Sinterklaas 2024.

Sinterklaas 2024. De Sint en zijn Pieten, in alle kleuren van de regenboog, zijn weer in ons land. Wij beschouwen de Sinterklaas traditie als echt Nederlands. Niets is minder waar. In Vlaanderen, Nord/Pas de Calais, Tirol & Alto Adige, Franche Comté, Luxemburg en Grand Est (Lotharingen en Elzas) weten ze rond 5 en 6 december ook van wanten. Iedere streek met eigen tradities, maar het gaat altijd om de overwinning van het licht op het donker, van het goed op het kwaad. Geen gekke gedachte, wanneer de dagen korter worden. De donkere dagen van december, iedereen hunkert naar wat licht en warmte. Gezellig toch! Want dat moet het vooral zijn, in welke gedaante dan ook. Laat de goede Sint maar komen…..

foto: Sankt Nikolaus, foto van Diozese Innsbruck.

Innsbruck. Tussen de besneeuwde Alpentoppen van Tirol ligt de stad Innsbruck, al eeuwen op het kruispunt van de routes van Noord naar Zuid Europa. Een stad, waar de Sint een welkome gast is. Dat wordt elk jaar gevierd met een parade van de goedheiligman met engelen en zijn in het zwarte Tiroolse kostuum gestoken helpers. (lijkt op de traditionele schoorsteenvegersoutfit) Zijn komst betekent voor de Tirolers het begin van de Kerstperiode met traditionele lekkernijen als peperkoek, beignets met zuurkool, chocolade en schnaps.

Een dag voor de intocht van Sinterklaas en zijn engelen op de kerstmarkt van Innsbruck, vindt ook de traditionele Krampusläufe plaats. Deze duivelse figuren met hun houten maskers zoeken schreeuwend hun weg door de stad. De Krampussen hebben lange horens en maken veel lawaai met hun ketttingen en bellen. Op 4 december overvallen zij Innsbruck, als metgezellen van Sinterklaas. Een dag later op 5 december arriveert de goedheiligman met cadeautjes voor de kinderen. Sint Nicolaastradities draaien vaak om goed en kwaad, braaf versus stout of licht en donker. In Tirol hebben ze er een spectaculaire mix van gemaakt.

foto: Een Tiroler Krampus, foto van www.visittirol.nl
foto: cover Van banketstaaf tot pepernoot.

RECEPT Roomborstplaat van Cees Holtkamp. De bekende Amsterdamse banketbakker vertelde aan de schrijfster van het fijne Sinterklaasboekje Van banketstaaf tot pepernoot, dat hij dit kleine recept al gebruikt sinds zijn bakkerij bestaat. Een echte traktatie voor het zoete avondje, dat eraan staat te komen.. Vol verwachting klopt mijn hart…. al dan niet van borstplaat.

Nodig:

200 g kristalsuiker

80 g slagroom

40 g water

merg van een half vanillestokje

40 g fondant

Bereiding:

Voeg de suiker, slagroom, water, en het merg van een half vanillestokje samen in een pan met dikke bodem. breng dit mengsel aan de kook to 115 ° C. leg in een schaal de fondant en giet hierover de hete siroop. Roer alles goed door met een houten spatel. Heen en weer. Dit heet tableren. Giet als het geheel emulgeert en dikker wordt de siroop in een trechter en vul hiermee de borstplaatvormjes. Laat de roomborstplaat afkoelen en verwijder de vormpjes.

foto: Sinterklaas in Lotharingen.

Nancy Lorraine. Voor de Lotharingers is 6 december een belangrijke feestdag. Schutspatroon Nicolaas en zijn metgezel Père Fouetard tekken door de hoofdstad Nancy. Groot feest op de Place Stanislas. In 1477 vond het beroemde beleg van Nancy plaats. De voormalige heerser, de hertog van Bourgondië was juist overleden en de stad werd belegerd. Hertog René van Lotharingen plaatste zijn 20 duizend manschappen onder de protectie van de Heilige Maagd en Sint Nicolaas, nadat hij het stadje Saint Nicolas de Port, vlak buiten Nancy, had ingenomen. GKT heeft in eens in de kathedraal van Saint Nicolas de Port, à raison van één euro, kort de onderarm mogen bewonderen van de Sint. Nancy kwam na het beleg in het bezit van de hertog. Sindsdien zijn de banden tussen Sinterklaas en Lorraine nooit meer verbroken.

Elk jaar worden de goedheiligman en zijn helper ingehaald met een grote magische parade. Eén van de legendes rond de Sint is het weer tot leven wekken van geslachte kinderen. De slager speelt dan ook een grote rol in de parade en is overal in Nancy te zien. Père Fouettard bekommert zich om de stoute kinderen. Hij is de spreekwoordelijke boeman. Met zijn gesel. Dus een reden te meer om braaf te zijn!

foto: de legende van de goedheiligman.

Bonhomme. In Grand Est, de oostelijke regio van Frankrijk krijgen de kinderen een bonhomme Saint Nicolas, een brioche broodje in de vorm van een mannetje als traktatie. Hieronder een recept uit de Elzas.

video: maak zelf eens Elzasser Mannele.

RECEPT om warm te blijven op het dak. Het winterdrankje Beerenburger opwarmer is iets anders dan glühwein of gløgg. Het verwarmt de konen na een flukse winterwandeling. Of een tocht over de gladde daken.

Nodig:

1 sinaasappel

4 kruidnagels

1 kaneelstokje

3 stuks steranijs

300 ml Beerenburger

800 ml ongefilterd appelsap

Mijn toevoeging: een tl rommelkruid.

Bereiding:

Was de sinaasappel en snijd deze in plakken. Doe de specerijen, Boomsma Beerenburger, appelsap en sinaasappel in een pan en laat dit op een laag vuur zo’n half uur pruttelen, maar niet koken. Verdeel het drankje oever een aantal glazen theebekers en doe ik elk glas een plakje sinaasappel.

foto: oud pianoboek met Sinterklaasliederen.

Het Nederlandse Sinterklaasfeest is in de 19e eeuw vormgegeven door schoolmeesster Jan Schenkman, verhalenverteller. Hij publiceerde in 1850 het boek Sinterklaas en zijn knecht. Aan hem danken we de stoomboot en alles, wat om Sinterklaas heen hangt. Ik heb nog steeds de pianoboeken van mijn moeder, waaruit zij gezongen moet hebben als kind en die in mijn kindertijd ook gebruikt werden. Mooie herinneringen.

foto: gourmetten is da bomb.

RECEPT voor een geslaagde gourmetavond. Yep, da’s pas leuk, gourmetten op Pakjesavond. Gourmetten met groente. Nu weet ik dat sommigen dat beneden hun stand vinden, maar gourmetten is gewoon leuk en gezellig. Dat vindt Jeroen Meus ook. In zijn nieuwe boek FEEST! wijdt hij er een heel hoofdstuk aan Een dansje tussendoor, dan weer de pannetjes vullen en je hebt een geslaagde avond Afstoffen dus dat gourmetstel, dat al jaren ergens op zolder staat!

Geïnspireerd door een vegawijnwandeling jaren geleden in SeaSpot kiest GKT tijdens deze keer voor gourmetten met groenten. Gebakken venkel met wat kummel. Geroosterde paprika in een pannetje met wat pimentón de la Vera. Een witte bonenpannetje met wat kappertjes. Gebakken artisjokharten met wat zongedroogde tomaatjes. Een mini linzenburgertje, zoals we tijdens de vegawijnwandeling aten. Bagna cauda uit mijn kook- en leesboek Gereons Keuken Thuis. Gebakken kwarteleitjes. Ga dus naar je favoriete groenteman en koop een flinke berg aan verse waar. Snijd het in lekkere stukjes (blancheer de harde groenten kort) en zet het in bakjes klaar. Samen met wat kruiden. Met vers en warm brood met aioli, à la Nina Parker uit Saint Tropez. Ter ere van de Sint drinken we er een witte Rueda bij.

RECEPT: bagna cauda.

Nodig:

50 g boter,

2,5 dl extra vergine olijfolie,

5 tenen knoflook in dunne plakjes,

100 g gezouten ansjovisfilet in stukjes.

wat melk.

Bereiding: Fruit de knoflook in de boter. Giet er telkens al roerend de olijfolie bij en roer tenslotte de ansjovis erdoor zodat er een romige saus ontstaat. Roer wat eetlepels melk erdoor. Laat deze saus een half uur sudderen, maar niet koken. Giet saus over in een aardewerk pot en plaats op rechaud of in een (chocolade)fonduesetje.

foto: bij binnenkomst in Saint Nicolas de Port (54)

Saint Nicolas de Port. Net buiten Nancy ligt het stadje Saint Nicolas de Port, waar in een immense kathedraal, met twee torens van honderd meter hoog, de onderarm van de goedheiligman wordt bewaard. Een euro in de gleuf en het luikje gaat open. De arm is dan te aanschouwen. Een andere bijzonderheid in het dorp is het speciale postkantoor naast de kerk, waar alle wensen aan de Sint van groot en klein kunnen worden gepost. En worden door de Sint beantwoord!

FIJNE PAKJESAVOND!

Roomborstplaat. Wie zoet is krijgt lekkers….

foto: Sinterklaas in Metz.

Roomborstplaat van Cees Holtkamp. Hij vertelde aan de schrijfster van het fijne Sinterklaasboekje Van banketstaaf tot pepernoot, dat hij dit kleine recept al gebruikt sinds zijn bakkerij bestaat. Een echte traktatie voor het zoete avondje, dat eraan staat te komen.. Vol verwachting klopt mijn hart…. al dan niet van borstplaat.

Nodig:

200 g kristalsuiker

80 g slagroom

40 g water

merg van een half vanillestokje

40 g fondant

Bereiding:

Voeg de suiker, slagroom, water, en het merg van een half vanillestokje samen in een pan met dikke bodem. breng dit mengsel aan de kook to 115 ° C. leg in een schaal de fondant en giet hierover de hete siroop. Roer alles goed door met een houten spatel. Heen en weer. Dit heet tableren. Giet als het geheel emulgeert en dikker wordt de siroop in een trechter en vul hiermee de borstplaatvormjes. Laat de roomborstplaat afkoelen en verwijder de vormpjes.

foto: cover Van banketstaaf tot pepernoot.

Over Van banketstaaf tot pepernoot:

Hij komt, hij komt die beste goede Sint. Elk jaar is dat een constante in GKT. Anders dan de Kerstman is de goedheiligman een figuur, waarnaar elk jaar reikhalzend naar wordt uitgezien . De mythe van de Turkse bisschop uit Myra, patroonheilige van zeevaarders en kinderen en tegenwoordig residerend in Spanje. Gezien het weer zou GKT gewoon daar blijven, maar toch getroost de Sint zich elk jaar de moeite om half november in te schepen en naar Nederland te reizen. Om zo aan de vooravond van zijn verjaardag op 6 december kinder- en grotemensenharten te verblijden met cadeautjes en snoep. Want wie zoet is, krijgt lekkers! De roede laat ik maar even achterwege. Antje Scheper dook in de eeuwenoude traditie van specifieke Sinterklaaslekkernijen. Hoe Hollands wil je het hebben? Suikergoed en specerijen. Dit tweetal is verantwoordelijk voor die typisch Nederlandse geur in december. Marsepein, met de vermaning, dat we deze eerlijk zullen delen. Borstplaat, een favoriet van GKT, eens een zoet medicijn van de apotheker, die voorheen ook uitstekende suikerwerker was, omdat in tegenstelling tot koken, patisserie en zoetigheden vragen om juist afgewogen hoeveelheden. En de apotheker had daarvoor de techniek in huis.. Speculaas en taaitaai, ook zulke klassiekers in de Sinterklaastijd. Onlangs was er op de Franse TV een documentaire over wafels en speculaas te zien, waarbij voor het Franse gemak eraan werd voorbijgegaan, dat deze twee gerechten toch wel hun oorsprong vinden in de feesttradities van de Lage Landen. Strooigoed, Sint Pieter (de Sinterklaas van Grouw) en natuurlijk letters van banket en chocolademunten, alles komt aan bod in dit rode boekje van Antje Scheper. Tenminste als je Sinterklaasadept bent zoals GKT of braaf een wortel voor het paard in je schoen hebt gedaan.

Van banketstaaf tot pepernoot. De geschiedenis van Sinterklaaslekkernijen. Antje Scheper. (ISBN 9789492821263) is een uitgave van Het Zwarte Schaap en is te koop voor € 15,95

Fijne pakjesavond!

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Wereldgerechten zónder pakjes & zakjes van Koken met Karin.

Wereldgerechten zónder pakjes & zakjes van Koken met Karin. Het is kookboekenweek in Nederland. Onlangs plofte in GKT het alweer 20ste boek van Koken met Karin op de deurmat. De queeste van deze antipakjesenzakjesdiva moge inmiddels wel bekend zijn. Want loop maar eens binnen bij de grote blauwe grootgrutter of een andere supermarkt en je zult versteld staan van de grote hoeveelheid knutseleten en k&k pakketten, waaraan je zelf nog van alles dient toe te voegen. GKT begrijpt dat wel, want deze producten worden aangeprezen als gemak. Eigenlijk koop je vaak een recept en het idee, dat je lekker over de landsgrenzen gaat koken. De waarheid is dat je gewoon een zakje kruiden, bindmiddel en zout koopt. Karin probeert al jaren haar lezers aan het verstand te brengen, dat je deze pakjes & zakjes hellemaal niet nodig hebt, als je maar de basics begrijpt. Ze schreef over dit onderwerp al heel wat boeken, en was de initiator van de antipakjesavond daags voor Sinterklaas. Karin schrijft voor Trouw en op haar blog over dit thema. Want uiteindelijk is de crux, dat koken zönder een fluitje van een cent is, zodra je de kneepjes van het vak kent. Je gaat het pas zien als je het doorhebt, zullen we maar zeggen.

foto: cover Wereldgerechten zónder pakjes & zakjes.

Dit gezegd hebbende, wil ik overschakelen naar de nieuwe boreling van Koken met Karin: . Wereldgerechten zonder pakjes & zakjes. Uitgegeven door uitgeverij ROOD. Welke kleur past er nu beter bij Karin. Zowel in haar kledij, als haar eigen illustraties. Alhoewel ze in haar vorige boek verkleurde naar groen. Maar dat was voor een vega boek. Wereldgerechten zonder pakjes & zakjes neemt je mee op wereldreis in wederom 115 originele recepten uit alle windstreken. Het is ingedeeld per regio en zo doorkruist Karin de wereld van Noord Amerika tot aan Zuidoost Azië. GKT denkt dat Oceanië ontbreekt, omdat , ik ken ze ook niet, er geen wereldgerechten in pakjes en zakjes vandaan komen in onze supers. Het is een mooie reis geweest, die Karin maakte. Bijvoorbeeld met vega jambalay uit de bayous van Noord Amerika. Ja ik weet het daar is ook een pakje van. Tropisch Frankrijk komt aan bod bij Midden Amerika. Dat vindt GKT heel erg leuk, want er staat een recept voor accras de morue in. Balletjes van Martinique , die GKT meestal k&k koopt in de supermarché in Frankrijk. Toch eens zelf maken voor een geslaagde apéro. Ook ontbreken de Zweedse kôttbullar niet in het boek, bekend van het blauw/gele meubelparadijs. En zo kan GKT nog wel even doorgaan op deze woensdagmorgen aan zee. Van de Mediterranée, via Italië, van Zuid Afrikaanse boboti tot Griekse kofta, waarvan GKT niet vaak genoeg kan zeggen, dat deze balletjes keftedes heten. Karin haalt deze gerechten uit elkaar en heeft ze gereconstrueerd voor dit fijne handzame boek In vlees, vis en vega.

GKT vindt Wereldgerechten zónder pakjes & zakjes een heel leuk kookboek, geheel in de stijl, die we van Koken met Karin gewend zijn. Het levert mooie handvatten voor kookadepten, die eens de blije wereldgerechtverpakkingen laten staan in de super. Aan de slag ermee!, zegt GKT.

Wereldgerechten zónder pakjes & zakjes. 115 heerlijke recepten uit alle windstreken. Karin Luiten, (ISBN 9789083334004) is een uitgave van Uitgeverij ROOD en is te koop voor € 26,99

Hopperdepop naar je favoriete kookboekenvakhandel voor dit leuke en nuttige decembermaandcadeau! Meer lees je in Gereons mag, de feestdageneditie!

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Leuke kookboeken voor de herfst.

Leuke kookboeken voor de herfst. GKT trof bij terugkeer uit Occitanië een stapel kookboeken van allerlei pluimage aan op de keukentafel. Variërend van wereldse smaken, via Spaanse liefde voor tapas, Sinterklaassnoep tot wijn en meer klassieke recepten. Vandaag licht ik er drie uit, kookboeken met ieder een eigen thema: een boek van Vlaming Stijn Baert over steak frites, een reis van Hilal Kayis Sungur door de Turkse Keuken en tot slot, want hij komt bijna aan in ons kikkerland, een boek vol Sinterklaaslekkernijen van Antje Scheper.

foto: Stijn Baert eet steak frites.

Steak met Stijn, 100 Vlaamse resto’s en hun keukengeheimen. In Frankrijk ontkom je er niet aan. Naast de “burgur”, die door een ober in Aix en Provence de essentie van Franse keuken werd genoemd, staat steak frites op  een goede  tweede plaats in de Hexagone. Niet altijd even geweldig, want in sommige dorpsrestaurants of langs de weg krijg je een taaie schoenzool met een grote heuvel slappe frites. Een reden voor GKT, om dit gerecht in Frankrijk zo min mogelijk te bestellen. Maar er gloort licht aan de horizon. althans in Vlaanderen. Stijn Baert dook in het voedsel, dat bij hem thuis op woensdag en zondag op het menu stond. Steak met frieten. Een ogenschijnlijk makkelijk gerecht, want iedereen kan frieten in het ossenwit gooien en een biefstuk bakken. Daar draai je je hand niet voor om, zou je denken. Maar de realiteit is anders. Baert heeft een grote liefde voor dit gerecht en ging op pad langs de dreven van gewest Vlaanderen. Waar vind je het lekkerste vlees? Wie serveert fijne sauzen? Welk deel van het rund maakt een steak frites? Heel belangrijk: maak je mayonaise met of zonder citroen? Allemaal zeer plausibele vragen, als je net als Stijn fervent liefhebber bent van dit gerecht. Het werd een smakelijke tocht, waarvan de schrijver op spitse wijze verslag doet. Met leuke keukengeheimen en vrolijke verhalen. GKT neemt het boek mee zuidwaarts en zal de Franse restaurateurs erover verhalen.  Steak met Stijn is een heerlijk herfstboek.

Steak met Stijn, 100 resto’s en hun keukengeheimen. Stijn Baert (ISBN 9789464750317) is een uitgave van Ertsberg en is te koop voor € 27,50.

Over de schrijver: Stijn Baert (1983) is burgerlijk ingenieur en economist. Hij werkt als voltijds professor in de arbeidseconomie aan de UGent. Hij behoort zowel qua internationale wetenschappelijke impact als qua invloed op het maatschappelijke debat tot de strafste economen in België. Dit boek schrijven brengt hem op het kruispunt van zijn drie kernwaarden: loyaliteit, humor en echtheid.

foto: cover Het lekkerste uit Turkije.

Het lekkerste uit Turkije. Uitgeverij Fontaine trapt deze herfst af met een geheel nieuwe serie. Een reis door de keukens van diverse landen. Het spits wordt afgebeten door Hilal Kayis Sungur. Deze schrijver maakt een reis door Turkije in 60 “must eat” gerechten. Eerlijkheidshalve moet GKT zeggen dat hij niet veel kaas heeft gegeten van de keuken van dit grote land aan de Middellandse Zee. Mijn focus lag altijd  en ligt nog steeds op de keuken van grote tegenpool Griekenland. Noem dat maar jeugdsentiment. Maar onbekend maakt onbemind en GKT dook in dit fraai vormgegeven boek. Hilal trapt af met het Turkse woord bereket, wat letterlijk in overvloed betekent, want naast het voeden staat ook gastvrijheid, verbinding en saamhorigheid hoog in het vaandel in de Turkse keuken. Lekker met elkaar aan een goed gevulde dis. Het is een beeld, dat ik heb van de Turkse keuken. Een mooi begin.  De Turkse keuken kent een lange geschiedenis en is een kruisbestuiving van vele culturen. Vanaf de 11e eeuw verplaatsten de Turkse steppenvolkeren zich richt Zwarte en Middellandse Zee. Hun originele keukens vermengden zich met de met Levantijnse melting pot keuken van Byzantium. De nu wereldberoemde Turkse keuken was geboren. En waar uit zich dat in? Natuurlijk het Turkse ontbijt, een kleurrijke tafel vol gerechten, Met natuurlijk thee. Een Turkse traditie, waarmee je de dag goed van start laat gaan. Niet voor niets is de Amsterdamse De Vlugtlaan een mekka voor liefhebbers van dit ontbijt. Soepen ontbreken niet in het boek, net als meze, bôrek en salades. Sungur veblijdt je met recepten voor gôzleme en lachmacum. Op Amsterdamse markten zie je soms Anatolische dames deze gerechten uitrollen en bakken. Gevulde wijnbladeren en groenten ontbreken niet, net als stoofgerechten en de emblematische kebabs en kôfte, bekende Turkse vleesbereidingen. Het boek schotelt  diverse varianten voor, die GKT nog niet kende. Tot slot een vermelding van zoetigheden. Lokum, Turks fruit, van sinaasappel en fruit, baklava en siropen, die allen als afsluiter van dit boek aan je verhemelte blijven plakken. Gerechten om thuis te maken, zeker nu de herfst zijn intrede doet. Haal de Turkse bereket in huis!

Het lekkerste uit Turkije, 60 must eat gerechten. Hilal Kayis Sungur. (ISBN 9789064042634) is een uitgave van Fontaine en te koop voor € 29,99

NB: in januari verschijnt bij Fontaine een tweede deel in deze reeks. Dan is de Zweedse keuken het thema.

Over de schrijver: Hilal Kayis Sungur. is meer dan alleen een kenner van de Turkse keuken. Als ondernemer heeft ze haar culinaire kunsten bewezen als chef-kok van twee Turkse restaurants op topniveau in Rotterdam. Tegenwoordig geeft ze kookworkshops, is ze SvH-leermeester en conceptontwikkelaar in de horeca. Na de ramp in Turkije zette ze binnen enkele uren de actie #1000bordjeshulp op, waarbij ze aanzienlijke bedragen inzamelde om getroffenen te helpen en vervangende woonruimte in te richten.

foto: cover Van banketstaaf tot pepernoot.

Van banketstaaf tot pepernoot. Hij komt, hij komt die beste goede Sint. Elk jaar is dat een constante in GKT. Anders dan de Kerstman is de goedheiligman een figuur, waarnaar elk jaar reikhalzend naar wordt uitgezien . De mythe van de Turkse bisschop uit Myra, patroonheilige van zeevaarders en kinderen en tegenwoordig residerend in Spanje. Gezien het weer zou GKT gewoon daar blijven, maar toch getroost de Sint zich elk jaar de moeite om half november in te schepen en naar Nederland te reizen. Om zo aan de vooravond van zijn verjaardag op 6 december kinder- en grotemensenharten te verblijden met cadeautjes en snoep. Want wie zoet is, krijgt lekkers! De roede laat ik maar even achterwege. Antje Scheper dook in de eeuwenoude traditie van specifieke Sinterklaaslekkernijen. Hoe Hollands wil je het hebben? Suikergoed en specerijen. Dit tweetal is verantwoordelijk voor die typisch Nederlandse geur in december. Marsepein, met de vermaning, dat we deze eerlijk zullen delen. Borstplaat, een favoriet van GKT, eens een zoet medicijn van de apotheker, die voorheen ook uitstekende suikerwerker was, omdat in tegenstelling tot koken, patisserie en zoetigheden vragen om juist afgewogen hoeveelheden. En de apotheker had daarvoor de techniek in huis.. Speculaas en taaitaai, ook zulke klassiekers in de Sinterklaastijd. Onlangs was er op de Franse TV een documentaire over wafels en speculaas te zien, waarbij voor het Franse gemak eraan werd voorbijgegaan, dat deze twee gerechten toch wel hun oorsprong vinden in de feesttradities van de Lage Landen. Strooigoed, Sint Pieter (de Sinterklaas van Grouw) en natuurlijk letters van banket en chocolademunten, alles komt aan bod in dit rode boekje van Antje Scheper. Tenminste als je Sinterklaasadept bent zoals GKT of braaf een wortel voor het paard in je schoen hebt gedaan.

Van banketstaaf tot pepernoot. De geschiedenis van Sinterklaaslekkernijen. Antje Scheper. (ISBN 9789492821263) is een uitgave van Het Zwarte Schaap en is te koop voor € 15,95

NB: aan het einde van de maand november vind je op Gereons Keuken Thuis twee leuke recepten uit dit lekkere feestboek. Vergeet ook niet te kijken op de site van de uitgeverij, waar je, behalve dit Sinterklaasboek, meer leuke boeken en traditioneel Nederlandse recepten aantreft.

Noot: deze boeken werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverijen. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Bij Bijdendijk Thuis.

foto: jam maken voor het ontbijt.

Bij Bijdendijk Thuis. Net als bij zovelen tijdens de lockdowns van 2020 en 2021 werd er ook door chefs meer thuisgekookt. Zo ook in huize Bijdendijk. Op de keukentafel van Gereons Keuken Thuis ligt nu een vuistdik kookboek met 250 originele recepten van Joris Bijdendijk , dagelijkse kost voor iedereen. En in die typische stijl van Bijdendijk. Met enkele bijdragen in de vorm van verhalen en interviews van de hand van journalist Joël Broekaert. De illustraties zijn van Jessie Le Comte. Een goed getimed kookboek, zeker nu we voor de derde keer geconfronteerd worden met maatregelen in restaurants. Uitbreng organiseren is dan leuk, maar zelf aan de slag met de favorieten van een kok in je eigen keuken is ook een heel fijne optie. 

foto: een kleurenwaier van boters.

In het voorwoord van Bij Bijdendijk Thuis verteld zijn vrouw Elsa over hun ontmoeting in Frankrijk. Voorheen was zij gewend na een lange avond werken zelf te koken, al was het om 3 uur in de nacht. Dat veranderde toen Joris in haar leven kwam. Het veranderde haar manier, waarop ze kookte. Het is niet niks om ineens een chef in huis te hebben. Maar uiteindelijk zijn de Bijdendijks er in geslaagd een mooie symbiose samen te stellen van oude en nieuwe gerechten in hun keuken thuis. En dat willen ze delen met dit boek.

foto: Hoe Hollands, het broodje bal voor de lunch.

Bij Bijdendijk Thuis is geschreven in een heel andere stijl dan Een keuken voor de Lage Landen, dat nog steeds een mooi plekje heeft in Gereons kookboekenhoek. Dit kookboek concentreert zich rond de maaltijdmomenten van de dag met gebruik van mooie producten om de maagjes van het gezin te vullen. Lunch komt aanbod met hoe kan het ook anders bijzonder boterhammen, boters met een smaakje, koffie, een Hollands broodje bal met pindasaus, pissaladière en heel belangrijk de sandwich der sandwiches, een broodje Joris. Ligt er na RIJKS en Wils ook een ouderwetse lunchroom in het verschiet, Joris? Maar ook aan pasteien, soepen en salades wordt door Bijdendijk veel aandacht besteed. Ik begrijp wel dat het hoofdstuk lunch een belangrijke rol speelt, want ’s avond is de chef aan het werk, althans in normale tijden.

foto: heldere ossenstaartbouillon.

DINER in huize Bijdendijk start natuurlijk met een bodem of te wel de uit Frankrijk geïmporteerde apéro met nems van Elsa en acras de morue of acras de courgette. Grignoter avant le répas. Daarna volgende hoofdgerechten en uitleg over bereidingen van bijvoorbeeld groenten en kreeft. De foto’s laten zien dat Joris Bijdendijk ook thuis zijn typische signatuur hanteert op het bord.

foto: knolselderij in klei, een echt Bijdendijk gerecht.

Tot slot komen  het ontbijt en zoetigheden aan bod. Met thuis gebakken brood, jams en andere zoetigheden. Een klein feestje voor de thuiskok. Bij Bijdendijk Thuis geeft je direct een kijkje in de keuken, nu niet eens in één van de restaurants, maar at home met mooie basisgerechten voor elke dag. Een heerlijk vuistdik boek, fijn vormgegeven, om te lezen en te gebruiken. Ik zou zeggen: doe eens gek en haal Bijdendijk in huis! (dat kan vandaag nog tot 17.00 uur bij je kookboekenvakhandel)

foto: cover Bij Bijdendijk Thuis.

Bij Bijdendijk Thuis, dagelijkse kost voor iedereen. Joris Bijdendijk, met intermezzo’s van Joël Broekaert. (ISBN 97890388809847) is een uitgave van Nijgh Cuisine en is te koop voor €34,99

Over Joris Bijdendijk: Chef Joris Bijdendijk kookte in acht jaar tijd drie Michelinsterren bij elkaar. Voor Bridges in 2014, RIJKS in 2017 – waarvan hij de executive chef is – en recent voor zijn in 2019 geopende restaurant Wils. Bijdendijk promoot de keuken van de Lage Landen, gekenmerkt door het gebruik van Nederlandse producten. In 2017 verscheen zijn eerste kookboek Bijdendijk. Een keuken voor de Lage Landen, waarmee hij een nominatie kreeg voor Het Gouden Kookboek 2018. In 2021 volgt zijn tweede kookboek: Bij Bijdendijk thuis. Dagelijkse kost voor iedereen.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Top tien kookboeken 2021.

Top tien kookboeken 2021. De kerstrally is van start gegaan. Daar horen overzichtjes bij. In willekeurige volgorde de tien op Gereons Keuken Thuis besproken kookboeken uit dit bijzondere jaar. Geen kerstmenu’s deze reis, maar gewoon ter inspiratie en vermaak. Een paar runners up: Bij Bijdendijk Thuis, Kook dit Boek en Vegan TLV. Ik heb hiervan nog geen recensie van geschreven. Dus deze kookboeken komen aan bod in de lijst van 2022. Veel kerstleesplezier!

foto: SMAAK, de plantaardige keuken van Yerba.

1. SMAAK, de plantaardige keuken van Yerba. 

“In deze zeer uitdagende tijden moeten we zeer verstandig zijn met eten. Voor ons betekent dat hoofdzakelijk veganistisch eten. Versterking van je immuunsysteem is een vereiste. Met Walters kookkunst is dat ook nog eens een feest. Een levensfeest…” Lees meer.

Uitgave van Terra Publishing.

foto: Een excellent kookboek uit 1593.

2. Het excellente kookboek van Dr. Carolus Battus,

Uit 1593 en daarmee het oudste Nederlandstalige kookboek. Van een arts? Ja, Carolus Battus was dokter uit Dordrecht. Toch ook niet weer vreemd in het licht van de vele artsen, die nu vijf eeuwen later ook een kookboek schrijven. Volgens mij is dat van alle tijden. Eigenlijk gek, dat er tot 2020 geen bewerking was van dit historische boek. Maar daar hebben Christianne Muusers en Marleen Willebrands in samenwerking met Alexandra van Dongen verandering in gebracht. Lees meer.

Uitgave van 

foto: Het Gouden Kookboek van 2021.

3. Een KOOKBOEK, Seppe Nobels.

Een KOOKBOEK. 450 recepten van Seppe Nobels. Dinsdagavond in Zandvoort. Aan welk recept begin je, als er, plof op je deurmat, een kookboek met wel 450 recepten ligt, die allemaal thuis heel makkelijk zijn te maken? Ik heb het over het vuistdikke EEN KOOKBOEK van chef Seppe Nobels, die de scepter of beter gezegd pollepel zwaait in de mooie groentekeuken van Graanmarkt 13 in Antwerpen. Zucht was corona maar voorbij om daar eens te gaan kijken, ik bedoel eten. Het restaurant staat door Nobels en zijn team in de top tien van de beste groenterestaurants ter wereld. Lees meer.

Uitgave van Lannoo, winnaar Gouden Kookboek 2021.

foto: het is december dus kan de HOT POT op tafel.

4.  HOT POT, Bas Robben.

HOT POT van bas Robben. 没有什么问题是一顿火锅不能解决的, 如果有,那就两顿! Elk probleem kan worden opgelost met een hot pot. En zo niet, eet er dan nog een! Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen. Bas Robben weet in al zijn boeken een leuk thema te vinden. Hij trapte zijn kookboekschrijverscarrière af met ZUUR, ging verder met VET en leerde ons de fijne kneepjes van Sous Vide. Stuk voor stuk mooie en originele titels. Door de liefde belandde Bas in Taiwan en raakte daar verslingerd aan de Oost Aziatische keuken. Lees meer.

Uitgave van GoodCook

foto: Joke Boon helpt je bij reukverlies.

5.  Eerste hulp bij reukverlies, Joke Boon.

De nieuwe Joke Boon.Het nieuwe boek van bonendiva, kleurenkookster, linzenlady en vriendin Joke Boon, die zich met recht een non olfactorisch genie mag noemen. Ze at een jaar bonen, kookte met kleuren, werd een vega-ontdekster en maakte vorig jaar een linzenboek. En dat, terwijl ze niets kan ruiken sinds haar prille jeugd! Anosmie heet dat. Ik vind het bijzonder hoe je dan zo lekker weet te te koken zonder dat je iets ruikt? Gereons Keuken Thuis doet het haar niet na. Reukverlies is een ding, waar velen mee worden geconfronteerd door/ na een Covid-19 besmetting. Hoe actueel is dit onderwerp wel niet? Lees meer.

Uitgave van Fontaine en binnenkort ook auf Deutsch erhãltlich .

foto: winter, slow down brother!


6. SLOW, Louise Franc.

“Slow down brother, slow down brother…” Elke keer als Gereons Keuken Thuis de sneeuwvlok op de cover van dit boek ziet, zingt in zijn hoofd Douwe Bob. Want zeg nu eerlijk, lekker sudderen is toch helemaal da bomb…..  Lekker binnen je potten op het vuur of in de oven. Keuken Thuis ook zo dol op. Australo-française Louise Franc weet er wel raad mee. Slow food, daar is Gereons Keuken Thuis ook zo dol op. Zeker nu de decembermaand zich aandient en we node zijn opgehokt. En we geen groots kerstgedruis kunnen verwachten. Lees meer.

Uitgave van GoodCook

foto: smaakkoning Pascal op de cover.

7. Wereldse smaakmakers, Pascal Jalhay.

Het nieuwe boek van créateur Pascal Jalhay. Créateur, waarom niet gewoon chef kok? Dat zal ik uitleggen. Pascal Jalhay weet heel goed hoe hij gerechten defragmenteert en dan in een nieuwe versie neerzet. Zo proefde Gereons Keuken Thuis eens van zijn hand uit elkaar geplozen gado gado en ontleedde hij de Indonesische keuken van zijn vader in Baru Belanda. Wat een creaties kan deze man maken. En sinds kort kun je de fijne kneepjes van hem leren in zijn kookstudio in Laren. Lees meer.

Uitgave van Fontaine.

foto: cover Mijn Frankrijk van Onno Kleyn.

8. Mijn Frankrijk, Onno Kleyn.

Het Frankrijk van Onno Kleyn. De favoriete hangout van routiers, werklieden en verkopers onderweg is een café, zoals Onno Kleyn dat kent in de buurt van zijn Bourgondische huis. Een etablissement, waar patron Mémé kookt comme d’habitude. Net opgekalefaterd, maar de bunnieskalender pronkt achter de bar. Geen menu, maar paté en croûte, stoofvlees op Bourgondische wijze, een doppenfles wijn op tafel, kaas en een dessert. De lunch wordt afgesloten met een ferm stuk taart en een petit café. France profonde heet dat. De ziel van het Franse bestaan. Eén bonk terroir op het platteland. Zelfs de meest verstokte Parisien verlangt ernaar en route. Lees meer.

Uitgave van Nijgh Cuisine.

foto; Op zoek naar de keuken van de Wadden.

9. Lekker WADS, Lodewijk Dros en Anette van Ruitenburg.

Terwijl er een heleboel boeken bestaan over Nederlandse streekgerechten, van Zuid Limburg tot aan de Kop van Noord Holland, bleef de culinaire geschiedenis van de Waddeneilanden een beetje onderbelicht. Veenbessen en Texels lamsvlees. De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat Gereons Keuken Thuis vaak ook niet verder kwam. Daarin brengen Lodewijk Dros en Annette van Ruitenburg verandering met hun mooi kook- en leesboek (of andersom) Lekker Wads, Een reis door de geschiedenis van de keukens en het leven op deze eilanden. Van Texel tot Fanø. Lees meer.

Uitgave van BOOM

foto: cover Patissserie van de bakker.

10. Patisserie van de bakker, Issa Niemeijer

Patisserie van de bakker. Gereons Keuken Thuis had nog niet gehoord van verschil tussen patisserie van de bakker en patisserie van de banketbakker. Volkomen logisch blijkt nu. Want veel broodbakkers bestellen hun zoetwaar bij een banketbakker en vice versa. Toen Issa Niemeijer het bakkersvak leerde was dit geen optie voor hem. Zijn passie voor het bakken van brood moest uitgebreid worden met kunde van koekjes en taartjes voor in zijn bakkerij aan de Nieuwendijk in Amsterdam. Maar met één verschil, het zijn taartjes van de broodbakker. Zoals je in Frankrijk veel ziet. Lees meer.

Uitgave van Brand

De Goedheiligman is nog in het land, dus makkers staakt uw wild thuiswerkgeraas en spoedt u gezwind naar uw kookboekenvakhandel, dat kan tot en met 17.00 uur!

Het verhaal van Sinterklaas.

foto: Sint Nicolaas in Valenciennes, Hauts de France.

Covid-19, een demissionair kabinet, stikstofcrisis, hoge gasprijzen, wel of geen Zwarte Piet? Allemaal dingen, die komen en gaan. Een constante is elk jaar is de aankomst van Sinterklaas en zijn gevolg. Een tijd van vooruit kijken naar Pakjesavond. Ik vond het als kind heel spannend en eerlijkheidshalve gezegd nu ook nog steeds. Sinterklaas is een feest waar ik goede herinneringen aan heb. Zingen bij de piano, totdat een zwart gehandschoende hand pepernoten de kamer in strooide. Toevalligerwijs kwam direct hierna een vriendin van mijn moeder op bezoek. Een Piet was zij ook niet tegengekomen bij aankomst. Voor ons als kinderen een groot raadsel.

foto: het liedjesboek van St Nicolaas door H.A. Almoes.

Het Nederlandse Sinterklaasfeest is in de 19e eeuw vormgegeven door schoolmeesster Jan Schenkman, verhalenverteller. Hij publiceerde in 1850 het boek Sinterklaas en zijn knecht. Aan hem danken we de stoomboot en alles, wat om Sinterklaas heen hangt. Ik vond dit jaar tijdens het opruimen van het huis van mijn moeder nog de pianoboeken, waaruit zij gezongen moet hebben als kind en die in mijn kindertijd ook gebruikt werden. Mooie herinneringen.

foto: Sinterklaas ansichtkaart uit Frankrijk.

Er zijn niet veel legendes bekend over de heilige Nicolaas van Myra. Dat terwijl hij in veel landen een prominente heilige is. Van Rusland tot Spanje, van Amsterdam tot Bari. Nicolaas was een vermogend man, die ’s nachts op pad ging om arme mensen te helpen. Denk aan het verhaal van de drie dochters van een arme man. Sint Nicolaas strooide munten door het raam voor hun bruidsschat, zodat zij niet hoefden te vervallen tot prostitutie. Hier komt de strooitraditie vandaan en de netjes met chocoladegeld. Sinterklaas als beschermheilige van kinderen.

foto: Sinterklaas in Nancy.

In noord en oost Frankrijk kennen ze de goedheiligman ook. Ik vind het altijd leuk om te speuren naar ansichtkaarten en beeltenissen van Sinterklaas als ik in deze contreien ben. Er is een bekend verhaal over drie kinderen, die door een herbergier naar binnen werden gelokt, gedood en in een vat met pekel gestopt. Sint Nicolaas wekte de slachtoffers weer tot leven en vergaf de man en zijn vrouw hun daad, mits ze berouw toonden. Hoe de vegan versie van dit verhaal luidt? Dat antwoord moet ik nog schuldig blijven.  Maar die vegan versie zal er zeker eens komen. Niets is zo beweeglijk als het Sinterklaasfeest.

foto: St. Nicolaas in Lotharingen.

Elk jaar vindt in Nancy op 6 december de intocht plaats van Sinterklaas op zijn ezel. Anders dan de witte schimmel, die hij in Nederland berijdt. Kinderen krijgen snoep en het is de aftrap van de kerstmarkt op de Place Stanislas. Een groot spektakel. Sint Nicolaas wordt bijgestaan door père Fouettard, een chagrijnige boze mijnwerker met een rode baard. Stoute kinderen krijgen stukjes steenkool van hem en met de zweep. Geen fijne man dus. Dus makkers staakt uw wild geraas. Anders zwaait er wat.

foto: St. Nicolas de Port net buiten Nancy.

Net buiten Nancy ligt het stadje Saint Nicolas de Port, waar in een immense kathedraal, met twee torens van honderd meter hoog, de onderarm van de goedheiligman wordt bewaard. Een euro in de gleuf en het luikje gaat open. De arm is dan te aanschouwen. Een andere bijzonderheid in het dorp is het speciale postkantoor naast de kerk, waar alle wensen aan de Sint van groot en klein kunnen worden gepost. En worden door de Sint beantwoord!

foto: Middeleeuwse deur met Sint Nicolaas in Troyes

RECEPT

Het winterdrankje Beerenburger opwarmer is iets anders dan glühwein of gløgg. Het verwarmt de konen na een flukse winterwandeling. Of een tocht over de gladde daken.

Nodig:

1 sinaasappel

4 kruidnagels

1 kaneelstokje

3 stuks steranijs

300 ml Beerenburger

800 ml ongefilterd appelsap

Mijn toevoeging: een tl rommelkruid.

Bereiding:

Was de sinaasappel en snijd deze in plakken. Doe de specerijen, Boomsma Beerenburger, appelsap en sinaasappel in een pan en laat dit op een laag vuur zo’n half uur pruttelen, maar niet koken. Verdeel het drankje oever een aantal glazen theebekers en doe ik elk glas een plakje sinaasappel.

foto: Piet uit kindertheater.

TIP voor de Sinterklaasdagen. Onlangs kwam ik in contact met theatermaker Albert Barth. Hij is de bedenker van de site kindertheater. In deze tijd van het jaar reist hij langs scholen en andere plekken mijn zijn speciale en ook coronaproof Sinterklaasvoorstellingen en -shows voor kinderen. Gelukkig, maar dat hoort er in de Sinterklaastijd een beetje bij, gooide de huidige milde lockdown geen roet in het eten. Dat deed het wel tijdens de intochten vorige week. Van Albert begreep ik dat zijn kindertheater voorstellingen gewoon doorgaan en er nog enkele plekken vrij zijn in november en begin december. Dus schoolmeesters, ouders en ander gespuis, gezwind naar de website van kindertheater voor op school op thuis. (dat rijmt) 

Noot: deze tip werd mij  gestuurd door Albert Barth, theatermaker. Zijn verhaal stond gepland voor de feesteditie van Gereons Mag. Ik heb ervoor gekozen deze aanvullend te doen in deze blogpost. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten