Stoven bij Janneke thuis.

 foto: cover Stoven

Stoven bij Janneke thuis. Ik zie het helemaal voor me daar in Margraten tussen de heuvels, fruitbomen en mergelgrotten. Bij het krieken van de dag zet Janneke Philippi een pan op het vuur en stoven maar. Dat stoven en sudderen is dankbaar, dat weet ik uit ervaring, ideaal als je veel aan huis werkt. Je laat het gerecht al dan niet op zo’n sudderplaatje staan en je werkomgeving vult zich met een veelbelovende geur van het avondeten. Toch is voor veel mensen stoven niet weggelegd, simpelweg uit tijdsgebrek. Je kunt moeilijk een pan mee naar kantoor nemen en deze op de convector zetten. Stoven is voor veel mensen dus weekend koken. Maar dat hoeft niet per se. Philippi geeft ook gerechten in haar boek met korte stooftijden.

Het boek start met wat je nodig hebt, een sudderplaatje of een gaskachel doen wonderen. Ik kan me herinneren, dat ik, inmiddels jaren geleden, ’s ochtends het konijn aanbraadde en de pan op de gaskachel in de woonkamer zette op de laagste stand. Bij terugkomst van de universiteit was het vlees dan boterzacht.  Want stoven doe je op 90 graden, aldus Janneke.

Stoven is niet alleen winters eten, stoven is voor elk seizoen. In welke braadpan dan ook. Zolang je maar vocht toevoegt en wat zuurs gebruikt, zeker in combinatie met vlees. Recepten voor vlees, vis, groente en fruit volgen. We beginnen met het vlees. wat te denken van reeworstjes met paddenstoelen en salie, konijn van de jager, eendenbout met gedroogde paddenstoelen of hoe kan het anders Limburgse gehaktballen met stroop! Wat likkebaardend lekker allemaal en door echtgenoot Serge smakelijk in beeld gebracht.

Vis kun je ook stoven, een Hollands vispannetje met zeekraal en garnalen, bereidingstijd 25 minuten en 10 minuten stoven. Dat is in een handomdraai klaar. Of botervis met ansjovis, rode peper en citroen. Een lekker idee voor na een wandeling op het strand. Het boek besluit met groente en fruit, waarvan ik twee recepten wil vermelden, een romige champagnezuurkool, oh la la en stoofperen met herfstbokbier en vanille. Eens wat anders dan peerkes in de Beaujo!

Stoven bij Janneke thuis is een heerlijk winterboek. Gelukkig heeft het vandaag gesneeuwd en had ik veel werk aan huis. Stoven dus.

Stoven bij Janneke thuis, Janneke Philippi (ISBN 9789045211985) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 19,99

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Winterparade.

 foto: IJspret in het Rijks.

Een winterparade. het is tenslotte pas begin februari en ondanks dat Gereons Keuken Thuis al lichte tekenen van lentekriebels vertoont, zullen we toch nog even moeten wachten. Tot het zover is geniet ik nog van de winter. IJspret is nog immer mogelijk. Met winterse smaken, binnen het gezellig maken. Sluit die boze buitenwereld nog maar even buiten. Een soort #hygge zal ik maar zeggen. Lekker in je hyggbrug in je hyggekrog. (voor degenen, die niet weten wat dit is raad ik het boek HYGGE aan) Toevalligerwijs sloten ook de evenementen en culipost hierbij aan. Stevige smaken voor een winterparade. Met gerookte makreel, ambachtelijk brood, een stoere Friese drank en het nieuwe boek STOVEN van Janneke Philippi.

Een echte winterparade dus en waarom niet het wordt kouder deze week.

 foto: Boomsma Beerenburger

Al 125 jaar maakt Boomsma in Leeuwarder op ambachtelijke wijze hun Friese Beerenburger. Onder toezicht van hun huis destillateur worden kruiden als gentiaan, jeneverbes, zoethout en laurier gemengd. Deze kruiden laat Boomsma gedurende een aantal maanden trekken het resultaat is een krachtige winterdrank, geschikt voor koude en warme wintercocktails of als glaasje na een flukse strandwandeling of nog winterser een schaatstocht. Gereons Keuken Thuis bedacht om deze Beerenburger eens te gebruiken in het bitterzoete wintereten uit mijn kook- en leesboek. Vervang de sherry eens door Beerenburger. Het winterdrankje Beerenburger warming up is ook een aanrader. Weer eens iets anders dan glühwein of gløgg.

Nodig:

1 sinaasappel

4 kruidnagels

1 kaneelstokje

3 stuks steranijs

300 ml Beerenburger

800 ml ongefilterd appelsap

Mijn toevoeging: een tl rommelkruid.

Bereiding:

Was de sinaasappel en snijd deze in plakken. Doe de specerijen, Boomsma Beerenburger, appelsap en sinaasappel in een pan en laat dit op een laag vuur zo’n half uur pruttelen, maar niet koken. Verdeel het drankje oever een aantal glazen theebekers en doe ik elk glas een plakje sinaasappel.

 foto: warm gerookte makreel

Wat is er winterser dan een gerookte makreel? Voor een salade of  vers gerookt thuis, in je keuken of buiten op je balkon. Het liefst met een zelf gefabriceerde rookoven. Ik leerde er eind januari alles over op het MAKREEL evenement van het Nederlands Visbureau in de keuken van Keizer Culinair.

 foto: ambachtelijk brood

Brood, op ambachtelijke wijze gebakken volgens mooie tradities. Ik moet eerlijk zeggen, dat ik het meeste brood in Nederland, vooral van supermarkten een ramp vind. weinig korst, veel deeg. Sommig brood lijkt tegenwoordig wel cake. En elke dag naar de bakker in Corgoloin in Bourgondië rijden, die de meest krokante stokbrood bakt van de wereld. Tja dat zit er niet in. gelukkig zit er op de Elandsgracht het Vlaamsch Broodhuys, al twintig jaar bakker van de lekkerste broden. Gemaakt van eerlijke grondstoffen zonder compromis. Ik ben blij dat deze bakker bestaat, want wat moet een mens zonder zijn dagelijks en degelijk brood. Bekijk de video over hun passie op Vimeo. Ik vind dat hun brood grand mère in deze winterparade niet mag ontbreken. Een uitstekende basis voor een stuffed farmer’s bread dat ik eens voor schrijfster en actrice Carol Drinkwater maakte. Gereons Keuken Thuis is in ieder geval nog niet uitgegeten met hun brood.

 foto: Stoven cover.

Een winterparade betekent stoven, plaatje op het gas en sudderen maar!

We stoven sukade van rund en hert, konijn op jagerswijze, kalfsriblappen met shiitake, schnitzels met citroen, satéstoof en wildhachee. Vis, eend, kip, appels en peren. En peulvruchten en groenten niet te vergeten!”

Janneke Philippi laat er in haar nieuwe kookboek geen gras over groeien, zoals ze ook al deed met soepen en pasta. Haar boek is winters en watertandend lekker. Ik ga er snel iets uit proberen. (verslag volgt. Een feest voor oog neus en mond. Ik vond haar zuurkoolstoof met champagne een regelrechte oh la la. En dan de prachtige vormgeving en foto’s van haar echtgenoot. Janneke is er wederom in geslaagd een boeiend deel aan haar serie toe te voegen.. STOVEN (ISBN 978 90 4521 198 5) is uitgegeven door Karakter en is te koop voor € 19,99

Ik besluit deze winterparade met een stoof uit eigen keuken.

 foto: Vlaamse schuur

Boven het vlakke land torenen de belforten, de spitsen van kathedralen. Ze lijken wel neergezet door reuzen in hun schaakspel. Ieper, Veurne, Kortrijk en over de grens Lille. Het Vlaamse land. Een streek met tradities, van processies, van Vlaamse reuzen, bier en koersen. Foren en grote reuzen in optochten. De steden vol Middeleeuwse herinneringen. En het eten, waterzooi van Gent of uit de haven van Oostende. Grijze garnalen van de kust. Potjevleesch, Ganda ham, kervelsoep en carbonade à la flamande. Of paling uit de rivier die deze streek doorkruist, de Schelde. Vlaamse reuzen, het zegt het eigenlijk al. Uit dit vlakke land, Vlaanderen, vandaag een stoofgerecht van konijn met pruimen en bier.

Nodig:

1 vet konijn in stukken

250 g gedroogde pruimen

2 rode uien

1 fles/ 70 cl bruin familiebier

1/2 potje zilveruitjes uitgelekt

1 bouquet garni van tijm, rozemarijn en laurier

boter

2 plakken peperkoek

1 el Dijon mosterd

peper en zout

Bereiding:

Bestrooi de konijndelen met peper en zout. Verhit in een pan de boter en braad het vlees rondom aan. Pel de uien en snijd deze in ringen. Doe de uien bij het vlees en laat kort meebakken. Voeg het bruine bier en bouquet garni toe en laat het geheel een half uur sudderen. Besmeer de peperkoek met mosterd en leg deze in het vocht. Laat wederom een half uur sudderen. Voeg de pruimen en zilveruitjes toe en laat het geheel nogmaals 30 minuten sudderen. Verwijder het bouquet garni. Serveer het konijn met verse aardappelpuree.

Kippensoep met balletjes.

 foto: IJspret in de 17e Eeuw.

Kippensoep met balletjes. Zo’n handig gerecht om te maken op vrijdag, zodat je het hele weekend ervan kunt genieten. Warme kippensoep voor na een wandeling door de kou of rit op het ijs. Want alle harten gingen weer sneller slaan deze week. het ging vriezen, dus schaatsen uit de kelder en afwachten wanneer het kan. In Gereons Keuken Thuis geen onbekend fenomeen. Kan het of niet? In ieder geval is er niets Hollandser dan verlangen naar ijs, schaatsen en zwieren. De schilderijen van Hendrick Avercamp in het Rijksmuseum laten niets aan de verbeelding over. Wij Nederlanders trokken er en masse op uit om van dit natuurverschijnsel te genieten. Gezellig! Met koek en zopie.

De vorst heeft ook een ander voordeel. Mijn balkon doet dienst als extra ijskast. Ideaal om de verse kippensoep overnacht te laten inklinken. De volgende dag schep je dan zo het vet eraf. Want het is per slot van rekening nog steeds januari en dan dienen we aan onze lijn te denken toch? In ieder geval op deze  koude zaterdag een hartverwarmende kippensoep met balletjes.

Ingrediënten:

3 kippenbouten

1 prei in dunne ringetjes

2 tenen knoflook

2 wortels in plakjes

1/2 selderijknol in blokjes

250 g kippen gehakt

1 tl nootmuskaat

2 tl kerriepoeder

gehakte bieslook

gehakte peterselie

peper en zout

2 l water

1/2 citroen

Bereiding:

Doe de kippenbouten en water met een schep zout, kerriepoeder en peper in een pan en breng aan de kook. Meng het gehakt met wat nootmuskaat, zout en peper en draai er kleine balletjes van. Snijd de groenten en knoflook fijn.  Als de bouillon kookt schuim je deze af. Voeg de gesneden groenten, kruiden, knoflook en balletjes toe. Laat de kippensoep 2 uur trekken. Doe een stevige deksel op de pan en laat de kippensoep buiten afkoelen. De volgende dag schep je het vet eraf. Je vist de bouten uit de kippensoep en verwijdert het vlees van de botten. Snijd het vlees fijn en doe terug in de soep. Verwarm de kippensoep opnieuw en laat hem goed doorwarmen. Voeg eventueel nog wat zout en peper toe. En voor de liefhebbers van pittig een snuifje chilipoeder. Maak de de soep af met het sap van een halve citroen. Want soep kan niet zonder wat zuur. Serveer de soep met dikke sneden boerenbrood met gezouten boter. Want zo strikt is dat lijnen in Gereons Keuken Thuis ook weer niet. #LUBM

Kerstlikeur.

 foto: kerstlikeur.

Kerstlikeur. Ach, in Gereons Keuken Thuis wordt wel eens een flesje limoncello gemaakt, maar nooit een speciale likeur voor het kerstgedruis. Waarom zou je ook? Twee maanden geleden postte Mikkel Karstad zijn recept voor een kerstlikeur op Facebook. Hij was op jacht geweest naar dennetoppen in het Deense land, voegde hier wat zoethout aan toe en een flinke scheut Cherry Heering voor de kleur. Dan aanvullen met aquavit en je schnaps voor kerst is klaar. Trekken maar. Dit ga ik volgend jaar proberen.

Geïnspireerd door dit verhaal ging ik ook eens foerageren door mijn keukenkastjes. Dennetoppen had ik niet voorhanden, wel een doosje Perzische gedroogde sinaasappelschillen van de Volkskruidentuin in de Kinkerstraat. Ook vond ik nog wat kaneelstokjes en rommelkruid in mijn keukenkast. Voilá mijn kerstlikeur was geboren. Ik had in de vriezer nog een fles jenever liggen uit één de boxen van Kroon op het Werk, Aan de slag dus met de kerstlikeur to be. Twee schone weckpotten werden gevuld met kaneelstokjes, een theelepel rommelkruid en handje gedroogde sinaasappelschilletjes. So far so good, dat was eind oktober. De potten werden weggezet in het donker en regelmatig geschud.

Begin december werd het tijd om er wat zoet aan toe te voegen. Voor de kerstlikeur maakte ik een suikersiroop en voegde deze aan de potten met drank toe. Het rook allemaal al veelbelovend. Weer wat weekjes wachten.

Op 21 december, de kortste dag van dit jaar, was het zover, het goedje zag er veelbelovend uit en kon worden gefilterd en in schone flessen gebotteld. Kannen en filters klaargezet, flessen gesteriliseerd en zeven maar. Toen gebeurde er iets onfortuinlijks.. Terwijl de kerstlikeur stond te filteren op het aanrecht viel er een fles om in de spoelbak. Dit veroorzaakte een dominoeffect. Eén van de kannen viel om en een heerlijk geur alsmede de plakkerige vloeistof droop van het aanrecht via de keukenkastjes op de vloer. Gelukkigerwijs kon ik nog wat redden, zodat er voor deze kerst een bijna volle fles kerstlikeur valt te proeven. Skol!

 foto: de tussenfase.

Ingrediënten:

1 liter jenever of wodka

500 g suiker

1/2 liter water

6 kaneelstokjes

1/2 bakje sinaasappelschilletjes (gedroogd)

2 tl rommelkruid

Bereiding:

Verdeel de schilletjes, rommelkruid en kaneel over twee weckpotten van een liter. Giet per pot een halve fles jenever erover en sluit goed af. Laat een aantal weken staan en schud regelmatig. Drie weken voor het bottelen maak je van een halve liter water en suiker een siroop. Breng aan de kook en laat de suiker al roerend op lossen. Als de siroop is afgekoeld kan deze bij de weckpotten worden gedaan. Laat nog 2 à 3 weken trekken. Zeef hierna de likeur en bottel deze in gesteriliseerde flessen.

Bakken met kennis, Eke Mariën.

 foto: cover Bakken met kennis.

Bakken met kennis. Iedereen weet dat Gereons Keuken Thuis niet zo van het bakken is. Geen taarten, koekjes of andere zoetigheid. Geen gefriemel met gekleurde suikerproducten. Ik heb het geduld er niet voor en de aanleg niet. Taartjes komen bij mij meestal van de patissier. Onlangs vertelde meester van de patisserie en kroket Cees Holtkamp mij, dat bakken een veel preciezer proces is dan koken. Meten is wegen en weten. Want, en dat beaamde Eke Mariën ook tijdens de presentatie van zijn nieuwe boek Bakken met kennis, zo gauw je taart in de oven staat kun je het proces niet meer bijsturen. Dat kan je met een gerecht als kok wel.

Het zette Eke Mariën aan het denken. Als kok schreef hij eerder het boek Cook & Chemist. Gereons Keuken Thuis heeft aan dit boek heel wat gehad in de voorbereiding van moleculaire kookworkshops. Deze keer ging Eke de uitdaging aan om de kennis rondom bakken te fileren. Eke deelt graag zijn kennis, het hoe en waarom van koken en bakken. Dit doet hij in dit nieuwe boek en via zijn website Koken met kennis

Bakken is het thema, maar misschien nog wel het belangrijkste kennis van bakken. De wetenschap achter het proces. Een queeste naar het hoe en waarom. Wat is er mis er als je cake ingestort uit de oven komt? Of je koekjes te vet blijken te zijn? Welke cruciale stappen zet je? Deze en nog veel meer vragen vroegen om uitleg en fundering. Eke ging aan de bak.

Bakken, zo gaat Eke Mariën verder is niets anders dan het goed hanteren en assembleren van de big five, meel, suiker, vet, eieren en vocht. Zij zijn letterlijk de structuurbouwers of -brekers van je baksels. Welk soort meel kies je, in welke verhouding voeg je vetten, suikers, eieren of vocht toe en wat doet dat met je deeg of beslag? Het eerste hoofdstuk is een mooie uiteenzetting van deze vijf producten.

In het tweede hoofdstuk behandelt de schrijver de additionele toevoegingen. Want je kunt het een heel eind schoppen met de big five, maar brood kan niet zonder gist en fruit en chocola voegen wat toe aan de smaak. Eke behandelt alle aspecten van deze additieven.

 foto: de citroen meringuetaart.

Hierna gaat hij weglaten en vervangen. In deze tijd, waarin suikers, gluten, vet en dierlijke producten steeds vaker in opspraak zijn, dient een boek als Bakken met kennis hier ook aandacht aan te besteden. De kunst van het weglaten of vervangen. schematisch weergegeven en voorzien van de effecten op je baksels.

Het proces komt aan bod. De kunst van het bakken en de vijf factoren die het verschil maken in goed of mislukt gebak. Hiermee besluit het wetenschappelijke deel. We kunnen aan de slag met koekjes, waarvan duizenden soorten zijn, vloeibaar of van deeg. Cake in al zijn hoedanigheden. Taart natuurlijk, zoals de geweldige citroen meringuetaart die ik proefde tijdens de boekpresentatie. Gebakken lucht zoals bladerdeeg, soezen en de eerder genoemde meringue. Eke waagt het zelfs Bossche bollen te maken en te voorzien van commentaar. Dat is nu bakken met kennis. Telkens uitleg onder aan het recept. Hartige taart en brood maken de parade van recepten compleet.

Bakken met kennis is een boek dat elke bakker (in spe) in huis zou moeten hebben. Het legt klip en klaar uit welk proces zich voltrekt in en buiten de oven. En op dat soort weetjes en kennis ben ik nu eenmaal dol. Voeg daarbij de heerlijke recepten en mooie fotografie en het plaatje is compleet. Ik ben erg benieuwd of we in het volgende seizoen van HHB deze kunde gaan terugzien. Bakken met de nadruk op kennis!

 foto: de Bossche bol volgens Eke.

Bakken met kennis, Eke Mariën (ISBN 9789045211183) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 29,99

PS: Je kunt nu ook een cursus patisserie volgen, Bakken met Kennis, door Robert Verweij. Alle informatie vind je op Teest

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Sofoula bakt uit Rudolph & de jonge bakkers.

    foto: cover Rudolph & de jonge bakkers.

Sofoula bakt uit Rudolph & de jonge bakkers. Het is deze week voor Sinterklaas bakkersweek in Gereons Keuken Thuis. Dit najaar verscheen een nieuw boek van de hand van meesterbakker en TV kok Rudolph van Veen. Het gaat over bakken met en door (jonge) kinderen. Dat is behalve leuk ook leerzaam, want jong geleerd is oud gedaan. Zo kan ik zelf nog steeds heel goed de beslagkom leeg likken of het laatste bolletje taartdeeg verorberen. Maar dat terzijde. Een speciaal boek over bakken met en door kinderen. Dat vergt de nodige aanpassingen, tips en uitleg. Uitproberen ging helaas niet, omdat er in Gereons Keuken Thuis geen kinderen rondhuppelen. Maar niet getreurd, speciaal voor deze gelegenheid gingen mijn lieve vriendin Sofoula en haar vijfjarige dochter de uitdaging als gastbloggers aan. En met verve! Zij testten het boek en schreven onderstaand relaas, waar ik heel blij mee ben. Dank dames voor jullie input en noeste keukenarbeid! Ik kom snel eens proeven.

 foto: er wordt hard gewerkt.

Sofoula schreef:

“Wat Rudolph & de jonge bakkers zo’n fijn bakboek maakt, is dat het zo divers is. Behalve klassieke patisserie vind je er ook recepten met spekjes of chips en pindakaas. Dus niet alleen alle soorten koekjes en cake die je maar kunt verzinnen, maar ook hoe je chocopasta kunt maken of fluff en marsepein. Het is echt leuk om met je kind eens wat anders te bakken dan zandkoekjes, cupcakes en pepernoten. Ook fijn dat er gluten- en suikervrije recepten in staan. Het hartige hoofdstuk nodigt ook uit met pizza’s, pizzataartjes en boterhamgebakjes. Aan het begin worden een heleboel basistechnieken uitgelegd en verspreid over het hele boek staan nog eens allerlei bakweetjes, waar je blij van wordt. Met mijn dochter heb ik de studentenappeltaart gemaakt met appelmoes van appels uit de tuin. En de koekjes die eruit zien als theezakjes, leuk bedacht en makkelijk te maken. De foto’s van de taarten zijn fenomenaal, misschien nog wat ambitieus voor mijn vijfjarige. De egeltaart en de monstertaart krijg ik in mijn eentje al nooit zo mooi, laat staan met mijn kind.”

 foto: koekjes vermomd als theezakjes.

Ook nog zelf aan de slag met je kroost in de de decembermaand?

Rudolph & de jonge bakkers, Rudolph van Veen. (ISBN 9789045208091) is een uitgave van Karakter en is te koop voor € 19,99

foto: gastblogger Sofoula.

Over de gastblogger: Sofoula en ik kennen elkaar van de Universiteit van Amsterdam. Zij heeft Nieuw Grieks gestudeerd. Naast haar werk als redacteur van bij een radioprogramma is deze creatieve moeder en vriendin een sportieve yogalerares, vegetarische- en vegankok, een echte doorzetter, vertaler en mijn steun en toeverlaat bij de wijnwandelingen, die ik regelmatig @GereonsSeaSpot organiseer.

Thomas Culinair, de tweede gastblogger.

 foto: stoofpot met bokbier

Dit is de tweede inzending in de serie mannelijke gastbloggers vertellen. Thomas Culinair stuurde aan Gereons Keuken Thuis onderstaand verhaal en recept. Een lekkere stoofpot met pompoenpuree. Helemaal herfst! Kijk ook eens op zijn blog voor andere smakelijke suggesties. Dank voor het insturen! Who’s next?

Thomas Culinair.

Sinds april dit jaar ben ik met mijn foodblog Thomas Culinair begonnen. Ik plaats daar regelmatig recepten van leuke gerechten, die ik gemaakt heb. Naast dat smaak natuurlijk erg belangrijk is, probeer ik ook altijd aandacht aan de opmaak van het bord te besteden. Hoewel het maken van goede foto’s altijd een uitdaging is, ziet het er toch vaak best netjes uit voor een hobbykok vind ik. Via internet zag ik al regelmatig heerlijke gerechten van Gereon voorbij komen. Afgelopen maand zag ik via Facebook zijn initiatief om in in de herfst mannelijke bloggers een gastblog te laten schrijven. Het foodblog landschap lijkt voornamelijk uit vrouwen te bestaan, dus op deze manier kan de aandacht eens op diverse mannelijke foodbloggers gevestigd worden. Dat leek mij wel een leuke uitdaging!

De herfst is toch een beetje het seizoen voor comfortfood en daarom ben ik aan de slag gegaan om een stoofpot met bokbier te maken. Daarbij heb ik een eenvoudige stamppot van pompoen gemaakt, dat leek mij prima te passen bij de herfst! Je kunt zelf altijd lekker variëren met de ingrediënten voor een stoofpot, er is zoveel mogelijk!

Ik heb de stoofpot met een slowcooker gemaakt, maar je kunt dit natuurlijk ook prima in een braadpan bereiden. Het recept is geschikt voor twee personen. Aangezien er best wat vulling in de stoofpot zit, heb ik niet super veel vlees gebruikt.

  foto: eet smakelijk met Thomas Culinair.

Ingrediënten voor de stoofpot: 

500 gram rundvlees (ik heb sukadelappen gebruikt)

1 flesje bokbier

1 ui

2 tenen knoflook

1 winterpeen

1 prei

1 paprika

1 appel

2 ontvelde tomaten

2 laurierblaadjes

3 kruidnagels

1 flinke eetlepel appelstroop

1 blokje (runder)bouillon

water

olijfolie

boter

peper en zout

 

Ingrediënten voor de stamppot

2 grote aardappelen

een halve pompoen

1 ui

1 theelepel kerriepoeder

 

Bereiding stoofpot

Snijd het rundvlees in blokjes van zo’n 3 bij 3 centimeter. Zet een koekenpan op het vuur en doe er een scheut olijfolie en/of boter in. Bak het vlees in zo’n 5 minuten bruin. Als je geen slowcooker gebruikt kan je alles gewoon in een braadpan bereiden.

Snipper een ui fijn en voeg het samen met twee geperste tenen knoflook toe aan het vlees.

Snijd vervolgens de winterpeen, paprika, prei (eerst even wassen) en tomaat in blokjes en voeg bij het gerecht. Breng op smaak met peper en zout.

Bak alles enkele minuten terwijl je het regelmatig omschept. Zet ondertussen de slowcooker aan op stand “high”. Voeg nu alles toe in de slowcooker en giet er een flesje bokbier bij. Voeg water toe, totdat alles net onder staat en doe er dan een bouillonblokje bij. Voeg de stroop toe en roer alles nogmaals goed door elkaar.

Doe dan de blaadjes laurier, kruidnagels erin en laat het geheel minimaal 2 uur stoven tot het vlees lekker mals is. Voeg het laatste half uur de in blokjes gesneden appel toe.

Mocht het vlees nog niet mals zijn na twee uur, dan kun je het gerust wat langer laten garen.

 

Bereiding pompoenstamppot

Schil de aardappelen en pompoen en snijd in stukken. Zet een pan met water op het vuur en bren aan de kook. Voeg dan de aardappelen en pompoen toe en kook het in zo’n 20 minuten gaar. Dit kun je testen door er even met een mesje in te prikken, dan merk je dat de aardappel en pompoen zacht is.

Snijd de ui in halve ringen en bak ze even aan in een pan met wat olijfolie. Voeg een theelepel kerrie toe en roer even om. Zet de gebakken uien apart, totdat je ze in de stamppot doet.

Giet de aardappelen en pompoen af, maar bewaar iets van het kookvocht. Stamp de aardappelen en pompoen en meng goed door elkaar. Voeg naar wens een klontje boter toe en wat kookvocht om de stamppot smeuïg te maken.  Voeg de gebakken uien toe, schep het geheel weer even om en breng op smaak met peper en zout.

 

 

Vuur en IJs, klassieke Scandinavische gerechten.

 foto: cover Vuur en IJs

Vuur en IJs, klassieke Scandinavische gerechten. Het begint allemaal op een wat druilerige dag in Kopenhagen. Darra Goldstein staat op een kade met 18e eeuwse pakhuizen uit de tijd van de Deense Oost Indische Compagnie. Het is kil en grijs. Een deur en naamplaat lonken. Met de letters NOMA, nordisk mad, Het restaurant dat als eerste de new nordic cuisine introduceerde. Binnen wacht haar een warme verrassing. Warm hout, dierenvachten en heerlijk eten. Het idee voor Vuur en IJs en tocht door de keukens van Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden is geboren.

Gereons Keuken Thuis kende enkel wat traditionals uit het hoge Noorden en het eten, dat hij eens proefde in Finland, gerookte vis en rendiervlees. Tijd dus om Vuur en IJs te lezen tijdens mijn Scandinavische week. Darra Goldstein is oprichter van het gelauwerde tijdschrift Gastronomica en schreef al eerder verschillende kookboeken. Zij kan met recht specialiste genoemd worden op het gebied van de Scandinavische keuken. Daarnaast kent zij het Noorden goed, mede door haar functie als adviseur van het Noorse ministerie van cultuur.

Goldstein trapt af met de stelling, dat de Scandinavische eetlust een noordelijke manier van denken vertegenwoordigt. Een vorm van creativiteit gecultiveerd door versobering. Ik vind dit geen vreemde constatering, als je bedenkt dat de Scandinavische landen maar een kort teeltseizoen kennen. En bovendien lange en donkere winters. Voedsel vergaren betekent dus vooruit zien en voorraden aanleggen. Vlees en vis drogen, bessen plukken en inmaken. De Scandinaviërs zijn door de tijd heen meesters geworden in inmaken, roken, drogen, pekelen en fermenteren. Dat zie je terug in de gerechten.

Vuur en IJs start met kleine hapjes, voorafgegaan door de kreet Smör, Ost och Sill, (Boter, kaas en haring) de SOS van het Zweedse drankenbuffet, dat ontstond in de zeventiende eeuw. Ook wel eens gekscherend Snaps, Ost och Sill genoemd. Deze drie ingrediënten lagen aan de basis van de smörgasbord of het Deense smørrebrød. Canapés met allerlei lekkers voor bij de aquavit, zoals de beroemde toast Skagen of tartaar van rode biet. Brood is een belangrijke maaltijdcomponent. Goldstein vertelt over alle broodsoorten, rogge-biercrackers en saffraanbroodjes ter ere van het (kinder)feest Santa Lucia op 13 december. Een Finse expat kennis van mij vertelde onlangs nog dat zij altijd roggebrood door bezoekende familie mee laat nemen, want dat is wat zij hier mist.

Tussen de recepten door neemt Darra Goldstein de tijd om in verschillende hoofdstukken over de diversiteit van Zweden, Denemarken, Noorwegen en Finland te vertellen. Niet alleen over de keukens, maar ook de culturele en historische achtergronden, die bepalend zijn geweest voor de keukens. Zo is Finland het minst gepolijste land met een dito keuken. Soep en pap staat op het menu. Hartverwarmend in de winter of koude bosbessensoep zo van het veld in de zomer. In de Scandinavische keuken spelen bessen een belangrijke rol ze zijn talrijk en een bron van vitamines.

Vis, hoe kan het ook anders ontbreekt niet. De eerder genoemde Finse kennis vertelde me hoe haar vader zomers brasem ving, die dan direct op het houtskoolvuur ging bij hun zomerhuis. Wat salade erbij en smikkelen maar. Scandinaviërs eten veel zoet- en zoutwatervis. Goldstein geeft recepten voor o.a. snoek uit de oven en besteedt aandacht aan Noorwegen nationale vis de kabeljauw in al haar hoedanigheden. Vlees en gevogelte, zij het van het platteland of van de jacht. De Scandinavische klassieke keuken kent veel bijzondere vleesgerechten, zoals runderribben in honing en bier of een Kareliaanse stoofpot. Jammer vind ik dat de schrijfster geen recepten geeft voor eland en rendier, dat tegenwoordig soms is te krijgen bij het Zweedse meubelwarenhuis. Veel rendier- of elandvlees wordt vervangen door ander wild.

Groenten ontbreken ook niet. Scandinaviërs eten ze vers in de zomer en ingemaakt in de winter. Koolsoorten en paddenstoelen vormen een mooie voorraad voor de winter. Net als de geliefde aardappel. Zoetigheid mag ook niet ontbreken, zowel als nagerecht als bij de traditionele fika, de Zweedse middagkoffie, van marsepeinrepen, karamelroom tot gesluierde boerenmeisjes. Altijd een zoet moment. Tot slot is er de voorraadkast, zeker buiten de steden en tijdens de koude donkere winters geen overbodige luxe.Bijvoorbeeld aromatisch sparrentopjeszout of schnaps van berkenbast. Een weerspiegeling van de eerdere genoemde creativiteit gecultiveerd door versobering. Daarmee eindigt het boek.

Vuur en IJs is een boek, dat een kijk geeft in de keuken van het Hoge Noorden, met veel achtergrond informatie en sobere recepten. Als je dit boek leest maak je als het ware al lezend een reis door de elementen die verbinden, maar ook de eigenheden per land. Darra Goldstein heeft kosten noch moeite gespaard om zo compleet mogelijk te zijn. Mijn kleine noot van kritiek is het ontbreken van rendier- en elandvleesrecepten. Alsmede stokvisrecepten uit Noorwegen. Dat hoort voor Gereons Keuken Thuis toch bij de Scandinavische keuken. (Is dit gedaan ten behoeve van de Amerikaanse lezer?) Maar ja, met hertenvlees of verse kabeljauw kun je ook goed uit de voeten.

Vuur en IJs, klassieke Scandinavische gerechten, Darra Goldstein (ISBN 9789059566866) is een uitgave van Fontaine en kost € 27,95

Noot: dit boek werd mij als recensieexemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

Scandinavische foodparade.

 foto: Nyhavn, Kopenhagen.

Een Scandinavische foodparade. Nordisk Mad. Op Facebook vroeg ik een aantal foodbloggers om hun leuke Nordische recepten in te zenden. Hieraan werd ruim gehoor gegeven. Het is leuk om te lezen, dat veel foodbloggers hun inspiratie voor Scandinavisch eten opdoen in….. juist Scandinavië. Dank aan alle dames voor hun inzendingen. De mannen bleven deze reis wat achter… Maar dat kan nog komen. Knøbbig en Pelle waar zijn jullie?

 foto: vers eten met Lianne.

Lianne van Heeswijk struinde het Zweedse platteland af voor leuke adresjes en vond 3 mooie plekken in de natuur. 

 foto: Jenny in Stockholm

Have a good foodday! Jenny Peters volgt een buitenlandstage in Zweden en doet op haar blog verslag van allerlei leuke zaken, die zij ontdekt in Zweden.  foto: Hasselback à la tsarine

Wijnkenner Ingrid Larmoyeur stuurde het aardappelgerecht Hasselback in, een Zweeds aardappelgerecht in maar dan op de wijze van een echte tsarina.

 foto; smorgasbord met garnaal

Antoinette Vermeer legt je alles uit over boodschappen doen in  Zweden….., maar misschien nog leuker zijn haar Noorse tips uit Trondheim

 foto: bevlogen teler in Norge.

Foodfotografe en kookboekenschrijfster Simone van den Berg is vaker in het Noorse land geweest en heeft daar allerlei leuke herinneringen aan. Zo ook op bezoek bij deze tomatenkweker in Hanasand

 foto: Esmée ging aan boord van de Astrid.

Esmée Scholte ontdekte in Denemarken het geheim achter onze Hollandse Nieuwe. En scheepte in.

 foto: smorgastorte van Sandra.

Culi Sandra gaat voor een Smorgastorte Zeg nou eerlijk, wat zou Scandinavië zonder deze belegde broodjes smørrebrød en smorgasbord zijn. Zij doen er hun maal mee.

 foto: Danske æblekage.


Deense æblekage van Zeeuwse Christien, zo te zien gebakken in een Zeeuwse knoopvorm.

foto: frikadeller.

Ook zond Christien frikadeller med dild, karse og sennep in voor deze Scandinavische foodparade. Gezellige Deense kost met dille, waterkers en mosterd.

Wat een oogst aan Nordisk Mad.

Herfstparade

 foto: het verlaten strand.

Herfstparade Turend over het grijze zwerk van de Noordzee met uitzicht op wel twaalf tall ships.. Een solitaire garnalenvisser waadt door het water. Dat wordt pellen aan de tafel vanavond. Noordzeegarnaal. Gereons Keuken Thuis is helemaal in herfststemming Of het nu komt door het bezoek aan de visafslag vorige week vrijdag. De perstrip naar de mooie Achterhoek waar ik allerlei wild proefde. De presentatie van ZUUR van jeune premier Bas Robben. Of het minicollege authenticiteit van culimeester Onno Kleyn vanwege de launch van De Grote Kleyn.. Het nieuwe seizoen is in ieder geval daverend aan de gang. Andere smaken, kleuren. Binnen bij de kachel genieten van verwarmend eten na een stevige wandeling op het strand. De jaarlijkse wijnbrief van mijn vrienden Canard uit de Beaujolais. De pluk is gedaan en de wijn komt er weer aan. Zomaar allerlei mijmeringen op deze herfstige zaterdag. Tijd voor een herfstparade.

 foto: hertenbiefstukje met stroopjus

Het wilde seizoen is weer begonnen in Gereons Keuken Thuis. dat betekent aan de slag met eend, bijvoorbeeld het recept van José Pizarro uit Basque voor gedroogde eendenborst. Of  hertenbiefstuk met appelstroopjus en selderijpuree. Of een homemade terrine de campagne..

 foto: Comtesse du Barry

Eind september bezocht ik een delicatessen beurs in Houten. Een van de deelnemers was Bommels conserven. Ik heb uit hun range al vaker producten besproken. Maar deze nieuwe range mag niet ontbreken in mijn herfstparade. De producten van het Zuidwest Franse huis Comtesse du Barry. Schattige blikjes en blikken met al het lekkers uit deze streek. gemaakt van gans en eend. Rillettes, terrines, maar ook confit en cassoulet. De blikjes zijn om op te vreten. Nou ja de inhoud dan bij een stevig glas rood.

 foto: paddenstoelenrisotto

Op de markt trof ik paddenstoelen aan. Herfst op je bord met een stevige paddenstoelen risotto. We drinken er een aardse rode Côtes de Nuits Villages van domaine Petitot bij. Dat tikkeltje humus van de pinot noir.

foto: Puntneuzen en kersenpitten

Koken als Bosch is ook zo’n avontuur, dat bij de herfst hoort. In het boek Puntneuzen en kersenpitten vertellen Lizet Kruyff en Jeroen Thijssen alles over de keuken en de mensen in de tijd van Jeroen Bosch. Dat wordt middeleeuws experimenteren In Gereons Keuken Thuis.

 foto: pulled pork

Op Gereons Keuken Thuis verwelkom ik deze herfst ook mannelijke gastbloggers. Simon Vanbecelaere beet het spits af. Vanaf 25 oktober gaan we de avonturen van Rienk Andriessen, Thomas Jansen en René Meesters beleven. dus mocht je ook eens willen vertellen over je koken en keuken sluit je aan.

 foto: Gone Fishing

Een stevig herfstprogramma dus. Aanstaande maandag 17 oktober trap ik af met een Scandinavische week. Mooie boeken van Mikkel Karstad en Darra Goldstein. En de Nordisk Mad inzendingen van foodbloggers. Stay tuned……

RECEPT

Nodig 4 personen:

300 g risotto rijst
1 l funghi porcini bouillon (van blokje) of zelf getrokken van de afsnijdsels
1 bakje kastanje champignons
100 g cantharellen
andere paddenstoelen/ boleten
roomboter
2 sjalotjes
peterselie gehakt
peper en zout
1 glas witte wijn
3 el olijfolie

Bereiding:

Borstel de champignons, boleten en cantharellen goed schoon. Snipper de sjalotjes fijn. Verhit in een pan de olie en fruit de sjalot. Voeg de rijst toe en bak deze mee totdat de rijst kleurt. Blus af met de rode wijn. Voeg beetje bij beetje de warme bouillon toe en blijf roeren totdat de rijst alles opneemt. Bak in andere pan in een klont boter alle paddenstoelen aan met wat peper en zout. Blijf de rijst tussentijd roeren. Na twintig minuten is de rijst klaar. Roer de paddenstoelen er doorheen. Maak de risotto af met wat boter, peterselie, peper en zout. Serveer op borden met eventueel wat Parmezaanse kaas. (vind ik zelf zonde van de bossmaak)

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten