gereon de leeuw, auteur op Gereons Keuken Thuis

15/04/201318/03/2016

Organiseer eens een kleine wijnproeverij

Tijdens de wijncursussen die ik op zondagavonden geef, word ik bestookt met allerhande vragen. Eén van die vragen is, waarom het zo moeilijk is om de smaken die je op de cursus leert thuis terug te herkennen. Mijn antwoord was hierop: “Organiseer een kleine wijnproeverij thuis. Dan kun je samen met familie of vrienden de smaken ontdekken.”
Veel moeite is het niet. Dek een tafel met een wit laken, zorg voor schone wijnglazen 2 per persoon, waterglazen en karaffen water en een bak om wijn in te spugen. Zorg ook voor wat brood en crackers. “Tja maar welke wijnen kies je dan?” Dat was ook een goede vraag. Je kunt beginnen met cépage wijnen, het liefst uit één land of regio. Cépage wijnen zijn gemaakt van een druivensoort. Dan kun je de smaken van de diverse druiven herkennen en vergelijken. Zorg voor een proeflijst en pennen, zodat iedereen zijn bevindingen kan noteren. Een proeverij zou er ongeveer zo uit kunnen zien:Wit:
Sauvignon blanc, vin Pays d’Oc, bijvoorbeeld Arrogant Frog. (G&G)

Chardonnay, vin Pays d’Oc, bijvoorbeeld Wild Pig (AH)

Rood:
Merlot, bijvoorbeeld Tulipe de la Garde (Ilja Gort)

Cabernet Sauvignon, bijvoorbeeld Castell (AH)

Bovenstaande wijnen zijn allen vrij basic en in dit geval uit Frankrijk. Zoals je ziet te koop bij de grote ketens. Je kunt deze wijnen natuurlijk combineren met wat hapjes om je gasten te verwennen. Hieonder vier kleine hapjes:

– Geitenkaasje op bedje van rucola, bij de Sauvignon

– Amandel mini gazpacho bij de Chardonnay.

– Hamrolletjes, seccata bij de Merlot.

– Pittige worst en Hollandse oude kaas bij de Cabernet Sauvignon.

De recepten voor de hamrolletjes en gazpacho vind je in eerdere blogs. Ze zijn makkelijk te maken.Veel plezier met het proeven en vergelijken.

13/04/201309/07/2017

Gevulde mosselen op de wijze van Sète

In Frankrijk zijn ze overal te koop. Grote potten met gevulde mosselen in tomatensaus. Dit beroemde gerecht komt uit het stadje Sète aan het bassin van Thau (Languedoc), waarin de mosselen en oesters worden gekweekt. Deze gevulde mosselen zijn makkelijk te maken. Erbij kun je de lokale witte wijn drinken, Picpoul de Pinet.

Nodig 4 personen:

20 grote schone mosselen
400 g half om half gehakt
peterselie fijngehakt
zout en peper
2 tenen knoflook
1 ei
1 blik gepelde tomaten
1 blikje tomatenpuree
3 dl witte wijn
2 dl water
citroenrasp

Bereiding:

Open de mosselen met een mes en geef een tegengestelde draai aan de sluitspier, zodat de mosselen tijdens het koken niet meer open gaan. Maak het gehakt aan met ei, zout, geperste knoflook en peterselie.
Vul de mosselen met gehakt en druk schelpen op elkaar. Leg de mosselen in een pan.
Verwarm in een pan de tomaten, tomatenpuree, de wijn en het water. Als de saus kookt, giet hem dan over de mosselen in de pan en laat dit 20 minuten sudderen totdat mossel en gehakt gaar zijn. Voeg eventueel nog wat vocht toe. Maak de saus af met wat citroenrasp, peper en zout.

Serveer de mosselen met wat spaghetti.

12/04/201318/03/2016

Retro dessert Fontainebleau met lavendel

foto: Fontainebleau (internet)

Ik blijf nog even inspiratie zoeken in de achttiende eeuw. Even ten zuidwesten van Parijs ligt de speeltuin van de aristocratie. Fontainebleau, 232 hectare landgoed en jachtgronden. Als de dames en heren edellieden het riekende Parijs wilden ontvluchten, verpoosden ze op dit domein. Het was een waar lusthof. Er werd gegeten, gedronken, gekaart, gedanst en… In het naburige stadje bedacht de lokale crémier, wiens naam we niet meer weten, een dessert. Geklopt, wit en onctueux, zoals ze dat zo mooi zeggen in het Frans.

In de Anjou kende men dit geklopte nagerecht al eerder op basis van verse roomkaas en eiwitten. Maar de crémier uit Fontainebleau gaf er een romige touch aan door slagroom te gaan gebruiken.

Het is een heel simpel dessert, op basis van suiker, room en verse roomkaas. Hard geklopt tot een luchtige substantie. Lekker met fruit, of zoals ik het presenteer met wat honing en lavendel. We drinken er uiteraard een glaasje (rosé) champagne bij. Laat het bal beginnen.

Nodig 4 tot 6 personen:

250 g verse roomkaas

1/4 l slagroom

25 g suiker

1 el lavendelblaadjes

honing

Bereiding:

Doe de kaas, slagroom en suiker in een grote kom en klop tot een mooie luchtige substantie. Verdeel deze mousse over 4 glazen, garneer met een drup honing en de lavendelblaadjes.

09/04/201318/03/2016

Rood, roder en nog meer rood…. jullie wijnvragen????

foto: de véraison van de gamay druif

Scharlaken, violet, paars, bruin, robijn, karmozijn, er zijn vele tinten rood. En dan bedoel ik geen verftinten. Ik bedoel het rode tinten, die de druivenschil van de gamay, pinot noir, sangiovese, tempranillo of cabenet franc afgeeft aan het vocht dat wij wijn noemen. Vele lagen rood. In dat opzicht verschilt het maken van rode wijn van witte wijn. Het is een wijn die weekt, borrelt en fermenteert. Langzaam wordt in de cuve kleur onttrokken aan de schil. Kleur die als gevolg van de zonnestralen in de schil terecht is gekomen. De véraison zoals dat in mooi Frans heet. Eind juli, begin augustus (op het Zuidelijk halfrond natuurlijk eind januari, begin februari) begint de verkleuring van de dan nog groene druif naar zijn rode tint. Het sap blijft in de meeste gevallen wit. Na de pluk worden de druiven ontsteelt en gekneusd en het proces van rode wijn maken kan beginnen. De most borrelt en bubbelt, de suikers worden alcohol, koolzuur ontsnapt. En als de alcoholische gisting stopt, laat de wijnmaker de wijn afvloeien. Met een grote brandslang naar de volgende fase. De wijn wordt soms vermengd met nog wat uitgeperst druivensap. En dan begint de opvoeding. Op houten vaten of juist niet. De keuze is aan hem.

Je opent thuis het eindprodcuct. Schenkt een glas in. Je houdt de wijn tegen het licht houden en kijkt welk stadium van het spectrum je ziet. een jonge bijna purperen wijn of een bedaagde bijna bruinrode wijn? Dan proef je fruit, kruiden, leer of juist hout. Of alleen maar tannine? Allemaal vragen die bij mij opkwamen voor het nieuwe thema op mijn blog. Rood, roder, roodst. Wie wil er meer over weten? Vanaf vandaag ga ik regelmatig voor de lezers van mijn blog vragen beantwoorden over rode wijn. Dat kan gaan over de herkomst, over de houdbaarheid, over welk gerecht erbij of welke vraag dan ook. Dus post je vraag als reactie op deze blog of via mail aan vinsdegereon@hotmail.com. Ik sta in de startblokken om op zoektocht uit te gaan. Mocht je vragen hebben over een bepaalde wijn, voeg dan eventueel een fotootje toe van de fles of etiket.

02/04/201318/03/2016

Côteaux d’ Ancenis Malvoisie met Bourgondische kaashapjes

foto: wijnbouwer Pierre Guindon

Vandaag wil ik het hebben over een speciale wijn van een bijzondere wijnbouwer uit Saint Géréon. (what’s in a name?) In 2006 las ik in een Frans wijntijdschrift een kort bericht over meneer Pierre Guindon, die een hele mooie Muscadet prestige maakte. Nieuwsgierig naar zijn product heb ik contact met hem gezocht. Onze eerste ontmoeting vond plaats op een parking in Turnhout. Hij had van zijn wijnen een hele range meegebracht, waaronder de wijn van vandaag de Malvoisie. Vele andere ontmoetingen volgden.

Malvoisie, een witte wijn, wordt gemaakt in kleine oplage van de pinot gris druif, die in de Loirestreek malvoisie wordt genoemd. De pluk is een zogenaamde vendange tardive, de druiven worden laat geplukt en met de hand. Daarna worden ze geperst en vindt er een fermentatie van 3 weken plaats. Dit levert een vin moelleux op. De Malvoisie kenmerkt zich door lichte en volle smaak, die doet denken aan rijpe appels en peren. Malvoisie smaakt zeer goed bij ganzenlever, patés, zoete fruittaarten en waarom ook niet bij een lekker kaashapje.

Erbij serveer ik Bourgondische kaashapjes, gougères.

Nodig voor 25 kleine gougères

1 dl water
50 g boter
100 g bloem
3 à 4 eieren (afhankelijk van de grootte)
50 g geraspte gruyère
1 snufje zout

Bereiding:

Verwarm in een pan het water met de boter en het zout. Breng aan de kook.
Haal als de boter gesmolten is de pan van het vuur. Voeg de bloem in één keer toe. Roer goed om met een pollepel. Zet de pan weer op het vuur en roer totdat het deeg een bal vormt en loslaat van de bodem. Haal de pan van het vuur en voeg één voor één de eieren toe. Het deeg is goed als het aan je vinger blijft plakken. Voeg dan de kaas toe. Maak kleine balletjes op een bakplaat. Bak deze 15 minuten tot dat ze goudbruin zijn.

Binnenkort meer over de andere mooie wijnen van Domaine Guindon

19/01/201310/07/2020

Bouchon gerecht, steak haché sauce marchand de vin

foto: Lyon in de winter.

Het fijne van reizen door de Beaujolais is, dat als je deze derde rivier volgt je vanzelf in Lyon belandt. Rivier zullen velen denken, hè? Het gezegde luidt dat de Beaujolais de derde rivier van Lyon is, omdat van oudsher de wijnen uit deze streek rijkelijk vloeiden in de bouchons. Dit zijn de bekende restaurants van Lyon, waar je kunt genieten van mooie aardse en lokale gerechten. Vandaag een recept geïnspireerd door een gerecht dat ik eens at in zo’n bouchon, een steak haché sauce marchand de vin. We waren eens in Lyon, eigenlijk te laat voor de lunch om half drie `s middags, maar de patron heeft toen toch nog snel iets gemaakt. Steak met rode wijnsaus. Ik als wijninkoper moest hier natuurlijk wel een draai aan geven. Sinds toen komt dit regelmatig op tafel. Erbij drinken we een Juliénas, één van de noordelijke cru’s uit de Beaujolais.

Nodig:

500 g tartaar of gehakte biefstuk

4 sjalotjes
uitgelekte zilveruitjes
1 tl gedroogde tijm
2 tenen knoflook
roomboter
2 el olijfolie
3 dl rode wijn
1 selderijstengel in fijne stukjes
peper en zout

Bereiding:

Maak van de tartaar 4 ballen en druk deze plat. Bestrooi met peper uit de molen. Doe in een pan wat olie en fruit de sjalotten. Voeg de selderij stengel in kleine stukjes toe, geperste knoflooktenen en de tijm. Blus af met de helft van de wijn.

Smelt in de pan een klont roomboter en voeg wat olie toe. Laat bruin worden en bak de tartaar mooi bruin aan beide zijden. Haal de tartaar eruit en blus af met de rest van de wijn. Houd de tartaar warm onder folie. Voeg de saus van sjalotjes aan de jus toe en laat op hoog vuur kort inkoken. Als laatste voeg je de uitgelekte zilveruitjes eraan toe.

Serveer dit gerecht met wat veldsla met wat geitenkaas, olijfolie en balsamico azijn.

23/12/201218/03/2016

Kerst 2012

foto: herders delen verhalen in Ethiopië

Kerstmis, donkere dagen, lichtjes binnen in de boom, het menu is bedacht. Tijd om te bedenken wat 2012 heeft gebracht. Via de sociale media vele nieuwe contacten, vrienden en indrukken. Virtuele vrienden zoals Antoinette uit Verona. Met haar is het heerlijk sparren over wat nu “echt Italiaans?” is. En in real life Esmée en Jonneke, we zien elkaar nu regelmatig. Mijn serie “gesprekken en gerechten” of “talk and table”, zoals Frances Mayes voorstelde, leverde hier ook een bijdrage aan. Jeff, Frances, Susan, Maarten, James, Suus, Paula, Carol, Jeffrey, Gaby, David Charles, David Kennard, Robin. Allemaal mensen met een mooi verhaal. Met deelneemster Susan Herrmann Loomis heb ik een middag door culinair Amsterdam gestruind. Indrukken, verhalen moeten worden gedeeld. Dat doen de herders op bovenstaande foto ook, alleen dan niet met een laptop of smartphone. De serie gaat onverdroten verder in 2013. Dus wie iets te delen heeft, is altijd welkom.
En dan het foodblogevent van dit jaar. Ook zo een podium waarop je veel van je culinaire schrijfsels kwijt kunt. Het verzoette wel gedurende het jaar. Veel baksels, high teas en troostende desserts vulden de pagina’s. Als een echte Don Quichote trok ik ten strijde tegen als dit suikergeweld. Baatte het? Dat weet ik niet. Verder dan een démi sec cranberry gelei kwam ik niet. Ben niet zo’n zoetekauw.In ieder geval ontstond er een nieuw initiatief voor 2013. De ACBM. Wat dat is ga ik in deze nabeschouwing niet vertellen. Dat houdt het lekker spannend voor het volgende blogjaar.
En wat was er nog meer behalve recepten en wijnen? De volledige tekst van mijn eerste kookboek kwam af. Aan de styling wordt nu hard gewerkt. In de loop van het nieuwe jaar zal het uitkomen. Ga beetje bij beetje de sluier oplichten na de feestdagen. Een gezellig boek vol verhalen recepten en wijnen uit Gereons keukentje.
En natuurlijk soulfood, niet alleen in materiele zin, zoals de pastitsio of jambalaya, maar ook in mentale zin. Food voor je gedachten. Zoals mijn sprookjes op facebook als schrijfoefening. Het leverde veel nieuwe karakters op zoals Pelle Grød en meneer Zimbo. Zij blijven regelmatig ten tonele verschijnen.
Rest nu een zalige periode van rust, om na het overleven van de kerstdagen uit te buiken en met hernieuwde moed aan allerlei dingen te beginnen. Ik wens iedereen hele warme en gezellige Kerst 2012 ! In welk gezelschap dan ook! Tot in het nieuwe jaar!

07/12/201209/02/2021

Sneeuwjacht tijd voor een pastitsio

foto sneeuw in december

Ik kijk deze ochtend uit het raam en zie het grote wit. Het sneeuwt en niet zo een beetje ook. Code oranje voor het verkeer, alles loopt vast. Ik zal me altijd blijven afvragen hoe ze dat in Groenland doen. Want naast sneeuw is het daar in deze tijd van het jaar ook nog eens de hele dag aardedonker. Binnenblijven dus, een winterslaap houden. Doen ijsberen ook. Het beste wat je kunt doen is gewoon binnenblijven, de kachel aan en sudderen, zoals ik dat noem. Een mooie dag voor een ovenschotel, warm met veel kaas. Vandaag een ovenschotel, lekker stevig eten om de kacheltjes in je lijf brandende te houden. Het gerecht lijkt op een Griekse pastitsio, het antwoord van de Hellenen op lasagne. Dikke lagen pasta in een gehakt- en bechamelsaus. Zo maak ik hem niet. Ik maak meestal deze pasta taart met een tomaten- en gehaktsaus, kaas en een korst van bladerdeeg erop. En veel kaas! Kan warm en koud worden gegeten. Maar warm zo direct uit de oven is te prefereren zolang het nog sneeuwt. We drinken bij de pastitsio een rode Barbera d’Asti, vol fruit en een klein zuurtje bij de tomatensaus.

Nodig 4 personen:

400 g rundergehakt

2 blikken gepelde tomaten

2 uien

2 tenen knoflook

2 tl paprikapoeder

2 tl oregano

1 tl tijm

olijfolie

400 g penne

1 el balsamico

peper en zout

300 g jonge kaas

100 g oude kaas

boter

5 vellen bladerdeeg

Bereiding:

Kook de penne beetgaar. Verhit olie in een pan en braad het gehakt aan. Voeg de ui en geperste knoflook toe en laat kort meebakken. Voeg alle kruiden en paprikapoeder toe. Doe de uitgelekte gepelde tomaten en balsamico erbij en laat de saus sudderen. Breng de saus op smaak met peper en zout. Vet een schaal in met wat boter. Doe de helft gekookte penne in de schaal en schep wat saus erover. Strooi er de jonge en oude kaas over. Dan weer een laag penne en saus en nog eens bestrooien met de kaas. Als laatste nog een laagje kaas en dan de vellen bladerdeeg. duw deze goed aan. Bak de pastitsio 25 minuten op 180 graden totdat het bladerdeeg een mooie bruine kleur heeft. Serveer deze ovenschotel met een tomaten en rode paprika salade.

21/11/201218/03/2016

Warm eten met tevredenheid moussaka

Ik realiseerde me vanochtend ineens, dat ik nog nooit heb geblogd over warm eten met tevredenheid. Over troostende desserts wel, maar dat is iets van een geheel andere orde. Ik heb het nu over warme gerechten voor na een lange dag werken of als je op pad bent geweest. Van die gerechten die de nodige inspanning vergen om ze te bereiden. In dit geval heb ik het over moussaka. De Griekse klassieker uit de bergen. Soulfood par excellence In de ochtend werd van oudsher de moussaka geassembleerd en daarna door de vrouwen van het dorp naar de nog hete oven van de bakker gebracht. Konden de dames meteen even bijkletsen, alvorens aan de was te gaan. Mannen deden dat elders, in het kafeneío, het dorpscafé. Tegen lunchtijd was het goedje klaar. Aan tafel. Gelukkig gaat het ook in het hedendaagse Griekenland niet meer zo. Zou toch saai wezen, als man alleen maar in de kroeg zitten en als vrouw twee keer per dag naar de bakker. Tijden veranderden. Het gerecht gelukkig niet. Laagjes aardappel, groentes, vleessaus, de bechamelsaus en kaas maken warme maaltijd met tevredenheid. Eutuxía, instant tevredenheid. Goed gedaan vrouw, zou de Griekse man mompelen onder zijn pet uit. Mijn versie doet naast aubergine en aardappel ook andere groenten erbij. Bij de moussaka drinken we een stevige rode wijn, zoals die van Château de Nages, costières de Nîmes.

Nodig 4 personen:

2 aubergines in plakken

1 courgette

1 rode paprika

3 aardappels in dunne plakjes

2 rode uien gesnipperd

2 tl kaneelpoeder

1 pakje passato van tomaten

1 glas rode wijn

500 g runder- of lamsgehakt

2 tenen knoflook fijn gehakt

peterselie

Peper en zout

olijfolie

3 dl melk

60 g boter

60 g bloem

1 tl nootmuskaat

100 g gruyère

2 eidooiers

Bereiding:

Bak alle groente kort aan in de olie en laat uitlekken op keukenpapier. Fruit de uien in wat olie. Voeg twee tenen knoflook toe. Bak daarna het gehakt mee. Voeg de kaneelpoeder, peper en zout toe. Blus het geheel af met de rode wijn. Voeg de tomatensaus toe. Laat kort sudderen. Vet een ovenschaal in en maak om en om lagen van rauwe aardappel, groente, peterselie en vleessaus. Maak een bechamelsaus. Verhit de melk. Smelt in een andere pan de boter, voeg de bloem toe en maak er een lichtbruine roux van. Giet langzaam de hete melk erbij en blijf roeren. Laat de saus iets inkoken en voeg nootmuskaat, peper en zout toe. Laat de saus afkoelen en voeg de gruyère toe. Voeg wat melk toe als de saus te dik wordt. Als de saus verder is afgekoeld kunnen de twee eidooiers worden toegevoegd. Giet de bechamelsaus in de ovenschotel. Bak de moussaka 1 uur in hete oven op 180 graden.

02/11/201218/03/2016

Soulfood jambalaya

Foto aan de voet van de Vesuvius

Het is vandaag Allerzielen, een dag waarop wereldwijd mensen hun overleden geliefden herdenken. All Soul’s Day in het Engels. Op deze herfstige dag maken mensen de laatste rustplaats schoon, zetten verse bloemen neer en lampjes voor de doden. Van Amsterdam tot Napels, het is een dag om even bij je overleden naasten te zijn. In Mexico is deze dag zelfs een waar festijn. Hele families brengen de nacht door op de kerkhoven, etend, drinkend en feestend met hun doden. Zo ook in Louisiana, waar de doden begeleid worden door een jazzband op hun laatste reis. De inwoners van New Orleans leven het leven zo intens, dat het leven in het hiernamaals natuurlijk niet anders is. Maar nu dwaal ik af. Ik dacht bij All Soul’s Day aan soulfood, een gerecht dat je maakt en dat je herinnert aan je achtergrond. Een mooi voorbeeld van soulfood, warm en om met velen te delen, is jambalaya. Een rijstgerecht uit de Mississippi delta.Van oorsprong ging er van alles in dit rijst gerecht. Alles wat men in de bayou kon vangen. Van konijn via alligator tot kikker. Mijn eenvoudige spicy versie gaat uit van rijst, pittige worst, kip en garnalen. Maar varieren kun je eindeloos. We drinken er voor de verandering eens een Amerikaanse pinot noir bij, bijvoorbeeld uit de staat Washington. North meets south.

Nodig voor 4 personen:

4 kippendijen
175 g chorizo in dikke plakken
1 rode ui
1 wortel
1 prei in ringen
8 grote rauwe garnalen
1 tl cayennepeper
1 groene paprika
1 Spaans pepertje
3 tenen knoflook
blik gepelde tomaten
tijm
peper en zout
1 liter kippen bouillon
300 g rijst
arachideolie

Bereiding:

Wrijf de kippendijen in met peper, zout en wat cayennepeper. Verhit de olie in een grote pan en bak het vlees snel aan. Voeg de chorizo in stukjes toe en bak mee. Haal het vlees en chorizo uit de pan en voeg de ui, knoflook, wortel in blokjes , preiringen, paprika en Spaanse peper toe en bak kort aan. Blus alles af met de helft van de bouillon, voeg het blik gepelde tomaten toe en laat een half uur op laag vuur sudderen tot kip van botjes valt. Haal het kippenvlees van de botjes en doe terug in de pan. Voeg de rijst toe en wat bouillon en breng op nieuw aan de kook. (het gerecht dient onder te staan) Laat ongeveer 15 minuten sudderen. Roer tussentijds en als de rijst te droog is kan wat water of bouillon worden toegevoegd. Bak in een andere pan snel de garnalen aan en voeg deze toe aan het gerecht. Laat de garnalen nog 5 minuten meegaren. Serveer de jambalaya op een grote schaal.