retro Archives - Pagina 2 van 5 - Gereons Keuken Thuis

04/02/202108/02/2021

Het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus.

Het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus. Uit 1593 en daarmee het oudste Nederlandstalige kookboek. Van een arts? Ja, Carolus Battus was dokter uit Dordrecht. Toch ook weer niet vreemd in het licht van de vele artsen, die nu vijf eeuwen later ook een kookboek schrijven. Volgens mij is dat van alle tijden. Eigenlijk gek, dat er tot 2020 geen bewerking was van dit historische boek. Maar daar hebben Christianne Muusers en Marleen Willebrands in samenwerking met Alexandra van Dongen verandering in gebracht. Zij meenden, dat de tijd rijp was om zo’n belangrijk document het 21-eeuwse licht te laten zien. Want tegenwoordig is er veel belangstelling voor foodhistorie. Gereons Keuken Thuis kan daar over meepraten, want mijn plan voor 2020 was de bijzondere collecties van de UVA vaker te gaan frequenteren, om zo tot nieuwe inspiratie te komen. Helaas gooide Covid-19 roet in het spreekwoordelijke eten. In het najaar dan maar. Het werk van deze dames is namelijk machtig interessant. Te ontdekken, waar de verbanden liggen met onze huidige cuisine. Al dan niet voor je gezondheid.

Carolus Battus werd geboren in Gent, studeerde medicijnen in Rostock en werd arts in Antwerpen, destijds een metropool van 100.000 inwoners en grootste handelsstad van Noordwest Europa. Maar het tij keerde en Battus belandde in de Hollandse koopmansstad Dordrecht, waar hij stadsgeneesheer werd. Uiteindelijk belandde Battus in Amsterdam. Naast het praktiseren van de artsenij, schreef Carolus Battus boeken over medicijnen. Maar waarom dan ook een kookboek? In de heersende leer, die ook Battus aanhing, had genezen van ziekten en kwalen veel te maken met de aloude humorenleer, die ervan uitging dat zieketen ontstonden door een te veel of te weinig van bepaalde (voedings)stoffen in het lichaam van bepaalde types mens. De aartsvader aller artsen Hippocrates deelde de mensheid al in al naar gelang de vloeistof, die hun wezen beheerste. We kennen allemaal de praktijk van aderlaten. Kennelijk had zo’n persoon te veel bloed. En moest met voedingsstoffen daarna aansterken. Zie daar het verband tussen artsenij en kookboeken. De temperamentenleer beïnvloedde ook Battus in zijn receptuur. Muusers en Willebrands illustreren hun verhaal met prachtige foto’s uit musea en archieven.

Voor wie schreef de arts Battus het excellente kookboek? Voor de thuiskok? Welnee, het was een boek voor koks en keukenmeiden, opdat zij waakten over de gezondheid van hun werkgevers. Deze recepten zullen weinig zijn gebruikt in het Dordrechtse gasthuis. De schrijfsters vertellen over de menu’s, de kooktechnieken, het banket en de volgorde van recepten in dit oude boek. Over ingrediënten en de invloed van de kerk. De tafel, het servies en de gesprekken en geneugten aan tafel komen aan bod. Alexandra van Dongen dook hiervoor de collectie van Museum Boijmans van Beuningen in.

En dan de recepten. De schrijfsters doken de keuken in en maakten moderne versies van de gerechten van Battus. Grote schotels met klinkende namen als Bruwet Fulleet van kalfsvlees of hustpot van hert. Het laatste is iets anders dan de wortel- en uienstamppot van tegenwoordig. Ik vond Deuse Geertjes wel een aantrekkelijk bijgerecht. Die zal ik toch een moeten maken. De pommeranssaus komt aan bod en Spaanse marsepein. (Sinterklaas komt toch ook uit Spanje?) Een aanstekelijk werk en wat een moeite hebben deze drie dames genomen om het excellente Kookboek van doctor Carolus Battus naar onze tijd te vertalen. Hulde. Het zal in Gereons Keuken Thuis nog regelmatig worden gelezen en geraadpleegd.

Kijk ook eens op de speciale excellente kookboek site van Battus. Binnenkort plaats ik het recept voor Deuse Geertjes. Een mooi voornemen voor mijn nieuwe serie uit bijzondere kookboeken.

Het excellente kookboek van doctor Carolus Battus (1593), Christianne Muusers, Marleen Willebrands & Alexandra van Dongen ( ISBN 97890561564970) is een uitgave van Sterck & De Vreese en is te koop voor € 29,95. Let op vanaf 10 februari a.s. ook weer live af te halen bij je lokale boekhandelaar.

_{Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer}

26/09/202026/09/2020

Zaterdagtraktatie, tomaat garnaal.

foto: garnaal tomaat uit het leuke boek van Annie Deleersnijder.

Zaterdagtraktatie, tomaat garnaal. Vorige week besprak ik op Gereons Keuken Thuis het charmante boek Doe maar gewoon! van BV (Bekende Vlaming) Annie Deleersnijder uit Oostduinkerke. Self made kokkin van stevige kost van bij ons, zoals dat zo mooi bij onze zuiderburen wordt genoemd. Geen tam tam smaken, maar gerechten uit een goede burgerlijke keuken. Daar schuif je voor aan. Het is herfst en op windvrije dagen zie ik hier veel garnaalvissers, te voet in de branding of op de trawler met een meute meeuwen in het kielzog. Echt herfst. Een zaterdagtraktatie van gevulde tomaten met garnaal à la Annie mag dan niet ontbreken dit weekend. Een kanttekening bij de mayonaise in het recept: het ontbreken van de eidooiers en de kleine hoeveelheid maisolie. Dat heeft Gereons Keuken Thuis hieronder in het recept aangepast. We drinken er een Westvlaams bier, Rodenbach erbij, roodbruin uit Roeselare op eikenhout gerijpt met een melkzuurinfectie. De klassieke combinatie.

Nodig:

1 kg ongepelde grijze Noordzee garnalen (of 250 g gepelde)
4 eieren hard gekookt (en 2 eidooiers voor de mayonaise)
4 grote trostomaten
1 kropje sla
1 tl mosterd
200 ml maisolie
3 el citroensap
peper en zout

Bereiding:

Pel de garnalen en zet apart. Kook de eieren 10 minuten en laat ze schrikken onder koud water. Pel ze en snijd ze in kwarten. Was en halveer de tomaten en snijd ze in tweeën. Hol de tomaten iets uit. (tip van GKT) Was de slabladeren. Maak mayonaise: Meng de mosterd, citroensap en eidooiers en klop glad, Voeg in een straaltje de maisolie toe, zoveel als nodig is. Blijf kloppen tot je een mooie dikte hebt. Breng op smaak met peper en zout. Schik op elk bord de blaadjes sla, leg hier op de tomaten gevuld met mayonaise en garnaaltjes, Garneer met partjes ei en de zelfgemaakte mayonaise.

Doe maar gewoon!, koken met Annie. Annie Deleersnijder (ISBN 9789022337080) is een uitgave van Manteau en te koop voor € 19,99

16/09/202016/09/2020

Doe maar gewoon!

Doe maar gewoon!, koken met Annie. Een boek vol gewoon eten van bij ons. En met eten van bij ons bedoelt Gereons Keuken Thuis altijd Vlaamse gerechten. Goede en stevige burgerkeuken, zonder frou frou, maar wel wat ronder en culinairder dan onze burgerkeuken. Annie Deleersnijder was cafébaas van Visserswelzijn in Oostduinkerke. Ik ben er nooit geweest maar stel me daar zo’n estaminet voor waar behalve een pintje ook wat gegeten kan worden. Aan pensioen dacht Annie niet en scheepte zich zelf in aan boord van de Evanna, de plek waar Gert Verhulst (voor de Nederlanders Gert kennen we van Samson & Gert en pretpark Plopsaland) en James Cooke (Belgisch acteur en musicalster) hun late avond gasten. ontvangen voor Vier, een commercieel Vlaams TV station. Vooruit moet er natuurlijk een stukje gegeten worden en dat wordt verzorgd door Annie. Gert en zij leerden elkaar kennen in Nieuwpoort. Hij kwam regelmatig op café bij haar. Later verhuisde Geert naar Oostduinkerke en instant had zij een nieuwe job. Kok op een schip. Met verve, want de gasten en gastheren aten hun buikje rond uit de potten van Annie. Ze werd er zowaar een BV mee. Nee geen besloten vennootschap, maar een rasechte Bekende Vlaming. Tijd dus om haar keukenkunsten te bundelen in dit leuke boek Doe maar gewoon! Niets meer en niets minder.

Wat eten de gasten dan zoal op het schip Evanna? Gewoon lekker en stevig eten, zoals Juliennesoep, de klassieker tomaat garnaal als vooraf. (het seizoen staat hier ook weer voor de deur) en visgerechten, want de visafslag van Zeebrugge is niet ver weg. Van pladijs met puree en sla tot mosselen met frites. Annie kookt het.

Vlees neemt een aanmerkelijk deel in van dit boek. In Annie haar keuken geen vegan of hip gezond gedoe. Dat hoort ook niet bij zo’n kookboek. Hutsepot, gegratineerde witloof met pasta, kalfsschnitzels met calvados en natuurlijk een vol au vent. Gereons Keuken Thuis krijgt een glimlach rond zijn mond bij al deze retro heerlijkheden. Desserts staan er niet in, maar ik weet zeker, dat Annie een ster is in het maken van chocolademousse of een wafel met krieken. Doe maar gewoon, kook als Annie. Een heerlijk boek voor het najaar.

Doe maar gewoon!, koken met Annie. Annie Deleersnijder (ISBN 9789022337080) is een uitgave van Manteau en te koop voor € 19,99

Binnenkort een “doe maar gewoon!” recept uit dit leuke boek op Gereons Keuken Thuis.

Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

23/06/202026/01/2021

Kabeljauw met misoglazuur van Oprah.

foto: cover Oprah’s favoriete gerechten.

Kabeljauw met misoglazuur van Oprah. Een gerecht gebaseerd op de klassieke Japanse Nobu keuken. Een licht, zacht, lekker gerecht met een luxueze touch op deze doordeweekse dinsdag, waarop de temperaturen naar hoge waarden gaan stijgen. Dan moet je niet te lang in de keuken staan, maar lekker genieten van een wat latere light maaltijd #alfresco met zicht op zee of je tuin. Dit heerlijke recept komt uit het kookboek Oprah’s favoriete gerechten. In dit kookboek vertelt de Amerikaanse over haar relatie met woorden en misschien nog belangrijker haar relatie met eten. Want zij jojode wat af. Ze hongerde zichzelf uit, kreeg tijdens haar TV debuut een vraag van wijlen Joan Rivers, waarom ze zoveel aankwam. Moeilijk, moeilijk, moeilijk dus. But….. that’s all in the past. Oprah ging Weight Watchers punten tellen en haar cravings beheersen. Tot zover het dieetgedeelte, meer gaat Gereons Keuken Thuis niet melden erover! Daar is dit boek gewoonweg te vrolijk voor en dat je dan ook nog op gewicht kunt blijven en gezond met Oprah’s favoriete recepten is een bonus (je). Oprah begon zelf aan het telen van groente en ontdekte een lichtere manier van eten. Zoals dit recept voor kabeljauw met misoglazuur. Oprah serveert er graag sperziebonen met sesamzaadjes en chilivlokken bij. Als wijntip een pinot grigio uit Napa Valley.

Kabeljauw met misoglazuur van Oprah.

Nodig:

6 el mirin

2 el sake

6 el witte misopasta

3 el agavesiroop

zest van een limoen

1 tl vers geraspte gember

1 teentje knoflook geperst

6 mooie kabeljauwfilets, zonder vel en graatvrij.

1 tl zout

druivenpitolie

vers gehakte bieslook en koriander

400 g sperziebonen

1 tl donkere sesamolie

1 tl zwart sesamzaad

1/2 tl chilivlokken

zout voor het koken

Bereiding:

Klop de mirin, sake, misopasta. agavesiroop, limoenrasp, gember en knoflook in een kommetje door elkaar. Doe de vis in een grote plastic zak en schenk de marinade erbij. Sluit af. Leg de zak een nacht in de ijskast. Verhit de ovengrill op de hoogste stand. Vul een pan met water en breng met een flinke schep zout aan de kook. Haal de filets uit de marinade en leg deze op een ovenschaal. Veeg de overtollige marinade af maar gooi niet weg. Giet of spray een beetje druivenpitolie op de vis en zet deze 8 tot maximaal 10 minuten onder de grill. Het oppervlak moet er wat gekaramelliseerd uit zien. Lak de filets tussendoor wat bij. (tip van Gereons Keuken Thuis) Kook de sperziebonen beetgaar laat ze kort uitlekken en schep de sesamolie, het zwarte sesamzaad en de chilivlokken door de boontjes. Serveer de vis direct met de sperziebonen en garneer met wat gehakte bieslook en koriander.

Oprah’s favoriete gerechten, Oprah Winfrey (ISBN 9789045215426) is een uitgave van Karakter en is te koop bij de boekhandel of online voor € 22,99

Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

07/06/202023/06/2020

Kipfilet alla Loren.

Kipfilet alla Loren. Deze week besprak ik het nieuwe boek van Saskia Balmaekers Mijn Napels. Zij neemt je mee door de straten van deze mooie stad.langs kunst, kerststallen en lekkernijen. Het deed mij meteen denken aan de Napolitaanse diva, Sophia Loren, waarvan ik in 1999 een kookboek kocht, waarin zij haar Napolitaanse herinneringen en recepten deelt. Een heerlijk cucina casalinga kookboek. Met de verse smaken van Campanië.

foto: Cover Ricordi e Ricette van Sophia Loren.

Eind 1999 was ik in Rome om stage te lopen bij de Banca d’Italia. In die tijd was het eet- en drinkgen ook al stevig verankerd in mij. Ik zag op de RAI een programma met Sophia Loren, die daar haar nieuwste kookboek, Ricordi e ricette, lanceerde. Samen met mode-nestor Armani. Ja want zo gaat dat in Italië. Je kon er niet aan ontkomen dat er een nieuw boek van deze Napolitaanse diva verscheen. Daags erna lagen de boekhandels vol met dit kookboek. Dit was nu het souvenir dat ik mee zou nemen naar Nederland. Ik heb dit kookboek nog steeds en vind de Napolitaanse gerechten en plaatjes een lust voor het oog. Omdat de al fresco weken op Gereons Keuken Thuis inmiddels begonnen zijn moest ik ineens denken aan onstaand easy en zomers recept.

Kipfilet alla Loren.

Nodig:

500 g kip (dij) filet plat gemept met vleeshamer of pan
500 g gepelde tomaten (vers) of uit blik zonder pitjes
1 tl oregano gedroogd
1 bosje gehakte peterselie
2 knoflooktenen in plakjes
peper
zout
olijfolie
1 Spaans pepertje zonder zaadjes fijn gesneden

Bereiding:

Verhit in een grote pan de olie en bak hierin de met peper en zout bestrooide en plat gemepte filets en de plakjes knoflook kort aan, zo’n 2 minuten per kant. Let op dat het vlees niet te droog wordt. Haal het vlees uit de pan en houd het warm onder folie in de oven. Bak in de vleesjus snel de fijngehakte Spaanse peper aan, voeg de tomaten, oregano en peterselie toe en laat 15 minuten sudderen. Doe de kipfilet in de saus en verwarm even mee. Eventueel nog wat peper en zout toevoegen. Garneer met nog wat verse peterselie.

video: scenes ui L’Oro di Napoli uit 1954

Bron: Editore Gremese. ISBN 88-7742-386-2

31/03/202031/03/2020

Simpel leven.

Simpel leven. Als iets een uitdagend en actueel onderwerp is geworden in voorjaar 2020 is het simpel leven, met minder spullen en minder verkwisting. Dat was al een trend, maar ook de nu heftige corona crisis laat zien, dat het allemaal wel een tandje minder kan. De globale “plastic fantastic bestel maar raak cultuur” heeft een keerzijde. Vuilnis, plastic, rommel en wegwerp. In Gereons Keuken Thuis is dit al een tijdje een dingetje. Ik denk daarbij dan vaak aan mijn Betuwse grootmoeder, die van alles re- en upcyclede. Broodzakken werden bewaard, elastiekjes hergebruikt, sokken gestopt en van lakens werden zakdoeken gemaakt. Een beeld, dat velen van ons niet (her)kennen. Julia Watkins schrijfster van Simpel leven, een gids voor een low waste huishouden, gaat ervoor! Creatief met je resources omgaan voor een duurzaam en zo veel mogelijk afvalvrij leven. Behalve dat je ermee bespaart, is het in deze dagen van ophokplicht ook nog eens leuk om te doen. Zo zie ik dat, niets kant en klaar, knutselen maar. Zo komen we deze moeilijke periode te boven en zijn we heel wat vaardigheden rijker en afval armer.

Het boek start met de afvalzuinige keuken, Watkins zet schematisch uiteen, wat je kunt vervangen, van plastic vuilnisemmerzakjes via plastic bestek tot wegwerpespressocapsules. Ze geeft tips voor het bewaren en als je een beetje creatief bent ziet het er ook leuk uit. Zelf bewaar ik alle pasta, rijst en gedroogde producten al sinds mijn studietijd in oude Franse weckpotten, tweedehands blikken of potten van de vissoepboer uit le Touquet. Eigenlijk charmanter dan al dat plastic. Na de eerste uiteenzetting gaan we echt deplastificeren, met vervangende bijenwasdoeken of herbruikbare stoffen doekjes.

Eten verspillen komt ook niet voor in het Simpel leven. Watkins doet uit de doeken hoe je voedselafval kunt verminderen door slim met je bronnen en eten om te gaan. Zelf voedsel te conserveren. En… bijvoorbeeld bouillon te maken voor afsnijdsels. Dat is iets, wat al jaren gebeurt in Gereons Keuken Thuis, bijvoorbeeld voor risotto. Je kunt ook mosselkookvocht zeven om er later vissoep mee te maken. Maar dat terzijde. Koken maakt de keuken vuil , dus Watkins voorziet de lezer in leuke zelfgemaakte schoonmaakmiddelen. Wie heeft er nu niet zoals ik een aanrechtkastje vol met allerlei middelen staan? En telkens koop je er weer producten bij. Maak het eens zelf.

Natuurlijk gezond blijven met simpele middelen vormt een uiterst actueel hoofdstuk, net als natural beauty producten. Tot slot valt er veel te leren uit Simpel leven over praktische tuin- en keukendingen. Zelf je eigen oogst binnenhalen en verwerken. Dat noem ik in de pot hakken. Simpel leven geeft niet alle antwoorden, maar is in deze dagen van veel thuiszitten een leuke afleiding en eyecatcher. Bedenken, wat jij kunt doen om het leven simpeler en natuurlijker te maken. Tijdens en na corona.

Simpel leven, de gids voor een low waste huishouden, Julia Watkins. (ISBN 9789059562127) verscheen, hoe toepasselijk op 16 maart 2020, bij Fontaine en kost € 26,00. Doe je lokale boekhandel een lol en bestel of koop het daar!

foto: pearmania, hak eens wat peren in de pot.

RECEPT voor peren in Spätlese van Gereons Keuken Thuis.

Nodig:

2 kg grote handperen

1 vanillestokje

8 el suiker

2 tl kaneel

1 citroen schil

1 fles Spätlese (Pfalz)

Bereiding:

Schil de peren en snijd ze in stukjes. Steriliseer de potten met soda en kokend water. Zet op hun kop weg op schone theedoek. Schraap het merg uit het vanille stokje. Boen de citroen en haal met een dunschiller de schil er af. Snijd in kleine stukjes. Doe peren, suiker, wijn , kaneel en citroen in een pan en breng aan de kook. Laat ongeveer een half uur op laag vuur doorkoken. Vul de potten met stukjes peer en giet het kookvocht tot aan de rand erop. Draai deksel er stevig op en zet de potten een tijdje op hun kop.

Noot: dit kookboek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

20/02/2020

In the Picture.

foto: portret van Vincent van Gogh door Russell.

In the Picture. Van de hedendaagse mode van Daily Paper tot de (zelf)portretten van 19e eeuwse schilders. In het huidige tijdsgewricht staan we er niet vaak bij stil hoeveel boodschappen en verhalen we uitzenden met onze selfies en foto’s op de sociale media. Is dat iets nieuws? Nee, want al sinds de Oudheid wil de mens iets vastleggen door middel van portretten en/of beelden. Ook in de tweede helft van de 19e eeuw, toen Vincent van Gogh en vele andere kunstenaars zichzelf vastlegden of lieten portretteren door anderen. En zodoende een stukje van hun leven schetsten voor de toeschouwer. De kunstenaar werd een mens en vertelde zijn verhaal via zijn portret.

foto: bruikleen, zelfportret met verbonden oor.

In the Picture, de nieuwe tentoonstelling, die van 21 februari tot en met 24 mei 2020 te zien is in het van Gogh museum, wil aan de hand van het zelfportret van Vincent van Gogh met afgesneden oor, een bruikleen van twee jaar, laten zien hoe gangbaar dit genre werd tussen 1850 en 1920. Ieder kunstenaarsportret, verzameld rond dit beroemde werk, schetst een verhaal voor de toekijker. En dat is best overweldigend, kan Gereons Keuken Thuis je nu al vertellen. Onbekende schilderijen en werk, dat juist heel dicht bij je staat.

foto: hipster avant la lettre Jan Verkade 1891-1894.

Bij binnenkomst valt de grote hoeveel bij elkaar gebrachte portretten op. Zij kijken je allemaal aan. Gewend aan het tegenwoordige visuele beeld op je smartphone en laptop zou dat geen probleem moeten zijn, ware het niet dat al deze portretten je als het waren uitnodigen om eens verder te kijken. Dat is volgens mij de kracht van een portret. Je stapt de wereld binnen van de maker en de geportretteerde. “A portrait is a thing of feeling”, zei Van Gogh hierover. Intiem, maar ook afstandelijk.

Ik ontdekte een Van Gogh zoals hij zichzelf zag en hoe anderen hem zagen. Effectbejag, zoals in het portret Man met pijp van Gustuve Courbet met de uitstraling van een bohémien. Het deed mij denken aan Sir Anthony van Dijcks zelfportret. Of het Rembrantesque zelfportret van de in Nederland minder bekende kunstenaar Meissonier. Of het bijna snapshot van een jonge Renoir op een stoel. Zou fotografie al een rol hebben gespeeld?

In the Picture laat via diverse thema’s zien hoe kunstenaars zichzelf voorstelden of lieten vastleggen in de 19e eeuw. Ze kregen een gezicht. want hoe kan het anders -er is maar één foto van Vincent van Gogh bekend- dat wij de schilder kennen als de wat afwezige roodharige met baard en strooien hoed? Beeldvorming, het zou tegenwoordig branding heten. Zo werd en wordt Vincent verbeeld. Een uitzondering vond ik het portret van John Russell, die de schilder neerzet als stevige man. Zo zie je wat een interpretatie op doek kan doen.

In the Picture neemt je mee aan de hand via het thema zelfportret, zet je dicht bij de kunstenaar, bezoekt de kunstenaar tijdens zijn werk, beschouwt de lijdende kunstenaar en laat tot slot zien hoe zelfportretten van Vincent van Gogh andere hedendaagse kunstenaars nog steeds inspireren.

Gereons Keuken Thuis sluit zich na de preview van deze mooie tentoonstelling aan bij Emilie Gordenker, de nieuwe directeur van het Van Gogh Museum, dat In the picture een aanmoediging is om aan de hand van deze kusntenaarsportretten eens naa te denken over de nog steeds zeer actuele onderwerpen indentiteit en imagebuidilding. Stap daarvoor eens de 19e eeuw van Van Gogh binnen….,

foto: portret van schilder Nils Kreuger.

In the Picture, kunstenaarsportretten. Van 21 februari tot en met 24 mei in het Van Gogh Museum Amsterdam.

15/02/202020/02/2020

Daily Paper X Van Gogh.

Daily Paper X Van Gogh. Draagbare kunst. Een weergaloze samenwerking ga ik het noemen met heel veel raakvlakken. Al jaren is het Amsterdamse Van Gogh Museum betrokken in een project om jonge mensen met een andere etnische achtergrond te interesseren voor de kunst van Van Gogh. Dat vergt een heel andere toon en aanvliegroute, begreep Gereons Keuken Thuis tijdens de leuke presentatie gisteren over de samenwerking van het museum met Daily Paper, een Africa based mode merk, dat ik alleen kende van hun streetwear winkels in de Bilderdijkstraat en Amstelpassage.

Een mooie manier om de aandacht te trekken van mensen, die normaliter niet of nooit in het Van Gogh Museum (zullen) komen is licensing, vertelde Laurine van Rooijen. Zij is bij het museum verantwoordelijk voor het hele gamma aan beeld, dat op producten met het signatuur Van Gogh verschijnt. Een mooie manier voor iemand in Japan of Johannesburg, die het museum nooit fysiek zal zien, om kennis te maken met de wereld van Van Gogh. En het werkt, want iedereen weet of heeft wel iets te vertellen over de beroemde schilder.

Zo ook de mede oprichter Abderrahmane Trabsini van het merk Daily Paper, die vertelde dat er veel raakvlakken zijn tussen de 21-eeuwse mode van hun hand en de kunst van Van Gogh. Beiden willen een stuk achtergrond uit hun cultuur laten zien. Op een simpele wijze. Het vergde doorzettingsvermogen, want net als Van Gogh zijn de makers van de mode van Daily Paper autodidact en werden zij, net als Vincent door Theo, aangespoord hun droom een kans te geven. Resultaat, na een 4 jarig leertraject en onderzoeksproject in het kader van Van Gogh verbindt, deze modecollectie. Bi-cultureel, om nieuwe groepen te interesseren. Dat kan met de mode, die werd getoond. Wordt het Van Gogh met deze mannen een echt fashion house grapte ik op social media?

Daily Paper X Van Gogh werd tegelijkertijd ten doop gehouden met een documentaire over de makers van de mode en hun connectie met de schilderijen van Vincent van Gogh. Hun fascinatie voor de kleuren en hun queeste naar een mooi product, dat vanaf vandaag te koop is bij o.a. het Van Gogh Museum en de winkels van Daily Paper. And…. all around the world! Een mooi staaltje cross over samenwerking en Gereons Keuken Thuis hoopt, dat het de doelgroep aanspreekt. Maar daar twijfelde hij, gezien de toeloop op deze avond, bij het verlaten van het pand niet aan….

Video: documentaire van maker Safi Graauw over de totstandkoming van Daily Paper X Van Gogh.

Zie over Daily Paper X Van Gogh ook http://gereonskeukenthuis.nl/blog/gereons-mag/

09/11/201909/11/2019

Vier bereidingen van citrusvruchten.

Vier bereidingen van citrusvruchten. Het is herfst tijd voor sinaasappels en mandarijnen. deze oranje vruchten horen wat Gereons Keuken Thuis betreft bij november. Als traktatie voor Sint Maarten van a.s. maandag en bij de intocht van de Goedheiligman. Met citrusfruit is het ook heerlijk toetjes maken. Dat wist ik al toen in in 1980 een geel schrift vulde met recepten, die ik o.a. vond in het tijdschrift Avenue en soms nog steeds maak. Analoog knippen en plakken en er tekst bij schrijven. Eigenlijk best een soort bloggen avant la lettre. Tot ver in de jaren negentig maakte ik de bavarois van de hand van Cas Spijkers, die in 1981 de scepter zwaaide over de keuken van De Swaen, destijds de culitempel in Oisterwijk. Bijzonder.

Van zijn hand zijn “les quatres assorties d’agrumes de la saison”, een mooie titel voor een mandarijnen pudding, een theegelei en sorbet. En vergeet vooral de vlinder niet van twee kleuren grapefruit. Ja zo ging dat in 1981. Je kunt bij dit dessert natuurlijk een glas demi sec bubbels drinken of homemade vin aux oranges.

Een fijne manier om aan je broodnodige vitamientjes te komen.

foto: vier bereidingen van citrusvruchten.

Vier bereidingen van citrusvruchten van de Swaen in Oisterwijk (1981).

Mandarijnenpudding.

Nodig 6 personen:

6 mandarijnen

250 ml mandarijnensap

250 ml room

7 g gelatine

2 eidooiers

50 g suiker

Bereiding:

Snijd de kapjes gekarteld van de mandarijnen. Schep het vruchtvlees eruit, pureer, zeef en maak er sap van. Breng het sap met suiker aan de kook, voeg de geweekte en uitgeknepen gelatine toe en laat licht afkoelen. Klop de eidooiers en room schuimig en spatel dit door het “hangende” en afgekoelde sap met gelatine. Vul de uitgelepelde mandarijnenschil met pudding en zet dakje erop en laat verder opstijven in ijskast.

Theegelei met sinaasappel.

Nodig:

6 sinaasappels

500 ml sinaasappelsap

15 g gelatine

10 g orange pekoe thee

5 g gunpowder thee

wat frambozen of ander klein contrasterend fruit

Bereiding:

De sinaasappels schillen en in partjes snijden (voor mooi resultaat ook het vlies verwijderen) Breng het sap aan de kook en laat hierin de theesoorten lang trekken. Zeef het getrokken thee/sinaasappelmengsel en los de gelatine erin op. Leg in 6 vormpjes onderin de frambozen en zet de sinaasappelpartjes rechtop. Giet de gelei eroverheen en laat opstijven in de ijskast. Stort de gelei na kort in warm water te hebben gehouden uit de vorm op bordje.

Grapefruitvlinder.

Nodig:

2 gele grapefruits

2 roze grapefruits

1 borrelglas Bourbon of andere whisky.

2 el honing

Bereiding:

De grapefruits schillen en ontvliezen. In parten snijden en circa 1 uur laten weken in whisky/honingmengsel. De partjes als vlinder op het dessertbord leggen en wat marinade erop lepelen.

Sorbet van bloedsinaasappel.

Nodig:

500 ml +

250 ml bloedsinaasappelsap (totaal ca. 10 stuks)

50 g suiker

200 g glucosestroop

2 luchtig geklopte eiwittten

Bereiding:

Een kwart liter sap koken met suiker en glucosestroop. Mengen met het overige sap. Laten afkoelen in de vriezer, onder telkens roeren zodat er geen ijskristallen ontstaan. Twee eiwitten tot schuim kloppen en dit door de bevroren massa roeren. Op het laatste moment met spuitzak mooie torentjes maken bij serveren.

P.S. dit recept stond eerder in het leuke #talk&table gesprek met Lizet Kruyff

24/09/201924/09/2019

Aan tafel met Charles Dickens.

Aan tafel met Charles Dickens. Een nieuw leuk boekje uit de stal van uitgeverij het Zwarte Schaap plofte op de mat. Handzaam en leesbaar, vol historisch materiaal. Een bibelot vol huiselijke recepten uit de 19e eeuw, opgespoord en bewerkt door Josephine Leeuwenhoek van het blog My inner Victorian. Wat een feestje om te lezen, als je net als Gereons Keuken Thuis kunt genieten kostuumdrama’s zoals Victoria, dat nu is nu zien op TV. Ik moet ook eerlijk toegeven, dat ik een beetje bevooroordeeld ben. Mijn favoriete historische periodes zijn namelijk de Romeinse keizertijd en de post Napoleontische negentiende eeuw. De laatste vooral romantiek maar ook vernieuwing. Schuivende panelen.

Voor Josephine, die blogt over deze eeuw zijn de verhalen van schrijver Charles Dickens een grote inspiratiebron. Dickens was onderdeel van de opkomende burgerlijke middenklasse in Engeland en zijn verhalen staan vol culinaire thema’s. Tussen 1812 en 1870 veranderde er veel op het gebied van voedselproductie en -bereiding. Ook veranderden de eettijden, de structuur van de maaltijden en het serveren. Eten werd als gevolg van de industriële revolutie voor meer bevolkingsgroepen bereikbaar. En er ontstond een thuiskook-cultus, met kookboeken gericht op de huisvrouw i.p.v. de kok(kin) in dienst.

Aan tafel met Charles Dickens start met Soep, een belangrijke maaltijdcomponent. De schrijver spiegelt het in zijn boek Mr. Fishbone voor alsof een kind de was kan doen, ik bedoel soep kan maken. Niets is minder waar, want het trekken van bouillon was in de Victoriaanse tijd een precies werkje, net als het maken van bouillonblokjes voor onderweg. Misschien verklaart dat de liefde van Engelsen abroad als ze hun obligate pot Marmite meeslepen naar het ontbijt?

foto: soep maken was geen sinecure in de Victoriaanse tijd.

De vlees consumptie steeg en als gevolg van de trek naar de stad veranderden eetmomenten, de aanvoer van waren naar de bemiddelde citydwellers. Het lijkt wel dit decennium van de 21e eeuw. Vlees was een statussymbool. Hoe omgekeerd is het nu. Je moet je realiseren, dat dit product niet voor iedereen was weggelegd, maar het kwam meer en meer op tafel, zoals de befaamde Ruth Pinch’s beef steak pudding. Gereons Keuken Thuis heeft in zijn jeugd een tijdje bij M&S gewerkt dus veel van de gerechten doen mij aan de kersttijd denken in dit warenhuis.

In het boek David Copperfield maakt Dickens reclame voor groenten. Gestoofd, gekookt, maar ook salades worden populair en staan hoog op het repertoire van zijn vrouw Catherine. Ik maak een sprong naar de theecultus, voor ons zo vanzelfsprekend verbonden met deze periode. In 1870 was de tea al behoorlijk ingeburgerd als tussenmaaltijd met hartige en zoete knibbles. Wat te denken van de Victoriaanse spunge cake?

Aan tafel bij Charles Dickens besteedt tot slot aandacht aan de keuken van de familie Dickens thuis. Josephine Leeuwenhoek gunt je een sneak view in huize Dickens, waar de service à la Russe al goed was ingeburgerd. Daarmee sluit ik af op deze dinsdag. Dit leuke kookboek is een schot in de roos. Well done, my inner Victorian Josephine!

foto: een andere bladzijde uit dit heerlijke boekje.

Aan tafel met Charles Dickens, Josephine Leeuwenhoek (ISBN9789492821096) is een uitgave van Het Zwarte Schaap en kost € 12,50 ( als dat geen leuke surprise is voor onder de kerstboom!)

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer