amsterdam living Archives - Pagina 17 van 17

30/04/2018

Gereons keuken al fresco 2018.

foto: een zomer lang buiten koken en eten.

De weergoden nemen vandaag op deze voormalige Koninginnedag al fresco iets te letterlijk op. Maar dat gaat zeker veranderen. Gereons Keuken al fresco 2018 staat weer voor de deur. De maand mei verblijdt ons misschien nog niet meteen met zonnige dagen, maar buiten koken zullen we. Gereons Keuken Thuis staat geheel in de startblokken om het buitengebeuren op te starten. De grill en het kookplaatje kijken al wekenlang werkeloos toe. Maar deze week ga ik los op mijn Amsterdamse balkon. Het al fresco seizoen begint en dat betekent buiten grillen, koken en roken. Zomerse kookboeken lezen en bespreken. Buiten borrelen, een fluks glas IPA. een glaasje arak of een bleekneus rosé in je glas. Wat tapas of mezedes erbij en ik ben een tevreden man op mijn Amsterdamse balkon. Dan kan de grill aan. Vlees of aubergines à la Jigal erop, witlofsalade erbij. Spicy kipdijen met spannende mixen uit de Kinkerstraat. Of sateetjes met verse ananas. Keus te over. Gaan we voor Griekse keftedakia of voor gegrilde vis op de wijze van Mikkel Karstad? Al fresco vibes! Het tintelt en prikkelt. Buiten eten, ik hoop dat het nog lang en veel kan deze zomer. En om het geheel nu helemaal feestelijk te maken ben ik benieuwd naar jullie “buitenkook en -eet” avonturen en recepten. Doe eens gek! Stuur als reactie op deze blog je favoriete recept of leuke al fresco verhaal op. Ik publiceer deze op mijn blog en voor de twee fijnste inzendingen heb ik op 15 september weer een kookboek klaarliggen. Als prijs. Welke boeken dat zijn verklap ik nu nog niet, maar ze zijn in ieder geval zomers en vers. Gereons Keuken al fresco 2018 gaat van start op 15 mei a.s.. Enjoy!

29/04/201829/04/2018

Thuis in planten.

foto: cover Thuis in planten.

Thuis in planten, creëer je eigen urban jungle. Een paar jaar geleden is Gereons Keuken Thuis er ook mee begonnen. Want ik ben niet alleen thuis in de keuken, maar ook behept met groene planten. Buiten op mijn Amsterdamse balkon, maar sinds een paar jaar ook weer binnen. Ik maakte van een oud Marokkaans theedienblad een zogenaamde kantoortuin en voor een artikel over ficus stond ineens mijn flat vol variëteiten van deze plant. Ik zal zeggen, dat ik best bevangen ben door de groenkoorts. Net als de schrijver van het boek Thuis in planten, architect en interieur designer Jason Chongue uit Melbourne, die al van jongs af aan met planten bezig is. Laten we het zijn tweede natuur noemen. Inmiddels is zijn enorme plantencollectie veranderd in een stedelijke jungle. Fijn om tussen de planten te verblijven, ook voor zijn partner Nathan, die voor zij elkaar ontmoetten, geen groen in huis had, vanwege zijn baan als steward. Dat betekent vaak vertoeven in kille ruimtes zoals lounges, vliegtuigen en standaard hotels. Inmiddels is de man van Chongue net zo into green als de schrijver zelf. Want planten geven een positieve vibe aan je woonomgeving.

foto’s: creëer je eigen groene habitat, net als Jason (rechts) deed.

Moeilijk planten? Moet je per se groene vingers hebben? Welnee legt de lachende Jason uit, het is gewoon aan de slag gaan en kijken wat bij jou en je interieur het beste past. En net zoals voor koken geldt: oefening baart kunst. Chongue richtte zelf een heuse Plantsociety, op waar groenliefhebbers elkaar treffen wereldwijd. Want na twee decennia (80- en 90-er jaren) een beetje weggeëbd te zijn is groen in huis helemaal terug. Heuse #greenhappiness

Thuis in planten start met het hoofdstuk “het is echt niet moeilijk”. Thema’s als groene vingers versus groen denken, de juiste plant kiezen, tips over planten en huisdieren, een verklarende plantenwoordenlijst gaan vooraf aan de handleiding voor je kamerplant met basisregels voor verzorging, het juiste licht, water geven. (vaak een van de grootste problemen, hoeveel en wanneer), grond en voeding en tot slot het vertroetelen en schoonmaken van je plant. De schrijver doet stap voor stap voor hoe je verpoot en snoeit. Allemaal praktische info. Tussen alle informatie schetst hij ook portretten van begeesterde plantenliefhebbers zoals Christan en Ivan uit Brooklyn met hun planten truck.

foto: ook je badkamer kan een groen paradijsje worden.

Een plantenencyclopedie, van kwartjesplant tot zamioculcas en van de immens populaire pannenkoekenplant tot de ficus elastica, onbreekt niet en via een hoofdstuk over vermeerderen en problem solving kom ik aan bij het stylen met en van planten. Want daar draait het om, groen een integraal onderdeel van je dagelijkse woon- en werkomgeving maken. Voor frisse lucht en positieve energie. Want dat laatste is, net als die oude slogan, precies wat groene planten doen. Het is een kleine moeite met een groot effect.

foto’s: styling en verzorging van en met je groene planten.

Ik vind Thuis in planten een heerlijk boek, dat ik zowel voor mijn stukjesschrijverij over groen, als at home vaak zal gaan gebruiken. Want net als in de keuken geldt het adagio: verandering van spijs doet eten. Jason Chongue is erin geslaagd je mee aan de hand te nemen met Thuis in planten. Dus aan de slag met je urban jungle!

Thuis in planten, creëer je eigen urban jungle, Jason Chongue (ISBN 9789461431868) is een uitgave van GoodCook en is on- en offline te koop voor € 21,95

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

13/04/201815/04/2018

Kookboek van Amsterdam, Frank Noë.

foto: cover Kookboek van Amsterdam

De collectie met een Nederlands, dan wel Amsterdams thema groeit gestaag in Gereons kookboekenhoek. Regelmatig ploffen er kookboeken op de mat over al het moois, waarvan te genieten valt in Mokum. Deze keer het kleinood Kookboek van Amsterdam, geschreven door Frank Noë, samen met Karen Groeneveld eigenaar van Het Zwarte Schaap, een uitgeverij, gespecialiseerd in regionale kook- en taalboekjes. Ik heb al eens hun Hanze kookboek gerecenseerd en kijk uit naar het binnenkort te verschijnen Gouden Eeuw boekje.

Maar vandaag springen we op de fiets, door Amsterdam, want Noë verzamelde verhalen, recepten en foto’s voor Kookboek van Amsterdam. Wat at men door de eeuwen heen? Een moeilijke vraag. Er zal vis geweest zijn, door graanimport brood en er werd bier gedronken in plaats van water. Schraalhans was voor veel Amsterdammers echter keukenmeester. De aardappel deed zijn intrede in de 17e eeuw als volksvoedsel.

Het eerste hoofdstuk gaat over brood, vooral rogge- en bruinbrood. Wittebrood was een luxe. Gevolgd door recepten voor een broodje halfom, een stratenmakertje en de duivekater.. De koffiehuizen, met belegde broodjes, die tegenwoordig er nog mondjesmaat zijn. Denk aan Van Dobben of Broodje Mokum, maar over het algemeen lijken deze instituten niet te overleven in het latte- en hipstertijdperk.

Via uitleg over Mokum en mevrouw Wannée belanden we bij het warme eten in de stad. De garnalen- of Jordanese gehaktbal. Garnalen waren vroeger zo goedkoop, dat ze als vleesvervanger dienden. Omgekeerd is tegenwoordig het geval. Warm eten, zoals Joodse latkes, Amsterdams cement en linzen met de beroemde gele Amsterdamse uien.

Worst en zuur vormen een belangrijke traditie in Amsterdam, meegebracht door Oost Europese joden, die de zuurwaren uitventten. De Leeuw tafelzuur aan de Vrijheidslaan is hiervan nog steeds een voorbeeld. Amsterdamse uien, augurken en leverworst. Noë besteedt aandacht aan de Joodse? ossenworst, waarmee iets aparts aan de hand is. Volgens de koosjere leer mag je stieren niet castreren. Dus of de originele worst altijd van ossenvlees gemaakt werd?

Via de Joodse buurt belanden we bij de zoetigheden als kosrstjes en koggetjes. Dranken als jenever, bier en likeuren zijn altijd ruim voorhanden geweest in de bodega’s van Amsterdam. Een pikketanussie, jajem, neut of hassebassie wordt bij diverse adressen nog ingeschonken met een kop, waardoor je staande zonder handen moet bukken om de eerste slok te nemen. De kop is er dan vanaf.

Eten zorgde in Mokum ook voor rellen, zoals de paling- en aardappeloproer. Tot slot de snacks, haring op zijn Amsterdams en eten uit de muur. En natuurlijk de uitvinding van de HEMA rookworst op de Nieuwendijk.

Kookboek van Amsterdam is een klein, maar fijn boekje met verhalen over de Amsterdamse culinaire traditie. Een groot gedeelte is vanuit Joods/ Jiddisch perspectief verzameld en beschreven, maar dat neemt niet weg dat je een goed beeld krijgt van het eten van de Mokumers. Een leuk en leerzaam boekje! Dat laat je als Amsterdams burger, als buitenlui of als toerist toch niet liggen.

foto: de Engelstalige editie

Kookboek van Amsterdam, Frank Noë (ISBN 9789082347586) is een uitgave van Het zwarte schaap en is te koop in het Engels en Nederlands voor € 9,95

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

09/04/201810/04/2018

Culiperslunch 2018.

foto: cover Mangiamo.

Culiperslunch 2018 in de Kookfabriek. Een bezoek hieraan begint voor Gereons Keuken Thuis een jaarlijkse traditie te worden. Het was alweer de negende editie en een inspiratievolle. Samen met honderdvijftig andere genodigden genieten van al het moois dat wordt aangeboden. Eten, drinken, restaurants en kookboeken. What’s new? En natuurlijk gezellig bijkletsen onder het genot van een bite & drink. Om het maar een wat moderner te zeggen. Pitch PR en Marcus hadden het weer voortreffelijk geregeld op deze maandag in april.

foto: Valderrama truffelolie.

Bij binnenkomst werd ik verrast met een heerlijke spumante van 900 wines. Een blanc de blancs van chardonnay en glera, uit het proseccoland Vadobbiadene in de Veneto.

foto: Tromp & Rueb appelazijn

Tweede halte was Tromp&Rueb, waar ik een mooie creatie met makreel proefde in combinatie met hun troebele appelazijn. Hun azijn varianten doen het naast in dressings ook goed in marinades.

Het zout van de hand van auteur Antoinette Coops, dat ik al eens in de zomer van 2013 proefde, stond klaar bij de stand van NW Adam, ter ondersteuning van Mangiamo, dat op 19 april a.s. verschijnt.

Een meter verderop lag het mooie nieuwe boek van Giorgio Locatelli, Made at Home. Uitgave van Fontaine. Binnenkort meer daarover op Gereons Keuken Thuis, na de lunch op 19 april a.s. Ik ben groot bewonderaar van zijn kunst- en eetreizen. Dus wil daar wel het fijne van weten.

foto: creaties van HHB Gwenn voor Oppo.

Zal ik nog even verder gaan? Met de Culiperslunch 2018!

foto’s: de stijl van El Qatarijne.

El Qatarijne, een restaurant, dat ik vaak passeer als ik op bezoek ben in Utrecht, trok de aandacht met hun mooie hapjes. East meets West, zoals de chefs Baris Budak en Ayt Erdogan het zelf noemden. Van hun hand verschijnt binnenkort een prachtig boek vol sfeer uit Istanbul. Zou het graag lezen en recenseren.

foto’s: wordt een echte wijnblogger!

Pitch PR zelf had ook een leuk nieuwtje, want foodbloggers kunnen in mei a.s. onder het mes om een echte wijnschrijver te worden. Doen zou ik zeggen. Ik ben net zo enthousiast als Femke Pruijs. DOEN dus bloggers, geen smoesjes!

Dan de olijfolie van Valderrama. kom ik deze zomer nog op terug.

foto’s: eet meer bokjes!

Verder ging het naar de geitenbokjes. een geweldig initiatief om #nowaste om te gaan met deze dieren, die als gevolg van de grote productie aan kaas niet zouden worden gebruikt. Zonde met een hoofdletter. Ik proefde een rendang, bokjesham. Mooi initiatief van Nice to Meat.

foto: de zusjes Waal.

De altijd zonnige zusjes Waal van SuriMam gaven ook acte de présence. Paling, wie is er niet groot mee geworden? IJs van Oppo, dat Gwenn, ja juist die van HHB, inspireerde tot creaties.

foto: Jadis van The Lemon Kitchen.

De HAS hogeschool met Jadis van The Lemon Kitchen.

Een uitstapje naar Ecuador en heerlijke wijnen en hapjes bij SHIRAZ, de Amsterdamse wijnbar. Un vrai jardin de vin in hartje Mokum.

foto’s: bij SHIRAZ.

Natuurlijk is deze parade geenszins compleet. Ik proefde Limonade van de lieve mensen van The Holy Kauw. Zij bieden mooie alternatieven voor een dagje, weekje of maandje alcoholloos drinken.

foto: Het vrolijke span van Holy Kauw.

Anyway, er was weer voldoende te zien, genoeg stof om te absorberen, bij te praten met al mijn culi collega’s en een beetje gossip, maar dat bewaar ik voor deze zomer. Dank Harriet, Robert, Marcus voor de hartelijke ontvangst. Gelaafd toog ik westwaarts. Tot volgend jaar. Culiperslunch 2019!

foto’s: Food from Ecuador.

06/04/201806/04/2018

Foodparade lente 2018.

Het is lente! Het zonnetje belooft er komend weekend door te piepen. De temperatuur gaat stijgen. We kunnen ons weer gaan verheugen op al fresco eten en drinken. En een nieuwe lente belooft altijd een nieuw geluid. De wintergerechten kunnen worden opgeborgen en alle frisse en lente-groene waar kan weer worden verorberd. In alle geuren en kleuren. Van roze kippensoep uit Koken met Kleur, die ik vanmiddag at bij Joke Boon tot asperges. Wijnen van Neleman en lekkere vega gerechten bij Esther’s Cookery in de Gerard Doustraat. Tijd voor de foodparade lente 2018.

foto: roze kippensoep uit Koken met Kleur.

De biologische wijnen van Neleman hebben sinds kort een eigen magazine, met naast hun hele assortiment ook leuke recepten, verhalen over o.a. rijst en Spaanse olijfolie. Kijk eens op hun site voor een heerlijk polenta recept met rode tempranillo monastrell blend.

foto: cover Neleman magazine.

foto: spannend gerecht uit TLV.

Esther’s cookery in de Amsterdamse Pijp was het toneel van een workshop door Jigal Krant, schrijver van het leuke kookboek TLV. Op 12 april kun je aanschuiven in het speciale pop up restaurant. Koken en genieten van en uit Tel Aviv.

foto’s: de eerste kreeft.

Het is weer tijd voor kreeft uit de Oosterschelde. Op 29 maart jl. startte het kreeftenseizoen met de vangst van de eerste kreeft. De veiling bracht € 22.500,00 op voor de stichting War Child. De jaarlijkse verkiezing en inauguratie van de kreeftenkoningin vond plaats en de kreeftenwijn met speciaal ontworpen etiket zag het licht. Een mooie frisse chardonnay. Kreeftenvisser van de Hoek en CDK van provincie Zeeland visten samen de 1,3 kg wegende kreeft uit het water. Jannis Brevet van Inter Scaldes weet wel raad met deze Zeeuwse delicatesse. Hij raadt aan de kreeft op 80 graden in bouillon te koken en te serveren met sinaasappelazijn en witte wijn. Combineren met asperge kan natuurlijk ook. Meer recepten en speciale Zeeuwse menu’s vind je op Oosterscheldekreeft.

foto’s: aspergetijd

Het aspergeseizoen is weer begonnen. In Rotterdam liet het Aspergecentrum zien, dat het een easy groente is, die je snel bereidt. Asperges krijgen een nieuw en jonger imago. Voor bij kreeft of ham. Op klassieke wijze of in tal van andere bereidingen. Op 11 mei a.s. is het Dag van de Asperge. Op deze dag wordt ook de winnaar van de 15 minuten challenge bekend gemaakt. Doe mee van 29 maart tot 11 mij aan deze kookchallenge. Ook is er nog steeds niets mis met asperges in een klassieke setting. Met ham, ei, krieltjes en hollandaisesaus.

foto: mooie flessen gin tijdens proefparade.

Op de proefparade van Mr. Goodiebag in Kimpton DeWitt maakte ik kennis Bobby’s dry gin Een oer Hollands product uit Schiedam. Een droge gin uit de jeneverstad met een Oosterse twist. Naamgever Bobby dronk graag jenever maar miste de Oosterse twist van zijn geboorte-eiland Ambon. Kleinzoon Sebastiaan raakte geïnspireerd door dit verhaal en stookt sinds 2012 samen met de zevende generatie van stokerij Hansen sinds 1777 deze fijne gin.

foto: umeboshi met sake, wat mij betreft een match.

Japanse producten van Terra Sana. Smaken uit de moderne Japanse keuken. Spannende smaken van gefermenteerde umeboshi. Het is geen pruim, noch een abrikoos en aan de smaak moet je even wennen, maar met een kopje bio sake is het een mooie combi. Probeer het eens. Net als een bezoek aan de Japanse wereld, die Vincent van Gogh creëerde in Zuid Frankrijk. van 23 maart tot en met 24 juni is de tentoonstelling Van Gogh&Japan te zien in het Van Gogh museum.

foto: lentejam.

Een laatste product in deze foodparade lente 2018 is de lentejam van Potverdorie, een Amsterdams #nowaste initiatief. Van overgebleven fruit en groenten maken deze producenten de lekkerste jams en chutneys.

foto: homemade limoncello

Tot slot een receptje voor limoncello. Ik sprak er vanochtend over bij June tot 12 op NH radio. Als je er nu mee begint, is dit drankje op tijd klaar voor het al fresco seizoen. Dat begint traditiegetrouw 15 mei a.s. op Gereons Keuken Thuis. Stay tuned!!! Foodparade lente 2018.

Nodig:

1 fles wodka

5 biologische citroenen

250 g suiker

250 ml water

Bereiding:

Boen de citroenen goed schoon en schil ze. Doe de schillen in een schone goed afsluitbare pot en got de fles wodka erbij. Laat zeker 4 weken op donkere plek staan. Schud regelmatig. Gebruik de rest van je citoen voor ochtendsapjes of dressings. #nowaste. Maak van het water en suiker een siroop door de suiker op te lossen in water en kort in te koken. Laat deze afkoelen en giet bij het wodka citroenmengsel. Laat de limoncello nog een week staan. Zeef het drankje door kaasdoek of koffiefilter en bottel de limoncello in gesteriliseerde flesjes van 1/3 liter. Leuk cadeau of zo uit de vriezer na de zomerse al fresco maaltijd.

foto: Mount Fuji.

Heb je na het lezen ook een leuke tip voor de foodparade lente 2018? Laat je hint dan achter in een reactie onder deze post.

24/03/2018

Koken met Kleur, Joke Boon.

foto: cover Koken met Kleur.

Het is de eerste zaterdag van de lente! We gaan koken met kleur, tenminste als het aan mijn vriendin en Bonen! diva Joke ligt. Een regenboog, een heus palet, Pantone is er niets bij, aan kleuren en smaken. Dat stond Joke Boon voor ogen toen ze aan haar nieuwe boek begon. Koken met Kleur, 100 recepten aan de hand van een kleurenschema. Want kleurrijke voedselproducten kunnen een grote rol spelen voor je gezondheid. In landen waar mensen heel oud worden vind je in het dieet opmerkelijk veel kleurrijk voedsel. Joke bedoelt dan niet de kunstmatig roze gekleurde frambozenvla of extra geel gemaakte bananensnoepjes. Nee, koken met kleur gaat over het inzetten van de eigenschappen van de specifieke kleur van ingrediënten, die ieder zo hun eigen hoeveelheid ziektewerende eigenschappen hebben. Voor Joke al jaren een groot aandachtsveld. Uit haar inleiding blijkt dat ze niet over één nacht ijs is gegaan. Joke Boon vertelde mij eens tijdens een talk&table lunch over haar werkwijze. Zij zorgt ervoor dat ze altijd extra ingrediënten in huis heeft. Want als zij ’s nachts wakker wordt met een idee voor een gerecht of recept, springt zij uit de echtelijke sponde en gaat aan de slag. Ik zie helemaal voor me hoe Koken met Kleur beetje bij beetje vorm kreeg.

foto: een regenboog aan smaken en kleur.

We gaan koken. Het boek is ingedeeld op en dat is heel logisch kleur. Rood, de kleur van de hartstocht, stimuleert de bloedsomloop en je afweersysteem. Eigenschappen, die joke vertaalt in een langzame rode uiensoep met supersnelle kaastoast. Niet vreemd als je weet dat deze schrijfster een tosti-fan is. Of linke soep met duivelse aardbeien. Vrolijk word je ervan. Oranje is een levenskrachtige kleur vol energie, die ook nog zorgt voor onze behoefte aan bètacaroteen. En oranje voedingstoffen zijn goed voor je ogen. Doe Gereons Keuken Thuis maar een beschuitje met papaja-ananasjam of als bijgerecht geroosterde wortel met vadouvan.

Ik maak een stap via geel en groen naar paars en blauw. Paarse voedingsmiddelen suggereren spiritualiteit, mentale kracht en adeldom en bevatten veel vitaminen, vezels en mineralen. Joke Boon verwerkt ze in een auberginesalade met szechuanpeper. En ze geeft een recept voor een cheffy gerecht van Nout Schram, werkzaam bij Jonnie Boer. Zij ontmoette Nout op Cyprus. Om het zicht te beschermen tegen de zonlichtweerkaatsing op smartphone lieten de twee elkaar hun foto’s van eten zien onder hun badlakens. Een vriendschap was geboren.

Via regenboogeten gaan we naar GOUD, de kleur van verlangen. Joke verwerkt deze kleur in vruchtenreepjes van zoete socca. Roze is een matigende kleur, het gaat agressie tegen. Joke vertelt dat het een mengkleur is, die zij te mooi vond om niet op te nemen in Koken met Kleur. Haar recept voor roze kippensoep, voor mij dan zonder de eiermimosa, vind ik een trouvaille. Via bruin, natuurlijk met veel chocolade, zwart, dat voor Japanners een heilige kleur is belanden we bij WIT, eigenlijk geen kleur, maar o zo geschikt voor prachtige gerechten. En zo zijn we door het hele vrolijke nieuwe boek van bonendiva en nu ook kleurenkook”ster” Joke gestruind. Dwars door de regenboog, waar aan het einde een pot vol goud, ik bedoel gezondheid staat.

Wat ik geweldig vind aan Koken met Kleur zijn het empirisch onderzoek en de verhaallijn. Joke, je weet dat ik daar van houd, geen recept zonder achterliggend verhaal! De indeling in kleuren vind ik een vondst. En tenslotte heb je net als in Bonen! een onderwerp aangeboord, dat je van alpha tot omega doorzet. Heerlijk!

Koken met Kleur, Joke Boon (ISBN 9789046823590) is een uitgave van NwADAM en is liever lokaal te koop voor €24,99

foto: #momentje met Joke, onze pasatiempo.

Noot: dit boek werd mij als recensie-exemplaar gestuurd door de uitgeverij. De bespreking hier is mijn eigen mening. Lees ook de disclaimer

22/03/201822/03/2018

Van Gogh & Japan

foto: zelfportret Van Gogh met afgesneden oor.

Van Gogh & Japan. Tijdens zijn verblijf in Parijs van 1886 tot 1888 raakt schilder Vincent van Gogh in de ban van Japanse prenten. Ukiyo-e, 19 de-eeuwse kleurenhoutsneden, die in deze periode erg in zwang zijn in deze stad. Zelfs warenhuizen verkopen deze prenten. Parijzenaars richten hun huizen à la Japonaise in. Een ware rage, die vlak na de Wereldtentoonstelling ontstond. Van Gogh zelf was verrukt van de ogenschijnlijk simpele composities, het kleurgebruik en de grote vlakken. Het verzamelen van deze prenten zou uiteindelijk een grote wending geven aan zijn carrière. De schilder verzamelde uiteindelijk 600 van deze prenten. (Een selectie hieruit, opgehangen, net als van Gogh zelf deed me gewone punaises bevinden zich op de bovenste verdieping van de tentoonstelling) Japan werd zijn nieuwe artistieke voorbeeld. Het werd een ijkpunt voor Van Gogh nadat hij zich vestigde in Arles. Door met Japanse ogen te kijken veranderde zijn stijl. Naar een kleurrijker palet.

foto: links een houtgravure, rechts Van Gogh.

Op 15 juli 1888 schreef Van Gogh aan zijn broer Theo in Parijs:

“De Japanse kunst is iets als de primitieven, als de Grieken, als onze oude Hollanders, Rembrandt, Potter, Hals, Vermeer, Van Ostade, Ruisdael. Dat kent geen einde”

Van Gogh identificeerde zichzelf in de nieuwe woonomgeving met Japan en de Japanners. Hij had het idee dat Zuid Frankrijk gelijk staat met Japan. Ik vind dat zelf niet zo verwonderlijk, omdat de Provençaalse Rhônevlakte vol riet riet en fruitbomen in bloesems wordt gedomineerd door de Mont Ventoux met zijn witte stenen top. Net als op Japanse prenten, waar de berg Fuji vaak centraal staat. En als je vanuit dit vlakke perspectief gaat kijken krijg je grote vlakken in je schilderijen die je ook ziet in Japanse prenten.

foto’s: de berg Fuji en een Japanse courtisane.

Zuid Frankrijk, het landschap van de Provence als het gedroomde Japan van Vincent van Gogh. De inspirerende irissen als rand van een veld, zicht op Arles en fruitbomen in bloesemtooi. Van Gogh bewonderde de Japanse benadering van de natuur en het landschap en wilde het zo schilderen. Een mooie gedachte. De volgende keer als ik via de A7 vanuit Lyon zuidwaarts rijd ga ik proberen de Japanse trekken van het landschap te ontdekken.

foto’s: inspirerend Zuid Frankrijk

De schilder identificeerde zich dermate met Japanners, dat hij zich op een zelfportret afbeeldde als Japanse monnik. Dit indrukwekkende schilderij is bij hoge uitzondering uitgeleend door het Harvard Museum uit Cambridge (VS) aan het Van Gogh Museum. Er tegenover vind je het zelfportret dat Gauguin maakte voor Vincent. Naast dit portret hangt het zelfportret van Van Gogh met afgesneden oor uit 1889, dat sinds 1930 niet meer getoond is in Nederland. Wederom een bijzondere bruikleen van The Courtauld Gallery in Londen. Bijzonder!

foto’s: Vincent en Gauguin.

Kleur en golven in de Japanse prenten inspireerden Van Gogh tot schilderijen van de zee en op de tentoonstelling is te zien hoe de Japanse gedachte zo ingrijpend zijn visie en kunst veranderde en niet zonder succes, want in het land van de rijzende zon heeft men veel bewondering voor zijn werk. Natuurlijk hebben anderen zoals Rembrandt, Vermeer en Monet dat ook, maar met zijn Japanse stijl weet Van Gogh de Japanse harten te veroveren. Zijn het de bloemen, de natuur, de keuren of de indeling van zijn schilderijen. Ik weet het niet. Wel zagen 750.000 bezoekers deze tentoonstelling van Gogh & Japan al in Sapporo, Osaka en Kyoto.

foto: de zee op een Japanse prent en door Van Gogh.

En nu is Amsterdam de gastheer van deze grote internationale tentoonstelling. Met circa 60 schilderijen en tekeningen van Vincent van Gogh en een rijke selectie Japanse prenten creëert het Van Gogh museum een bijzondere ervaring. Door de opstelling wordt duidelijk hoezeer Japan deze schilder en zijn werk veranderde. Vanaf 23 maart a.s. tot en met 24 juni is Van Gogh & Japan te zien aan het Museumplein. Ik vind deze tentoonstelling een must see!

foto: een van de Japanse prenten.

Meer informatie en openingstijden vind je op Van Gogh & Japan

Nog een laatste woord over à la Japonaise. Niet alleen de kunst werd gegrepen door de fascinatie voor Japan, ook de keuken van de negentiende eeuw maakte kennis met gerechten façon Japonaise. Een keukenterm, die nog steeds bestaat. Het gaat dan niet om specifiek Japanse gerechten, maar over de bordschikking en garnituur. Gerechten op gelakte borden versierd met een bloem van dunne gember. Bijna 130 jaar later nog steeds en vogue. Zo zie je maar hoe Japan kan inspireren.

foto: Japans geïnspireerd aspergerecht.