en smaakvolle zouten die Moeder Natuur te bieden heeft. Gereons Keuken Thuis wil daar wel meer van weten.Kala namak, vegan zout uit India is de eerste uit de serie favorieten van Jacques Lardenoy. Het is een bijzonder zout, dat een ei smaak heeft en daardoor bij vegans zeer in trek is. Tijdens mijn #fitforfun weken in februari ga ik lekker experimenteren met dit zout.
Jacques stuurde mij ook rookzout. Nu ben ik daar normaliter niet zo’n fan van, omdat het nogal een synthetisch product is, maat het puur natuurlijke gerookte Viking-zout, dat uit Denemarken komt is een leuke aanvulling op winterse kost. Ik maakte al rookzoute gehaktballen voor bij de stamppot en kruidde er worstjes voor in de pasta mee af. En vergeet vooral het Keltisch zeezout niet! De basis van Selnature.
Kerstavond, dare to be chique bij LELY. Het belooft een mooie kerstavond te worden bij LELY, waarop ze willen laten zien, dat hun hart ook een plekje heeft gereserveerd voor het hogere segment horeca. We kenden LELY al van hun no nonsense aanpak, maar op 24 december laten enkele medewerkers van dit restaurant zien, wat zij op culinair gebied in de vingers hebben. Onder het mom van “dare to be chique” openen op 24 december de deuren van LELY om 18.00 uur voor een mooie 5 à 6 gangen diner inclusief amuse en aperitief. (€ 47,50, indien gewenst met bijpassend wijnarrangement) In de huiselijke sfeer, waar LELY voor staat. Begin je kerstdagen op chique bij LELY.
Party time zonder alcohol met Hooghoudt. Een bijzondere smaak, dacht Gereons Keuken Thuis toen hij deze zero zero alcohol No 24 van destillateur Hooghoudt proefde, maar dit voor in je Gin&Tonic is het een heerlijk alternatief op alcoholloze dagen. Hooghoudt ziet ook de ontwikkeling in de markt en maatschappij naar minder alcoholhoudende en ontwikkelde Zero Zero 24. Met noten van jeneverbes, lavendel en citrus. Gereons Keuken Thuis is er erg enthousiast over, omdat ik geen fan ben van 0,0% bier of nog erger alcoholvrije wijn. (alleen te drinken met een dash koolzuurhoudend bronwater) Dus een Zero 2 tonic is een welkome alcoholvrije suggestie voor tijdens de feestdagen of erna.
ZERO 2 Tonic: Schenk 50 ml Hooghoudt Zero Zero 24 in een longdrinkglas gevuld met ijs. Voeg vervolgens 150 ml tonic light toe en het sap van een kwart grapefruit. Garneer met een schijfje grapefruit.
Hilton Amsterdam, Nutcracker afternoon tea en andere december events. De decembermaand in Hilton Amsterdam is altijd bijzonder sfeervol te noemen. Het ontsteken van de grote boom in de hal met warme chocolade. De fijne masterdasses van Franz Condé, chef van Roberto’s restaurant. Dit alles in de magische sfeer van Tsjaikovski’s Notenkraker suite. Een betoverend kerstsprookje, verbeeld in fijne afternoon tea met heerlijke sandwiches en zoetigheden. Voor na het winkelen in Oud Zuid of zomaar, just for fun. Laat je verwennen. Voor meer leuke events kijk je op Xmas at the Hilton
DaPeppa kerstmix. De keuken van SeaSpot ruikt helemaal naar X-mas cookies. Mijn vrolijke huisdier DaPeppa liet er geen gras over groeien en sloeg aan het bakken met de heerlijke mix, die zowel on- als offline te koop is. Geen stress tijdens de kerst, bak koekjes. Goed gedaan DaPeppa!
Verder met de foodparade winter……..
Winter op Ibiza. Drie versnellingen terugschakelen. Dat kan van oktober tot april op la Isla Blanca, Eivissa. De partygangers zijn verdwenen, de grote clubs gesloten en de stranden leeg. Wat rest is het Ibiza van de locals en als je er aan toe bent: jijzelf. Heerlijk je hoofd leegmaken, geen gekibbel onder de kerstboom of gezever van die tante, maar lekker bijtanken met bijvoorbeeld een yoga retraite van Can Lluc in San Rafael, tussen de amandelbomen. Tijdens het winterarrangement verblijf je in een mooie suite met tuin, eet je heerlijke vegetarische gerechten en zijn er elke dag yogalessen. Gereons Keuken Thuis voelt er wel wat voor, weg met de kerst. En mocht je erop uit willen, kun je altijd het eiland verkennen, Dalt Vila van Ibiza stad bezoeken, de hippiemarkt Las Dalias of eten bij geselecteerde restaurants.
Cahors bij Le bon BIB. Een fijne rode biologische Cahors wijn van chateau Lacapelle Cabanac in het assortiment bij Le bon BIB Zeer geschikt voor de komende winterperiode. Rood gemaakt van 80% malbec en 20% merlot. Aangename warmte in de kenmerkende BIB van 3 liter. Zo kom je de winter wel door. De rode Cahors heeft een volle, licht kruidige smaak en een lange afdronk. Daarom is dit een heerlijke wijn voor bij de stevige maaltijd zoals cassoulet of chili con carne. Maar vergeet hem ook niet te schenken bij de kaas; Cantal, Chaumes, Rocamadour en oude Hollandse kaas natuurlijk.
Cora van foodblog Cultfood stuurde voor deze winterse foodparade een recept in voor filorol met biet In de Kauaeranga Valley in Nieuw Zeeland aten we na een vermoeiende wandeltocht een heerlijke ‘beetroot balsamico feta roll’. Die inspireerde mij om thuis aan de slag te gaan met bosbieten, vruchtenazijn en Blue Stilton. Een lekker hapje of voorgerecht voor de feestdagen.
Tot slot in deze foodparade winter een recept uit Gereons Keuken Thuis, mijn vrolijke kook- en leesboek, dat nog steeds als E book te verkrijgen is.
RECEPT: hete bliksem met verse worst.
“Gekookte aardappels, knakworsten en pot appelmoes, dat ga ik jullie voorzetten in het nieuwe. Geen gekook meer en geen recepten” , antwoordde ik op Oudejaarsavond op de vraag naar mijn goede voornemens. Resultaat hiervan gefronste wenkbrauwen bij de toehoorders. Overigens was dit voornemen niet uit de lucht komen vallen. Enkele dagen ervoor had ik op TV gezien hoe een huisvader zijn vrouw en kinderen glunderend een schaal gekookte aardappels met stukken knakworst erdoor voorzette. Vrouwlief zette nog vlug een pot appelmoes op tafel. Dit kan anders dacht ik op dat moment. Dus vandaag een favoriet gerecht van mij, dat we altijd bij mijn Betuwse grootmoeder aten. Hete bliksem met verse worst. Geen wijn erbij, maar een lekker glas De Koninck Tripel d’Anvers.
Nodig:
1,5 kg kruimige aardappels
3 zure appels
3 zoete appels
1 potje witte bonen uitgelekt
nootmuskaat
1 klontje roomboter
50 g roomboter/ 1 el olie
1 dl warme melk
750 g verse worst
peper en zout
Bereiding:
Schil de aardappels en breng ze aan de kook met wat zout. Laat ongeveer in 20 minuten gaar worden. Bak ondertussen de verse worst in de roomboter/el olie en blus af met wat lauw water. Schil de appels en laat deze de laatste vijf minuten meekoken met de aardappels. Maak de appels niet te gaar, anders ben je de bite kwijt. Schep de appels uit de pan en houd ze even apart. Giet de aardappels af en maak er met de stamper puree van. Voeg de lauwe melk, boter toe en breng op smaak met wat nootmuskaat. Voeg daarna de nog warme appels toe en meng deze door de puree. Voeg als laatste de witte bonen toe. Serveer de hete bliksem met de worst en jus. Naast verse worst kun je ook gebakken bloedworst serveren, al zal dat niet snel de smaak van iedereen zijn.
Noot: deze producten voor de foodparade winter werden mij als samples gestuurd door de producenten. Gereons Keuken Thuis krijgt voor deze blogpost niet betaald. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Kerstrally 2019, tien kerstmenu’s uit kookboeken. De jaarlijkse kerstrally op Gereons Keuken Thuis gaat dit weekend van start. Met een heuse winterfood parade en bloggersrecepten. Bij de kerstrally hoort ook mijn jaarlijkse selectie van menu’s voor de kerstdagen uit de boeken, die Gereons Keuken Thuis het afgelopen jaar ontving en/of recenseerde. Een stukje Italiaans, Indonesisch 2.0, een wildmenu, een licht menu uit Portugal, vegan Britse kerstgerechten, Provençaals, groenten uit de tuin van Mari Maris. We gaan pickelen met Peter van Berckel, proeven de zee en kimchi voor de balans. (wel met cava) Oudejaarsavond brengen we door met de zussen Waal van SuriMAM. Dat wordt swingen. De showstopper dit jaar is een THEE menu uit het boek van Mariëlla Erkens, theesommelier. De wijnen erbij komen onder andere uit de nieuwe omfietswijnen-gids 2020 van Nicolaas Klei. Daarin vind je altijd wel iets van je gading.
Kerstrally 2019, tien kerstmenu’s uit kookboeken.
Italiaans menu uit het dikke gele boek Italië, mijn verhalen en recepten van Onno Kleyn. Volgens mij weten ze in San Donato, waar veel van de verhalen van maestro Kleyn zich afspelen wel een aardig menu voor Natale samen te stellen. Gereons Keuken Thuis probeert het in ieder geval.
Crostini di fegatini, crostini met kippenleverpaté. Voor de feestelijkheid een glas prosecco of witte glera, de oerdruif van Friuli van Sancín uit Triëst. Tagliatelle con salsa di noci, tagliatelle met walnotensaus. Erbij een speciale witte wijn uit Friuli,: Quindice vendemmie 2016, een neus vol muskatige volle tonen, rond, abrikoos met een frisse hint van limoen. Coniglio in porchetta, konijn op zijn porchetta’s, erbij seizoensgroenten uit de oven. Erbij rood van Fattoria la Vialla, Morellino di Scansano. Semifreddo di ricotta al limone, semifreddo van ricotta en citroen. Eventueel een glaasje limoncello, maar dat maakt het wel heul zoet.
Modern Indonesisch uit INDOROCK (I) van Vanja van der Leeden en Baru Belanda (B) van Pascal Jalhay, Indonesisch in een nieuw jasje was de hit van het jaar. Pascal Jalhay scoorde ermee in het voorjaar en Vanja van der Leeden verwierf zelfs de titel Gouden Kookboek 2019. Gereons Keuken Thuis stelde een weelderige tafel samen uit deze twee smakelijke boeken.
Kankung met Hollandaise pepesan. (I) Peteh à la nage (B) een stoofschoteltje van gemengde boontjes. Rendang padang met acar van rode kool. (I) Lontong meranti (B) met gelakte paling. (B) De gedeconstrueerde gada gado van Pascal (B) Pandan jasmijn crème brûlée. (I)
Serveer gewoon alles tegelijkertijd met Bintang biertjes en gearomatiseerd bruiswater.
Wildmenu uit de Loire uit Bruno Doucets WILD. Doucet is een vurig pleitbezorger in Frankrijk van de jacht, die hij door zijn (groot) ouders met de paplepel kreeg ingegoten.
Voor: paté van houtsnip uit de bossen met truffel en vetspek. Zure cornichons erbij en desembrood. Erbij een rode Chinon uit de Loirestreek. Hoofd: Stoofschotel van wild zwijn van grootmoeder Andrée. Erbij een krachtige Côtes du Rhône Villages. Een dessertsuggestie komt niet voor in dit boek vol wild, dus speel gewoon leentjebuur bij de andere menu’s uit deze parade.
Portugal zoals beschreven in Polvo & Pato van Jeroen Jansen. Hij reisde dit mooie land door op zoek naar de lekkerste gerechten. Je wilt zo op pad, van Porto tot de Algarve.
Octopus e gaspacho fris met polvo.
Escabeche van zwaardvis, met hoe kan het ook anders vinho verde.
Arroz de pato & chourizo, stevig gerecht van romige rijst, eendenbout en chorizo. Rode wijn van Herdade de Albernoas uit de Alentejo.
Pastéis de nata, romig vanillegebak, met een zoet glas Moscatel de Estubal.
Verder met de kerstrally 2019, tien kerstmenu’s uit kookboeken…….
British Vegan party uit het kookboek van Gaz Oakley. Deze vrolijke Britse snuiter wist zelfs zijn jolly good parents and family aan de vegan kerstdis te helpen.
Voor: vegan Welsh rarebits met een stevig glas Strongbow cider. Hoofd: traditioneel. een gevulde vegan Wellington, Oakley noemt het wintergebraad, met erbij natuurlijk vegan Yorkshire puddings en spruitjes op de wijze van Gaz. We drinken er een bruin bier van McChouffe bij. Dessert: een Christmas pudding met een glas clairet of port.
Une nuit provençale uit Provence van Alex Jackson. Geen 13 gerechten, zoals in het traditionele Réveillon menu, maar winterse kost zonder de aubergines, tomaten, courgettes en knoflook, die bij de zomer horen.
Amuse: gebakken oesters met pastis. Eigenlijk is het het mooist erbij toch een pastis te drinken. Voor: bagna cauda met rode wijn en wintergroenten. Hoofd: pot au feu, één van de grandes bouffes uit dit kookboek.
Bij de bagna cauda en de pot au feu een stevige rode Bandol AOC, hartverwarmend. Dessert: Chocolade perentaart. Met een glas Banyuls, clos de Paulille rimage, rozijnen, zoet en hout voor bij chocolade.
Groentemenu uit Maison Mari* Haar sprookjesboek vol heerlijke menu’s. Komend voorjaar verwacht ik Mari als #talkandtable gast.
Voor: Da’s heel geen sushi, da’s wortel in nori/Bietentambouille. Erbij champagne. Zullen we eens voor de Abyss gaan? Wel heel decadent. Hoofd; Hartige oliebollen/Romeinse risottoballetjes/Pasta al forno met romige radicchio en lof/Radicchiosalade.
We blijven bij de champagne of een crémant Guinguette uit de Bourgogne, maar zet voor de zekerheid wel iets klaar van wit en rood. Gereons Keuken Thuis kiest voor de Les Essentiëls van Vignerons de Mancey.
Voor na: een sinaasappel cheesecake zonder oven. Met als afzakkertje een glas vin d’oranges.
Kerstrally 2019, met Mari is het gegarandeerd feest.
Tsukémono (T) van Peter van Berckel, KIMCHI (K) van Ae Jin Huys en Proef de Zee (P) van Anne Fleur Sanders en Anya van de Wetering. Ik maak een gezellig buffetje uit diverse Aziatische keukens.
Voor: Geroosterde avocado met zeesla en garnaaltjes. (P) Tussen: Zeespaghetti ramen met gerookte tofoe en shiitakes (P) Hoofd: Dwaeji Suyuk, buikspek met kimchi (K) Erbij: Pickle van de slangebuik, zeven goden van geluk pickle, zeebeest pickle & caponata. (T)
Een feestelijke oudejaarsavond met de recepten van SuriMAM cooking. Hapjes en swingen met de zussen Waal. Surinaams buffetje, dat maakt de avond gezellig. Moreen gaat DJ’en, Aretha verzorgt de drankjes en Martha de inwendige mens.
Zout: Taboulehsalade met kip en chinese kool. Surinaamse nasi koening met pittige kousenband. Pittige Surinaamse gehaktballetjes. Mihoen met grote garnalen. Pittige makreel in bananenblad. Gevulde loempia’s. Bitter: sopropo met samosavulling.
Zoet: Helena cake. Surinaamse melkijsblokjes met vers fruit. Gepofte bakbanaan met roomijs. Cocktails: Moscow mule, Piratencocktail Dark & stormy en het geweldige gemberbier van de zussen Waal.
Tot slot een menu uit THEE, de nuchtere neef van wijn. Voor Gereons Keuken Thuis het meest originele themaboek van 2019, omdat ik zo vreselijk weinig van thee wist en weet. Nieuwe horizonten dienen zich aan in mijn door wijn gedomineerde habitat.
Apéro: Holy Smokey Mary theecocktail of sprankelthee. Voorgerecht: Bresaola met Parmezaan en citroen, met thee: Shu pu erh of Earl Grey. Hoofdgerecht: een tajine, vegan met aubergine, tomaat en Assam tea. Drink er Assam thee bij.Een kaasplankje matcht altijd goed met thee. Tot slot: Matcha roomijs
Gereons Keuken Thuis zou zeggen: Hopperdepop snel naar je kookboekenvakhandel en aan de slag met de kerstrally 2019, tien kerstmenu’s uit kookboeken. Succes!
* de recensie van Maison Mari werd gedaan door Joke Boon.
De lekkerste omfietswijnen 2020. Van de kleinste wijnwinkel tot de grootste supermarkt, Nicolaas Klei maakt al jaren heel wat fietskilometers, om voor zijn lezers deze bijzondere wijncollectie te bundelen. Als het aan hem zou liggen, als baas van dit kleine land, zou er overal op worden bezuinigd, met uitzondering van één ding: goed eten en drinken. Door de bezuinigingen, die hij zou doen, zou hij veel moois op wijngebied kunnen kopen, maar zelfs dat zou niet gebeuren. Klei gaat voor betaalbaar, alleen maar duurs onder de kurk aanprijzen is nergens voor nodig. Tot zo ver de blurb van Nicolaas Klei op de achterkant van het boek. Want, zoals hij het zelf zegt in zijn voorwoord heeft de lekkerste omfietswijnen helemaal geen pakkend tekstje nodig om mee op pad genomen te worden. Dat doen de wijnen, die erin staan. Juist, die wijnen waarvoor je omfietst in 2020. Fietsen is namelijk gezond en je bespaart op tank- en parkeerkosten. Dat is zomaar een flesje of twee extra.
In de lekkerste omfietswijnen 2020 staan de keuze gerangschikt op wit, rood en rosé. Van Adrienne van Gils, via AH en altijd en een rondje langs Les Généreux tot aan Winterberg wijnen. Er vallen heel wat mooie fietstochten te maken in wijnwinkelland. Achterin in het boek vind je samenvattingen op prijs, land en kleur, van hetgeen Nicolaas Klei aanraadt. En, heel belangrijk coupons, waarmee je 10% korting bij diverse zaken krijgt op hun omfietswijnen. Is dat niet heerlijk? Dat is nu precies wat Gereons Keuken Thuis gaat doen de komende tijd. Omfietsen! De kerstrally staat voor de deur en één van de geneugten van de decembermaand is natuurlijk lekkere wijn bij het genuttigde maal. Ik weet zeker, dat ik met de lekkerste omfietswijnen 2020 een heel eind kom. Bezuinigen doen we dan wel weer in het nieuwe jaar.
De lekkerste omfietswijnen 2020, Nicolaas Klei (ISBN 9789057599965) is een uitgave van Podium en is te koop voor € 15,00.
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
THEE, de nuchtere neef van wijn. Vandaag verschijnt er een bijzonder boek, gemaakt door een bijzondere vrouw, theesommelier Mariëlla Erkens. Zij maakte een lijvig werk over THEE in alle facetten. Thee, zo hoor je velen denken, is toch voor als je ziek bent? Bij eten hoort wijn of eventueel bier. Maar thee? Een hardnekkig vooroordeel, want niets is minder waar. Daarom moest dit boek er komen, vond Mariëlla. Zij schreef THEE, om wereldkundig te maken, wat zij zoal over deze drank opstak in haar tien jaar als theesommelier. Een mooi vormgegeven en veelbelovend boek. Ik las het nochtans alleen als PDF. Dus besnuffeld heb ik het nog niet. Een boek voor iedereen, van hobbykok tot verstokte theeleut. Voor degenen, die meer over thee en de mogelijkheden voor foodpairing willen weten. Net zoals voor zovelen, is THEE voor Gereons Keuken Thuis een groot onontgonnen gebied. Incidenteel drink ik weleens gemberthee, maar dat is een tisane, of sporadisch Engelse thee met melk en suiker bij ontbijt met spek en bonen. C’est ça. Dat gaat nu zeker veranderen na het lezen van THEE.
Volgens Mariëlla Erkens is thee een mooi alcoholvrij alternatief en kan de toets met wijn goed doorstaan. Erkens kan het weten, want zij is dagelijks bezig met thee & foodpairing. Wow! In THEE doet zij het allemaal schematisch uit de doeken. Thee versus wijn, overeenkomsten en verschillen. Beide dranken bevorderen de eetlust, harmoniëren met een gerecht, versterken smaken in je mond en kunnen een balans bewerkstelligen. Alleen van thee word je niet dronken. Maar ja, je moet wel meer plassen. Deze opsomming, het moge duidelijk zijn, is niet uitputtend bedoeld, maar meer een illustratie.
Hierna gaat Mariëlla Erkens aan de slag, zet zij de theesoorten, zwart, groen, geel, wit, oolong en pu erh naast elkaar en naast wijn. Je kunt thee net als wijn classificeren in varietals, zoals dat in de wijnwereld met kenmerken van druivenrassen gebeurt. Wat volgt is de kunst van het thee zetten of heet het brouwen? Deze laatste term hoorde ik eens een keer. Blaadjes, de hardheid van het water, de juiste temperatuur en pot/filters. Iets heel anders dus dan een zakje door een mok slingeren. Oefening baart kunst.
In het derde hoofdstuk van THEE, de nuchtere neef van wijn, heeft Mariëlla het over smaak en proeven. Net als bij wijn kun je de vijf hoofdsmaken, zout, zuur, zoet, bitter en umami onderscheiden. Dat doet Gereons Keuken Thuis ook altijd bij wijnproeverijen. Deze smaken zijn belangrijk voor je mondgevoel, strak of filmend. En hebben direct invloed op wat je erbij eet. In THEE legt Erkens alles met kleurwaaiers uit. Waardoor je direct weet, wat de smaken doen.
We gaan matchen, foodpairing! In de wijnwereld heel gewoon, maar met thee heel bijzonder. We gaan koken, lekkere recepten, waarbij thee wordt geschonken en Mariëlla de lekkerste combinaties uitlegt. Koolrolletjes van heek met groene thee of een gerecht linzen met aubergine, paprika en knolselderij met erbij zwarte Engelse thee. De laatste combi begrijp ik wel door de licht bittere smaak van aubergines. Gele thee bij een zomerstamppot of wat te denken van geroosterde bloemkool met camembert en amandelen in combinatie met een romig mondgevoel versterkende witte moonlight thee. Wat een mooie trouvailles. Er zijn desserts, zoals geroosterd zomerfruit met mascarpone, erbij Earl Grey thee met die rinse bergamot hint. Koken kun je ook met thee, zoals witlof met jus van paddenstoelen en gefermenteerde pu erh thee of een visburger met matcha & dragonmayo.
Tot slot gaat de schrijfster in op specialiteiten en thee, zoals chocola, kaas en cocktails met thee. Het boek besluit met een compendium over de productie, kenmerken en kwalificaties van thee. THEE is namelijk één bonk terroir. Gereons Keuken Thuis is verbluft door de hoeveelheid kennis, de recepten, de fotografie van dit door Mariëlla Erkens geheel in eigen beheer gecrowdfund en uitgegeven boek. THEE, de nuchtere neef van wijn. Hulde voor zo’n enorme schat aan informatie en smaak.
THEE, de nuchtere neef van wijn, Mariëlla Erkens (ISBN 9789090322308) is voor € 35,00 te bestellen op www.theesommelier.me
Als naschrift het dankwoord op de website van Mariëlla Erkens:
“Dat Thee de nuchtere neef van wijn er zo geweldig uitziet is te danken aan de beeldschone foto’s van fotograaf Harold Pereira, in samenwerking met styliste Nicole de Werk, en de frisse, strakke, krachtige vormgeving van Natasha Tastachova. De leesbaarheid en toegankelijkheid van de tekst komt op conto van VanZussen.nl. Het kookteam bestond uit mijzelf, Karin, van Koken met Karin, Paul, van Webtic en Annemiek van Leeuwen, van Cook like a Chef. Het wordt klimaatneutraal gedrukt door Drukkerij Tuijtel. Een hele club dus, maar ja, een boek is zo goed als het team dat het maakt. Alles moet kloppen, innerlijk en uiterlijk, en dat krijg je alleen voor elkaar met talentvolle, creatieve, professionele mensen met kennis van zaken en hart voor hun vak. Dit team heeft dat allemaal, gelukkig.”
INDOROCK, een kookavontuur met Vanja van der Leeden. Keukens, die door migranten in een ander land belanden, krijgen vaak een nostalgische status. Zo ook de Indische of Indonesische keuken, daar wil Gereons Keuken Thuis als leek op dit gebied vanaf zijn. De Indo keuken kent een hoog tempo doeloe gehalte. Een soort Pasar Malam (voor millennials Tong Tong fair) gevoel. Eten, dat je terug brengt naar de verloren tijden. Met liedjes van Wieteke van Dort en veel wierook. Het heeft bijna iets Proustiaans. Vanja van der Leeden, die samen met haar man Remko Kraaijeveld INDOROCK maakte, had altijd een broertje dood aan de keuken van haar voorvaderen. Voeg daarbij, dat haar oma niet kon koken en het hebben een serieuze pinda allergie. De Indo keuken was duidelijk niet voorbestemd voor Vanja. Overigens vond zij dat niet erg, totdat zij een trip maakte naar de Gordel van Smaragd. Het resulteerde in haar moderne fusion stijl van Indonesisch koken. Een fenomeen, dat we eerder dit jaar zagen bij Pascal Jalhay met Baru Belanda. Maar dat is een ander genre. Waar Jalhay de Indonesische keuken herontdekte vanuit zijn professionele vak als kok, ging Vanja op zoek naar de wat wildere rock kant van het eten. Niet vreemd als je bedenkt dat haar schoonvader nog steeds een fervent Indo-rocker bij de Bintangs is. Voor van der Leeden geen rijsttafels, geen recepten met een hoog nostalgisch gehalte, maar smaken, die swingen. Net als de muziek.
Een klasgenote van mij en samensteller van de tentoonstelling “De Indische keuken, een wereldkeuken”, Florine Koning, verwoordt het zo op de achterkant:
“De eeuwenoude Indische keuken is beïnvloed door vele keukens, waaronder de Portugese, Nederlandse, Chinese, Indiase, Britse en Franse. juist dit gemengde karakter van de Indische keuken maakt dat de kok als geen ander de richting bepaalt. Waar de ene kok teruggrijpt op oude familierecepten, is de ander op zoek naar nieuwe combinaties….”
Vanja van der Leeden hoort met INDOROCK in de tweede categorie thuis en gaat op zoek naar nieuwe combinaties. Ook schuwt zij en dat vindt Gereons Keuken Thuis bijzonder, wijn niet. Want de alom heersende gedachte is: water of bier bij Indonesisch eten. Helemaal niet waar. Esmee Langereis laat leuke smaakcombinaties zien in INDOROCK.
Taal-virtuoze Vanja, ik vind het woord taalnazi niet zo, begint alvorens te koken met de uitspraak en spelling. Zij kiest voor de hedendaagse Indonesische spelling. Dat zal voor sommigen wennen zijn, maar uitgesproken blijven de klanken hetzelfde. Na uitleg over de gehanteerde receptuur, een zijstraatje over het vervangen van pinda’s door amandelen, de vijzel en het gebruik ervan, gaan we shoppen in de toko. Want soms kan het voor niet-stedelingen best moeilijk zijn de juiste ingrediënten te vinden. Geen nood, stelt de schrijfster, er is tegenwoordig online veel te krijgen.
Vanja ontmoette Indonesische sterchef William Wongso, pleitbezorger voor de keukens van de Indonesische archipel. Hij bracht Vanja in contact met de juiste mensen tijdens haar reis. Want het zou zonde zijn als mooie familierecepten mee in het graf werden genomen. Een groot deel van de inspirerende koks, die Vanja ontmoette, zijn een tip van deze maestro Wongso. Zijn bijdrage is substantieel voor INDOROCK.
Genoeg nu, we gaan eten! Soto, soep natuurlijk in vele eigentijdse varianten, zoals soto betawi met empal en geroosterde cherrytomaatjes. Of een chique bisque udang peteh. Een mooie variant op het garnalengerecht in kokokssaus dat je vindt in veel toko’s. Groenten en vega komen aan bod, heel mooi met een jackfruit curry. Van der Leeden noemt de jackfruit de natte droom van veel vegans. Of wat te denken van spicy boerenkool met avocado en fris boerenkoolsap. Tussendoor lees je verhalen van koks, waarmee Vanja sprak en samenwerkte tijdens haar reis. Vlees komt aan bod, de schrijfster wast een varkentje voor Balinese porchetta. Gevuld met één van de bumbu’s, die allemaal achterin in het boek worden vermeld. Het zou anders een te lange ingrediëntenlijst per recept opleveren.
Vis, zelf sambal maken is zo gepiept en het voordeel is dat je je eigen draai aan je eigenste sambal kunt geven. Vanja maakt daar dankbaar gebruik van voor bijvoorbeeld makreel met kecap-lak. Menu’s in plaats van rijsttafels. Met de laatste heeft Vanja niets. Zij twijfelde of zij dit in het boek zou zetten, maar uiteindelijk deed ze het. Met een steuntje in de rug van een Brits-Sumatraanse schrijver. Uiteindelijk is een rijsttafel natuurlijk bedacht in de koloniale tijd. Niet echt rock ‘n roll dus. INDOROCK besluit met allerlei basisrecepten voor sambal, rijst en bumbu’s.
Wat een spannend boek is INDOROCK, een kookavontuur met Vanja van der Leeden. Hoe inspirerend is het te zien, hoe een non Indische keuken-adept samen met haar man Remko Kraaijeveld, die de smakelijke fotografie verzorgde, een hele nieuwe schwung aan de Indo keuken geeft. “Bintang” biertje en -muziek erbij en koken maar.
INDOROCK, Indonesische smaken in een nieuwe jas, Vanja van der Leeden (ISBN 9789038806761) is een uitgave van Nijgh Cuisine en is te koop voor € 34,99
Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer
Jean-François Millet, zaaier van de moderne kunst.“Voor mij is (….) Millet die essentieel moderne schilder, die den horizon opende voor velen.”, schreef Vincent van Gogh in februari 1884 aan zijn broer. Millet inspireerde niet alleen Van Gogh, maar vele generaties schilders na hem. Gereons Keuken Thuis kende Millet alleen van de wat donkere, in mijn ogen sombere boerenschilderijen. Op zich in de tweede helft van de negentiende eeuw al een noviteit en controversieel, maar ik was vandaag blij verrast, dat Millet ook luchtige en kleurige werken maakte, die velen tot de verbeelding spraken en tot op heden spreken. Boerenzoon Jean- François Millet groeide op op het platteland van departement Manche in Normandië. Hij vertrok naar Parijs om schilder te worden en ontwikkelde aldaar een sociaal geëngageerde stijl. Met thema’s rond het hem bekende rauwe boerenleven.
Zijn schilderijen weerspiegelen, hoe actueel, de ontberingen van het boerenbestaan en de uitwassen van het kapitalisme. Dat werd Millet niet altijd in dank afgenomen. Zijn beroemde schilderij de Zaaier, te zien tijdens deze tentoonstelling kende kritiek en lof. We leven 1848, er komt algemeen mannenkiesrecht. Het revolutiejaar, waarin Europa grote veranderingen tegemoet ging. Jean François Millet kreeg veel kritiek te verduren op zijn radicale manier van schilderen en zijn beelden vol maatschappijkritiek. Echter het tij keerde, inmiddels was Frankrijk al weer een oorlog verder (1870-1871) en na zijn dood in 1875 werd Millet bijkans omarmd als nationale held, schilder van de Franse campagne.
Tegenwoordig kennen nog maar weinig mensen Millet als kunstenaar en als zaaier van de moderne schilderkunst. De tentoonstelling wil mede met werken van Van Gogh, Dégas, Monet, Munch, Malevich en Dalí laten zien hoeveel impact de werkwijze van Millet op deze kunstenaars had en nooit eerder was er zo’n diversiteit aan schilderijen te zien van Millet in het Van Gogh Museum. Topstuk is natuurlijk het Angelus, dat Dalí, maar ook vrouw Gala, inspireerde tot een remake. Het is een speciale bruikleen van het Musée d’Orsay en voor het eerst in Nederland te zien. In 1889 werd dit schilderij voor het in die tijd astronomische bedrag van 530.000 Francs verkocht aan een Amerikaanse verzamelaar, die het later verkocht voor 750.000 francs aan een Franse zakenman. Hiermee werd Angelus, een schilderij van twee in het veld werkende boerenmensen tijdens hun gebed, een wereldberoemd werk.
Deze tentoonstelling is samengesteld door Maite van Dijk, conservator schilderijen bij het Van Gogh Museum en Simon Kelly, conservator en hoofd van de afdeling moderne en hedendaagse kunst van het St. Louis Art Museum, waar deze tentoonstelling volgend jaar naartoe reist. De twee samenstellers halen Millet uit de traditionele rol van schilder van het boerenleven en brengen hem naar voren als een vernieuwer. Zowel in techniek als thema’s. En dat is te zien tijdens deze expositie. Gereons Keuken Thuis stelt zijn beeld van donkere Millet-schilderijen na het zien van al deze tentoongestelde werken radicaal bij.
Jean-François Millet, zaaier van de moderne kunst is vanaf 4 oktober 2019 tot en met 12 januari 2020 in het Van Gogh Museum aan het Museumplein in Amsterdam.
Tegelijkertijd is er een mooie tentoonstelling over Millet en de Haagse School te zien bij de Mesdag Collectie aan de Haagse laan van Meerdervoort. Twee prima uitstapjes voor de aankomende herfstvakanties, dunkt mij.
RECEPT, uit Normandië
Normandië, de geboortestreek van Jean-François Millet is het land van appels, groene weiden vol gezonde koeien. Deze appels leveren onder andere cider. Van de melk van de Normandische dames wordt de lekkerste boter en crème fraîche gemaakt. De zee is ook nooit ver weg dus vis en schaaldieren vind je overal in Normandië. Wat een trio van producten voor een snelle en heerlijke maaltijd. Vandaag dus mosselen gekookt op Normandische wijze in appelcider.
Nodig:
2 kg mosselen
1/2 fles appelcider brut
100 g crème fraîche
3 kleine uien
60 g boter
60 g bloem
2 el Dijon mosterd
peterselie gehakt
bieslook gehakt
zout en peper
Bereiding:
Breng in een pan de helft van de cider aan de kook. Controleer de goed gewassen en schoongemaakte mosselen op breuk of openstaan. (door te tikken op schelp gaan ze dicht) Breng de mosselen in de cider aan de kook met peper en zout. Als de mosselen open gaan, haal ze uit de pan en houd ze in de oven warm (80 graden). Zeef het mossel en cider vocht en houd dit warm. Doe de uien gesnipperd in een pan met de boter en laat ze even mooi goud bruin worden, voeg hieraan de bloem toe, bak deze licht mee. Voeg daarna al roerend de rest van de cider en het mosselvocht toe. Zet het vuur lager en laat kort sudderen. Voeg de crème fraîche en de mosterd toe. Doe de mosselen uit de oven op een schaal en giet deze saus erover. Garneren met de gehakte peterselie en bieslook. Er bij een frisse salade van veldsla met wat olie en ciderazijn. Hierbij kun je natuurlijk een Normandische cider drinken, maar ook een koele witte Muscadet sur lie.
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.