Tour du terroir

 foto: kaas in de Rue Mouffetard

Het is tijd voor een nieuwe serie blogs. Een serie, die start in het hart van de zeshoek, Parijs en omgeving. L’île de France. Mijn nieuwe serie heet Tour du terroir en gaat over van die typisch Franse streekproducten, zoals kazen, groenten, wijnen en meer… Ontsproten aan de aarde, le terroir zoals de Fransen dat zo mooi noemen. Met de opkomst van alle foodmarkten is er in Nederland ook steeds meer aandacht voor streekgebonden productie. Frankrijk loopt daarin voor, omdat van oudsher de producent zelf zijn waar op de markt verkoopt.

L’île de France met zijn hagelwitte champignons de Paris, oorspronkelijk geteeld in oude steengroeven op paardenmest. Tegenwoordig in kassen maar nog gebruikmakend van de mest. Champignons met hun humustonen gaan goed samen met wit vlees,  zijn lekker in een kalfsragout of in een omelet.

Jambon de Paris een tweede product is een superieure gekookte ham. De ham wordt gemaakt van het bovenste stuk van de ham van een varken. In de Eerste Wereldoorlog werd er een extra belasting geheven op deze hammen. De producenten staakten en zodoende werd jambon de Paris een zeldzaam en gewild product.

Het derde product is een kaas, uit Melun en Meaux. Een ronde kaas met een witschimmel korst en een zachte binnenkant. Een rauwmelkse kaas, de brie. Met zijn fruitige tonen. Een kaas van ongeveer 36 centimeter in doorsnee. Met een eigen AOP wordt deze kaas behalve in Melun en Meaux, ook gemaakt in de streek tussen de Seine, Marne en Maas.

Het recept bij deze Tour du terroir is een makkelijke vandaag, toast met gebakken ham en champignons, een beetje persillade en gegratineerd met een plak volromige brie. We drinken er een glas witte Bourgogne bij.

Nodig 4 personen:

4 sneden boerenbrood

1 bakje witte champignons

2 teentjes knoflook

peterselie

dikke plak gekookte ham

punt brie

klontje boter

peper en zout

Bereiding:

Rooster de boterhammen. Maak de champignons schoon met en een borsteltje. Haal de steeltjes eraf en snijd de champignons in dunne plakjes. Hak de knoflooktenen en peterselie heel fijn. Snijd de plak ham in dunne reepjes. Verhit de boter en bak de champignons kort aan, voeg de ham toe en bak deze kort mee. Voeg als laatste de persillade toe. Maak het geheel op smaak met iets zout en flinke snuif zwarte peper. Beleg het brood met het ham/champignon mengsel. Leg op elke boterham een dikke plak brie. Gratineer de boterhammen onder een hete grill.

 

Quiche Lorraine

 foto: detail kathedraal Metz 

Real men don’t eat quiche. Is dat zo? Als ik mezelf in de spiegel bekijk zie ik een echte man, die graag quiche Lorraine eet. Koud of warm. Niet verwonderlijk, want room en spek horen bij mijn dieet. Ik vertelde al eens eerder over mijn room-, spek- en kaaspasta. (overigens koud uit de ijskast niet te versmaden) De quiche is één van de grote gerechten van Lotharingen. Een streek, die bekend staat om zijn tourtes, hartige taarten. Lekker gevuld met een mengsel van room, spek en eieren. Een hele maaltijd op zich. De quiche Lorraine veroverde de wereld in de jaren tachtig. Als lunch, een punt van deze taart met een salade. In die tijd werd het gerecht nog gezien als light, zonder vlees. Vandaar dat echte mannen geen quiche eten. tegenwoordig bestaan er allerlei quiches, van zalm, met broccoli tot zelfs paleo met een bloemkoolbodem. Maar of de laatste een quiche is? Dan kunnen we discussiëren tot we een ons wegen. Dat is in ieder geval dan wel mooi meegenomen. Voorlopig houdt Gereons Keuken Thuis het bij de godfather of all, de quiche Lorraine. Bij deze doordeweekse verwennerij drinken we een witte pinot gris uit de Elzas.

Nodig;

125 g boter

250 g bloem

6 eieren

zout

250 g gerookt spek

15 cl melk

1 beker crème fraîche

150 g Gruyère of extra belegen Gouda

nootmuskaat

boter en bloem om vorm mee in te vetten

Bereiding:

Meng de klontjes boter, bloem, zout en een theelepel water tot een soepel deeg. laat het deeg goed afkoelen in de ijskast. Rol daarna het deeg uit. Beboter een vlaaivorm en bestuif deze met wat bloem. Bekleed de platte vorm met deeg, druk het deeg aan en snijd het overtollige deeg weg. Prik enkele gaatjes in de bodem. Verhit wat boter in een pan en bak de grof gesneden stukjes gerookt spek uit. Laat uitlekken op keukenpapier. Meng de overgebleven vijf eieren in een kom met de crème fraîche melk en kaas. Breng het geheel op smaak met een snufje zout, peper en nootmuskaat. (Let op dat het niet te zout wordt) Voeg de gebakken spekjes toe aan het mengsel en giet het in de taartvorm. Bak de quiche Lorraine in drie kwartier af op 200 graden.

Easy rillettes van tonijn en sardines.

 foto: kaasjes walhalla

Rillettes kent vele gedaantes. In populaire Franse foodbladen zie je regelmatig varianten op deze klassieker tegenkomen. Met vis of kip of groenten. Zonder eenden- of ganzenvet met kaas of boter. Met fromage blanc of petits-suisses. Vandaag een makkelijke rillettes met zachte fromage blanc, gewoon van de voorraadplank. Faisselles is een klein kaasje uit Frankrijk, dat zijn naam dankt aan de vorm. Het is een zachte witte kaas. Minder zuur en mager dan de Nederlandse kwark. Mascarpone is een goede vervanger, zij het iets vetter.  Deze kaas leent zich goed om een easy rillettes van tonijn en sardines uit een blikje te maken. Zo heb je in no time een lekker hapje voor bij de vrijdagmiddag apéro. Het is herfst.  Gereons Keuken Thuis kiest vandaag voor een zwoele viognier. Voor bij de romige smaken van deze rillettes.

Nodig:

1 blikje tonijn in olie

1 blikje sardines

sap van 1 citroen

100 g mascarpone/ 2 kleine faisselles

1 sjalotje

4 takjes bieslook gehakt

1 tl pimentón

zout en peper

Bereiding:

Laat beide blikjes vis uitlekken. Vang een beetje van de olie uit het blik op. Maak de vis met een vork fijn. Roer de olie uit het blik, de pimentón en het citroensap door de vis. Hak de bieslook fijn, snipper het sjalotje fijn en roer deze erdoor. Voeg de mascarpone of faisselles toe. Maak het geheel op smaak met wat peper en zout. Zet de easy rillettes van tonijn en sardines een paar uur in de ijskast. Serveer met vers stokbrood.

 

Makkelijke woensdag, courgettes met Roquefort

 foto: courgettes.

De courgette. In deze tijd van het jaar alom en volop verkrijgbaar. In allerlei vormen. lang, gekromd of als bolcourgette. Groen, geel of in andere tinten. Soms nog getooid met een mooi geel bloemetje  Een veelzijdig typje voor in Gereons Keuken al fresco. Op de barbecue met wat balsamico en Parmezaanse kaas, in de pastasaus, als saladecomponent, vega spaghetti of soms in de moussaka. Geen eenkennige vrucht dus, die malle courgette. Vandaag maak ik een warme salade van courgette met Roquefort. Een gerechtje voor een makkelijke woensdag. Als lunch of bijgerecht. Bij de stevige smaken van deze courgettes met Roquefort past als wijn een Saint Jean de Minervois, zoete witte wijn van de muskaatdruif.

Nodig 4 personen:

3 courgettes
20 walnoten
120 g roquefort
2 tenen knoflook
sap van 1/2 citroen
4 el walnoot olie
zout en gemalen zwarte peper
gehakte peterselie

Bereiding:

Was de courgettes en snijd ze in dunne plakjes. Pel de tenen knoflook en hak ze fijn. Haal de walnoten uit hun schaal en hak ze in grove stukjes. Verhit de olie in een pan en roerbak de courgettes tot ze iets zacht zijn en iets van kleur veranderen. Maak op smaak met peper en zout. Doe de courgettes in een ovenschaal en besprenkel ze met wat citroensap. Strooi de gehakte walnoot en verkruimelde roquefort er over heen. Zet de ovenschaal even onder de hete grill, totdat de kaas is gesmolten. Serveer direct met wat gehakte peterselie.

Stéphane Reynaud, pastei en paté

 foto: de cover van Pastei en paté

Een stevige wildpastei, een stuk paté en crôute, een viscreatie in deeg. Het Gallische hart van Gereons Keuken Thuis gaat harder slaan van dit soort aardse zaken. Stevige kost van het Franse platteland, een goede salade erbij en natuurlijk een mooie wijn. Dit zijn nu van die essentiële of moet ik zeggen existentiële dingen in het leven. En veel Fransen begrijpen dat. Zo ook Stéphane Reynaud, oorspronkelijk uit de Ardèche en nu kok in Montreuil. Hij schreef al eerder over varkensvlees en stevige bistrokost. Nu is er zijn nieuwe boek Pastei en Paté, recepten van het Franse platteland. Een boek om niet te versmaden, maar dat hoef ik als ras campagnofiel natuurlijk niet uit te leggen.
Het boek lijkt op een catalogus van alles wat de perfecte zeshoek biedt. Het lijkt wel een opsomming van alle ingrediënten voor het goede Franse landleven. Reynaud start met de basisprincipes van deeg, deegsoorten en geeft hier duidelijke instructies voor.
Het volgende hoofdstuk gaat over groente en paddenstoelen. Stéphane Reynaud neemt ons mee langs mooie pasteien  en paté’s met groenten, zoals paté met snijbiet, een variant met noten en een pompoenpastei.
Daarna volgt het iets steviger werk. Paté’s van gevogelte en konijn. Aardse smaken, zoals een kippenpastei met dertig knoflooktenen, een pastei met eendenconfit en sinaasappel en een tourte met konijn en prei.
In het hoofdstuk vlees zie je de achtergrond van slagerszoon Reynaud. Hij schuwt het gebruik van veel vlees niet en gaat nog regelmatig terug naar zijn roots in de Ardèche voor de jaarlijkse slacht. Een stevige paté uit Pézénas, de klassieke paté en crôute en voor deze tijd van het jaar een Paaspaté. Ik kan nog wel even verder gaan, wat te denken van Cervélas en crôute of een pastei van runderwang. De fotografie erbij maakt het nog smakelijker. Een mooi geheel op een plank in een robuuste setting, daar houd ik van.
Het vismenu van Reynaud start meteen met tielles, vistaartjes uit Sète, glas picpoul de pinet erbij en klaar is je maaltijd.
Of een palingtaart met venkel. Alles wordt uit de kast getrokken.
Geheel volgens de Franse traditie mag een hoofdstuk over kaas ook niet ontbreken en daarna wat zoet en fruit om de maaltijd af te sluiten.
Het boek Pastei en Paté is een aanrader. Ik ga er nog veel uit lezen en natuurlijk namaken. Het enige gemis van het boek is, vind ik, dat er bij de gerechten weinig verteld wordt over de herkomst, de streek, de gewoontes. Het Franse platteland komt niet echt naar voren. Voor een doorgewinterde francofiel als Gereons Keuken Thuis is dat niet zo een probleem. Voor degenen, die niet de geografie, het terroir en gewoonten van Frankrijk op het netvlies hebben, is het dan een beetje raden. Maar de heerlijke recepten maken dit ruimschoots goed.

Pastei en paté (ISBN 978 90 5956 509 8) is een uitgave van Fontaine Uitgevers, www.fontaineuitgevers.nl
De prijs van dit smakelijke kookboek is € 27,95

Aligot, stevige kost uit de Auvergne

 foto: de oude vulkanen van de Auvergne
In mijn keukentje klinken de mooie Chants d’Auvergne, gezangen in het Occitaans. Ik vind deze muziek sprookjesachtig. Muziek van de componist Joseph Canteloube. Tussen 1924 en 1955 zette deze man traditionele herders-  en volksliederen om naar klassieke muziek. voor een heel orkest.
In mijn kookleesboek Gereons Keuken Thuis* staat een stevig gerecht uit de Auvergne. Het Centraal Massief vormt het hart van de Auvergne en is een ruig en onherbergzaam gebied met oude vulkanen en afgesleten bergplateaus. Het wonen en werken in deze streek is fysiek altijd zwaar geweest. Vandaar dat de keuken zich kenmerkt door stevige boerse gerechten.

Vandaag aligot, een aardappel kaaspuree, stevige kost. Deze aligot smaakt heerlijk bij wildworstjes. Na een maaltijd als deze kan een Auvergnat er weer tegenaan. Bij de stevige smaken van wild en aligot past een Cahors van de tannat druif goed.

Nodig 4 personen:

 1 kg kruimige aardappels
2 tenen knoflook
150 ml zure room
125 g gemalen Cantal of Gruyere
1 dl halfvolle melk
zout en peper uit de molen
Bereiding:
Schil de aardappels en breng ze met wat zout aan de kook. Kook de aardappels in 20 minuten gaar en giet ze af. Pel de knoflook en hak deze fijn. Verwarm in een pannetje de knoflook en de zure room. Voeg de aardappels toe en maak met de stamper een puree. Meng de kaas en melk er door heen en klop het geheel tot een mooie smeuïge en luchtige puree. Op smaak brengen met zout en peper.
*Gereons Keuken Thuis is er nu ook als Ebook.

Easy Kerstmis, kalfsschnitzels voor de kaasmeisjes uit Bourgondië

 suus v.d. linden  foto: Het Feuilleton van Suus
Ik heb het mezelf beloofd, nog één hoofdgerechtje in het kader van de makkelijke kerst en dan basta. Ga ik me concentreren op het nieuwe jaar 2014. Berichten daarover volgen in de laatste week van 2013. We hebben de antipasti voorbij zien komen, een kaasplank vanwww.delekkerstekaas.nl als dessert. En nu de creatie, een ouwetje, die ik maakte voor de kaasmeisjes uit de zuidelijke Bourgogne. Dat wordt het hoofdgerecht voor Eerste Kerstdag. Suus van der Linden heeft een mooi boekje geschreven  “Het Feuilleton”, een dagboek over hun avonturen in Frankrijk. Mocht je nog iets onder de boom willen leggen, kijk dan op http://ma-deuxieme-vie.com/frankrijk/12/0/930/Het-Feuilleton-%E2%80%93-Het-Kerstcadeau-van-2013-of-leespret-voor-2014 Ik ga het in ieder geval bestellen. Blijf graag op de hoogte van alle reuring in departement 71. Een recept voor kalfsvleesrolletjes gevuld met salami en natuurlijk wat belegen Hollandse kaas. Erbij een saus van tomaat, courgette en witte wijn. Samen met de rosé van domaine la Rizolière uit de Beaujolais een heerlijke combinatie voor deze donkere dagen. En ik weet dat tegen elke Italiaanse regel in druist, maar ik serveer er wat gebakken spaghetti bij. Zo mijn Kerstmenu is compleet.

 

Nodig 4 personen:

4 kalfsschnitzels
100 g belegen kaas
100 g salami
1 eigeel
1 el citroenrasp
8 tomaten
1 courgette
1 sjalot
2 tenen knoflook
1 glas witte wijn
oregano blaadjes
tijm blaadjes
peterselie gehakt
bloem
150 geraspte oude kaas
boter
olijfolie
peper en zout
touw of prikkers

Bereiding:

Rasp de belegen kaas. Snijd de salami heel fijn. Voeg de eidooier toe en meng goed. Vul de schnitzels met dit mengsel en zet vast met prikker. Rasp de oude kaas en strooi deze op bakpapier. zet de oven op 180 graden en bak de kaas kort tot een krokantje. Dit is later garnering. Bestrooi het vlees met wat bloem waar peper en zout aan is toegevoegd. Verhit de boter en olijfolie in een pan. Bak de kalfsschnitzels kort aan. zet het vlees afgedekt met folie in een oven van 80 graden. Ontvel de tomaten en haal zaadjes eruit. Snijd de tomaten in hele fijne blokjes. Snipper het sjalotje, hak de tenen knoflook fijn. Haal de zaadlijsten uit courgette en snijd in hele kleine blokjes. Fruit het uitje en de knoflook in wat olie. Voeg de courgetteblokjes toe en roerbak kort. Blus met glas witte wijn. Voeg de tijm, oreganoblaadjes en citroenrasp toe. Laat kort sudderen. Voeg als laatste de tomaten blokjes toe en zet vuur uit. Haal het vlees uit de oven, leg in schaal en giet de groentesaus erover. Bestrooi met gehakte peterselie. Garneer met de krokantjes van oude kaas.
Serveer dit gerecht met wat met knoflook en olie gebakken spaghetti.

 

Code rood, salade met peperbiefstuk

 foto: weeronline.nl

Code rood beheerst de gemoederen in het land op deze vijfde december. Het scharlaken rood van de mantel van de Sint. Het vermanende rood van het KNMI vanwege de storm. Rood alom. Het zal voor velen een spannende avond worden. Gaan de treinen op tijd? De storm zal de pret niet drukken. Met rode koontjes zitten de kinderen te wachten op hun pakjes. Zou de goede Sint nog komen, nu hij het weer zo lelijk vindt? Ja inderdaad een regel uit het meest geciteerde lied van vandaag. Code rood. Wat zal het (sinterklaas) journaal vanavond veel te melden hebben. Buiten raast de wind langs de daken. Een bliksemschicht en een donderklap. Ik hoop dat de Sint weer en wind trotseert. Ach, dat komt al eeuwenlang goed. Binnen is het warm. Rode wijn in mijn glas, een warme teug uit de Chianti. Rood vlees, peperbiefstuk-reepjes op een salade met walnoten, geitenkaas en gefruite sjalotjes. Vandaag was het rood.

Nodig 4 personen:

2 grote biefstukken à 150 g
1 geitenkaasje
1 kop gepelde walnoten
200 g rucola
2 sjalotjes
peper en zout
zwarte peper uit de molen
olijfolie
rode wijnazijn

Bereiding:

Maal op een bord een flinke hoeveelheid zwarte peper en wentel de biefstukken erdoor. Verhit in een pan de olie met een klont boter. Als het vet bruin is, bak dan de beide biefstukken om en om in enkele minuten mooi bruin en krokant. Haal het vlees uit de pan. Snipper de sjalotjes. Fruit kort de sjalotten aan, schep uit het vet en zet apart. Rooster in een droge koekenpan de noten. Maak de rucola aan met wat olie en rode wijn azijn. Verkruimel de geitenkaas erdoor. Voeg de geroosterde walnoot toe Bestrooi de biefstukken met wat zout en snijd in hele dunne plakjes. Verdeel de salade over de borden, leg de dunne plakjes vlees erop. Garneer met de kort aangefruite sjalotjes. Serveer direct.

Karbonaadjes in een korstje.

 foto: Bill’s cookbook

Gisteren viste ik het boek van Bill Smith uit de la en keek of ik wat Southern spirit kon opsnuiven. En dat deed ik. Geïnspireerd op een recept uit zijn boek, maak ik de snelle karbonaadjes met een Madeira saus en gefrituurde peterselie. Zijn versie is wat heavier dan de mijne, met veel meer kaas, maar dat is nu eenmaal de smaak aan de andere kant van de grote Atlantische plas.

 We drinken hierbij een witte wijn uit de zuidelijke Rhõne, een witte wijn uit de omgeving van Nîmes, Château de Nages, gemaakt van grenache blanc en rousanne druiven. Een frisse en fruitige hint bij dit stevige gerecht.

Nodig 4 personen:

4 haaskarbonaadjes
paneermeel
4 el fijngemalen oude kaas
2 eieren
peper en zout
boter en olie
wat bloem
bos krul peterselie

voor de saus:

2 sjalotjes
boter
250 ml witte wijn
125 ml Madeira
125 g crème fraîche
kappertjes
boter

Meng de bloem met peper en zout en strooi het over de karbonades. Kluts de eieren. Meng het paneermeel met wat oude kaas. Haal het vlees door ei en dan door het paneermeel mengsel. Verhit de boter met wat olie en bak de karbonades snel aan.

Verhit de frituur op 180 graden. was de peterselie en dep droog. Frituur de peterselie 2 tot 3 minuten en laat uitlekken op papier.

Fruit de fijn gehakte sjalotten aan. Blus af met de witte wijn en laat even sudderen. Voeg de Madeira toe en laat ongeveer 10 minuten staan. Haal de saus van het vuur en roer de crème fraîche en kappers erdoor.

Serveer het vlees op een bord met wat saus en de peterselie. Easy. Geef er voor een mooi rood accent een salade van tomaat en rode paprika bij.

Cuisine du terroir, galettes de pommes de terre

foto: cover van boek van Rudi Wester

Ik heb al eens eerder geschreven over de Berry, een streek in midden Frankrijk. Land waar schrijfster George Sand aan was verknocht. Streek waar Chopin heel wat van zijn muziek componeerde. Waar gasten werden ontvangen op Nohant. Wie kwam er niet. Tegenwoordig is het anders, het is stil en leeg in de Berry. Een aardse streek met aardse mensen, die leven van het land om hun heen. Ik begrijp wel waarom George Sand zo verknocht was aan dit simpele leven ver van het roerige Parijs van midden 19e eeuw. Of doe ik nu wat sentimenteel, omdat de herfst nadert?  Ik begrijp ook waarom schrijfster Rudi Wester een ode aan deze streek schreef in het boek “Beau Berry” Een leesbaar boek over haar avonturen in de Berry. het leven in het hart van Frankrijk.
Het kookboek “Cuisine du Terroir” , dat sinds mijn studietijd in Gereons keukentje staat, besteedt veel aandacht aan de culinaire verworvenheden van de streek. De rijkdom aan geitenkaasjes, aan Loire wijnen en gerechten zoals brandnetelsoep. In deze streek zou je kunnen zeggen is alles basic. Niets brouhaha. dat maakt de keuken van de Berry zo speciaal. En eerlijk.
Ik maak vandaag een variant van de traditionele gallettes de pommes de terre. Aardappelkoekjes met geitenkaas. Ik meng er een sjalotje en bieslook door. Aardappelkoekjes. Om zo te eten of bij goed uitgebakken speklapjes met veel gemalen zwarte peper. We drinken er een rode pinot noir uit Reuilly bij.

Nodig 4 personen:

200 g vastkokende aardappels
100 g verse geitenkaas
50 g boter
2 eieren
250 g bloem
olie
bieslook
1 sjalotje
peper en zout

Bereiding:

Kook de aardappels kort in de schil. Laat ze afkoelen en snijd ze in kleine stukjes. Verbrokkel de geitenkaas in een kom, voeg de zachte boter en aardappel toe en meng goed. Voeg een eidooier toe en de bloem. maak van het geheel een mooi deeg. Voeg het gesnipperde sjalotje toe en de gehakte bieslook. Maak af met wat peper. Rol het deeg uit en maak er mooie rondjes van. Tot alle deeg op is. (dus op nieuw uitrollen telkens) Bestrijk de galettes met wat geklopt eidooier Verhit de oven op 180 graden. Kwast een bakplaat in met wat olie. Leg de rondjes erop en bak ze in 20 à 25 minuten bruin.

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten